In het Haagwegkwartier worden straks
500 tramonta-woningen gebouwd
Opvallende afwisseling in de ver
schillende eenheden
Tentoonstelling van Hugenootse curiosa
in de Bibliothèque Wallonne
Nieuw hulplaboratorium voor organische
chemie te Leiden geopend
Grote belangstelling uit weten
schappelijke kringen
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
ZATERDAG 19 MEI I9S1
IEUW
jSTEEN
STADSGEHOORZAAL
Het is, meen ik, niet de eerste maal,
dat ik met de verschuldigde ge
voelens, overigens onze stadsre-
geerderen op die blauwe steen van
ons zet. Dat het niet mijn bedoeling
is om de door hen rechtmatig gedra
gen kroon van het hoofd te halen,
spreekt vanzelf. Integendeel. Men
beschouwe ten stadhuize de belang
stelling voor ons stadsbestuur als het
afstoffen van die kroon, opdat zij des
te heerlijker blinken ga.
Ik wil het dit keer eens over de
Stadsgehoorzaal hebben.
Wie zijn oor te luisteren legt, hoort
allerwegen klachten over de ver
schrikkelijke prijzen, die de gemeen
te vraagt voor het huren van de grote
zaal, de foyer, de kleine zaal, de bei
de receptiekamers, het toneel en de
uitbouw.
Ter oriëntering zal ik even enkele
cijfers noemen.
Wil, laten we zeggen een gymnas
tiekvereniging, een avond de grote
zaal huren, met gebruik van uitbouw
en toneel, dan kost het haar niet min
der dan f 250. Dat wil zeggen: f 190
voor de zaal, f 50 voor het toneel en
f 10 voor de uitbouw. Dit lijkt mij
een vrij duur logies, dat de ouders
aan hun kinderen verlenen. Want zo
is het toch. Wanneer Leijenaars naar
de Stadsgehoorzaal trekken, gaan ze
op visite b\j de gemeente.
Men rekene eens uit, wat er alzo
moet gebeuren, wanneer een avond
een beetje voordelig saldo moet op
leveren. De grote zaal heeft i
1100 plaatsen. Stampvol is zij prac-
tisch nooit. Maar laten we ons eens
als een gunstig geval voorstellen, dat
er een 800 mensen zijn. Dat zal al
leen het geval zijn, wanneer de en
treeprijs niet te hoog is. Zeg 75 cent.
Dan brengt de entree f 600 op. Wan
neer er geen bal na is, krijgt de ge
meente hiervan 1/6 gedeelte, is f 100.
Blijft er dus over f 500. Daarvan gaat
precies de helft weg aan zaalhuur,
en dergelijke.
Men voelt wel, dit is een ongezonde
toestand. In elk geval, dit is te kost
baar. Een vereniging, die niet al te
best bij kas is, zal nooit in de Stads
gehoorzaal toch nog altijd dè zaal
in Leijen een uitvoering kunnen
geven. Dat risico is te groot. De even
tuele winst zal te gering zijn. "Want
dat er aan zo'n avond nog andere
kosten verbonden zijn, behoeft geen
betoog. Het gevolg is, dat er thans
elders in onze goede stad uitvoerin
gen plaats hebben, die niet geheel
tot hun recht komen.
Het gevolg is ook, dat de Stadsge
hoorzaal niet zoveel bezet is als voor
heen het geval was en dat derhalve
't buffet minder opbrengt dan vroe
ger. Wat voor de betrokkenen even
min prettig is, dunkt me.
O zeker, ik neem aan dat de tarie
ven zijn samengesteld na ampele
overwegingen. Maar dat neemt niet
weg, dat de Stadsgehoorzaal thans
niet meer haar armen gastvrij uit
strekt naar iedere vereniging, die
binnen onze poorten is. En dat moet
wèl, lijkt mfj. Leijen is alevel niet
bezaaid met goede gelegenheden, zo
als men weet. En de tijden zijn toch
al zo schrikbarend duur. De gemeen
te dient te waken tegen prijsopdrij
ving. En ik wil natuurlijk de acht-
b're hoofden van onze stad géén
prijsopdrijving in de schoenen schui
ven ik zal wel uitkijken maar
dat zij wat meer clementie dient te
betrachten in het verhuren van haar
lokaliteiten, lijkt mij dringend ge
wenst.
Ik weet het: Regis voluntas supre-
ma lex. De wil des konings is de
hoogste wet. En iedere rechtgeaard
Leijenaar zal zich over 't algemeen
graag neerleggen bij de wil van de
mannen van 't stadhuis.
Maar die prijzen van de Stadsge
hoorzaalNee!
BALJUW.
Een dokter nodig?
De Zondagsdienst der hulsartsen wordt
morgen waargenomen door de dokters
Hartman, Kortmann, Mastenbroek, Si
mons en Verbrugge. Dokterstelef. 22222.
Welke apotheek f
De avond-, nacht- en Zondagsdienst
der apotheken te Leiden wordt van Zater
dag 19 Mei 13 uur tot Zaterdag 26 Mei
8 uur waargenomen door apotheek Van
Driesum, Mare 110, tel. 20406, en de Zul-
der-apotheek, Lammenschansweg 4, tel.
23553.
Leidenaar in Rijnsburg
overreden
T In het ziekenhuis overleden
Gistermiddag omstreeks half 1 gebeur
de in de Tramstraat te Rijnsburg een ver
keersongeluk met dodelijke afloop. Een
vrachtwagen, zwaar met stenen beladen,
komende uit de richting Katwijk en be
stuurd door de heer J. J. C. P. te Was
senaar, kwam in aanraking met de wiel
rijder W. F. de B. uit Leiden, die met
zijn fiets onder de auto terecht kwam
Het slachtoffer werd naar het Academisch
ziekenhuis gebracht, waar de man i
loop van de avond is overleden. De heer
De B. was 47 jaar oud.
Ooi de recreolie Jcreeg de volle aandacht
wethouder van openbare werken, de heer A. J. Jongeleen, heeft de pers enige
mededelingen gedaan omtrent het plan van de vijfhonderd woningen, die in de
naaste toekomst ln het Haagwegkwartier achter de aan de Da Costastraat reeds
In aanbouw zijnde woningen zullen worden gebouwd. De toestemming om
bouwen is er. Het departement heeft het plan goedgekeurd en er Is een aannemer
gevonden, die het uitvoert voor de prijs, die door het departement is goedgekeurd.
De gemeente zelf moet echter betalen. Het geheel beloopt een bedrag van ruim
6M millioen gulden SM millioen voor de huizen en ruim 1 milHoen voor grond
straten. De wethouder verwacht, dat de eigenlijke werkzaamheden op 1 Juli
zullen beginnen. Binnen twee Jaar hoopt men dan klaar te zijn.
Indertijd werd door de Nationale Wo
ningraad een bouwplan opgezet van 2500
woningen, waarvan de plaatsen Hengelo.
Tilburg. Vlaardingen, Katwijk en Leiden
zouden profiteren. Leiden kreeg een vijf
de deel van de hoeveelheid woningen.
Het plan hiervoor is opgezet door het
architectenbureau Verhage, Kuiper, Gou
wetor en De Ranitz te Rotterdam, terwtil
ook de heer F. J. Libot van de dienst
Gemeentewerken zeer veel in het kader
de voorbereidingen heeft gedaan. Het
project vertoont het „tramonta"-systeem,
naar de mening van de wethouder
gelukkige combinatie is van de tra
ditionele en de montagebouw. Aannemer
is de firma Smits en Verhoef te Rotter
dam.
Ondanks de prijsstijgingen In de bouw
wereld, aldus de wethouder, die hun
zaak vinden In „Korea" en de verschil
lende loonronden, zijn wij met dit plan
binnen de financiële grenzen van October
1950 gebleven. Dit kon in dc eerste plaats
worden bereikt door overleg met de aan
nemer en in de tweede plaats door een
vormigheid in de bouw. Die eenvormig
heid doet echter aan de architectonische
waarde van de huizen geen afbreuk,
zekerde de heer Jongeleen, die de stellige
overtuiging heeft, dat dit plan het zal
doen.
De grote maquette toont vijf eenheden
Eén van die eenheden hebben wij bij
dit artikel afgedrukt. Opvallend is
afwisseling. De verschillende groepen
de bevolking zijn niet apart gezet
ouden van dagen bij ouden van dagen
r 500 woningen in
Geschiedenis wordt lastbaar in menselijke documenten
De tentoonstelling, die ds Cabanis in de Bibliothèque Wallonne ter gelegen
heid van het bezoek van de Franse ambassadeur heeft georganiseerd, zou
men kunnen betitelen: „Twee eeuwen denken en strijden voor de ver
overing van de vrijheid van geweten". Begunstigd door het klimaat van
vrijheidszin, dat de Hugenootse bannelingen in de Nederlanden hebben
gevonden, hebben zij hier werken geschreven en doen uitgeven, die zij
nergens ter wereld hadden kunnen publiceren.
In de eerste zaal, die van het kaart- door d'Esaie Du Pré. Het is het.charter
systeem, staan niet minder dan acht kas
ten, tezamen bevattend meer dan ander
half millioen namen van refuglé's en hun
afstammelingen tot aan het jaar 1810, een
schier onuitputtelijke bron van wetens
waardigheden voor amateur-genealogen,
zowel in Nederland als in Europa en ver
daarbuiten. President Roosevelt bijv. kon
hier zijn voorouders vinden. Bovendien
bewaart men hier autogrammen van bijv.
Prins Willem III van Oranje en van Lo-
dewijk XIV als kind en als opgroeiende
jonge man. Uit 1707 zijn er brieven on
dertekend door Ant. van Kinschot.
Maar de echte tentoonstelling begint
as in de volgende zaal. Daar vindt men
?n kaart, waarop de twee tochten naar
de ballingschap van de Hugenoten zijn
aangegeven en de kerken, die zich tot
op de dag van heden hebben gehand
haafd. Daar zijn ook herinneringen' aan
de historicus Elie Benoit, dominee te
Delft, en herinneringen aan de herroe
ping van het edict van Nantes. Wij zien
Franse Bijbels, waaronder een, uitge
geven door Elzevier en voorzien van no
tities. die zijn overgenomen van de R.K.
Bijbelexegeten. Daar zijn ook de uit een
oogpunt van menselijk-levende geschied
schrijving zo curieuze gecamoufleerde
Bijbels, in de trant van onze 18de-eeuwse
schuilkerken: achter de profane voor
gevel van historische notities is de tekst
verborgen van de H. Schrift.
een der bovenzalen bevindt zich
een zgn Waalse koffer en een verzame
ling lijsten van Hugenoten, die tot de
galeien veroordeeld werden. Daar zijn
ook dagboeken en autogrammen van
Polyander, P. du Moulin en Du Bosc.
In de grote consistoriekamer vindt men
herinneringen aan Jurieu, zijn beroemde
herderlijke brieven en zijn profetieën.
Ook P. Bayle is er te vinden met zijn
,Avis aux refugié's" en de pacifist H.
Basnage. De ommekeer in de Franse
geest wordt duidelijk, wanneer men
leest, wat J. J. Rousseau en Voltaire o.a.
over verdraagzaamheid hebben geschre
ven. Ook vindt men in deze zaal het
beroemde exemplaar van de Confessio
Belgica van Guido de Bray, geschreven
op bevel van de Waalse synode in 1580
Studenten volleybal
kampioenschappen
Leidse universiteit werd tweede
Het team van de Leidse Universiteit,
dat deel heeft genomen aan de Ned. Stu
denten volleybalkampioenschappen te
Amsterdam, heeft op de zeer eervolle
tweede plaats beslag weten te leggen.
Leiden bleef in zijn poule ongeslagen sn
kwam in de finale uit tegen Delft en
Amsterdam I en II.
De uitslagen waren: Delft—Amsterdam
I 2823; LeidenAmsterdam II 2221;
LeidenAmsterdam I 1625; Delft-
Amsterdam II 2422; Amsterdam I—
Amsterdam II 2216; Leiden—Delft 33—
15. Slechts door een iets beter gemiddelde
werd Amsterdam I kampioen. Algemeen
men echter van oordeel, dat Leiden
het sterkste team had.
geworden van geheel de Nederlandse
formatie.
De tentoonstelling is Maandag 21
Dinsdag 22 Mei nog te zien. Ds Cabanis
geeft des morgens tussei
des middags tussen 2
echter in het Frans, zodat alleen zy. die
deze taal voldoende machtig zyn, iets
deze rondleidingen hebben.
grote gezinnen bij elkaar maar men
leeft als het ware door elkaar. Op de
afbeelding is ook duidelyk te zien, dat
de huisjes voor de ouden van dagen „ge
koesterd" en „beschermd" worden door
de étagewoningen van hen, die nog in
het „volle leven" staan.
nieuwe wijk is omgeven door rij
wegen van 10 m breed. Die wegen zijn
bestemd voor het doorgaande verkeer,
dat dus beslist niet in de wijk komt.
De wegen in de wijk zijn 5 m breed en
ijn er zelfs van 3M meter. Er zal
dan ook hier en daar één-richting-ver
keer moeten zijn.
De ruimtewerking in het plan is groot
cr is veel groen. Elk deel heeft
zandbak. By de bakken komen onder
bomen! banken, waarop de ouders toe
zicht kunnen uitoefenen. Ook is een
deelte gereserveerd voor de oudere Jeugd.
Het gehele plan heeft één groot voetbal
veld, dat bestemd is voor jongens boven
twaalf Jaar. Grote wedstrijden zullen
hierop niet worden gehouden. Het veld
is door veel groen omgeven.
Er komen 28 woningen voor ouden van
dagen. Inrichting: een grote woonkamer,
slaapkamer en een keuken; tussen
keuken en slaapkamer zijn badcel en
let geprojecteerd; op de zolder kan
bed worden gezet, maar meer ook niet.
De huizen hebben een voor- en een
tertuin.
Verder geeft het plan 120 één-gezins
woningen voor vijf personen. De hal is
2 bij 2.20 meter. De keuken staat direct
in verbinding met de huiskamer. Twee
grote slaapkamers, een kleinere slaapka
mer en een badvertrek completeren de
woning. Eveneens een voor- en achter
tuin; de achtertuin heeft een schuur.
Dan 48 één-gezinswoningen voor acht
tot tien personen. De woonkamer heeft
een oppervlakte van 18 vierkante meter.
Er is gelegenheid in deze kamer een ge
deelte af te schelden voor slaap- of stu
deervertrek. Naast de gang de keuken,
die ook aan de straatkant is geprojecteerd.
Boven: drie grote slaapkamers, een klei
ne slaapkamer en een douchecel. Ook
voor- en achtertuin.
Voor het hele plan zyn er acht
kels; in deze huizen kunnen vier personen
wonen. Meer winkels achtte men niet
Er komen 120 étagewoningen (drie
woonlagen) voor vier personen. Indeling:
woonkamer, twee slaapkamers, douchecel,
ook een balcon, alsmede een gemeen
schappelijke tuin. Tevens 80 étagewo
ningen voor vier personen. Lawaai is
uitgesloten, nu men tussenvloeren va
cm heeft geconstrueerd. Dan nog
étagewoningen (45 voor zes en 45 i
vier personen) met wissel- of gezond
heidskamer. Een sousterrain onder de
complexen dient als bergruimte.
Verder zijn in het plan 32 werkplaatsen
opgenomen, die men als garage kan in
richten.
De wethouder deelde nog mee, dat de
gemeenteraad reeds in principe heeft be
sloten de gelden voor de uitvoering
het plan beschikbaar te stellen,
Welke woningbouwverenigingen achter
het plan van de 500 zullen staan, moet
nog door de wethotfder worden beslist.
Dit te bepalen, is geen gemakkelijke
zaak. Ook over de huurprijs kon de
heer Jongeleen zich nog niet uitlaten.
Er zijn wel pryzen vastgesteld, maar die
kunnen nog worden veranderd.
BENTHUIZEN
Bedryfstelling.
Het Centraal bureau voor de statistiek
heeft nu de voorlopige uitkomsten vi
October van het vorige jaar gehouden
bedryfstelling bekend gemaakt. In onze
gemeente bedraagt het aantal vestigingen
59, waarin 226 mannelijke en 17 vrc
lyke personen werkzaam zijn.
Pinkstercollecte
De Pinkstercollecte in de Hervormde
Gemeente heeft f 283.85 opgebracht.
Geboren: Trijntje d.v. C. van Reeu-
wijk en D. Brouwer.
Ondertrouwd: K. Vertiurg, 27 j
Zevenhuizen en J. van den Bosch, 25 j
Jaarvergadering Geref.
schoolvereniging
Gisteravond werd in het gymnastiek
lokaal van de 6chool aan de Hooglandse
Kerkgracht de jaarvergadering gehou-
"en van de Geref. schoolvereniging.
De voorzitter, mr dr H. D. M. Knol, be
lichtte in zijn openingswoord de drie
verbanden gezin, school en overheid.
Het gezin mag niet op het terrein van dn
school komen en de school niet op het
terrein van het gezin. Het gevaar is er.
dat de grenzen vervagen. Voor de over
heid geldt dit ook.
De secretaris, de heer D. de Bruyn,
noemde in zijn jaarverslag de resultaten
het onderwijs zeer gunstig. Er zijn
in totaal 1635 leerlingen. Spr. hoopte, dat
de nieuwe school spoedig klaar zal ko
men. opdat de toeneming van het aantal
leerlingen kan worden opgevangen. De
heer J. H. de Jong deelde mee, dat er
winst van f 103 85 kon worden ge
boekt. Met de financiën liep het dus be
ter dan vorig jaar.
Als voorzitter van de bouwcommissie
deelde dc heer De Jong mee, dat dc
nieuwe school ten N.-O. van dc Roden-
burgerstraat zal worden gebouwd. De
architect heeft reeds een bouwplan
klaar. Het gymnastieklokaal moest wor
den geschrapt. Als de voortekenen niet
bedriegen, zal deze belangrijke wens
de bouw van een school in de Rodcu-
burgerpoldcr binnen afzienbare tyd
crvulllng gaan. Over een school in
het Morskwarticr was men niet zo opti
mistisch. Het valt ook voor het gemeen
tebestuur niet mee een plaats aan te w\j
zyn. Het bestuur koestert het plan eer
school te doen bouwen ln de buurt var
de Vondellaan.
Als bestuurslid werden herkozen de
heren J. H. de Jong, mr A. J. Mulder
Wendt. In de vacature vai
heer W. G, Aldershoff werd gekozen de
heer S. J. Anes.
Zilveren conducteur
Onze stadgenoot, de heer R. J. Issel-
an, zal op 21 Mei 25 jaar als conduc
teur in dienst zyn van de N.Z.H.V.M.
LEIMUIDEN
Verpleegster benoemd
Zuster M. P. Rietmulder te Voorschoten
benoemd tot verpleegster van Oude
Wetering, Leimuiden en Rijnsaterwoude.
Chr. houtbewerkers hielden uitstekend'!
geslaagde rayonbijeenkomst
Bond herdenkt zevende lustrum
pnieu
,elend
wide
p kin
It he
leuge
pet ti
De Chr. Houtbewerkersbond bestaat 85 Jaar en in verband met dit heuglyk teitY0orl
had het rayon Leiden gisteravond een by eenkomst belegd onder leiding van de^j- d<
bondsvoorzitter, de heer P. A. Westdyk. Dit hield ln, dat de grote zaal van de|gs ze
Burcht tot de laatste plaats was bezet met leden van de afdelingen Aarlanderveen,!
Alphen aan den Ryn, Bodegraven, Katwyk aan Zee, Leiden, Leiderdorp-Zoetcr-[tenj;
woude, Lisse en Sassenheim. En dit interlocale gezelschap had niet voor niets zijnjn ro
schreden naar de Burcht gericht: wat daar werd geboden, loonde de moeitef11^
ruimschoots.
Na de opening door de bondsvoorzit
ter en een kort, maar gewaardeerd op
treden van de G J.V-band „De Manqul-
bantl's" waarvan vooral de zingende
zaag van Nico Bosman aller bewonde
ring had hield de tweede bondsvoorzit
ter, de heer A. de Bloeme, een herden
kingsrede. Spr. zette even de klok 35
jaar terug: op 1 April 1916 kwam de
fusie tussen de twee bestaande organi
saties tot stand, wat de oprichting van
de Chr. Houtbewerkersbond inhield, met
673 leden.
Maar hier was eerst nog wel een en
ander aan voorafgegaan. Omstreeks 1900
werden te Rotterdam en Zaandam de
twee organisaties opgericht, waarvan de
(weinige) leden onder zeer moeilyke
omstandigheden hun principiële arbeid
moesten verrichten- Echter niet tever-
Veredeling van de democratie is taak
van vrije volken
Prof. Scholten voor de Leidse afdeling S.S.R.
Democratie is een kostelijk goed, dat samenhangt met onze diepste overtuiging,
aldus prof. dr L. W. G. Scholten in zyn referaat over „Volksontwikkeling en de
mocratie". En de Leidse hoogleraar, die de actuele problematiek, die rondom deze
begrippen zich naar voren dringt, niet meed, vond een aandachtig gehoor by de
leden van de Leidse S.S.R.-afdeling.
•ang af de geestelyke
•an een volk erkend
geefs. De kleine plant is een grote boom} Sr°
geworden en de aanwezigen lieten
krachtig en warm applaus horen, toente
de heer De Bloeme mededeelde, dat defb
bond nu de 4100 leden is gepasseerd.|-bla>
Het hoogste aantal, dat ooit is bereikt-p
beschreef het verschil in de i
standigheden van de arbeider vroegerjn
en nu. Maar altyd is het er de bond om»
te doen geweest, te putten uit het Woord, |n d<
i{^d ging het om gerechtigheid
naastenliefde. Tot slot merkte spr. op.b z
dat de mensen van de Chr. vakbeweging l lan
moeilijke tyd wacht. Het is dus zaakp he
paraat te zyn om te tonen, dat men een pen.
dienaar is van God- Staande werd het
bondslied gezongen
Het verdere gedeelte van de avond iVoo:
werd in beslag genomen door een boei-lke
ende opvoering van het sociale stukteerk
..Als de poorten opengaan" door de Chr. lorge
toneelvereniging „Animo" te Vlaardin-prk
gen. Tijdens de pauze werd een collecte teen:
het t.b-c.-fonds „DEL." gehouden,Echt
terwyi tevens enkele tractaties werden fedil
verstrekt. Lzan>.
Prof. Scholten begon er op tc wijzen,
dat het moderne begrip democratie in de
aanvang van deze eeuw opgeld begon
te maken. Men dacht deze democratie
ideeën te kunnen verwezenlijken door
de volksontwikkeling te bevorderen en
naar een volkenbond te streven, die een
langdurige vrede mogelijk zou maken.
Toen'zag men de democratie als tegen
stelling tot de autocratie.
De bekoring, die in die eerste tijd uit
ging van de democratie, begon echter al
gauw af te nemen. De mislukking van
de oorspronkelyke opzet van de Volken
bond en de invloed van partij-instanties
op locale organen, die onaangename ge
volgen met zich meebracht, zijn niet ge
heel onschuldig aan deze afval van de
eerste liefde. Het is daarom duidelijk,
dat deze ontevredenheid al van vroegere
datum was dan 1931. het jaar van de op
komst van het nationaal-socialisme.
De Tweede Wereldoorlog bracht de
mens echter tot nieuwe bezinning op de
waarden van de democratie. Het zal de
taak van de vrye volken zyn, aldus prof
Scholten, zich te beraden of de demo
cratie niet zo veredeld kan worden, dat
de kwade gevolgen verwijderd worden.
Of de waarheid door de mening van
dc meerderheid gevormd wordt, is wel
een van de grootste vraagstukken van
de huidige democratie. Het Calvinisme
Nóg harder werken..
ONDER GROTE BELANGSTELLING uit universitaire en wetenschap
pelijke kringen werd gistermiddag het nipuwe hiilnlahnratorium vonr
pelijke kringen werd gistermiddag het nieuwe hulplaboratorium voor
organische chemie, verbonden aan de rijksuniversiteit te Leiden, geopend.
De dankbaarheid onder de leden van de wetenschappelijke staf en de
studenten voor deze verruiming van de werkgelegenheid was zeer groot,
zó zelfs, dat men meermalen de verzekering meende te moeten geven,
dat er nog harder gewerkt zal worden dan voorheen. De meer dan tien
procent dissertaties, die dit laboratorium per jaar oplevert, zullen, zo zei
men, met een behoorlijk aantal vermeerderd moeten worden.
De stampvolle collegezaal, die ln licht
grijze nieuwe verf en versierd met een
aantal fleurige bloemstukken, een vro-
lyk aanzien had, herbergde onder de of
ficiële gasten de vertegenwoordigei van
de minister van O. K. en W., mr A. C.
van Bruggen, ir J. Scheurkogel namens
de directeur-generaal van de Rijksge
bouwendienst. de president-curator van
de Leidse Universiteit, baron De Vos van
Steenwjjk, de secretaris van curatoren,
mr K. Wiersma, en de rector-magniflcus,
prof. dr S. T. Bok.
Zij werden welkom geheten door de
hoogleraar-directeur, prof. dr E. Havin-
ga, die een overzicht gaf van de geschie
denis van het laboratorium sinds de op
richting door prof. Franchimont in 1901.
„Een halve eeuw lang heeft het op bijna
bovennatuurlyke wijze zijn taak ver
vuld." aldus spr. „Het bezat ongekende
elastische eigenschappen". Dat moest ook
wel, want gebouwd voor 12 studiosi in
de chemie, moest het op den duur dienen
voor ongeveer 300 studenten.
Prof. Havinga bracht dank aan de mi
nister, aan het college van curatoren cn
de Rijksgebouwendienst, vooral aan de
afdeling Leiden van die dienst, voor het
geen tot stand is gebracht in de ver
nieuwing van het oude gebouw en de
bouw van het nieuwe. Een persoonlyk
woord van erkentelijkheid richtte 6pr.
tot dr C. Koningsberger, die hem gedu
rende de maanden van bouwdrukte zo
uitstekend terzyde stond.
Hierna ging spr. over tot een beschrij
ving van het nieuwe interieur, waarby
de nadruk werd gelegd op de verzeke
ringen, genomen tegen eventuele geva
ren, en op de bereidheid, die gevaren te
trotseren in het belang van de weten-
Prof. Havinga vroeg zich af, of het wel
verantwoord is zoveel energie te beste
den aan de opleiding in de scheikunde,
waar deze wetenschap ook figuurhjk ge
sproken een explosieve is. Spr. zag ech
ter in industriële ontwikkeling de enige
weg tot behoud van ons land en de che
mie is daarbij onontbeerlijk. Bovendien,
wat zou de geneeskunde zijn zonder de
moderne chemo-therapeutica en de anti
biotica? En ten slotte: is dit proces wel
tegen te houden? „Wie de ontwikkeling
van de wetenschap wil stop zetten, doemt
de mensheid ten dode," aldus prof. Ha-
Een haveloos kleed
Als vertegenwoordiger van de minister
van O. K. en W. sprak mr Van Bruggen,
„het financieel geweten van Zyne Excel
lentie." zoals hy zichzelf betitelde. Na een
bezoek in de herfst van 1950 was men
ten departemente overtuigd van de nood
zaak het haveloos kleed van de Leidse
Alma Mater te herstellen. Spr. zwaaide
de Leidse universiteit lof toe voor de
wyze, waarop ondanks technische be
en, in Lelden werd en wordt ge-
De president-curator, baron De Vos van
Steenwyk, wees er daarentegen op, dat
ondanks het feit, dat grote ontdek
kingen vaak onder slechte omstandig
heden tot stand komen de uitwerking
die ontdekkingen behoorlijke tech
nische voorzieningen vragen. Spr. uitte
rens, dat de krachten, die in het hier
op te stellen parallelogram van krachten
werkzaam zyn, niet al te zeer eikaars
tegengestelde zullen worden, zodat in
ieder geval een resultante te voorschyn
komt in de vorm van nog meer hoogst
noodzakelijke voorzieningen.
Namens de directeur-generaal van dc
Rijksgebouwendienst sprak ir Scheurko
gel, die sombere geluiden liet horen ovei
de financiële mogelijkheden, die er vooi
Leiden zijn. Deze dienst heeft steeds met
grote moeilijkheden tc kampen, omdat
er steeds meer bezuinigd wordt en de
kosten steeds stijgen. Spr. deelde mede,
dat het nieuwe laboratoriumgebouw
276.000 heeft gekost.
Met een plechtig gebaar overhandigde
ir Scheurkogel aan de president-curator
de sleutel van het nieuwe gebouw
een lichtblauw lint. Met deze sleutel werd
na afloop van de plechtigheid de deur
van het hulplaboratorium geopend.
Namens de academische senaat sprak
de rector-magnificus, prof dr S. T. Bok,
die de bevoorrechting van het organisch
laboratorium boven zovele andere univer
siteitsgebouwen toeschreef aan het feit,
dat de chemie een nog zo jonge en met
veel élan beoefende wetenschap is.
Voor de studenten en de wetenschap
pelijke staf sprak de praeses van
chemisch dispuut, de heer J. L. J v.
Vliervoet. Deze spreker beloofde, dat
in de toekomst nog harder gewerkt zal
worden dan voorheen en dat het m
dissertaties nog zal stijgen. Iets u
naar de senaat met nieuwsgierighe-H
ziet.
heeft van de a;
verscheidenheid
Het geloof is een gave van de Heilige
Geest, waartoe men niemand kan dwin
gen. Deze Calvinistische gedachte is nu
practisch gemeengoed geworden van hei
Nederlandse volk.
Eén ding moet ons duidelyk zijn, zo
besloot spr., dat uit 'onze Calvinistische
overtuiging de zuivere democratie kan
groeien, die vruchtbaar is vóór ons volk
Kleurenspel in Limmen
Dc Hortus Bulborum te Limmen bU
Alkmaar lieeft grote bekendheid
kregen door zyn oude tulpen (vern
neeste bijeengebracht door de heer
P. Boschman) en hyacinten. Collecties
nergens ter wereld voorkomende.
Onder al het schone en merkwaardige,
dat thans in bloei staat, bevindt zich de
violet-purper gekleurde Darwintulp Va
lentine, geflankeerd door de röntgen-
mutatie. welke dr De Mol er in 1933 uit
verkreeg. In dat jaar „raakte hij Valen-
met zyn moderne toverstaf aan";
nuchterder en nauwkeuriger gezegd: op
de tulpenbollen richtte hy de electro-
magnettsche golven van het röntgen-
iicht Na een jaar bleek het resultaat-
Rembrandt-Valentine was geboren. De
violet-purperen bloemkleur is gebroken
i wisselt nu af met wit en geel.
Dit kleurenspel wordt hier niet ver
oorzaakt door virusziek, zoals bij
zovele tulpen met gebroken kleur het
geval is. Neen, hier berust dit op erfe
lijke verandering van het kleurpatroon
door bestraling; een wijziging, die
volkomen constant gebleven is van 1933
af. Bladeren en stengel vertonen dan
ook geen enkel ongaarne gezien ken
merk van virusziek, zoals vlekken in
het groen, slechtere groei enz. Een on
afzienbaar veld van mogeiykheden.
Burgerlijke stand van Leiden
GEBOREN: Harry W. z v W M Wies-
senberg en D Macaré; Marianne Chr, dr
F F de Jongh Swemer en L van
Oever; Wilhelmina M, dr v L J
Haastrecht en M J van der Maat; Ma
le A, dr v M J van Goozen en J P N
den Ing; Johanna E J, dr v C P
Schouten en A S J Hermsen; Marianne
dr v A Bek en H Kleyn.
OVERLEDEN: M den Os. vr, 84 jr; N
Kriek, wedn, 82 jr: G A Hiemensz,
3 weken.
roge
Botanische tulpen ver
overen de wereld
Het succes van de botanische tulpen, tnde
die in de eerste jaren na de oorlog °P|,ant,
bescheiden schaal door Nederlandsche Lann
kwekers en exporteurs ten verkoop wer-Lj
den aangeboden, neemt hand over handLra(;
toe. Deze tulpen zijn veredelde produc-feric
ten, stammend van uit Klein-Azië en de|janü
Kaukasus geïmporteerde bolbloemen, fomi
waarmede de wonderlijkste resultaten fc Vt
zy'n bereikt. Men kan er thans haast nietLar
genoeg van kweken om aan de vraag te [jet 1
kunnen voldoen. Niet alleen kleuren enje b
vormen van bloemen en blad, die thans pirk
in een rijke verscheidenheid te zien zyn, r- zc
maar ook de ietwat exotische gedra- haar
gingen van de bloemen, die daardoor rerr;
zeer aantrekkelijk worden voor borders, tijk,
hebben dit nieuwe product, dat in veie Hert
tientallen soorten verkrijgbaar is, een jn d-
aanzienlyk afzetgebied bezorgd. En J
De „Tulipa's" bloeien thans in groten lrit-1
getale op de „Keukenhof" te Lisse. Tal ieus
van buitenlanders, voornamelyk kwekers, Maa:
zyn er op af gekomen en hebben aan- K v.
zienlyke bestellingen gedaan. Bij de hui- Se
dige weersomstandigheden kan worden bari:
verwacht, dat vele soorten botanische tul- peef
pen tot aan de sluiting van „Keukenhof" latei
aan het einde van deze maand te zien [en
zullen zyn, naast ryke collecties Darwin- pa1
en andere laatbloeiende soorten. Dit is I
een bijzonderheid, daar de meeste Tuli-
pa's onder de vroeg bloeiende tulpen ge- Ei
rangschikt worden. fige
Diamanten huwelijk
te Leiden
Leiden heeft weer spoedig een diaman
ten echtpaar binnen haar veste: \V. Dreef
en E. Dreefde Groot, wonende Langc-
gracht 125. Op 21 Mei gaan de bruids
dagen in cn 3 Juni is de grote dag.
De 79-jarige bruidegom is wat dovig j
en daarom hebben we maar een bab- E
beitje gemaakt met de op zes weken na zon
even oude bruid, die vol trots kon ver-
tellen, dat ze juist klaar was met de Wj
grote schoonmaak. Helemaal alleen ge- om
daan! Beiden zijn in Leiden geboren en,
omdat zij nu al 42 iaar in hetzelfde nuis E
wonen, meende de bruid met rechi te get
kunnen opmerken, dat ze het huis r.u pla
ongeveer wel „betaald" hebben. De brui
degom is altijd smid van professie ge
weest. Eerst 24 jaar by Boot aan de
Spanjaardsbrug, toen een tydje by de
gebroeders Van Ulden aan het Utrechts I
Jaagpad en tot slot bij een bedryf in
Rys-wyk, tot dit failliet ging. De heer
Dreef was toen zestig jaar en is meteen
maar opgehouden met werken. Vissen
was daarna zyn geliefkoosd tijdverdrijf, j 1
Uit het huwelijk werden 13 kinderen ge- we
boren, waarvan er nog 6 in leven zijn. |vs
Voorts zijn er 10 kleinkinderen en werd
onlangs in Indonesië het eerste achter
kleinkind geboren. j
A.N.I.B. gaat belangstelling wekken
voor de revalidatie
Afdeling Leiden bijt spits ai met een revue
Menu van de dag"
Zi
Dc revalidatie van geheel of gedeel
telijk invaliden is bij de Algemene Ne
derlandse Invaliden Bond steeds in goede
handen geweest, maar de belangstelling
van het publick voor dit zo moeilyke.
maar noodzakelyke sociale werk is tot
nog toe vrUwel nihil geweest. De bond
wil daar in het komende seizoen veran
dering in gaan brengen.
Daartoe heeft men contact gezocht en
gevonden met het gezelschap Elisa en
Tjemkanoff. Er is overeen gekomen, dat
een speciale revue voor de A.N.I.B. za.
worden gecreëerd. De start zal in Lelden
plaats vinden met een gala-soiree in de
Schouwburg op 26 Mei. Die uitvoering zal
tevens een proef zyn. Slaagt zy, dan
wordt het gehele land bereisd met een
programma, dat niet hinderlijk-nadruk
kelijk om medelijden met de invaliden
zal vragen, maar door middel van een
inleidend woord van de arts voor revali
datie D H. F. Wolters uit Enschede en
een kleine prysvraag zal opwekken tot
steun aan mensen, die met een beetje
hulp weer volwaardige krachten van d
onze maatschappij kunnen worden. v
„Menu van de dag"
In het comité van aanbeveling hebben d
o.a. zitting genomen de burgemeester en
de wethouder van sociale zaken van Let-
den, dr C. P. van Nes, orthopaediscb s
chirurg aan de Anna-kliniek, namens de
sociaal-medischo dienst van de Kon.
marine kap. ter zee J. A. de Back, de 2
garnizoenscommandant majoor Kuiperié
en de praeses van de V.V.S.L., mej. C.
A. Kluiver. De tournee vangt als al-
les loopt, zoals het lopen moet in
September aan. De titel van de revue zal -
zyn: „Menu van de dag" en het aantal i j
medewerkenden is op 16 bepaald. De
muzikale illustratie is in handen van
Fred- King met zyn ensemble. Zang en
dans o.a. zullen het meer ernstige deel I
van het programma uitmaken, maar ook I
aan de humor is gedacht.
De baten komen aan de afdeling, waar 1
wordt opgetreden.
