ukudb
d xpiauk!
Boeiende geschiedenis van een tanig
scheepmakersgeslacht
V -<->7
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
Oud-Katwijk herleeft
Aangeboren liefde tot het vak en
een grote ervaring
Op de negende van bloeimaand 1773 was er een bescheiden feest ten huize
van Jan Krijgsman te Katwijk aan Zee. Want op die dag trad zijn dochter
Geertje, weduwe van zekere Fierman, in het huwelijk met de uit Boskoop
naar Katwijk gekomen Dirk Taat Dzn, die in het zeedorp de functies van
voorzanger, klokkeluider, koster van de Oude Kerk en schoolmeester op
zich verenigde. Meester Taat was een uitgesproken patriot, en dat hij ook
in de Franse tijd zijn sympathie met de toenmalige bezettende macht niet
onder stoelen of banken stak, kan blijken uit het rijmpje, dat de Katwijkse
volksmond dichtte en najouwde: Kees van den Berg en Meester Taat zijn
kwaad, omdat Oranje bóven staat!
konden worden gemist (Nov. 1850), en
aan een adres van Taat en anderen, dat
beoogde een eind te doen maken aan
privilege der Maaskanters: het kaken
de haring (1854).
Anderzijds ging de scheepmakerij
der Dirk Taat een bloeiperiode tegemoet;
wij wezen reeds op de aanbouw voo
Maatschappij, maar daarnaast weten
dat Taat ook voor anderen bouwde,
als blijkt uit het opleveren op 4 Januari
1841 van de bom Geertruida Johanna,
stuurman D. Kz van der Plas, aan F E,
Meerburg, grondlegger van de huidige
rederij van die naam. Ook het uittreden
van schuiten door Taat in combinatie met
Van Beeftingh (Beeftinghs Compagn:
In 1777 vier jaren na het bruilofts
feest had een zoon zijn intree gedaan
in het kostersgazin, en deze Willem, die
de leeftijd van 56 jaren zou bereiken,
werd ed eerste scheepmaker uit het ge
slacht Taat en dus stichter van de eer
lang welbekende timmerwerf van die
naam. waar gedurende een kleine eeuw
de bomschuiten voor de Katwijkse vis
sersvloot werden gebouwd.
Waar hij het geleerd heeftHoe hij
de liefde tot het scheepmakersvak ont
vangen heeft....? Wij weten het niet
met zekerheid, maar het ligt voor de
hand dat het bomschuitenbedrijf rond de
Oude kerk al vroeg de belangstelling van
de kosterszoon moet hebben getrokken,
terwijl de latere familierelatie met de
reder-smok'kelaar-handelsman Reynier
Varkevisser en wellichit ook het contact
met Kees van den Berg, die een scheeps-
smederij bezat in de Baljuwstraat, nabij
de Dwarsstraat, aan deze keuze evenmin
vreemd gebléven zullen zijn.
Zeker is in ieder geval. da', deze Wil
lem Taart, zoals zoveel scheepsbouwers
oudtijds plachten te doen, zelf
aantal parten dan wel
naar was van diverse
hij bouwde. Dat hij reeds
scheepmakers.
van der Plas in 1889 werd opgericht
het velen brodeloos makende faillisse
ment van Aai van Knelis Duyn (najaar
in 14 jaren tijds rolden elf schui
ten hiervoor van de timmerwerf over de
Voorstraat naar het strand!
Naar het einde
De ouderen onder de Katwijkers zullen
_.ch stellig nog wel het beeld voor de
geest kunnen brengen, zoals dat op de
gevoelige plaat werd vastgelegd: links het
woonhuis, met de vlakgesnoeide linden
3r, rechts de poort van de dam, waar
op de voorgrond Willem Taat, getuigd
met geklede jas en zijden pet, staat rond
te kijken, en op de achtergrond de witte
en de zwarte schuur, die we van 1895
vermeld vonden. In dat voorjaar van 1895
had een belangrijke verandering plaats
gevonden achter de poort van de timmer
werf: van Maart af reeds had de toen 80
jaar oude Piet van der Wiel. de scheep
makersbaas, wegens ziekte thuis moeten
blijven: het was het begin van het einde
gewerden, want 12 September van dat
jaar overleed hij.
En het moet de aangeboren liefde
tot het scheepmakersvak geweest
zijn, met een grote ervaring ta.v. de
timmerwerf, waardoor de velen wel
bekende Dirk Taat op 19-jarige leef
tijd zich door zijn vader belast zag
met het innemen van de opengeval
len plaats. Nimmer echter zou de
jonge Dirk het brengen tot het hon
derdtal schuiten, waarop Piet van der
Wiel zich had mogen beroemen, want
In
100 pet eige-
bomschuiten. die
1822 een
vooraanstaande plaats innam temidden
de Katwijkse reders
ae rwaiwijwc
kan blijken uit zijn benoeming >n het l
..Kollegie van de kleine of versch Ha-
ringvisscherij in de Provincie Zuid-Hol
land" op de laatste dag van dit jaar. En
daarnaast is hij één van de vijf ..reeders
en boekhouders van visschuiten te Kat
wijk aan Zee", van wie de erven van
Willem Frederik Hendrik Baron van Was
senaar Catwijck op 23 November 1829 bij
deurwaardersexploot het geweigerde
pond geld opeisten. De succesrijke afloop
van het hieruit voortvloeiende proces 1)
heeft Willem Taat echter niet meer mo
gen beleven, omdat hij in 1833 overleed
Meer concrete en in details afdalende
gegevens zijn ons bekend
en opvolger, de scheep- en zeilmaker
Dirk Taat. wiens broer Gerrit Taat sinds
1829 het afslagersambt bekleedde in Kat
wijk aan Zee. Deze Dirk vinden wij in
de lijsten van lastgelden
meld' als administrateur (boekhouder)
van twee schuiten, die evenwel niet aan
de haringvangst hadden deelgenomen
Het volgend jaar richt hii met Van Beef
tingh en Cazaux de ..Maatschappij ter
uitbreiding der kust- en steurharingvis-
serij te Katwijk" op. en ziet zich tevem
belast met het directeurschap.
En wanneer we In vijf jaren de
vloot van deze maatschappij zien
groeien van drie tot achttien schuiten,
mogen we gerust zeggen: hier ligt
een stuk werk van Dirk Taat. zowel
letterlijk, omdat hij wel het leeuwen
deel der schuiten gebouwd zal heb
ben, als figuurlijk, als we zien op de
mate waarin hii slaagde een en ander
te financieren En het is ditjnitiatief
geweest, dat Katwijk
die moeilijke episc
sehiedenls tussen 1813
heen geholpen.
Want nadat op 5 Februari 1850 de Noord
wij ker Piet van der Wiel als scheep
makersbaas zijn intrede gedaan heeft op
Zee door de werf aan de Voorstraat, zien we hoe
zijn ge- in de jaren 1850 tot en met 1856 niet min-
1857 heeft der dan 11 schuiten aldaar gebouwd wer
den, die alle „starre" (witte sterren, te-
Record !ken der Maatschappijschuiten) J
t bomschuit (witneus).
•rwerf Taat bij te dragen I minder dan 5 schuiten de werf
Ook door andere initiatieven heeft
Dirk Taat d'e Katwijkse belangen ge
tracht te dienen: wij denken hierbij aan
een adres vam Taat. Cazaux. Meerburg
e a,. waarin aan de Tweede garner der
Staten Generaal werd te kennen gegeven.
dat de premiën (subsidies) voor de in-1 halve maand. Kort-zakelijk
standhouding van de kustvisserij niet
Familieberichten uif
andere bladen
harten (D. Taat) en rode harten (Taat-
Cazaux) voerden. Nadien volgde een pe
riode, waarin vooral ook voor Seheve-
nimgse reders gebouwd werd, naast het
volvoeren van opdrachten uit het eigen
dorp. In deze periode werd een bom ge
bouwd in de recordtijd van twee-en-een-
zonder
enige ophef schrijft Piet van der Wiel
hierover in zijn „nota der Schuiten":
.,26 April (1868) ben ik weder begonnen
aan den schuit en den 9den Julij is hij
in zee gegaan. Reeder de Wed. Haze-
noot, st. man F. Guit, 32'£ voet." Later
schreef hij er het oordeel van de
schipper bij: ,.Goed".
Zo omstreeks 1875 trok de oude heer.
ou e» i ivan w'e foto bewaard is. die hem
Verloofd: A Smit en Chr. Stok- voorstelt met de toentertijd gebruikelijke
huijien, Utrecht-H-dam: E Ellas en Abakkebaardcn en 21nnebeeld van aijn
van der Goot. Den Haag-New York; H j ambacht! de duimstok in de hand, zich
Stamperius en H Keeman, Palmerston-uit het bekijf terug. Hij werd opgevolgd
Nieuw-Zeeland. door zijn zoon Willem, tevens afslager,
Ondertrouwd: H D de Knegt en die was getrouwd met zekere Teunisje
J C de Knyff, Amstelveen. Ouwehand. In dat jaar verschijnt de
Getrouwd: mr P van Schraven- ..Reeder W. Taat" n.l. voor het eerst in
dijk en A Hijmans, Gouda; dr J Blok en de „nota der schuten". Tijdens zijn be-
J E Bisschop, Haarlem: R Horst en A wind kreeg de bomschuit, zoals die op
F van Heek. Delden-Enschede. zijn werf gebouwd werd, de grootste af-
Be vallen- mevr Meyenfeldt-| metingen: 42 voet lang en 108 duim diep.
nnlccterhnri 7 Groningen' mevr R ofs<tïmon de meest gebruikelijke maat
Pereira-Katzenstein. z. Buenos Aires; 40 voet U.t de aanbouwlUstenblijkt
mevr Egeler-ter Haar, z, A'dam: mevr. de roemrucht, vloot van rijn
A T Tiimrsnchn Thnie d T»u«nm vader, al dan niet in combinatie mei an-
A J Tymensen-Thole, d, Bussum. imnMdels d(X>r ouderdom uit de
Overleden: C Troost-Schipper, Vaart was geraakt (uiterlijk 1870) en dat
Heinenoord; K Douma-Van Wie- Willem slechts op zeer bescheiden wijze
het redersbedrijf uitoefende, en het niet
m' verder bracht dan 2. soms 3 schuiten
Sneek;
jr, Haarlem-Bussum; H Glasbeek,
63 jr, Waddinxveen; H Hazejager, m,
overl. 4-3-45, Richlingen (Did), thans
ere-kerkhof Loenen; J C Heystek, m,
88 j, R'dam; B H Baljon, m. Rotterdam;
W C Hovens Gréve. v. 78 j, Amers-
foort-Velp; H van Borssum Buisman,
m. 78 jr. Haarlem; J G M van Pinxte-
ren, v, 51 jr, Rotterdam; O Cohen, m,
55 jr, A'dam; L van Kempen, v. 4 j.
Amsterdam.
igen rekening. Voorts blijkt, dat de werf
Taat waar ook de zoons van de scheep
maker D. Plokker na het opheffen van
diens werf waren komen werken een
belangrijk aandeel heeft gehad in de
bouw van de vloot voor de Katwijkse
Maatschappij, waarmee bedoeld werd de
N.V. Rederij Katwijk aan Zee, die door
de voortvarende Katwijkse burgervader
T. A. O. de Ridder met J. Varkevisser en
laten hadden, werd aldra de terug
slag merkbaar: in het prille voorjaar
van 1904, wanneer de schuit voor
B. Dijkdrenth juist de werf verlaten
heeft, schrijft Dirk Taat: „Er waren
toen nog 2 schuiten besteld, één voor
D. Parlevlict, één voor de Wed. Sclioo-
nenberg, welke beide werden afbe
steld". Dat was een niet mis te ver
staan voorteken, want nadien wer
den nog slechts drie schuiten gebouwd
bü Taat, waarvan de laatste onder
schipper C. de Vreugd in Juni 1908
naar zee ging. Negen jaren later voe
ren voor liet laatst twee bomschuiten
van het Katwijkse strand afZo
was er een einde gekomen aan deze
inheemse vorm van scheepsbouw-
nyverheid.
Ook het redersbedrijf der Taaiten had
toen de bomschuiten geruild'
gers. Niettemin wist de timmerwerf der
gebr. Taat in het bouwen van sloepen
inzonderheid voor de Maa'.schappij Ne
derland en van reddingboten
Noord- en Zuid-Hollandse Reddmgmaat-
schappij zijn eenmaal verworven reputa
tie te handhaven tot
Zoals de eigenaar van een renstal haast
met tederheid kan spreken over
paarden, zo kon Dirk Taat het
bomschuiten. E n over dat stoute stukje,
dat hij door zijn grote ervaring
dimgrijkheid op 12 Februari 1936 met
succes bekroond zag: het vlotbrengen
de op 27 October 1935 even benoorden de
uitwatering hoog op het strand gewor
pen Poolse logger Gdynia 32. Iets van de
erkentelijkheid voor al datgene, wat het
oude scheepmakers- en redersgeslacht
Taat voor varend en vissend Katwijk
heeft betekend, werd weerspiegeld
Koninklijke onderschei ding. die aan Dirk
Taat verleend werd in April 1949
de Zwitserse reis. die hem en zijn
door de Redersvereniging werd aangebo
den. Zijn heengaan in November
vorige jaar betekende een groot verlies
voor heel Katwijk.
W. A. Poort.
(Ad
CARBOVIT (Actieve Kool-Dragées)
'ich
v cent J
De Rietvink zakte weg
Leidschendam wordt een compleet
huis uit het veen gevijzeld
Enorme tangen krikken het millimeter
na millimeter omhoog
(Van een onzer verslaggevers)
Verwoede strijd tussen
telex en vliegtuig
Een van de zeer belangrijke onderde
len van de K.L.M., de Verbindingsdienst,
levert een verwoede strijd met het langs
telex, radiotelex, radiograaf of telefoon
uitgezonden woord, tegen het vliegtuig
Het maximum dat de K.L.M. heeft
gesteld aan de tijd die een boodschap
nodig heeft om van een van haar kan
toren naar een ander te worden over
gebracht, is 20 procent van de vliegtyd
Heeft een vliegtuig dus bijv. twee uur
nodig voor de afstand AmsterdamMün-
chen, dan mag een boodschap er niet
langer dan 24 minuten over doen.
Nu dr Plesman onlangs heeft meege
deeld dat de kruissnelheid van vliegtui
gen over vijf of zes jaar verdubbeld za!
zijn, moeten de berichten dan dus ook
eens zo vlug worden doorgeseind.
De telexkamer op Schiphol, waar 25
toestellen zijn geplaatst, verwerkt 6000
mededelingen en berichten per dag.
Kamerleden klagen over
stank in IJmuiden
Regelmatig worden grote partijen vis.
waarvan bij voorbaat vaststaat dat zij
voor menselijk gebruik zullen worden af
gekeurd. op kosten van het staatsvissers-
havenbedrijf te IJmuiden gelost en aan
gevoerd. Dit veroorzaakt in de hallen
veel stank en bovendien zijn de kisten
later vrijwel niet meer schoon te krijgen.
Verdient het niet de voorkeur schepen,
die bedorven of bijna bedorven vis aan
voeren, rechtstreeks te lossen bij de vis-
meelfaorieken? Dit wordt gevraagd in
het voorlopig verslag van de Tweede
Kamer over de begroting van het staats-
vissershavenbedrijf.
Leidenaar in Den Haag
aangehouden
De politie te 's-Gravenhage heeft i
[EMAND DIE ZIJN HUIS op zand bouwt wordt, sinds eeuwen als een 34_jarige metaalslyper C. F. H. uit Lei-
onverstandig man beschouwd. In ons land kan het evenwel nog erger j den aangehouden.
- op zand. Men kan zijn woning zomaar op het veen zetten. En wat er fabrtekïï/ter ste'd'e"
dan geschiedt, bewijst het huis De Rietvink aan de Veurse straatweg in verdacht van djefstal van nikkel-anode.
Leidschendam, dat niet minder dan zestig centimeter verzakte. Toen het Toen ergens een partij nikkel-anode
Aannemers zetten „kop"
van 6000 op aan
bestedingssom
Boete van 400 voor dertien
aannemers
Dertien aannemers uit Noord-Holland
zijn Woensdag door de economische politie
rechter te Haarlem tot geldboeten
f400 veroordeeld. Een veertiende
dachte, J. de V. uit Purmerend, werd
vrijgesproken. Er was f500 en twee
weken voorwaardelijk geëist.
Zoals in de aannemerswereld
voorkomt, hadden zij bij de aanbesteding
van 34 woningen te Purmerend op een
vooraf gehouden vergadering besloten
een zogenaamd opzet-contract ai
gaan. Een van hen, de aannemer H. S.
uit Volendam, werd door zijn collega':
uitverkoren dit werk uit te voeren. Hi,
schreef als laagste inschrijver in vooi
f6000 meer dan hij begroot had en d<
„opzet" van f6000 zou onder de collega
worden verdeeld. Het werk werd echter
niet gegund aan de Volendamse
nemer, maar agn een ander, die buiten
het overleg stond. Het gemeentebestuur
van Purmerend had argwaan gekregen
doordat een aannemer niet het inschrij-
vingsbiljet inleverde, maar een klad
papier, waarop de onderhandse afspraak
werd uiteengezet.
Mr Wiarda noemde in zyn requisitoir
deze prijsopdrijving in een tijd
woningnood uit sociaal oogpunt o:
laatbaar.
krygen drie of meer slagen als het huis
millimeter rijzen moet. En als
ergens iets mis dreigt te gaan, dan zijn
balken en wiggen om onheil te voor
komen.
Staat het huis eenmaal recht, dan
moet er in- en uitwendig nog veel aan
gedaan worden, maar toch is deze me
thode goedkoper, dan het bouwen van
:n geheel nieuwe Rietvink!
Uiteraard is De Rietvink leeg. De bc-
oners trokken, voor de verbouwing en
reparatie, naar elders. Maar al hadden
zij er in gewoond, dan was dat nog geen
bezwaar geweest. De heren Roodzand
c.s. kennen het werk. En Jan Spruiten-
burg zei: „We hebben huizen opgevijzeld
met alles en iedereen er in. En de men
sen merkten het nauwelijks. Zij kwamen
gelegd. Misschien heeft hij niet de moeite van het bodemonderzoek geno
men. Misschien heeft hij gedacht, dat er ter plaatse zand in plaats van veen
was. Want er wordt wel meer zo gebouwd in Leidschendam: het huis op
een betonplaat op het zand. Stormen en regenvloeden, die het huis kunnen
wegspoelen, zijn hier nu eenmaal niet zó inheems!
De Rietvink echter ging na die zestig
centimeter al meer neiging vertonen het
dak tegen de bomen te leggen. De eige
naar had de keus: of de woning laten
slopen en een geheel nieuwe bouwen, of
het huis recht laten zetten.
Dat laatste is n.l. een „sport", die in
ons bodemslappe land méér beoefend
wordt. Daarvan kan U dc uitvoerder Jan
Spruitenburg uit Ouderkerk aan de IJssel,
die voor de Rotterdamse aannemers
Roodzand, Van der Vlist en Struik werkt,
meer vertellen. In Waddinxveen hebben
zyn mannen en hij eens een woning
rechtgezet, die een meter en tachtig
centimeter omhoog moest. Zy waren dus
de mannen, die de eigenaar van De
Rietvink nodig had. En dus kunt tJ zien,
wat de foto toont: een compleet huis,
350 ton zwaar, dat rust op een aantal
balken en dat millimeter voor millimeter
omhoog gevijzeld wordt. Tot het v
waterpas staat. En dan?
Aan het opvijzelen is uiteraard het
en ander vooraf gegaan. Men heeft on
der de hier boven genoemde betonplaat,
die op de veenlaag rustte, betonnen
palen geheid, tot men op een zandlaag
stootte. Over de betonnen palen is toen
betonnen balk geschoven en daarop
nen nu het huis met de plaat, waar
op het reeds gebouwd werd, vast. Aan
één zijde zal dat precies aansluiten n.l.
daar, waar het huis niet verzakte, maar
omhoog kwam; aan de andere kant zal
dus een gat van zestig c.m. ontstaan,
dat door het aanbrengen van metselwerk
opgevuld wordt.
Enorme tangen
Het is een karwei, dat veel bere
kening eist. Het opvijzelen geschiedt
door het aandraaien met enorme
tangen van grote moeren, die onder
de balken waarop het huis thans
rust bevestigd zijn en die dus bij
iedere slag die gedaan wordt, het
huis omhoog krikken.
Natuurlijk wordt er „regelmatig" ge
draaid. Dat wil zeggen: alle schroeven
alleen tot de ontdekking, dat op een
bepaalde dag de opstap toch hoger ge
worden was dan zy dachten. Wat een
wonder. Want al zie je 't niet en al voel
je 't niet, je gaat omhoog. Wilt U 't
zien?"
En tot de arbeiders: „Vooruit jongens,
daar gaat-ie weer."
Geluid van ijzer, geklop van hout en
snel van schroef tot schroef lopende en
daarna draaiende werkers.
Maar zien dat het huis omhoog ging?
Wij niet!
Ja, en toch is-ie een millimeter omhoog
gegaan, zei Jan Spruitenburg.
Hij heeft zeker gelijk. De Rietvink
zweeft al. U kijkt er onderdoor. Eind
van deze week zal ze „waterpas"
zijn. Het veen zal dit huis niet heb
ben!
Strafgesticht in Norg
gereorganiseerd
Nieuwe directeur in Veenhuizen
Met het oog op de reorganisatie van 't
gevangeniswezen zullen gedetineerden
uit Vught, Leeuwarden en Groningen op
genomen worden in de strafgevangenis
Norgerhaven. Verder zullen criminele ge
vangenen uit Norgerhaven van plaats
verwisselen met de politieke delinquen
ten uit de rijkswerkinrichting Esserheem
Id de directie en bij het lager personeel
tc Norg worden enkele mutaties verwacht
Als opvolger van de heer H. J. H.
Frijen, die naar de st-afgevangenis Nieuw
Vosseveld te Vught is vertrokken, ii
thans tot directeur van Veenhuizen be
noemd de heer H. Stouten. Deze wordt
tevens belast met het toezicht van het
open gesticht Bergveen, waar hij een
nieuw strafsysteem heeft beproefd. In de
vacature die per 1 Nov. ontstaat we
gens vervroegde pensionnering van de
heer J. H. van Lochum als directeur van
Esserheem zal de heer H. Pars benoemd
worden.
Onvoorzichtige arts berecht
De 62-jarige rustende arts A. L. uit
Zevenhoven, thans te Rijswijk, die bij een
tandheelkundige behandeling in Evipans-
slaap zo onvoorzichtig te werk was ge
gaan, dat de patiënt stikte in een prop
watten, werd door de Haagse rechtbank
wegens dood door schuld veroordeeld tot
een maand gevangenisstraf voorwaarde
lijk en 1000.— boete subs. 50 dagen. De
eis was vier maanden hechtenis.
VRIJDAG 19 OCTOBER 1951
Het komende Chr.
sociaal congres
Vermoedelijk in 't voorjaar
van 1952
De initiatiefnemers hopen dat het derde
Christelijk sociaal congres in het voor
jaar van 1952 in Amsterdam gehouden
zal kunnen worden. Daar grondige voor
bereiding van groter belang wordt ge
acht dan een vasthouden aan dit tijdstip,
uitstel echter mogelijk. Het comité
arvan het congres uitgaat, bestaat
thans uit drie vertegenwoordigers van
het C.NV., een van de Chr. midden
standsbond, een van de C.B.T.B., een van
het Verbond van Prot. Chr. werkgevers
en 24 personen uit kerkelijke, politieke
en culturele levenskringen.
De lijst van sprekers in de drie sec
ties is thans voorlopig vastgesteld.
Sectie 1 behandelt onder leiding van
prof. dr G. Brillenburg Wurth „De Bij
belse boodschap voor het sociale leven".
Referenten: dr H. Berkhof en prof. dr
H. N. Ridderbos.
Sectie 2 behandelt de vragen over
„Mens, massa en gemeenschap"; voorzit
ter dr J. C. C. Rupp. referenten ds W.
A. Wiersinga, E. M. van Diffelen, W. P.
Cnossen. mevr. dr F. T. DiemerLinde
boom. C. van Nierop. dr P. J. Roscam
Abbing en dr H. R. Wijngaarden.
Sectie 3 bestudeert onder leiding van
de heer M. Ruppert de „Organisatie van
de maatschappij". Referenten: mr dr A.
A. van Rhijn. mr P. Borst, mr J. Mey-
nen. C. J. van Mastrigt, dr S. Rozemond,
C. Smeenk en drs F. A. Kraayeveld.
De referaten zullen tijdig gedrukt
worden en vóór het congres grondig wor
den besproken in eigen kring.
Het congres zal vier dagen duren. nL
van Dinsdag t.m. Vrijdag. Op de Zater
dag daarna hoopt men te besluiten met
een grote nationale samenkomst in Am
sterdam, waarbij het congres en zijn
resultaten voor het forum van ons volk
zullen optreden.
Duitsers verklaren:
Nederland zorgt niet
voor oorlogsgraven
Gedreigd met opruiming?
In Duitsland staat de naam van
Nederland voor wat de verzorging van
oorlogsgraven betreft niet hoog aange
schreven. Soms verklaart het kerkhof-
personeel zelfs onomwonden aan Neder
landse bezoekers dat de Nederlanders
zich niet om de graven van hun landge
noten bekommeren, in tegenstelling tot
ne Belgen en Fransen, die hun doden
naar hun vaderland terugbrengen. l):t
wordt gezegd in het voorlopig verslag
van de Tweede Kamer over de begroting
van Binnenlandse Zaken.
Verder wordt de minister verzocht cte
ruiming van Nederlandse oorlogsgraven
door de Duitsers te voorkomen. De
Nederlandse Oorlogsgravenstichting zou
bericht hebben ontvangen dat de oor-
jogsgraven, o.a. te Kassel-Bettenhausen,
waar ongeveer 160 Nederlandse oorlogs
slachtoffers rusten, nog dit jaar geruimd
zullen worden. Dit zou ook reeds op het
Westerkerkhof te München en het Zut-
rlerkerkhof te Neurenberg zijn gebeurd,
wanneer op dringend verzoek van de
Oorlogsgravenstichting niet de toezeg
ging was verkregen dat de ruiming zal
worden uitgesteld tot Nederland een re
geling heeft getroffen.
Perzische olieproductie binnen
2 maanden weer op gang?
Perzië kan de olieproductie te Abadan
binnen een of twee maanden weer aan
de gang brengen, aldus heeft Hoessein
Fatemi. de Perzische vice-premier, Dins
dag tydens een persconferentie voor
radio en televisie in Flushing Meadows
verklaard. De eerste buitenlandse tech
nicus, die- in dienst van de genationali
seerde olie-maatschappij is genomen, de
Zweedse specialist in brandbestrijding.
Heister, is in Perzië aangekomen.
Te IJmuiden is de 36-j. tweede ma
chinist van het Finse s.s. Constancia
in een zeven meter diep ruim gevallen
en gedood.
Te Zeist overleed. 66 jaar oud, dr A.
Flohil, arts aldaar.
Leidse houtbewerkers spraken
over de nieuwe C.A.O.
Omstreeks December valt de beslissing
De afdeling Lelden van de Chr. houthewerkersbond stelde gisteravond in het ge
bouw voor Chr. Sociale Belangen een zeer actueel onderwerp aan de orde, name
lijk het ontwerp voor de C.A.O., waars-oor straks de regeling van de arbeidsvoor
waarden plaats zal moeten maken. De tweede voorzitter van de bond, de heer De
Bloeme, deelde mee, dat de vakraad alle artikelen van de C.A.O. heeft aangenomen,
behalve dat over de functie-indeling. Hierover wordt in een speciale commissie nog
dat deze partij door H. by zijn werk-
Ned. zeelieden staken in
Engelse haven
De 21 Nederlandse leden der bemanning
van het Londense vrachtschip Loradore
zijn uit protest tegen de accommodatie in
Belfast in staking gegaan. Het schip kwam
met een lading hout uit Canada. De
Nederlanders waren in Augustus in Rot
terdam aangemonsterd.
Obligatielening Ver. Chr. verzor
ging geestes- en zenuwzieken
Vrijdag 26 October wordt de inschrij
ving opengesteld op de uitgifte var
1.000.000 4Vz procent, k pari, obligatiën
der Ve~. tot Chr. verzorging van gees
tes. en zenuwzieken te Den Haag.
Het accoord in de vakraad wil natuur
lijk niet zeggen, aldus de heer De Bloe
dat nu de besturen van de werkge-
en werknemersorganisaties alle
artikelen ook kunnen onderschrijven. De
afgevaardigden in deze raad gaan name
lijk nog naar hun leden om de C.A.O. te
bespreken, ofschoon het niet meer moge-
is het ontwerp belangrijk te wijzi
gen. In December zullen de verslagen
worden uitgebracht en dan zal de be
slissing vallen.
Spr. besprak in het kort de verschil
lende artikelen. Artikel 3 is geheel
w. Het handelt over het bedrijfs-
reglement. Bezwaren kunnen er niet zijn.
omdat de wet dit reglement mogelijk
maakt. Artikel 14 gaat over de vergoe
ding gereedschap. Hierover is heel wat
te doen geweest. Het voorstel was 2 cent
per uur voor de meubelmakers en 1 cent
voor de stoffeerders en woninginrichters.
De werkgevers vonden dit echter te
hoog. Het is geworden: allen 1 cent
uur. Men krijgt het geld ook niet in
den. Het wordt gestort in een fonds, zo
dat men er zeker van is. dat er gereed
schap voor gekocht wordt. De gereed
schapsverzekering, die via de werkgever
voor het gehele personeel zal lopen,
ook een belangrijke verbetering.
Artikel 15 houdt in, dat de dag wordt
bepaald tussen 7 uur 's morgens en 6
's avonds en de Zaterdag tussen 7
's morgens en 1 uur 's middags. Het
vacantie-artikel is nogal gewijzigd. Men
kan vacantie nemen tussen 1 Juli
October. Als iemand minder dan
jaar in dienst is, zal hij twee procent
het aantal uren als vacantie ontvangen.
Tevens schrijft dit artikel de twee pro
cent vacantietoeslag voor. Weer een
der artikel schenkt aandacht aan de vak
opleiding.
In de vakraad is het niet gemakke
lijk geweest de zaken zo ver te krijgen,
aldus de heer De Bloeme. Hij was van
mening, dat de werkgevers de C.A.O. niet
met veel enthousiasme zullen ontvan
gen. Spr. betreurde, dat de onderhande
lingen zo lang duren, temeer, omdat de
toestand in deze sector van het maat
schappelijk leven niet zo rooskleurig is.
Na deze inleiding werden vele vragen
gesteld. Jammer, dat de opkomst te wen
sen overliet. De vergadering stond onder
leiding van de heer Van der Keur.
Geen faillissement van
Expogé
Aanvraag van mr Haase door
rechtbank aigewezen
De aanvraag van mr B. J. M. Haase '.e
Amsterdam om het faillissement uit te
spreken van de Nederlandse Veren ging
Ex-politieke gevangenen uil de be
zettingstijd is gisteren door de Haagse
rechtbank afgewezen.
De voorzitter van de vereniging, mr
G Ch. Aalden uit Dordrecht, ontkende
ce vordering. Hij wees er op dat de lan
delijke vereniging n:ets te maken heeft
gehad met het in 1947 te Hilversum ge
houden zomerkamp De vereniging was
oen nog n.et koninklijk goedgekeurd ea
dus waren de afdelingsbestuurders, nog
hoofdelijk aansprakelijk Bovendien heb
ben de leveranciers geen enkel contact
gehad met het hoofdtoestuur De leveran
tie;, zijn gedaan aan het kamp Laren
(Crailoo) dat met de organisatoren van
het zomerkamp een leveringsovereen
komst had.
Intussen meent het hoofdbestuur dat
de goede naam van de Expogé door do
aanvraag van het faillissement reeds
schade heeft geleden. Zo trok b.v. do
vierdaagse tentoonstelling Oud Rotter
dam Maandag en Dinsdag slechts weinig
bezoekers, terwijl er Zaterdag en Zondag
2000 waren geweest
