Jlicutue (fourwil
De Japanse vredesconferentie vandaag
door Truman geopend
De delegatie der Verbondenen
vloog naar Tokio
Wist IJ
DINSDAG 4 SEPTEMBER 1951
ÖUKtAUX Steenstraat 37
Directie, Abonnementen- en Adver
tentie-afdeling: Tel 22710 eD Tel
23375 Redactie: Tel 20408
Postrekening: 58936
ABONNEMENTEN: ƒ5.15 per kwartaal:
ƒ1.72 per maand; 0.40 per week
ADVERTENTIËN: f 0.18 per millimeter
belangrijke korting)
Twee en dertigste jaargang No 9319
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK
Directie: F. DIEMER
CHRISTELUK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.fitantvasticl) Is gfjeblma
myn bert io tcgljenspoet"
Vissers en handelaren
stichtten IJmuiden
AMERIKA IS PARAAT
Hij waarschuwt, dat de communisten
op nieuwe aanvallen loeren
MET ZIJN EIGEN VLIEGTUIG, de Independence, arriveerde president
Truman te San Francisco, ter opening van de conferentie over het
vredesverdrag met Japan. Kleine moeilijkheden vingen al direct aan,
want bij zijn aankomst werd hij opgewacht door tonijnvissers, die con
currentie vrezen van de Japanners. Maar heel wat grotere hinderpalen
zijn aanwezig door de aangekondigde obstructie van de Russen. Vóór de
conferentie aanving, heeft de president een waarschuwend geluid doen
horen. Dit kwam hierop neer: Snel de defensie opbouwen, waar de com
munisten elk ogenblik hun offensief op Korea kunnen hervatten. Zij zijn
in staat nieuwe aanvallen in Europa, het Midden Oosten of elders in
Azië te ontketenen. Maar Amerika is paraat.
Het zijn de Amerikaanse fabrieken,
aldus Truman, die enorme voorbereidin
gen treffen voor de productie
nieuwe vliegtuigen, tanks en wapens.
Wij krijgen steeds snellere straalvlieg
tuigen. Aan de vooravond der confe'
rentie vond een tête tête plaats tusser
de Ajnerik. min. van Buit. Zaken, Dean
Acheson, en minister Stikker. Eveneens
ontving Acheson de Indonesische
van Buit. Zaken, Subardjo Ahmad, die
mede uiting gaf aan de ontevredenheid
van zijn land over de clausule betref
fende de herstelbetalingen in het Japanse
vredesverdrag. Bij dit onderhoud
ook de Indonesische ambassadeur in
Washington Amidjojo aanwezig. Toen
men hem vroeg of Indonesië het Japan
se vredesverdrag zou ondertekenen, ant
woordde Amidjojo: „Wij kunnen op het
ogenblik nog geen enkele verklaring
afleggen", aldus Ass. Press.
Volgens Reuter hebben elf landen, die
zeer speciaal belang hebben bij het
Japanse vredesverdrag overeenstemming
bereikt over de z.g. „procedureregels"
Zij gaan er mee accoord de suggesties
van Dean Acheson voor deze regels t£
volgen. Het waren elf landen, w.o
Nederland en Indonesië, deel uitmaken
de van de „commissie voor het Verre
Oosten", die achter Dean Acheson gingen
staan. De richtlijnen houden in: beper
king der redevoeringen tot een
waarbij vijf minuten zijn toegestaan
een antwoord. Amendementen op het
huidige ontwerpverdrag zijn verboden.
Vermoedelijk zullen er voor de confe
rentie twee vice-voorzitters gekozen
worden. De Philippijn, generaal Romu-
lo, zal als zodanig niet fungeren.
De Russische Prawda wijst er in een
artikel op, dat de loop van de oorlog in
H erh alin gso efenin gen
Lichting '50-11 volgend
jaar 1 maand op
Naar de Nieuwe Leidsche Crt.
verneemt zal de lichting 1950-11, die deze
maand deelneemt aan oefeningen in
Duitsland en in Februari afzwaait, in
September van het komende jaar wee:
onder de wapenen komen voor herha
lingsoefeningen die ongeveer een maand
zullen duren. Dit geldt ook voor het bij
deze lichting ingedeelde kader
lichting 1950-1. Er zullen weer oefenin
gen in groter verband worden gehouden.
De Oldebroek-allaire
Ex-commandant veroor
deeld tot 5 mnd m.a.
Het Hoog Militair Gerechtshof te Den
Haag heef-t vanmorgen vonnis gewezen in
de zgn. Oldebroek-affaire. Conform de
eis werd de voormalige cdt. van de leger
plaats bij Oldebroek, luitenant-kolonel C.
Th. N. veroordeeld tot een gevangenis
straf van vijf maanden met aftrek en|
ontslag uit de militaire dienst. Men zal
zich herinneren dat lt.kol. N. door de
Krijgsraad te Arnhem was veroordeeld
tot een gevangenisstraf van 6 maanden
wegens malversaties, na een eis van drie
jaar.
N. blijft thans op vrije voeten, omdat
het voorarrest reeds een week langer
heeft geduurd dan de thans opgelegde
straf.
Zes maanden voor Korea-
deserteur
Het Hoog Militair Grechtshof veroor
deelde vanmorgen de oorlogsvrijwilliger
soldaat L. W., die het Korea-detachement
in Maart tweemaal heeft verlaten om zich
aan zijn militaire verplichtingen te ont
trekken tot een gevangenisstraf van 6
maanden met aftrek, ontslag uit de
dienst en uitlezing van het vonnis op
een appèl van het Nederlandse detache
ment Verenigde Naties. Voorts bevestig
de het Hof het vonnis van de Krijgsraad
te velde tegen de oorlogsvrijwilligers K-
F. K. uit Amsterdam, waarbij deze tot
een gevangenisstraf van 2% jaar was
veroordeeld omdat hij in Augustus 1946
Biet van inschepingsverlof is terugge
keerd en onderdook tot hij in Maart j.l.
werd gearresteerd.
Na 60 uur voorarrest
Echte opkoper bekent
heling
Na zestig uur in voorarrest gezeten te
hebben, heeft de Zaandamse opkoper A.
H. B., die op aanwijzing van de vrouw
van een der dieven van een partij goe
deren bij de verffabriek Avis te Westzaan
werd gearresteerd, bekend de goederen
te hebben gekocht.
De dieven hadden, zoals men weet, als
heler een andere Zaandamse opkoper,
ook een zekere B., aangewezen. Deze
ontkende veertien dagen, maar gaf toen
grif toe de heling te hebben gepleegd.
Deze bekentenis zag de man als enig
redmiddel om uit de cel te komen.
Tegen een der beide dieven, die onder
ede had bevestigd, dat hij de (onschul
dige) B. had gezegd, dat de goederen ge
stolen waren, zal wegens meineed proces
verbaal worden opgemaakt.
het Verre Oosten, eerst na het deelne-
van de Sowjet-Unie, radicaal van
karakter veranderde. De Sowjet-Unie
heeft een beslissende rol gespeeld bü het
slaan van Japan. Circa 600.000 Japan
soldaten werden in een maand tijds
door de Russen gevangen genomen.
Dus is het, aldus het Chinese pers
agentschap Sinhoea vanzelfsprekend, dat
Rusland te San Francisco zijn eigen
voorstellen naar voren zal brengen. Met
veel bombarie en een voorproefje der ko
mende obstructie wordt betoogd: „De
Russen strijden te San Francisco voor de
waarheid en zij zullen de plannen van
Amerikaanse en Britse imperialisten
het licht brengen,
i naam der honderden millioenen
mensen ter wereld zullen zij rechtvaar
dige voorstellen naar voren brengen".
Grote ophef wordt te Moskou gemaakt
de weigering van India en Birma,
lan de conferentie deel te nemen.
Strijd om behoud van
radio-luisteraars
Velen stemmen af op buiten
landse stations
Er zal strijd moeten worden gevoerd
n het behoud van de radioluisteraars,
volgens de heer J. Broeksz, de omroep-
secretaris van de Vara. Vele Nederlan
ders stemmen af op buitenlandse stations.
Vooral in het Zuiden wordt veel naar
Luxemburg geluisterd, dat reclames
doorgeeft tussen de op de smaak van de
a gerichte programma's. Deze strijd
wil de Vara voeren door het programma
de breedte en in de diepte te ontwik-
Het winterprogramma bevat in het
onderdeel klassieke muziek enige be
langwekkende noviteiten. De beroemde
dirigent Antal Dorati zal met het Radio
Philharmonisch Concert een werk van
Schönberg uitvoeren en ook Vittorio Gui
Rafael Kubelik komen dirigeren. De
laatste brengt Smetana's oprea Dalibor
Brittens werk Let us make an Opera,
beiden uit te voeren in het Nederlands.
En verder: „U vraagt en wij draaien",
het kinderhoorspel, het kleuterklasje en
de Disselwagen verdwijnen; er komen
soortgelijke rubrieken voor in de plaats.
Extra aandacht wo-rdt besteed aan ver
keersproblemen. Het grote hoorspel op
Woensdagavond verhuist naar Maandag
avond. En de volkszangklas van voor de
oorlog keert terug.
Abdoellah El Teil (rechts) vertelt aan Egyptische journalisten in Cairo, dat
hij als zijnde verdacht van medeplichtigheid aan de moord op de koning van
Transjordanië, door het militaire gerechtshof in Amman ter dood werd ver-
oordeeld. Daar Teil zich thans in Egypte bevindt, is de kans, dat het vonnis
ten uitvoer gebracht zal worden zeer klein
Geen geld dan ook geen huizen
Toenemende werkloosheid in
de bouwvakken
In Juli 2200 meer zonder werk dan een
jaar geleden
HET BOUWBEDRIJF kampt in weerwil van het gunstige seizoen reeds
met een toenemende werkloosheid. Terwijl het aantal werklozen in
Juni daalde van bijna 7400 tot rond 5900, steeg het in de volgende maand
weer tot dicht bij de 7400. In Juli j.l. waren er bijna 2200 bouwarbeiders
meer zonder werk dan een jaar geleden.
bij elkaar te krijgen. Zoals men weet,
heeft de Vereniging van Nederlandse ge
meenten hierover reeds in Augustus een
alarmerend adres tot de regering gericht.
Er zijn ook nog andere oorzaken. Voor
kleuterscholen en fabrieken die niet voor
de export werken, worden bouwvergun
ningen slechts spaarzaam en dan nog
uiterst traag verleend. Bovendien is daar
nog het feit dat particuliere opdracht
gevers niet zelden hun opdracht intrek
ken. Een verschijnsel dat stellig een ge
volg is van dalende welvaart.
In het district van het Gewestelijk
Arbeidsbureau te 's-Gravenhage wa
ren vandaag 474 werkloze bouwar
beiders ingeschreven. Ongunstige cij
fers komen ook uit Brabant en Lim
burg, meldt de Volkskrant. In de
stad Maastricht lopen reeds 120 met-
De oorzaak moet men voornamelijk
zoeken in de onmogelijkheid van veel
gemeenten om geld voor.de woningbouw
Geen kans meer op overleg?
Achter frontlinie sterke troepenconcentraties
der communisten waargenomen
T~|E LEDEN DER DELEGATIE van de Ver. Naties bij de wapenstilstands-
besprekingen vlogen gisteren naar Japan. Ook vice-admiraal Joy
bevond zich aan boord. Over de politieke doeleinden van dit bezoek aan
generaal Ridgway tast men voorshands in het duister. De hoop op een
hervatting van het overleg in Kaesong is vrijwel verdwenen, als gevolg
van de uitdagende toon der nieuwe beschuldigingen van radio-Peking.
Achter de frontlinie op Korea zijn aanzienlijke vijandelijke troepenconcen
traties waargenomen, waarvan de sterkte op 800.000 man wordt geschat.
Aan het betreffende Reuterbericht ont
lenen wij nog, dat honderden pantser
wagens gereed staan om in de strijd te
worden geworpen en ook de luchtafweer
der Noordelijken is actiever geworden.
Vandaar dat militaire waarnemers van
oordeel zijn, dat men thans weer aan
Buit van Piet Bruin op
acht banken?
Vierde aanbrenger meldt zich
In de zaak-Plet Bruin is een vierde
„tipgever" opgedoken. Hij wil echter
niets weten van de uitgeloofde beloning
1000. Het is de 22-jarige Geert
Wekenborg uit Lobith, die de voort
vluchtige op een fietstocht door Frank-
"jk zou hebben ontmoet.
Piet Bruin had aan Geert Wekenborg
verteld, dat hij het gestoken geld, om
gewisseld in dollars, op een achttal
banken had gezet. Geert W. heeft
zijn ervaringen een brief gestuurd
Amsterdams burgemeester, die inmiddels
bedankbrief terug zou hebben ge
schreven.
Van de trommel naar de
ouderlingenbank
In Hoogeveen werden de mense
jarenlang 's Zondags in plaats van door
klokgelui, door een tamboer die met zijn
trommel de gemeente doorging, tot de
kerkgang opgewekt. Maar aan deze be
kende traditie is althans voorlopig eer
einde gekomen.
De tamboer is nl. geroepen tot het ambt
an ouderling. Dit en zijn gezondheid
noopten de functionnaris het tromge
roffel te staken, want een ouderling kan
eenmaal niet in dienst van de kerk
voogdij staan. En er is nog geen nieuwe
trommelslager. Hetgeen overigens niet
tot gevolg heeft dat de mensen nu i
thuis blijven.
de vooravond staat van een groot opge
zette militaire operatie.
De krijgsoperaties nemen in hevigheid
e, maar de troepen der Geallieerden
hebben aan het Centrale front de sterke
communistische aanvallen weten af te
slaan. Vice-admiraal Joy heeft alle be
schuldigingen van de communistische be
velhebber, generaal Nam II, betreffende
de schending der neutrale zone van
Kaesong, opnieuw met kracht van de
hand gewezen.
Avondstemming aan het Noordzee
kanaal. Reeds 75 jaar bezit Amster
dam in dit kanaal een uitstekende
verbinding met de Noordzee er
ook de industrie langs deze water
weg profiteert van de Nederlandse
waterbouwkunde. Van Gelders
papierfabrieken in Velsen staan er
dan ook al zo lang als het kanaal
oud is .Als de nachtploeg in de
fabriek komt
Straaljager steeg in
3 min. 12 kilometer!
De invlieger Tom Prlckett, van de Arm
strong' Siddeley fabriek in Engeland,
heeft met een Gloster „Meteor", uitge-
met „Sapphire" straalmotoren een
nieuw stijgrecord gevestigd. De machine
had van het ogenblik af, dat zij op volle
toeren draaiende motoren op de start
baan begon te rijden, totdat zij de hoogte
van 12.000 meter had bereikt, precies 187
seconden nodig. Het toestel steeg in een
hoek van veertig graden. Bij deze stij
ging is gebruik gemaakt van een nieuwe
hoogtemeter. Deze meter werkt met
radar. De wijzerplaat heeft drie wijzers,
één om de hoogte aan te geven en de
twee andere voor het registreren van de
tijd. De wijzerplaat wordt elke twee mi
nuten op een film opgenomen.
Koningsmoordenaars
terecht gesteld
Emir Naif gaat zijn broer halen
Te Amman zijn vanmorgen de vie
wegens medeplichtigheid aan de moord
op Koning Abdoellah, ter dood ve.
deelde Jordaniërs terechtgesteld. Regent
Emir Naif had de vonnissen Zondag be
krachtigd.
Emir Naif, de huidige regent van Jor
danië, is gisteren naar Genève vertrok
ken, aan het hoofd van de delegatie, die
zijn oudere broer, Emis Talal de oudste
zoon van Koning Abdoellah, naar Amman
zal begeleiden. Naar men weet, wordt
Emir Talal wegens een geestesziekte
Genève verpleegd. Te Beiroet verluidt,
dat Talal bij zijn komst in Jordanië tot
koning zal worden uitgeroepen.
Het nieuwe parlement van Jordanië
is gisteren voor de eerste maal sinds de
onlangs gehouden verkiezingen bijeen
gekomen.
Goede hoop op genezing
van kinderverlamming
Te Kopenhagen is gisteren een inter
nationale conferentie over de kinder
verlamming begonnen. Op de eerste dag
werden de resultaten van de onderzoe
kingen naar de bestrijding der ziekte
bekend gemaakt. Deze houden de belofte
in, dat een geneesmiddel voor de ziekte
zal worden gevonden. Met dit genees
middel hoopt men dë groei van het virus
de cellen van het centrale zei
stelsel te kunnen voorkomen.
selaars en timmerlieden zonder. In
Venlo zijn 200 bouwvakarbeiders, in
Eindhoven 150, in Den Bosch 160, in
Breda 100.
De laatste dagen is in Rotterdam grote
vraag naar bouwkundige opzichters
tekenaars voor defensiewerken in
Oosten van het land. Dit is de bevestiging
een gerucht dat de regering
nemens is o.a. in de omgeving van
megen en elders langs de Oostgrens
houten en stenen barakken te laten
Dat in Rotterdam en omgeving bijna
nog geen bouwvakarbeiders werkloos zijn
komt ook doordat de ongeschoolde ge
makkelijk werk vinden in de haven en
de oplevende industrie. Vakbekwame
bouwarbeiders vinden nog steeds eei
trekking in hun eigen beroep, maar wel
moeten zij wanneer zij ergens uitgewerkt
zijn, soms langer dan normaal zoeken
naar een nieuwe baas.
In het Noorden van ons land, mei
name in Groningen, loopt de bedrijvig
heid in de bouwvakken sterk terug. Op
het ogenblik hebben echter nog velen
bezigheid bij onderhoudswerk.
In het algemeen kan men zeggen dat
het aantal werkloze bouwarbeiders In
ons land nog veel groter zou zijn, i
niet vele bouwpatroons hopende op
betere tyd, een vaste kern in dienst
hielden.
Malan komt er eerlijk voor uit"
Zuid-Afrika moet republiek worden met
twee rassen en twee talen
Geen bastaardvolk door bloedvermenging
Het Zuid-Afrika, dat de nationalistische minister-president dr Malan, zich
voorstelt, zou moeten bestaan uit twee rassen en twee talen. Het zou een
natie moeten zijn, waarvan het Engels-talige deel en de Afrikaans-spre
kende bevolking nationaal zouden moeten zijn, in merg en been, en zich
houden moeten aan het beginsel: „Zuid-Afrika in de eerste plaats!"
Dit bleek uit de rede die Malan gis
teren heeft gehouden ter opening var
het congres van de Zuidafrikaanse
tionalistische partij. Malan herhaalde, dat
republiek wenst. „Ik kom er
>r uit" zeide hij, „en als we
republiek worden, zouden we liever in
vriendschap met Engeland willen leven.'
Hij waarschuwde tegen de verouderde
politiek van de verenigde (oppositie-)
partij, die de Zuid-Afrikanen tengevolge
van bloedvermengiiig tot een bastaard
volk zou maken.
Malan keerde zich eveneens tegen de
„fakkel-commando's", die hij als een
stige zaak beschouwde. Deze organisatie
werd onlangs door oud-strijders
vormd. Zij streeft naar „omverwerping
de regering met constitutionele mid
delen". Zij heeft een lijst aangelegd
nationalistische politici en zegt niet hoe-
:r zij met deze zwarte lijst wil gaan.
Aan het slot van zijn rede verzekerde
Prof. W. F. J. M. Krul, directeur van
het Rijksinstituut voor Drinkwatervoor
ziening, zal gedurende vijf jaren optre
den als adviseur voor de wereldgezond
heidsorganisatie.
DAT in Diepenveen (Ov.) op 67-jarige
leeftijd is overleden mr A- A Aberson,
alg- secr. van het Inst. voor de tropen
te A'dam en vroeger adv. en proc. in
Medan.
DAT er bij de inmaakfabrieken aan
de Langedijk in tegenstelling met andere
jaren nog maar weinig werk is, o-a. door
dat er weinig bonen en bramen zijn en
ook de blikpositie een rol speelt.
DAT een in de St. crt. van gisteren
verschenen textielbeschikking 1951 for
meel de reeds bestaande situatie regelt
waarbij drie van de vier kantoren
het Rijksbureau voor textiel zijn opge
nomen in het Centrale Rijksbureau in
Den Haag, terwijl het kantoor te Arnhem
zelfstandig blijft-
DAT de chauffeur J. de B- uit Onder-
dendam (Gr.) op de onbewaakte over
weg in Tweeloo (Dr.) nog maar nauwe
lijks het stuur van zijn truck kon om
gooien en daardoor een botsing met een
trein vrijwel geheel kon vermijden.
DAT als opvolger van de communist J.
II. Hermans tot lid van de prov. staten
van Limburg is benoemd de heer Oranje
te Amsterdamrade.
DAT de Zuidafrikaanse rijksarchivaris
dr W. J. de Koek voor een jaar of drie
land komt om historische docu-
te verzamelen betreffende de
Boerenoorlog-
DAT de 13-j- Alphonsus Franciscus
Verhees uit Mierlohout (N.-B.) gisteren
in een zwaarmoedige bui van huis is
weggelopen en sindsdien wordt vermist.
DAT mevr. A- van Kloosterv.
Walle (moeder Anna) 25-j- bij de Haar
lemse politie in dienst is als fouilleuse en
zij ook zorgt voor de maaltijden van de
arrestanten en het schoonhouden van de
burelen der kinderpolitie.
DAT de staking bij de Tielse veiling
Septer. welke gisteren tijdelijk onder
broken werd i-v-m. besprekingen, gister
avond opnieuw door de vakbonden is
afgekondigd, daar de directie de monde
linge afspraken niet schriftelijk wou
vastleggen.
DAT vijf trampassagiers gisteren in
R'dam licht gewond werden toen een
truck, waarvan de motor in brand
geraakt, niet meer kon remmen en dwars
op een tramwagen reed.
DAT in de etalage van opticien Kore-
man te Zaandam, een brandje ontstond
doordat de zonnestralen door een postze-
DAT de Nederlander Charles Mon
taigne, een bekend mode-ontwerper uit
Parijs, Vrijdag met zes mannequins op
Schiphol aankomt.
DAT de Sallandse Beton-Industrie te
Deventer met f112.900 laagste inschrijf -
ster was voor het maken van landhoof-
den van gewapend beton voor de spoor
brug in de lijn AlmeloMariënberg.
DAT het eerste Ned. internaat voor de
opleiding van Chr. gezinshulpen (van
de C.J.V.F.) gisteren in de Spruitenbos-
straat te Haarlem is geopend.
DAT volgende maand het eerste num-
er verschijnt van De Emigrant, uit te
geven door de Kath. Centrale Emigratie
stichting.
DAT de voedselcomm. voor Z.-Holland
van heden af aanvragen voor nieuw en
(of) aanvullend teeltrecht, alsmede aan
vragen tot overschrijving van teeltrecht
weer in behandelnig neemt, en men bij
de plaatselijke bureauhouder terecht kan.
DAT de Amerikaan H. V. Reeves jr.
uit El Campo in Texas, die in 16
Europese landen het gezinsleven wil
bestuderen, thans in Schoonhoven in het
burgemeestersgezin verblijft.
DAT staatssecretaris Muntendam Don-
dardag een bezoek brengt aan de suiker
zieke kinderen in het koloniehuis De Bijs-
terbosch te Epe (Gld), waarover wij on
langs een artikel opnamen.
Malan, dat Zuid-Afrika in geval van
oorlog zo veel mogelijk van zijn krach
ten ter beschikking van de niet-commu-
nistische landen zal stellen.
Wie meende, dat de bolhoed voor
goed had afgedaan, heeft nog geen
kijkje genomen op de Herenmode-
beurs in Amsterdam, waar dit hoofd
deksel in allerlei kleuren werd ge
demonstreerdEn nog altijd doet
dat bolletje het wel!
De moeite waard
w*
ging op het terrein van het buitenlandse
beleid zo moeilijk? Dat brengt de aard
van het bedrijf nu eenmaal mee. De aard
van het bedrijf :s zodanig, dat de volks
vertegenwoordiging spoedig achter het
net dreigt te vissen en telkens weer voor
voldongen feiten komt te staan.
Dat is alles wel duidelijk. Het Buiten
lands beleid onderscheidt zich nu een
maal op een belangrijk punt van het bin
nenlands beleid. Het laatste wordt binnen
de grenzen van het eigen land oepaald.
Men is er m eigen huis. Maar het buiten
lands beleid van een staat, die de neutra
liteit vaarwel heeft gezegd, is niet langer
een uitsluitend eigen aangelegenheid.
Het scherpst blijkt dat uiteraard by
de verdragen en overeenkomsten, waarin
immers de gang van het buitenlands be
leid zich moet openbaren. Voor die ver
dragen moet de liefde van ten minste
twee kanten komen en vaak nog van
heel wat méér. Zij komen tot stand als
resultaat van dikwijls moeizame onder
handelingen en dat resultaat wordt dan
de volksvertegenwoordiging voorge
legd. De éne staat heeft daarbij allicht op
het éne punt iets moeten toegeven en
de andere op een ander punt.
Wat moet de volksvertegenwoordiging
a doen? Zij zal willen bedenken, dat
wat vóór haar ligt ook werkelijk een
product van onderhandelingen is. Zij zal
nauwelijks of niet gebruik kunnen ma
ken van het recht, dat een van de be
langrijkste rechten der Tweede Kamer is.
Zij zal namelijk nog nauwelijks door
amendementen veranderingen in de over
eenkomst kunnen aanbrengen. Die veran
deringen zouden dan immers eerst nog
met de andere staat moeten wor
den besproken.
"PjE stand van zaken is dus, dat het
moderne buitenlandse beleid meer
dan voorheen aan de staat zelf beperkin
gen oplegt en dat dit in versterkte mate
doonverkt op de volksvertegenwoordi
ging. Dit alles is te pijnlijker, waar de be
tekenis van het buitenlands beleid zozeer
toegenomen.
Veel kan de commissie, die dit vraag
stuk te onderzoeken kreeg, hiertegenover
nog niet stellen. Alles groeit en ontwik
kelt zich hier trouwens nog. Aangedron
gen wordt in het rapport op een voort
durend contact tussen regering en parle
ment. Het parlement behoort te weten,
welke buitenlandse politiek de regering
voorstaat. En het is voor de regering van
groot belang, te weten, of haar politiek
steun vindt in de volksvertegenwoordi
ging. Er zijn immers grenzen aan het
geen de volksvertegenwoordiging van de
regering te aanvaarden heeft. Bovendien
staat de regering tegenover het buiten
land sterker, wanneer zij kan zeggen, dat
wat haar in internationaal verband wordt
voorgesteld in het nationale parlement
wordt toegejuicht of ookniet!
Dat contact zal dan hieruit hebben te
bestaan, dat de regering de volksverte
genwoordiging steeds en vooral tijdig op~
de hoogte houdt, hetzij de Kamers als zo
danig, hetzij commissies uit de Kamers.
Ook is er de mogelijkheid van een
Kamerdebat naar aanleiding van een door
de regering ingediende nota of een uit
de Kamer gevraagde interpellatie. Dan is
oordeel, dat ook van
het vragenrecht der Kamerleden een
veelvuldiger gebruik zou kunnen worden
gemaakt.
IS HET ook wenselijk Kamerleden op te
nemen in regeringsdelegaties? De
commissie heeft ook deze vraag nader
bekeken. Zij is tot de conclusie gekomen,
hiertegen enkele bezwaren kunnen
worden aangevoerd, maar dat er voorde
len tegenover staan.
Een bezwaar is natuurlijk, dat het
Kamerlid op deze wijze op gespannen
voet kan komen met zijn verantwoorde
lijkheid. Als lid van de regeringsdelega-
vertegenwoordigt hij immers alleen
uitsluitend de regering. Andere be-
iren houden hiermede weer verband.
Hiertegenover ziet de commissie dan als
voordeel, dat een Kamerlid, dat in een
regeringsdelegatie wordt opgenomen, op
deze wijze beter kennis van de interna
tionale vraagstukken kan opdoen. Dit
voordeel acht zij groter dan de nadelen.
Over dit standpunt hebben we ons wel
wat verwonderd. Inderdaad, de kijk van
het Kamerlid kan, wanneer hij deel uit
maakt van een regeringsdelegatie, aan
waarde winnen. Hij wordt op een bepaal
de wijze bij het regeringsbeleid betrok
ken. Maar verliest hij juist daardoor weer
niet zijn zelfstandigheid? Neen, juist in
het belang van het parlement en van de
parlementaire zelfstandigheid achten wij
het nuttig, dat van dit middel op zijn
hoogst een uiterst sober gebruik wordt
gemaakt
Voor het overige zal een juist contact
tussen regering en volksvertegenwoordi
ging niet zozeer een kwestie zyn van
regelingen en bepalingen, doch van ver-
Aan de samenwerking zal dit
vertrouwen ten grondslag moeten liggen.
Regering en parlement moeten beide
lllcn, dat het contact zo hecht mogelijk
is. De regering zal, zo zij dat wenst, de
samenwerking licht kunnen bemoeilijken.
En de volksvertegenwoordiging zal, zo zij
dit wenst, het buitenlands beleid heel
gemakkelijk kunnen laten voor wat het
is. Er zal hier naar een juiste practijk
moeten worden gezocht, niet voor niets
spreekt de commissie van een verbete
ring, die bereikt moet worden langs de
weg van experimenten. Het komt er op
dat de practijk goed is en gezond.
Omdat de kern van het staatsbestel hier
in het geding is, is dit na te streven
alleszins de moeite waard.
(Advertentie)
I Hoover wasmachines
t EleofooAuis I
Breestr. 153 - Leiden - Tel. 20397 I
WEERBERICHT
Iets warmer
Tot morgenavond verwacht
4 De Bilt: Aanvankelijk veel
bewolking, maar morgen
overdag ook plaatselijk op
klaringen. Overwegend droog
weer. Me^st matige Zuidelijke
wind. Iets warmer. (Opge-
maakt te 10 uur.)
TON EN MAAN
Woensdag; zon 5.56—19.21; maan 10.48—
20.13. 8 Sept. E.K.
