JUettme £rilts ctfe GTmtranl
Minister Rutten:
't Wordt tijd
Wim Hageman met 8 andere gewonden
op Schiphol aangekomen
,De vrolijkste man van de hele troep",
zei zuster Koopman
Acheson: troepen Verbondenen
blijven in Korea
Nog geen besluit - zegt
president Truman
Wist IJ
Onderwijssysteem
op de helling
1951
VRIJDAG 20 JULI 1951
BUREAUX: Steenstraat 37
Directie, Abonnementen- en Adver
tentie-afdeling: Tel. -22710 en Tel.
23375 Redactie: Tel. 20408.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: ƒ5.15 per kwartaal:
1.72 per maand; 0.40 per week.
ADVERTENTIËN: 0.18 per millimeter
(By contract belangrijke korting)
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK
Directie: F. DIEMER
CHRISTEUJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
.Slantoasticfj Is gebleven
tnyn bert ia tcgfjenspoct"
Twee en 'dertïgele Jaargang No 9280
(Van een onzer verslaggevers)
Gezagvoerder Ruige van de „Prinses Marijke" zette gisteravond zijn
Jnachine, die de route KarachiTeheranLyddaAmsterdam gevlogen
had, op het platform neer, juist voor een aantal groene ambulance-
Wagens. Deze waren bestemd om Wim Hageman en acht andere gewon
den, die van het Koreaanse slagveld kwamen, snel naar Nederlandse
Jiospitalen te brengen.
Nadat een aantal Perzen, Brits-Indiërs
in een rijzige rabbi uitgestapt
eir.g de KLM-dokter naar binnen
jestand der gewonden op te nem
i volgden kolonel Daniëls, chef-staf
tan de inspecteur-generaal van het Ver-
alsmede majoor P. F. Dor-
lout Mees, en ritmeester Broertjes
e chef van de Generale Staf.
I Toen duurde het nog even en zij kwa-
buiten: Voorop in een licht
irijze Amerikaanse uniform Wim Hage-
i, geleid door zuster Koopman, die van
tokio de hele reis meemaakte, alsook en
kele soldaten van het Rode Kruis. Hij
[iep goed rechtop. Toch was het een
arynende aanblik. Deze stevige ge
jonde knaap daar te zien, met zijn han-
i niet meer dan verbonden stompji
- onder de mouwen van zijn overhemd
jn starend in de verte
Daar moest Amsterdam liggen. Hij zal
let vaderland nooit meer kunnen z
Zuster Koopman vertelde, dat hij
heest opgewekte patiënt van allemaal
pas geweest. Hij zong steeds het hoogste
led en was in de moeilijke momenten,
fee het transport beleefde, de ziel van
je troep
Gestrand in Hongkong
I In Hongkong heeft men dit gewonden-
tansport van het hospitaalschip, dat het
t Tokio bracht naar een hospitaal
joerd. omdat de artsen aan boord het niet
ferantwoord vonden, patiënten
de hitte van de Rode Zee bloot te
De Nederlanders moesten toen m;
jachten, tot er een vliegtuig kwam i
ar Singapore te brengen. Dat
i veertien dagen gelukt. Een lange
>arin men zich in Nederland
kig ongerust gemaakt heeft. Van Singa-
3 ging het met een gecharterde KLM-
:hine naar Karachi en vandaar snel
n vertrok gisteren om 0.00 uur en was
i 20.13 op Schiphol) naar het hart van
jederland.
Kapitein C. van Marlon uit Overveen,
Se daar inspecteur van politie was en
feil taak weer hoopt op te nemen, als zijn
ferwondingen genezen zijn, begroette op
fchiphol zijn vrouw met de woorden
Dag mammie, hoe is 't met de kinderen"
Hij zei: „Ik ga alléén terug, als de Ver-
pigde Naties ons weer nodig hebben
e vrede te herstellen. Daarom ben ik ook
Stgetrokken. De prijs, die Korea betaal-
je. was h~os- Van Taegoc tot de 38ste
reedtegraad staat letterlijk niets meer.
|n als het nu nog maar geholpen heeft!"
'Soldaat Dantuma uit Groningen kreeg
fnslige inwendige kneuzingen. Maar hij
éi (en wij weten niet hoeveel bravour
parbij was: „Als ik beter ben ga ik zo
erug". Zo waren niet allen. Zeker niet
k jonge soldaat Schouten uit Dordrecht,
die ook thuiskeerde. Hij is. als de anderen,
gewond geraakt bij die vreselijke slag om
de befaamde heuvel in de buurt van
Hoengsong. Hij is al weer lopend patiënt.
Hij was blij thuis te zijn.
De verschillende hospitalen in het land
hebben de gewonden opgenomen. Allen
droegen zij de badge van de Verenigde
Naties, ingesteld voor hen die de veld
tocht meemaakten.
Bovendien droegen enkelen het onder
scheidingsteken voor zestig acties!
Zuster Koopman uit Alkmaar, die wy
reeds noemden, is drie maanden in Korea
en de rest van haar diensttijd in Tokio
geweest. Zij heeft ginds veel nuttig werk
gedaan. Of zij weer teruggaat?
„Dat weet je nooit als je verpleegster
bent".
De thuisgekomenen
De thuisgekomenen waren: soldaat G.
J. v. d. Bos uit Wateringen, soldaat eerste
klas J. Dantuma uit Groningen, soldaat
eerste klasse W. C. Hageman uit Den
Haag, soldaat J. Horbowicz uit Delft,
kapitein C. van Marion uit Overveen,
korporaal J. J. Massar uit Rumst (België),
soldaat eerste klasse A. Noordergraaf uit
Rotterdam, soldaat J. Ruitenbeek uit
Kerkrade, en soldaat W. C. Schouten uit,
Dordrecht.
Dienstplicht in 1952
20 maanden
Zo spoedig mogelijk hele
divisie paraat
De regering is tot de overtuiging geko
men dat het van groot belang moet
den geacht zo spoedig mogelijk eei
hele divisie paraat te doen zijn. In de
legeropbouw brengt dit geen wijziging,
maar te beginnen met de lichting 1951-1
(die in 1952 opkomt) moet de diensttijd
van 16 maanden op 20 maanden worden
gebracht.
Dit deelt minister Staf mee in zijn M.
v. A. aan de Eerste Kamer. De verlenging
van de diensttijd hing af van de beschik
bare kazerneruimte en het beschikbare
Het legerplan behelst behalve de
ming van vijf divisies ook een effectieve
opzet van de territoriale verdediging.
De Nederlandse divisies zullen ook
oorlogstijd onder bevel staan van
Nederlandse Commandant Strijdkrachten
te Velde. In 1952 zo is het voorn
zullen oefeningen worden gehouden
met twee divisies.
De minister deelt nog mede dat
artillerie-inrichtingen in 1950 voor
millioen aan de Nederlandse krijgsmacht
hebben geleverd.
Reis van de Prins kostte
3 ton
De reis van Prins Bernhard naar Zuid-
Amerika vorig jaar kostte ongeveer drie
ton. Daarvan komt f150.000 voor reke
ning van het ministerie van Buitenl.
Zaken, f75.000 van Econ. Zaken
f75.000 van het M.U.O.R. Dat deelt
nister Stikker schriftelijk aan de Kamer
an de gewonde Koreastrijders op Schiphol was er nogal wat
i de pers. De jongens hebben echter voor hetere vuren ge
n batterij journalisten en fotografen en ze verloren dan ook
geen ogenblik hun kalmte.*..
Onderwijs op de helling
Minister Rutten komt
met plannen
Elders in dit blad vindt men uit
voerig vermeld, dat minister Rutten
vandaag in een nota aan de Tweede
Kamer 'jn plannen heeft ontvouwd
voor een geleidelijke hervorming van
onderwijs. De belangrijkste pun
ten uit deze nota zijn:
De indeling L.O., M.O. en H.O. ver
valt en het wordt: kleuter-, basis-,
I voortgezet en wetenschappelijk onder
wijs (resp. K.O., B.O., V.O. en W.O.).
De U.L.O. maakt plaats voor de Al-
I gemene Middelbare School (4 jaar).
I De HB.S. wordt zesjarig en een-
I voudig Latijn wordt er een verplicht
I vak.
Het basis-onderwijs (zes jaar) laat
I het starre klassikale stelsel los en er
I worden homogene groepjes leerlingen
gevormd. Zo min mogelijk huiswerk
_op deze basisscholen.
Er komen vele soorten voortgezet
^onderwijs, o.a. het E.V.O. (Eenvoudig
^Voortgezet Onderwijs), voor alle kin-
aderen die later geen andere school
«meer zullen bezoeken.
j| Voor alle voortgezet onderwijs is
^minstens één vreemde taal verplicht,
H De voorgestelde regeling kost niet
afmeer dan de huidige.
Ds D. Broer maakt
reis mee naar Korea
Ds D. Broer Jr, Gereformeerd predi-
pnt te Haulerwijk en van 1946 tot 1948
feerpredikant in Indonesië, zal op ver
bek van de hoofdlegerpredikant morgen
(et het aanvullingsdetachement uit Rot-
irdam naar Korea vertrekken. Hij zal
geestelijke verzorging aan boord van
s General McRae behartigen en komt
kt hetzelfde schip terug.
Geen Koninklijke auto
aangereden
Pil de aanrijding voor het hek van het
jninklijk paleis Soestdijk Dinsdag-
'ddag j.l. was geen auto van de ko-
pklijke stallen betrokken, aldus wordt
|n de zijde van het secretariaat van
[Koningin medegedeeld. (Gisteren ont-
[nden we het bericht van de aanrijding
{n de Volkskrant. Red.)
Dodelijke val van glazenwasser
Een 63-jarlge glazenwasser is in de
Feede Atjehstraat te Amsterdam tij-
fns zijn werk onwel geworden. De man
pl van een hoogte van drie meter op
faat en is enkele uren later aan zijn
pwondingen overleden.
Morgen voorfzeffing (e Kaesong
Totdat een hechte vrede verzekerd en nieuwe
aggressie volkomen uitgesloten is
VANMORGEN vertrok de delegatie der Verbondenen naar Kaesong om
de besprekingen voort te zetten, maar door overstromingen was het
niet mogelijk „de plaats van onderhandelen" te bereiken. Toen de lucht
opklaarde, hoopte men de besprekingen spoedig te kunnen hervatten. Een
woordvoerder der Verbondenen heeft, zoals in een deel onzer edities gis
teren nog vermeld, te kennen gegeven, dat de eerstvolgende besprekingen
zullen beslissen of de onderhandelingen geheel afgebroken zullen worden
of verder voortgaan. Een omstreden punt is het „terugtrekken der buiten
landse troepen". Acheson heeft verklaard, dat de Verbondenen op Korea
moeten blijven, totdat een hechte vrede verzekerd is.
De conferentie is daardoor in een kri
tiek stadium getreden. Vice-admiraal Joy,
de leider van de delegatie van de Ver
bondenen wil alleen zuivef militaire
ken bespreken. De leider der Noordko-
reanen, generaal Nam lil, eist, dat ook
het terugtrekken der buitenlandse troe
pen op de agenda moet voorkomen. De
Noordelijken hebben voorgesteld: 1. Te
rugtrekken der troepen; 2. Instelling van
een neutrale gordel langs de 38e breedte
graad; 3. Concrete maatregelen tot een
„staken van het vuren."
Dean Acheson heeft in zijn jongste
uiteenzetting gezegd, dat de Verbonde-
in Korea zijn, krachtens 'besluiten,
genomen als gevolg van een verzoek der
Ver. Naties. Als er een definitieve wa
penstilstand is, zal toch een strijdmacht
der Verbondenen in Korea moeten bly-
om nieuwe aggressie te voorkomen.
De vroegere fout zal niet herhaald
worden.
Radio-Peking beschuldigde vandaag de
Amerikaanse li chtmacht er van. Chinees
Oude man wilde andeie
grijsaard beroven
De 69-jarige M. J. W„ die uit gesprek
ken op de „oudemannenbank" in een
Dordts plantsoen had opgemaakt, dat de
70-jarige A. F. E. G. gistermiddag voor
zoon f4400 naar het postkantoor
moest brengen, bracht G. met een smoes
je achter een struikgewas, waar hij hem
neersloeg en de enveloppe met het geld
greep.
Hevig bloedend zakte G. in elkaar,
aar hij begon ook luidkeels te schreeu-
en. Een jongeman liep de bejaarde ro-
>r achterna en kon hem enkele straten
verder aan de politie overleveren. De
veloppe me; het geld werd terugge
vonden... in het struikgewas van het
plantsoen.
grondgebied aan de andere zyde van de
Jaloe te hebben gebombardeerd, ook na
de aanvang der besprekingen te Kae
song.
Volgens een later Rcuter-telegram, is
officieel meegedeeld, dat de volgende
bijeenkomst te Kaesong Zaterdagochtend
zal worden gehouden. Manschappen van
de genie zijn bezig de rivier-overgangen
te herstellen. Amphibie-vocrtuigen staan
klaar voor het transport naar de over
kant.
VerhoudingAmerikaSpanje
Franco moet eerst bewijzen, dat zijn nieuwe
„team" democratischer regeert
In hoeverre is het Amerikaanse standpunt tegenover Spanje veranderd?
Deze uiterst belangrijke vraag werd aan Truman op een persconferentie
voorgelegd. De President antwoordde hierop, dat nog geen beslissing was
genomen. Shermans bezoek aan Spanje had ten doel te onderzoeken,
waartoe Spanje bereid is en welke stappen Amerika diende te doen. Dit
advies inzake het Spanje van Franco was verstrekt door het Amerik. min.
van Defensie.
t de verdere verklaringen van
Truman blijkt, dat hij toegeeft, dat de
Amerikaanse politiek ten aanzien van
Spanje reeds „enige wijziging" heeft
ondergaan, aldus Ass. Press. Voor
Amerika betekent de nieuwe verhouding
;n strategische noodzakelijkheid.
Inmiddels heeft admiraal Forrest
Sherman, de leider der Amerik. vloot-
operaties, aan generaal Eisenhower te
Parijs verslag uitgebracht over zijn
onderhandelingen met Franco. Bij aan
komst te Parijs werd Sherman, volgens
Reuter, met een stortvloed van vragen
bestormd. Maar hij zeide slechts: „Ik ben
hier voornamelijk om Eisenhower te
raadplegen." Elders in dit nummer geven
Het Spaanse kabinet
gereorganiseerd
Franco biedt„Elck wat
wils"
Franco heeft dus thans, de eerder aan
gekondigde, samenstelling van zijn nieuwe
kabinet bekendgemaakt. Volgens waar-
rs is de Spaanse regering gereorga
niseerd. omdat de Caudillo zijn betrekkin
gen met de Atlantische mogendheden wil
verbeteren. Ja, hy zou van plan zijn
Spanje weer een koning te schenken. De
ministers van Buitenlandse en Binnen
landse Zaken en van Arbeid, en nog drie
anderen zijn aangebleven.
In totaal, aldus Reuter, telt het nieuwe
kabinet zestien leden. Het heeft een libe
raler inslag en omvat meer politieke scha
keringen. Onder de ministers bevinden
zich twee Rooms-Katholieken, 2 leden der
Spaanse Phalanx, 1 Traditionalist, 2 Mo
narchisten en negen technische deskun
digen. De Monarchisten, graaf Valellano
en Iturmendi vestigen de aandacht op
zich. Laatstgenoemde behoort tot een R.
Katholieke groep, die de 61-jarige prins
Xavier van Bourbon-Parma tot koning
Spanje zou willen zien uitgeroepen.
De aanhangers van de Spaanse kroonpre
tendent, Don Juan, beschouwen iedere
monarchist, die een functie aanvaardt on
der het bewind van Franco, als een „heu
ler met de tegenstander".
wij het bericht over de vorming van
Franco's nieuwe kabinet.
In officiële kringen te Washington
heeft men zich hierover gereserveerd
uitgelaten. Men is van oordeel, dat de
nieuwe Spaanse regering eerst de be
wijzen moet leveren, meer democrati
scher opvattingen te zijn toegedaan.
Radio-Moskou heeft nog geen commen
taar gegeven, doch radio-Praag deed een
beroep op de Spanjaarden „in verzet te
komen tegen de uitlevering van Spanje
aan het Yankee-imperialisme"!
De Spaanse „Republikeinse regering in
ballingschap" heeft te Amiens een waar
schuwend geluid doen horen. In Franse
bladen werd de foto van de nieuwe,
Spaanse min. van Defensie, generaal
Munoz Granda gepubliceerd. Hierop staat
deze afgebeeld in de uniform van nazi-
generaal. Hy was indertyd commandant
der Spaanse „blauwe divisie", die aan de
zijde van Duitsland streed.
Polsslag van Pétain niet
meer voelbaar
Sedert Woensdag jl. is ex-maarschalk
Pétain niet meer bij bewustzijn geweest.
Volgens deze berichten is zijn polsslag
~'et meer voelbaar.
Zoals bekend, werd de 95-jarige oud
maarschalk de vorige maand naar een
particuliere villa op het eiland Yeu over
gebracht.
Krokodillen in Dierenpark
Wassenaar
In het Dierenpark Waasenaar zy 30
krokodillen aangekomen. De oppassers
moeten bij het voederen uitkijken, want
zelfs deze kleine krokodilletjes zijn reeds
aggressief en beschikken over een stevig
gebit.
Drie ,.dubbeldeks"-wagens
bij Duitse trein
De West-Duitse spoorwegen zullen op
de lijn FrankortDortmund een trein
inleggen, die een uursnelheid van 215 km
kan bereiken. Het treinstel bestaat uit
drie dubbeldekswagens met totaal 290
zitplaatsen, aldus Reuter.
DAT de in Europa wonende Zuidafri
kaners in April 1952. als in Z. Afr. de
geboorte van Jan van Riebeeck wordt
herdacht, naar Culemborg zullen komen,
waar Van Riebeecks wieg stond.
DAT vele binnen- en buitenl. geleer
den en autoriteiten worden uitgenodigd
voor een congres, het welk op 27 Oct. in
A'dam wordt gehouden ter viering van
het 25-j. bestaan van de Ned. ver. tot
rheumatiekbestrijding.
DAT de Ned. ver. van suikerzieken
;n rusthuis voor suikerzieken wil stich-
n en thans een gebouw zoekt.
DAT 1334 deelnemers aan de driedaag-
fietstocht door N.-Brabant gisteren in
Den Bosch zijn gestart en tot Grave
kwamen.
DAT het aantal nieuwe gevallen van
been- en gewrichts-tbc op 2500 a 3000
per jaar moet worden gesteld.
DAT de voor 60 passagiers en 26 be
manningsleden bestemde Braziliaanse
boot Guara Puava (40 m lang), die bij
G. de Vries LeiYtsch te Alphen a. d. Rijn
is gebouwd, gisteren de proefvaart op
het Nooxdzeekaaaal maakte.
DAT prof. dr R. Kronig uit Delft van
2128 Aug. in Oxford een congres over
physische verschillen bij lagere tempera
turen zal bywonen, en tien Ned. che
mici o.l.v. prof. dr ir P. E Verkade naar
een congres gaan in New York en Wash
ington.
DAT de Duitse grenspost tegenover
het Ned. grenskantoor Kerkrade—Holz
is opengesteld voor alle reizigersverkeer
behalve militair verkeer.
DAT een thans in A'dam gearresteerde
40-j. oud-stuurman vele relaties om geld
vroeg voor reparatie aan zijn auto, doch
hij helemaal geen auto bezat, en het ge
leende nooit terugbetaalde.
DAT B. en W van A'dam voor 20 stra
ten en pleinen vergunning voor meer
reclameverlichting hebben gevraagd, zo
als ook voor Den Haag en Scheveningen
is toegekend.
DAT een vertegenwoordiger van een
Ned. naaimachine fabriek naaf Rio de
Janeiro is vertrokken om zijn geluk te
beproeven op de door Prins .Bernhard
verkende markt.
DAT tussen de Oranjesluizen en de
A'damse havens de Oranjewerf in aan
bouw is met de eerste dwarshelling van
de hoofdstad, bestemd voor grote bin-
nenachepen en kustvaarders.
DAT 600 Belgen, die gisteren in Ter-
neuzen zouden deelnemen aan een krab-
ben-viswedstrijd, door een misverstand
daar niet aankwamen, maar de wedstrijd
toch doorging.
DAT aan notaris J. de Wijn te Den
Helder op zyn verzoek eervol ontslag is
verleend.
DAT mr J. G. de Vries op verzoek eer
vol is ontslagen als vice-president van de
A'damse rechtbank en mr J. F. Camp-
huis als O. v. J. te Almelo, beiden m.i.v.
1 September.
DAT de Ned. Ver. van ex-pol. gevan
genen (uit de bezettingstijd) haar con
gres in 1952 te Den Bosch houdt.
DAT de eieren in Barneveld gisteren
ƒ13,75ƒ14,75 de honderd deden (vorige
week ƒ13—ƒ14).
DAT vannacht tengevolge van een
aanvaring op de rede van Vlissingen het
Ned. ss. Gaasterkerk een scheur van 3
meter lengte opliep en het Zweedse ss
Hernodia een ingedeukte voorsteven
kreeg.
DAT Vlaardingen gisteren een nieuwe
werf kreeg, er vier industriehallen aan
de eigenaren werden overgedragen en er
een groot koelhuis in gebruik werd ge
nomen.
Een fraaie opname van Malta, u
vele oorlogsschepen van Engeland
i de Verenigde Staten voor ar'
liggen ter bewaking van het Mid
dellandse Zeegebied. Dit gebied
ners de laatste tijd een veelbe
sproken plekje op de aardbol. Men
denke aan het incident tussen
Egyptische en Engelse oorlogs
bodems, aan de incidenten in Al-
ié, aan de blokkade van het
Suezkanaal en niet te vergeten de
can Perzië....
Kinderverlamming
neemt nog toe
Vijf nieuwe gevallen in
Den Haag
Het verloop van de kinderverlamming
in Den Haag blijft zich in ongunstige zin
ontwikkelen. Het aantal gevallen sinds
half Mei bedraagt thans omstreeks 40 en
betref: voor het merendeel kinderen be
neden 5 jaar. Voorts zijn er enige ge
vallen van kinderen van 5 tot 15 jaar. De
jlwassen-leeftijd loopt tot 30 jaar.
In ae week van 814 Juli zijn er in
het gehele land 12 gevallen geconstateerd,
aarvan 5 in Den Haag, 1 in Zwolle, 2
Rotterdam, 1 in Voorburg, 1 in Zierik-
:e en 2 in Heerlen.
Zoals men weet. zijn voorzorgsmaat
regelen tegen deze ziekte niet mogelyk,
-ordt aangeraden, alle oververmoeid
heid. ook bij sportbeoefening, te ver
mijden.
Belgische grens morgen
voor goederen dicht
Alle Belgische grensposten zyn morgen
voor het goedervervoer over de weg ge
sloten. Dit geldt ook voor het transito-
verkeer door België. Dit staat in ver
band met de viering van de Belgische
nationale feestdag, die wordt gelijkge
steld aan de Zondag.
Zuster Ina Koopman, die de gewonde
Koreavrij willig ers op hun tocht naar
Nederland verpleegde.
Emigratie van communisten
naar Rusland gevraagd
Twee Haagse studenten, de 22-jarige
J. D. Landheer en de 21-jarige M. O. K.
v. d. Berg. hebben de Tweede Kamer
verzocht emigratie naar de Sovjet-Unie
te bevorderen. De heer Van den Berg
verklaarde aan het A.N.P. zich wel te
kunnen indenken, dat slechts een zeer
kleine groep Nederlanders gebruik zal
maken van een eventuele mogelijkheid
om naar Rusland te emigreren. Alleen
communisten of communistisch-gezinden,
meende hij cn hij verzekerde, dat het
verzoekschrift niet onder drang of in
vloed van of in overleg met een bepaalde
partij of organisatie is geschreven.
De hoge commissaris in Indonesië, de
heer A. Th. Lamping, is door HM. de
Koningin in het paleis Soestdyk in
audiëntie ontvangen.
QP 2 DECEMBER 1949 nam de Tweede
Kamer een motie van orde aan, waar
in de minister van Onderwijs werd uit
genodigd, met inachtneming van de
vrijheid van onderwijs en wetenschappe
lijk verantwoord plan van onderwijs
voorzieningen samen te stellen. Vandaag
heeft minister Rutten aan het verzoek,
in deze motie vervat, voldaan door het
indienen van zijn Nota betreffende onder
wijsvoorzieningen.
Reeds het feit, dat de Kamer destijds
de bovengenoemde motie aanvaardde,
bewijst, hoe men algemeen van mening
dat er ten aanzien van het onder
wijs iets moest gebeuren en dat met nam®
de samenhang tussen de verschillende
soorten van onderwys nader bezien dien
de te worden.
t is niet voor de eerste maal. dat een
dergelijk pogen ondernomen wordt. De
omstandigheid, dat de verschillende on
derwijswetten ietwat incidenteel en in
verschillende tijden tot stand kwamen.
oorzaak, dat de onderlinge samen
hang wel eens te wensen overliet.
De klachten over de gebrekkige aan
sluiting tussen lager en middelbaar on
derwijs zijn legio geweest. Het ministerie-
Kuyper stelde daarom in 1903 de zgn.
Ineenschakelingscommissie in, die in 1910
rapport yitbracht. Al bevatte dit rapport
aantal belangrijke wenken, uitvoering
r nimmer aan gegeven. Een poging, in
1934 door minister Marchant ondernomen,
bleef geheel binnenskamers. De derde
poging dateert van 1946, toen dr Bolke-
stein een eerste deel van een schema van
organisatie van het onderwijs in
discussie gaf.
Thans ligt de vierde poging voor ons
hopelijk zullen zowel de volksver
tegenwoordiging als de onderwijswereld
allen die belang stellen in ons onder
wijs hierover het hunne zeggen. Dat is
nuttig en nodig, omdat men zo komen
kan tot een onderwijsstelsel, dat algemeen
aanvaardbaar wordt geacht.
/"YF minister Rutten in zijn opzet ge-
slaagd is. is een vraag, die niet zo
direct te beantwoorden is. Te verwachten
is zelfs, dat tegen bepaalde gedachten
sterke bezwaren zullen ryzen.
We denken hier aan het feitelijk ver
dwijnen van het zo populaire Ulo, aan
eer eenvoudige basisonderwijs, dat
de mening van velen wel geen vol
doende basis zijn zal voor voorbereidend
wetenschappelijk onderwys. Zo zou er
te noemen zijn, maar er is nog ge
legenheid genoeg op bepaalde onderdelen
in deze Nota terug te komen.
Over het geheel moet erkend worden,
dat hier een poging ondernomen is, die
rekening wil houden met de, sinds de
totstandkoming van de onderwijswetten
volkomen veranderde aspecten van de
samenleving.
Er is een ander geestelijk en sociaal
klimaat dan enkele tientallen jaren ge
leden. Verkeer en techniek hebben daar
toe het hunne bijgedragen. Het begrip
onderwys is. vergeleken bij vroeger, aan
merkelijk veranderd. Meer en meer is
gaan inzien, dat onderwys niet
alleen is het bijbrengen van kennis, maar
ook inhoudt opvoeden, (een zienswijze,
die bij het Christelijk onderwijs overigens
allang gemeengoed was). Paedagogiek en
psychologie hebben voorts verschillende
inzichten meer of minder grondig gewij
zigd, zodat een nieuw onderwijsstelsel
allerminst weelde is.
TTET grote bezwaar van het brengen
van iets nieuws is altijd, dat dan het
oude afgebroken moet worden.
De Nota heeft gemeend het goede in het
bestaande te hebben behouden. Hier is
natuurlijk verschil van mening mogelyk.
Doch daarom kwam de minister ook niet
en wetsvoorstel, maar met een Nota.
Een nota is eigenlijk de inleiding tot de
discussie, vraagt om discussie. Bij die
discussie zal men echter steeds moeten
bedenken, dat het hier niet gaat om een
enkele tak van onderwijs, maar om het
geheel.
Heel de opzet is, de jeugd datgene bü
te brengen wat ze nodig heeft, onnodige
ballast te vermijden en de differentiatie
niet in het oneindige door te voeren, maar
die zoveel mogelijk te doen ingaan daar,
het eind van de schooltijd in
zicht komt en de jongeman of het meisje
zich beginnen te realiseren, dat ze straks
het volle leven ingaan.
De Nota stelt geen afbraak voor, maar
geleidelijke reorganisatie. De zaak moet
groeien. Prettig is het, daarbij te mogen
constateren, dat nieuwe schooltypen ge
bruik kunnen maken van de gebouwen
verdwijnende typen. Op hoge kosten
jaagt deze Nota indien de plannen wer
kelijkheid worden ons dus niet.
Dat de reorganisatie geleidelijk zal
moeten plaatsvinden, volgt ook uit het
feit, dat aan de opleiding van de leer
krachten zwaardere eisen gesteld zullen
worden. Maar ook dat is een hoofdstuk
apart, waaover we nog het een en ander
hopen te zeggen.
Vooralsnog is het zo: Hier ligt een plan,
dat de moeite van het bestuderen ten-
volle waard is.
Vroegere Duitse kroonprins
overleden
Kroonprins 'Wilhelm van Pruisen, zoon
van de voormalige Duitse keizer Wil
helm de Tweede, is in de nacht van
Donderdag op Vrijdag in zijn woning te
Hechingen Württemberg) overleden. Hy
leed aan hartaderverkalking.
Mooi of slecht weer
Met een fototoestel en rolfilm van
FOTOHANDEL N. d. HORST
ALTIJD GOEDE RESULTATEN
Doezastraat *39 Telefoon 24702
Droog weer
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Droog weer met
aanvankelijk nog vrij veel
bewolking, maar morgen
perioden met zonneschijn.
■Will»- Zwakke winden, hoofdza-
kelijk tussen Noord en West
Vooral in het binnenland
hogere temperaturen. (Opgemaakt te
ZON EN MAAN.
