an het Actieprogram
Anti Rer. Partij
der
Ziekenfondsbesluit is tijdbom
van de bezetters
KOKT EN KLEIN,
£cAfa£oiv SPECIAAL ALKALIVRIJ VOOR WOL
Drie Vlissingse
Geuzen
VRIJDAG 28 SEPTEMBER 19$
Eeiste ontweip
H.
Hieronder volgt het tweede deel (I
Stond in ons blad van gisteren) va
A.-R. ontwerp-program van Actie:
7. Radio-omroep. Regeling van
radiobestel bij de wet. Voor deze rege
ling gelde als richtsnoer:
Ie. Erkenning van het reoht
vrije radio-omroep (ook voor de „wereld
omroep") en verwerping zowel
-„staatsomroep" als van de „eenheids
omroep";
2e. Bevordering van de samenwerking
tussen de erkende omroeporganisaties
voor technische en andere algemeen
"vaardbare doeleinden;
3e. Beschikbaarstelling van zendtijd
aan de kerken voor de uitzending
kerkdiensten.
8. Onderwijs.
De vrijheid van onderwijs en de finan
ciële gelijkstelling ten opzichte var
publieke kassen van het bijzonder
het openbaar onderwijs dienen, zowel
bij de te treffen wettelijke maatregelen
als bij het bestuursbeleid, wat het lager
onderwijs betreft strikt gehandhaafd,
wat het middelbaar en voorbereidend
hoger onderwijs, het nijverheidsonder
wijs en het land- en tuinbouwonderwijs
aangaat, krachtig bevorderd te worden.
Door reorganisatie van het onderwijs
mag aan de vrijheid en aan de financiële
gelijkstelling geen afbreuk gedaan, noch
ook de leeftijd, waarop het kind een be
roep moet kiezen, verlaagd worden.
Er kome een wet op het kleuteronder
wijs tot stand, waarbij de vrijheid var
het bijzonder onderwijs wordt ontzier
en de financiële gelijkstelling met name
ten opzichte van de gemeentekas wordt
vastgelegd.
Maatregelen dienen te worden getrof
fen tegen achterstelling van de stichting
yan bijzondere scholen bij die
bouwen, voor het openbaar onderwijs be-
Het buitengewoon lager onderwijs
het lager- en middelbaar land- en tuin
bouwonderwijs behoren bij de wet ge
regeld te worden, waarbij volgens ob
jectieve, in de wet vastgelegde normen
en overeenkomstig het beginsel der
financiële gelijkstelling de subsidierege
ling wordt vastgesteld.
Voor begaafde kinderen van onbemid
delde ouders worde de gelegenheid ge
opend voor hun verdere ontwikkeling.
Er kome een wettelijke regeling van
de schoolartsendienst, welke het aan de
schoolbesturen financieel mogelijk maakt
bij voldoen aan objectieve normen zelve
in die dienst te voorzien.
Subsidiëring van de Protestants-Chris
telijke leeszalen.
Overdracht van de zorg voor de so
ciaal-labiele jeugd aan particuliere in
stellingen. met eerbiediging van de ver
schillende richtingen en steunverlening
op gelijke voet.
9. Verhouding Staat en Maatschappij
(Overheid en bedrijfsleven).
Aanvaarding voor het Regeringsbeleid
van de overtuiging, dat het onderscheid
niet de tegenstelling tussen staat
en maatschappij met kracht moet wor
den gehandhaafd, teneinde:
le. aan de opeenhoping van de eco
nomische en de politieke macht in de
Overheidshand, aan staatsalmacht en
staatssocialisme een der gevaarlijkste
bedreigingen in deze tijd te ontkomen;
2e. aan het persoonlijk en maatsohappe-
Ujk initiatief, de persoonlijke verant
woordelijkheid en vrijheid de vereiste
ruimte te kunnen geven.
De Overheid heeft:
a. de algemene voorwaarden te helpen
scheppen voor maatschappelijke ontwik
keling en welvaart waartoe
hoort: de stimulering van de opvoering
der productie, van de industrialisatie,
beperking van de invloeden van de op
en neergaande economische conjunctuur.
waaruit volgt, dat zij tevens
paalde leiding aan het economisch leven
dient te geven;
b. de beslissende verantwoordelijk
heid voor het monetaire beleid, dat ge
richt moet zijn op herstel en handhaving
van het monetaire evenwicht, ter
borging van een zo groot mogelijke vast
heid van de waarde van het geld (gezond
geld)
c. de particuliere eigendom te
biedigen en te beschermen en deswege
voorzieningen te treffen zowel tegen mis
bruik van die eigendom als ter bevorde
ring van het deelhebben daaraan van hel
gehele volk;
d. de ontwikkeling van de rechtsvorm
der ondernemingen mede dienstbaar te
maken enerzijds aan de bestrijding
de ontwaarding van de mens, anderzijds
aan de toekenning aan de factor arbeid
van de hem toekomende plaats en
antwoordelijkheid in onderneming
bedrijf;
e. bij wetgeving en bestuur recht te
doen wedervaren aan de gedachte van
decentralisatie, en aan de betekenis van
overleg en samenwerking met de organi
saties en organen van het bedrijfsleven;
f. een buitenlandse economische en
handelspolitiek te voeren ten bate van
de welvaart van ons volk;
g. in tijden van bijzondere schaarste
diep in het maatschappelijke ei
mische leven ingrijpende maatregelen
tot stand te brengen, opdat een zo recht
vaardig mogelijke distributie van de be
schikbare goederen verzekerd zij.
De bevordering van en de steunverle
ning aan deze Overheidstaak dient ge
paard te gaan zowel met de verwerping
van de socialisatie als stelsel of ideaal
als met de afwijzing van de opvatting,
dat de Overheid het economische leven
moet dirigeren door middel van een
leide economie, welke een algemeen
blijvend karakter draagt.
10. Publiekrechtelijke bedrüfsorganisa-
11. Sociale voorzieningen.
Bevordering van bedrijfsgewijze rege
lingen voor ouderdomspensioen.
Herziening van de Invalidlteits- ei
ouderdomswet, mede ter vervanging
de noodwet-Drees. Regeling van
ouderdomsvoorziening voor de daarvoor
in aanmerking komende groepen
de verzekeringsgedachte. Indien dit
gelijk blijkt, worde uitvoering gegeven
aan de grondlijnen van het plan, dat het
C.N.V. in samenwerking met andere
Vakcentrales te dezer zake heeft
hangig gemaakt.
Invoering van de wachtgeld- en werk
loosheidsverzekering, zo nodig gepaard
gaande met wijziging of aanvulling v
de daarop betrekking hebbende wet.
Vereenvoudiging van de organisatie
de uitvoering van de sociale verzeke
ringswetgeving.
Bevordering van de instandhouding
oprichting van particuliere bureaux voor
beroepskeuze door daarvoor genoegzame
subsidieverlening.
Steun worde geboden aan de particu
liere arbeid, welke de geestelijke
lichamelijke volksgezondheid dient. Het
regeringsbeleid zij gericht op de uitbrei
ding van de particuliere ziekenhuizen,
het bijzonder op de toeneming van 1
aantal en van de capaciteit der Protes
tants-Christelijke ziekenhuizen.
In overweging worde genomen de
vraag, of ten aanzien van de loonvor
ming meer vrijheid dan er thans bestaat
aanbeveling verdient.
De Regering bevordere de emigratie
op een verantwoorde wijze. Ztf betrekke
in al haar arbeid terzake de nationale
emigratie-verenigingen, en late die
beid zoveel mogelijk aan deze verenigin
gen over.
11a. Arbeidswetgeving.
Volledige inwerkingtreding van de
Arbeidswet, zodat zij ook van toepassing
wordt ten aanzien van die groepen,
"-aarvoor haar invoering is opgeschort.
Totstandkoming van wettelijke voor
schriften ter regeling van de arbeidsduur
in de landbouw.
Beperking van de vergunningen vooi
continu-arbeid tot het strikt nood
zakelijke.
Wettelijke regeling van de jaarlijkse
Advertentie
tie.
Uitvoering van de wet inzake de P.B.O.
in zodanige zin, dat in de bedrijfs- en
productschappen voor de zelfwerkzaam
heid, het zelf doen, der maatschappelijke
krachten ruim baan wordt gemaakt, zon
der dat dit leidt tot schadelijke monopo
listische machtsposities; dat deze orga
nen niet een groter gebied bestrijken dan
voor een juiste vervulling van hun taak
noodzakelijk is, en dat zij dicht bij de
bedrijfsgenoten komen te staan, opdat
deze er in kunnen meeleven en meewer
ken. Aan de instelling van bedrijfschap
pen worde voorrang toegekend.
(Advertentie)
Wordt U gekweld
door thèumatiek, spit, ischias, hoofd-
zenuwpijnen, neemt dan Uw toevlucht
tot Togal. Het'middel dat baat, waar
andere falen. Laat U dus niet langer
kwellen, maar gebruikt regelmatig Togal.
Togal zuivert de nieren en is onschade
lijk voor hart- en maag. Bij apoth. en
drogist 0.83, 2.09 en 7.94.
vacantie voor het personeel in dienst
het particuliere bedrijfsleven.
12. Landbouw.
Ook bij het landbouwbeleid worde uit
gegaan van de eigen verantwoordelijk
heid en taak van de ondernemer, en van
de waarde welke een gezonde positie van
de land- en tuinbouw heeft voor eer
evenwichtige ontwikkeling van ons
volksleven.
Bedacht worde, dat de land- en tuin-j
bouwproductie, vergeleken bij die van
de industrie, in-elastisch is voor de kos
ten van het levensonderhoud in het bin
nenland een grote betekenis heeft
belangrijke mate bijdraagt ten gunste
van onze handels- en betalingsbalans.
Indien van Regeringswege moet worden
overgegaan tot vaststelling van prijzen
voor land- en tuinbouwproducten, of tot
het indirect invloed oefenen op het bin
nenlands prijsverloop dezer producten,
behoren deze maatregelen niet te berus
ten op de gedachte dat aan iedere onder-
nmer een bepaald inkomen moet worden
toegekend, maar op een verantwoorde
kostprijsberekening, welke een lonende
bedrijfsuitkomst voor land- en tuinbouw
mogelijk maakt, en tevens een loonpeil
die bedrijfstakken, hetwelk gelijk is
dat voor gelijkwaardige industrie-
Versterking van de bestaanspositie van
het kleine land- en tuinbouwbedrijf.
Uitbreiding van de oppervlakte cultuur
grond door bevordering en voortzetting
ontginning, droogmaking, inpolde
ring in het bijzonder in het gebied van
de voormalige Zuiderzee en landaan
winning.
Verbetering van de voorwaarden voor
economische grondexploitatie, door tech
nische voorlichting, proefcultures, grond
verbetering, ruilverkaveling, afwatering,
goede verbindingswegen te water en te
land enz.
Maatregelen inzake de grond- en pacht
prijzen dienen gericht te zijn zowel op
?n redelijk rendement voor de grond-
genaar als op een redelijk lonende
exploitatie voor de grondverbruiker.
Het gebruik van goede cultuurgrond
x>r andere dan landbouwdoeleinden
diient. gelet op de schaarste aan cultuur
grond, tot het noodzakelijke
worden beperkt.
Herziening van de Landarbeiderswet,
opdat deze worde aangepast aan de ge
stegen bouwkosten.
Bevordering van de bosexploitatie er
van de instandhouding van natuurmonu
menten.
13. Middenstand.
Erkend worde, dat de middenstand in
het algemeen en de handeldrijvende
industriële middenstand in het bijzonder
van onmisbare waarde is voor een even
wichtige ontwikkeling van maatschappij
en staat. De Regering houde. zowel in
wetgeving als in bestuur, op genoegzame
wijze rekening met de rechtmatige be
langen van die stand.
Indien maatregelen op het gebied
de prijzen of met betrekking tot de
marges voor de tussen- en detailhandel
noodzakelijk zijn. worden deze op zoda
nige wijze getroffen, dat de middenstan
der een redelijke beloning voor zijn
diensten ontvangt.
De Regering bevordere. wanneer dit
nodig blijkt, de instandhouding van
onderlinge regelingen, welke tot strek
king hebben onrechtmatige concurrentie
te beteugelen. Zij bestrijd® door een
wettelijke regeling de euvelen, welke
aan het cadeau- of 'kortingstelsel zijn ver
bonden.
Ten aanzien van de omzetbelasting
worde overgegaan tot heffing bij de
bron. De totstandkoming van de daar
voor nodige wetswijziging worde ten
spoedigste bevorderd.
In verband met de huidige liquiditeits-
moeilijkheden van de middenstand
dienen enerzijds voorzieningen te worden
getroffen ter bevordering van de verle
ning van gerechtvaardigd crediet, ander
zijds matiging en soepelheid te worden
betracht bij de invordering van belas-
14. Woningbouw.
De bouw van arbeiderswoningen be
hoort. gelet op de schrijnende woning
nood en de hoge waarde van een gezond
gezinsleven, in het snelst mogelijke tempo
te worden voortgezet. Door middel van
bijzondere voorzieningen dient de finan
ciering van deze bouw te worden ge
waarborgd.
De Regering stimulere de werkzaam
heid van de Protestants-Christelijke
woningbouwverenigingen.
Verbetering van de voorwaarden
de ontwikkeling van de particuliere
woningbouw.
Bevorderd worde, dat de met Rijks-
steun gebouwde woningen langs de weg
an afbetaling in eigendom kunnen
aan aan de bewoners.
15. Materiële oorlogsschade.
De afwikkeling van de schadevergoe
dingen krachtens de wet inzake de
teriële oorlogsschade vinde zo spoedig
als doenliik is plaats.
16. 'sRiiks defensie.
Voorzetting van de opbouw ener kwa
litatief sterke en goed uitgeruste defen
siemacht. in het kader van de Europese
Noord-Atlantische militaire
werking.
Gezorgd worde voor een deskundig
i moreel hoogstaand kader, mede ter
verwezenlijking van een goede theoreti
sche en Dractisehe militaire opleiding
de dienstplichtigen en van de dis
cipline.
Bevordering van de vereiste geestelijki
verzorging van het militaire personeel.
De regeling daarvan vinde plaats in
overleg met de kerken.
De subsidiëring van de militaire tehui-
>n worde verbeterd.
De uitvoering en completering van d<
voorzieningen met betrekking tot de bur
gerlijke verdediging worde met kracht
ter hand genomen.
Alle niet strikt noodzakelijke uitgaven
worden afgesneden.
Provinciën en Gemeenten,
gemeentelijke autonomie wordi
hersteld.
Een grotere plaats in ons staatsbestel
worde toegekend aan de provinciën.
Herziening vinde plaats
_.ng van de bestuurstaak over oe a
bestuursorganen (Raad, Burgemeester
Wethouders, Burgemeester), in het bij
zonder ten behoeve van de bevoegd
heden van de Gemeenteraad.
Regeling van het politiewezen in over
eenstemming met de verantwoordelijk
heid van het gemeentebestuur.
Een nadere, meer definitieve, regeling
an de financiële verhouding tussen Rijk,
provincies en gemeenten worde tot stana
gebracht, mede ter bevordering van de
zelfstandigheid der genoemde lagere pu
bliekrechtelijke lichamen.
18. Financiën.
Als naaste doel voor het financiële be
id van de Regering dient te worden
aanvaard: de gezondmaking van het
Rijksbudget, mede ter bevordering van
het herstel van het monetaire evenwicht
het sluitend maken van de be
talingsbalans. Erkend worde, dat ter be
reiking van dit doel daadwerkelijke ver
sobering van de rijksdiensten en beper
king van rijksuitgaven noodzakelijk is
ander is tevens vereist
totstandbrengen
i de verde-
„Praten over ziekte maakl mensen ziek"
Voor honderden Nederlandse artsen nog
toekomst in Indonesië
oorzaak van veel zielëleed en veel geldverspilling. Het gevaar bestaat
dat een patiënt die koorts heeft en geen penicilline of sulfapraeparaten
krijgt, zich bekocht voelt. Bovendien maakt alle gepraat over ziek-zijn de
mensen maar ziek. Als ik vandaag met de suggestiviteit van de moderne
publiciteit problemen der jeuk zou gaan behandelen, zullen velen deze
jeuk gaan voelen. De f 800.000 ziekengeld die dagelijks worden uitgegeven,
behoeven echter geen uitbreiding.
dr L. A. Hulst, die gisteren als
voorzitter het woord voerde op het
gres van de Kon. Nederlandse Maat
schappij tot bevordering der genees
kunst te Maastricht.
In verband met de vrees dat er in de
toekomst in ons land teveel artsen zullen
zijn, merkte dr Hulst op dat in Indo
nesië nog steeds ruim 300 Nederlandse
artsen werken, terwijl het maximum
vroeger 800 was. Bij een onlangs gehou
den bespreking vroegen Indonesische
autoriteiten reeds om nog 100 artsen,
ke nieuwe uitgaven voor het Rijk mede
brengen.
Zo spoedig als dit mogelijk blijkt
worde overgegaan tot verlichting van de
druk der Delastingen en tot het aan
brengen van correcties in het belasting
stelsel, teneinde tot een meer juiste toe
passing van het beginsel „belasting naar
draagkracht" te kunnen geraken.
19. Verkeer.
Bevordering van de deelneming van
alle vervoerstakken aan het internatio
nale vervoer; bevestiging en versterking
de positie van Nederland als zee
varende mogendheid.
Het beleid ten aanzien van de Rijn
vaart zij gericht op het behoud, en voor-
zoveel nodig op het herstel, van de vrije
vaart op de Rijn gelijkelijk voor alle
daarbij betrokken landen.
Handhaving en versteviging van de
positie van het particuliere vervoer op
zichzelf en in verhouding tot de semi-
Overheidsvervoerbedrijven. Hierop wor
de gelet vooral bij de concessieverlening
Regeling van de afbakening van de
grenzen tussen het particuliere en het
mi-Overheidsvervoer.
Aanpassing van de wegen aan de
sen van het moderne verkeer.
Verbetering van vaarwegen; redelijke
regeling van de scheepvaartrechten.
(Het eerste deel van dit programma
voorzieningen, wel- publiceerden we in ons blad van gisteren.)
met inbegrip van specialisten, en in de
toekomst zouden er 1000 2000 nodig
zijn.
Ziekenfondsenbesluit:
een tijdbom
De oud-voorzitter, dr J. J. v. d. Horst,
sprak o.a. over het ziekenfondswezen.
Dit is naar zijn mening een obsessie ge
worden. Hij vergeleek het ziekenfond
senbesluit met een tijdbom die de Duit
sers in onze wetgeving hebben neergec
legd met de bedoeling de Hollanders nog
jaren later tegen elkaar In het harnas
te jagen.
Bij de opleiding van specialisten
zal volgens dr v. d. Horst spoedig een
grens moeten worden getrokken tus
sen wat wetenschappelijk wenselijk
en economisch en sociaal mogelijk is.
Met de vestiging van een gewone arts
is op het ogenblik al f30.000 ge
moeid.
Waarom Suriname geen mariniers wenste
Er gebeuren nog altijd gekh
dingen in de wereld
En de belastingbetalers kunnen er voor bloedei
Men schrijft ons:
Het bericht dat men in Suriname ernstige bezwaren opperde tegen het vervangJ
van het detachement van de Kon. Landmacht door een detachement Mariniet
heeft uiteraard nogal enige verbazing gewekt. Welke bezwaren kon men hebbe
tegen een korps, dat allerwegen een goede naam bezat, dat door de verdedigiJ
van Rotterdam door vriend en vüand was geroemd. Wat ter wereld konden
Surinamers er tegen hebben, dat Mariniers in hun land kwamen?
hun organisaties perfect op te bouwe
misschien niet zo erg welkom. Ze had
den ook ndet gevraagd, naar Surinan,1
te mogen gaan. Al is het dienen overz*1
ongetwijfeld een der voornaamste takJ
van dit uitstekende korps. Maar als M;
rinders bevolen worden, dan gaan i
zonder morren en dus heeft men hs
detachement voor Suriname gereed g;
maakt. Maar wanneer de regering et
flink besluit neemt, dan dient zij ook
zorgen dat anderen dit besluit respect-
Om de ontstemming te begrijpen,
te beseffen, waarom men zo hoog var
toren blies, dat men zelfs geen monument
uit Nederland meer wilde hebben, moet
men de situatie in Suriname kennen. Dan
blijkt, dat de bezwaren tegen de marl
niers eigenlijk maar gering zijn, maai
dat men om allerlei redenen het deta-
ehement van de Kon. Landmacht wil
handhaven, ja dat dit detaohement zich
zelf wil handhaven. Want bezwaren tegen
de Mariniers heeft men eigenlijk niet.
Inderdaad, men heeft hen beticht v
ruw optreden. Maar dat is al weer
kele jaren geleden. Enkele Mariniers w
ren toen belast met de bewaking van e
aantal uit Java naar Suriname overge
brachte N.S.B.-ers. Deze Mariniers heb
ben de hun gegeven instructies wat erg
letterlijk opgevat en daarbij werden twee
N.S.B.-ers doodgeschoten zonder dat
hiertoe directe noodzaak aanwezig
Dit feit is echter allerminst verduisterd,
of ontkend, doch op nauwgezette wijze
onderzocht. Maar hiermee houden de be
zwaren tegen de Mariniers dan ook op.
Waarom dan dat stemming maken tegen
de Mariniers? In Suriname bevindt zich
detaohement Landmacht. Een ietwat
wonderlijk samengesteld detachement, als
weet, dat op deze groep
militairen een zeer onevenwichtig groot
aantal officieren dienst doet. In feite is
die allen geen emplooi. Velen var
dit detachement zijn in Suriname geko-
met de belofte, dat ze promotie zou
den maken en sergeant zouden worden.
Maar wat moet men beginnen met i
legertje, dat straks geheel uit kader
officieren bestaat? Op elke drie man
en burgerhelper, in totaal dus 150
Een onbegrijpelijke toestand,
duur, want deze 150 man moeten met hun
gezinnen leven en dat gaat op kosten
in de staat.
Ruim drieduizend mensen ontvangen
gratis d.w.z. op kosten van de staat
geneeskundige hulp, dank zij dit deta
ohement. Hoe dit alles kon voortduren,
'enmin te begrijpen, want al deze
kosten drukten toch op de begroting var
Overzeese Gebiedsdelen. De Kon. Land
macht exploiteerde met overheidsgeld
zelfs nog een limonadefabriek en een
wasserij en bemoeide zich met huizen
bouw. Prettig voor bepaalde groepen,
aar desniettemin vreemd.
Men voelt, dat velen met een zekere
angst de komst van de Mariniers afwach
ten. Want zullen deze die toestand laten
bestaan? Men is er vrij zeker
dit ndet zal gebeuren. En ziedaar
bepaalde groepen in Suriname dde Mari
niers maar liever in Nederland zien blij-
i. Het gaat dus in feite niet zozeer
tegen de Mariniers, maar voor het be
houd van eigen .„privilegies".
De zaak werd nog onverkwikkelijke:
toen de commandant van de Kon. Land
macht in Suriname zich er zelf mee ging
bemoeien. Hij protesteerde n.l. ook tegen
de vervanging van de Landmacht door
Mariniers. De reden waarom is vrij dui
delijk. Het is niet onmogelijk, dat toer
de regering van deze Surinaamse toe
standen hoorde, men onmiddellijk gezegd
heeft: „dat moet uit zijn".
men heeft toen direot de Mariniers
gecommandeerd, naar Suriname te gaan,
/as voor de Mariniers, die bezig zijn
maar toch lezenswaardig
Driehonderdduizend oliebollen zullen
van 9 tot en met 13 October in Arnhem
voor 10 ct per stuk verkocht worden ten
bate van de herbouw van de Grote Kerk
■fr De 38-jarige werkman L. V. te Heeren
veen die een valse geboorte-aangifte had
gedaan om in het bezit van 55 aan
kraamgeld te komen, is door de Leeuwar
der rechtbank veroordeeld tot vier
maanden voorwaardelijk. Er was 8 m
den onvoorwaardelijk geëist, -fr Reeds
600 Ned. mijnwerkers hebben getekend
voor werk in de Belgische kolenmijnen,
waar de lonen 35 to: 40 pet hoger liggen
dan bij pns, terwijl ook de sociale ver
zekeringen en kinderbijslag de onze over
treffen. -sV In Hengelo en Wiehmond zijn
drie beroepssmokkelaars gearresteerd
Doe als de textielfabrikant, die het i
Kies de zekerheid van het overvette satijnzachte Echfalon-sop en houd Uw wol als nieuw.
Een stenograaf
schreef alles woordelijk op. Hun namen en adres-
werden opgeschreven, evenals hun beroep en
hun nationaliteit. En toen de kolonel hun zei, dat
zij dappere onderdanen waren van Koningin
Wilhelmina, ja, toen ging Bart onwillekeurig wat
chterop staan en voelde Bram een brok in zijn
keel. Ook Gwen kreeg haar aandeel in de harte
lijke woorden en toen zei genoemd werd eer.
ideaal meisje, omdat zij beschikte over charme
en moed, kleurde Bram tot over zijn oren. Maar
het meest onvergetelijke ogenblik was wel, toen
zij het huis, waarin de commandopost was onder
gebracht, verlieten en de schildwacht, die
blijkbaar orders had ontvangen voor hen in de
houding ging staan. De rest van de dag, die
inmiddels aardig verstreken was, brachten ze
door nadat ze in een lunchroom wat gebruikt
hadden, in het vrije veld. Gwen had geen zin
n naar de ruïne terug te keren. Ook niet,
toen Kees beloofde de verborgen schat voor haar
te zoeken. Ze had, zei ze, eigenlijk nu geen pret
tige herinneringen aan het slot, want ze moest
toch maar voortdurend denken aan die Duitsers.
gevangen genomen waren. Waarop Bram
haar het eerste standje van zijn leven schopte
en haar verdacht van fascistische neigingen. Wat
natuurlijk met beslistheid werd tegengesproken
en haar deed opmerken, dat de Hollanders toch
gevoelloze kerels waren. De dag verliep
verder in ononderbroken gezelligheid. Ze zwier-
door de bossen, plukten een geweldig groot
boeket bloemen voor Gwen in een wei, lagen
languit in het koele gras en verorberden de heer
lijkheden, die Gwen als verrassing had meege
bracht. Vaak keken de dorpelingen het viertal
dat, hun autootje hadden ze zolang ergens
gestald Hollandse liederen zingend onbekom
merd door de velden dwaalde, alsof er geen oor
log was. Gwen was er trots op, dat ze de eerste
helft van het Wilhelmus helemaal alleen kon zin
gen en „Waar de blanke top der duinen" kon mee-
neuriën. Beleefdheidshalve, maar zeer zeker ook
welgemeend, zette Bart op een gegeven ogenblik
het „God save the King" in, wat door een stelle
tje werklieden uit volle borst werd meegezongen
In „The Kings Inn" zette Kees 's avonds de
boel op stelten door, boven op een tafel staande,
ten gehore van een hele schare boeren en hand
werkslieden een stelletje Kamper uien te verlco-
i Rhijn
pen. Hij deed het zó goed en zijn onnavolgbare
verteltrant viel zó in de smaak, dat een jonge
arbeider, die over enkele weken in het huwelijks
bootje hoopte te stappen, hem uitnodigde. m«:t
Gwen en de beide anderen, het trouwfeest to
komen opluisteren. Voor welke eer Kees lachend
bedankte, omdat hij tot zijn spijt chauffeur was.
in dienst der geallieerden.
Het was laat in de avond, toen ze, luid zingend,
in het kamp aankwamen, waar Bram zou over
nachten.
Van naar de krib gaan kwam voorlopig nog
niet veel, want de jongens moesten natuurlijk in
geuren en kleuren van hun wonderbare vangst
vertellen. Aan welk verzoek met graagte en de
nodige bescheidenheid werd voldaan.
Drie maanden later ontvingen Gwen en de jon
gens ieder een schrijven van het departement
van oorlog, waarin hen, namens het vaderland
dank werd gebracht voor hun moedig gec
toond bij de gevangenneming van„four Germans,
on the 15th of May".
HOOFDSTUK XXIV
HOLLANDVAARDERS
En de oorlogskansen waren gekeerd.
Rusland had zijn legers in dienst gesteld van
de geallieerde zaak en Amerika, dat eerst zijn
financiële en materiële steun had verleend,
daadwerkelijk in de strijd getreden en vocht
aan de zijde van Engeland en Rusland en de
verbonden landen voor het verdrijven van de
verschrikkelijke tirannie, die de wereld dreigde te
overmeesteren.
En Engeland, dat eerst in een hoek gedrongen
met de moed der wanhoop gevochten had tegen
de overmachtige vijand, Engeland, dat dreigde
onder te gaan in een nacht, waar nooit meer
een dag op zou volgen, Engeland, dat een donk*
dal door gegaan was van bloed en zweet en tr
nen... Engeland was uit zijn benarde positie be
vrijd en voerde zijn legers van de ene triomf naar
de andere, dank zij de bijstand der bondgenoten.
Stalingrad was weer in Russische handen, Rom
mel had zijn Waterloo bij El Alamein gevonden.
Kaap Bon was gevallen, Sicilië en Sardinië waren
bevrijd. En immer voorwaarts ging het. Het eind
van deze verschikkelijkste aller oorlogen tege-
moe^ ien handelspolitiek moet nemen dan zou
De Russen hadden een wig gedreven in het Nederland ondanks de Benelux zijn be-
Oostelijk front en zetten onweerstaanbaar koers I bokkingen m- c België wat de hoofd-
naar het hart van Duitsland. Italië had gecapi-lzaken betreft, moeten herzien. Er be-
tuleerd en een machtige invasievloot had haar st.aat een redeliJke kar»s. dat Nederlands
manschappen en materiaal op de rotsige kusten LuUfoer naar West-Duitsland vlotter zal
van Frankrijk ontscheept De brug bij Remagen ^er'open- ,fPr- 13 bezorgd over Neder-
was verovei d en van Oost en West drongen de bïiin"! zonder dol
verbonden legers op naar Berlijn. lc,rhulp en vreest dat Nederland d*
die al lange tijd smokkelwaar naar Duits
land vervoerden, -fa De Amsterdamse
chitect A. H. is wegens overtreding
de bouwvoorschriften bij verbouwingen
aan een fabriek te Zaandam door het
Amsterdamse gerechtshof tot 1500 boete
veroordeeld. De eis was drie maanden
geweest, -fr De Landelijke Kath. Bouw
corporatie heeft gisteren in Utrecht de
mogelijkheid besproken van een premie
lening waarbij de premie zou bestaan
kans op een flatwoning voor bejaarden
of goedkoop kost en inwoning
verzorgingspaviljoen. -fr De heer W.
Schermer te Wormer stopte in het
jaar een Bevelander van 7 ons in de
grond. De oogst is nu binnen: 70 aard
appelen van normaal formaat en 80 kriel
aardappeltjes. De Ver. van Reinigings
directeuren die in Rotterdam haar j:
vergadering houdt, werd gisteren ont
vangen door burgemeester Oud. De
algemeen vertegenwoordiger der Ned.
Spoorwegen voor België, Luxemburg en
Frankrijk te Brussel, mr M. v. d. Bos,
wordt m.i.v. 1 October chef handelszaken
In Brussel wordt hij opgevolgd door mi
J. D. Kok, referendaris bij het hoofd
kantoor te Utrecht. -fr De commissaris
der Koningin in Zeeland, jhr. mr A. F. C.
de Casembroot, heeft gistermiddag het
nieuwe electrische gemaal Schelpenhoek
aan de zuidelijke Zeedijk van Schouwen
in gebruik gesteld.
Nederland in de E.B.U.
Geen acuut gevaar
meer
Herziening van de Benelux?
In tegenstelling tot de toestand
enkele maanden geleden is er geen acuut
gevaar meer en men kan iets optimisti
scher zijn dan zes weken geleden, aldus
verklaart prof. dr F. A. G. Keesing, raad
adviseur van het ministerie van Finan
ciën, over Nederlands positie in d(
Europese Betalingsunie. In de eerste
plaats kwam dit door de verhoging
het quotum met 25 millioen dollar,
voorts door de gunstige gang van zaken
in Augustus j.l. Men mag verwachten,
dat Nederland 1951 zonder kleerscheu-
doorkomt en dat in 1952 de rege
ringsmaatregelen vrucht zullen dragen.
Externe factoren zijn echter beslissend.
Spr. noemde de afspraak van Anneville
een stap terug. Als België buitengewone
maatregelen ten aanzien van zijn geld
handelspolitiek
De Mariniers zijn in Suriname zekt
op hun plaats. Ze zijn niet alleen lan:
soldaten, ze zijn ook thuis op het wate
En al het kader en de officieren die zie
thans in Suriname bevinden, kunnen hl;
te lande wel een plaats vinden bij c-
Kon. Landmacht. Zijn we wel ingelich
dan is daar nog lang geen overcompl«
aan officieren en kader.
(Vele weken geleden hebben wij h;
Surinaamse Statenlid Pengel verzocht od
van Surinaamse zijde de bezwaren tege
de Mariniers toe te lichten De heer Pet
gel heeft niet eens hierop geantwoort
Urgent is de zaak dus blijkbaar niet. -
Red.)
Speciale commissie
Klokhervormingsplan
in studie
Met het doel het klokhervormingspla.
m prof. Van den Bergh 'te bestudere.
zal op 9 October in het ministerie
Binnenlandse Zaken een speciale com
missie worden geïnstalleerd. De lede:
zijn allen deskundigen op gebieden di-
iets te maken hebben met de tijd. Zoal)
reeds eerder uitvoerig meldden, wi
prof. Van den Bergh het tijdvraagstui
oplossen door de bevolking in de zomer
maanden meer profijt te laten trekke:
de uren dat er zonlicht is. Voor
zitter van de commissie is prol dr TL
Limperg jr, hoogleraar in de economii
accountancy aan de gemeentelijk^
universiteit te Amsterdam.
(Adverten tti
[FA^J
Het lied der
aetherqolveri
ZATERDAG 29 SEPTEMBER 1951
HILVERSUM I. 402 ra.
VARA: 7.00 Nieuws 7.18 Gram 8.00 Nieuw
8 18 Gram 8.40 Orgelspel 9.00 Gram VPRO
10.00 „Tijdelijk uitgeschakeld", causerie 10.08
ïnwijding VARA: 10.20 Uitzending voo:
rbeiders ln de continubedrijven 11
Viool en piano 12.00 Gram 12.33 Roemeen
t 1.00 Nieuws 1.15 Lichte muziek l.S
2.00 Voor de jeugd 220 Harmonie
orkest 2.50 Fries programma 3.15 Hawaiian^
:iek 3 45 ..Van de wieg tot het graf", eau-
e 4.00 Gram 4.30 Sport 4.45 Radio Phil-
nonisch orkest en solist 5 30 Voor di
Jeugd 6.00 Nieuws 6.15 Vara-Varia 6 20 Am«J
ltsmuziek 640 Regerlngsuitzendinij
..Zoeklicht op de Westerse defensie" 7.05
leke staalkaart VPRO: 7 30 „Passeparj
causerie 7.40 „Het Oude Testament it
tijd", causerie 7.55 „Deze week", cauj
VARA: 8.00 Nieuws 8.05 Actualite
8.15 Gram 9.00 „Let op uw tellen" 9.15 W
iziek 9 45 Socialistisch commentaar 1
Amusementsmuziek 10 40 „Onder de pann
ipel 11.00 Nieuws 11.15 Reportage 11.
12.00 Albert de Booy 50 jaar artist.
HILVERSUM II. 298 m.
KRO: 7.00 Nieuws 7 15 Ochtendgymn. 7
oorzang 7.45 Morgengeb 8.00 Nws 8.15
9.00 Voor'de huisvrouw 9 35 Gram 10 Of
kleuters 10.15 Gram 11.00 Voor de
11.45 Gram 1150 „Als de ziele luistert'
12 33 Pianoduo 12 55 Zonnewijze
ws 1.20 Lichte muziek 2 00 „Theo Casio^
lisdaad en antiek", hoorspel 2 20 Gran
2 50 Harmonie-orkest 3 10 Kroniek van let-
sren en kunsten 3 45 Kinderkoor 4.05 Grari
30 „De schoonheid van het Gregoriaans'
00 Voor de Jeugd 6 00 Filmmuziek 6.15 Werj
ingspraatje Kon. Marine 6 25 Orgel
.45 Gram 7 00 Nieuws 7 15 „Dit Is
auserie 7.21 Actualiteiten 7 27 Gi
ournalistiek weekoverzicht 8 00 Niei
Pe gewone man 8 12 Gram 8 15 „Lichtbakei
8 40 „Steek eens op. Heren!" 9 00 Gev. pr
tramma 9.53 Causerie over de naderem
'erkiezingsstrljd 10.00 Lichte muziek 10.
.Wij luiden de Zondag in" 11.00 Nieui
1.15 Nieuws in Esperanto 11.25 Sport 11.30
12.00 Strijkorkest, en soliste.
ENGELANr. BBC Home Service. 330 m,
12.00 Gram 12.25 Amusementsmuziek IJ
ieuws 1.10 Gev progr. 2.10 Arbeidersoi
2.45 Orgelspel 3.15 Orkestconcert 4.25 H
spel 5.00 Voor de kinderen 6.00 Nieuws
Sport 630 Ouderwetse muziek 7.15 li
:ws 7.45 Gev. muziek 8 40 Reportage
euws 9 15 Causerie 9 30 Hoorspel 10 45 V»
rs 11 00—11.03 Nieuws
ENGELAND. BBC Light Prograr
1500 en 247 m.
15 Lichte muziek 12.55
:ert 2 00 Gev muziel
3.30 Sport 5 00 Orgelspel 51
12.00 Gran
.15 Orkest!
Lichte muzl
Sport 6 00
«Jieuws 7 25 Sport 7 30 Verzoekprogr
.These Radio Times" 9 00 Lichte muziek 108
Jieuws 10 15 Actualiteiten 10 20 Gi
tl 00 Lichte muziek 11 56—12 00 r
BRUSSEL. 324 m.
45 Gram 12.00 Salonorkest 12.34 Omroep
st 100 Nieuws 1.15 Vlaamse liederen
n 3.00 Accordeonmuziek 3.15 Gram
n 5 00 Nieuws 5.10 Gram 5 30 Orgelc
6.00 Een lied, een herinnering 6 20 Gi
6.30 Voor de soldaten 7 00 Nieuws 7 30 Gi
50 Radiofeuilleton 8.00 Zang 9.00 Actual)
T"-»n 9.15 Gram 10.00 Nieuws 10 15 Verzoel
rogr. 11.00 Nieuws 11.05—12 00 Gram.
BRUSSEL. 484 m.
12.05 Omroeporkest en solisten 1 00 Nieu
I.10, 1.30 en 2.00 Verzoekprogr 3.00 Opei
t 4.30 en 4 45 Gram 5 10 Relais 630, 6
7.40 Gram 7 45 Nieuws 8 00 Omroe
en solisten 900 Lichte muziek 9
10.00 Nieuws 10.10 Gram 10.55 Nieu'
II.00 Amusementsmuziek 11.50 Nieuws.
