n
1514 konden slechts twintig ran de 110
gezinnen in hun onderhoud voorzien
Weldra wordt begonnen met de bouw
van twee huizenblokken
De opleiding tot visser dient te
worden herzien
Accoord over Europese markt
voor land- en tuinbouw
UEUWE LEIDSCHE COURANT
.bdii-archief met lotgevallen van het klooster-
dorp bleel grotendeels bewaard
igl56,15
Is in de Karolingische tijd (ongeveer 800—1000) begint het grondbezit
één hand te geraken. Dit feit vormde spoedig een der hechtste grond-
oo agen van de feodale regeringsvorm (leenstelsel)anderzijds werkte het
uk de dorpsvorming in de hand. Rondom de nederzetting van een land-
scharen zich de afhankelijke hoeven, bewoond door vrije, horige of
óófcfeigene boeren. Deze kleine groeperingen van houten en met riet bedekte
lsl uizen waren veelal het beginstadium van een dorp.
..<1 Was de verdere ontwikkeling meestal!rij, geteisterd door hongersnoden en de
'1® i, dat uit de landheren de plaatselijke j gesel dier tijden, de pest. Soms liep men
n<l ftHad'sl voortkwam en hun dorpen echter te wapen, vooral in de handelsste-
leerlijkheden" werden. in Rijnsburgs den, tegen de vorst, die de belangen van
'1 schiedenis ging dit geheel anders. Vol- het volk niet ontzag. Wij lezen in de re
de overlevering verrichtte Andries keningen van de abdij, dat een ruime
fooi werd gegeven aan een bode X ..uit
ter Hage, die die boetscop brochtte, dat
onsen Roemschen Coninck uit sijn ghe-
vanghenis was". Op dit dag in 1488 wer
den in Rijnsburg de klokken geluid. De
keizer-koning Maxi-miViaan I van Habs-
burg werd namelijk in dat jaar door de
opstandige burgerij van zijn stad Brugge
tijd gevangen gehouden
ZATERDAG 20 OCTOBER 1951
VIT RIJNSBURGS VERLEDEN
:e l-j Cuijk. bisschop van Utrecht, op 16
S* -ptember 1133 de wijding van een kloos-
r<i - bij de oude kapel in Rijnsburg. Het
ïti ooster werd opgedragen aan de H.
'ei aagd onder de naam ..Sancta Maria in
W jnsburg". Het initiatief tot de stichting
iel as uitgegaan en de bouw mogelijk ge-
'U lakt door PetroneWa van Saksen, we-
Graaf Floris II van Holland.
üjt abdij was bedoeld als huisvesting voor I Van andere krachten der Middeleeuw
"ei ellijke nonnen, van de orde van St Be- 1 getuigt echter de uitbundige bouw
dictus en werd de tegenhanger van de
d kende mannen2bdij van Esmond, die
be omstreeks 900 was gesticht.
De kloosterregels, die Bened ctus. de
ichter van het in de tweede wereldoor-
s 1 g vernielde klooster Mon'.e Cassi-no in
^Jalië, had opgesteld, waren gericht op
et gebedsleven zowel afgezonderd in de
os-tercel als in het gemeenschappelijk
ongen koorgebed. Met verwijzing naar
lm 119 164 schreef deze regel zeven
■n van koorgebed per etmaal voor. En-
',F,e d zer gebedsuren vielen in de nacht,
lartoe verzamelden de nonnen zich
pk des nachts in het koor van de
'p oosterkerk. De kern van het koorge-'
"a! id vormden de psalmen, die op zulk een
ver de week waren verdeeld, dat
in dagen alle 150 psalmen werden
«ongen.
Naast het gebed schreef de regel daad-
erkelijke naastenliefde voor zoals het
tdelen van aalmoezen, het herbergen
het verplegen
in vreemdelingen t
ken Bij het intreden in de orde leg-
n de Benedictinessen de gelofte var
iverheid gehoorzaamheid en persoon-
re armoede
Toen na de stichting van de abdij de
die uit Saksen het
,±mland van de gravin kwamen,
i intrek namen, begonnen reeds de
en van de adellijke z'jde te vloei
gravin schonk behalve landerijen
jordwijk en Delft ook het dom Rijns-
de abdij. Hiermee werd de ge-
,g hied-emis van het dorp voor verschei-
,r me eeuwen bepaald. Het werd eer
oosterdorp, welks lotgevallen, vooral
kerkelijke zijde d'aa-rvan. in het gro-
ndeels bewaarde abdijarchief te vin-
zijn.
Vrijstelling van „schot
en bede"
Reeds in 1140 worden de abdijen Eg-
i Rijnsburg od verzoek van graaf
rk VI door Paus Innocentius II opge-
n de bescherming van de pause-
ke Stoel. Hierdoor werden deze di
de Paus onderdanig en onttrokken
de kerkelijke maoht van de b:sschop
Utrecb*. in wiens bisdom beide ab-
i gelegen waren. Hieruit blijken de
nauwe betrekkingen met het grafe-
ke Huis. dat de invloed van buiten hel
lafschap wilde beperken Voor de be-
ners van Rijnsburg en d.ie der abdij-
iderijen waren aan deze nieuwe status
ik voordelen verbonden, namelijk vrij-
?llin-g van ..schot en bede" grafelijke
[lasting!
Müe kleine ka-pel. die reeds twee eeuwen
Rijnsburg stond, werd omstreeks 1157
:leiin of te bouwvallig. De gemalin
graaf Dirk VI, gravin Soohia, maakte
l~ dit jaar een begin met de bouw van
grote kerk, die op 2 Mei 1183 aan de
Lau-renti-us werd gewijd. Het Wes'-e-
d'eel van deze keirk fungeerde als
•oohiekerk, terwijl de nonnen het
de kerk gebruikten. On d-e der
ende verjaardag van de kerkwijding,
96. werden kerk en klooster door een
brand geteisterd. Twee jaren
resten de nonnen in een klooster bui
bet graafschap doorbrengen. In deze
«n werd d-e schade hersteld. Al spoe-
na de stichting van het klooster wer-
enkele grafelijke personen in de ka-
begraven. De grote nieuwe kerk was
k bestemd als een mausoleum voor het
illandse eravenhuis. Van 1133 tot 1299
het traditie de graven en gravinnen
n Holland in het koor van de kerk ter
Je te bestellen Na het uitsterven van
grafelijke geslacht bij de dood van
aaf Jan I van Hollend, zoon van graaf
ris V stichtte graaf Willem III van
Henegouwse Huis in 1304 een graven-
el in- de abdijkerk. Hierin werden de
pen voor het zieleheil van de in Rijns-
rg begraven leden van het Hollandse
gelezen. Een speciale kapelaan was
antoe aangesteld.
Rijkdom
Zegelstempel van de abdij te Rijns-
burg (tweede helft dertiende eeuw)
met opschrift Sca Maria in Htnes-
de kathedralen, die nu nog het silhouet
van onze steden weldadig beheersen. Te
midden van dit woelige leven stonden de
kloosters waar men behalve het reli
gieuze ook het zakelijke leven beoefen
de. Zo had de abdij van Rijnsburg een
boerderij in bezit, vanwaar een groot
deel van de levensmiddelen werd be
trokken. Deze boerderij komt reeds in
1382 in de klooster-rekeningen voor. De
aankopen voor de abdij op de veemark
ten in de omtrek waren soms omvang
rijk. In de winter van 13821383 tussen
6 December en 28 Februari werden 32
varkens en 107 ganzen aangekocht. Uit
oude stukken blijkt ook, dat in dat jaar
40 nonnen in de abdij woonachtig waren,
terwijl het lagere kloosterpersoneel uit
21 personen bestond. Merkwaardige uit
gaven kan men dikwijls in de rekeningen
vinden, zoals een bedrag van „Claes
Smit en een paer boeijen en van dien
ghevanghen stoc te beslaen" (voor de
Rijnsburgse cel!. Tevens wordt hem het
beslaan van „100 paerdenvoeten" uitbe
taald. Allerlei kleinigheden zijn het. die
hier, nauwkeurig geboekt, de middel
eeuwse sfeer weerspiegelen.
Afdwaling
Mocht het klooster materieel zeer wel
varend zijn, in 1451 zijn tekenen van
geestelijk verval merkbaar, zoals trou
wens in de meeste kloosters in de vijf
tiende eeuw. Op de 13e September van
dat jaar kreeg de abdij hoog bezoek van
de pauselijke legaat, kardinaal Nicolaas
van Cusa. Als visitator met pauselijke
volmachten bereisde hij Holland om de
afgedwaalde kloosters weer op de kloos
terregels te wijzen. Zijn bezoek aan
Rijnsburg vond veel verzet en had wei
nig resultaat. Reeds in 1478 begonnen
de nonnen zelf hun maaltijd te verzor
gen in tegenstelling met de orderegel die
de gemeenschappelijke tafel voorschreef
Van grote betekenis was de liefdadig
heid. die door het klooster werd betracht.
Geregeld wordt melding gemaakt van
uitdelingen aan armen en inkopen daar
toe van stof en laken. In 1490 is er sprake
van 80 paar schoenen, aangekocht voor
de armen. Dat Rijnsburg in die tijd een
dergelijke filantropie wel nodig had.
blijkt uit het feit. dat in 1514 van de 110
Rijnsburgse gezinnen slechts twintig
zelf in hun onderhoud konden voorzien
De overige leefden van de kloostergaven.
In Australië doken meer dan 3 000
contractwerkers onder
Politiemannen trekken het land door om de
ontsnapten op te sporen
(Van onze correspondent in Australië, Leo 't Hart)
DEZER DAGEN arriveerden in Australië, als eerste groep, achttien mijn
werkers uit Engeland. Zij zouden tewerk worden gesteld in het mijnr
'gebied aan de Zuidkust, doch toen het transport daar arriveerde, bleken
twaalf te zyn „ontsnapt*. Australië heeft in totaal 3000 mijnwerkers nodig,
maar als het zo gaat als met de eerste groep zullen er ten minste 9000
naar Australië moeten worden gebracht.
migranten plaatsen in de zware indu
strieën of in defensie-werken.
Gisteren werd de groepscommandant van de Rijkspolitie te Leidschendam,
C. Ph. Rey, op het raadhuis gehuldigd t.g.v. zijn 25-jarig jubileum. De dis
trictscommandant van 's-Gravenhage, majoor A. Wolters, overhandigde een
enveloppe met inhoud. In het midden de burgemeester van Leidschendam,
de heer H. A. C. Banning.
de loop der eeuwen nam de mate-
fle welvaart van het klooster steeds
De nonnen- omstreeks veertig in
moesten zowel va-n vaders- als
moederszijde van adellijke groot
der s afstammen. wilden zij in het
oster worden opgenomen Deze fami-
■relaties met de oude adel drie van
abdissen waren zelfs van grafelijken
ize vormden een bron van giften en
ridnden Al in de dertiende eeuw be
de abdij uitgestrekte landerijen op
ilcheren, in Delft. De Lier. Aalsmeer,
aardnngen, Rijswijk. Warmond en
gstgeest. De heerlijkheid Boskoop
md onder het bestuur van de abdis
lierdaad was Rijnsburgs klooster be-
om zijn rijkdommen en eerbied-
lardig als laatste rustplaats der vorsten.
Je kloosterarchieven bevatten een
lat van gegevens over het leven in en
i de abdij en zijn betrekkingen met de
el. Het is onmogelijk in klein bestek
450 jaren van het bestaan van de abdij
iari-n 34 abdissen regeerden, te be-
trijven. Enkele grepen kunnen niis-
een indruk geven van hetgeen in
jnsburg gebeurde in die merkwaar-
ge tijd. die als „Middeleeuwen" wordt
ngeduid'. Een tijdvak, waarin de Kerk
geestelijke en de vorst het maat-
la-Dpeli.i-ke leven beheerste. Het volk
(fde als een grauwe massa ond'er veel
ende, prachtlievcnde vorsten, in biige-
nge angsten voor betovering en hekse-
Kort geleden arriveerde een vliegtuig
met Limburgse mijnwerkers, óók op
contract. Het is me niet bekend of zy
allen hun plaats van bestemming be
reikt hebben en of er niet inmiddels
drost zijn.
Er is geconstateerd, dat thans r
duizend immigranten, die een contract
van twee jaar hadden, in Nieuw-Zuid-
Wales, hun verplichtingen niet zijn
gekomen.
Het is verre van mij om deze contract-
brekers te verdedigen, maar er mc
toch wel gegronde redenen voor de
migranten zijn, om weg te lopen en
moeilijkheden te aanvaarden die er
bonden zijn aan het verzwijgen
adres, enz. voor de autoriteiten.
Een legertje politiemannen trekt
menteel het land door, om te trachten de
„ontsnapten" op te sporen.
Nu is het aantal van degenen die zich
aan hun contractuele verplichtingen neb-
onttrokken niet groot. Van het totaal aan
tal contractanten van 170,000 dat zich
momenteel in Australië bevindt, blijken
3400 te zijn verdwenen.
De directeur van een timmerfabriek,
die 60 van deze mensen in dienst had.
vertelde dat 10 man zonder enige mede
deling verdwenen. Hij vond het jammer,
want het percentage goede werkers onder
hen is hoger dan onder dat
Australiërs, zei hij. Er zijn verschillende
redenen voor deze contract-immigranten
om er vandoor te gaan.
In sommige gevallen is de omstandig
heid, dat men zo lang gescheiden heeft
te leven van zijn gezin er aanleiding toe.
Ook het feit dat men in het vrye be
drijf meer kan verdienen, speelt soms
een rol. Maar vooral de omstandigheid,
dat vele contract-immigranten buiten
hun beroep worden geplaatst, Is
grote invloed.
Vrije bedrijf lokt
Dezer dagen sprak ik een Nederland
se chauffeur aan wie volgens zijn ver
klaringen beloofd was dat hij in
Australië op een vrachtauto een baan
zou krijgen. Men gaf hem een plaats in
een fabriek. De man voelt zich nu niet
alleen Ongelukkig, doch bovendien beet
genomen.
De nieuwe immigratie-overeenkomst
moge in sommige opzichten aanlokkelyK
zijn. doordat men in Nederland geen
zorgen heeft te maken over passagekos-
»en. enz., doch het kan vele contractan
ten hier lelijk opbreken.
In het algemeen is het zo, dat contract
immigranten een plaats krijgen in be
drijven, die bij de Australiërs niet bij
zonder in trek zijn; de mijnen; de staal
fabrieken; wegwerker bij de Spoorwegen
Trouwens, de minister voor Immigra
tie, mr Holt, verklaarde zelf dat zulks
noodzakelijk ls,. teneinde de in deze
vitale bedrijven heersende arbeiders
tekorten zoveel mogelijk op te vangen.
Uit de gezichtshoek van het Australi
sche belang, een volkomen juist stand
punt, doch de immigranten hebben zien
eit te realiseren.
Het Australische immigratie-schemi
ondervindt nogal wat critiek; de één
vindt het aantal van 150.000 dat in 1951
wordt toegelaten veel te hoog, de ander
tc laag.
De één adviseert slechts zoveel tim
merlieden, metselaars, enz. toe te laten
als er nodig zijn; de ander wil alle un-
Toen iemand die ondertekende
„Research Service" dit plan in een krant
aanbeval, gaf dr Frank Palinay het a
vies. om dan Nazi- en communiste
experts naar Australië te laten kom»
omdat deze in het verleden hebben f
toond zulke uitstekende methoden te
hebben voor het exploiteren van slaven
arbeiders.
Meer naar het platteland
Onlangs hield mr Barry Hennessy
warm pleidooi om meer i—migranten
aan te trekken voor het platteland,
dat de steden als Melbourne en Sydney
bezig zijn steeds meer de jeugd van hel
platteland op te nemen, waardoor de
farmers hun bedrijven in de toekomsi
niet meer kunnen handhaven.
Toch bleken van de 450.000 immigran
ten die sinds 1947 Australië binnen
kwamen, er 30.000 landarbeiders te zijn
en de regering heeft zich bereid ver
klaard nog een groter aantal van hen
toe te laten.
Het grootste aantal Immigranten, n.l
60.000, had als beroep opgegeven „chauf
feur". Dan volgen de landarbeiders
daarna de 25.000 fabrieksarbeiders.
Er moge onlangs enige verruiming
zijn aangebracht in het immigratie
schema, waardoor een groter aantal
Nederlanders naar Australië zal kun
nen emigreren dan aanvankelijk was oe-
toch zal blijken dat het aantal teleur-
gestelden hier nog zal stijgen.
En dan heeft men geen keus, mer
genoodzaakt zijn de contracted uit te
dienen, of zodanig te werken, dat men
de dubbele passageprijs heeft verdiend
voor eventuele terugkeer.
Men kan hiervan niet steeds de
Australische regering een verwijt maken;
in haar strijd om een dreigende inflatie
voor het land te ontgaan, is het nood
zakelijk de arbeidskrachten zodanig aan
te wenden, dat op de beste wijze het
land daardoor gediend wordt.
Eind Juli waren in Australië 2.623.000
personen werkzaam, een aantal, groter
dan ooit tevoren.
De situatie in Australië is zeker niet
ongunstig en de regering toont dat het
haar ernst is om het land op hechter
economische basis te brengen.
Dat ondanks de investering van
kapitaal de Immigratie daarbij een
belangrijke rol speelt, wordt erkend.
De Nederlandse immigrant-op-contract
zal er echter rekening mee dienen te
houden, dat in het algemeen gesproken
zijn start in Australië zwaarder zal zijn
dan voor degenen die in volle vrijhelo
dit land hebben betreden.
En zij hebben het heus al zwaar ge
noeg (gehad?).
Gesneuveld in Korea
De Regering maakt bekend, dat tot
haar leedwezen tijdens gevechten in
Korea zijn gesneuveld: A. op 10 October
j.l. de 27-jarige, ongehuwde korporaal D.
de Blaey, afkomstig uit Wolphaartsdijk;
b. in de periode van 9—15 October de
soldaat G. Nagel, afkomstig uit 's-Gra
venhage. De soldaat G. Nagel werd 21
September 1919 geboren. Hij was onge
huwd.
tepolitie en de marechaussee
zich rustig te houden, legde hij naast zich
Het gevolg was een schermutseling
tussen K. en zijn vrienden enerzijds en
de marechaussee anderzijds. De soldaat
wist te ontkomen, doch kreeg een paar
straten verder onenigheid met de com
mandant van de Eindhovense marechaus-
Soldaat B. uit Amsterdam, die
had geweigerd de sommatie van de ge
meentepolitie op te volgen, kreeg thans
6 maanden gevangenisstraf, waarvan 4
voorwaardelijk. De thans gedemobili
seerde soldaat W. uit Wormer, tegen wie
3 weken was geëist, werd vrijgesproken..
Sassenheim kan gaan bouwen
Industrie wil gemeente 550.000 lenen
De gemeente Sassenheim beschikt over door de raad aangenomen, waarna de
een bouwvolume, maar tot dusverre was voorzitter de openbare vergadering sloot,
er seen seld om wonlnfen 1« kunnen Gevonden en verloren.
hou,ven. In de eisteruvond gehouden nikkele„ daMsarmband;
«poedenende raadsvergadering deelde bruiM laars waari„ bruin, mllts.
burgemeester jhr. mr K Sandherg van brutae muts; bedrag van wlt kettink-
Boelens, echter mee, dat het B. en - j je; want; bruine portemonnale met pi.m.
was gelukt 550.000 te lenen voor het f 21; bruine portemonnaie waarop boe-
bouwen van 50 woningen. De lening is'—11111
gesloten met de plaatselijke Industrie.
Het bedrag moet binnen 30 jaar wor
den terugbetaald; de rente is 314 pet met
een disconto van 5 pet, terwijl de geld
gever het recht heeft het geld na zes
jaar op te eisen.
De heer Breda, de nestor van de raad,
feliciteerde het college met het succes en
kon met het voorstel tot het lenen van
dit bedrag accoord gaan. Maar de heer
Schrama vond de termijn van 30 jaar wat
kort en was bang, dat die zijn terugslag
zou vinden in het verhuren van de hui
zen. De voorzitter kon hem echter gerust
stellen: de termijn zal geen nadelige in-
vloed hebben op de huurprijs. Daarna
werd het voorstel aangenomen.
Het tweede punt van de agenda betrof
de aankoop van een perceel bouwgrond,
gelegen bij de hoek Wilgenlaan-Rust-
hofflaan. van de heer L. Oudshoorn te
Oegs-tgeest. Deze wilde de grond, in totaal
1205 m2, verkopen voor 5 per m2. De
grond grenst aan het perceel van de
Gebr. Boon !e IJmuiden, die reeds eerder
is aangekocht voor 4,75 per m2. Deze
eerste grond is echter nog niet bouwrijp.
Op beide percelen kunnen 10 woningen
worden geplaatst. Ook dit voorstel werd
De relletjes te Eindhoven
Twee soldaten kregen
twee maanden
Vijftien glazen bier gedronken
Soldaat G. K. uit Apeldoorn, die be
trokken is geweest bij de ongeregeldheden
te Eindhoven op Zondag 5 Augustus, werd
thans door dc krijgsraad te velde Zuid
Den Bosch veroordeeld tot 12 maanden
vangenisstraf, waarvan
delijk, en onder toezichtstelling
regering. Er was 12 maanden
jorwaardelijk geëist.
De soldaat had vijftien glazen bier ge
dronken en gedroeg zich op straat ergi
luidruchtig. Een sommatie van de ge- de trawler draagt hier
Verloren: rol toegangsbewijzen; blauw
vest: bruin kindertasje; zilveren dames
polshorloge met schakelarmband; wit
tasje waarin rozenkrans; jute tas; speel
goed-beeldje; grijze handschoen; houten
vat met zuurkool: zilveren schakelarm
band; groene lederen handschoenen.
Meesfw slager.
Onze plaatsgenoot de heer P. A. Couvée
slaagde te Utrecht voor het examen
meester slager.
Zondagsdienst.
De Zondagsdienst der huisartsen wordt
waargenomen door dokter J. M. van Nes.
Gemeenteraad van Voorschoten
Het dorp krijgt een „Vredenhoefstraat"
De voltallige raad, onder voorzitter- ter deelde mede. niet de redenen te we-
schap van burgemeester Van der Hoe-ten waarom de N V. Vrema zich terug-
ven, heeft gisteravond zonder grote moei- irekt. doch wel, dat nu zeer spoedig be-
iijkheden de agenda afgewerkt. Na een g0nnen zal worden met het bouwen van
korte explicatie door de voorzitter van twee blokken woningen, zodat van
de term „a fonds perdu" (een der raads- grondspeeulatie niet kan worden gespro-
leden had tevergeefs naar een verklaring j ken. Het voorstel werd z.h.st. aange-
gezocht) werd besloten, een renteloze
lening, gesloten met Rijnlands borgstel
lingsfonds te Leiden, om te zetten in een
kapitaalsbijdrage „a fonds perdu".
Een crediet van f 200 werd beschik
baar gesteld voor herstel van lood-slab-
ben aan de openbare lagere school en
het gymnastieklokaal, welke slabben
onlangs werden ontvreemd. Het voorstel
van B. en W. tot verhoging van de pre
sentiegelden voor de raadsleden van f 5
tot f 7.50 werd door enige sprekers wei
gewaardeerd, maar niet geaccepteerd, o.a.
door de heren Fortanier, Korthals en
Verhulst. De laatste zou het prettiger
vinden als Ged. Staten deze bedragen
vaststelde. De voorzitter achtte dit beslist
niet aanbevelenswaardig, vooral met het
oog op de zelfstandigheid van de ge
meenten.
Na stemming werd het voorstel ver
worpen met 6 tegen 7 stemmen. Vóór
waren mevr. RomijnOostveen en ae
heren Viveen. Lamboo, Griffioen en de
beide wethouders. Vóór de stemm
motiveerde de heer Van Oosten het
genstemmen van een gedeelte van
Prot.-Chr. fractie.
Een strook grond aan de Wijngaarden
laan werd kosteloos aanvaard
neer Ingenhoes van Schaik. Deze grond
zal dienen voor trottoiraanleg.
Het geven van een naam aan een straat
kan zelfs tot verschil van mening
leiding geven. Eerst nadat vyf personen
het hunne er over hadden gezegd, kon
worden besloten een straat in „Klein
uangenhorst" conform het voorstel var
B. en W. „Vredenhoefstraat" te noemen
naar een buitenplaats, die ongeveer ic
het jaar 1700 in Voorschoten heeft ge-
De overdracht van rechten en plichten
door de N.V. Vrema aan de heer Lobel
deed de heer Korthals vragen, wat
hiermede eigenlijk aan de hand w
waarom de N.V. Vrema niet reeds met
de bouw van de woningen was begonnen
en wanneer de heer Lobel van plan was
te gaan bouwen. Spr. vroeg, of het col
lege er zeker van was, dat hier geen
grondspeculatie achter zat. De voorzit-
V1SSER1JGOLF
De Nederlandse visserij staat of valt bij
de jaarlijkse injectie met „jong bloed".
Op het eerste gezicht is het bedrijf dus
gedoemd te vallen, want er zijn maai
bedroevend weinig jonge mensen te vin
den, die de trawler opstappen als duvels
toejager en in Vlaardingen en IJmuiden
kennen we het daaruit voortvloeiende,
bij tyd en wijle zeer ernstige, probleem
van het gebrek aan bemanningen. Kat
wijk maakt hier voorlopig nog een gun
stige uitzondering op. omdat de visserij
daar een onwankelbare positie in het
gemeentelijk leven inneemt en er bij het
begin van elke nieuwe teelt voor iedere
logger een afhouwer of reepschieter
vinden al was het de zoon vai
patroon zelf.
Katwijk alleen kan echter de toekomst
der Nederlandse visserij niet redden met
zijn geestdrift en zijn eenheid. Het „vak"
van de visser is daarvoor in de loop der
jaren te zeer in discrediet gekomen en
BfeÉta ongewild
groot deel van de schuld. Maar
bovendien is het niet ondenkbaar, dat
ook aan de opleiding van de toekomstige
vissers, zoals die thans geschiedt op de
diverse visserij scholen, het een en ander
mankeert. Wij willen geenszins afdingen
op de verdiensten van dit onderwijs in
zijn onderdelen. De nautische en tech
nische bekwaamheden, die de leerlingen
worden bijgebracht, zijn zelfs ver boven
de middelmaat uitgestegen en het is
geen wonder, dat vele afgestudeerden
zich een positie weten te verwerven bij
de koopvaardij, daar hun opleiding goed
deels in die richting wees en er vaak te
weinig aandacht wordt besteed aan de
Franse minister was in Den Haag
Minister Mansholt: „Binnen twee of drie jaar
intensiever landbouw nodig"
(Van een onzer verslaggevers)
Wanneer het ons niet lukt binnen twee
of drie jaar tot een belangrijke intensi
vering van de landbouw te komen, dan
zal de toestand hachelijk zijn. De Neder
landse exportpositie wordt moeilijker er
daarnaast hebben we een ernstig bevol
kingsprobleem. We gaan steeds achteruit
dat kan zo niet blijven. Deze w
schuwing Het minister Mansholt thans
horen tijdens een gastendag voor de land
bouw op de volkshogeschool Allardsoog
te Bakkeveen in Friesland.
Als oplossing zag de minister verhoging
an de productie. Voor de landbouw is
daarbij een belangrijke taak weggelegd.
Nog onenigheid over salaris
televisie-artisten
De Ned. Toonkunstenaarsbond, de Ned
Bond van Toneelspelers en de Ned. Tele
visie Stichting voeren thans besprekingen
de honorering van artisten, die
de televisie optreden. De Televisie-
stichting meent, dat personen in vaste
dienst bij de omroep geen extra vergoe
ding behoeven te krijgen, vooral niet in
het experimentele stadium van de tele-
nu de kosten zo laag mogelijk ge
houden moeten worden. Wel dacht men
een kleding-toelage. Hangende deze
besprekingen had de VARA reeds een
conflict met haar organist Cor Steyn,
die niet zou kunnen optreden als het
door de Toonkunstenaarsbond vastge
stelde honorarium niet aan hem werd
uitgekeerd. De toonkunstenaarsbond
heeft inmiddels voorlopig zijn eisen in
getrokken.
Deze taak kan alleen vervuld worden
wanneer het technische peil (ook dat
het distributie-apparaat en de landbouw
industrie) wordt opgevoerd en wanneer
het sociaal-economisch klimaat daarvoor
geschikt is. Het klimaat wordt echter be
paald door heel West-Europa. Daarom i:
het van belang dat de regering over hel
algemeen tot een zeer goede overeenstem
ming is gekomen met de Franse minister
Pfimlin, die dezer dagen ons land be
zocht, aldus minister Mansholt.
Zoals men weet, beoogt 't plan-Pfimlin
evenals het plan-Mansholt de eenmaking
van de West-Europese markt voor land
en tuinbouwproducten. Het doel van
Pfimlins reis was beide plannen samen
te voegen.
Naar w(j vernemen, hoopt men reeds
tijdens de Assemblée van de Ver. Naties
in Parijs ook de andere partners te win
nen zodat in 1952 al met de uitvoering
van het plan kan worden begonnen.
Grove misleiding bij
een echtscheiding
Het Gerechtshof te Amsterdam heeft
de 45-jarige kantoorbediende H. J. R.
aldaar veroordeeld tot een gevangenis
straf van een jaar. De man had in een
echtscheidingsprocedure de dagvaarding
van zijn echtgenote laten zenden naar
het adres van de vrouw waarmee hij
samenwoonde. De scheiding was daar
door bij verstek van de echtgenote tot
stand gekomen.
De geestelijke vader van deze mislei
ding van de rechtbank, de 32-jarige be
lastingconsulent G. L. B. kreeg ander
half jaar gevangenisstraf.
specifieke visserij vakken. Maar waar
blijft bijvoorbeeld het vak biologie op de
visserijscholen? En wanneer zullen de
knapen in de banken iets horen over de
verzorging van de vis, nadat de boks
zich in de last heeft leeggestort? Welke
„Visserijschool-diplomadrager" weet iets
van de bacteriologie, waarmee hij straks
tc maken zal krijgen, zodra de vis scheep
is gehaald?
De Nederlandse visserij heeft gebrek
aan jong bloed. Maar zolang deze visserij
niét de ruggesteun krijgt van onderwijs,
dat opleidt tot een volwaardig visser
man, die precies weet wat hij niet alleen
met zijn boot, maar ook en vooral wat
hy met zijn vis moet doen, komt dat
jonge bloed niet toestromen. Omdat tot
dan de visser geen specialist is. Het
buitenland is ons ook in dit opzicht be
denkelijk ver voor
Eindelijk haring van de
Engelse wal
Nu is dan eindelijk de visserij aan de
Engelse wal begonnen. Waren aan het be
gin van de week de vangsten nog ver
beneden normaal, Woensdag trad een
verbetering in, die later nog toenam.
Verscheidene schepen hadden het geluk
om zich zelfs in één keer vol te vangen.
Vrijdag waren de vangsten weer minder
en liepen ze om de 35 kantjes.
Er wordt op zee hard verlangd naar een
Noord-westenwind. Met de huidige Noord-
Oostenwind wil de haring niet naar boven
komen en houdt zij zich bovendien te
rustig. Ook werd deze week de eerste
haring „halverzee" gevangen, d.w.z. op
een 40 m(jl uit de Nederlandse kust.
Vrijdag werd de eerste Engelse wal-
haring aangevoerd. De kwaliteit is prima.
Doordat er bijna geen voorraad is, waren
de prijzen goed.
Dit jaar zijn er tot nu toe al 50.000
kantjes haring meer geëxporteerd dan
in 1950 en de vooruitzichten voor de
export blijven heel gunstig. De bokking
rokerijen werken ook veel Voor export.
De prijzen, die deze week voor de
haring werden gemaakt, waren al6 volgt:
volle haring 2631 per kantje, steur-
haring 2129.90, ijle haring 23.30
26.40. De aanvoer aan de Katwijkse af
slag bedroeg 5048 kantjes.
Haring vlak btf de afgrond.
De Vrijdagmarkt leverde voor de verse
vis weinig verandering op: 35 voor de
kleine schol en 208 voor de wijting.
terw(jl de makreel f 3025 opbracht.
Maar de haring deed weer helemaal niet
mee en scharrelde bedenkelijk dicht langs
de opvanggrens. De gemiddelde prijs
kwam niet hoger dan 11.50 per kist.
waarop maar een paar magere uitzonde
ringen te noteren vielen.
Vertraagde afslag.
Vandaag was van de trawlers alleen de
Vios aan de markt met 2000 kisten haring
deze V.E.M.-er kwam daarmee wel wat
laat. Het schip had n.l. Vrijdagochtend al
los moeten zijn. maar de havenarbeiders
van IJmuiden dachten er anders over en
vonden, dat ze deze week met al die
haring hard genoeg hadden gewerkt, zodat
ze gisteren wat rustiger aan deden. De
Vios bleef daardoor liggen. Het schip
werd gesecondeerd door een enkele log
ger met wat Engelse-walharing. een hele
vloot kustloggers en wat viskotters. van
wie vooral de toenemende tongvangsten
opvielen.
Volgbriefjes trekken.
Voor de Maandagmarkt lagen gisteren
al in IJmuiden binnen de Johannes Pol
derman, die oorspronkelijk voor Huil be
doeld was en de Elie Chénévière. samen
voorraad van 4000 kisten haring in
petto houdende.
Coïmbra verkocht.
Naar we vernemen is de Coïmbra. het
schip van de rederij Kramer en Boov, dat
geruime tijd in de haringhaven heeft op-
mijnenveger). nog bijzonder bruikbaar is
de visserij, in tweeën verkocht. Het
gaat naar Duitsland, de ketel en de
machine zijn door een Franse koper over
genomen. Op een Scheveningse werf zal
de scheiding plaats vinden.
Overeenkomstig het voorstel van
en W. werden de zitting-hebbende leden
van de commissie van advies inzake vor
dering van woonruimte gekozen, nadat
de heer Fortanier bezwaar had gemaakt,
dat leden van de woningcommissie ook
in deze commissie zitting haden.
Besloten werd verder tot verhoging
van het crediet voor het bouwrijp maken
van het industrieterrein aan de Donk
laan met f 3.100.
De leden en plaatsvervangende leden
van de commissie van het georganiseerd
overleg voor de ambtenaren, in dienst
van de gemeente, werden herkozen.
Een aanvulling van de agenda met een
voorstel tot verkoop van een perceel
grond op de hoek SchoolstraatVoor
straat aan de heer P. J. van der Peet
tegen f 12 per m2 werd eveneens aan
genomen. Daar geen der raadsleden er
bezwaar tegen had. werd nog een punt
aan de agenda toegevoegd, omdat an-
aers een extra-raadsvergadering moest
worden uitgeschreven. Het betrof hiei
een nota van B. en W. naar aanleiding
van een schrijven van Ged. Staten inzake
ae begroting 1951. De beantwoording van
ait schrijven vereiste spoed. Het tekort
op de begroting werd daarom van
1 153.000 teruggebracht op f 33.000.
Opgemerkt werd, dat dit tekort vol
ledig zal wordrti weggewerkt in verband
met de te verwachten rijksbijdrage.
In de rondvraag informeerde de heer
Griffioen naar de mogelijkheid tot het
verbod om zonder afgedekte lading te
ryden met zandauto's. Een dergelijk ver-
ood zou in de practijk evenwel weinig
effect sorteren. Spr. vroeg ook maatre
gelen tegen het gebruik van de Leidse-
weg voor remproeven van bussen van
cie N.Z.H. Tenslotte drong de heer Viveen
aan op spoed bij het maken van een
voorstel tot benoeming van een sociaal
Staat Israel een teken Gods
Voor de afdeling van de Christen-
vrouwenbond sprak de heer S. P Ta-
baksblatt uit Den Haag over „De staat
Israël". Spr. wees er op. dat het vor
men van de staat Israel na de oorlog
veel verbazing en beroering heeft te
weeggebracht. ook in het kamp van de
Christenen. Vele eeuwen hebben de
Joden in ballingschap doorgebracht,
zijn zij vry en dag en nacht
stromen zij Israël binnen. De heer Ta-
baksblatt herinnerde aan de brief aan
de Romeinen, waarin wordt gezegd, dat
de Joden God do rug hadden toege
keerd, maar Paulus merkte op, dat God
dit volk niet heeft verworpen.
Een derde deel der Joden is in de af
gelopen oorlog weliswaar verdwenen,
maar na reeds 3% jaar was de staat
Israël er. Dit heeft zijn weerga niet in
de geschiedenis. Er zijn theologen, zo
vervolgde de heer Tabaksblatt, die zich
afvragen, hoe dit mogelijk is. maar zij
gaan daarbij van een verkeerde stel
ling uit. Men moet zich afvragen: wat
hoeft dit mij als Christen te zeggen?
Het antwoord is. dat God de Kerk er
op wil wijzen, dat Hij Zijn volk niet
heeft verstoten. Het is een bewijs van
Zijn liefde. God doet ons niet naar onze
zonden en ook Israël niet. Spr. hoopte,
dat dit teken zal worden begrepen en
en beter naar Gods Woord zal luiste-
De vergadering stond onder leiding
an mevr. S. A. van Sluys-De Jong.
Mevr. J. van Schie-V. d. Berg sloot
met dankzegging.
Zondagsdienst
De Zondagsdienst der huisartsen wordt
waargenomen door dokter Tonino.
Eerste klas marconist
Onze plaatsgenoot de heer M. Romein,
marconist bij de Kon. Java-China paket-
;-maatschappij, is te Bandoeng ge-
_d voor het examen marconist eerste
Demobilisatie-comité demobiliseert
Iet plaatselijk demobilisatie-comité
heeft gisteravond in de raadzaal zijn
werkzaamheden afgesloten. De voorzit
ter. drs Korthals memoreerde in kort be
stek de werkzaamheden van het comité
betoonde veel waardering voor de sa
menwerking, zowel in het comité zelf als
met de burgerij in al haar groeperingen.
Vooral de praatavonden ten huize van
mevr. De Graaf-Bootsma noemde hij suc
cesvol. Een bijzonder woord van dank
bracht spr. aan de heer Hen. Ook gingen
zijn gedachten uit naar de Indië-gangers,
de heren De Graaf en Van Mulligen, voor
wie het comité niet meer behoefde te zor-
De heer Meltzer gaf ook nog een over
zicht van het werk. waaruit bleek, dat
156 mannen naar overzee gingen. Behal-
e de twee, die sneuvelden, zijn er vijf
,-egens emigratie niet teruggekeerd. Het
neeste werk had het comité met de huis-
esting. Van de 41 woningzoekenden zijn
r 24 geholpen. Tot slot sprak burgemees
ter Van der Hoeven woorden van dank.
Het gaat goed met D.E.S.
DES I en II speelden prettige wedstrij
den tegen de Sassenheimse dammers van
SDV. Beide Voorschotense ploegen wis
ten te winnen. DES is tot nu toe ongesla-
doet dus een goede gooi naar het
kampioenschap. De individuele uitslagen
luiden: DES I—SDV I 11—9: S. v d Mey
W. Krom 02; G. R. OostergoIJ. de
Jong 2—0; J. van Bemmelen—A. J. van
Duyn 02; K. JuJ. Dreef 2—0; B. van
Bemmelen—J. G. Snel 1—1; A Tempel-
anTh. Rooden 02; W. H. Oudshoorn
-M. Dannijs 2—0; C. Oudshoorn—N.
Demmenti 11; J. OverduinJ. Couvee
11; W. van EgmondA. Donnijs 20.
3e Klasse: DWS II—SDV II 16—4: P Hak
kern o. 20; Q. de Lange (res.)—H. Be-
kelrede 2—0; G. Weggen—S. Smit 1—1:
W. H. J. Ju—Th. de Zwart 2—0; S. H. Zit
man—C. de Jong 1—1; A. C. Bins—A. van
Duren 20; J. OosteromP. Couvee 1—1;
M. v. da VeldenA. Samson 11; F C.
Bakker—P. Krom 2—0; C. G. Sirag (res.)
P. Bey 20.
Jubileum Zllverfabriek
De zilversmid J. N. Arentsen herdacht
dat hij 40 jaar geleden in dienst kwam
bij de Zilverfabriek alhier. Ter gelegen
heid hiervan sprak mr S. A. C. Regeer,
directeur, de jubilaris in zijn woning toe.
Namens de Kon. Ned. Edelmetaalbedrij-
ven overhandigde spr. de jubilaris o.m.
de zilveren medaille. Ook kreeg de heer
Arentsen de zilveren ere-penning van de
Kon. Begeer.
De jubilaris werd gekenschetst als een
an van vertrouwen en als een zeer be
kwaam vakman. Er waren nog enkele
sprekers en waren tal van geschenken.
sen zeer hartelijke en treffend#
huldiging.