Jlieutue fcütsrlje GTouraitl
Communisten pogen voedselaanvoer bij
Helmstedt te belemmeren
Blokkade zal voorkomen worden,
aldus de Geallieerden
„Wij wensen herstelbetalingen
voor 200.000 mensen"
Die snode Amerikanen schonden
ook Mandsjoerijs gebied!
Wist U
Buitenlands beleid
en volksinvloed
MAANDAG 3 SEPTEMBER 1951
BUREAUX: Steenstraat 37
Directie, Abonnementen- en Adver
tentie-afdeling: TeL 22710 en Tel
23375 Redactie: TeL 20408.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: ƒ5.15 per kwartaal;
ƒ1.72 per maand; ƒ0.40 per week.
ADVERTENTIËN: 0.18 per millimeter
(BU contract belangrijke korting)
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMEB
Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK
Directie: F. DIEMER
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.Stontvacticb liyhrtlewi
myn hert In tegfjcnspset"
Twee en dertigste jaargang No 9318
Kan atoomenergie
nog gemakken
brengen
Nieuwe pressie der Roden op Berlijn
EEN NIEUWE communistische manoeuvre; Oostduitse autoriteiten heb
ben een belasting ingesteld voor alle Westduitse en Westberlijnse
voertuigen, die gebruik maken van de 160 km lange autoweg, welke
Berlijn met de Westelijke zones verbindt. Langs deze weg komt een
vierde van de voedselbevoorrading van West-Berlijn binnen. De belem
meringen bij Helmstedt vonden plaats zonder voorafgaande waar
schuwing. De geëiste tol is buitensporig hoog, namelijk tien mark voor
een personenauto en 10 tot 100 mark, naar gelang der tonnage, voor
vrachtwagens. Aan de grenspost bij Helmstedt, aldus Reuter en Ass.
Press, stonden honderden auto's te wachten.. Sinds Vrijdagnacht hebben
de communisten reeds circa 25.000 mark van vrachtauto's en 6000 mark
van personenauto's geheven. De aanvoer van melk in West-Berlijn is
reeds sterk verminderd. De prijzen der goederen stijgen.
Voor deze manoeuvre wordt gezocht. Reeds worden door de luchtlijnen
naar allerlei motieven. Wordt Berlijn een maatregelen 0VerWogen voorde aan-
nieuw aanvalsob]ect? Of pogen de Russen I
en Oost Duitsers door deze absurde tol- er van Sroenten, melk en fruit. Maan-
heffing van West Duitsland een nieuw I delijks werd 108.000 ton levensmiddelen,
handelsverdrag af te dwingen? Immers 'zijnde een kwart van de totale
West Duitsland had tot nu toe geweigerd
een nieuw handelsverdrag af te sluiten,
omdat reeds andere belemmeringen aan
het verkeer tussen West Berlijn en West
Duitsland waren opgelegd.
De Amerikaanse Hoge Commissie ln
Frankfort heeft bekend gemaakt, dat
middellijk stappen zullen worden onder
nomen, om de nieuwe communistische
maatregel tot „wurging van Berlijn" te
beantwoorden. Er is hier sprake van een
eigenmachtige, belemmerende maatregel,
maar, aldus het dreigement van de
Amerik. Hoge Commissie, deze zal falen.
Voorkomen zal worden, dat de grote
massa mannen, vrouwen en kinderen in
het vrije Berlijn zal worden uitgehongerd.
In Geallieerde kringen te Berlijn be
schouwt men deze Oost-Duitse maatre
gel als een cynische poging om devie
zen te krijgen. Men schat, dat de Roden
er jaarlijks 8 millioen marken
de wacht willen slepen. De vervoerskos-
zullen stijgen met ongeveer 40 procent.
Vandaag komen de drie westelijke
plaatsvervangende commandanten te
Berlijn bijeen öm de precaire situatie te
bespreken.
Bromfietser en motor
rijder gedood
De 47-jarige M. Wenn uit de Marnix-
etraat te Amsterdam is gistermiddag op
de Rijksstraatweg tussen Abcoude en
Baambrugge met zijn bromfiets veronge
lukt. Hij had even omgekeken, schoot
van de weg en kwam over de berm heen
in een droge sloot terecht. Hij sloeg met
het hoofd tegen een betonnen dam en
overleed vrijwel onmiddellijk.
De heer Schoonbeek uit Vollenhove,
die Vrijdagavond in de buurt van zijn
woonplaats op zijn motor in botsing
kwam met een andere motorrijder, is Za
terdag in het ziekenhuis overleden.
Gisteren is uit de oude Leeuwarder
trekvaart in Franeker het lijkje opge
haald van het tweejarige meisje Klaske
Visser aldaar, dat sedert Zaterdag werd
der stad, per vrachtwagen in West-
Berlijn binnen gebracht, langs de grote
autobaan bij Helmstedt.
Vissersboot vergaan
met 56 Amerikanen
Slechts 19 geredden
By Long Island is een 13% meter lang
vissersvaartuig, de „Pelican", met aan
boord 54 vissers en twee bemannings
leden, door een hoge golf omgeworpen
en gezonken.
Tot op heden zijn 19 personen gered,
van wie velen in het ziekenhuis moesten
worden opgenomen, en er zün 18 lijken
geborgen. Men vreest dat van de ver
misten niemand meer in leven is.
Toen de boot omsloeg, bevonden de
meeste opvarenden zich benedendeks. en
duikers hebben gemeld, dat er een pa
niek moet zijn ontstaan. Zij vonden de
verongelukten in een verwarde groep
samengedrukt bh' de kleine doorgang
naar het dek. Dit acht men de reden,
waarom zich een zo gering aantal per
sonen heeft kunnen redden.
Men heeft de „Pelican" de haven van
Montauk binnengesleept, waar het schip
nu met alleen de boeg boven water, ligt
gemeerd.
Het plaatsje Pont Saint Esprit aan de Rhöne (Frankrijk), waar de ernstige
broodvergiftiging heeft plaats gevonden, die de dood van verschillende inwoners
tengevolge heeft gehad. Onder de 3000 Inwoners heerst grote verslagenheid over
de ramp.
Mr Stikker hoopvol naar Frisco
Japanse premier Josjida sprak met Acheson
over veiligheidsverdrag
WIJ BEGRIJPEN dat van Japan geen herstelbetalingen verwacht kun-
nèn worden. Als staat zijn wij daarom bereid van onze aanspraken
af te zien. Maar hoe kunnen wij op wettige wijze afstand doen van de
aanspraken van onze onderdanen? Dit zei minister Stikker Zaterdag te
New York op doorreis naar San Francisco, waar hij zoals men weet de
conferentie over het Japanse vredesverdrag zal bijwonen.
Volgens Reuter wisselden de Geallieer- daan bij Koemsong. Amerikaanse straal
de Roden gisteren op Korea bood
schappen uit, waaruit een toon opklonk,
alsof zij elkaar uitdaagden de geschorste
wapenstilstands-besprekingen te Kaesonj
maar helemaal af te breken. In eer
scherpe nota eisten de communisten var
generaal Ridgway een openlijke verkla
ring, welke bedoelingen hij nu eigenlijk
had. Men drong er bij hem op
beschuldigingen inzake de schendingen
van het neutrale gebied onverwijld te be
antwoorden. Opnieuw heeft vice-admi
raai Turner Joy, de leider van de V.N.
delegatie, alle beschuldigingen van d
hand gewezen. Volgens hem pogen de
communisten voorwaarden te scheppen,
hervatting der besprekingen te Kae-
song verhinderen.
Wat de strijd betreft, vanmorgen "heb
ben de Verbondenen zware aanvallen
Doktoren vlogen naar
Koning George
Twee doktoren, aldus A.P., zijn giste-
en in een particulier vliegtuig van Ko
ning George van Londen naar Balmoral
Castle In Schotland gevlogen, waar 4e
koning sinds de vorige maand verblijf
houdt. Op een jachtpartij heeft hij koude
gevat. Zoals bekend, is koning George
Juni hersteld van een longontsteking.
Het rode gekakel duurt voort:
Wederzijdse uitdaging het overleg te Kaesong
maar „opgeschort" te laten
ONVERDROTEN zet radio Peking de serie beschuldigingen voort. Nu
weer, aldus de rode jammerklacht, hebben Amerikaanse vliegtuigen
en oorlogsschepen op 29 Augustus zegge driemaal het Chinese grondgebied
geschonden. Amerikaanse zware bommenwerpers hebben boven de Mand-
sjoerijse stad Koeantien gevlogen. Een bom viel boven Mandsjoerijs gebied.
Een Amerikaans oorlogsschip heeft de territoriale wateren geschonden
ter hoogtè van Tsjefoo in Noord China. En zo gaat dat madr door.
officieel op de conferentie vertegenwoor
digd kan zijn. Vermelden wij nog, dat
Frankrijk en Noorwegen reeds hebben
Wij wensen herstelbetalingen voor de
200.000 Nederlanders, die in het Verre
Oosten hebben geleden, zei de minister
verder. „Ik ben hoopvol gestemd dat wij
een manier zullen vinden om aan de aan
spraken van burgerlijke geïnterneerden
tegemoet te komen".
De Japanse premier Josjida, de Amerik,
min. van Bult. Zaken, Dean Acheson en
Trumans adviseur voor het Verre Oosten,
Foster Dulles, staken gisteren te San
Francisco de koppen bij elkaar. Bespro
ken werd de mogelijkheid van een bila
terale, aanvullende veiligheids-overeen
komst. Deze zal voorzien in het station-
neren van Amerikaanse troepen op de
vier voornaamste Japanse eilanden, De
mogelijkheid blijft open, dat Japan zelf
wordt herbewapend, aldus de New York
Times.
Amerika rekent op
tekenen
Het State Department heeft aan de
Vooravond van de uiterst belangrijke
conferentie over Japan, een uitvoerig
rapport gepubliceerd. Kort samengevat,
blijkt hier nogmaals uit, dat Amerika
geen obstructie zal dulden. Eén ding
staat vast, kort na de openingsplechtig
heid, zal het verdrag getekend zijn. Er
moeten Amerikaanse troepen in Japan
gehouden worden, omdat Japan een be
langrijk doelwit is van de Russische ex
pansie.
Deelnemers aan de conferentie moeten
er rekening mee houden, dat aanspraken
op oorlogsschade de Japanse economie
zou bedelven onder een schuld van meer
dan 100 milliard dollar. Hierdoor
Japan een gemakkelijke prooi van ..tota
litaire demagogen" worden.
Het was onvermijdelijk, dat China niet
vlug
verklaard, het verdrag te zullen tekenen
Drie waarnemers van Zuid Korea zullen
de conferentie wel bijwonen, maar mo
gen niet tekenen.
Aanbrenger van Piet Bruin
Derde man gaf beste
tip aan politie
De meest waardevolle inlichtingen die
leidden tot de arrestatie van Plet Bruin
zijn niet verstrekt door de Arnhemmer
Han Roosendaal en de Rotterdamse
M.T.S.-er Cornells Meyer, maar door een
derde man, die onbekend wenst te bly-
i. Zijn tip was de belangrykste van de
r die de politie vrij grote zekerheid
gaven dat Bruin zich in Frankrijk be
vond. Het is echter zeer de vraag of deze
persoon de beloning van f 1.000 wil ac
cepteren. Dit vertelde inspecteur W.
Posthuma van de Amsterdamse centrale
recherche, die zoals men weet samen
met de Haagse rechercheur W. C. J.
Wooning de gezochte in een jeugdher
berg te La Ciotat heeft aangehouden.
In de jeugdherberg bleek men nooit
van Bruin te hebben gehoord. De politie
mannen herkenden zijn foto echter op
een trekkerskaart die de naam Bronner
vermeldde. Toen de rechercheurs hem
op het strandje by Les Piquerolles ont
dekten en inspecteur Posthuma hem
wakker schudde met de woorden „Piet,
je moet mee naar Amsterdam, word
eens wakker", zei de gesnapte vluchte
ling: „Ik heb gespeeld
Hü vertelde ook nog in Tunis te zyn
geweest. Heen met de boot en terug per
vliegtuig. Op 14 Juli had hy ook
IJeugdherberg La Ciotat gezeten.
Nu na de broodvergiftiging in Pont Saint Esprit al het brood van elders wordt
aangevoerd, hebben de bakkerijen hun deuren gesloten. Enige bedrijven, die
met hun neergelaten rolluiken, een symbool zijn van de algemene triestheid en
verstomming.
Perzië zal zelf
olie leveren
Geen compromis in het
verschiet
De Perzische premier, Mossadeq, heeft
verklaard, dat de nationalisatie der olie-
industrie, onder geen omstandigheden,
gewüzigd zal worden. Het Perzische
volk moet na het afbreken der Brits-
Perzische onderhandelingen solidair "blij
ven en zyn rechten doen gelden. Hoessein
Makki, secretaris-generaal van de Per
zische raad voor de nationalisatie, zeide,
dat Perzië zo spoedig mogelijk olie van
Abadan wil verkopen, onverschillig of
de Britse staf bluft of niet.
Reeds zün onderhandelingen met ver
schillende landen begonnen, aldus Reu
ter. -Er zün aanbiedingen van verschei
dene buitenlandse maatschappyen, die
bereid zyn tankschepen aan Perzië te
verkopen. Op de olievelden, die door de
Britten zyn verlaten, verloopt alles nor
maal. Er zün voorts sollicitaties van 650
buitenlandse technici.
Aan Ass. Press ontlenen wü nog, dat
Mossadeq In een radiorede het Perzische
volk opwekte hem te steunen in een
„heilige oorlog" voor de olie-nationali
satie. Bü A.F.P. vinden wy nog, dat Po
len de eerste klant zal zyn van Perzië.
In het Perzische parlementsgebouw
vond een handgemeen plaats tussen mi
nister Joesef Mosjar en de afgevaardigde
Azad. Zy waren het oneens over de mo
gelijkheid of verscheidene delen van de
Perzische provincies draadloze verbin
ding konden krijgen.
•liegtuigen hebben gisteren vier Migs-15
neergeschoten. Aan het gevecht, dat
een half uur duurde, namen 21 straalja
gers en 40 Migs deel.
Voronoff, 85 jaar
oud overleden
Duizenden mensen wist hij
te verjongen
Dr Voronoff, die omstreeks 1920 groot
opzien verwekte door zijn experimenten
op het gebied van transplantatie van
dierlijke organen in het menselijke or
ganisme, is volgens Reuter, Zaterdag j l.
te Lausanne overleden. Volgens zijn, in
de praktijk toegepaste theorie, kon hij
door het overbrengen van dierlijke klie
ren, waarbij vooral gebruik gemaakt
werd van apen, oudere personen een
verjongingskuur doen ondergaan. Het
leven kon zelfs met 15 a 20 jaar worden
verlengd. Hij zelf werd 85 jaar. ofschoon
hij voor zichzelf een leeftijdje van
140 jaar had vastgesteld. In ieder ge
val beweerde Voronoff duizenden men
sen een nieuw leven te hebben gegeven.
Rus van geboorte, behaalde hij zijn doc
torsgraad aan de Sorbonne, was te Pa
rijs werkzaam en woonde ook vele jaren
aan de Riviera. Aldaar hield hy meer
dan 100 apen voor zijn experimenten-
Zijn onderzoekingswerk heeft nieuwe
wegen voor de wetenschap geopend, in
het bijzonder voor de gezicht-chirurgie
en het overbrengen van het hoornvlies.
Aèn de burgemeester van Zwammer-
dam, de heer P. Hoogenboom, is op zijn
verzoek m.i.v. 1 October eervol ontslag
verleend.
Maurice Maillet, de dorpsmolenaar
uit Pont Saint Esprit, die het besmet
te koren tot meel verwerkte en nu
gearresteerd is tn verband met het on
derzoek naar de vraag, in hoeverre
hij schuldig is en of hij de vergifti
ging had kunnen voorkomen.
DAT de Ned. autosmokkelaar P. P. in
Antwerpen is gearresteerd.
DAT het jaarlijkse Horecafcongres op
18, 19 en 20 September in Rotterdam
wordt gehouden.
DAT de viering van het 75-j. bestaan
van IJmuiden en het Noordzeekanaal
Zaterdag begon met een kranslegging bij
de gedenknaald op het sluiseiland terwijl
de sirenes der sleepboten loeiden.
DAT de partyraad van de V.V.D. in
Utrecht vergaderde en er enige inleidin
gen werden gehouden over de econ. toe
stand in Nederland.
DAT de IJsse'brug te Doesburg op 14
en 15 Sent. de overspanningen krijgt-
DAT de scholierencursussen van de
K. N. V. v. L. op Teriet gedurende deze
zomervacamie 72 nieuwe zweefvliegers
vaak toekomstige verkeersvliegers
hebben afgeleverd.
DAT de comm. van de vrijwillige po
litie in A'dam, luit.-kol. H. v. Laar, Za
terdag is opgevolgd door luit.-kol. R.
Hoegen, dir. van enige Indon. cultuur
maatschappijen.
DAT de Zaterdagnacht gesloten ten
toonstelling -FF- te Enschede ruim
300-000 bezoekers heeft getrokken, onder
wie de laatste dagen dr ir S. L. Louwes,
dir.-gen. van de voedselvoorziening en
dr A. Plesman, dir.-gen. van de KL-M,
DAT twee personen Zaterdagnacht op
het Rembrandtplein te A'dam werden
gewond toen de politie met sabels aan
een vechtparty een einde maakte.
DAT de Kota Baroe van de Kon.
R'damsche Lloyd morgenmiddag om 4
uur i.p.v. zoals eerst werd gemeld om
1 uur in R'dam wordt verwacht.
DAT 40 meisjes die door de Haarlemse
Chr. Jongevrouwen-federatie tot gezins
hulpen worden opgeleid, vandaag van
hun vrij primitieve onderkomen aan de
Hazepaterlaan zijn verhuisd naar de
Spruitenbosstraat.
DA T de alg. Ned. boerendag, die Zater
dag a.s. in het Openluchtmuseum te Arn
hem zou worden gehouden, wegens on
voldoende voorbereiding wordt uitgesteld
tot volgend jaar.
DAT luit. t.z. 2e klas R. J. Idzerda uit
Wassenaar, die zich Vrijdag bij de Britse
kust met. zijn parachute wist te redden
toen zijn vliegtuig defect raakte, al twee
maal eerder zyn leven door een para
chutesprong kon behouden.
DAT de gemeenteraad van Sint Jan
steen verontwaardigd is over de steeds
grotere beperkingen die de waterleiding-
mij. Zeeuwsch Vlaanderen de vlasindus
trie i.v.m. het schadelijke afvalwater op
legt bij het vestigen van nieuwe roterijen.
DAT een fabriekje voor weegwerk-
tuigen aan de Daniël Stalpertstraat te
A'dam Zaterdag is uitgebranc
DAT de eerste publicatie van de
staatscommissie voor de pensioenwetge
ving (Vergelijkend overzicht van pen
sioenregelingen, 181 blz.) bij de Staats
drukkerij is verschenen.
Ons zusterblad de Nieuwe Haag-
sche Courant organiseerde Zater
dag een rijwielrit door het West-
land. Ruim 1400 deelnemers trap
ten de 60 km vlot af. Een klein
gedeelte van de enorme file aan de
rand van Den Haag
V.J
Kostganger sloeg twee
vrouwen met bijl
Slachtoffers zwaar gewond in een
portiek te Groningen gevonden
In een portiek aan de Nieuweweg te
Groningen werden Zondagmorgen in alle
vroegte twee vrouwen aangetroffen, te
weten de 33-jarige S. V. en de eveneens
33-jarige M. B. uit de Oudeweg, die door
een kostganger, de 61-jarige E. M. met
een bijl waren mishandeld. Hevig gil
lend waren zy uit het huis gevlogen, ter
wijl de kostganger schreeuwde: „Ik zal
jullie vermoorden."
De vrouwen moesten onmiddellijk naar
een ziekenhuis worden overgebracht.
Eerstgenoemde had een kaakfractuur
opgelopen. De andere had een schedel
fractuur en kon nog niet worden ver
hoord. De kostganger, die waarschijnlijk
onder de invloed van sterke drank ver
keerde, is door de recherche gearres
teerd.
Vastgehouden KLM-vliegtuig
wo er vrij
Een K.L.M.-Dakota, die door de Brits-
Perzische Oliemaatschappij was gehuurd
voor het overbrengen van employé's uit,
de olievelden in Choezisian naar
Abadan, is van Donderdagavond tot gis
teren op het vliegveld van Abadan vast
gehouden en onder gewapende Perzische
bewaking gesteld. Dit zou in verband
staan met de uitklaringspapieren. Het
toestel had Donderdagavond geen passa
giers meer aan boord omdat het toen al
meer in dienst stond van de Anglo-
Iranian. In de voorafgaande dagen had de
machine 64 Britten vervoerd. Gezagvoer
der is de Engelsman P. Orange. Verder
bestaat de bemanning uit drie Nederlan
ders. Dit zijn de tweede piloot J. Hos. de
marconist E. Lastdrager en de boord
werktuigkundige P. H. Tipker.
De Dakota is gisteren van Abadan
(Perzië) in Basrah (Irak) aangekomen
en vandaar via Nicosia en Rome naar
Amsterdam vertrokken.
Piet Zwager overleden
Politie legt beslag op stoffelijk
overschot
Hoewel de toestand van de 55-jarige
toonkunstenaar en vroegere dirigent van
de „Stem des Volks", P. Z. Zwager, die
Woensdagavond voor zijn woning in de
Den Helderstraat door een vroegere
vriend van zijn zoon werd neergschoten.
zich aanvanklijk niet ongunstig liet aan-
is hij vanochtend in het ziekenhuis
Zuidwal overleden. Zoals men weet heeft
de dader, de 31-jarige electricien J. B.,
zelfmoord gepleegd. Daar het stoffelijk
overschot van de heer Zwager door de
politie in beslag is genomen, is er om
trent de begrafenis nog niets bekend.
De broodvergiftigir" in
Frankrijk
Moederkoren toch niet de oorzaak?
Naar Reuter uit Nimes meldt, Is een
ander licht gekomen op de broodvergifti
ging in Frankrijk. Gebleken is nl. dat
het geconsumeerde brood gebakken was
onder een temperatuur die veel hoger
ligt dan 60 graden, terwijl moederkoren
bij deze temperatuur haar schadelijke
uitwerking verliest. Het onderzoek duurt
voort.
(Advertentie)
Voor 'n breukband of
breukapparaat
Opticien van Muyen
Hooigracht 54, Leiden
WEERBERICHT
Iets hogere temperaturen
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Vanavond en van
nacht weinig bewolking,
zwakke wind en in de vroege
ochtend plaatselijk mist. Mor-
gen overdag half tot zwaar
bewolkt met hier en daar wat
motregen. Matige wind tussen
Zuid-West en Zuid. Iets hogere
temperaturen. (Opgemaakt te 10 uur.)
Dinsdag: zon 5.54-1923; maan 9.25-
19.59, 8 Sept. EJC.
ONLANGS heeft e
commissie-Van Eysinga) aan de re
gering rapport uitgebracht, hoe de sa
menwerking tussen regering en volksver
tegenwoordiging op het terrein van het
buitenlands beleid zou kunnen verbete
ren. Een overbodige weelde mocht dit
niet heten. Want het had er alle schijn
van, dat het parlement het buitenlands
beleid in zijn snelle ontwikkeling en hoge
vlucht onvoldoende kon bijhouden.
Het is met de verhuding tussen buiten
lands beleid en volksvertegenwoordiging
eigenlijk altijd een moeilijk geval geval
geweest. Het buitenlands beleid was lang
een zaak apart, iets was van het verdere
regeringsbeleid was afgezonderd. De
volksvertegenwoordiging had zich wel
met dat verdere regeringsbeleid te be
moeien, maar met het buitenlands beleid
kon zij zich niet inlaten. Dat was het
werkterrein van de diplomaten, die bo
vendien meenden zich met een waas van
geheimzinnigheid te moeten omgeven. Als
er iets van loskwam, dan in de regel toch
slechts in mémoires, verschenen geruime
tijd na datum, dus als het geen gevaar
meer kon.
Het buitenlands beleid was een terrein
waarop geheel eigen wetten golden.
Srikte vormen dienden er te worden in-
acbtgenomen. Alles liep langs diploma
tieke kanalen. De minister van Buiten
landse Zaken kwam hoogst zelden in aan
raking met zijn collega's in het buiten
land. Als hij zelf buiten de grenzen van
zijn land kwam, dan was het om vacantie
nemen of vanwege zijn gezondheid.
Daarin is wel veel veranderd. De grote
keer kwam met Genève. Genève, zo
heette het in een nog niet zolang geleden
verschenen rapport van het departement
Buitenlandse Zaken, Genève werd
jaarbeurs, waar de ministers recht
streeks met elkander van gedachten kon
den wisselen, zonder tussenkomst van ge
zanten en ambassadeurs.
TTET BUITENLANDS BELEID kan nu
IX moeilijk nog een wereldapart heten.
Veeleer is het zo. dat er nauwelijks nog
departement is .of het heeft herhaal
delijk met het buitenlands beleid te
maken. De regeringscontacten met het
buitenland zijn vele en veelvuldige. Een
aantal namen spreken hier hun eigen en
veelal gemeenschappelijke taal:
Marshall-hulp, plan-Schuman voor de
kolen- en ijzerindustrie, plan-Pleven voor
de Europese defensie, Benelux, federa-
lisatie, Straatsburg. Niet voor niets spre-
we in onze dagen van „het primaat
der buitenlandse politiek." Daarmede be
doelen we. dat het In onze tijd de buiten
landse politiek is, die ook het binnen
lands beleid voor een belangrijk deel be
heerst.
Neen, het buitenlands beleid is niet Jan-
„jr meer het wereldje apart van voor
heen. Dit laatste te minder, waar Neder
land bij het gemeenschappeHjk buiten
lands beleid der Westerse wereld niet af
zijdig behoort te staan, maar daarin een
werkzaam aandeel behoort te nemen. De
dagen van onze neutraliteit, waarin we
de buitenlandse politiek een passieve
rol vervulden of liever nog in het geheel
geen rol, zijn voorbij.
Economische kwesties, financiële pro
blemen, sociale vragen, eisen op militair
gebied, de ontwikkeling van de landbouw
al deze dingen mochten destijds bin-
..«,.1 de eigen landsgrenzen tot een zekere
hoogte bevredigend kunnen worden op
gelost, de oplossing moet nu worden ge
zocht in gemeenschappelijk internatio
naal overleg, moet nu worden nagestreefd
op het brede en steeds breder wordend
terrein vanhet contact met de bui
tenwereld.
HET is wel duidelijk, dat dit voor de
volksvertegenwoordiging zeer bij
zondere moeilijkheden oproept. Het ver
aart de taak van de volksvertegen
woordiging in aanzienlijke mate. En be
grijpelijk is het, dat binnen de kring van
de Staten-Generaal de noodzakelijkheid
werd gevoeld om zich nader op de taak
binnen de nieuwe omstandigheden te be-
Wat nu al dadelijk een verheugend feit
,j, is dat de noodzakelijkheid van die be
zinning niet alleen gevoeld werd bij de
volksvertegenwoordiging, maar ook er
kenning vond bij de regering. Het had
ook anders kunnen zijn. Er is een tijd ge
weest, waarin de regering van mening
dat het parlement zich beter met
het buitenlands beleid niet kon bemoeien.
Een vijftig jaar geleden klaagde Lohman
er nog over, dat de volksvertegenwoordi
ging op het buitenlands beleid zo weinig
invloed had. Het lag voor een belang
rijk deel aan de volksvertegenwoordiging
zelf. Zij vond het wel goed. zoals het
ging. Zij meende trouwens, dat het moei
lijk anders ging.
Het is toen later de grote staatsgeleer-
de Struycken geweest, die omstreeks de
eerste wereldoorlog op verandering heeft
aangedrongen. Voor het parlement is het,
hij, niet alleen een kwestie van kun-
i, het is vooral ook een kwestie van
durven. De volksvertegenwoordiging
met de regering de verantwoorde
lijkheid voor het buitenlands beleid dur-
?n delen.
Welnu, wat in onze dagen treft, is dat
de regering bereid blijkt, het parlement
ruimschoot in het buitenlands beleid te
betrekken. Typerend is de naam die de
nissie ontving, welke heel deze
kwestie kreeg te onderzoeken. Het werd
commissie „nopens de samenwerking
tussen regering en Staten-Generaal". De
mogelijkheid van samenwerking was het
dus, die zij te bestuderen kreeg.
Het lijkt ons goed toe. aan het resultaat
m haar onderzoek enige aandacht te
schenken. Belangrijke dingen immers
zyn het, die hier op het spel staat. Wan
neer via de uitbreiding van het buiten
lands beleid een groot deel van het rege
ringsbeleid zich aan de volksvertegen
woordiging zou onttrekken, zou dat een
aantasting betekenen van volksinvloed
democratie. Het is van belang te zien,
e men hier poogt de moeilijkheden nog
goed mogelijk op te vangen.
Dit jaar weerberichten
„op hoog niveau
Nog ln dit jaar zal het KNMI in De
Bilt dagelijks per radio de weersgesteld
heid in de hogere luchtlagen hekend
maken. Radio-amateurs kunnen dan by
hun zender rekening houden met even
tuele storingen.
