Nieuwe Leidsche Courant | 1951 | 20 augustus 1951 | pagina 5

Russische zone van Oostenrijk;
vrijheid voor toeristen

Ï3

NIEUWE LEIDSCHE COURANT

5

MAANDAG 20 AUGUSTUS 1951

Ganzen wandelen aan 't IJzezen Gordijn

Pic-nic in het Wiener Waid op de
grens van twee werelden

(Van onze speciale verslaggever)

AAN HET IJZEREN GORDIJN. Augustus 1951.

OP DEZE PLAATS zijn dit jaar nog kerkgangers beschoten", vertelt
ons de Oostenrijkse grenswacht, met wie wij in een uithoek van
Oostenrijk aan het IJzeren Gordijn staan. Die uithoek zélf roept alleen
maar vredige gedachten op; het is een dorpje, waar ganzen gewend zijn
rustig over straat te lopen, omdat hier toch nooit auto's komen. Maar
even achter het witte kerkje ligt het prikkeldraad en staan de houten
wachtposten der Hongaarse communisten: het kerkhofje wordt omzoomd
door het gordijn van de dood, want onder het prikkeldraad loeren
de mijnen

„Voorzichtig" had de grenswacht ge
waarschuwd, toen wij daarnet achter
hem aan, het smalle paadje langs het
kerkje insloegen. „Als ze ook maar even
denken, dat je de grens over wilt, schie
ten ze uit de torens". Het is even een
vreemde gewaarwording, als je uit de
veilige beschutting van het kerkje op
de begraafplaats komt te staan, waar je
tot aan het prikkeldraad kunt lopen, dat

„DO SW1DANYA"

De Nederlandse journalisten, die de
jamboree in Oostenrijk hadden ver
slagen, maakten ook een reis naar
de Russische zone. Wat een tegen
stelling; op de brug in Linz werden
hun passen gecontroleerd door een
onbewogen Sowjet-officier, die zon
der groet in de bus kwam en zonder
groet weer uitstapte, om de slagboom
op te heffen en de bus in de Rus
sische zone toe te laten. Toen de bus
na een lange reis bij Panhans de zone
verliet, waren er vriendelijke, aan de
pet-tikkende soldaten, die zelfs „Do
swidanya" groeten of: „Tot weer
ziens". We vroegen ons af, of zoiets
soms op politiek berust, omdat
iemand, die afscheid van de Russen
neemt, de indruk mee moet krijgen
van aardige, charmante kerels, met
wat vriendelijkheid en zelfs een nel-
ging, om iemand beleefd te groeten...

de vrije wereld scheidt van de commu
nistische en waar je op enige honderden
meters afstand de Hongaarse wachtpos
ten ziet. Tussen de grafstenen schiet het
onkruid op; er komen hier niet veel
dorpelingen meer sinds de graven
streken worden door de communistische
geweren. En misschien zijn ze ook wel
een beetje geschrokken, de inwoners
dit dorpje, toen een oude man, die het
graf van zijn vrouw wilde bezoeken, zich
te dicht biJ.de dodelijke boobytrap draden
waagde en om het leven kwam. In de
verte ligt, aan de andere kant van de
prikkeldraad-versperring een Hongaarse
gemeenschappelijke boerderij.

Er rijden boerenwagens over
glooiende land en aan deze zijde van het
prikkeldraad binden Oostenrijkse vrou
wen de schoven rijp graan; even komt
de zinneloosheid op je af van die dode
lijke grens tussen twee werelden
nijvere boeren, die elkaar zelfs niet i
mogen spreken. Want aan die andere
kilometers lange muur van haat en dood.
Een enkele keer gebeurt het, dat er In
derdaad iemand kans ziet, om in Oosten
rijk te komen, maar wat dan? De plaats,

Hondentrouw

ro"k|
1c md
t f u"

Een zeldzaam staaltje van honden
trouw en speurzin heeft Due, de twee
jarige Hollandse herder van de familie
Brouwer uit Bussum, dezer dagen be
toond. Het dier liep van Franeker
naar het Gooi om weer bij zijn oude
baas terug te keren. Drie weken heeft
de hond over de 150 km gedaan.

De familie Brouwer in de Verbin
dingslaan had geen plaats meer vooi
het dier en ook de hondenbelasting
werd bezwaarlijk. Daarom werd Due
op zekere dag naar een huis
andere kant van de stad gebracht.
Een halve dag later sprong hij
een twee meter hoge muur en rende
naar zijn oude baas.

In Hilversum vond men een andere
hondenliefhebber. Een week hield
Due het daar uit. Toen keerde hij
naar Bussum terug. Tenslotte vond de
Vereniging tot bescherming van dieren
een plaatsje in Franeker. De
eigenaar bracht het dier met de fiets
van Bussum naar het Friese stadje,
door Noord-Holland en via de Af
sluitdijk. Drie weken later
hond weer terug in Bussum.

Due was er in geslaagd een weg, die
hij slechts éénmaal in zijn leven In
een mand achterop de fiets had afge
legd, terug te vinden: via de Afsluit
dijk naar Amsterdam, vermoedelijk
over de IJ-pont en zo naar de Ver
bindingslaan in Bussum....

Speelzaal San Marino
gesloten

Het geschil tussen San Marino en Italië
inzake de speelzaal van San Marino, is
na een strijd van twee jaar ten gunste
van Italië beslecht. Het door de rode
meerderheid beheerste parlement van
San Marino heeft er in toegestemd, dat
er een nieuwe regering zal komen, sa
mengesteld uit vertegenwoordigers van
alle partijen. Deze regering nu heeft be
sloten de grote speelzaal, welke in een
speciaal daarvoor gebouwd Casino was
ondergebracht, te sluiten. Italië heeft
hierop reeds 2 jaar aangedrongen, i.v.m.
financiële moeilijkheden tussen beide
landen.

Perzen en Polen mede naar
San Francisco

De Japanse delegatie naar de conferen
tie te San Francisco zal bestaan uit elf
leden, terwijl twaalf parlementsleden deze
delegatie zullen vergezellen. Het geheel
staat onder leiding van de Japanse min.
van Buit Zaken Josjida. Ook Perzië heeft
de uitnodiging voor San Francisco aan
vaard. Het Russische standpunt bij de
besprekingen over het Japanse vredesver
drag zal worden gesteund door een Poolse
delegatie, geleid door de wnd. min. van
Buit. Zaken WIerblowskl.

waar wij staan immers, ligt in het doo'
de Russen gecontroleerde gebied. Zi
hebben de opdracht gegeven aan de po-
litie-instanties, om alle vluchtelingen uil
de volksrepublieken vast te houden. Hij
die met levensgevaar Oostenrijk bereikt,
maakt weliswaar een grote kans, dat hij
in de Amerikaanse zone komt, maar i
dien moet hij oppassen, niet in de han
den van de Russische Kommandantura
te vallen.

Halt-vrije wereld

A LS de autobus ons terugrijdt uit dit
dorpje aan de Hongaarse grens, valt
het ons op, hoeveel rust er uitgaat van
de maisvelden, die, zover het oog reikt,
langs de hellingen liggen te wiegen in
de warme wind. Schijnbaar is hier alles
kant van het ijzeren gordijn is een brede
strook „geschoren" grond, waar nooit
meer iets mag groeien, omdat er even
tueel voetafdrukken van vluchtelingen
en spionnen op gevonden moeten worden.

Wat wij doen, met onze neus boven
op het prikkeldraad, de mijnen en de
wachtposten staan, behoeven de Honga
ren niet te wagen, want zU hebben
strenge consignes, niet in de buurt van
het ijzeren gordijn te komen. „Een paar
maanden geleden" vertelt de grenswacht,
terwijl hij over het prikkeldraad heen in
de verte staart, „probeerden zes Hon
gaarse studenten in het donker over de
versperring heen te komen. Twee van
hen hebben het er doorgehaald, maar
twee zijn er gewond door de mijnen; zij
zijn door hun kameraden naar een zie
kenhuis gebracht in Hongarije".

De grenswacht vertelt het eenvoudig,
maar achter zijn woorden speelt zich een
der vele drama's af langs die duizenden
tevreden en goed; de wijnvelden koes

teren hun ranken in de zon en langs de
weg wuiven vrouwen met hoofddoeken
naar ons. Maar op de kruispunten
de slingerende wegen staan Russische
richtingaanwijzers en zij herinneren ons
er aan, dat wij nog steeds in de Sowjet-

Eigenlijk zijn die borden voor buiten
landers de enige aanwijzingen, dat ei
ergens Russen in de buurt moeten zijn.
Zo af en toe komen we in zo'n typisch
half-Slavisch dorpje met zandwegen
trage ganzen een gebouw tegen, waarop
een rode vlag waait en tegen de gevel
waarvan portretten van Stalin en Lenin
prijken. Russische soldaten houden
zo'n kommandantura de wacht; dat is
alles. Verder laten de Russen zich
gens zien.

In het door de Bunderregierung ge
regeerde gebied tasten zij ook in feite de
vrijheden van het Oostenrijkse volk niet
de situatie van de Oostenrijkers is
dan ook niet te vergelijken met die
de Duitsers in de Volksrepubliek,
kunt als toerist ook rustig naar het
onder Russische controle staande gebied
reizen; men legt U geen stro-breed lr
de weg. Maar voor Oostenrijkers is hel
prettig om in de Russiche zone t(
leven. Want in Oostenrijk gaan de Rus
sen van het standpunt uit: pluk, wat je
plukken kunt. Zij hebben 300 bedrijven
van uiterst belangrijke aard in handen;
lederfabrieken en 66 van de oliewin
ning incluis en zij verkopen aan
Oostenrijkers de producten uit Oosten
rijkse fabrieken is het wonder, dat
geen mens erg gecharmeerd is op de
Sowjets, ook al blijven de persoonlijke
vrijheden gehandhaafd?

Haat tegen de Russen hebben we ech
ter weinig ontmoet In de Russische l

Het optreden der Sowjets ls dan ook ln
de loop der jaren sterk gewijzigd;
gedragen zich correct en arrestaties ko
men sporadisch voor. Men merkt nau
welijks, dat men van de Amerikaanse,
Franse of Engele zone in de Russische
komt; de wandelaars in het Wienerwald
hebben er geen weet van, dat zij bij d'
de marmelade op Russische ei
het brood op Amerikaanse bodem uit
stallen. Maar de verschillen zijn er; zi
zijn echter gering vergeleken bij di
toestand in Duitsland.

En dat laatste weten de Oosten
rijkers heel goed, zó goed zelfs, dat
zij hun spreekwoordelijke gemoede
lijkheid, hun gevoel voor romantiek
en hun opgewektheid door geen
sikkel en geen hamer laten verdrij

van hun Oostelijke zone met
de wijnbergen en de historische stad
jes een lustoord voor toeristen ma
ken

U kent meer Latijn dan u zelf weet

Er zyn heel wat meer Latijnse elemen
ten in onze taal dan Griekse, hoewel er
de laatste ook veel in gebruik zijn,
zoals ik enige weken geleden aantoonde.
Dat echter het Latijn het wint. is gemak
kelijk te verklaren. Toen de Romeinen
ln ons land kwamen, brachten zij natuur
lijk heel wat namen mee van dinger., die
vóór die tijd bij onze Germaanse
ouders niet bekend waren. Want het be
hoeft geen betoog dat de Romeinen, die
toen hun bloeitijd beleefden, verder op
de weg der beschaving waren gevorderd
onze vaderen. Bovendien kwamen na
paar eeuwen ook tal van Christelijke
denkbeelden naar de Germaanse landen
deze brachten vanzelf ook hun eigen
woordenschat mee, die hier geheel e
onbekend was. Men denke slechts
deken (decanus) eigenlijk hoofd over
monniken, een vorming als centurio, dat
de Statenbijbel dan ook nog terecht
met hoofdman over honderd (wij zouden
zeggen: officier) wordt vertaald, monnik,
diaken, martelaar, pelgrim, klooster, dom,
kathedraal, bijbel, kruis, mis, psalm en
talloze andere. Maar vóór deze christe
lijke periode waren er al vele Romeinse
(Latijnse) woorden op andere gebieden
overgenomen, b.v. handelstermen

pond, munt, ons, markt, brief, nun

stijl, pen, zegel, perkament. Andere ter-
lagen bij de oude Germanen ook
nog nagenoeg braak, toen ze met de
Romeinen in aanraking kwamen, b.
geneeskunde, vandaar dat een groot deel
der woorden, die hier gebruikt worden,
ook regelrecht aan het Latijn zijn ont
leend. Ik noem arts. vlijm, pleister, kuur.
pil, koliek, pest, kolder (niet de tegen
woordige op kunstgebied, maar een paar-
denziekte), pijn. Doch de voorvaderen
der tegenwoordige Italianen hadden ook
een geheel andere wijze van toebereiding
der spijzen, en ze kenden eve
vruchten en groenten, die
bekend waren b.v. de kers. de pruim, de
peer, de vijg, de peterselie, de kool. de
raap, de biet. de ui, de kervel. Met de be
reiding hiervan stonden in verband:
beker, bus, bekken, kuip, kist, dis, tafel,
kelk en andere. Ook in de bouwkunst
de Romeinen veel verder dan de
Germanen. Zo ontleenden onze voor
ouders aan het Latijn: kelder, venster,
wal, straat, zolder, muur, poort, kamer,
put, plank, toren. Op landbouwgebied
vinden we: oogst, (dors)vlegel, kouter,
wijn, most, vork. Nog talloze an
dere woorden kwamen de arme Germaan-
taal verrijken. Ik denk b.v. aan dier-
nen. Van deze zijn te noemen: lui
paard, leeuw, olifant, pauw, struisvogel,
kameel, oester, zelfs namen de Germanen
het Latijnse woord voor paard over, al
hadden ze er zelf een andere naam voor,
namelijk ros (vgl. het Engelse horse en
het Duitse Rosz).

Uit dit alles blijkt dat er cu nog hon
derden of duizenden woorden in onze taal
bestaan, die we aan het Latijn ontleend
hebben en waarvan degenen, die deze taal
kennen, zo goed als onmiddellijk de oor
sprong kunnen nagaan.

Er zijn echter nog vele andere, die min
meer veranderden. Akker komt van
ager en daarvan ook het geleerde woord
landbouw: agricultuur, een vorming
als viticultuur (wijnbouw) en apicultuur
(bijenteelt).

Wanneer men in een politiebericht
leest van een inbreker genaamd Piet
Janse alias Gerrit Willemse, dan betekent
dit dat deze man zich gemakshalve van
twee verschillende namen bedient We
hebben hier echter alweer te doen met
Latijns woord: alius betekent: ander.
In deze zelfde sfeer hoort thuis het woord

alibi d.w.z. het bewijs dat men op
ogenblik van een misdaad op een
d e r e plaats dan die van de strafbare

Het Latijnse altus (hoog) leverde
altaar op en geëxaalteerd (d.w.z. over
spannen), ja zelfs de naam van het
ziekirtstrument hobo (hierin zit ook nog
het Franse woord bois. hout)

Annus: jaar bracht annalen (jaarboe
ken). anima (leven, adem) geanimeerd en
animositeit (vijandschap).

Aperire (openen) schonk ons het woord
April, omdat in die maand de aarde zich
opent om nieuwe vruchten voort te bren
gen. Maar daarmee staat evenzeer
verband een apéritif (een borrel, die de
weg voor de komende gerechten moet
banen!).

Het werkwoord augeo (vermeerderen)
gaf ons eveneens een naam van een
maand: Augustus, maar niet rechtstreeks,
daar de maand naar keizer Augustus
werd genoemd, wiens naam Vondel b
vertaalt door vermeerderaar des rijks.

Candidus (wit) gaf het aanzijn at
candidaat, daar het in het oude Rome ge
woonte was dat iemand die naar
ambt dong, een witte toga droeg.

Caput (hoofd) heeft een zeer groot
aantal Westeuropese woorden op zijn re
kening staan: kapitein, kapitaal, kapit
tel. waarin we bij vertaling nog duidelijk
de afkomst kunnen zien: hoofdman, hoofd
som. hoofdstuk. Maar het Engelse woord
cabbage (kool) i« er langs de weg var
het Italiaans ook van afgeleid. Het bete
kent eigenlijk een hoofd. Verder ontston
den er uit de Franse woorden chef er
décapiter (onthoofden).

Van claudere (sluiten) hebben we be
halve het bovengenoemde woord kloos
ter, ook nog closet en sluis. Als we den-
tekende dan: gegeven. Er stond bv. onder
een staatsstuk: Datum 7 Januari. Later
vatte men dit in de tegenwoordige bete
kenis op. De derde naamval, de datief be
duidde dus oorspronkelijk, de gever,
als nominatief (eerste naamval betekende
i exclusief dat ongeveer uitgeslo-
niet bij gerekend beduidt, zal het
duidelijk zijn hoe uit het oud-Franse
escluse (modern Frans écluse) ons woord

ontstond. Het betekent eenvoudig

afgesloten (water), in het Latijn exclusa
aqua.

Van colere (bebouwen) kregen we ko
lonie, cultuur, cultiveren enz.

Coquere (koken) leverde het woord
beschuit (bis-cuit is tweemaal gekookt
of gebakken). Ook ons woord keuken
ontstond er uit.

Dare (geven) verschafte het woord
datum, dat oorspronkelijk niet anders be-
genitief (tweede naamval) voort
brenger en accusatief (vierde naamval):
beschuldiger. Allemaal afleidingen uit
het Latijn.

Duo (twee) gaf dubieus (eigenlijk van
twee meningen of betekenissen zijn). Zo
staat op dezelfde wijze ons woord twijfe-

n met twee in verband.

Granum (graan, korrel) leverde aller-

:rst het woord graan op, maar daarnaast
kunnen we wijzen op graniet (wat gekor-
mer betekent, naar de vlekjes
op deze steensoort), verder op granaat en
granaatappel, gr madier, flligraanwerk.

Pagus (dorp) gaf het woord paganist,
eigenlijk, dorps- of plattelandsbewoner.
In de tijd van Constanten de Grote en
zijn opvolgers maakte het Christendom
wel grote vorderingen in de steden, maar
op het platteland bleef men nog lang zich
houden aan de oude heidense overleve
ringen. Het Franse woord voor boer:
paysan is eveneens van dit woord ge
vormd.

Den Haag. Dr F. C. DOMINICUS.

Lage levensstandaard in
West-Duitsland

Volgens officiële gegevens uit Bonn,
bezit West-Duitsland, na Italië, de laag
ste levensstandaard In Europa. Het ge
middelde jaarlijkse inkomen bedraagt,
na aftrek van belastingen, 1.227 Duitse
mark per persoon. Deze cijfers
Frankrijk 1.663, Engeland 2.002 en Ame
rika 2515 D.M. Voor de oorlog bedroeg
het Duitse vleesgebruik 51 kg per hoofd
van de bevolking, thans slechts 36% kg.
(Deze cijfers zijn 55 kg in Engeland
79% in Amerika).

Voorlopig nationaal plan
2 jaar verlengd

De regering stelt in een wetsontwerp
voor de werkingsduur van de voorlo
pige regeling inzake het nationale plan
en de streekplannen met twee jaar te
verlengen tot 1 Januari 1954, omdat de
definitieve wetsontwerpen, gebaseerd
op het verslag van de staatscommissie-
Van den Bergh, nog niet gereed zijn. Van
ieuwe woningwet is thans een voor
ontwerp gereed, maar over het ontwerp
ruimtewet en het ontwerp tot wijziging
de onteigeningswet moet nog over
leg worden gepleegd.

Amerika. Engeland en Nederland
leverden 88 pet van de olie

Amerikaanse, Engelse en Neder-
a n d s e bedrijven hebben in het afge
lopen jaar tezamen ongeveer 480 mil-
lioen metr. ton olie geproduceerd, ofte
wel 88 pet van de totale wereldproduc-
Engelse en Engels-Nederlandse
maatschappijen produceerden 87 millioen
ton, hetgeen 18 pet meer is dan
jaar tevoren en 34 pet van alle olie
die buiten Noord-Amerika werd gewon-
De Amerikaanse maatschappijen
leverden 290 millioen metr. ton voor bin
nenlands verbruik en 87 millioen voor
het buitenland.

Communist Hermans bedankt
voor Tweede Kamer

De 52-jarige communist J. H. Hermans
uit Vaals, die onlangs drie maanden in
de gevangenis heeft gezeten wegens
desertiezaak, heeft thans bedankt
het lidmaatschap van de Tweede Kamer
en dat van Provinciale Staten van Lim
burg. volgens De Waarheid om gezond
heidsredenen.

De heer Hermans, mijnwerker van be
roep, wordt beschouwd als een „salon
communist" en heeft niet veel vergade
ringen van de Kamer bijgewoond. Nadat
hij in Maart was vrijgekomen, kwam hij
maar weinig op het Binnenhof.

Bij zyn verhoor i.v.m. de desertiezaak
in October 1950 had hij al verklaard
voor het Kamerlidmaatschap te zullen
bedanken.

Sociale vraagbaak voor
D.U.W.-arbeiders

De directie van de D.U.W. heeft bij
haar hoofdkantoor een sociale afdeling
gevormd. Deze zal worden bijgestaan
door sociale ambtenaren in de provincies
die een ware vraagbaak voor de arbei
ders zullen zijn, zonder echter op het
terrein van de bestaande organisaties te
treden. Vandaag zijn de eerste twee van
deze ambtenaren him taak begonnen.
Het zijn voor Groningen en Drente de
heer D. Nekkers en voor Friesland
Overijssel mr W. v. d. Krogt. Zo spoedig
mogelijk komen er nog twee bij en op
den duur zelfs een in iedere provincie.

De door de Ned. Spaarbankbond gepu
bliceerde cijfers wijzen uit, dat bij de
algemene spaarbanken gedurende Juji j.l.
werd ingelegd ƒ33.696.844 en terugbetaald
ƒ38.323.280, hetgeen een ontsparing be
tekent van ƒ4.526.436. Bij de bankspaar-
banken is ingelegd ƒ3.162.936 en terug
betaald ƒ2.971.181, zodat hier een bedrag
191.755 bespaard werd.

Van boeken en tijdschriften

Jef LastDe rode en de witte lotus

De rode en de witte lotus, door
Jef Last, uitg. F. G. Kroonder,
Bussum.

De socialistisch-communistische schrij-
sr Jef Last heeft, onder de bedreiging
in een nieuwe wereldoorlog, die boek
geschreven. Het is een toekomstroman
geworden, waarin de verbindingen met
eigen tijd zeer duidelijk aanwijsbaar
zijn.

Hij laat het boek spelen in China, dat
i de roman nog steeds in de greep is
an het Russische communisme. Onder
invloed van de geestelijke krachten, die
eeuwen Confucianisme en Tau-isme
nog sterk zijn, ontwikkelt zich een vre-
desactie, die tot scheuring in de partij,
tot losmaking van Rusland, maar niet tot
verlossing van de ondergang leidt. Want
het slot van dit zeer romantische diep
zinnige boek vormt toch de waterstof
bom, die alles op aarde verwoest.

Alles, behalve de Chinese generaal
Wang en zijn grote geliefde Amy, die
zich op het moment van de catastrophe,
diep in het ingewand van de aarde be
vinden. Als Noach en zijn acht zielen
worden zij daar bewaard om een nieuwe
mensheid te gaan vormen. Een mensheid,
levend uit liefde „van de God, die de
en zó zeer lief had, dat hij Zijn
Goddelijkheid prijs gaf, om als zij te
leven en te sterven en de mensen de
mogelijkheid te geven in de mensgewor-
den Christus God lief te hebben."

is zeer belangrijk te ervaren hoe,
langs wegen van denken en redeneren
Last thans tot deze conclusie komt. Hij
had nog een stap verder moeten gaan.
Hij had het wonder uit de Bijbel niet
moeten verwerpen. Want dan had hij
de uit de doden opgestane Christus kun-
accepteren, die de werelddreiging,
niet afwendt, dan toch principieel
overwon. De nieuwe mensheid wordt niet
uit Wang en Amy, maar uit God geboren
U moet dit zeer diepzinnige en belang
wekkende boek zeker lezen.

H. G.

Tijdschriften en brochures

Bulletin van de Vaderlandse Kring,
verschijnt voorlopig onregelmatig, adres:
Postbus 42, Schiedam.

Verkeersbordenklapper met Voorrangs
strip, uitg. Verbond van Veilig Verkeer,
Utrecht, bevat alle geldige verkeersbor
den, etc. in de originele kleuren, plus de
tekens van de verkeerspolitie, alsmede
alle regels van voorrang door middel van
kleurige serie voorbeelden; uitermate
handig en practisch.

De Uitvinder, maandelijkse uitgave
met alle mogelijke technische en ook niet-
technische vindingen die belangrijk zijn
om de Nederlandse industrie vooruit te
brengen, voorlichtingsorgaan van de Ned
vereniging van uitvinders. Prinsengracht
"73, Amsterdam.

De zedelijke betekenis van de innerlyke
coördinatie, serie „Vraagstukken van
neden en morgen", nr. 27, uitgave van
het Comité ter bestudering van ordenings
vraagstukken, Parkweg 219, Voorburg.

Barth over Sartre, door prof. dr K. H.
Miskotte, dies-college 10 Februari 1951,
serie „Leidse voordrachten", nr. 3. Uni
versitaire Pers, Leiden.

De Kern, maandelijkse uitgave met
tijdschrift-artikelen van blijvend belang
uit binnen- en buitenland, uitg. Van Hoi-
kema en Warendorf N.V., Amsterdam.

Kampeerkampioen, honderdste
nummer, gewijd aan de belangen en de
vraagstukken van „het buitenspoor"
A.N.W.B., Parkstraat 18—26, Den Haag.

Neerlands Volksleven, tijdschrift van
het Ned. volkskundig genootschap, de
Federatie van folkloristische groepen m
Nederland en de Ned. afdeling van het
Internationaal Folk Music Council, onder
redactie van K. ter Laan, mevr. W D
Scheepers en dr Tj. W. R. de Haan, adres
Klein Pcrsijnlaan 39. Wassenaar. Een
Pla«- onder het steeds toenemend aantal
ibbers van onze folklore stellig

landers in alle werelddelen", adres
Leiden e.o.: Javastraat 17, Oegstgeest.

Natuur en Landschap, orgaan van de
Contact-commissie voor natuur- en land
schapsbescherming, Rokin 92, Amster
dam, verschijnt viermaal per jaar; net
zomernummer bevat o.m. een artikel:
.Wordt de walvis bedreigd?" door W.
Eshuis Jr.

Uitgaven Voedingsrad
Bij het Voorlichtingsbureau van de
Voedingsraad, Koninginnegracht 42. Den
Haag, zijn de volgende folders versche
pen goede èn zuinige voeding (5),
Groentenkalender (3). Wintergroenten
(5). Vlug en handig in de keuken (6), Op
bij de boterham ((3), Haring, heerlijk!
Verse haring. Melk en melkproducten
(3). Tussen haakjes de prijs in centen.

De vouwbladen zijn uitsluitend by ge
noemd bureau verkrijgbaar. Grote hoe
veelheden bestelle men per giro 363081,
enkele exemplaren per briefkaart, waar
op het verschuldigde bedrag, verhoogd
met twee cent administratiekosten, in
postzegels aan de adreszijde is bijgeplakt.
De P.T.T. retourneert dan deze extra
waarde.

MJjnheer de Hond van Halderie,

door Chr. A. Meyer, Uitg. Boom

Ruijgrok, Haarlem.

Dit is een verhaal van een jongen, die
een vacantletocht naar Noorwegen maakt
en op de boot ln contact komt met enkele
leden van een internationale valse mun
tersbende. Al spoedig blijkt, dat hij aan
leg heeft voor detective, want door zijn
scherp opmerklngs- en combinatievermo
gen doet hij enige belangrijke ontdekkin
gen. Als beloning mag hij een inspecteur
van politie helpen bij de verdere naspeu
ringen. Zyn avonturen zijn door de
schrijver spannend verteld en zullen onze
jongens van 11 jaar en ouder zeker

Eindelijk is er hv Nederland* eens een
goede, instructieve en overzichtelijke
harmonieleer verschenen. Op verschil
lende muziekscholen werden tot heden
toe verouderde boeken op dit gebied ge
bruikt en de enige tijd geleden versche
nen tweedelige harmonieleer van Ernest
W. Mulder was reeds een verbetering.
Nog afgezien van het feit, dat dit werk
voor velen veel te kos-baar was, is bet
voor de muziekstudent ook te zwaar en
zonder leraar is het voor de meesten
niet te verwerken. De harmonieleer van
Marinus de Jong, die aanvankelijk ln
België nogal opgang maakte, is helemaal
onverteerbaar. De vraag was dan ook
naar een meer beprijpelijk en populair
geschreven harmonieleer, die de muziek
studenten eventueel ook zonder leraar
zouden kunnen bestuderen. De organist
en muziekpaedagoog Hennie Schouten.
Ieraar harmonie en theorie aan het
A'dams Conservatorium, heeft thans in
deze leemte voorzien met de uitgave van
een beknopte, naar niet onvolledige har
monieleer. Helder en bondig formuleer
de de schrijver de theoretische uiteen,
zettingen en verduidelijkt deze door no
tenvoorbeelden. Deze leergang werkt
snel maar geleidelijk en de overgang
van de eenvoudige naar de meer inge
wikkelde opgaven gaat vrijwel onmerk
baar. De manier van schrijven van Hen
nie Schouten is altijd prettig en helder;
daarvan getuigen ook zyn vorige boe
ken op muziekgebied. Wit dit boekje
van sleihts 136 bladzijden grondig heeft
bestudeerd zal zijn kennis op dit moei
lijke muziektheoretische terrein aan
merkelijk hebben vergroot. Toegevoegd
zijn een aantal vrije opgaven voor

HOE DE SCHEPEN REILEN EN ZEILEN

a A'dar

raltar n Mar

Tangi
eil-

10 th 18 i

dijk 19 Londen n R'dam. Afiena 19 te xNaks-
AJycone 19 Z. Kp Nelson. Alderamu
"timore. Alhene 19 p St.

Altair 18 PI Alegi
Alphi

l 18 t

19 W. Scilly
Vincent n B Air.
nati 18 te R'dai
Jan n B. Aires,
wakl 18 Montevi
18 v. R'dam n N-York. Amste
Philadelphia n Nederl. Annei
Antw. Arendsdijk 19 v Rio c
Bahia. Ariadne 19 te A dam. A
R'dam. Averdijk 19 v Havani
Axeldijk 20 te New-York.

BAARX 19 te A'dam. Bali 9 te
N. Guinea. Batavier III 18 Bor
sablanca. Bengkalis 19 te Sui
Bennekom 20 Cristobal. Bernis
ijk 19 v Sagun

teldyk

Bloemfor

Durt

leira Biy-
Helle 20

ndijk 19 p Scilly n
Aventura n Guayaquil. Bri
itw. n Hamburg. Britsum 18
CASTOR 16 v Paramaribo n Mc
18 p. Finisterre n Djak. Caltex Delft 19 p
Kp Bon n R'dam. Caltex Ned. 19 p. St. Vin
cent n Sldon. Caltex Utrecht 19
Sldon. Caltex Leiden 19 p Kret.
ïelia II 20 v Duinkerken n I

Cornelia 1

18

i Oster

Denl 18 tc Norrkoping. Duiveland
Gdynia Duivendrecht 19 te Abonema
merdijk 19 v Seattle n Portland Oreg
EDAM 18 v Antw. n N-York. Ellewou
te Oporto. Engganc

FRIESLAND 79 Gdynia
GAASTERLAXD 20 Pa
•oet 18 v TJ. Priok

18 v Pt. Said t

dam.

ine. Heelsum 21 te R'dam
Leith. Hydra 20 te Color

18 te Stockholm
cans n Nederlanc
JAVA 20 p Perim n E
ïundsvall. Kedoe
LANGLEESCOTT 19 t

18 te Baltlmo-
curg. Leopolds
19 p Wight IS

Ipswich. Maasland 18 v San-
an Madoera 19 v Bahrein n
Malvlna 18 v Mirl n B-Alres
Kosselr. Mies 18 ie Kotka.
te Hamburg n R'dam.
rome. Oranjestad 20 Madeira

PAPENDRECHT 19 p Dungeness. Poelai
r. TJ. Priok n Singapore Polydort
-York n Pt Said Pr Alexander 1

STRYPE 19 te Liverpool. SaUand 18 p Las
Palmas n B.-Aires. Samarlnda 19 p Guar-
dafui n R'dam. Sarpedon 2 te Maracaibo.
Scmie 18 te Paramaribo. Stad Arnhem 19 v
Casabl. n A'dam. Stad Dordrecht 18 p Kp.
Bon n Nederl Stad Maastricht 18 te Savo-
na. Stad Vlardingen 19 te Narvik. Straat
Soenda 16 te Mombassa n Kobe.

TABIAN 19 te Adam. Tarakan 18 v Suez n
A'dam. Ternate 19 Tj. Priok TJimenteng
19 te Durban. Tjikampek 19 v East Londen
n Kobe. Tjisadane 19 te Yokkaich n Kobe.
Tosari 20 te Semarang. Trompenberg 19 te
Bronsville. Teiresias 19 v A"dam n Ind.
VREDE 20 te Hull. Van Gelder 1 te Gothen
burg. Venus 20 te A'dam.

WALEXBURGH 19 La PaUlce n R'dam Wa
terland 19 te A'dam. Weltevreden 19 New
Orleans. Westlaan 20 te R'dam. Wlnsum 18
te Palermo. Winterswijk 19 p Ouessant.
ZEELAND (KRL) 19 v. B. Papan naar Ter
nate. Zeeland (SSM) 18 te Gdynia.
PASSAGIERS- EN TROEPENSCHEPEN.
RIJNDAM 19 te Southampton n N-York.
GROOTE BEER 20 Finisterre n Trinidad.
WESTERDAM 20 te R'dam.

TABIAN 19 te Pt Said n Sydney.

WATERSTANDEN.

DEN HAAG. 20 Aug. Mannheim 350 —0 05.
Trier 113 —0.13. Keulen 218 —O.M. Ruhrort
427 —0.07. Lobith 1035 —0.08. Nijmegen 818
—0 06. Arnhem 817 —O.M. Eefde 345 +0 03.
Deventer 243 —0 03. Namen 132 0.03. Borg
haren 3941 +0.19. Belfeld 1080 —0.05. Grave
461 +0.02. Vreeswijk 0.65 +0 06.

Luchtpost voor Nieuw Guinea

Met het vliegtuig dat Woensdag 29
Augustus naar Djakarta vertrekt. kan
luchtpostcorrespondentie voor Nieuw-
Guinea worden verzonden. Het verdient
aanbeveling de stukken niet later dan
27 Aug. a.s. ter post te bezorgen.

Positie vliegtuigen
Indonesiëroute

luisreis: PH-TDI (Enschede)
gistermiddag op Schiphol; PH-TDE
Eindhoven) vanmiddag in Amsterdam
•erw.; PH-TDH (Holland) gisteravond
uit Djakarta.

Uitreis: PH-TDG Gouda) gisteren
in Bangkok; PH-TDC (Curasao) Zondag-
-ond uit Karachi.

ROTTERDAM. 20 Aug. Vee
totaal 1369 dieren, waar
koeien en ossen. 527 varke:
eren. Prijzen per kg: ve
2 80. f 2 30-2.50. 1 95-220. vark
f212. 2.06. 2.00

ntreal. Pr. Willem III 19 f
v Phrontis 19 p Gibraltar
19 p Finisterre n Londe

v Ridder-
londo 18 v
Kaapstad.

Niet meer nodig

De directeur van het Huis van Be
waring aan de Amstelveenseweg te
Amsterdam werd Zaterdagmiddag
verrast met een postpakketje van een
onbekende afzender. Toen hij het
echter geopend had. wist hij direct
van wie het afkomstig was. Het pakje
bevatte namelijk de gevangeniskle
ding van de twee Utrechters die op
8 Augustus ontvluchtten met behulp
van een lotgenoot, die zij echter
achter de gevangenismuur lieten
staan nadat hij hun een zetje had ge-

Inmiddels is de politie door deze
brutale geste niet veel wijzer gewor
den. De vluchtelingen zijn de 34-jarige
accountant M. v. d O. en de 26-jarige
koopman H. V.

De moord op Abdoellah

Proces tegen samen
zweerders begonnen

Te Abadali bij Amman ls Zaterdag het
proces begonnen tegen tien personen, die
verdacht worden van medeplichtigheid
aan de moord op Koning Abdoellah van
Jordanië, die zoals men weet, op 20 Juli
door een 21-j. kleermaker uit Jeruzalem
werd neergeschoten bij de Ingang van een
moskee. De moordenaar zelf werd door
de lijfwacht van de Koning doodgescho
ten. Twee beklaagden staan bij verstek
terecht Het zijn de ex-gouverneur van
Jeruzalem en een koopman uit deze
stad. Onder de overige acht beklaagden
bevinden zich een Franciskaner monnik,
die met een radiozender in verbinding
zou hebben gestaan met het Vaticaan. de
beheerder van de moskee voor welk ge
bouw Koning Abdoellah werd vermoord,
drie veehandelaren en een caféhouder-
Vier der -beklaagden zeiden onschuldig
te zijn. De andere vier ontkenden een
deel van het tenlaste gelegde.

die zich voorbereiden op het theoreti
sche gedeelte van het Staatsexamen. Dit
leerboek wensen we een plaats op alle
conservatoria en muziekscholen, r
ook bij de prlvé-leraren.

FAILLISSEMENTEN

Uitgespr o-ken:

F. J. Straus, brood- en banketbakker.
Zuilen. J. Ezendam, antiquair. Almelo.

8 Aug.: J. J. Mooten, Eindhoven. J. J.
m Gestel, Eindhoven. M. van Dijk, Hel
mond. G. Pepers, landbouwer, Herpen.
E. Spijkers, Nuenen. K. Makray, smid,
Vlijmen. A. van Liempt, St. Oedenrode.
C. Pijnenburg, handelaar in textiel, Den
Bosch. H. de Groot, veekoopman, Vught.

10 Aug.: M. J. van Veen, gescheiden
echtgenote van J. J. Groen, Jacob van
der Doesstraat 35, Den Haag. R.C. jhr mr
G Witsen Elias. Cur. mej. mr L. C. D. F.
Bienen, Den Haag. T. A. N. Stom, des
tijds wonende te Amsterdam, thans Vrij
burgstraat 24, Voorburg. D.C. jhr mr G.
Witsen Elias. Cur. mr G. A. Fijn van
Draat, Den Haag. Chr. L. A. Eskes, h/o
Chr. Eskes Zn, Van Boetzelaerlaan 62.
Den Haag. R C. mr R- Prins. Cur. mr H.
G P. Kolfschoten, Rijswijk.
Opgeheven:

G. J. van Vrijaldenhoven, Nijmegen.
Gebrek aan actief. A. J. Ederveen, Arn
hem. Gebrek aan actief. J. van den Berge,
Ede. Gebrek aan actief. E. K. J. Vos,
Oosterbeek. Gebrek aan actief. J. G. Be-
dekc, Nijmegen. Gebrek aan actief. M. T.
Jacobs, Utrecht. Gebrek aan actief. A. D.
van den Berg, Utrecht. Gebrek aan actief.
A. van Bruchem, Eindhoven. Gebrek aan
actief. A. W. van den Bosch, Oss. Gebrek
aar. actief.

Geëindigd:

W. P. van Alphen, Maartensdijk, thans
A'dam. Door het verbindend worden der
enige uitdelingslijst. J. H. van Beek,
Amersfoort Door het verbindend worden

der enige uitdelingslijst. Th. J. A. Sier,
Vinkeveen. Door het verbindend worden
dei enige uitdelingslijst met een uitke
ring van 15,3 Wijlen P. Kooy. Medem-
blik. Door het verbindend worden der
enige uitdelingslijst. Mr E. H. Th. Kwast,
Den Haag. Door homologatie van het
coord. J. Verheij, Papendrecht. Door
verbindend worden der enige uitdelings
lijst. A. Hoekstra. Leeuwarden. Door net
verbindend worden der enige uitdelings
lijst. W. M. Verhoef h/o Vleeswaren er
Conservenfabriek P. Verhoef Zn
Oegstgeest Door het verbindend worden
de enige uitdelingslijst Fa Gebr. Veld
man, alsmede de venn. J Veldman on
G. Veldman-Norden, Middelstum. Door
het verbindend worden der enige uit
delingslijst. W. L. Hoeksma, Boyl. Door
het verbindend worden der enige uit
delingslijst.

Vernietigd:

A. O. Meijer. Den Haag. Na gedaan
verzet. J. W. Ensink, Nijmegen. Na g«
daan verzet

Surséance van betaling:

d.d. 1 Augustus. Voor lopig is surséance
van betaling verleend aan G. Rijnbergen,
h/o Matrassenfabriek „RIJBU". Utrecht.
Bewindvoerder is mr C. Maris. Achtei
den Dom 20, Utrecht. Het verhoor is be
paald op Woensdag 17 October 1951 v.m
11 uur.

Voorlopig is surséance van betaling
verleend aan C. Dhondt. Zeist, zaak drij
vende te Utrecht onder de naam Bedrijfs
kleding en Confectiefabriek Dhondt en
Rab. Bewindvoerder is mr F. A. Beunke,
Zeist Bij het verzoekschrift is een ont-
werp-accoord nedergelegd.

Uiterlijk 19 September 1951 moeten de
schuldvorderingen ten aanzien waa
de surséance werkt, bij de bewindvoer
der worden ingediend.

Overzicht:
indel kalm.

koeien
en als vc

zijn vrij behoor-

Met dit produ<

wachting. Dit 1
lelt. dat Katwtj
de spits staat.

-orden De prijzen spelen In die geval
i rol. Aanvankelijk begin der week
de tot f 56. liep de prijs geleidelijke

de Katwijkse waspee

■aid per 100 Ook

langstelling. Voc

e waspeen tot f 48 pet
gemakkelijk geplaatst
- 100- Ook voor uien,
tarber was goede be-

prljs

nde f

•orige v

ek gehandhaafd, d.w

lo-

SCHEVENINGEN, 18 Aug. Besomming ha-
lngtrawler van gisteren. Sch 36—12.250, Sch
233—f 2 340. Sch 23—f 3 130. Sch 66—f 890. Sch
20O—f2 630. Sch 325—f2 950. kotter verse vis:
'1 28—f960. 20 kustmsers met (6 900.

Vangstberlchten uit zee der haringdrtjfnet-
issers: Sch 78 gv. Sch 195—100 k uit 80 n.
ch 245 g v.. Sch 246 g v., Sch 254 g.v.. th st..
ch 402 g v Sch 263—1 k. Sch 332 g v.. th st
Sch 4—2 k, Sch 75 g v Sch 77 g v„ th.st.. Sch
99 g.v Sch 262 g v Sch 285—1 k. Sch 30 g v

35 gv. Sch 130 gv. Sch 130 g.v. Sch
297 g.v. Sch 223—60 k. Sch 79 g.v, Sch 234
Sch 443 g.v Sch 280 g.v., Sch 64 g.v.,
Sch 81—5 k. Sch 89»5 k. Sch 180—35 k. Sch
Sch 47—8 k. VI 14 g v., VI
VI 53 g.v.. VI 56 g v..

VI 97 g

Vangsten der haringtrawler* van gisteren
Sch 305—34 k. Sch 87—10 k. Sch 342—30 k
159—58 k. Sch 339—8 k. Sch 32—17 k
4020 k. Sch 48—10 k. Sch 132—8 k. Set
9—150 manden. Sch 19—70 k. Sen 248—3 k. bel
249—30 k, Sch 256—50 k, Sch 310—45 k. Sch
312—70 k. Sch 399—30 k. Sch 20—3 k. Sch

J k. Sch 314—100 h

i 150 r

141—2

40 k. Sch 6334 k. Sch 116 gv. Sch 140—100
k. Sch 160—60 k. Sch 6—80 k. Sch 21—70 k..

118—200 manden. Sch 333—50 k. Sch 121-
100 k. VI 83—155 k that.. VI 97—15 k. VI 115—
132—25 k. VI 142—22 k. VI 166—72
k. Ma 5—50 k.

Blni

last. S

Icheveningen de haringvisser»:
Sch 189—15 k. Sch 365—17 k
l Sch 412—12 laat. Sch 45—20
laat. Sch 264—6 laat. Sch 46—

20 laat 1

SCHEVENINGEN. 18 Aug. Beaommlngen
iringtrawlers Sch 45 met f2750. Sch 412
et f 550. Sch 133 met f 1400. Sch 5 met f 840.
Sch 264 met f 1320. Sch 46 met f870 Besom
mingen verse vla met tezamen f 9100 en 6
ustvissers met f2900.

YMUIDEN. 18 Augustus - Beaommlngen
1 trawler met f 24 400 Harlngloggers SCH
105—6500 RO 9—3870. YM 74—4160. 283—2650.
107430. 176—2780. 69—6240. 67—840 Kot-
HD 125—3550, YM 213—530. 227—480
229—3260, TX 19—3100, KW 92—1000. 21—127o!
128—330. 75—1020. 189—200. 12—50 66—140
IJ MUIDEN. 20 Aug Besommingen Traw-
?rs IJm 3116 500. 54—12 600. 1 trawler met
16 600. loggers IJm 2M—2750. Kw 19— >480.
4—7050. 51—5090 69-8090. 10-3640. 50—1350.
114—2910. 125—3080. 155—3140. 108—2260. 59—
2120. 107—2730. 170—2640. 166—3460. 28— 2b80.
'7—2990. 89—3070. 133—1240. 53—2270. 34—2850.
31—1790. 77—1920. 94—1830. kotter» IJm 228—
70. 277—1310. 276—2000, RO 3—1800, RO 29—
100. Bu 33—2580, WR 67—3370. Sch 17—120.
w 2102360, Kw 27—1710.

KATWIJK AAN ZEE. 20 Aug. Aan de af
slag was de Kw 59 met 34 kantjes, de Kw 67
120 kantjes, de Kw 48 met 80 k. de K*

t 226 k

de Kw 6

t 290 k. Pry u
ln 27—34.

kharing: maatjesharing kl<

.f 19 60-2250. ateurharlng 19.30-20 70.
'angstber. uit volle zee: Kw 14—4 k. Kw
138—14 k. Sch 353—2 k. Kw 20-1 k. Kw 49—
Kw 167-15 k. geen vangst hebben de
2. de Kw 43 en de Kw 173. Trawlvissery
147—30 k. Kw 47—13 k. Kw 140-70 k.
86>70 k. Kw 83—13 k. Kw 39—20 k. Kw
78—50 k, Kw 85—30 k. Kw 45(5 k. Kw J8
g v. Gemiddelde vangaten. Vlaardlngen 20 k«,
Schevenlngea 10 k. en Katwijk 4 k.