Tweede Kamer knabbelde 16 millioen
van de belasting-voorstellen af
Alleen de P.v.d.A. volgt in blind ver
trouwen haar financiële bewindsman
Is de doodstraf te verdedigen?
Mobiel fronthospitaal is een openbaring
van oorlogsellende
Chirurgen opereren in 'n tent en
buiten lacht men om een film
Perzië ,.olie"-dom
De „Grote"
waarWE LEIDSCHE COURANT
5
VRIJDAG 13 JULI 1351
Minister Lieitinck heeit het niet gemakkelijk
(Van onze parlementsredacteur)
GISTERAVOND om kwart over tien was het bedrag, dat de Tweede
Kamer langzamerhand had afgeknabbeld van minister Lieftincks
belastingvoorstellen, gegroeid tot 1G millioen. Was de stand eergisteren,
na de behandeling van de inkomstenbelasting en de omzetbelasting 12
millioen, gisteren was er nog 4 millioen bijgekomen, tijdens de behan
deling van de motorrijtuigenbelasting, de vermogensbelasting en het
successierechtDeze vier millioen vonden voornamelijk hun oorsprong
in de aanneming van een amendement-Lucas (K.V.P.), waarmee bereikt
werd, dat het successierecht voor verervingen in de rechte lijn niet zal
worden verhoogd.
Daar minister Lieftinck volledige
pensatie wenst voor wat hem is ontno
men en het merendeel van de Kamer
hem hierin ongetwijfeld zal volgen, m
ten deze zestien millioen gevonden w
den in een verdergaande verhoging x
de vennootschapsbelasting. Deze verho
ging zal het sluitstuk vormen van 1
complex van belastingvoorstellen dat
totaal f 245 millioen voor onze defensie,
moet opbrengen.
Aanvankelijk lag het niet in 's minis
ters bedoeling de vennootschapsbelasting
alleen de „stroppen" te laten opvangen.
Eer het amendement-Lucas op het suc
cessierecht werd aangenomen verklaarde
de bewindsman dat hij bij „onverhoopte"
aanneming zou komen met een wijziging
van het successierecht bij vererving
de zijlinie, waardoor de „strop" van dit
amendement-Lucas zou worden opge
vangen, en met een wijziging van de
vennootschapsbelasting voor de rest.
„Voor enkele minuten"
De vergadering werd toen ge
schorst „voor enkele minuten". Deze
minuten groeiden echter aan tot ruim
een uur, omdat de minister in over
leg trad met de commissie van rap
porteurs.
Bij dit overleg is hem ongetwijfeld
duidelijk geworden dat een regerings
wijziging op het stuk van het successie
recht door de overgrote meerderheid der
Kamer onaannemelijk werd geacht. Na
heropening van de vergadering verklaar
de de minister dan ook, dat hij „zich
nader beraden had op de kansen" en dat
hij tot de conclusie was gekomen, dat. hij
moest volstaan met het indienen van een
nota van wijzigingen, alleen op de
vennootschapsbelasting.
Over de vraag hoe deze nota van wij
ziging er uit zal zien. is vanmorgen om
elf uur het overleg tussen de minister
en de commissie van rapnorteurs voort
gezet. Daarbü is ongetwijfeld ook de
grootte van het bedrag besproken. Na
dere ramingen, zowel van de opbreng
sten der belastingverhogingen als van de
aan de bewindsman berokkende „strop
pen" zouden n.l. tot de cdnclusie kunnen
leiden, dat het te compenseren bedrag
op een paar millioen minder gesteld kan
Worden dan zestien millioen.
In ieder geval was er gisteravond geen
volledige overeenstemming over de
grootte van het te compenseren bedrag.
De compensatie zelf kan op verschillende
manieren worden toegepast. De reeds in
het regeringsvoorstel neergelegde pro
gressie kan verder worden voortgezet
tot de top bereikt wordt bij 53 54 pet.
Ook kan de oplossing worden gevonden
door de progressie sneller te doen zijn.
Een derde oplossing is terug te keren
tot een opgevoerd proportioneel tarief.
Zo mogelijk weer omlaag
Politiek gezien is gistermiddag onge
twijfeld het belangrijkst geweest de aan
neming van een amendementLucas
waardoor in de considerans van alle
aanhangige belastingvoorstellen uitdruk
kelijk is opgenomen dat de extra-belas-
tingen dienen voor de verwezenlijking
van plan tot dekking van een bedrag
van rond f 250 millioen per jaar voo:
militaire uitgaven.
Hiermee sprak de kamer in prin
cipe uit, dat er weer belastingverla
ging moet komen wanneer blijkt dat
de opbrengst van de extra-belastin
gen de ramingen belangrijk over
schrijdt bij overigens gelijk gebleven
omstandigheden. Aan de minister is
dus de pas afgesneden om een even
tuele „meevaller" in de belastingop
brengst aan te wenden voor andere
doeleinden die niets te maken heb
ben met de dekking van de genoem
de f 250 millioen.
Alleen de P.v.d.A. heeft aan deze uit
spraak niet meegewerkt: zij heeft zien
in het ganse fiscale debat een volgelinge
van minister Lieftinck getoond, in wie
zij een blind vertrouwen heeft. Dit ver
trouwen heeft bij alle andere partijen,
de K.V.P. incluis, te enenmale ont
broken.
De A.R., C.H., V.V.D., S.G.P., Commu
nisten en de heer Welter, die ook voor
het amendement-Lucas stemden, huldi
gen echter de tweede opvatting. Zij be
hoeven dan ook niet vast te houden aan
een opbrengst van f 250 millioen aan
extra-belastingen. Naar hun mening kan
een deel van dit bedrag op andere wijze
worden gevonden, met name door het
doorvoeren van veel meer bezuinigingen.
Zij behoeven dus geen drukte te maken
over de compensaties voor aan de minis
ter bezorgde „stroppen"
Slechts steun van twee
partijen
De eindconclusie is dan ook, dat
alleen de P.v.d.A. en de K.V.P.
tenslotte voor alle wetsontwer
pen zullen stemmen en dat de
andere partijen zich tegen som
mige of zelfs alle voorstellen
zullen keren bij de eindstem
ming* die zal plaats hebben
wanneer ook de vennootschaps
belasting is afgehandeld. Het
resultaat zal zijn, dat de regering
het zal winnen, doch slechts met
de steun van twee partijen in
plaats van de vier, waarop het
huidige kabinet steunt.
Ook minister Lieftinck maakt wel ter
dege onderscheid tussen hen, die geen
en hen die wel „stroppen"-compensatie
nodig achten Gistermiddag is dit heel
duidelijk gebleken. Bij de behandeling
van de motorrijtuigenbelasting verklaar
de hij een amendement-Verkerk om het
beroepsgoederen- en beroepspersonenver-
buiten de verhoging van deze be
lasting te houden, onaannemelijk. De
heer Verkerk immers behoort tot de
.-fractie die niet in alle gevallen
compensatie nodig acht. Hij werd ge
steund door de heren Van de Wetering
(CH), Van Dis (SGP) en Ritmeester
(VVD).
Even leek het er op of het amendement
>u worden aangenomen; omdat ook de
heer Hooij (KVP) zich er voor uitsprak.
De uitdrukkelijke onaannemelijkverkla-
ring door de minister (het amendement
zou vier en een half millioen kosten)
maakte echter, dat het amendement werd
verworpen met 33 tegen 54 stemmen.
Tegen stemden de P.v.d.A.. de KVP, op
drie leden na, en de CH-leden Tilanus en
jkvr Wttewaal van Stoetwegen.
Geen onaannemelijkverklaring liet de
bewindsman echter horen, toen gister-
d aan de orde kwam het amende-
-Lucas (KVP) om het successierecht
ererviny in rechte lijn niet te ver
hogen. Dit amendement kostte f 3)4 mil-
minister wist dat de heer Lucas
reeds enige tijd was bekeerd lot het pro-
compensatie-standpunt, dus bij hem kon
het geen kwaad. Wel ontraadde hij aan
neming maar dat mócht niet baten: het
amendement werd aangenomen met 56
egen 30 stémmen. De tegenstemmers wer-
Stemmen per bromiiets
Enkele dingen uit het debat van giste-
>n stippen wij nog aan. Bij de motorrij
tuigenbelasting werd een serie communis
tische amendementen verworpen. Een e:
van wilde de belastingverhoging voo:
bromfietsen teniet doen.
Bij de behandeling van deze amen
dementen moest elk ogenblik worden
gestemd zodat de Kamerleden zich
telkens naar hun plaats moesten be-
gèven. Dit deed een der vrouwelijke
Kamerleden ons de verzuchting toe
voegen, dat de heer Hoogcarspel, de
communistische woordvoerder wel
voor een belastingvrije bromfiets
mocht zorgen, om telkens op ter
stemming te tijgen
Voorts verkregen de heren Hoogcarspel
(Comm.) en Van de Wetering (CH) van
minister Lieftinck de verzekering dat het
koninklijk besluit dat de vrijstelling voor
motorrijtuigen voor invaliden regelt rui
mer geredigeerd zal worden. De door hen
op dit stuk van zaken ingediende amen
dementen trokken zij in.
Bij de behandeling van de verhoging
m de vermogensbelasting herhaalde de
heer Van den Heuvel (AR) zijn bezwaar
dat met name de lagere vermogens te
vaar worden belast.
De heer Hofstra smaakte het genoegen
dat de minister een amendement overnam,
waardoor de vrijstelling voor lijfrenten
aanmerkelijk wordt verbeterd. Dit amen
dement kostte de bewindsman ongeveer
een half millioen gulden. Een poging van
de heer Van de Wetering (CH) om de
aftrek-regeling te verbeteren voor ver-
mogenbezitters die niet in staat zijn in
komen te verwerven, mislukte. Zijn
amendement werd verworpen met 33
tegen 49 stemmen. Tegen waren de PvdA
de KVP, op drie leden na.
Bij de behandeling van de successie
wet behaalde de heer Van de Wetering
CH) wel een overwinning. De minister
nam nl. een amendement c
de verhoging van het successierecht
doorgaat voor landgoederen in de zin
van de natuurschoonwet, om versnippe
ring tegen te gaan. De minister vertelde,
dat er een niéuwe boswet in voorberei
ding is, waarin ook aandacht wordt be
steed aan het successierecht voor landgoe
deren.
onlangs weer de kwestie van de dood
straf aan de orde geweest- Het heeft
mij getroffen dat zeer velen, overigens
mensen met een gezond, eigen oordeel,
in sterke mate hier eenvoudig ande
ren napraten en argumenten gebrui
ken die oeroud en door en door
sleten zijn. Ik wil een poging doen op
nuchtere wijze en zonder enig voorbe
houd de zaak te bespreken.
Ik meen namelijk dat nóch op ju
ridische, nóch op theologische, nóch op
maatschappelijke gronden de doodstraf
te verdedigen is. Men schijnt dat in
19de eeuw in Nederland duidelijk
hebben ingezien. Immers werd onder het
ministerie Van BosseFock (18681870).
door Thorbecke samengesteld, de dood
straf afgeschaft. Sedert het einde van de
tweede wereldoorlog werd ze echter
Nederland weer ingevoerd'.
Naar mijn mening is dit een van
vele dingen, waaruit duidelijk blijkt dat
de Duitsers in schijn de oorlog hebben
verloren, maar in werkelijkheid die op
velerlei terrein hebben gewonnen. Want
er is geen twijfel aan dat tot de Duitse
erfenis behoren: verruwing op allerlei
gebied, onbetrouwbaarheid, oneerlijk
heid en tal van andere verkeerdheden.
I" AAT mij met de juridische kant mo-
gen beginnen. Eén der eerste
eisten voor een goed rechterlijk vonnis
toch wel dat de rechter weet. welke
straf hij oplegt. Is dit bij de doodstraf
het geval? Geenszins. Niemand
teruggekeerd van de lange reis
bevindingen mede te delen. De rechter
doet dus een volslagen sprong in het
duister. Het is best mogelijk dat hij de
veroordeelde de grootste dienst bewijst
die de ene mens de andere kan bewij-
Tussen ruïnes van Koreaanse stad
Twee opvattingen
Ook in ander opzicht is deze Kamer
uitspraak opmerkelijk en zelfs leerzaam
voor de verdere gang van zaken. Het noe
men van het bedrag van f 250 millioen
in de considerans van de wetsontwerpen
kan n.l. op tweeërlei wijze worden uit
gelegd. In de eerste plaats kan men er in
zien een vastleggen van het beginsel dat
uit de extra-belastingen ook inderdaad
een zo groot bedrag moet worden ge
haald om de defensie-uitgaven te kun
nen bestrijden. In de tweede plaats kan
men er niet meer in zien dan dat de
extra-belastingen slechts een onderdeel
vormen van het dekkingsplan voor dit
bedrag van twee honderd vijftig millioen.
Het is duidelijk, dat in het eerste
geval de extra-belastingen inderdaad het
gehele gestelde bedrag dienen op te bren
gen en dat aan 't totaal van de regerings
voorstellen niet kan worden getornd. De
P.v.d.A. heeft zich van het begin af op dit
standpunt gesteld. De K.V.P. is echter
begonnen met do minister in zijn ra
mingen te bestrijden, doch is echter door
de knieën gegaan en heeft zich tenslotte
stilzwijgend met het totaalbedrag accoord
verklaard.
Met betrekking tot de K.V.P. kan dus
geconstateerd worden dat het indienen
van de motle-lucas op de consideransen
een erkenning inhield van dit door de
knieën gaan. Het is een openbaar ge
heim dat enige K.V.P.-ministers in dit
opzicht enige druk hebben uitgeoefend.,
(Van onze oorlogscorrespondent Alfred van Sprang)
In een Veldhospitaal aan centrale front, Juli '51.
!T IS WARM in de hospitaaltent. De zijkanten zijn wel opgerold
maar het fijne muskietengaas laat toch maar weinig frisse lucht
door. De hele dag heeft de zon op het dak staan branden. Nu de schemer
gevallen is, koelt het heel langzaam af. De gewonden op de veldbedden
hebben dan ook practisch geen kleren aan. En ze hebben het nog warm.
„Zuster
De kleine, donkere zuster in het groene velduniform en een pelopper-
pet op haar krullen loopt naar het bed, waarop een jongen met een grote
pleister op zijn slaap ligt
„Drinken, zusterZe schudt van nee.
„Eerst de operatie. Daarna mag je eten en drinken.
De jongen zucht. De zuster gaat
ander bed. Een dokter
wit sportshirt loopt binnen en bestu
deert de kaart aan zijn voeteneinde.
Twee dragers met een nieuwe'patiënt op
een brancard komen langs, Buiten klin
ken de kreten van basebal-spélende
verplegers.
Het is een compleet hospitaal.
In een serie tenten heeft men plaats
voor tweehonderd gewonden. Maar éls
bet moet kan men er zeshonderd onder
brengen. Men beschikt over een rönt-
geningtallatie, een operatietent,
men aan vijf tafels tegelijk practisch
elke operatie kan uitvoeren, er is
apotheek, waar men onder andere
grote hoeveélheid bloedplasma op
peratuur kan bewaren en men heeft
generatoren om eigen electrische stroom
op te wekken. En
alles afbreken en op vijf-èn-déi'tig
vrachtwagens laden om elders aan he
front het hospitaal weer op te zetten.
Geen verschil
De nachtzuster neemt de wacht
Met de dagzuster loopt ze de bedden
langs om de bijzónderheden van de
schillende patiënten op te nemen, Pre
cies als in een hospitaal in Europa. De
kleur is alleen anders hier. Het heldere
wit ontbreekt. Alles is groen en 'grauw.
De tent is bruin. Zo zijn ook de dekens
en de bedden. Personeel en patiënten
hebben over het algemeen groene uni
formen aan. De vloer is van aarde. Het
is nu eenmaal een veldhospitaal. Maar
de medische verzorging heeft er niets
onder te lijden. De twee verpleegsters
bespreken nauwkeurig de verwondingen.
„Die is pas binnengekomen.." wijst
de een naar een man, die stil naar het
tentdak ligt te staren. Hij heeft een
buikschot en een wond aan het hoofd.
Naast hem zit een jongen met een ge
zwollen gezicht. Een kogel is dwars door
zijn mond gegaan en heeft zijn verhe
melte gespleten. Met het slangetje van
een electrisch apparaat tracht hij zelf
het geronnen bloed weg te zuigen. Pra
ten kan hij bijna niet.
„Bloed.." stamelt hij op zijn borst
wijzend.
at is nietsstelt de zuster hem
gerust, In het volgende bed ligt een ko
lonel van het Koreaanse leger. Zijn rech
terbeen is boven de knie geamputeerd.
Verder heeft hij verscheidene hoofdwon-
;n een gebroken voet. Half bewuste
loos kreunt hij van de pijn. Daar naast
veer een Amerikaan met een borst-
schot. Er loopt een slangetje uit de wond
naar een fles onder het bed. De fles is
voor een kwart met bloedkleurige vloei
stof gevuld. Bovendien zitten zijn beide
handen in een dik verband. Zijn llnker-
en zijn rechterwijsvinger zijn weg
geschoten. Maar desondanks is hij in een
goede stemming.
Schaken
„Speelt er iemand schaak, zuster....?"
•raagt hij.
„Wou je spelen.
„Ja...."
„Ik zal eens vragen, hoor...."
Met een van pijn vertrokken gezicht
voor zich uitstarend zit een Kóreaanse
soldaat in het bed ernaast. Een schot
in de borst èrin gegaan en in de rug eruit
gekomen. Er moet nog ergens een stuk
scherf zitten maar dat heeft men niet
kunnen vinden. Aan de andere kant var
de kisten met medicijnen en instrumen
ten ligt een Amerikaan mét mortierscher-
ven in de buik. De man naast hem heeft
hoge koorts en de doktoren weten niet
waar het door ontstaan is. Plat op het
bed naast hem ligt een blonde jongen
met éen gapende hoofdwond en zijn borst
en linkerarm in het gips. In zijn slaap
gaat zijn ademhaling rustig op en neer.
Maar de volgende patiënt daarentegen
ligt te schreeuwen van de pijn. Aan het
voeteneinde van zijn bed hangt een kaart
met in grote letters erop KRIJGSGEVAN
GENE. Het is een Chinees, die door zijn
eigen mensen gewond op een heuvel ach
tergelaten is en er vijf dagen zonder eten
en drinken gelegen heeft voor wij hem
aangetroffen hebben. In een stellage
het bed hangt een fles bloedplasma, dat
langzaam door een slangetje in zijn li
chaam loopt. Ondertussen stoot hij onbe
grijpelijke klanken uit.
„Dat is de tweede fles plasmalicht
de dagzuster toe.
„Hij neemt 't goed op
„Voor een Chinees ziet hij er best
uitvindt de ander. Met een prop
watten veegt ze wat bloed van zijn arm.
Dan gaan ze weer verder tot ze alle
patiënten bekeken hebben.
Contrast
Ik slenter naar buiten.
In een van de andere tenten staat een
radio aan. Het is de dagelijkse propagan-
de-uitzending van Radio Peking met
boodschappen van Amerikaanse krijgsge
vangenen. Een groep militairen zit te
luisteren naar een bewogen stem.
„Smerige propaganda..!" scheldt
van de luisteraars.
„Sst.sissen de anderen om stilte. Om
zijn minachting te uiten spuwt hij op de
grond. Uit de tent ernaast klinkt het ge
kerm van de Chinese krijgsgevangene.
Een Amerikaanse dokter en verpleegster
doen alles om hem in het leven te hou
den. Bloed van een Amerikaan stroomt;
in zijn lichaam. En ginds aan de horizon
spannen andere Amerikanen zich in om
zoveel mogelijk Chinese levens te vernie
tigen. Het is een krankzinnige wereld.
Twintig meter verder schatert men om
cowboy-film, die op een op de zij
kant van een drietonner gespannen bed-
delaken in de openlucht vertoond wordt.
„Goeie film..?" vraagt een dokter, die
et het masker nog voor de operatietent
uitkomt om even een luchtje te schep
en een sigaret te roken,
m te gillen.prijst een van de ver
plegers. Tegelijk laait het gelach weer op.
Mijn blikken dwalen van het film
scherm naar de operatietent, die
vlak er achter met al zijn licht scherp
tegen de donkere omgeving afsteekt.
De tentwand is tot boven aan opge
rold. Door het muskietengaas kan
men duidelijk zien hoe witte figuren
onder de vier reflectoren ingespan-i
nen bezig zijn met het amputeren
van een arm. De laatste maanden ben
ik voor veel onverschillig geworden.
Maar toch nog niet voor deze bijna
lugubere sfeer van dit fronthospitaal,
waar lachen en leed zo meedogenloos
cru hand in' hand gaan.
Brandwonden
„Zuster
Een soldaat van de administratie komt
de nachtzuster waarschuwen, dat er nog
nieuwe gewonden binnen zullen komen-
Ze zijn onderweg van het front met
helicopters en over de weg.
,.Wat zijn 'Lvraagt de zuster.
„NapalmM
„Eigen vliegtuigen
De jongen knikt.
,.Achzucht de zuster. Napalm Is
een geleiachtige, uiterst brandbare
vloeistof, die veel gebruikt wordt om
Het oordeel over de sterveling is aan
God alleen. Wie zegt ons, dat de rechter
zijn medemens door dit vonnis niet
nameloos lijden behoedt? Het blijft
vraag die niemand kan beantwoorden
irdoor en daarom ma6 een rechter zulk
ggr niet uitspreken. Bovendien.
is het ook volstrekt niet de zwaarste
straf, getuige het feit dat vele Duitse
gevangenen gesmeekt hebben hen tei
dood te veroordelen liever dan tot jaren
lange gevangenisstraf.
nnHANS de theologische kant. Het heeft
mij verbaasd dat een zo helder oor
delend man als mr Terpstra nog gedu
rende de jongste debatten over deze
zaak in de Tweede Kamer met het argu
ment uit Romeinen 13 vers 4 is komen
aanzetten: „Zij (de overheid) draagt het
zwaard niet tevergeefs"
Waarom wil men nu plotseling zwaard
als doodstraf gaan opvatten? Het is toch
veel logischer dit woord figuurlijk te
verstaan en er gerechtigheid voor in de
plaats te denken. Als Simeon tot Maria
zegt: „En ook een zwaard zal door uzelfs
ziele gaan" denkt toch ook niemand er
dit letterlijk op te vatten? En in
Romeinen 8 vers 35: ,.Wie zal ons schel
den van de liefde van Christus? Verdruk
king, of benauwheid. of vervolging, of
honger, of naaktheid, of gevaar, of
zwaard?" zal toch zeker geen enkele
theoloog dit hier in de letterlijke zin
ppvatten? Waarom dan plotseling in
Rom. 13 4 wel? Men zou zelfs Genesis
9 vers 6 als bewijsgrond kunnen aanha-
1 des mensen bloed vergiet, zijn
bloed zal door de mens vergoten wor-
of Exodus 21 vers 24: „Oog voor
oog, tand voor tand. hand voor hand,
voet voo. voet". Maar wie zal het heden
ten dage wagen dit letterlijk op te vat
ten?
Zijn wij dan alleen maar Christenen,
als het in onze kraam past? Kennen wij
Mattheus 5 niet, waarin Christus het
grote verschil leert tussen de Joodse en
de Christelijke wet? „Hebt uw vijanden
lief" is de grondtoon van dit gehele
hoofdstuk en nlert: „Schiet uw vijanden
Het vuren gaat dooi
vijandelijke troepen in loopgraven te
bombarderen. De uitwerking ervan is
verschrikkelijk, dat blijkt ook wel als
de eerste slachtoffers binnengedragen
worden. Hun lichamen zijn overdekt met
brandwonden. Het hoofd van een van
hen is helemaal in het verband gewik
keld. Hij kan niets zien.
„Macroept hij.
Een verpleger knielt naast hem neer.
„Geef me een sigaret
De man steekt er een voor hem aan
duwt het mondstuk door een gaatje
het verband. Geduldig neemt hij hem
steeds weer uit en lsat de jongen de
rook uitbjazen.
„Wanneer is 't gebeurd
„Een uur of zes
„En eigen vliegtuigen, hé
„Jawe zagen ze wel, maar we
dachten natuurlijk^ dat ze naar het Noor
den gingen. Ineens scheerden ze laag
over en begonnen ons te mitrailleren.
En daarna kwamen ze terug en gooiden
de napalm op ons
,Veel gewonden?"
iGeloof 't wel
Vijf tafels tegelijk
Er komen meer patiënten. Mannen van
één peloton zien elkaar hier voor het
eerst weer terug- Er wordt over en weer
naar het lot van anderen gevraagd. Een
dokter controleert ondertussen vluchtig
hun algemene toestand. Daarna gaan ze
meteen naar de operatieten:. Aan vijf
tafels tegelijk werken de doktoren ennun nooia wensen at
verplegers onder de sterk^ electrische!plegers rustig verder.
lampen. Nu en dan schreeuwt Iemand van
de pijn. Over het algemeen geven de
mannen echter geen kik als de vuile
noodverbanden van de open wonden ge
trokken worden en de wonden schoon
gewassen en opnieuw verbonden worden.
Onder de behandeling praten ze met
elkaar en met de doktoren.
„Heb je Walsh nog gezien
Jadie moet hier ook ergens
zijn
„Hoe is t ie....?"
„Alleen zijn handen....'"
„O, goed
Er wordt weinig gescholden op de vlie
gers. die hen gebombardeerd hebben. Het
is tenslotte een ongeluk en dergelijke
ongelukken komen nu eenmaal in een
oorlog voor. Ze begrijpen alleen niet, dat
de vliegers niet hebben kunnen zien met
eigen troepen te maken te hebben. De
waarschuwingspanelen lagen notabene
uit
Daarom is het mij een volkomen raad
sel hoe men zich op allerlei gebied een
Christen wil tonen, maar niet op dat
der doodstraf.
TTET DERDE punt is de maatschappe-
lijke kant: Is het niet nodig, ook
zonder wraakgevoelens, de samenleving
te beveiligen tegen gevaarlijke elemen
ten. maar is het niet tevens billijk degene,
die zich aan zijn medemensen heeft ver
grepen, de kans te geven dit onrecht goed
te maken door boete te doen, zoal niei
in de geest dan toch in daden?
Hoe kan dit, als men Iemand eenvou
dig het leven beneemt? Zijn er niet tal
van gevaarlijke werkzaamheden te ver
richten waarvoor men de thans ter dood
veroordeelden had kunnen gebruiken?
Zou het niet veel logischer zijn b v. het
loon dat zij in gewone omstandigheden
zouden verdiend hebben aan de nage
laten betrekkingen hunner slachtoffers
af te dragen?
Wat schieten zij, die hun kostwinner
hebben verloren er mee op dat degenen
die de oorzaak van dit verlies zijn. ter
dood worden gebracht? We hebben hier
eenvoudig te doen met een oer-insttnet
van de primitieve mens, die graag bloeid
zag. die leefde als een wild dier en dus
doodde, waar hy kon. misschien hoofd
zakelijk gedreven door de zucht naar
zelfbehoud, omdat leder ander wezel!
voor hem een gevaarlijke vijand was?
Maar wij, twintigste-eeuwers, beho
ren toch logisch gesproken over dat tijd
perk heen te zijn. Zodat, mijns inziens,
de doodstraf niets anders ls dan een
spoor van atavisme, een terugvallen tot
de gewoonten en gevoelens onzer Ger
maanse voorouders van lang vóór het
begin onzer jaartelling.
van de overheid, die het zwaard niet te
vergeefs draagt, te wijzen op Romeinen
12 vers 20: „Indien dan uw vijand hon
gert. zo spijzig hem; indien hem dorst,
zo geef hem te drinken; want dat doen
de. zult gij kolen vuurs op zijn hoofd
hopen". En ik wil vragen of zij deze
tekst uit diezelfde brief aan de Romei
nen soms ook letterlijk opvatten. Zo
-neen, waarom dan hier niet en in het
andere geval wel? Is dit niet een uiterst
zonderlinge tekstverklaring? Waarmee lk
volstrekt niet zeggen wil. dat ik teksten
als ideale bewijsmiddelen beschouw.
Den Haag. Dr F. C. DOMINICUS.
Plaatsing van dit artikel betekent nog
geen instemming van de zijde der re
dactie- Het probleem wordt hier echter
in sommige opzichten van ongebruike
lijke kant aangepakt Het lijkt ons niet
onmogelijk, dat het tot bepaalde reacties
uit de lezerskring leiden zaL Red.
Wie handelt er in
het ziekteproces, dat de mensheid
op de wereld der politiek speciaal, eigen
lijk altijd geteisterd heeft. De absurde
opvatting namelijk, dat macht gaat boven
recht. Het is immers duidelijk, dat Pereiê'
in een machtspositie is komen
keren, nu de internationale spanningen
■tduren. Juist nu er aan de duistere
hemel der internationale politiek
het sterretje der hoop begint te verschij-
mogelijke regeling
Koreaanse geschil, zal Amerika en indi
rect ook Engeland, alles op het spel zei-
gewapend conflict in Perzië te
voorkomen. Men heeft hier echter te
maken met twee partijen, namelijk
Perzië enerzijds en de „Anglo Iranian''
de Britse regering anderzijds. De ge
schiedenis leert echter, dat een openlijk
demonstreren van de geneigdheid
tueel te zullen bukken voor macht, de
intimidatie door de andere partij, juist,
bevordert. Dit verschijnsel treedt bij het
Perzische olieconflict duidelijk
Men zou een parallel kunnen trekken
tussen de alledaagse civiele procedure
de behandeling van het oliegeschil vi
het Internationale Hof van Justitie. Als
civiele proce-
'I Verklaarde
uitzicht
dure A en B eenmaal
de competentie
de Hoge Raad
tevoren hebben
kend, gaat het toch
dat de partij, die eventueel
het ongelijk zal worden gesteld, de be
voegdheid van de Hoge Raad gaat be
twijfelen. In het Perzische olieconflict
nu, heeft de Iraanse regering haar
klaring van 1931, inzake de aanvaarding
der bindende jurisdictie van het Inter
nationaal Gerechtshof, ingetrokken.
Met juridische spitsvondigheid wordt
opgemerkt door de heren van Teheran,
dat het Internationaal Hof van Justitie
Den Haag geen wereldgerechtshof
ar een Internationaal Hof van Arbi
trage. En Perzië heeft om die arbitrage
helemaal niet verzocht! Trouwens,
oordeelt de regering van Perzië, bij de
anvaarddng der bindende jurisdictie
het Internationaal Hof van Justitie,
1931, werden enige reserves gemaakt. En
;n uitzondering, een „reserve",
het Perzische ollegeschil beschou-
Volgens de Iraanse zienswijze be
treft het hier dus een aangelegenheid
tussen de Perzische regering en een parti
culiere maatschappij, de .Anglo Iranian"
geenszins een geschil tussen twee
staten.
Wat heeft nu het Internationale Hof
in Justitie voorlopig beslist? Het heeft
maatregelen bevolen, die hierop r
EDER die met het Chr. onderwijs mee
leeft weet, dat met „de Grote" bedoeld
wordt: de Vereniging van Chr. onder
wijzers en onderwijzeressen.
Het zal in 1952 honderd jaar geleden
zijn, dat te Utrecht vüf en twintig „Chris
telijk gezinde onderwijzers", zoals zy zich
toen noemden, bijeenkwamen bm een
■reniging op te richten. Dit \yas werke
lijk een geloofsdaad, want het was nog
drie jaar voordat de wet-Van der Brug-
ghen tot stand kwam.
Lemkes, een der Initiatiefnemers, ein
digde dan ook zijn verslag van deze ver
gadering met de woorden: „Allen die de
Here Jezus in onverderfelijkheid liefheb
ben zij deze zaak dringend aanbevolen.
gebeden veel opstijgen tot de
troon van Hem, Die uit dit kiempje een
frisse boom kan doen opgroeien, onder
welks schaduw wij hopen, dat de onder
wijzers, die de vreze des Heren leggen tot
grondslag van hun onderwijs, zich nog
enigmaal zullen vergaderen en welke
vruchten eenmaal gans Nederland genie
ten zal, der jeugd tot heil en Gode tot
eer."
"TJEZE vereniging, toen opgericht en zo
J-/ heel klein begonnen, is blijven be
staan en uitgegroeid tot een vereniging
rond 8000 leden. Zy heeft steeds
•ooraan gestaan in de stryd voor de vrije
school. Zy deed dat reeds daarin, dat
haar leden de scholen met de BUbel dien
den óf zonder salaris óf tegen een ver
goeding, veel geringer dan die door de
openbare collega's werd genoten.
In die veel te lage bezoldigin'g zat al
m stuk schoolstryd, waaraan doorgaans
veel te weinig aandacht is geschonken
Maar daarby bleef het niet. De meeste
leden werkten ook actief mee in de ver
kiezingsstrijd, omdat, zou er ooit recht
gedaan worden aan het Chr. Onderwys,
dit dan toch in 's lands vergaderzaal zou
moeten worden uitgemaakt.
deden deze te laag bezoldigde
mensen op hun vergaderingen? Lees er
de verslagen maar op na. De sociale
kwestie kwam zelden ter sprake, des te
meer onderwerpen, die in rechtstreeks
verband stonden met onderwys en op
voeding.
komen, dat de situatie, waarin de „Anglo
Iranian" zich vóór 1 Mei 1951 bevond,
gehandhaafd moet blijven, totdat het
Hof zyn beslissing over het eigenlijke
geschil heeft klaargestoomd. Engeland
was „full speed" bereid, de „gemengde
commissie van toezicht" in het leven te
roepen, maar Perzië beweerde daar niets
mee te maken te hebben. Men ontkomt
derhalve niet aan de indruk, dat premier
Mossadeq lacht, zo „ziek" als hij is, om
het gezag van het Internationale Hof van
Justitie, waardoor ook de organisatie der
Ver. Naties wordt geraakt.
Dat landen achter het „IJzeren Gor
dijn", zoals Hongarye, Roemenië ea
Bulgarije aan een uitspraak van het Int.
Hof lak hebben, kan men niet anders
verwachten, maar de Perzische regering
had de totalitaire staten juist een waar
diger .voorbeeld moeten geven.
Er werd van beide partijen, Engeland
t Perzië. gevraagd, nog geen maatrege
len te nemen, de deur voor een vergelük
dus open te houden en in plaats daarvan,
heeft Perzië die juridische deur hard
dicht geslagen. De grote vraag is, wat
verder zal geschieden? Premier
Mossadeq had „geen tyd" voor een drin
gend onderhoud, waarom de Ameri-
ambassadeur, Grady, had ver
zocht. Het is mogelyk, dat Mossadeq,
Truman's speciale afgezant Averell Har-
riman, die naar Teheran is gevlogen, toch
zal ontvangen, maar veel valt van een
dergelyk tête h tête niet te verwachten.
De Perzische regering biyft koppig en
dom. opgezweept door de fanatieke
Toedeh-party, waarbij de Sowjet-Unie
achter de schermen een rol speelt. Als
alle bemiddeling tevergeefs blykt, dan
kan de Britse regering uiteindelijk de
Veiligheidsraad verzoeken om maatrege
len te nemen tegen het opstandige
Perzië. Zo ver is het echter nog niet. Ja,
te oordelen naar Ass. Press, zou inzake
het oliegeschil tussen Engeland en Perzië
wending in de Britse „tactiek" aan
de dag zyn getreden. In het kort zou deze
neerkomen op een j'y 6uis, j'y res te,
dus de Britten zouden zo lang mogelyk
Perzië willen blijven en derhalve de
Geen hoop voor transito
handel
De Nederlandsche Bank heeft geant
woord op het bezwaarschrift der Kamer
an Koophandel te Amsterdam tegen de
wyziging der voorwaarden, waarop ter-
mynverkooptransactïes worden afgeslo
ten. Volgens de Bank heeft de Neder
landse deviezenpositie dit noodzakelyk
gemaakt. Men had slechts de keuze tus-
deze maatregelen en de psysieke con-
tróle, die het meest storend is. Het sy
steem van vooruitbetaling laat het eco
nomische leven althans nog een uitwyk-
mogelijkheid, daar men de storting kan
ontgaan, wanneer men bereid is, zelf het
koersrisico te dragen. Gaf men de tran
sitohandel ontheffing dan zou men het
ook voor de exportindustrieën moeten
doen, en tenslotte voor alle goederen
transacties, die betrekking hebben op in
voer van grondstoffen. In dat geval zou
de maatregel geen effect meer hebben.
„Dragersroept een van de dok
toren. Tv/ee Koreanen, evenals de dok
toren en verplegers met een wit masker
>r neus en mond en een witte muts op,
nen de brancard van de operatietafel
verdwynen ermee tussen de dubbele
voorhang van muskietengaas in de aan-1 op vandaag samen mannen
grenzende tent. Een andere patiënt wordt wen van zeer uiteenlopende kerkeiyke
onder het felle licht geplaatst. Een en politieke richtingen. Zy hebben één
negerin brengt een trommel met steriele doel: het bevorderen van het vrije Chr.
hoop be- onderwys. De liefde tot dat onderwys
ïle I RroederLIJK werken in de Grote tot
in-1 l-J op vandaag sf
verbanden binnen. Ze laat
bloede en in stukken geknipte uniformen I houdt hen eendachtig bijeen1
jbuiten dragen Met het zweet op Dat ls een van de mooie dingen in deze
hun hoofd werken de doktoren en ver- vereniging. De leden respecteren clkan-
Iders meningen, laten ieder ln zyn waar
de, maar zyn onverbreekbaar één, wat
de school, wat hün school betreft.
Nu zal de Grote over drie jaar haar
eeuwfeest vieren. By zulk een jubileum
behoort een geschenk en nu besloot de
vereniging, dat dit zou zyn een rust- en
herstellingsoord voor onderwijzers en on-
derwyzeressen.
Dat is een kosteiyke gedachte en ze
komt heus niet te vroeg, want de open
bare collega's bezitten zoiets reeds tien
tallen jaren. Om dit doet te bereiken is
n jublleumfonds gesticht. Dat is wel
nodig, want het gaat om een bedrag van
rond drie ton. Deze som willen de Chr.
onderwyzers zelf by'eenbrengen.
fkVER drie jaar moet deze belangryke
som bileen zijn. Natuurlyk kan dat.
Als In 1S50 collega Sonnevelt met vrouw
zes kinderen zonder salaris hoofd kon
worden van de Chr. school te Zwingel
spaan, dan kan in 1951, ondanks de duur
de hoge belastingen, de gulden, die
de onderwyzers allen per maand opzy
leggen, er af. Maar een andere vraag is,
of Chr. Nederland hlerby werkeloos mag
toezien.
Neen, lk denk er niet aan, op deze
plaats een inzameling te propageren.
Niemand gaf me daartoe trouwens op
dracht. Het Hoofdbestuur wel allerminst.
Dat staat op het standpunt.dat de leden
zelf deze verzorging van hun zwakke en
zieke collega's moeten bewerken.
Toch wil het er by my niet in, dit
buiten de leden niet velen willen mee
doen. Uit dankbaarheid voor hetgeen de
Chr. onderwyzers hebben betoond ln hun
leven, In dat van hun ouders en in dat
van hun kinderen.
De onderwyzers ziln zelf met de reu
zentaak begonnen. Het zal goed doen te
bemerken dat anderen buiten hun kring
spontaan, uit dankbaarheid een steentje
willen bydragen.
Neen, ik propageer geen collecte, maar
toch geef ik hier het gironummer van:
Jubileumfonds „Grote" Hilversum giro
235337. Wie weet? De „Grote" heeft in
deze eeuw al zoveel verrassingen beleefd.
P. de Zeeuw Jzn.
Sfeer in *t gezin?
De „Nieuive Leidscheer, in!
