Jltetswe jTciftsflje (üïmraiit
Urenlang
als maar wachten
n Argentinië brak opstand uit tegen
het regiem van Peron
Twee generaals en vijftig officieren
naar Uruguay gevlucht
Havenbrand in Maasstad woedde
22 uur: millioenen schade
Wist U
Politicophobie
ZATERDAG 29 SEPTEMBER 1951
BUREAUX: Steenstraat 37
Directie, Abonnementen- en Adver
tentie-afdeling: TeL 22710 eo Tel
23375. Redactie: TeL 20408.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: 5.15 per kwartaal;
ƒ1.72 per maand; ƒ0.40 per week.
ADVERTENTIËN: 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Twee en dertigste Jaargang No 93fl
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK
Directie: F. DIEMER
CHRISTEL1JK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.Stantvasticl) Is efjrbleoeti
«ngn hert ia tcgljcnspotr
Fascistisch bolwerk veitoont scheuten
'N ARGENTINIË brak een opstand uit, die vrijwel direct kon worden
i onderdrukt. Onmiddellijk werd in het gehele land de staat van beleg
ifgekondigd. De samenzweerders, onder leiding van twee generaals,
enjamin Menendez en Arturo Rawson, wisten in tanks te ontkomen,
'olgens Reuter, heeft de regering van Uruguay een vijftigtal Argentijnse
fficieren, onder wie twee brigadegeneraals, die gisteravond in zeven
lilitaire vliegtuigen te Montevieo zijn geland, geïnterneerd. Peron wist
e opstand de kop in te drukken door de meest drastische maatregelen.
Jfficieren en manschappen der strijdkrachten werden gewaarschuwd,
at zij onmiddellijk zouden worden doodgeschoten, indien zij zich bij de
pstandelingen zouden voegen. Spoedig kon president Peron, van het
alcon van zijn paleis af, tot de menigte verklaren, dat de aanslag op
ijn leven was mislukt en zijn gezag krachtiger dan ooit!
Hoe begon het? Op de vliegvelden werd
11e luchtverkeer stopgezet en korte tijd
iter vlogen vliegtuigen over de hoofd-
werden pamfletten uitgeworpen,
raarin tot revolutie werd aangespoord,
tampt daarop volgde door de radio „de
van beleg". Het Argentijnse vak-
ld, geheel in de macht van de
Sgeringspartij van Peron, proclameerde
algemene staking. Duizenden bega-
zioh naar het paleis om hun trouw
Peron te betuigen.
Aldus valt te lezen uit de telegrammen
Reuter en A.P. Maar later op de
dag was
geen contact
persbureaux,
waaruit m
kon opmaken,
dat door de
regering Peron
gesteld. Vanaf
dat ogenblik
werd het
slechts gegeven
via de Argen-
j tijnse radio. Als
y centrum va
-J opstand werd
cavalerieschQol
PERON van Campo de
Mayo genoemd,
r vijf tanks aan de opstand deel-
en. Spoedig sloot zich hierbij ook
de militaire luchtbasis El Palomar,
ij Buenos Aires. Er volgde een bombar-
ement, waarna de opstandelingen ge-
wongen werden zich over te geven.
Volgens de voorlopige berichten schijnt
slechts weinig bloed vergoten te zijn.
iet uitbreken van de opstand viel samen
officiële plechtigheid in het
ampo de Mayo, waarbij Peron, verge-
i zijn echtgenote, een nieuw vaan-
aanbieden. De thans voortvluch-
ge generaal Rawson was ook de „hoofd-
de opstand, die het leger ir
Ook weerkaartjes voor de
televisie
In alle televisie-uitzendingen zal ook
jen plaatsje voor het weeroverzicht
worden ingeruimd. Twee medewerkers
ran het K.N.M.I. zullen een weerkaartje
pkenen en toelichten, zodat de kijkers
jen duidelijk overzicht krijgen van de
lepressies en stromingen die het weer
jn ons land beïnvloeden.
Op een vergadering van de Ned.
toonkunstenaars Bond te Hil
versum heeft men tarieven voormede
werking aan de televisie vastgesteld. De
N.T.B. is hiertoe zelf overgegaan omdat
net overleg over deze kwestie totaal
Beeft ontbroken.
i De eerste televisie-uitzending wordt
pinsdag door Philips gerelayeerd.
Auto-ongeluk op Korea
Christan en Eekhout
werden gewond
Toen het Nederlandse detachement
Verenigde Naties in Noordelijke richting
perd verplaatst om deel te nemen aan
militaire oefeningen, werd de jeep,
■Waarin zich de luitenant-kolonels Chris-
Jan en Eekhout bevonden, aangereden
Boor een Koreaanse vrachtauto.
De luitenant-kolonel G. H. Christan
Jiep een arm- en beenbreuk op en zal
Ongeveer zes weken in een militair hos
pitaal moeten verblijven alvorens het
tommando over het detachement op zich
K kunnen nemen.
[Luitenant-kolonel W. D. H. Eekhout
kreeg slechts lichte verwondingen. Hij
pal het detachement blijven commande
ren totdat Christan het bevel ka-n over-
Prinsesjes weer naar de
Bourgondische pracht"
De Prinsesjes Beatrix en Irene hebben
Jisteren voor de tweede keer, ditmaal
en van haar leraren en een aantal
klasgenootjes, een bezoek gebracht aan
ie tentoonstelling Bourgondische Pracht
n het Rijksmuseum te Amsterdam.
Trein raasde voorbij
Onbewaakte overweg
niet afgesloten
Gisteravond reed de stoomtrein die om
7.00 uur het station Leeuwarden ver-
aat, bij Jellum-Boxum door de bewaak-
overweg. Door een verzuim waren de
lomen echter niet neergelaten.
De dienstdoende conducteur op de
trein heeft geconstateerd dat de rechter
ifsluitboom in dalende beweging was
de trein passeerde. De linkerboom
itond nog omhoog.
Op het ogenblik van het passeren was
gelukkig geen verkeer, zodat onge
lukken uitbleven. De betrokken over-
Wegwachter is geschorst en met andere
Werkzaamheden belast.
1943 tegen de toenmalige president
Castillo ontketende. In Buenos Aires
schijnt de toestand weer betrekkelijk
normaal te zijn, en men ontkomt niet aan
de indruk hier toch met een soort van
„operettevertoning" te maken te hebben.
Op de gevangen leiders der opstande
lingen zal onverbiddelijk, aldus Peron,
de wet worden toegepast, hetgeen de
doodstraf betekent. Het Argentijnse Con
gres heeft met spoed een noodwet aan
genomen, die Peron machtigt, alle strijd
krachten binnen zes maanden te reorga-
De Etna spuwt weet
dood en verderf
De vulkaan de Et-na op Sicilië, die
onlangs nog dood en verderf heeft ge
zaaid op dit Italiaanse eiland, is gister
avond laat weer in werking getreden.
Een dunne stroom gloeiende lava vloeit
uit een kleine krater op een hoogte van
ongeveer 2000 meter aan de Noordooste
lijke zijde van de 3000 meter hoge vul
kaan langs de hellingen omlaag.
Grootste manoeuvres sinds
burgeroorlog in Spanje
In Spanje worden de volgende week
de grootste Iegermanoeuvres sedert de
burgeroorlog gehouden. Negen divisies
in totaal 100.000 man zullen hieraan
deelnemen.
bevelhebbers te ontslaan ei
nieuwe te benoemen.
Vermelden wij nog, dat onder de ge
arresteerden zich ook de bejaarde Argen
tijnse socialistenleider Pa-lacios bevindt,
die wel de „vader van het Argentij
socialisme" wordt genoemd. Bij de v
kiezingen in 1948 wekte hij de socialisten
op, het regiem van Peron een halt toe
te roepen, door de radicalen te steunen.
(Men zie ook ,,'t Verklaarde Uitzicht" in
Zit Rawson „tustig"
in Buenos Aires
Wij hebben reeds gewezen op de tegen
strijdigheid in de berichtgeving inzake
de gebeurtenissen in Argentinië. Volgens
een later telegram van A.F.P. wordt
tegengesproken, dat het generaal Rawson
zou zijn, die in Montevideo is aa
komen. Rawson, die als een der leiders
van de opstand beschouwd wordt, zou
zich in zijn woning te Buenos Aires be
vinden en in een schrijven hebben ver
klaard, niet aan de opstand te hebben
deelgenomen. Maar ook dit bericht ver-
nadere bevestiging. Voorts verluidt,
dat ook kapitein Arrieta en luitenant
Menendez, zoon van de andere leider der
opstandige beweging, zijn gearresteerd.
Engelse Koning zet reeds
zijn handtekening
Volgens het laatste bulletin, heeft Ko
ning George wederom een foede nacht
gehad en gaat hij gestadig vooruit
wordt nu nog slechts één bulltin per dag
uitgegeven. In de afgelopen nacht w;
Koning zelfs in staat, zijn handtekening
te plaatsen onder he tbesluit, dat de in
stelling van een staatsraad behelst.
Engelse dank voor de
Koningin
De 57-jarige secretaris-generaal van
het British Legion, John Griffin, die gis
teren op Schiphol aankwam, zal Maan
dagochtend met een deputatie uit hon
derd Britten, die vandaag in Hoek van
Holland arriveerden, voor een pelgrims
tocht naar de oorlogsgra-ven, door de
Koningin op het paleis Soestdijk worden
ontvangen. De heer Griffin zal H.M. de'
dank van het Engelse volk voor de ver
zorging der oorlogsgraven overbrengen.
65 Stialen en nog geen succes
Brandweerlieden werden bedwelmd en raakten
vast in gestolde stearine
(Van een onzer verslaggevers)
/~VM HALFTIEN VANMORGEN was de vrijwillige brandweer het vuur
in het Keilepand van Thomson in Rotterdam, dat gistermorgen, zoals
in een deel onzer edities vermeld werd, tegen twaalven uitbrak, meester.
In de 22 uur dat de spuitgasten worstelden met deze havenbrand, de hevig
ste sinds 1937 (het bombardement van 1940 niet meegerekend), is een
schade aangericht van vele millioenen guldens. In de loop van de avond
laaiden de vlammen zo hoog op, dat de brandweer met 65 stralen 32 V2
duizend liter water per minuut in de vuurpoel spoot, zonder dat het er op
leek, dat die watermassa's iets hielpen.
Door de rookontwikkeling raakten 14
brandweerlieden zodanig bedwelmd, dat
ziekenhuizen moesten worden
vervoerd. Vele anderen konden ter plaat-
worden behandeld. De hele avond en
nacht hebben de mannen van de G.G. en
G.D. de handen vol gehad om bedwelde
brandweerlieden zuurstof toe te dienen.
Het pand zat vol met paraffine, stea-
ne, salpeterzuur en lompen. Óp het
grotendeel blank staande terrein plens
den de brandweerlieden heen en weer,
uitglijdend over de gesmolten en later
gestolde paraffine. De slangen werden
voordurend onder enorme massa's stea-
bedolven. De spuitgasten waren
vaak tot over hun enkels in de gestolde
brij „ingevroren". En steeds maar nieu
we voorraden vond het vuur.
Vragen over koperslager
Inspecteur schuld van
wanhoopsdaad
Over de wanhoopsdaad van de koper
slager De W. in de Tollensstraat te Rot
terdam, waarbij meubelen uit het raam
werden geworpen omdat deze wegens be
lastingschuld door een deurwaarder bij
opbod verkocht zouden worden, heeft
het Tweede-Kamerlid CorneLissen (VVD)
thans aan minister Lieftinck schriftelijk
enkele vragen gesteld.
De heer Cornelissen informeert o.a. of
de wanhoopsdaad een uiteindelijk gevolg
van het weinig soepele optreden van
belastinginspecteur. Een van die om
standigheden waardoor de koperslager
:aat was zijn schuld te betalen,
faillissement van een debiteur
zijn geweest. De heer Cornelissen ver
zoekt de minister een onderzoek in te
stellen en de gevolgen van een eventueel
onjuist optreden van de inspecteur zoveel
mogelijk te niet te doen. Zoals men weet,
s de koperslager in een psychiatrische
.nrichting opgenomen.
Vliegverbod boven
Abadan
Perzië heeft afgekondigd, dat het
vliegen boven de raffinaderij te Abadan
ten strengste verboden is. Aan alle
piloten, die zich in het betrokken gebied
ophouden, werd hiervan aankondiging
gedaan.
Op bom van 5000 kilo
gestoten
Bij het ruimen van puin, zijn arbeiders
te Neurenberg gestoten op een geallieer
de bom van 5000 kilo uit de laatste oor
log. Toen zij de bom aanraakten, begon
het tijdapparaat te tikken.
De poliibie heeft onmiddellijk alle ge
zinnen binnen een straal van 500 meter
geëvacueerd. Gedurende de avond en
nacht wonden de huizen bewaakt door
100 politieagenten met politiehonden, om
plunderen te voorkomen, aldus A.P. (Bij
het persbureau D.P.A. wordt melding ge
maakt van een bom van 750 kilo).
Voor de R'damse rechtbank is te
gen de 40-j. bankdirecteur A. W. U. uit
Schiedam 4 mnd geëist wegens het op
geven van een te hoge vordering aan
de curator van het faillissement der
sigarenfabriek Graaf Floris V.
Willen de heren er rekening mee houden, dat ik zó niet altijd kan blijven liggen?
Moderne Hugo de Groot kreeg het
benauwd in de kist
Goederenloods in Zaandam werd geplunderd
De Zaandamse politie heeft drie per-
men gearresteerd die er van verdacht
•orden tot driemaal toe in de goederen
loods van de N.S. te Zaandam te hebben
ingebroken, en goederen ter waarde van
f2500 te hebben gestolen. De wijze waar-
e dieven te werk zijn gegaan doet
denken aan de ontsnapping van Hugo
de Groot.
Enige personen leverden tegen half zes
>n kist in, die verzonden moest worden
aar Halfweg. Dat was 's avonds niet
eer mogelijk, zodat de kist de nacht in
de loods moést blijven staan; hetgeen ook
de opzet was. Want in de kist zat een
die er eerst uitkwam als het perso-
Engeland doet beroep
op Veiligheidsraad
Voorlopig geen wapen
geweld
Engeland heeft de Veiligheidsraad ver
zocht, met spoed een zitting te houden
de Perzische oliecrisis. Aludus een
officiële verklaring. De zitting zal ver
moedelijk reeds op 1 of 2 October aan
vangen. Als afgevaardigde voor de V.N.
Engeland fungeert Sir Gladwyn
Jebb. Hij zal aanvoeren, dat het Perzische
uitwijzingsbevel tegen liet Britse olieper-
soneel te Abadan een bedreiging voor de
vrede kan vormen.
Tevens zal hij de Veiligheidsraad ver
zoeken, Perzië te gelasten zich te houden
de uitspraak van het Int. Hof van
Justitie te Den Haag. De uitwijzingsorder
dus moet enworden ingetrokken. In
de Engelse verklaring wordt voorts aan
gekondigd, dat Groot Brittannië tegelij
kertijd alle mogelijke stappen zal doen
te beletten, dat Perzië olie aan „der
den" verkoopt, daar de olie beschouwd
wordt als het eigendom van de „Anglo
Iranian Oil Cy". Thans is een toestand
geschapen, waardoor het gebruik van ge
weld ter bescherming van Britse rech-
gereohtvaardigd zou zijn, maar de
Engelse regering schroomt een dergelijke
actie te ondernemen. Tot nu toe, aldus
Reuter, zijn er geen aanduidingen dat En
geland tot geweld zal overgaan, na de
speciale boodschap van Truman aan pre-
Attlee. Sir Gladwyn Jebb vliegt
nog dit weekeinde naar New York. De
.ve Amerik. ambassadeur, Loy Hen
derson, zal een nieuwe nota van Truman
de Sjah overhandigen, als hij van
daag te Teheran zijn geloofsbrieven aan
biedt.
Tot gezant van Finland in Den Haag
benoemd de heer A. A. Wuorimaa, die
reeds van 1916 af in Finse diplomatieke
dienst was en gezant is geweest in Pa-
ïn Berlijn.
neel van de Spoorwegen naar huis was
gegaan. Hij vulde de kist met artikelen
die van zijn gading waren en zodra hij
genoeg had, verdween hij uit de loods.
Ën het gestolen goed werd keurig in
Halfweg bezorgd.
Dezer dagen werd de kist weer in de
loods gebracht, maar een chauffeur van
de ATO moest naar Haarlem en nam de
kist om zes uur nog even mee naar Half
weg. Onderweg werd de man die er in
zat, danig bang, omdait hij niet wist wat
er met hem gebeurde. Hij kroop uit de
kist en sneed het zeildoek van de auto
weg. Toen de chauffeur in Haarlem de
open kist ontdekte met het gescheurde
zeil, kreeg hij argwaan. Een bezoek aan
het opgegeven adres in Halfweg leidde
tot de arrestatie van de mannen.
Bij deze affaire waren twee medeplich
tigen betrokken.
Acht maanden geëisf
Doodde vader zijn zoon
zonder opzet?
Tegen de 43-jarige landbouwer J. C. de
M. uit St Janssteen (Zeeland), die
van beschuldigd werd zijn 17-jarige z>
van het leven te hebben beroofd, werd
gisteren voor de rechtbank te Middel
burg acht maanden voorwaardelijk
eist. Op een naoht was de jongen, die de
laatste tijd slecht oppaste, om vier uur
thuisgekomen. De vader gaf hem een
schrobbering en er ontstond een worste
ling. De man pakte zijn zoon bij de keel,
waarna de jongen plotseling op de grond
bleef liggen. Toen de landbouwer de
jongen in bed wilde leggen, viel het
lichaam van de trap. Een dokter kon
slechts de dood constateren. De officier
van justitie geloofde niet dat er 9prake
van opzet was geweest en hield er bij
zijn eis rekening mee dat de landbouwer
verminderd toerekeningsvatbaar is.
Uitspraak op 10 October.
Alarmkreet had succes
Hele woonwijken gisteren bijna in
't donker gehuld
Overbelasting bracht stroombedrijven op de
rand van hun vermogen
T~\E ALARMKREET van de leiding der Noord- en Zuidhollandse stroom-
-L' bedrijven, die gisteravond om tien over half negen de uitzending van
Mozarts Eine kleine Nachtmusik over Hilversum II verbrak, heeft tot ge
volg gehad dat Holland op het nippertje aan duisternis ontkomen is. Het
stroomverbruik daalde direct zo sterk, dat bijzondere maatregelen niet ge
nomen behoefden te worden.
vjjf procent niet voldoende zou zijn.
Een technisch ambtenaar begaf zich
Ijlings naar de centrale om op het kri
tieke moment te kunnen ingrijpen als
uitschakeling van woonwijken nodig
mocht blijken.
Om kwart over negen was de belasting
van de netten alweer afgenomen, zodat
toen ook de spanning bij de directies der
electriciteitsbedrijven geweken was.
De luisteraars in de beide Hollanden
werden gisteravond aangespoord zoveel
mogelijk lichtpunten en electrische
kacheltjes niet te gebruiken, aangezien
anders door overbelasting der netten
hele woonwijken zouden moeten worden
uitgeschakeld. Na negen uur zou weer
enige verbetering intreden.
Ir J. H. Bakker, hoofdingenieur van
het Haagse electriciteitsbedrijf, zei er
gisteren over: „De situatie is kritiek, en
zeker niet op deze avond voor het eerst.
Wij kampen nu al anderhalve week met
overbelasting. Voorlopig proberen we die
te ondervangen door iedere avond een
geringere frequentie energie te leveren.
Zo is vanavond de spanning met vijf pro
cent verminderd om het verbruik te
drukken. Wè staan op de rand van ons
vermogen."
Technicus stond al klaar
De overbelasting is mede gevolg van
het uitvallen van de stroomlevering door
Duitsland. Gisteravond dreigde het ge
vaar dat de spanningvermindering met
DAT minister Staf en staatssecretaris
Kranenburg in A'dam de tentoonstelling
van militaire goederen hebben bezocht-
DAT men op het reclamecongres te
Utrecht 3 en 4 October) wil komen tot
oprichting van een niet op winstbejag
gebaseerde Advertentieraad in navolging
van een Amerikaanse organisatie die
b.v. door een advertentiecampagne het
dodencijfer bij verkeersongelukken met
19 pet wist te verminderen.
DAT de Alg. Ned. Bouwarbeidersbond
(N.V.V.) thans 50.000 leden telt (vóór
de oorlog 43.000).
DAT de 37-j. grondwerker M. B. te
Utrecht wegens het toedienen van een
bijlslag aan de echtgenoot van een
vrouw die met hem samenwoonde door
het A'damse gerechtshof tot 7 mnd is
veroordeeld. (Rechtbankvonnis 10 mnd.).
DAT gisteren te A'dam modeshows van
breimodellen zijn gehouden die ruim
2.000 bezoeksters trokken.
DAT Brouwer's aardewerkfabriek te
Zoeterwoude Maandag haar 50-j. be
staan zal vieren, o.a. met een tentoon
stelling in het bedrijf.
DAT staatssecretaris Van Rbijn te
A'dam het nieuwe gebouw van de Raad
van Arbeid heeft geopend en van de
A'jJamse werkgevers bijna 82 pet tijdig
de loonlijsten bij deze raad inlevert
(landelijk gemiddelde bijna 60 pet).
DAT als voorzitter van de Ned. Han
delsreizigersvereniging in de vacature-
Gerriitsen (A'dam) is gekozen M. J.
Loonstein te A'dam.
DAT de toeristenrelzen van de Nieuw
Amsterdam gemaakt worden naar Nas
sau (vertrek 8 Februari uit New York),
Venezuela (18 Februari), Havanna (7
Maart) en Cuba (18 Maart) terwijl de
Rijndam op 21 December naar Nassau
vertrekt.
DAT Zaandam plannen maakt voor
een oudenliedentehuis met 70 pension
gasten en twee complexen huisjes voor
84 bejaarden terwijl het oude zieken
huis op den duur voor 100 bejaarden
wordt bestemd.
DAT heit maken van een viaduct over
de spoorweg RoosendaalBergen op
Zoom voor f 191.000 is gegund aan de
N.V. Altbouw.
DAT op 14 October te Leeuwen-
Beneden (Gld> de gesneuvelden van
het regiment Stoottroepen worden her-
daoht
DAT de Plantenziektenkundige Dienst
te Wageningen uitgebreide proeven gaat
nemen met de bestrijding van aardappel-
moeheid door ohemisohe middelen i.p.v.
door wisselbouw.
DAT Emmen en omgeving binnen en
kele maanden autotoatisohe telefoons
zullen bezitten.
DAT het Tweede-Kamerlid Biewenga
(A.R.) aan minister Mansholt heeft
gevraagd of cultuurtechnische werken
bij uitvoering als boerenwerk duurder
zijn dan bij uitvoering in DU.W--
verband.
DAT het Tweede-Kamerlid Vermeer
(Arb.) aan de ministers Staf, Van Maar-
seveen en Rutten schriftelijk vragen
heeft gesteld over de vordering van 7
openbare en 2 bijz. scholen in Velsen
voor legeringsruimte.
DAT over het faillissement van de
N.V Steenfabrieken v.h. S- ten Cate
en Co. te Lienden waardoor plm-150 man
werkloos dreigen te worden aan min. V.
d- Brink schriftelijk vragen zijn gesteld
door het Tweede-Kamerlid Wagenaar
(Comm.).
DAT minister In 't Veld op 26 Oct-
in de volkshogeschool Overcinge te Ha-
velte (Dr.) spreekt over de regerings-
politiek in zake de volkshuisvesting-
Een peuleschilletje
Duizend Kerstpakketten
naar Korea
Gisteravond is bij het Rode Kruis in
Den Haag een begin gemaakt met het
inpakken van ruim 1.000 Kerstpakketten
voor de Nederlanders in Korea. Nijvere
handen beijverden zich om blikjes siga
retten, chocolade, toffees, Amsterdamse
korstjes. Haagse hopjes en chocomel
elkaar te passen. Verder verdwenen
de cartonnen hulzen sigarettenaanstekers,
zakagenda's, ballpoints met een reserve-
stift, luchtpostpapier, toiletzakjes, nagel
schaartjes, zeepdoosjes, zakdoeken
een boekje van Thijs Booy, getiteld „Dit
is de Nacht", een Kerstuitgave. Bij elk
pakket is verder een heilwens van het
Rode Kruis.
Elf kisten met 250 pakketten zijn be
stemd voor de Van Galen en 694 pakket
ten worden in 29 kisten naar het Ned.
detachement in Korea gestuurd. Daarbij
komen driehonderd blikken van 50 siga
retten en 150 blikken met chocolade
repen en toffees voor de bij ons detache
ment gelegerde Koreanen. Zieken en ge
wonden in Japan ontvangen drie kister
met Kerstpakketten en voorts 96 zieken-
pakketten. Vergeleken bij de meer dar
een millioen pakketten die het Ned.
Rode Kruis sinds de oorlog heeft
zonden, is deze zending een peule
schilletje.
Vier jaar geëist tegen
knoeiende ambtenaar
In Assen is gisteren vier jaar geëist
tegen de 32-jarige ambtenaar ter s<
tarie te Rolde, A. A., wonende te Nieu-
wediep (gem. Gieten), die de gemeente
Rolde door allerlei knoeierijen gedurende
enkele jaren voor minstens f 23 mille
hebben benadeeld.
'VULK een vreemd woord als hierboven
staat zal men in ons blad (om van
de verdere pers maar te zwijgen) niet
vaak boven het hoofdartikel aantreffen.
In onze dagen komt men het zelden of
nooit meer tegen. Maar er is een tijd ge
weest, waarin het vrij druk gebezigd
werd. Toch openbaart het verschijnsel,
waarop dit vreemde woord doelt, zich
ook in onze dagen nog wel, zoals het zich
eigenlijk in alle eeuwen, nu eens meer,
dan weer minder, wel heeft voorgedaan.
Wat is politicophobie? Het woord is
samengesteld uit enkele Griekse woor-
en betekent letterlijk: vrees voor de
politiek. Wie wel eens de geschriften
Groen van Prinsterer opslaat een
bezigheid die al te velen tot eigen schade
nalaten kan daarin dit woord herhaal
de malen tegenkomen. Groen van Prin
sterer had dan ook tegen het verschijnsel
geducht te strijden.
:t name had hij zich daarbij te keren
tegen de mannen van de ethisch-ireni-
sche richting. Wat wij dan zien gebeu-
is, dat Groen van Prinsterer op de
nen van deze riahting steeds weer
hartstochtelijk beroep doet om hem
toch te steunen en bij te staan in zijn
zame worsteling op het politieke
erf. Maar zij bleven zeer gereserveerd
tegenover zijn pogen.
Typerend was de Gtelling, welke een der
aanhangers van deze richting eens in de
vorige eeuw op een conferentie over de
schoolkwestie verdedigde: „De Christen-
belijder heeft in deze tijd toe te zien,
dat hy zijn kracht niet zoeke in politieke
maatregelen, maar in de betoning der
kracht van zijn geloof, ook in de school".
/"iNLANGS heeft F. Goudzwaard nog
in een interessant artikel in het
inmiddels weer opgeheven blad „Unie
klanken" van deze politicophobie enkele
voorbeelden aangehaald. Van de beide
Jonkers, de één predikant, de ander
professor, vertelde hij het volgende:
Politiek stond voor prof. Jonker gelijk
net konkelen, laveren en transigeren. Hij
kon niet begrijpen, dat een predikant de
kansel wilde ruilen voor de groene
bankjes uit de Tweede Kamer. Graag
sprak hij over de zuivere lucht van de
Evangelieverkondiging tegenover de be
dorven atmosfeer van de Kamergebou-
Te Alkmaar moet een predikant
est zijn, die naast deze werkkring
ook nog de baan had van afslager op de
plaatselijke vismarkt. Alles bij elkaar
vond Jonker, dat deze beide beter te
combineren waren dan de predikant en
het Kamerlid. Zo iemand noemde hij „een
klein manneke met een slim planneke".
Ds Gerrit Jonker, overigens zeer be
vriend met de predikant-minister Talma,
verheugde zich zeer, toen Talma na zijn
aftreden als minister weer predikant
werd. Gerrit Jonker schreef toen: „Nu
geldt voor Sijb. (Talma): over weinig zijt
gij getrouw geweest, over veel zal Ik u
zetten". Voor ds Jonker was het
.weinige" het ministerschap; het „vele"
daarentegen de dorpspastorie te Benne-
"|\TEN mene nu niet, dat deze reserve,
deze vrees voor de politiek alleen
/as van de vorige eeuw. Zeker, toen
kwam zij in sterke mate voor en naast
andere factoren is zij dan stellig mede
terifg te voeren op het individualisme
die tijd, op de beduchtheid voor
organiseren en bindingen, op afkeer ook
machtsvertoon, waarbij het hart
koud zou blijven en het geloof zou ver
kommeren. Dat strookte niet met veler
irenische inslag.
Maar het verschijnsel zelf treft men,
zij het vaak in gewijzigde vorm. ook in
andere tijden aan. In de dagen der oude
Grieken waren er reeds twee scholen,
die der Stoïcijnen en die de Epicureërs,
•ver het nut der politiek volkomen
tegenstrijdig dachten. De Stoïcijnen be
ijverden zioh gaarne met de staatszaken,
de Epicureërs waren daartoe met
geen mogelijkheid te bewegen. Zij gaven
de voorkeur aan het leiden van een
rustig, aangenaam en gelukkig leven, en
de politiek was daar zeer beslist niet bij.
In zijn onlangs verschenen mooie boek
/er Paulus en de antieke cultuurwereld
heeft dr G. J. D. Aalders nog herinnerd
aan de manier, waarop die andere wijze
uit de Oudheid, Seneca, het verschil
tussen deze beide scholen eens heeft
aangegeven. Een Epicureër. aldus
Seneca, zal niet deelnemen aan het
staatsleven, tenzij iets hem ertoe zal
noodzaken; een Stoïcijn daarentegen zal
de staatszaken deelnemen, tenzij iets
hem dit zal belemmeren.
TS HET NIET, alsof dit woord van
Seneca in onze dagen geschreven is?
Het kon trouwens een woord zijn uit
vele eeuwen. Want bijna steeds zijn er
en geweest, die op het terrein der
politiek een grote activiteit hebben ont
plooid. Maar daarnaast zijn er ook wel
altijd mensen geweest, die, zo zij al aan
deze activiteit van die anderen aandacht
schonken, dit deden met enig schouder
ophalen.
Groen van Prinsterer heeft ook in dit
opzicht een zware strijd te strijden ge-
een strijd te zwaarder waar deze
in toenemende eenzaamheid moest wor
den gevoerd. Maar sterk stond hij, omdat
de politiek zoals hij ze te voeren wenste,
onlosmakelijk verbonden was en recht
streeks voortvloeide uit zijn beginsel.
En de vrucht op het moeizame streven
an Groen van Prinsterer? Ook deze, dat
hy het politiek besef deed ontwaken bij
gans een generatie al was hij dan nog
schier een eenzame in het uur van zijn
dood. Maar het zaad was gestrooid. Zijn
politieke strijd was voor een belangrijk
deel geweest een strijd tegen de vrees
de politiek, een strijd tegen de
politicophobie.
WEERBERICHT
Fraai herfstweer
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
In de nacht en ochtend weinig
wind en op vele plaatsen nevel
of mist. Morgen later op de
.jfTnm <±3? diroog en vrij zonnig weer
niet een zwakke tot matige
wind hoofdzakelijk tussen Zuid
en Oost Koude nacht, over
dag iets hogere temperaturen
dan vandaag. (Opgemaakt te 10 uur).
Zondag: zon 6.37—18.22; maan op 5.48.
onder 17.56. Maandag: zon 6 3918.20;
maan op 7.07, onder 18.07. 1 Oct N.M.
