Spionnage in Nederland ontdekt van
Tsjechische geheime dienst
Nederlander gearresteerd, een tweede
de B.V.D. bekend
bij
Ernstig nieuws
nu
Foto's van vliegvelden, sluizen en haven
werken voor spionnen
Zet de tering naar de nering
EEN KLEINE INFECTIE
Vogelvrij
BANDEN
ÜIHSDAG 30 OCTOBER 19%un
Regeling maakte bekend
T"\E NEDERLANDSE REGERING heeft het noodzakelijk en nuttig geacht
enige gegevens mede te delen over enkele, ernstige gevallen van
spionnage. Uit deze regeringspublicatie blijkt dat reeds ongeveer anderhalf
jaar geleden de geheime dienst van het Tsjechische ministerie van Binnen
landse Zaken een spion na^r Nederland heeft gezonden met de opdracht
een heel netwerk van informatie-mogelijkheden op te bouwen. Men is op
het spoor gekomen van Nederlanders en Tsjechen, die militaire geheimen,
industriële gegevens en andere „wetenswaardige" zaken op listige wijze
naar Praag trachtten door te geven. Er is slechts één arrestatie verricht,
n.l. van een Nederlander. We laten hieronder de tekst van de regerings
publicatie volgen.
In de zomer van 1950 kreeg de Bin
nenlandse Veiligheidsdienst een vei
den, dat een Tsjech, die Nederland be
zocht en als reden van zijn bezoek op
gaf controle van de boekhouding v;
Tsjechische legatie, in werkelijkheid
iemand was van de Tsjechische Geheime
Dienst, die onder valse naam naar Neder
land reisde en tot taak had daar
spionnage-netwerk op te bouwen.
De naam, waaronder deze Tsjech
de, was dr O 1 dr ich Ne umann, doch
later bleek, dat hij ook bekend stond
onder de namen Tlamicha, ing. K. Jaku-
bec en Jirkovsky. Soms duidde men hem
aan als Rosa.
Het was een slanke, plm. 30-jarige jon
geman. Zijn lengte bedroeg circa 1."""
Hij droeg een bril en had een groot lit
teken van de rechter mondhoek
het midden van de wang. Hij maakt deel
uit van een van de geheime diensten der
Tsjechische regering en wel die van hei
ministerie van Binnenlandse Zaken. Neu
mann had een pakje met Nederlandse
bankbiljetten ten bedrage van f 5000 en
een flesje geheime inkt bij zich.
Geschaduwd
Toen Neumann begin 1951 opnieuw
naar Nederland kwam, werd hij gevolgd
ten einde zijn bewegingen in Nederland
te controleren. Daarbij bleek, dat het
inderdaad zeer onwaarschijnlijk was, dat
hy een normaal controleur van de boek
houding der legatie was, daar hij het
bewijs leverde een uitstekende spionna-
getraining te hebben gehad en bij zijn
subversieve activiteiten in Den Haag
duidelijk toonde, dat hij rekening hield
met de mogelijkheid geschaduwd te
worden.
Wanneer hij zijn hotel in de Molen-
TJET ZIJN WEL ERNSTIGE onthuUin-
-1-1 lingen, verricht door de Binnenlandse
Veiligheidsdienst, waarvan de regering
in de kranten van vandaag mededeling
doet. En waar de regering in haar be
richt zelf spreekt van „enige gegevens",
daar zou men kunnen vermoeden, dat dit
nog niet alles is.
Het is intussen bedenkelijk genoeg.
Want uit déze onthullingen blijkt eens
te meer, dat, terwijl te onzent de com
munisten lopen te leuren met vredes-
maniftesten, vanachter het IJzeren Gor
dijn binnen ons land een gevaarlijke
spionnage-activiteit wordt ontwikkeld.
Die spionnage-activiteit zoekt ken
nelijk tot de kern van onze nationale
verdediging door te dringen. Men leze
de een-en-twintig vragen, waarop de
Tsjechische militaire attaché te Brussel
het antwoord wenste te ontvangen, er
maar eens op na. Wij noemen er slechts
één: „Waar liggen de ketelhuizen van de
vitale bedrijven en waar gaan de elec-
trische kabels de fabrieken binnen?"
Het is ernstig nieuws, dat hiermede aan
de openbaarheid wordt prijsgegeven.
Maar het is ook nuttig nieuws. Het be
vat een waarschuwing. Een waarschu
wing aan de heren achter het IJzeren
Gordijn, dat zelfs de laatsten onder ons
volk langzamerhand kunnen gaan besef
fen, wat men aan hen heeft; een waar
schuwing niet minder aan ons volk opdat
het weet wat er in werkelijkheid aan
de hand is, allerlei sussende verzekerin
gen van goed- en kwaadwiUende Ueden
ten spijt.
WAT BETEKENEN deze onthullingen?
Wel allereerst, dat zij nog eens
scherp in het licht stellen, hoezeer de
machthebbers van achter het IJzeren
Gordijn er op uit zijn het Westen te
bedreigen. Wanneer men ziet, hoe deze
spionnen in gehoorzaamheid aan hun
opdrachtgevers zich er reeds op toeleg
den centrale gegevens omtrent onze
landsverdediging te verkrijgen, dan kan
men wel aannemen, dat hun activiteit
elders in het Westen nog heel wat grotere
vormen heeft aangenomen.
Daarnaast vestigen deze onthullingen
de aandacht op de noodzaak, dat de be
veiliging, ook de interne beveiliging, van
ons land meer en meer verzekerd worde
Het is belangrijk, wanneer ons land een
behoorUjk leger, een behoorUjke vloot,
een behoorUjke luchtmacht heeft, maar
het is niet voldoende. Wat baten leger,
vloot en luchtmacht, wanneer in het land
zelf de essentiële industrieën worden ge
saboteerd en lam gelegd?
Wij achten het van belang, dat deze
onthulüngen tegeUjk het rookgordijn
hebben weggeblazen, in het leggen waar
van verscheidenen zich met zulke schone
drogredenen hebben beijverd. De werke
lijkheid is anders.
(Adv,
Hoedt U
j VERKOUDHEID
to» HOEST
KEELPIJN
QRIEP j
neem direct
straat in Den Haag verliet, keek htf
eerst voorzichtig óm zich heen om daar
na een bepaalde richting in te slaan. On
derweg maakte hij zo nu en dan zijn
veters vast en keek daarbij achter zich
om te zien of hij ook gevolgd werd.
Eens keerde hij resoluut op zijn schre
den terug en liep in de tegenovergestel
de richting, om op die manier zijn even
tuele volgers in verwarring te brengen.
Desondanks kon worden geconstateerd,
dat hij in een dancing een bespreking
had met een Nederlander, wiens identi
teit later kon worden vastgesteld. Deze
Nederlander, die zich König noemde,
had enige jaren na de oorlog in Praag
verblijf gehouden en het is later komen
vast te staan dat hij reeds in die tijd
voor de Tsjechische Geheime Dienst
Dit is dr Oldrich Neumann, die voor
de Tsjechische Geheime dienst in ons
land opereerde.
heeft gewerkt. De vrouw van Könlg
werkte op de Nederlandse legatie.
Enige maanden later kreeg de B.VJD.
zekerheid, dat bedoelde Nederlander in-|
derdaad op clandestiene wijze berichten
doorgaf, die kennelijk bestemd waren
aor de Tsjechische Geheime Dienst.
„Dode brievenbus"
Deze berichtgeving geschiedde vol
gens het systeem van de „dode brieven-
Er kon n.l. worden geconstateerd,
dat de Nederlander op een avond een
ogenschijnlijk leeg sigarettendoosje depo
neerde in een tramhuisje op een der
drukste punten van Den Haag.
De B.VD. wist de inhoud van het
oosje, n.l. een op zeer dun papier in
het Duits geschreven bericht, te foto-
copiëren. terwijl bovendien geconstateerd
werd, dat het doosje in handen kwam
een Tsjech, die als handlanger van
Neumann optrad.
Op regelmatig terugkerende tijden
werd telkens op geheel verschillende
plaatsen in Den Haag op soortgelijke
wijze een bericht gedeponeerd,
wederom in een sigarettendoosje,
weer in het toilet van een lunchroom, ook
wel eens achter een brievenbus. De
papiertjes met de berichten werden dan
met kauwgom bevestigd.
Uit de inhoud van deze berichten, die
alle in handen van de B.VJD. zijn ge
vallen. büjkt duidelijk de bedoeling
aan de Tsjechische Geheime Dienst te
doen toekomen inüchtingen van vertrou
welijke en geheime aard.
Het zijn deels „Stimmungsberichten"
en voor een deel inlichtingen betreffende
de Nederlandse houding t.o-v. brandende
buitenlandse problemen, die König van
een insider moet hebben ontvangen. Ook
deze insider kon worden geïdentificeerd.
Voorts bracht König rapport uit over
de activiteit hier te lande van
Tsjechische emigranten, die om politieke
redenen na 1948 naar Nederland waren
gevlucht.
Films in brieikaarten
De instructies, welke de Tsjechische
Geheime Dienst aan König deed toeko
men, werden op gecamoufleerde wijze
verzonden. Neumann liet zich uit Ne
derland een aantal onbeschreven prent
briefkaarten toezenden. De rechterboven
hoek van deze briefkaarten werd ge
splitst en tussen deze beide delen werd
een microfilm, waarop instructies ston
den, ingebracht (op de plaats waar ge
woonlijk de postzegel wordt geplakt)
en daarna werden de twee helften weer
op elkaar geplakt.
Deze briefkaarten werden per brief
naar Nederland gezonden, hier van een
postzegel voorzien, die precies op de haast
onmerkbare verhevenheid werd geplakt
en daarna werd de briefkaart door de
handlanger van Neumann hier te lande
aan het adres van König verzonden. De
B.V.D. heeft van al deze instructies kun.
nen kennis nemen. De fotocopieën zijn
in zjjn bezit.
Aangezien de zojuist omschreven han
delingen door König werden bedreven
vóór de in werking treding van de wij
zigingen in het Wetboek van Strafrecht
op het gebied van spionnage,
onmogelijk een strafvervolging tegen
hem in te stellen en na de wijziging
het Wetboek van Strafrecht was het
contact tussen deze Nederlander
Tsjechische Geheime Dienst (om geheel
andere redenen) beëindigd.
Königchantage
De Justitie heeft echter nog een appel
tje met König te schillen naar aanleiding
van zijn spionnage-activiteit te Praag-
Neumann zond o.a. instructies naar
Nederland om hem volledig op de hoog
te te houden van de ziwakke punten in
het privé-leven van Nederlanders, die
om de een of andere reden naar Tsjecho-
slowakije kwamen (financiële positie,
drank, vrouwen enz.) ten einde daarvan
gebruik te kunnen maken en hen even
tueel in een val te lokken. Hij zou deze
personen dan door middel van ohantage
dwingen om voor zijn spionnage organi
satie te werken.
Neumann verzocht voorts informaties
Praag stelde tienlallen vragen
Waar staan wapenfabrieken
en geschiedt atoomonderzoek?
Gegevens over vele
9. Wat is het bedrag van de geheime
fondsen op het militaire budget
fabrieken
10. Gegevens over vliegtuigbouw bij
T~\E Tsjechische militaire attaché la
-L' Brussel, Hoppe, een van de figuren
11. Waar bevindt zich het voertuigen
in deze spionnagezaak. kwam to begin
1950 in contact met een informant in
Nederland, met wie bU in 1950 en 1951
zonden tanks.
12. Een compleet stel Nederlandse
voortdurend in relatie is gebleven.
Een groot aantal vragen werd hem
door Hoppe gesteld, ten einde deze
door een aantal te recruteren spion-
13. Gegevens over de D.A.F. fabrieken
in Eindhoven.
14. De verhouding tussen de Neder-
naamste vragen worden hieronder
vermeld.
1. Een nauwkeurige opgave van alle
bijzonderheden over Nederlandse
15. Opgave van de zich in Nederland
bevindende oorlogsindustrieën. De
ligging daarvan dient op een kaart
aangegeven te worden, met aan
materiaal en radaropstelling).
2. Opgave van de belangrijkste brug
gen en viaducten in de grote ver
keerswegen. Tevens werd ver
lijnen in de omgeving.
16. Opgave van het aantal arbeiders
sub. 15 bedoelde bedrijven, onder
mededeling tevens van details om-
deze objecten. Er moesten men
sen op de foto's staan om de af
metingen van de projecten te doen
energielevering. Hoe groot is de
productie van deze bedrijven.
17. Opgave van de vitale punten van
uitkomen.
3. Opgave van de maréchaussée-
deze bedrijven ketelhuizen en
plaats, waar de electr. kabels de
fabrieken binnengaan.
waaruit dit wapen bestaat.
4. Opgave van de namen van de be
velhebber: en van de sterkte van
18. Mededelingen over de bouw van
een nieuwe Philipsfabriek en van
een nieuwe olieraffinaderij.
19. Inlichtingen omtrent nieuwe elec-
hen worden gecommandeerd.
5. Bijzonderheden over de strategi
sche ligging van Rotterdam. Am-
trische centrales, met specificatie
van de plaatsen, waar de kabels
de centrales verlaten.
laatste plaats Hoppe een uit
stekende kaart bezat.
atoomonderzoek plaats vindt.
21. Tijdschriften en brochures, waar
6. Nauwkeurige gegevens over de
fabriek bij de Hembrug.
in gegevens voorkomen omtrent
vooraanstaande militairen, hun
7. Gegevens over het aantal Neder
landse troepen, dat naar Duitsland
zou gaan.
8. Antwoord op de vraag, op welke
Aan Hoppe zijn op sommige van
deze vragen van tüd tot tijd inlich
tingen verstrekt, die afkomstig waren
uit e.g. open bronnen, d.w.z. kranten,
straaljagers en op welke vlieg
velden de Amerikaanse straal
jagers worden gebruikt.
informant zo nu en dan een som geld,
die geregeld aan de B.V.D. werd door-
over verschillende met name genoemde
Nederlanders ten einde na te gaan of
dit ook wellicht toekomstige spionnen
zouden kunnen zijn.
Behalve belangstelling voor Nederland
se geheimen, bleek Neumann's arbeids
terrein ook op internationaal niveau te
liggen. Zo probeerde hij om via Neder
landse kanalen inlichtingen te verkrijgen
over de besprekingen, die door de Ne
derlandse delegatie in Lake Success
werden gehouden. Daartoe verzond hij
uitgebreide vragenlijsten naar Den Haag.
Een foto met het signalement
Neumann zal ook naar het buitenland
gezonden worden, ten einde ook
bondgenoten te waarschuwen tegen deze
belangrijke persoon in dat deel van de
Tsjechische spionnagedienst, dat onder
het ministerie van Binnenlandse Zaken
ressorteert
Hoppe uit Biussel zocht in hotelkamers eerst
naar verborgen microfoons
i een beeld gegeven te hebben van
spionnage-activiteiten in Nederland
het Praagse ministerie van Binnen
landse Zaken, mogen hieronder enkele
mededelingen volgen over de geheime
werkzaamheden van de in Brussel ge
accrediteerde Tsjechische ilitaire atta-
ché's Horsky en Hoppe. Deze verzamel
den nl. ook inlichtingen in Nederland en
(ADVERTENTIE)
Minder moeilijk dan IJ denkt
De wetenschap vergemakkelijkt
Uw taak.
Er wordt zoveel geschreven en gepraat
rer zuinigheid, dat een mens er kriegel
m wordt. Maar ja, het geld is schaars
i het goed is duur. Er rest ons slechts
_j tering naar de nering te zetten. Het
zwaarst drukt deze last op de schouders
van een huisvrouw, die bij het aan
breken van het winterseizoen voor haar
gezin onvermijdelijke kledinguitgaven
moet doen. die direct zo'n gat in haar
portemonnaie slaan. Het i6 voor haar
dan ook verheugend te vernemen, dat
de N.V. Dobbelman te Nijmegen er in
geslaagd is een wasmiddel samen te
6tellen, waarin zij, zonder gevaar voor
het afschuwelijke vervilten of krimpen,
wollen (en ook zijden) kledingstukken
kan wassen. Dit middel het alkalivrije
Castella Wolwas met Kleur Actief (rose
pak) is na de komst van Castella voor
de gezinswas met Actief Wit, de meest
verrassende vinding op wasgebied. Castella
Wolwas reinigt niet alleen, maar houdt
de zachte wol ook na veelvuldig wassen
soepel. Het Kleur Actief voorkomt het
vaal worden, waardoor de kledingstukken
als nieuw blijven. Uit de practijk is ge
bleken, dat dit prachtige middel voor de
„fijne" was. de levensduur van jumpers,
vesten, kinder- en babygoed vele malen
verlengt, zodat het inderdaad voor een
huisvrouw op het ogenblik mogelijk is,
al wassende zuinig te zijn I
kwamen daartoe herhaaldelijk „voor hun
genoegen", dus als privé-personen, naar
ons land.
In Juli 1949 kwamen Jiri Horsky (geb.
te Bratislava 26-ll-'09), alias Berger,
alias majoor Winterstein, met zijn vrouw
en zijn chauffeur Svoboda naar Neder
land. Tijdens hun verblijf bleek de
chauffeur een zeer werkzaam aandeel
hebben in de w< "kzaamheden.
Er jwerd een rondreis gemaakt door
Nederland, waarbij foto's werden ge
maakt van militaire vliegvelden Valken
burg, Eelde, Twente en Soesterberg.
Voorts werd de luchtvaarttentoonstelling
op Ypenburg bezocht, waar zeer veel
vliegtuigen werden gefotografeerd. Foto's
werden eveneens gemaakt van de slui
zen in IJmuiden en van de havenwerken
in Hoek van Holland.
Speciale interesse: Fokker
Speciale belangstelling werd aan de
dag gelegd voor de Fokkerfabrieken.
Horsky zag kans een tussenpersoon te
recruteren, die hem over deze fabrieken
volledig moest inlichten, zulks in ver
band met de fabricage van Gloster-
Meteors. De B.V.D. was van deze rela
ties geheel op de hoogte.
Daar Horsky zich ook in België aan
spionnage schuldig maakte, verzocht de
Belgische regering aan Tsjechoslowakije
om Horsky terug te roepen. Hij werd
in October 1949 vervangen door Miros-
law Hoppe, geboren 22 April 1915 te
Roudnice.
Hoppe onderhield zeer nauwe relaties
Huis vol herinneringen
(Van onze A'damse correspondent)
Het wees- en oudenliedenhuis der
Hersteld Evang. Lutherse gemeente
de Haarlemmerstraat te Amsterdam be
staat op 4 December 125 jaar. Aan dit
huis, dat ver over de 300 jaar oud is,
zijn historische herinneringen verbon
den. Daar hebben de Engelse ..Pilgrim
Fathers" geruime tijd gastvrijheid geno
ten alvorens zij in 1623 uit Rotterdam
met de Mayflower naar Noord-Amerika
vertrokken, waar zij de grondleggers
van Nieuw Amsterdam, later New York,
werden.
Zes jaar later borg de Westindische
Compagnie in dit huis de buit van Piet
Heins Zilvervloot. Na de opheffing
deze compagnie deed het huis aai
Haarlemmerstraat dienst als hotel, totdat
op 4 December 1826 de Lutherse wezen
ouden van dagen er in trokken. We-
zijn er sinds enkele jaren niet meei
gehuisvest.
Het feest, zal, vanwege de minder
rooskleurige financiële omstandigheden,
slechts op bescheiden wijze worden ge-
(Advertentie
is heel dikwijls het begin van veel
en vaak zeer langdurige narigheden.
Zuivert en ontsmet open huidplekken
met de krachtig desinfec- rTinncm
terende, genezende I vloeistof
Nauwkeurige spion
Hoppe was een veel kundiger mar
zijn voorganger Horsky. Wannen Hoppe
hier in een hotel overnachtte, onder
zocht hij eerst de muren van zijn ka-
om te weten te komen, of er
ergens microfoons verborgen waren
:n praatte hij met zijn metgezel
koetjes en kalfjes. Hij gaf met potlood
streepjes precies de plaats aan, waar z
koffer stond, ten einde na thuiskomt
kunnen controleren of iemand wellicht
belangstelling voor de inhoud gehad zou
hebben en daarbij de koffer zou hebben
verschoven. Ook tussen de kastdeuren
klemde hij een papiertje, waarvan hij de
preciese plaats met potlood aangaf.
Tijdens zijn reizen in Nederland legde
hij bijzondere belangstelling aan de dag
IJmuiden en verscheidene kazer-
20)
Moeder ging op een stoel staan en haalde drie
metworsten uit de rookkast. Ze legde die voor
haar zoon op tafel. „Neem die mee, voor ieder
van jullie één.
Folkert streefde tegen. Wij willen jullie armoe
de niet opeten, moeder. We kunnen eten, wat we
willèn en zoveel we willen."
„Hoe komen jullie aan dat eten?" vroeg de
„Dat halen we van mensen, die met de Gel
dersen heulen," was het grimmige antwoord.
Tenslotte stak Folkert de worsten bij zich,
omdat hij zijn moeder dit genoegen niet wilde
ontzeggen.
Toen hij weer ging vertrekken, kwamen zijn
moeder de waterlanders in de ogen. Folkert zag
het. „Heb maar geen zorg, moeder, we slaan ons
er wel door. Rooie Willem is slim en vreselijk
sterk."
„Is hij een reus, Folkert?" informeerde een
broertje.
Folkert knikte gedachtenloos en besloot: „Ik
ga over het Mandeveld terug en hoop vader daar
te vinden." Na een hartelijk afscheid vertrok de
jonge scheper weer
In de namiddag reed Frankes door het dorp
Haule. Hij wilde zijn dochter en de anderen op
de hoeve weer eens bezoeken.
Maar hij vond zijfi boerderij niet terug. Op de
plaats, waar ze gestaan had, vond hij niets als
een zwart geblakerde puinhoop en verkoolde bal
ken tussen de bomen met hun verzengde tak
ken.
Een ogenblik was de stroper als verbijsterd.
Toen vloog er een golf van woede door hem heen.
Hij begreep w«l, wie hier de hand in het spel
had gehad.
Met droefenis en verbittering in zijn hart zag
hij een tijdje het toneel der verwoesting aan.
Toen wendde hij de teugel en reed naar het
huisje van Engbert Hendriks. Daar aangekomen
bond hij zijn paard aan een boom en stapte haas
tig de woning binnen. Hij vond Hendriks in het
kamertje, alsmede diens vrouw en kinderen.
Frankes plofte dadelijk neer op een wankele stoel
en vroeg na een vluchtige groet: „Wat is er ge
beurd, Engbert?"
Verhaal
„Ja, ja, goed. Maar vertel me alles vanaf het
óegin."
Hendriks begon nu zeer breedvoerig, maar hor
tend en stotend alles te vertellen, wat hij wist.
Toen hij geëindigd was, zei de stroper, die met
een somber gezicht had geluisterd: „Hanna heeft
dus geweten, wat er komen zou."
„Ik vermoed het wel, boer."
„Heeft mijn dochter ook gezegd, waar ze naar
toe wilde gaan?"
„Naar Peter Hendriks."
„Maar ze heeft ons niet gezegd, waar die
woont," viel de vrouw nu in.
Frankes deed, alsof hij die opmerking niet had
gehoord. „Bij wie hebt ge de beesten en het huis
raad ondergebracht, Engbert?"
De arbeider had alles goed in zijn hoofd. Zon
der haperen somde hij op, welke boeren een koe,
een vaars, een kalf, een varken of een of meer
schapen een onderkomen hadden verschaft. Nie
mand van de dorpsgenoten, die hij had aange
zocht, had geweigerd mee te werken.
Frankes knikte goedkeurend.
„Wil je ze voor mij bedanken, Engbert? Ik
hoop ze later hun diensten te kunnen vergoeden."
„Ik zal net doen, boer."
„Heb je nog geld, Engbert?"
„Ja, ik kan me nog wel een tijdje redden. En
wat ik nog vergeten heb te zeggen: Ik heb zelf
de geit, de melkschapen en de hoenders meege
nomen."
„Goed," zei Frankes.
„En dan nog dit: de wagens en het huisraad
en aJ het andere is ook bij de boeren gebracht.
Zal ik even opnoemen, wie wat n bewaring
hebben?"
„Neen, niet nodig, Engbert. Hier, kerel." De
boer haalde zijn geldbuidel voor de dag en schoof
de arbeider een aantal geldstukken toe.
Met een „Ik kom gauw eens terug" vertrok
Willem Frankes weer Hij begaf zich nu naar
de hoeve van Meine Wolters, één zijner vrien
den, waar hij zijn paard in de stal bracht. Hij
was van plan om zijn dochter op te zoeken, maar
wilde voor de veiligheid wachten tot de duister
nis was ingevallen, vóór hij zich op weg begaf.
De wilddief besprak met Meine Wolters de toe
stand, waarin hij en zijn dochter zich bevonden.
Meine Wolters had de roep van een wijs man te
zijn.
(Wordt vervolgd)
RIJWIEL MOTOR
Van het eri van
Beroepingsvrerk
Ned. Herv. Kerk
Beroepen: te Garderen A. J. Wijn
malen te Oldebroek; te Randwijk M. J.
Lekkerkerker, emeritus-predikant te
Amsterdam; te Kropswolde cand. J. I. J.
Knottnerus te Den Haag.
Aangenomen: naar Gouda (Ver.
van Vrijzinnig Hervormden) J. Verdonk
te Hauwert.
Bedankt: voor Gouderak en voor
Benschop M. Ottevanger te Leiden; voor
Groot-Ammers (toez.) A. L. v. d. Smit te
Onstwedde; voor Kampen (vac.-H.
Hiensch) J. Slok te Dordrecht; voor
Moerkapelle (toez.) W. Anker te Heus-
J. S. Barends te Raard (Fr.).
Geref. Kerken (Art. 31 K.O.)
Bedankt: voor Breukelen W. v. d.
Lingen te Alkmaar-Broek op Langendijk.
Doopsgezinde Broederschap
Beroepen: te Westzaan J. Wieringa
Baptisten Gemeenten
Beroepen: te Hoogezand J. A.
Scholite te Nieuwe Weerdinge.
Eerste school voor zwak-
ziende kinderen
Van Prins Alexanderstichting
in Huis ter Heide
(Van een onzer verslaggevers)
Morgen wordt in Huis ter Heide (U.)
de eerste schooi voor buitengewoon on
derwijs aan zwak-ziende kinaeren ge
opend. Het is een school, uitgaande var
Prins Alexandersticnting aldaar, dit
sedert enige jaren blinde
School en Kerk
Mr I. J. van der Lee (dep. van [Jj
Landbouw) gepromoveerd
Mr J. J. van der Lee, chef der directie
Internationale Organisaties van het mi
nisterie van Landbouw, Visserij en Voed
selvoorziening, promoveerde dezer dagen «p-
te Cambridge (Engeland), op een proef-j |H
solirift getiteld „Divergencies in Inter-' ■*-i
national Law with Special Reference to zeg
the Law of Territorial Waters".
nog
iej. J. Hoving, aldaa
i Da Costaschool I
(Advertentie)vei
Thans zijn dezen verhuisd naar
blindeninstituut in Huizen tN.-H.) i
ae Prins Alexanderschool uitsluitend be
stemd voor zwak-ziende kinderen, die
vroeger eigenlijk tot de blinden worden
gerekend.
school worden daglicht, verlich-
atscherming van te veel licht
kleuren in overeenstemming geDracht
noodzakelijke eisen. Het meubi-
De lessenaars zijn zc
construeerd dat het kind met krom kan
De school telt thans 56 leerlingen.
Maximaal kunnen er 90 worden ge
plaatst. Er zijn leerlingen van 8 tot 18
jaar; ze worden verdeeld in graden van
hoogstens twaalf kinderen. Allen kry-
gen individueel Montessori-onderwijs.
De leermiddelen worden grotendeels
i ae schooi door leerlingen vervaardigd.
Men heeft de beschikking over een
drukkerij, werkbanken en een weefge-
terwijl verder veel aan tuinarbeid
wordt gedaan enaan omgang ^met huis
dieren.,.
Het onderwijs is „neutraal", in over
eenstemming met de' openbare school.
Directeur is de heer P. S. N. Oost.
Ons land telt 1600 zwak-ziende kin
deren. Mogelijkheden genoeg dus ook
de voorstanders van confessioneel
onderwijs.
Ir W. F. C. Engelbert van Bever
voorde zal op 7 Nov. om 3 uur het ambt
hoogleraar in de economische geolo-
in Delft aanvaarden.
•richting (Sociologie) de heren P E
ner. Leiden, J A A van Leent (cum
Den Haag Doctoraal Indologie (econ
H Kessler, Voorburg. Prop. examen Godge-
ïeid mej E. Vijlbrlef, Dordrecht.
Meer kinderbijslag voor
kleine zelfstandigen
Hogere uitkering en hoger plafond
verwacht
Over de kinderbijslag aan kleine zelf
standigen heeft mr dr A. A. van Rhijn,
staatssecretaris van Sociale Zaken, gis
teren in Utreoht verklaard dat het in de
bedoeling ligt te zijner tijd de uitkerin-
het plafond bij deze regeling te
verhogen.
Het plafond voor kinderbijslag aan
zelfstandigen is thans een inkomen van
f2400 per jaar (voor bijslag van het
derde kind af).
Rhijn zei verder dat het mis
schien gewenst zal zijn tot een vorm
premieheffing te komen. Thans is
de regeling premievrij.
Dit werd medegedeeld op een midden
standscongres van de Partij van de
Vragen over houding vah
filmkeuring
Waarom heeft de centrale commissie
oor de filmkeuring de film „De raad
der Goden", waarin aan de Ver. Staten
fingeerde gemene rol wordt
toebedeeld, voor openbare vertoning toe
gelaten en de film „Schuldig aan ver-
raad?", over het in werkelijkheid
Hongarije gevoerde proces tegen kar
dinaal Mindszenty niet toegelaten? Deze
vraag heeft het Tweede-Kamerlid Van
der Goes van Naters schriftelijk gesteld
minister Van Maarseveen. (In ons
blad van gisteren kan men meer over
deze kwestie lezen Red.).
„Geld aan noodwoning in
Ameide was weggegooid"
Minister In 't Veld heeft de burgemees-
r van Ameide en Tienhoven geschreven,
aarom de Rijksgoedkeuring aan de
bouw van de vermaarde noodwoning in
Ameide werd onthouden. „Het bouwen
>'n noodwoning is verkwisting van
materiaal, arbeid en geld", zo schrijft hij.
.,Voor weinig meer dan het dubbele van
het bouwbedrag (dat f 4000 groot was)
woning kunnen worden gebouwd
de eisen van de bouwverordening
voldoet en de levensduur van de nood
woning vele malen overtreft", aldus de
ministriële brief.
De Ned. Fruittelers Organisatie or
ganiseert op 22 Nov. te Utrecht een Ame
rikaanse klein-fruitteeltdag.
De mijnindugtrieraad hield gisteren
te Heerlen zijn honderdste vergadering.
KARSOTE RUB
HCrkt van twee. /tan ten te<?e/y£
Het lied der
aethergolven
WOENSDAG 31 OCTOBER.
HILVERSUM I (402 m).
NCRV 7.00 Nieuws. 7.18 Gewijde muzlelc.
7.45 Een woord voor de dag. 8.00 Nieuwg.
8.15 Gram. 9 00 Voor de zieken. 9.35 Gram.
10 30 Morgendienst 11.00 „Nemesis", hoorspel.
1210 Gram. 12.33 Amusementsmuziek. 12.59
Klokgelui. 1.00 Nieuws. 1.15 Protestants In
terkerkelijk Thuisfront. 1.20 Lichte muziek.
150 Gram. 2.15 Twee alten, cembalo en
piano. 2.45 Voor de meisjes. 3,00 Kamerorkest
en soliste. 3.40 Blokfluit-ensemble. 4.00 Voor
de jeugd. 5.00 Kinderkoor. 5 20 Orgelspel. 5.45
Regeringsuitzending: R. A. Nimpoeno-Deia-
nt-induj
in lm
.00 Nieuws. 6.15 Zigeunerkwintet. 6.30
RVU: Mevr. Dr. E. Pereira D'Oliveira: „Vita
minen en hormonen: Vitaminen". 7.00 „Spec
trum van het Christelijk Organisatie- en
Verenigingsleven". 7 15 Boekbespreking. 7.30
Commentaar op de familie-competitie. 7.40
Radiokrant. 8.00 Nieuws. 8.10 Evang. Luth.
Kerkdienst. 9.30 Vocaal ensemble, Bach-ork.
en solisten. 10.10 Gram. 10.30 Internationaal
Evangelisch Commentaar. 10.40 Gram. 10 45
Avondoverdenking. 11 00 Nieuws. 11.15 Gram.
11.20 „Hoe zit dat met mijn kind?". 11.35—
12.00 Gramofoonmuziek.
Nieuws. 8.18 „Tussen twee
plaatjes gezegd". 8.50 Voor de huisvrouw.
VPRO: 10.00 Schoolradio. VARA:
10.20 Voor de vrouw. 10.30 Gram. 10.45 Voor
11.00 R V.U.: Zr. F. Meyboom:
„Hoe
geest.
verpleegd?" 11.30 Gram. 12.00 Voordracht.
15 Accordeonmuzlek. 12.38 Accordeonmuz.
12 55 Kalender. 1.00 Nieuws. 1.15 Dansmuziek.
1 45 Gram. 2.00 Gesproken portret. 2.15 Jeugd-
rt. 3 00 Kinderkoor. 3.20 Vierhandig
ipel. 3 30 Voor de zieken. 4 10 Voor de
jeugd. 5 40 Gram 6 00 Nieuws. 6.15 VARA-
6.20 Actualiteiten. 6.35 Amusements-
7.00 „Sluizen naar groter welvaart",
eeld 7.20 Gram. VPRO 7.30 Voor de
jeugd. VARA 8 00 Nieuws. 8.05 Muzikale cau-
ie. 8.15 „Prins Igor", opera. (In de pauze
plm. 9.30 Voordracht). 11.00 Nieuws. 11 15
»ort- 1125 Orgelspel. 11.45—12.00 Gram.
ENGELAND. BBC Home Service, 330 m.
12.00 Voor de scholen. 100 Lichte muzleie.
25 Gev. muziek 2 00 Nieuws. 2 10 Oogge-
igeverslag. 2 30 Dansmuziek. 3.00 Voor de
holen. 4 00 Hoorspel. 5 00 Twintig vragen.
5 30 Lichte muziek. 6.00 Voor de kinderen.
00 Nieuws. 7 15 Sport. 7.20 Lichte muziek.
45 Causerie. 8 00 Gev. programma. 8.45 Cau
serie. 9.00 Orkestconcert. 10.00 Nieuws. 10 IS
Drkestconcert 11 00 Klankbeeld. 11.30 Recital.
.145 Parlementsoverzlcht. 12.00—0.03 Nieuws.
ENGELAND. BBC Light Programma,
1500 en 247 m.
12 00 ..Mrs. Dale's Dagboek" 12 15 Dansmu-
:iek. 12.45 Voordracht 1.00 Rhythmische mu-
:Iek. 1.45 Orkestconcert 2.45 Voor de kleu-
ers. 3.00 Voor de vrouw. 3.40 Sport.
Amusementsmuziek. 4 30 Voor de soldaten
45 Lichte muziek. 5 15 ..Mrs Dale's Dag
boek'" 5 30 Lichte muziek. 6 00 Orkestcon-
00 Pianospel. 7.15 Voor de Jeugd. 7 45
Hoorspel. 8 00 Nieuws 8.25 Sport. 20.30 „Dia-
nond Jubilee Club" 9 00 Hoorspel. 10.30 Ver-
:oekprogramma. 1100 Nieuws 11.15 Act. 11 2(
uziek. 12 00 Voordracht. Gevar
4.00
Nlei
PUROL GENEEST
ruwe huid, ruwe handen, ruwe lippen
I1AA1A111
BRUSSEL 324 en 484 m.
12 30 Weerber 12 34 Gram. 12.50 Koersen.
12.55 Gram. 1.00 Nieuws. 1.15 Gram. 12.00
Schoolradio. 3.30 Gram. 4.00 Orkestconcert.
4.30 Gram. 4.45 Internationale radio-universi
teit. 5.00 Nieuws 5.10 Dansmuziek. 530 In
strumentaal kwintet. 5 50 Boekbespreking.
6 00 Klankbeeld. 6 30 Voor de soldaten. 7.00
Nieuws. 7.30 Gram 7 50 Causerie. 8.00 Act.
8.15 „Le Prince Igor", opera. 11.00 Nieuws.
11.05 Verzoekprogramma. 11 30—12.00 Lichte
muziek.
BRUSSEL 484 m.
12 05 Amusementsmuziek. 1.00 Nieuws. 1.10.
3.00. 4 00 en 4.30 Gram. 5.00 Nieuws. 5.10 uur
Amusementsmuziek. 6 30 Omroepkoren. 7.00
en 7 40 Gram 7 45 Nieuws. 8.00 Gram. 815
Groot Symphonie-orkest en solist. 9 55 Gram.
1000 Nieuws. 10.15 Jazzmuziek. 10.45 Gram.
10.55 Nieuws. 11.00 Gram. 11,50 Nieuws.
