Jlicuwo geii&ttfe ÖTeurant
Russen nemen deel aan conferentie te
San Francisco op 4 September
Partijen blijven onverzettelijk
tegenover elkaar staan
Noors stoomschip Bess (39 man)
op Noordzee vergaan
„Een schip is te water gelaten",
aldus minister Stokes
Wist U
DINSDAG 14 AUGUSTUS 1951
BUREAUX: Steenstraat 37
Directie, Abonnementen- en Adver
tentie-afdeling: Tel. 22710 en TeL
23375. Redactie: Tel. 20408.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: ƒ5.15 per kwartaal:
ƒ1.72 per maand; ƒ0.40 per week.
ADVERTENTIËN: 0.18 per millimeter
(Bij contract belangrijke korting)
Twee en dertigste Jaargang No 9301
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK
Directie: F. DIEMER
CHRISTEUJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.Staatoasticf) is gfjebftoet»
tnyn bert ia ttgfjeaspoet"
Een hachelijk
avontuur
Nieuwe vredescampagnevan Moskou
Zullen zij het vredesverdrag met
Japan saboteren?
DE RUSSEN zullen te San Francisco deelnemen aan de conferentie over
een Japans vredesverdrag. Gromyko zal de delegatie van vier man
aanvoeren. Deze verrassende mededeling kreeg Alan Kirk, de Amerik.
ambassadeur te Moskou op het Kremlin te horen. In de nota, waarin de
aanvaarding der uitnodiging van Washington was vervat, stond niet ver
meld, of de Russen het Japanse vredesverdrag ook zullen ondertekenen.
In diplomatieke kringen te Londen is men van oordeel, dat het deelnemen
van de Sowjet-Unie aan de conferentie te San Francisco deze formele
bijeenkomst zal maken tot een belangrijke ontmoeting tussen Oost en
West. In de meeste hoofdsteden van Europa overheerst gereserveerdheid
tegenover de jongste Russische stap.
De Westelijken hadden niet verwacht, reidingen bevredigend verlopen en vol
ledige deelneming wordt verwacht. Tot-
nutoe hebben ongeveer 24 landen te ken
nen gegeven, dat zij de belangrijke
ferentie zullen bijwonen.
Waarnemers in Washington zün
verrast, dat de Sowjet-Unie een delegatie
dat de Russen toch nog aan de conferen
tie te San Francisco zouden deelnemen,
welke op 4 September a.s. begint. Immers
het initiatief tot het sluiten van
vredesverdrag met Japan is geheel
Amerika uitgegaan en de Russen zijn niet
betrokken geweest bij het opstellen
een voorontwerp.
De vorige week heeft Dean Acheson, de
Amerik. min. van Buit. Zaken, er nog op
gewezen, dat de Sowjet-Unie alles
doen om het ontworpen vredesverdrag
met Japan te saboteren. Het Amerik. min.
van Buit. Zaken heeft mede bekend ge
maakt. dat de Sowj et-delegatie geleid zal
worden door Gromyko, waarnemend
nister van Buit. Zaken. Andere leden
der delegatie zijn Panjoesjkin, ambassa
deur in Washington, Zaroebin, ambassa
deur in Londen en Golimsky van het Rus
sische ministerie van Buitenlandse Zaken.
Tevens werd bekendgemaakt, dat een
derde herzien ontwerp voor een Japans
vredesverdrag onder de belanghebbende
regeringen rond gaat De woordvoerder
van het State Department McDermott
wilde nog geen commentaar leveren op
het Russische besluit, om aan de conferen
tie. waarvoor 49 landen zijn uitgenodigd,
deel te nemen. Hij zeide, dat de voorbe-
Nieuw mysterie
Mr Burger was Zondag
in Scheveningen
Terwijl politie overal naar
hem speurde
De raadsels rond de schipbreuk
en de geheimzinnige verdwijning van
het Tweede Kamerlid oud-minister
mr J. A. W. Burger, schijnen thans
grotendeels te zijn opgelost. Be
vreemdend blijft echter dat mr Bur
ger volgens Het Parool Zondagmid
dag in Scheveningen geruime tijd bij
het wrak is geweest zonder de poli
tie van zijn aanwezigheid op de hoog
te te stellen.
De verslaggever van het blad trof de
heer Burger aan op het strand bij het
havenhoofd, waar hy donkerbruin ver
brand maar weinig opgeruimd met zijn
schipper rondliep tussen de honderden
mensen die politie of niet een for
midabele hoeveelheid aanmaakhout van
de „Caro" voor de komende winter bin
nensleepten.
En onderwijl stonden politie-ambte-
naren te gissen naar de opvarenden van
dit geheimzinnige jacht, onbewust van
het feit, dat de voornaamste opvarende
hun tussen de benen liep, en geërgerd
toekeek hoe alles wat nog enige waarde
had in een minimum van tijd verdween.
Wij hebben de heer Burger op dat
ogenblik gevraagd of dit zijn boot
was geweest. Hij keek eens langs ons
heen en had blijkbaar onder de om
standigheden nog maar weinig zin
over die hele zaak een gesprek te be-
binnen. En ontkennend schudde hij
het hoofd en begon maar liever over
de Tweede Kamer te praten.
Pas later, toen tot hem was doorge
drongen, wat al vreemde veronderstel
lingen waren gaan post vatten heeft hij
de politie gebeld om haar de toedracht
uiteen te zetten. En pas toen was het
raadsel opgelost.
„Daar denk je eenvoudig niet aan, dat
er zulke verhalen zullen worden gespon
nen, als je net op het nippertje vaste
grond onder je voeten hebt kunnen krij
gen", zei mr Burger toen wij hem
's avonds nog eens spraken. „Je bent blij
dat je er uit bent en het eerste dat we
wilden doen, was zorgen, dat we thuis
kwamen, om de familie te laten zien,
dat we er waren, voordat ze het van an
deren moesten horen
Tot zover Het Parool. Nader wordt
nog gemeld dat een Scheveninger de aan
gespoelde portefeuille van de heer Bur
ger met een bedrag van enige duizenden
guldens heeft gevonden.
Ga naai de kei dei
Een inwoner van Saventhem bij
Leuven gaf vijftien jaar geleden, kort
voor zijn dood opdracht aan zijn
notaris, zijn zoon op diens 21ste ver
jaardag een brief ter hand te stellen
De jongeman in kwestie is thans
meerderjarig geworden, aldus Reuter
Hij heeft de brief gelezen en er stond
in: „Ga naar de kelder en maak d
vierde steen rechts van de trap los."
Hij deed aldus en vond op de aange
wezen plaats een doos met goudstuk
ken, ter waarde van een millioen
Belgische franken.
Trygve Lie, de secretaris-generaal
der V.N. is gisteren te Genève aange
komen.
naar San Francisco stuurt, zonder dat
communistisch China deelneemt. Maar,
de vraag doet zich voor, of de Russen van
plan zün de besprekingen te hinderen en
het de delegatie onmogelyk te maken, het
voorgenomen doel te bereiken. Men neemt
aan, dat het eerste geschilpunt de toela
ting van communistisch China zal zün.
Londen wijst er op, dat de Sowjet-Unie
herhaaldelijk heeft te kennen gegeven,
dat zy geen vredesverdrag zal tekenen,
waaraan de Chinese Volksrepubliek niet
zou kunnen deelnemen. Parijs ziet ii
Sowjetstap een nieuwe phase in de
descampagne" en men verwacht obstruc
tie. Nu de Russen toch deelnemen achten
politieke kringen het onzeker of de
ferentie te San Francisco wel op 8 Sep
tember kan worden afgesloten. Wij herin
neren er aan, dat omstreeks 12 September
de Noord-Atlantische Raad te Ottawa
bijeenkomt. In die periode willen de Ver.
Staten met Frankrijk en Engeland alle,
tussen deze drie naties hangende pro
blemen bespreken.
Het besluit van Moskou tot deelneming
zal de invloeden in New Delhi, die tegen
de ondertekening van India zijn, verster
ken, aldus Reuter.
Op de geallieerde schepen, die in de Koreaanse wateren varen, wordt iedere
morgen de krant bezorgd. Het is een gestencilde krant, welke des nachts wordt
samengesteld. Hier laat de bezorger zijn pakket met kranten zakken boven de
(onzichtbare) Hr Ms „Van Galen".
De besprekingen te Kaesong
Ridgway wijst op het gevaar, dat de Roden hun
posities aanzienlijk versterken
Ook de 24ste zitting van de wapenstilstandsconferentie te Kaesong heeft
heden geen uitkomst gebracht. Besloten werd morgen bijeen te komen.
Gisteren handhaafden de communisten hun standpunt, dat slechts de 38ste
breedtegraad als demarcatielijn kan worden aanvaard. Via radio Pjong
jang heeft generaal Nam II de Noord-Koreaanse delegatieleider, de Ame
rikanen er voor gewaarschuwd, dat „er geen enkele vooruitgang zal wor
den gemaakt tenzij de V.S. haar standpunt inzake de kwestie van de buffer
zone wijzigen. z
Intussen heeft generaal Ridgway, de
opperbevelhebber van de V.N. troepen
in Korea, vanmorgen in Tokio verklaard,
dat de door de V.N. geëiste demarcatie-
hjn langs de huidige frontlinies een lijn
is, die rekening houdt met de huidige
stellingen en tevens het terrein hand
haaft, dat met goede mogelykheden ver
dedigd kan worden door de beschikbare
strijdkrachten.
Wiel losgeraakt
Ital. bus in meer gestort:
37 doden
Doordat één der wielen losraakte, is
gisteren in het Venostadal in Noord-
Italië een autobus van de weg afgereden
25 meter omlaag gestort in een
meertje. Van de 38 inzittenden wist
slechts één vrouw op het laatste ogenblik
uit een raampje te klimmen, zodat 37
personen verdronken. De bus ligt zodanig
op de bodem van het meer, 13 meter
diep, dat ontsnapping voor de inzitten
den onmogelijk bleek. Duikers zullen
pogen het voertuig te bereiken.
De bus onderhield een geregelde dienst
tussen het Zwitserse dorp Monastero en
Malles Venosta in Italië.
Koning Haakon in Dene
marken
Koning Haakon van Noorwegen is aan
boord van zijn jacht Norge in Kopen
hagen aangekomen. Hy brengt een par
ticulier bezoek aan oude vrienden en zal
waarschünlyk tydens het weekend bij
Koning Frederik en Koningin Ingrid
logeren.
Brood per parachute in
Zwitserland
De Zwitserse luchtmacht heeft gisteren
per parachute een ton brood laten zak
ken in de Calanca-vallei in Zuidoost Zwit
serland voor de dorpen, die door de over
stromingen van verleden week zyn ge-
isoleerd. De wegen zün nog steeds, ver
sperd en de bruggen kapot.
Generaal Ridgway heeft nog op het
volgende gewezen: De tegenstander heeft
zyn aanvalspotentieel sinds het begin
de onderhandelingen over een staken
het vuren „zeer aanzienlyk" versterkt
deze versterking gaat nog voort,
strijdkrachten der V.N. hebben hetzelfde
gedaan, zo voegde Ridgway er op
desbetreffende vraag aan toe, doch de
tegenstander versterkt zich stelselmatig,
wij niet".
Op de vraag, of de communisten meei
manschappen en materiaal Korea bin
nenbrengen dan de luchtmacht zou
kunnen vernietigen, antwoordde Ridgway:
„Daar is geen twyfel aan".
Vermelden wij nog, dat de communis
ten bij de V.N. hebben geprotesteerd
tegen bombardementen met gasbommen,
die door Amerikaanse vliegtuigen uitge
voerd zouden zyn.
Overste Eekhout blijit
nog in Korea
Zal nieuwe staf van het Ned.
bataljon inwerken
(Van onze correspondent Alfred
van Sprang)
Als straks het Nederlandse bataljon
'an Korea-vrywilligers met het Ameri
kaanse troepenschip General Mc Rae in
het vaderland terugkeert, zal de comman
dant er niet bij zijn. In zijn plaats zal
majoor K. A. de Vries het bevel over
het thuisvarende onderdeel voeren.
Overste Eekhout heeft er namelyk op
verzoek van de autoriteiten in Nederland
in toegestemd nog wat langer met enkele
van zijn officieren in Korea te blijven
om de nieuwe staf in te werken. Deze
staf arriveert pas 22 Augustus in Poesan.
Uiteraard is dat veel te laat om zich
behoorlyk van alles op de hoogte te
stellen eer de oude functionarissen een
week later scheep gaan.
Het Nederlandse bataljon is thans „uit
de lyn" en bereidt zich voor op de thuis
vaart. De stemming onder de Nederlan
ders was de laatste week slechter dan
ooit, daar men langer „in de lynge
houden was dan oorspronkelyk was over
eengekomen.
In verband daarmee heeft de bataljons
leiding het niet aangedurfd mededeling te
doen van een uit Nederland ontvangen
beschikking, waaruit blijkt dat de Korea-
toelage van 100.per maand niet wordt
uitbetaald over de reisperioden naar en
van Korea. Algemeen was men van me
ning, dat de toelage zou worden gegeven
met ingang van de datum van vertrek
uit Nederland en ophield op de dag van
terugkeer.
Ned. padvinders morgen
weer thuis
De Nederlandse padvinders, die de
Wereld-jamboree in Bad Ischl hebben
bijgewoond, vertrekken vanavond om 7
uur uit dit Oostenrijkse plaatsje. Morgen
om 15.55 uur zal de trein in Arnhem
arriveren. In Utrecht komt de trein om
16.52 uur aan.
De „Vredesparade" van 1millioen communistische deelnemers aan het
Wereldjeugdfestival in Oost-Berlijn werd om de paar minuten verstoord door
een wolk van pamfletten, die per ballon, raket en parachute vanuit de Weste
lijke zone kwam. Hier daalt een parachute met propaganda-materiaal tussen
de menigte, die de parade gadesloeg.
Scheepsramp bij de Doggersbank
Slechts negen personen konden worden gered
ER HEERST EEN BANGE ONZEKERHEID over het lot van vier-en-twintig op
varenden van het Noorse vrachtschip Bess, dat gisteren in de Noordzee, ten
Noorden van de Dnitse Waddeneilanden nabü de Doggersbank is vergaan. Slechts
acht mannen en een vrouw konden worden gered. Er werden zes doden geborgen.
De bemanning telde in totaal 39 koppen. Zoals we gisteren reeds meldden had de
bemanning van de Bess (1116 ton) het schip Zondagavond reeds verlaten, omdat
het aan stuurboord dertig graden slagzü maakte.
Met drie vliegtuigen en zes schepen
heeft men de Noordzee afgezocht naar
de Bess en naar de reddingboten, waarin
zich de bemanning moest bevinden. Het
Noorse stoomschip Brabant seinde ten
slotte, dat in de positie 54.48 graden N.B.
5.16 graden luiken van de Bess waren
waargenomen. Men heeft het zoeken naar
het schip toen opgegeven.
De vliegtuigen waren afkomstig uit
Noorwegen, Engeland en Nederland.
De zes schepen zyn: de Duitse sleepboten
Wotan en Sefalke, de Nederlandse
sleepboot Holland, twee Deense stoom
schepen, de Rhodos en de Samos, en het
Noorse schip Baden.. Voor het laatst is
de Bess waargenomen op ongeveer 160
km ten Noordwesten van het Duitse
eiland Borkum. Het 1116 ton metende
schip was met een lading zand en draad
onderweg naar Noorwegen.
Om omstreeks 9 uur meldde Blaavand-
radio (Denemarken) gisteravond, dat het
Deense vissersvaartuig Lady op 40 mijl
ten Westen van het lichtschip Hornsrew
5 dode Noren had opgepikt, doch
geen reddingboot had gezien.
Kort tevoren had het Duitse radio
station Norddeich een bericht ontvangen
een Noors vliegtuig, dat dit om on
geveer kwart voor zeven in positie 55.25
graden NR. en 5.35 graden O.L. een
reddingboot had waargenomen.
Het was al half elf geworden toen de
Duitse radio berichtte, dat de Duitse
treiler Adolf acht Noren en een vrouw
had opgepikt. Onder deze overlevenden
bevond zich de gezagvoerder van de Bess.
Voorts dé tweede stuurman, de tweede
machinist, een hofmeesteres, een messboy
een passagier.
Het A.N.P. weet nog te melden dat zich
een vlot 12 tot 15 mensen bevinden.
Schepen in de nabyheid ervan werden
verzocht scherp uit te zien.
Het Costa Ricaanse schip Carrena, dat
moeilijkheden verkeerde naby de
Deense kust, heeft de reis op eigen kracht
naar Hamburg voortgezet. De sleepboot
Holland, die ter assistentie was uitge-
i, keerde vanmorgen om 5 uur in
Terschelling terug.
Dit zijn de Franse staatssecretaris
Pierre Chevallier (tevens burge
meester van Orleans) en zijn echt
genote, die hem nauwelijks 24 uur
na zijn benoeming, met 5 schoten uit
een revolver van het leven beroofde
en grote opschudding verwekte.
In de Pyreneeën
Afdaling in 1000 m diepe
aardspleet
Door expeditie van vier
leden
Dicht bü de Frans-Spaanse grens, in
de Franse Pyreneeën, is enige tyd gele
den een grot ontdekt, die 1800 meter
boven de zeespiegel ligt en naar schat
ting 1000 meter diep is. Deze aardspleet
wordt thans voor het eerst aan een nader
onderzoek onderworpen. Zondag is een
Franse horlogemaker uit de Pyreneeën
als eerste van 'n expeditie van 4 man in
de grot, die by de Pas Pierre St Martin
gelegen is, ten Zuid-Westen van Pau, af
gedaald. De horlogemaker, Leplneux,
werd later gevolgd door de drie anderen.
De Belgische professor Cosyns, de leider
der expeditie en de Britse professor
Chialini, die by de afdaling van boven
af aanwüzingen geven, zullen later vol
gen. De mannen hebben een speciale
kampeeruitrusting bü zich en staan te
lefonisch in verbinding met professor
Cosyns. Momenteel bevinden de onder
zoekers zich op 390 meter diepte en zü
seinden naar boven, dat de temperatuur
acht graden onder nul is. Op deze diepte
aangekomen staan zy aan de ingang van
een grote galery, die 100 meter hoog en
75 meter breed is en bezaaid ligt met
enorme keien.
Het nieuwe Britse olievoorstel
Maar zullen de Perzische Mohammedaanse
fanatici het straks torpederen?
Toen minister Stokes gisteravond de Perzen een Brits plan tot beëindiging
van het oliegeschil had overhandigd, glimlachten de Perzische onderhan
delaars bij het verlaten van de bijeenkomst. De heer Stokes zelf zei: „Ik
ben verheugd ik heb een.schip te water gelaten".
„Wij geloven, dat een accoord mogelijk
is", zeiden de glimlachende Perzen
zy haastten zich naar een gemeenschap
pelijke vergadering van het kabinet
de oliecommissie, ten huize van minister
president Mossadeq.
De Perzische minister van Onderwys
Saudjabi verklaarde zelfs: „Na kennis ge
nomen te hebben van Stokes' vo
zijn we nog steeds optimistisch. Er
DAT de Eindhovense politie opsporing
heeft verzocht van de 18-j. melkknecht
Eduard Clara Dreesen aldaar die onder
behandeling van een psychiater was
sinds 5 Augustus wordt vermist.
DAT de Noord-Veluwe onveilig wordt
gemaakt door een dief of dieven die
reeds inbraken pleegde (n) in midden
standszaken te Doornspijk, Nunspeet er
Hulshorst.
DAT de Nederlandsch-Indische offi
ciersvereniging een gedenkboek over het
K.N.I.L. van 19401950 heeft uitgegeven
met een inleiding van Prins Bernhard
en luit.-gen. D. C. Buurman van Vreeden.
DAT het Arnhemse gemeentemuseum
een grote verzameling 18e eeuws zilver
ten geschenke heeft gekregen van V. Ba
ron Brantsen, enig bestuurder van de C.
M. Brantsen- en J. C. Gravin van Lim
burg Stir urn-stichting.
DAT de 17-jarige Almelose loopjongen
F. K. die Vrijdag met ƒ5.000 van zyn
werkgever verdween, thans in Hengelo is
aangehouden nadat hü 100 had opge
maakt in Zuid-Limburg.
DAT minister Mulderüe op 8 Septem
ber het in 1948 verbrande en thans ge
restaureerde gedeelte van de R.K. Vak
school Harreveld te Lichtenvoorde, een
internaat voor regerings- en voogdü-
pupillen, zal openen.
DAT de 48-jarige schoenmaker A. H.
D. te Rotterdam die Zaterdagmorgen zün
45-jarige zuster met een mes aan hals
en handen verwondde, zich bü de politie
heeft aangemeld.
DAT na Utrecht en Zwolle nu ook
Den Bosch een spoorbio met 64 zitplaat
sen zal krijgen.
DAT te Hierden bü Harderwük drie
jonge zwaluwen waarvan de ouders ver
dwenen door een mannetjesmus worden
grootgebracht.
DAT de nationale investeringscommis
sie afwüzend heeft beschikt op een cre-
dietaanvrage van ƒ225.000 voor herstel
het park Het Valkenburg te Breda
men volgend jaar het 700-jarig be
staan van de stad wil vieren.
DAT minister Rutten aan het Tweede-
Kamerlid Hoogcarspel (Comm..) heeft
medegedeeld nog bezig te zyn met over
leg inzake de bepaling volgens welke
HBS-leraren geen raadslid mogen wor
den in tegenstelling met leraren aan
gymnasia.
DAT het viaduct bü Moordrecht in de
weg van Rotterdam naar de rüksweg Den
Haag—Utrecht nog vóór eind Augustus
in gebruik wordt genomen.
DAT aan de scheepswerf Van
Giessen te Krimpen aan de IJssel
bouw van een by na 15.000 ton metend
motortankschip voor Finland is opge
dragen.
DAT het tekort van Nederland in het
betalingsverkeer met de aan de Europese
Betalings Unie deelnemende landen ii
Juli f99.909.600 heeft bedragen.
DAT te Woudenberg nog steeds slacht
offers vallen van de pseudo-vogelpest er.
in één bedrijf niet minder dan 3500
kippen zün afgemaakt
DAT het Garderegiment „Prinses
Irene" op 28 Aug. een bezoek aan Gro
ningen zal brengen t.g.v. de jaarhjks
aldaar te vieren bevrijdingsfeesten.
DAT de centrale recherche van de
A'damse politie twee 25-jarige daders
van een serie expeditiediefstallen, be
nevens vier helers, heeft gepakt en de
totale waarde der gestolen goederen on
geveer f 3000 bedraagt
DAT J. Glerum te Kruiningen (Zee
land) is benoemd tot cükgraaf van het
waterschap Kruiningen.
grote trekken een mogelüke ovei
komst geschetst- Thans hangt veel van
de details af'.
Een ander lid van de oliedelegatie
klaarde: ..Overeenstemming moet moge
hjk zün op basis van Stokes' voorstellen".
In de voorstellen biedt de Britse rege
ring een waarborg tegen elke interventie
in de Perzische binnenlandse aangelegen
heden. Zü erkent voorts het principe der
olienationalisatie.
Uit mededelingen van Stokes blijkt
voorts, dat de BritsPerzische o
maatschappü zal ophouden te bestaan
dat haar activa tegen vergoeding aan
Perzische regering zullen worden ov
gedragen.
De voorstellen wijzen op de noodzake
lijkheid van eerlijke samenwerking
tot een doelmatige productie en afzet te
komen. Deze samenwerking zal berusten
op een Techt van de Perzische staat op
het beheer van de olievelden, volgens de
wet van 20 Maart, waarin slechts het
nationalistische principe werd vastgelegd
Inmiddels is de positie van minister
president Mossadeq niet benijdenswaar
dig. Indien hü het Britse aanbod
vaardt. zullen bepaalde Perzische ele
menten hem verwijten, dat hij vai
nationalisatiewet van 1 Mei. waarbü de
BritsPerzische oliemaatschappy werd
onteigend, afwü'kt. Hü zal heel wat over
tuigingskracht nodig hebben, om de pu
blieke opinie in gematigder banen te lei-
Kasjani. een der invloedrijkste
Mohammedaanse leiders, heeft er op ge
zinspeeld, dat Mossadeq wellicht ver
moord zal worden, als hij een compromis
met de Britten zou aangaan
Basisonderwijs
HET Basisonderwüs, dat in de nota van
minister Rutten de plaats van het
huidige lager onderwüs gaat innemen, is
naam zegt het reeds het funda
ment waarop verder gebouwd moet wor
den. Niet in sommige gevallen, maar
altüd. Want de basisschool duurt zes jaar
de leerplicht acht jaar. Iedere leerling
zal dus tenminste twee jaar op een ver-
volgschool moeten gaan. Nu is daar va-
Éte genoeg, van eenvoudig voortgezet
onderwüs (e.v.o.) af tot voorbereidend
wetenschappehjk onderwys toe.
Hier ligt een moeilijkheid voor die leer
lingen die niet verder studeren zullen. Ze
volgen het e.v.o. en kunnen daartoe naar
aparte streekscholen of naar e.v.o.-afde-
lingen van nyverheidsschool of landbouw
school. In de steden zal dit weinig moeite
geven, maar hoe gaat het op het platte
land? Een e.v.o.-school is te verkiezen
boven een e.v.o.-afdeling van een nüver-
heidsschool by'v., want het algemeen
vormend onderwijs gaat daar steeds in de
bepaalde richting waarvoor de school
opleidt. Maar zal men overal e.v.o.-scholen
kunnen oprichten? Niet in elk dorp
uiteraard: de minister ziet dat zeer wel
maar in elke streek?
Dat komt dus hierop neer, dat er per
streek tenminste drie van die scholen
moeten zün: christelijk, neutraal en r.k.
Gezien de ervaring met het huidige
o. geloven we daar niet veel van.
Maar de kinderen zijn nog leerplichtig,
ten dus naar school. Ook als er alleen
neutrale e.v.o.-school is en misschien
alleen een neutrale ambachtsschool? Dat
kan natuurhjk niet, dat zou een aanflui
ting zijn van de pacificatie, waar men
niet in zou kunnen berusten.
MEN mene niet dat dit maar een denk
beeldig geval is. Het stichten van
zelfstandige e.v.o.-school zal menig
maal niet mogelijk zy'n en het Chr. nüver-
heidsonderwü's (bü het landbouwonder-
wy's gaat het wat beter) is nog steeds
stukken achter bü wat het feiteUjk toe
komt, mede dank zü de dwaze bepaling
dat gemeenteraden moeten verklaren of
zulk een school nodig is.
Schiedam heeft daar nog enkele weken
geleden het voorbeeld van gegeven, waar
zelfs Roomse raadsleden (die een Roomse
school natuurhjk hard nodig vonden) zich
uit economische overwegingen verzetten
tegen een Christeüjke nüverheidsschooL
economie woog zwaarder dan het recht
de plicht der ouders om him kinderen
op te voeden in overeenstemming met
eigen geloof en levensovertuiging.
Nu kan men in de nota wellicht een
uitlaatklep vinden. De minister wil nl.
bü wüze van uitzondering voor een aantal
basisscholen twee klassen toevoegen voor
die leerlingen, die geen e.v.o.-school of
-afdeling kunnen bereiken. Accoord
dit betekent geen school van de
zelfde richting als de basisschool. Maar
leer dat inderdaad de bedoeling is,
zullen scholen met twee extra
klassen geen uitzondering bhjven, maar
veelvuldig voorkomen.
Ook hier dient men nu reeds waakzaam
te zün voor wat mogehjk straks officieel
vastgelegd zal worden.
TpEN tweede opmerking aangaande het
■*-J basisonderwüs is van meer practische
aard. Met de basisschool verdwünen de
opleidingsscholen en opleidingsklassen.
Immers, volgens de nota dient de eerste
differentiatie pas aan te vangen na het
zesde leerjaar van het basisonderwüs.
Is dat mogehjk? Kunnen de leerlingen
ie naar een gymnasium gaan büv. het
daar gegeven onderwijs dan volgen?
Kunnen ze dan in zes jaar klaar komen?
Reeds nu wordt geklaagd, dat het pro
gramma van de gymnasia en gedeeltehjk
van lycea en HBS-en overladen is.
Hoe moet dat dan, als de leerlingen
straks geen grammatica kennen? Want
kan toch aannemen dat het bü zon
der aandacht schenken aan lezen, spre-
en schrüven van de moedertaal, wat
de nota voor het basisonderwüs noemt
(aantrekkelük overigens), niet onvoldoen
de is om straks het onderwys in vreemde
1 vooral oude talen te volgen.
Was het niet verstandiger, deze kwestie
an meetaf onder het oog te zien? Waar-
ia niet de mogelükheid opengelaten tot
et vormen van hetzü opleidingsklassen,
hetzü brugklassen hetzü voorbereidende
klassen op de scholen voor voorberei
dend wetenschappehjk onderwüs? De
praktük kan dan hier ook een woord mee
spreken. Dat kan nooit kwaad, zelfs niet
een wetenschappehjk opgezet plan.
Gebeurt dat niet, dan voorzien we dat
straks op grote schaal de hand zal worden
gelicht met het enerlei basis-onderwüs.
Boeren in Ubbergen
hielden de wacht
Alle boeren in de gemeente Ubbergen
hebben de afgelopen nacht de wacht be
trokken op hun erven. Zoals we grsterA
meldden neemt men aan dat de aldaar
plaats gehad hebbende boerderij branden
door een misdadiger veroorzaakt zyn.
Men neemt dit thans als een vaststaand
feit aan en de gehele bevolking is inge
schakeld om alle onregelmatigheden,
welke zü meent op te merken, onmid-
dellyk te melden. Een geraffineerde
brandstichter richt hier het onheil aan en
men vermoedt dat hier afgunst in het
spel zit, daar het alleen grote boerde-
rüen zün die een prooi van zyn mis
dadig plan zün geworden.
Advertentie
EUcidcttgoH
LICHT KRACHT
NEON
LEIDEN APELDOORN
WEERBERICHT
Wisselend bewolkt
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Wisselend bewolkt
met aanvankehjk enkele
verspreid voorkomende lich
te buien. Zwakke tot matige
wind uit Westehjke richtin
gen. Iets hogere tempera
turen. (Opgemaakt om
10 uur).
Woensdag: Zon 5.22 tot 20.6 uur; maan
19.42 tot 2.22 uur. Op 17 Augustus VAL
