Op bezoek bij tournooiende kemphanen
op de baltsplaats
Een
rijke weduwe en
werden in 1872
haar dienstbode
vermoord
Verbazing en schoonheid
op een êngels feest
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
WOENSDAG 30 MEI 1951
Er is veel te observeren
Spannende spiegelgevechten
van vechtjassen
Midden April hadden we onze eerste voedselzoekende kemphanen reeds op het
drassige land gezien. Duidelijk waren er enkele vogels tussen die groter waren:
de mannetjes die nog hun winterpakje aan hadden en behalve door het verschil
in grootte niet van het eenvoudige bruingrijze hennetje waren te onderscheiden.
Eén ervan vertoonde reeds het begin van een kraag. We besloten in Mei terug
te komen op de plek waar we ze elk jaar, soms vanuit een sehuilhut, konden be
spieden op de stoei- of kampplaats van de kemphaanmannetjes.
Op het strijdveld
Dan zouden alle haantjes, weer bont
uitgedost, bun interessante steekspelen
laten zien. die soms tót in Juli kunnen
voortduren. Op een prachtige voorjaars
avond besloten we de volgende morgen
vroeg op stap te gaan om de kemphanen
op te gaan zoeken. Zo gezegd, zo gedaan.
En in de kille voorjaarsmorgen trokken
we door het bedauwde gras. dat rijkelijk
versierd was met het wit der madelieven
en het geel van paardenbloemen en dot
ters. Veldleeuweriken jubelden! Het be
looft een goede dag te worden, bemoe
digden we elkaar.
Kieviten, grutto's, tureluurs, visdieven,
zwarte sterns en schol-eksters waren druk
in de weer en riepen onophoudend. Af
en toe merkten we een oeverloper langs
een slootkantje op, gewoonlijk pas als
die /oor ons opvloog met een trillende
vlucht in een boog laag over het water
en een helder „die-die-die" roepend om
verderop weer ergens neer te strijken.
Deze kleine grijsbruine doortrekkers gaan
door en broeden niet of zeer zelden in
ons land. Tussen al dit drukke gedoe
zijn de kemphanen reeds verdiept in hun
steekspelen. Ze waren er weer. op de
zelfde plaats als verleden jaar, de bont
uitgedoste ridders. Met een 20 maal ver
grotende kijker haalden we ze dan zeer
nabij. Ja. bont uitgedost, want al de man
netjes verschillen in verentooi. Alle zijn
anders gekleurd en bij het bekijken van
hun spel zal dit het onderscheiden ver
gemakkelijken.
De mannetjes ondergaan in het voor
jaar een grote verandering. De kop-
veren vallen voor een groot gedeelte
Uit en daarvoor komen kleine gele
wratjes in de plaats. De achterkop
wordt versierd met een dikke, dub
bele. opzij uitstaande, afgeronde kuif
en de veren van de voorhals groeien
uit tot een brede kraag die het ge
hele voorlichaam als een soort schild
bedekt. De kleuren zijn zeer variabel
zodat geen der vogels op een ander
gelijkt. Er zijn rode, grijze, bruine,
witte, zwarte, blauwgrijze, gevlekte,
effen en gestreepte kragen bij Met
het ontstaan van de kraag treden
veranderingen op in de kleuren van
mantel, schouders, staart, borst, bui
tenkant van het lichaam en zijkanten
der vleugels. Deze lichaamsdelen
hebben vaak min of meer de grond-
tint van kuif en kraag.
Deze voorjaarstooi is maar van korte
duur en in Juli zijn bij de meeste dieren
de veren van kop en halstooi al weer uit
gevallen. De spiegelgevechten, welke op
de baltsplaats worden gehouden door de
mannetjes, hebben tot doel de eenvoudig
getekende wijfjes te lokken en de aan
wezige driften ten toon te spreiden. Het
js eigenlijk geen wonderlijk gedrag van
deze kemphanen. Immers, het mannetje
bemoeit zich» niet met de nestbouw, het
bebrnpden der eieren, het verdedigen van
het legsel en het grootbrengen der jon
gen. zodat de instincten anders zijn dan
bii vogels waar het mannetje deze zorgen
wel met het wijfje deelt, zoals bijv. de
kievitman die zijn broedgebied verdedigt
tegen ei err overs, zelf ook broedt en „kuil
tjes draait". De koekoek heeft weer een
andere gewoonte door de eieren in nesten
van de pleegmoeders te brengen. Morinel-
pluvier enfranjepotenwijfjes laten het
broeden en het verzorgen der jongen aan
de mannetjes over en merkwaardig is dat
bij de poten niet het mannetje het mooiste
kleed heeft, maar het wijfje. Het man
netje heeft immers een mimicry nodig
om niet op te vallen tijdens het broeden
op het eenvoudige grondnest met eieren.
De met allerlei gekleurde
gedoste beweeglijke kemphaanmannetjes
op het tournooiveld behoeven de kemp-
hennen niet te zoeken en ook door geluid
behoeven deze zwijgzame vogels hele
maal niet op te vallen. Reeds van grote
afstand zijn de vechtende hanen te ont
dekken. Quasi toevallig vliegen er wijfjes
over, strijken en blijven verenpikkend f
de buurt of midden tussen de mannetji
zitten alsof zij van al dat gedoe niets
merken. De op het platgetrapte gras neer
gehurkte mannetjes, die zo korte tijd
hebben gezeten, springen dan op en gaan
vliegende vaart met de snavels naar
■en gericht tegen elkaar in, botsen
•st aan borst, gaan springend en dan
send vleugelklapperend omhoog en delen
elkaar klappen uit met de vleugels Val
len dan weer neer, om ineens met de
snavel op de bodem gedrukt door de po
ten te zakken en doodstil te blijven zit
ten. Spoedig komen er weer nieuwe man
netjes bij en gaat het opnieuw beginnen,
doorgezakte poten gaan zij «lkaar
in vliegende vaart tegemoet en som
mige mannetjes worden wel eens tot bui
ten het tournooiveld achterna gezeten.
Elk haantje heeft zijn vaste plaats en
juist daar ontstaan hele kale plekken in
het gras.
Haags drama in de „Bogt van Guinee"
aanleiding tot kermisvermaak
MISSCHIEN WETEN hoogbejaarde Leidenaars nog iets te, vertellen van
de dubbele moord in Den Haag, die in de nacht van 13 op 14 Decem
ber 1872 in de Bogt van Guinee gepleegd werd op de bejaarde mevrouw
Van der Kouwen en haar dienstmaagd Helena Beeloo. Deze moord bracht
destijds veel ontsteltenis eerst in Den Haag zelf en daarna in het gehele
land. De schildwachten liepen de dag na de moord met geladen geweren
patrouille en weken en maanden lang werden spiritistische seances gehou
den om de moordenaar te helpen zoeken. Hij werd ten slotte, drie jaar na
het misdrijf door zijn loslippigheid in een dronken bui gepakt en tot levens
lang veroordeeld.
Televisie-uitzendingen in
Augustus oi Sept.
De besprekingen over het televisie
probleem hebben een dusdanig vlot be
loop. dat mag worden aangenomen, dat
de Federatie van Omroepverenigingen
in Augustus of September een begin
zal maken met de verzorging van
televisieprogramma's.
Begin Juni gaan acht medewerkers,
twee per omroepvereniging, naar Enge
land om daar een speciale televisiecur
sus van de BBC te volgen. De cursus
begint 4 Juni en duiirt drie weken.
Deelnemers aan deze cursus zijn: Jan
van Herpen en Ger Lugtenburg van de
Avro. J Deifgaauw en B. Mettrop van
de KRO, P Koen en D Simons van de
NCRV. B Steggerda en Willy van He-
mert van de VARA
In Engeland
Televisie moet wachten
op herbewapening
Maandag heeft een Engelse parlemen
taire commissie, die de Britse herbewa
pening bestudeert, de regering geadvi
seerd, het bouwen van enige ontworpen
krachtige televisiestations te staken. De
commissie zegt, dat de nieuwe zenders
het aanschaffen van televisietoestellen
zouden bevorderen, waarin voor wapens
schaarse materialen zouden worden ver
werkt. Volgens de commissie geloven
fabrikanten van auto's en vliegtuigen, dat
de levering van werktuigen niet op de
schaal, zoals door de V.S. beloofd, zal
kunnen worden gehandhaafd.
In Amerika: ruim baan voor
televisie in kleuren
Het Amerikaanse Oppergerechtshof
heeft vandaag alle hinderpalen, die dt
kleurentelevisie in de weg stonden, op
geruimd door met acht stemmen tegen
één de methode van het Columbia Broad
casting System goed te keuren.
De Radio Corporation of America, die
arbeidt aan de vervolmaking van een
ander systeem, had de justitie verzocht
het gebruik van de Columbia-methode
verbieden.
In New York zal de C.B.S. nu binnen
enkele dagen met televisie-uitzendingen
ir. kleuren beginnen.
Maar men verdacht, dat het lange tijd
zal duren, voordat er vele toeschouwers
zullen zijn, daar voorzettoestellen nocng
zijn voor de bestaande zwart-wit-ont
vangers.
Zoals vele vogels een broedgebied
hebben, hebben zij denkbeeldige
grenzen op deze baltsplaats en ver
dedigen die met hand en tand. Bij
het verdedigen pikken zij elkaar op
de kale plekken met wratten bedek
te schedel. Ongelukken gebeuren zel
den. Bij de mannetjes waar de pa
ringsdrift het meest aanwezig is, zal
het mannetje zijn kleine plekje grond
het beste gezuiverd kunnen houden
van andere. Deze mannetjes zijn dan
ook favoriet bij de wijfjes en bezit/
ten de beste plaatsen op de „ridde"
zoals men in Friesland de kamp
plaats noemt.
We konden dat allemaal duidelijk
waarnemen. De mannetjes met de blauw
grijze en de roodbruine kraag waren de
„sterksten", terwijl de „zwarte" slechts
af en toe kwam kijken om weer direct
daarna te verdwijnen en aan de andere
kant van het weiland langs een sloot
te gaan suffen. Door deze gevechten
wordt dus wel degelijk een selectie toe
gepast. De wijfjes maken hier een keus
uit de mannetjes.
Als er dan weer wijfjes neerstrijken
begint het weer en zien we de man
netjes in lokhouding de vleugels sprei
den, zodat de lichte onderkant te zien
komt. En dan wordt de staart loodrecht
naar boven gehouden, waardoor de witte
zijzomen van de staart opvallen.
We hebben kunnen zien, dat door de
emotie en opwinding bij vergissing deze
lokhouding ook werd aangenomen als er
nieuwe mannetjes neerstreken. Het is te
begrijpen dat, waar we gemiddeld steeds
ongeveer twintig vogels druk bezig zien,
op een klein oppervlak, er veel valt te
observeren bij al die bedrijvigheid die
de gehele dag voortduurt en tot in Juli
doorgaat. Zelfs 's nachts blijken de kemp
hanen hun plaatsen op de baltsplaats niet
te verlaten.
Op de terugtocht horen we in de sche
mering nog het roepen van de geheim
zinnige kwartelkoning.
Jaap Taapken.
PROF. KRANENBURG nam afscheid
van de Eerste Kamer
Prof. dr R. Kranenburg, d.e in ver
band met zijn met 1 Juni ingaande lid
maatschap van de Raad van State, uit
de Eerste Kamer treedt, heeft gistermid
dag met zijn echtgenote een druk be
zochte afscheidsontvangst aangeboden
Onder de vele gasten, die ln de fraaie
vertrekken van onze Senaat, de aftre
dende president de hand kwamen druk
ken. waren behalve zeer vele Eerste
Kamerleden, verschillende kopstukken
uit de Tweede Kamer, minister-presi
dent Drees met een aantal leden van het
kabinet, de vice-president van de Raad
van State, jhr. mr Beelaerts van Blok
land en verschillende leden van dat
college, de Canadese ambassadeur, Pierre
Rapport Bertha Hertogh
een „bestseller"?
Het rapport, dat ln Singapore is sa
mengesteld omtrent de ongeregeldheden,
welke op 11 December tengevolge van
de zaak Berta Hertogh aldaar hebben
plaats gehad, is uit Londen naar Sin
gapore teruggezonden, waar net zal wor
den gepubliceerd.
Men verwacht, dat het een ..best sel
ler" wordt
Klap op de kop van lut
Aan de Bogt van Guinee 25, het tegen
woordige Huygenspark, woonde ln 1872
rouw de weduwe Van der Kouwen-
Cate, een vrij bejaarde oude dame,
die voor die tijd zeer vermogend was. In
1864 had ze een „halve ton goud ge
ërfd". Daardoor was ze in staat geweest
f 9000, het perceel te kopen, waarin
ze woonde. Ze was een goedhartige
vV, maar erg onverstandig. Aan al
haar kennissen en dienstboden liet ze
schatten zien, toonde haar juwelen,
totdat ten slotte iedereen wist, dat me-
iv Van der Kouwen er warmpjes bij
zat. Gevangenen uit die dagen beraam
den geregeld plannen om bij haar in te
breken, als ze vrij kwamen.
Mevrouw Van der Kouwen was zeer
intiem met een koopvrouw Mietje Slop,
die zeer bevriend was met die onder
wereld-mensen.
Een zekere „Dode Kareltje" had reeds
lang voorspeld, dat men bij haar zou
;aan inbreken.
Als dienstbode was. bij de oude dame
werkzaam Helena Beeloo, een fatsoen
lijk meisje van 22 jaar. Vóór haar had
echter gewerkt Christina Goedvolk,
i lichtzinnig meisje, dat niet al te goed
bekend stond. Zij had verkering met een
kellner uit Scheveningen H. J. Jut.
Christina bleef echter geregeld bij me-
w Van der Kouwen komen, omdat
deze zeer op haar gesteld was.
Op de bewuste avond had de oude
evrouw bezoek van haar vriendin mej.
Van Heusden, Helena Beeloo zat met
haar vrijer (met toestemming) in de
keuken. De volgende morgen werd de
deur voor bezoekers niet geopend zoals
gebruikelijk. Toen de politie er bij was
jehaald, ontdekte men een vreselijk
schouwspel. Helena lag in de keuken bij
de kachel met een stoel op haar lichaam.
Op een paar pas afstand lag mevrouw
Van der Kouwen. Het motief van de
moord was direct duidelijk. Bijna alle
kostbaarheden waren verdwenen.
Er ontstond een paniek in Den Haag.
Duizenden inwoners waren enkele da-
>n later bij de begrafenis aanwezig.
Toen een vrouw opmerkte, dat de moor
denaar best -achter de lijken aan kon
lopen, moet Jut erg geschrokken zijn.
Hoewel de politie naarstig zocht en zelfs
een zekere schipper De Jong een jaar
lang in preventieve hechtenis hield,
kwam zjj niet verder. De belangstelling
verflauwde, totdat op 31 Mei 1875 de
schuldigen werden gepakt en bekenden.
Het waren Jut en zijn vrouw Christina.
Op 2S April van het daarop volgende
jaar begon het geruchtmakende proces.
Een grote menigte woonde de rechtszit
ting bij, terwijl politie te paard zorgde,
dat er geen ordeverstoring plaats had.
President van het Hof was mr W. G.
F. G. L. Francois. De latere minister
president mr P. W. A. Cort van der
Linden verdedigde Jut en mr Thorbecke
Christina.
De conclusie van het Hof luidde le
venslange gevangenisstraf voor Jut er
12 jaar tuchthuisstraf voor Christina.
Daarmede was een eind gekomen aar
de „dubbele moord in Den Haag" waar
aan vele geschriften en boekjes en zelfs
liedjes gewijd werden.
De toedracht
Hoe is Jut er echter toe gekomen
twee vrouwen te vermoorden? Bekend
was. dat hij gauw wilde trouwen, i
er geen geld voor had. Met zijn aanstaan
de vrouw sprak hij over de moord. Aan
vankelijk weigerde Christina, maar
slotte stemde zij er mee in. Op de avond
van de 13e December 1872 kwam Jut zijn
meisje van haar dienst halen. Samen
gingen zij naat het huis van mej. Van
Heusden en toen deze er niet was wisten
lat ze op bezoek was bij mevrouw
Van der Kouwen. Ze vermaakten zich
poosje in een herberg en gingen toen
op de uitkijk staan in het plantsoen van
liet zich op haar vallen en ging toen
verschrikkelijk tekeer, dat ook
Van der Kouwen vrijwel terstond de
laatste adem uitblies. Druipend van het
bloed ging de moordenaar naar boven,
wies zich de handen en brak alles open.
Zonder dat iemand iets gemerkt had,
verlieten zij ongezien het huis.
Op 19 Februari 1873 werd met veel
pracht en praal het huwelijk ingezegend
in de Kloosterkerk. Toen volgde een le
ventje van plezieren en reizen. Ze voel
den zich niet helemaal zeker en vertrok
ken naar Amerika, kwamen weer terug,
maar reisden toen naar Zuid-Afrika. Ze
woonden een poosje in Vught, waar ze
het er goed van namen. Ten slotte kwa
men ze in Rotterdam terecht, waar ze
een tapperij kochten. Erg aangenaam
was dit niet, want iedereen wist, dat
Christina bij mevrouw Van der Kouwen
had gewerkt. Zelfs zag men hen voor de
moordenaars aan. Ze hadden besloten om
maar weer naar Zuid-Afrika te vertrek
ken en er werd al onderhandeld over de
verkoop van de tapperij, toen ze werden
gearresteerd. Jut had in een dronken bui
zijn mond voorbij gepraat. Jut overleed
Dupuy, de deken van het corps diplo
matique en andere diplomaten, de com
missaris van de Koningin in Zuid-Hol
land, mr Kesper. de commissaris van de
Koningin in Utrecht, de heer Reinalda,
de president van de Hoge Raad. mr dr
Donner. de burgemeester van Amster
dam, mr d'Ailly en oud-minister mr
Vele aanwezigen feliciteerden mr
Jonkman met zijn benoeming tot voor
zitter van de Eerste Kamer, welke juist
gistermiddag was bekend gemaakt.
Duitse auto (130 kilo) wordt
in lutphaas samengesteld
Zoals onlangs is gemeld had de N.V
De Kleine Auto i o te Jutphaas bet plan
opgevat om kleine auto's te vervaar
digen De N.V. heeft thans het recht ver
worven tot de assemblage van de door
Kleinschnittger te Arnsberg ln West
falen ontwikkelde zeer kleine auto.
waarvan het bedrijfsklare gewicht 130
kg bedraagt. Dit lichte wagontje wordt
op het ogenblik in Jutphaas samenge
steld De afzending van de assemblage
onderdelen is echter nog beperkt.
De totale belasting van het wagentje
bedraagt 170 kg. zodat twee volwasse
nen kunnen worden vervoerd. Het ben-
zinegebruik bedraagt 1 liter op 40 kilo
meter. de maximumsnelheid is 70 km
per uur. de kruissnelheid 50 km per uur
Ook dit wagentje zal door de weelde
belasting worden getroffen, zodat bij de
invoering daarvan deze kleine auto ook
ln prijs zal moeten stijgen.
Dierenpark Wassenaar
blijft maar groeien
Het National Zoological Park te
Washington heeft een verscheidenheid
van zoogdieren, vogels en reptielen over
gedragen aan de heer P. W. Louwman.
eigenaar van het Dierenpark Wassenaar.
Weldra zullen deze transporten in ons
land arriveren.
Prins Bemhard opende
labriek in Hengelo
Met het in werking stellen van het
centrale richttoestel voor
nieuwe kruisers heeft Prins Bernhard
gistermiddag de nieuwe fabriek der N.V.
Hollandse Signaal Apparaten te Hengelo
officieel geopend.
Talrijke leden van het corps diploma
tique, het E.C.A.-hoofd, de heer Clarence
E. Hunter, minister Van den Brink
secretaris-generaal van 1
van Oorlog, de heer L. C. Rietveld, wa
ren o.a. bij de opening aanwezig.
Afvoer Ambonnese mili
tairen voltooid
Op 25 Mei is de Kota Inten met 83S
Ambonnese passagiers uit Indonesië naai
Nederland -ertrokken. waarmede de af
voer van de Ambonnese ex—KNTL-mili-
talren is voltooid.
Op 30 Mei en 4 Juni zullen de laatste
contingenten van de KL en het voorma
lige KNIL naar Nederland vertrekken
Daarmede zal ook de repatriëring van
KL-Won n'ot-A~t«mne°e ner<mn»el
van het voormalige KNIL geëindigd zijn
ifwikke1'n*'scommando Npdprlandse troe
pen in Indonesië, zal tezamen met zijn
chef-staf. majoor J C. Smit. en adjudant,
op 4 Juni op Schiphol aankomen.
De hoofdpersonen uit het drama van 1872. Boven: de vermoorde mevrouw
Van der Kouwen (links) en haar dienstmeisje Helena Beeloo. Onder (links)
de kleine kellner uit Scheveningen H. J. Jut, die mei zijn latere echtgenote
Christina Goedvolk (rechts) de afschuwelijke daad beging.
het Huygenspark. Toen de visite ver
trokken was, belden zij aan. Helena
Beeloo deed open. Mevrouw riep „Wie is
daar?" Helena antwoordde, dat Christina
het was, die wel meer op bezoek kwam.
Mevrouw vroeg of ze maar naar boven
kwam. Jut bleef bij Helena in de keuken.
Toen zij zich met haar rug naar Jut
toedraaide, stak deze haar met een dolk
een paar keer. Helena zakte ineen en
stierf bijna onmiddellijk. Jut ging toen
naar boven en riep, dat Helena „van zich
zelve gevallen was". Mevrouw kwam
naar beneden, bukte zich over Helena.
Jut sprong toe. Hij stak haar met de
dolk, maar die werd hem ontrukt, Hij
twee jaren later in gevangenschap in
Leeuwarden. Zijn vrouw, die 12 Jaar
kreeg had daarna de leiding van een
lichtzinnige kroeg.
De kop van Jut
Een handige kermisexploitant kwam
na het proces op het idee het publiek
iets te bieden, waardoor ze hun veront
waardiging konden luchten. Een profes
sor had het hoofd van Jut op sterk water
gezet. De exploitant dacht: „Ik laat de
mensen met een hamer op het hoofd
slaan". Zo ontstond de kop van Jut. Dat
is het enige overblijfsel van de gerucht
makende moord in de negentiende eeuw
in het rustige Den Haag.
Festival oi Britain (IV)
Holland lachte in het ernstige Londen
LONDEN, Maandag.
„My darling". Even keek ik verbaasd. Wat wilde die juffrouw van me.
En dan nog wel hier midden op die prachtige Waterloo-brug over de
Theems, ,,1'm sorry, I am married", was mijn uiteindelijke reactie. Het
bleek echter achteraf vrij onschuldig te zijn. De juffrouw was een Fran-
gaise, wilde de weg naar de Royal Festival Hall weten en wist niet pre
cies hoe ze iemand in het Engels moest aanspreken.
Ach, je kunt je vergissen in een vreemd
land. En samen zijn we toen maar naar
de nieuwe concertzaal gegaan, nog wat
na-theoretiserend over de vergissing.
Maar ai zei ze geen „darling" meer en ik
geen „ma ehérie", toch waren we het er
eens. dat er in Londen thans veel
te veel te doen is voor een buitenlander.
De Finse componist Sibelius (geb. 1865»
werd in de Royal Albert Hall gehuldigd
door Sir Thomas Beecham, o.m. met een
uitvoering van diens 4e en 6e Symphonie.
En de Engelse componist dr Ralph.
Vaugham Williams werd uitstekend ver
dedigd door de dirigenten Maurice Miles
John Barbirolli. De muziek
Vaughan Williams is op sommige ogen
blikken van een grote bekoring, maar in
de omvangrijke symphonische werken
weet hij niet altijd de spanning te houden.
Dank zij de zeer muzikale leiding door
Barbirolli van zijn Hallé-orkest was de
4e Syhphonie toch wel overtuigend. Wer
kelijk subliem bracht Barbirolli de
praohtige Enigma-variaties van Elgar.
Een opgetogen publiek applaudisseerde
langdurig in de op Griekse wijze ge
bouwde concertzaal.
Natuurlijk was ook Benjamin Britten
weer van de partij en hij bracht er zijn
„Spring Symphonie" met het Londen
Philh. Orchestra. Er moet van die Britten
toch wel een speciale aantrekkingskracht
uitgaan op de Engelsen. Hij is hi
kelijk zeer in trek. Een zekere charme
i ik niet willen ontkennen, maa
toch nog niet voldoende om m<
de creatieve krachten van Britten te
tuigen. Als hij de „coming man" in Enge
land is, dan lijdt Engeland aan bloed
armoede.
Wie heel belangrijk voor Engeland is,
Sir Malcolm Sargent. Deze dirigent is
bezeten van muziek. Zijn muzikantcske
natuur weet hij steeds volkomen uit te
leven en ook als orkesttrainer verricht
hij uitstekend werk. De London Sym
phonie van Haydn b.v. was een gebeur
tenis. Zo ook de Water Musicsuite
Handel.
Die Water Music van Handel is eigenlijk
pas goed tot haar recht gekomen in Bath,
pittoresk en idyllisch gelegen, stad.
6 mijlen (ruim 170 km) van Londen
verwijderd. In deze stad zijn nog de
rechthoekige baden van de Romeinen
gevonden. Op een van de baden z
de inscriptie „These Hot Springs
used by the Romans as early as the first
century".
Op de rivier de Avon, tussen de Oude-
i de Pulteney-brug dreef een praam
met leden van het Boyd Neel Orchestra,
allen in historische kleding uit Handel's
Zo kunt ge ook een auto
bemachtigen
In België roken 2.700.000 personen, va
wie twee en een half millioen manne
tussen de 17 en 65 jaar en 200.000 vroi
gezamenlijk per jaar 78 millioen
sigaren. 254 millioen cigarillos en 9 mil
liard sigaretten.
Het roken kost ieder der 2.700.000 per
sonen gemiddeld 1688 frank per jaar
(d.i. ongeveer ƒ126,60).
Daarbij geven de Belgen nog gemid
deld 2145 frank per jaar aan drank uit,
hetgeen betekent dat zij aan deze twee
genotmiddelen 3833 frank per jaar be-
De conclusie van een Belgisch dagblad
is. dat indien de Belgen 15 jaar lang niet
roken en drinken, zij allen hun droom,
eens een auto te bezitten, kunnen
wezenlijken.
Copraprijs verlaagd
Naar uit cultuurkringen
wordt, is de copraprijs voor het eerst
sedert vele maanden verlaagd. De prijs
zal per 1 Juni a.s. gebracht worden
160 roepiah's op 145 roepiah's per quin-
taal, voor alle soorten dooreen leverbaar.
Sport en Wedstrijden
„Luctor" versloeg „Hil
versum" met 32
Pittige strijd in Lisser sportpark
Onder zeer grote belangstelling kwa
men gisteravond in het Lisser sportpark
tegen elkaar uit „Luctor", afdelings
kampioen district West 1 A en „Hilver
sum", kampioen West 1C van de Ned.
politiesportbond.
Beide elftallen verschenen volledig en
het publiek kreeg een pittige wedstrijd
te zien. De operaties van de Hilver-
sumse voorhoede waren gevaarlijker,
maar de achterhoede van Luctor, met
keeper Mulderije aan het hoofd, wist
stand te houden. Nadat v. d. Born van
„Hilversum" de bal tegen de paal ge
schoten had, nam „Luctor" door Strang
de leiding (10). V. d. Bom maakte
spoedig daarop gelijk (11).
Na de rust kwam „Luctor" goedkoop
aan de leiding, toen rechtsachter Van
Dam in eigen doel scoorde (21). Een
kwartier voor het einde verhoogde Muil
wijk de voorsprong van „Luctor" tot
3—1.
In de resterende tijd zetten de Hil
versummers het „Luctor"-doel onder
zware druk. Mulderije verdedigde zijn
doel echter op uitstekende wijze en ver
der dan één doelpunt kwamen ze niet
(3—2).
„Luctor" zal nu uitkomen in de strijd
om het politlekampioenschap van Ne
derland.
L. T. C. „De Munnik"
Het tweede team van „De Munnik" be
nutte de inhaalweek door de voor a.s.
Zaterdag vastgestelde wedstrijd tegen
E.S.C. te spelen.
In de plaats van mevr. Van Schaik
speelde nu weer mee mej. Lamers. In
het dames-enkelspel sloeg zij mej. Hel-
mers met de klinkende cijfers 61. 6—0,
terwijl ze ook het gemengd-dubbelspel
met B. Hageman won in twee sets. C.
Hollebrandse won ook nu weer zijn en
kelspel. Nu moest De Vries er aan ge
loven. Zoals gewoonlijk kwam hü in de
eerste set weer achter te staan, wat ech-
niet wegnam, dat hij de partij in twee
s won. Mevr. De Vry en J. Braakman
gaven goed partij tegen mej. Helmers
Seegers, doch moesten met de cijfers 86
63 het onderspit delven. Het heren
dubbelspel gaf minder spanning dan
De uitslagen waren: De Vries verl.
Hollebrandse 68 26; mej. Helmers
verl. van mej. Lamers 1—6 0—6; de heer
mevr. De Vries verl. van mej. Lamers
Hageman 79 46: mej. Helmers er
Seegers slaan mevr. De Vrij en Braak
man 86 63; De Vries en Seegers slaan
Hageman en Hollebrandse 61 6—4.
Polotournooi „De Sleutelstad"
De zwem- en poloclub „De Sleutelstad'
organiseert op 15 Juni een polo-tournool
in De Zijl. In de eerste afdeling zullen
uitkomen L.Z.C., Brandenburg en De Zijl,
in de tweede Sleutelstad, Zwip en Zios.
Zomercompetitie K.N.Z.B.
Voor de zomercompetitie van de K.N.
Z.B. staan voor de Leidse clubs de vol
gende wedstrijden op het programma:
1 Juni: De Sleutelstad—D.V.Z. en E
Sleutelstad IISwift, 5 Juni: De Zijl II-
Pinquins, De Zijl (dames)—C.W.P., De
Zijl IV—Die Haghe, 7 Juni: De Zijl IV—
Zios 2.
Waterpolo
Om de „Lepelaar"-prijzen
De wedstrijden om de „Lepelaar"-
prijzen worden op 23 Juli in „De Zijl"
gehouden.
Congres gymnasten te Florence
begonnen
Te Florence (Italië) is gisteren het
congres van de internationale gymnastiek
federatie begonnen. Aanwezig waren 44
gedelegeerden van 20 landen, waaronder
Ierland. Duitsland en Japan wor
den door waarnemers vertegenwoordigd.
Over hun toelating zal deze week
den beslist.
tijd. En geheel overeenkomstig de ge
schiedenis, werd op deze wijze de Water
Music-suite gespeeld, 's avonds na don
ker. Was dit niet gelijk een sprookje?
Terug in Londen, zocht ik naar de rust
an het oude Bath. De altijd maar op-
straat-kranten-lezende inwoners keken
ernstig. Het „keep smiling" is hier
vergeten begrip geworden. Als
vreemdeling moet je je natuturiijk aan
passen. Dus ik kocht een krant, ging
lopende lezen, viel bijna over een hond
begreep plotseling, waarom al die
lezende mensen zo ernstig keken.
Op de frontpagina van een der bladen
vond ik een groot verhaal over een
die haar kunstgebit altijd op
tafeltje naast het bed legde tijdens
het slapen. Een zekere ochtend vond ze
het niet, dacht het ingeslikt te hebben.
het ziekenhuis Röntgenfoto's
maken, alles zonder resultaat. Op het
laatste moment voor een mogelijk opera
tief ingrijpen, belde het dienstmeisje naar
het ziekenhuis, dat het gebit in de hoek
in de slaapkamer gevonden was.
Verwondert het u nu, dat de Engelsen
ernstig keken? En de krantenman had
ït verhaal toch werkelijk met gevoel
Dor humor geschreven. Toen ik eindelijk
bij de St. Paul's een paar lachende men-
trof. waren het Hollandse meisjes.
Nog wel abonnees van ons blad uit
Zoetermeer en Rotterdam. Holland lachte
/eer. In Londen.
Corn. Basoski.
Schaakboeken voor de
jeugd
Van hoe grote waarde de kennis en
de beoefening Van het schaakspel ook
jonge mensen is, behoeft wel geen
betoog.
De Minister van Onderwijs schreef
a. „Niet alleen is het (schaken) een
goede oefening voor het denken, terwijl
het tegelijkertijd ontspanning geeft, doch
rustige en vooruitziende gedach-
rustige en vooruitzeinde gedach-
tenvorming". Van groot belang is ook
algemene verbreiding van dit spel
verband met het moeilijke probleem
een juiste besteding van de vrije tijd.
t is dan ook begrijpelijk dat zij, die
belast zijn met de zorg voor de opvoe
ding van de jeugd het schaakspel bij
die opvoeding betrekken willen. En
reeds komt op verscheidene scholen, zo-
L.O. als M.O. het schaken als
facultatief vak voor op de lesrooster.
Vooral ook om de docenten in dit
moeilijke vak enig houvast te geven,
reeds een paar werkjes versche-
iarvoor wij hier de aandacht vra
gen. Want deze schaakboeken vormen,
ieder voor zich, uitmuntende handlei
dingen om ons geliefde spel te leren.
Allereerst is daar de nieuwste, vierde
druk van: „Oom Jan leert zijn neefje
schaken", door Alb. Loon en Dr M.
bestemd voor de jeugd en dan
nog liefst voor hen, die nog nimmer
schaakstuk hebben aangeraakt. Het
i verhaaltrant geschreven en al le
zende leert de jeugdige schaakstudent
zonder enige moeite de elementaire re
gels van het spel. Wanneer de jonge
schaker op blz. 183 afscheid heeft ge
nomen van „Oom Jan" weet hij meer
van het spel dan menig „in-een-club-
speler" uit vroeger dagen! Deze keurig
verzorgde uitgave van de N.V. G. B. Van
Goor Zonen te Den Haag, kost slechts
f 2.90.
Wij zouden bijna zeggen: als vervolg
op bovenstaand boek verscheen bij de
uitgevers Mij „De Tijdstroom" te Lo-
chem het werkje: „Jeugdschaak" door
L. G. Eggink en Dr M. Euwe (prijs f2.50)
Dit boek is bestemd voor de jeugdige
schakers, die, alvorens de moeilijke
studie van openingen aan te vangen,
goed zullen doen, zich inzicht te ver
schaffen in partijstellingen. Dit inzicht
wordt gegeven aan de hand van meer
dan honderd stellingen uit meester-par-
tijen. Hier is geen sprake meer van „dor
re theorie". Dit is „levend schaken" en
zo boeiend, dat ook de geoefende scha
ker niet zal rusten voor hij tot de laat
ste stelling van dit werkje genoten zal
hebben.
Moge mede door deze beide uitgaven
het doel om de jeugd van Nederland
schaken te leren, bereikt worden!
W. H. van derNat.
Donner en Van Scheltinga
beiden remise
De uitslagen van de 2e ronde van het
Staunton-schaaktournooi te Cheltenham
luiden: UnzickerRossolimo 44^4; Bo-
goljubow—Van Scheltinga K; Klein
Broadbent 10; GolombekStahlberg
afgebr.; Donner—Trifunovic i4; Ma-
tanovicWade afgebr.; TartakowerPirc
01; AlexanderGligoric afgebr.
De afgebroken partij uit de eerste
ronde tussen Wade en Donner eindigde
De stand luidt thans:
1. Pirc, Alexander. Klein. 1 plus een
afgebr. partij; 4. Rossolimo. Broadbent,
Donner en Unzicker 1 pnt. 8. Gligoric,
Wade, Trifunovic, *4 plus een afgebr.
partij; 11. Van Scheltinga, Bogoljubow en
Tartakower pnt; 14. Stahlberg, Golom
bek en Matanovic 0 plus 2 afgebr. par
tijen.
Belgen mogen weer tegen Duitsers
voetballen
De Belgische voetbalbond heeft giste
ren weer toegestaan, dat Belgische club»
tegen Duitse verenigingen spelen.
Friese elfstedenwandeltocht
begonnen
Gisteren zijn ongeveer 200 deelne
mers, bij wie 29 dames, te Leeuwarden
gestart voor de vijfde Friese Elfsteden-
wandeltocht. De wandelaars kwamen uit
alle delen van het land. en ook de 74-
jarige heer Hoeksema uit Amsterdam
was weer van de partij. Zaterdagmiddag
worden <je deelnemers weer t« Leeuwar
den terugverwacht.
