JriN en CHINEZEN - twee grondpijl
waarop MALAKKA rust
Vijf
pagina's advertenties, waarin om
personeel wordt gevraagd
ÏIEUWE LEIDSCHE COURANT
i MA*
DINSDAG 13 MAART 1951
L.
Catvf
J-
Zonen van het Hemelse Rijk als
arbeiders en ondernemers
ro£fen,kPROEBELEN?" vroeg mijn vriend John, een toean besar (groot heer)
iagmidl in de tin op Malakka, „troebelen? doe niet zo somber, mijn waarde,
ewjj§BStel liever een setengah (whiskey en soda) en laat ons over minder
noeil^oedige dingen pratenDat hier op Malakka moeilijkheden zijn, weet
fhet'tr hele wereld- Maar wat weet eigenlijk van dit land, dat je direct
zoals frer troebelen begint? Als ik over Malakka spreek, denk ik aan tin. Daar
moetfeven we hier van, niet van die troebelen, hoe vervelend ze ook mogen
sn" aai"- ze kosten ons een slordige 350.000 gulden per dag.... maar de
deeli^n brengt meer op en om de opbrengst gaat het mij, daar ben ik tinmijn-
;enaar voor.
de N.'
PPij. ^Bravo, Grote Kapitalist... Nu, cheerio!
fle whisky was inmiddels gebracht)
lat was dapper gezegd, maar weet Je
log iets meer van tin dan alleen de op-
rengst? Ken je van dit land meer dan
eigen productie- en verkoopcijfers?
bent het toonbeeld van een materia-
er, die.r,.M'sschie
practisch
zei John,
i 30 i
i daarom
het
Cr^êrir08Ste t"c1' dat lk 'e eens een paar
de U-act ische dingen over Malakka en de tin
akree|rtel. Tot je eer
moet il^ zeggen, dat 1e
'el onpractisch, maar erg leergierig
int nieuwsgierig is misschien een
•ter woord!"
„Dat brengt mijn beroep mee... en nu
irtellen..."
100 kid
mt
Drie zuilen
•vel wal
yers<a»Drie zuilen", begon John, „dragen
de via'akka: i'n. rubber en Chinezen. Met
(870 Je rubberboeren bemoei ik me vandaag
ahanrtJet, vraag over hun ondernemingen
rzonneP3'' ecns iets aan Bertie, die blonde
piend van j°. Maar over tin en Chinezen
ïlgië
t voorF' i)ew"s van ,everen ook. Eerst
n.^fn ^„Typisch", onderbrak ik, „de tin
m tn V1™'" «n!"
lu 1 „Ja. voor mij wel. dat weet je toch!
Iu dan Malakka Is een der rijkste tin-
ite mafebieden ter wereld. De productie is hier
>n nietF0,er dan 'n Indonesië. Australië, de
vei{jenPnS°. andere Afrikaanse gebieden, Boli-
e lagei!3 Siam, Birma, Indochina, Mexico,
agen
de Ver-
old Eng-
duJnd" Nu ken je meteen alle tin-produ-
reldprod uctii
Ook éP? nie' a' hetlben we dan na. 1945 weer
waardfel wat in orde en in bedrijf gebracht
22 kP 1947 produceerden we zowat 38.000
ripte Pn m '927 echter ruim 54 000 ton. De
en. Vflplpr? over de laatste jaren zeg ik je wel
neer fns a's 'k ze gecontroleerd heb
ƒ18. «„Geheimzinnig?"
2 Pen '„Nee, maar statistieken moeten zorg-
ht vooijiftig behandeld worden
en fli „Natuurlijk, John. maar toch
maat. .„Niets toch! Onze top-productie haal-
en we i„ 1940, vóór de Jappen kwamen,
j jat was btfna 81.000 ton. Onze Japanse
i Moa?ze,ters brachten het in 1944 tot 12.500
VhAnin- niet best! En wii haalden in 1946
Thorijet veel meer dan 8 500 tonMaar
Viosl Sr0,e sProng omhoog danken wij aan
j- t weer ingebruikneming van grote wa-
"^"^Jrkrachtstations. zodat we over voldoen-
h stroom kunnen beschikken om onze
e'ptmpinstallaties op volle toeren te laten
S(Taaien De Perak-River-Hydro-Electric
pwer Company en het Kuala Lumpur
bwer Station maken dat voor een groot
IjPPfel mogelijk. En door de toepassing van
It&CJectrische stroom en door gebruik te
laken van de moderne „gravel pumps"
nn we er bovendien in geslaagd om het
baartepunt der tinproductie van de
hinezen naar de Europeanen te ver-
ggen
'„Zwaartepunt? Wat bedoel je. John?"
„Dat zit zo In 1920 of daaromtrent
iet 40-fcheersten de Chinezen 64 pet, de Euro-
'ig te banen 36 pet van de tinwinning op Ma-
1938 waren de rollen omge-
im 67 pet voor rekening van
iropese en 33 pet voor rekening van
..inese eigenaars. Na de oorlog zijn wij
°'t-.In het voordeel gebleven Op het ogen-
3ekJes|ik zijn er meer dan honderd tinmijnen
I^e u! bedrijf op Malakka
ontva»
3"k in' Winningsmethode
:elfverü
slag, v4»En hoe wint men tin?"
us in i,,Dat kan je straks met eigen ogen
len. ^als we een bezoek gaan brengen
werd ?n een mijn van m'n Chinese vriend
Nee,
jk je niet, reor-
el Hznfnisatie en zo en ik wil van mijn bedrijf
/allen, feen plaatjes in een krant, terwijl Li
Jac. \fan£ Sen die wel graag zietMaar
bestuurt wil je wel 'n het kort schetsen, hoe
Met krachtige waterstra-
istuur |n maken we de tinhoudende grond los
tot slib. Dit tinhoudende slib wordt
ibracht in houten goten of bakken of
ie met een Maleis woord pa-
r mec.ing heten. Je weet, dat tin in dagbouw
hoogd èdolven wordt? In die palongs stroom*
ag lev®ortdurend water, dat de lichtere sllk-
;an hafceltjes meevoert en de zware 'inhou-
de geènde niet. Deze bezinken en worden d^n
Oor koelies verzameld en nog eens goed
(tgewassen in aparte „wasbakken" vóór
ekb ar& naar de smeltcrij gaan. Je zou kunnen
rine dat de Prongs als het ware ter-
rhnnlr fsgewUs zijn gebouwd: op het eerste ter.
is wordt het zwaarste tin, de grootste
geeltjes dus, tot bezinking gebracht
jSj,n «rvolgens. Dit palong-systeem ga
randeert een „tinoogst van 90 pet van
alle in het slik aanwezige tindeeltjes. Dat
is een mooi resultaat, niet waar?"
„Stellig, John", knikte ik aandachtig.
ze hier gekomen als straatarme koelies
en nu zijn er heel wat tot- welstand ge
raakt. Ze bezitten tinmijnen, plantages,
fabrieken, handelszaken, schepen, kort
om, je vindt ze overal.
En het dient gezegd, dat de Chinezen
als economisch element in Z.O.-Azië on
misbaar zijn, ook op Malakka. Als we
met al onze investeringen en technische
bekwaamheden geen Chinese koelies
hadden gehad in deze eeuw, zou er op
Malakka heel wat minder tin zijn gepro
duceerd. Anderzijds
„Ja, wat anderzijds, John? Je praat zo
verstandig vandaag
„Ik heb verstand van tin en Chinezen
en daarom praat ik daar verstandig over,
begrepen, vriend Pennewip! Ik zeg: an
derzijds hebben de Chinezen van Malak
ka geprofiteerd en hebben ze ten volle
gedeeld in de opbloei van dit land in deze
eeuw. In andere landen ondervonden Chi
nese immigranten nog wel eens beper
kende bepalingen en discriminerende
maatregelen, maar op Malakka waren ze
Werk gaat dooi
GEEN DAG gaat voorbij, of in
de wereldpers verschijnt een
bericht over de onrust op het
schiereiland Malakka. Voort
durend zijn Britse militairen
en politie-eenheden bezig met
zuiveringsacties. De strijd is
lel en over en weet wordt
■naar zelden kwartier gegeven.
Ondanks deze moeilijkheden
gaat het bedrijfsleven zijn
gang in dat tropische land. dat
een der belangrijkste produ
centen ter wereld is van tin en
rubber. Chinezen en Europea
nen werken zij aan zij om de
tinproductie op peil te houden.
nese heilwens aan de muur, die de be
zoeker „Succes in Zaken" toewenste.
Graag en glimlachend willigde hij Johns
verzoek in, mij toe te staan, z'n mijn te
bezichtigen. Graag en glimlachend
En die dag hebben we met zijn drieën,
Li Wang Sen, John en ik, nog lang samen
eeoraat: Over Malakka, over tin, over
Ik zag, dat die nuchtere John echt op
zijn tinnen praatstoeltje zat en liet hem
rustig verder vertellen.
„Nu, dót is zo ongeveer alleseen
heel eenvoudige mjjnbouwmethode als le
maar goede pompen en goede arbeiders
hebt. En die arbeiders zijn nagenoeg alle
maal Chinezen.
Op het ogenblik zijn we weer zover,
dat de productie per arbeider al weer
even groot is als in 1939. Een mooi resul
taat, ondanks alle oorlogsellende en jouw
dierbare troebelen! De arbeiders hebben
het trouwens de laatste Jaren hier heel
wat beter dan vroeger. Niet alleen uit
menselijke overwegingen is dat gekomen,
maar ook om practische redenen.
M ij n tin John glimlachte is een
der beste dollar-verdieners van het Britse
rijk en daarom is er de regering veel aan
gelegen, dat de koelies niet te mopperen
hebben. De prijzen van eerste levensmid
delen worden laag gehouden en van over
heidswege gecontroleerd. De lonen zijn
dragelijk, voor geschoolde arbeiders
1.40, voor ongeschoolden zowat 1.10
per dag met vrije kost en inwoning. De
koelies wonen namelijk in de regel in
koelie-verblijven. Wonen ze daar niet,
dan krijgen ze nog een guldentje per dag
voor hun eten extra. Drie maaltijden
verstrekken w(j per dag en dan vijf va-
cantiedasen per jaai met behoud van
loon. Ze werken acht uur per dag
Een heel vërschil, ja, eigenlijk een hele
verbetering vergeleken bij vroeger t\j-
„Verbetering? Meen je dat, John? Het
kost je toch een lieve duit, zoals je zegt"
„Ik ben toch geen onmens!"
„Goed dan, maar je noemde de naam
Jan Liesen
„Nee, ik zei Li Wang Senals Je
een moeilijke naam zoekt, zal ik je die
van onze vorst van Perak voorzeggen:
Zijne Hoogheid Radjah Yussif Izzudin
Shah ibni Al-Marhum sultan Abdul Ja-
likdat is een mondvolen nu de
Chinezen, want daar wou je toch heen?"
De Chinezen
„Ja, daar wou ik heen
John dacht even na, zei toen: „Je weet,
dat die Lafcadio Hearn, die schrijver
over Japan, heeft gezegd, dat „the East
can underlive the West". Beter kan je
zeggen: John Chinaman can underlive
the rest of the world. Waar een ander,
Oosterling of Westerling, sterft, werkt en
leeft de Chinees lustig verder. Dat is hier
op Malakka ook gebleken. Tegen de klip
pen werken ze op. Vrijwel allemaal zijn
slik wordt op atgewerkt terrein gespoten
van meet af gelijk in rechten met de
Europeanen. En Malakka toont duidelijk,
waartoe Chinezen in staat zijn, als ze in
een van nature rijk land hun energie vrij
kunnen ontplooien. De meeste Chinezen
op Malakka zijn afkomstig uit Zuid-Chi-
na, uit Foe-kien, Kwan-toeng en van het
eiland Hai-nan. En evenals elders, waar
je Chinezen buiten het Hemelse Rijk
vindt, hebben ze hier een brokje China
meegebracht. Ja. m|j heeft in vroeger
jaren wel eens het gevoel bekropen, dat
Malakka eigenlijk een Chinese kolonie,
een volksplanting dus, zal worden. Met
Singapore en omgeving mee zijn hier op
het ogenblik zowat 6 mlllloen mensen.
En hiervan behoren er zeker 2% millioen
tot de Chinese gemeenschap. Dat is geen
kleinigheid. Put er wijsheid uit voor jouw
troebelen!"
Li Wang Sen
„Dat zal ik doen", beloofde ik braaf,
„maar gaan we nu naar die vriend en
concurrent, die Chinese collega van je?"
„Dat doen ween hij was heus een
geduchte concurrent; hij, althans zijn
vaderJe hebt geen idee wat zo'n
Chinese towkey of mijneigenaar vroeger
uit zijn mensen en machines wist te
halen. Europese Ingenieurs stonden vaak
verbaasd, als ze dit hoorden. En ze be
taalden minder loon dan wij, hadden dik
wijls nog een soort gedwongen winkel
nering voor hu.i werkvolk, kenden hun
arbeiders beter dan wij en waren en zijn
beter bestand tegen het klimaat
„En nu? Is de concurrentie nog zo
scherp?"
„Ja, wel scherp, maar ook de towkey
heeft nu zijn sociale lasten en hogere
lonen te betalen. Ook zijn koelies krijgen,
als de mijne, vacantie en gratis thee en
gratis medische behandelingEr is
hier na 1940 veel veranderd ln het Oos
ten, vriend
Wij bereikten het kantoor van Li Wang
Sen. Glimlachend stond hij naast zijn pro-
ductie-graphieken en voor een echt-Chi-
Radio-vraagtekenreis op
Koninginnedag
Lijn- en reportagewagens van de Ne
derlandse Radio Unie zullen op Ko
ninginnedag uitzwermen naar alle kan
ten van Nederland. Op deze wijze hoopt
men te bereiken dat allen, die niet zelf
aan een publiek Koninginnefeest kunnen
deelnemen, toch via de radio kunnen
meegenieten. Waar de wagens precies
zullen srtoppen, blijft tot de avond var.
de uitzendingsdag een geheim. Daarom
heeft men dit nieuwe onderdeel van het
nationale programma „Vraagtekenreis
door feestend Nederland1' genoemd Het
programma wordt tevoren niet nauwkeu
rig vastgesteld. Er zullen telkens drie of
vier feestvieringen tegelijk „aan de
draad hangen" en daaruit wordt er tel
kens één de lucht ingestuurd. Aan alle
plannen-beramende comité's heeft men
medewerking gevraagd.
Eerst de emigrant, dan
de bungalow
Ons bericht in het Zaterdagnummer,
dat de Nederlandse Bank overweegt om
geen uitvoervergunningen meer beschik
baar te stellen voor „uitneembare wonin
gen" bestemd voor Australië, behoeft
enige toelichting. Het ligt namelijk niet
in de bedoeling deze uitvoer geheel stop
te zetten, maar wel is men voornemens
maatregelen te treffen, dat deze woningen
pas toegestuurd kunnen worden, nadat de
emigrant zich in Australië heeft geves
tigd. daar grond heeft gekocht en voorts
alle mogelijke hinderpalen voor het neer
zetten van een bungalow uit de weg heeft
geruimd.
Koelies van Li Wang Sen bij
een maaltijd in hup verblijt
Chinezen, over Europeanenen zelfs
een minuut of tien over troebelen. Toen
dit punt ter sprake kwam, glimlachte Li
Wang Sen zo mogelijk nog meer dan an
ders. En lk weet nog niet, wat achter die
glimlach schuil gingwant toen John
en ik over de troebelen spraken, zweeg
Li Wang Sen glimlachend.
Prins Bemhard 24 Maart
naar Zuid-Amerika
Op 28 April terug op Schiphol
Op Zaterdó' 24 Maart zal Prins Bern-
hard vertrekken voor zijn reis naar Zuid-
Amerika, zoals uit het thans vastgesteld
reisprogramma blijkt.
Op de heenreis in Europa zal ZJC.H.
gedeeltelijk gebruik maken van de
Dakota, die daarvoor beschikbaar is en
verder van het lijntoestel op Zuid-Ame
rika van de K.L.M.
De aankomst te Montevideo is vastge
steld op Maandag 26 Maart om 18.40 lmt.
Het officiële bezoek aan Uruguay eindigt
op Zondag 1 April a.s. Op Dinsdag 3
April begint het officiële bezoek aan
Argentinië, dat tot 10 April zal duren,
na Z.K.H. van Buenos Aires naar
Santiago de Chile vliegt, alwaar het offi
ciële bezoek zal duren tot Dinsdag 17
April. Na een bezoek aan het Chileense
Argentijnse merendistrict zal Z.K.H.
met het K.L.M.-lijntoestel, dat op 26
April Buenos Aires verlaat en op 28
April te Schiphol arriveert, naar Neder
land terugkeren. Na bovengenoemd be
zoek aan het merendistrict zal Z.K.H.
nog een bezoek brengen aan de Neder
landse landbouwnederzetting te Tres
Arroyos in de omgeving van Bahia
Blanca. De heer Daubanton, laatstelijk
gezant te Mexico, zal de Prins op de;
reis vergezellen. De heer Daubanton ve
trekt reeds op 15 Maart a.s. via Rio de
Janeiro naar Buenos Aires en zal zich
Montevideo bij de Prins en zijn gevolg
voegen.
Het gevolg van Z.K.H. bestaat voorts
uit dr F. A. de Graaff, particulier
taris, majoor C. C. Geertsema, adjudant
van Z.K.H., majoor-vlieger G. Sonder-
man, adjudant in buitengewone dienst
van H. M. de Koningin en Lt.z. eerste
klasse, A. F. Eibers, adjudant van Z.K.H.
terwijl de heer C. Sesink, hoofd-commis-
saris van Rijkspolitie
meemaakt.
Protest tegen verhoging
suikerprijs
De raad van vakcentralen heeft in eer
telegram aan de ministerraad er ernstig
bezwaar tegen gemaakt,' dat de verho
ging van de suikerprijs geschiedde zon
der overleg met het georganiseerde be
drijfsleven. Er wordt aangedrongen op
een spoedig overleg omtrent de conse
quenties van de prijsverhogende maat
regelen. De suikerprijsverhoging bete
kent, zo wordt in het telegram gezegd
mede toegeven aan speculanten ten koste
van verbruikers.
Moet bromfietser wettelijk
aansprakelijk blijven?
Wanneer de bestuurder van een brom
fiets in aanrijding komt met een fietsei
of een wandelaar moet hij voor de schade
opdraaien, tenzij hij kan bewijzen dat de
andere partij schuld heeft of overmacht
in het spel is. Dit komt. doordat de wet
een bromfiets nog steeds als een motor
rijtuig beschouwt, al wordt daar dan in
de practijk niet streng de hand aan ge
houden. Maar ook na de eventuele ge
lijkstelling van een bromfiets met een
gewone fiets zal de bromfietser wet
telijk aansprakelijk blijven, omdat deze
kwestie niet is geregeld in het wegen
verkeersreglement, doch in de wegen
verkeerswet Daarom heeft de A.N.W.B
aan minister Spitzen verzocht, eveneens
een wijziging van deze wet te bevorde-
Van 1317 Maart wordt in de Tre-
veszaal te Den Haag een internationale
conferentie over de veiligheid van het
luchtverkeer gehouden, waarop de KLM
vertegenwoordigd zal zijn door de heer
P. J. Oolgaard.
Regering licht gratie
Fischer e.a. toe
Minister Struycken zal in een officieel
communiqué het standpunt van de rege
ring uiteenzetten over de gratieverlening
de Duitse massamoordenaars Aus der
Fünten en Fischer, zo meldt De Tel.
minister deelde dit mee in een on
derhoud, dat hy gehad heeft met de pre
sidenten van twee Joodse kerkgenoot
schappen, notaris S. Spier uit Amsterdam
n mr R A. Levisson uit Den Haag, in
erband met het protest, dat ingediend is
door het Ned. Israëlitisch Kerkgenoot
schap en de Liberaal Joodse Gemeente
minister ontkende in dit onderhoud.
:r van enige discriminatie "an de
Joodse bevolking sprake was
Tegen hoofdred. van De Waarheid
500 en 6 weken voorw. geëist
Voor het A'dams Gerechtshof stono
gisteren in hoger beroep terecht de
hoofdredacteur van De Waarheid, de
heer A. Schoonenberg. die wegens
smaadschrift jegens de heer Kupers. de
voorzitter van het N.V.V., door de recht
bank tot een boete van f 150 subs 15
dagen hechtenis was veroordeeld
De proc.-generaal. mr Fabius etste
een boe'.e van f500 en 6 weken voor-
waardel iik. Voorts werd in hoger beroep
f 500. subs 1 maand hechtenis geëist
wegens belediging van dr Beel
Roofoverval op oude
dame te Wassenaar
Een onbekend gebleven onverlaat heeft
Zaterdagavond omstreeks half tien op de
hoek van de Schouwweg en de Rust
Vreugdlaan te Wassenaar een oude dame
aangevallen. Het slachtoffers, de 69-jarige
mevr. De H. uit het Johannahuis voor
ouden van dagen aan de Schouwweg.
werd tegen de grond geworpen en be
roofd van haar twee handtassen, doch
bleef ongedeerd. De onbekende maakte
zich met de tassen uit de voeten. Tot ni
toe ontbreekt nog elk spoor. De Wasse-
naarse recherche, tel. 3333, vraagt inlich
tingen.
Gesneuveld in Korea
De regering maakt bekend dat to
haar leedwezen tijdens de actie -bij
Hoengsong op 12 Februari (de slag
waarin ook om. luitenant-kolone.
Den Ouden viel) is gesneuveld de
korporaal P. G. Kruyt uit Den Haag
Pieter George Kruyt was 23 jaar
oud. Hij was beroepskorporaal en
diende indertijd bij het Regiment Ver-
bindinigstroepen. Hij was ongehuwd
Voorts is op 12 Februari gesneuveld
de adj.-onderofficier-instructeur M
Schuringa uit Eindhoven. Hij was ge
huwd en vader van 4 kinderea
Goed seizoen voor de
Willem Barendsz
Op 9 dezer heeft de Willem Barendsz
de vangst afgesloten en zij zal na verwer
king de thuisreis aanvaarden. Tot Woens
dagmorgen was de productie 14.985 ton
traan en 2032 ton spermolie, een uitste
kend seizoen dus, ook al bedroeg de pro
ductie 194849 17.507 ton traan en 695 ton
spermolie. De productie is verkocht voor
f 1223.50 de ton eerste soort, (1949-50 voor
f925, 1948-49 f1015). Men verwacht een
gemiddelde opbrengst van spermolie van
f840. De opbrengst van dit seizoen zal
zodoende f 18.2 millioen aan traan en f 1 7
aan spermolie bedragen (1959-50
totaal f 12.4 min en 1948-49 f 18.4 min
De stijging der bedrijfskosten zal op dit
seizoen nog niet zwaar drukken, vermoe
delijk f 12 min (1949-50 f8.7 min, 1948-49
f 12.9 min).
De wekelijkse keuring
in Haarlem
Er komt toch blijkbaar ééns een eind
aan de tulpen-stortvloed! Het was giste
ren zelfs zo, dat wanneer de fa P. van
Reisen uit Voorhout niet opnieuw haar
gTote collectie Murillo-sporls voor het
voetlicht had gezet, he* een uitgesproken
kale bedoening was geweest.
Over die collectie Murillo-sports hebben
wij vorige week al uitvoerig geschreven
en voor het overige was er maar weinig
nieuws onder de tulpen-zon: wat onrijpe
Aristocrat, parkiet, All Bright (bést!) en
Dorrie Overall van gebrs Segers, Lisse,
United Europe(!) van P. Hopman en Zn,
Hillegom, het bekende groepje van L.
van Staalduinen, 's-Gravenzande enz.
Verder een paar zaailingen van J. F. v. d.
Berg, Anna Paulowna: de witte White
House en de rose Soestdijk, die beide aan
de over-rijpe kant waren, en de mooie
rose darwin Rose van Lima, die door
wed. J. M. van Buggenum, Beverwijk,
werd getoond.
Bij de narcissen viel de gele trompet
Dungiven van G. Zandbergen-Terwegen,
Sassenheim, op Een voortreffelijke vorm
heeft deze narcis! Hoewel: vertoont ze
geen neiging om een tikkeltje te veel
voorover te buigen? Van Gouverneur en
Co., Sassenheim, was er de mooie bic.
Straight. En naast de gr. kr. Caledonia
van Baartman en Koning, Sassenheim,
was er de kl. kr. Love Dream, wit dek
blad met plat-liggend oranje cupje, van
P. van Deursen, Sassenheim.
Ten slotte weer een mooi groepje cro
cus chrysantha van G. H. Hageman en
Zn. Heemstede.
Douane-kluifje van
3 millioen mark
Een hoeveelheid geneesmiddelen en
vluchtige oliën, afkomstig van een Brus
selse firma en ter waarde van 3 millioen
mark (circa f 2.500.000) werd te Aken
door de douane in beslag genomen. De
oliën waren uit België in Duitsland in
gevoerd. De geneesmiddelen zouden naar
België uitgevoerd worden. De douane
papieren zouden valse verklaringen om
trent de waarde der goederen hebben
Ir F. R. Willink afgetreden als
directeur Heemai
Aan de heer ir F R. Willink is op de
meest eervolle wijze ontslag verleend als
directeur van de N V Heemaf. welke
functie hij sedert 1919 bekleedde. Tot
directeuren werden benoemd de heren
ir F. Stapff en ir J. L. Bonebakker, bei
den te Hengelo. De heer Willink werd
benoemd tot lid van de raad van Com-
De leider J. v. d. G. van de Hllver-
sumse fabriek, waar de justitie een in
val heeft gedaan, is wegens vermoede
lijke schending van octrooigeheimen,
thans gearresteerd.
Op een vergadering in Haarlem is
besloten tot oprichting van de Ned. Alg
Werkgeversbond in de kleinmetaal-mdus-
trie (voorl. secr. Prinsegracht 40, Den
Haag).
De Albert Einsteinprijs ten bedrage
van 15.000 dollar is gisteren voor de
eerste maal aan twee Amerikaanse ge
leerden toegekend en wel aan prof. Ju
lian Schwinger van de Harvard Uni
versity (kernphysica) en aan prof. Kurt
Godel van de Universiteit van Prince
ton (logica der mathematica).
Een emigrant vertelt
Australië kan alle beroepen gebruiken;
over een baas geen zorgen
(Van onze medewerker Leo 't Hart)
T^EN JONGEMAN UIT LEIDEN stuurt me een briefje: „Kunt U me ver-
-L' tellen hoe ik in Australië aan een baan kan komen?" Indien alle
vragen zo gemakkelijk te beantwoorden waren als deze, wel, dan zou het
emigreren naar Australië geen enkel probleem opleveren! En ik ben blij
in deze reportage nu eens een bemoedigend geluid voor de a.s. emigranten
te kunnen laten horen.
Ik heb voor me liggen de „Sydney
Morning Herald" van 7 Februari.
Dat is een stevige krant van twee en
twintig pagina's: de Nederlandse uit
gevers zouden ervan likkebaarden, voor
al bij de huidige beperkingen in papier-
voorziening en de hoge prijzen van het
Maar, dat ls voor de lezer misschien
minder belangrijk, al hoop lk over die
Australische kranten nog wel eens Iets te
vertellen.
Van de twee en twintig pagina's ls
ongeveer de helft gewijd aan advertenties
en daarvan weer een pagina of vier. vijf
met aanvragen om personeel Zowel
vrouwelijk als mannelijk.
Wét vraagt men alzo wilt U weten?
In de intellectuele beroepen voor man
nen en jongens: kantoorbedienden, voor
al veel stenografen, dito voor de vrouwen
en meisjes: in de rubriek handarbeiders:
machinisten, electriclëns. persers, schil
ders. straatmakers, timmérlieden. metse
laars. chauffeurs, „store-men", dat zijn:
magazijnbedienden en inpakkers
Laat diploma's in het
Engels vertalen
Waar is eigenlijk géén vraag naar....
Voor de vrouwen o a. schoonmaaksters,
waitress, huishoudelijk personeel
Meen echter niet. dat men zo op U aan
vliegt!
Er zijn emigranten, die in de veronder
stelling leven, dat de Australiër eigenlijk
van niets weet en dat zij hien eens orde
op zaken komen stellen.
Zó is het heus niet: de Australiër ver
staat óók z'n vak en dat men die be
kwaamheid wil opvoeren, blijkt o.a uit
het systeem van de examens vanwege de
Vakbonden.
Het is daarom belangrijk dat de Neder
landse emigrant er voor zorgt van al zijn
diploma's, getuigschriften etc. enige In
het F.ngels vertaalde en liefst gelegali
seerde afschriften bij zich te hebben.
schriften etc. in en men krijgt die ge
woonlijk weer terug bij in ontvangst
nemen van de Landings Permit, doch ei
kan wel eens iets mee gebeuren en dar
is het altijd gemakkelijk voldoende af
schriften b(j zich te hebben!
Over een baan iehoeft de jongeman
uit Leiden dus niet benauwd te zijn; zo
dra hij in Australië aan wal stapt, kan
hij aan de slag.
En een landbouwerszoon uit de buurt
van Dokkum. die vroeg naar de kansen
op een farm. kan eveneens gerust zijn.
Ja, en dan iets over de belangrijke
factor: het loon!
Ook ln dit opzicht kan ik optimistisch
zijn!
Er zit uiteraard nogal wat variatie in
de lonen. Laat ik beginnen met de cate
gorie van „landarbeiders", of „farmers",
zoals men het liever en met meer distinc
tie in Nederland noemt.
Er is trouwens wel reden voor. want
een Nederlandse landarbeider is nog wel
iets anders dan hier op een „farm-hand".
Doch daar wil ik het nu niet over
hebben.
Dezer dagen was lk op bezoek op
„Eurunderee Stud", een soort model farm
waar men zowel koeien, varkens, kippen
en eenden heeft, als appel-, peren-,
citroen- en sinaasappelbomen.
Een heel groot bedrijf dus. dat Inge
steld is op import en export. Mr R O
Blackett, directeur van dat bedrijf, ge
vestigd in Pennant Hills, vroeg mijn aan
dacht voor misverstanden, welke ln Hol
land blijken te bestaan omtrent het loon
op een farm en Mr Blackett deed me het
afschrift toekomen van een brief, welke
hij aan de Minister for Immigration zond.
Toen de vorige week hier de „Johan
van Oldebarneveldt" arriveerde, had Mr
Blackett getracht enkele helpers voor zijn
bedrijf te vinden, doch de meeste Neder
landers stelden zich in op een loon van
10. terwijl hen 6 wordt geboden
In algemene zin is dit juist: 6 met
vrije woning, goedkoop melk en
Nu ligt Pennant Hills „slechts" een mijl
of 20 van Sydney. Doch verder de country
in, waar dus moeilijker hulp is te krijgen,
worden wel hoger lonen betaald. Boven
dien steekt meestal de vrouw een handje
uit en verdient er nog een paar pond bij
Een slecht bestaan is het dus op een
farm zeker niet en de arbeidstijden zijn
meestal van 7 uur des morgens tot 5 uur
's middags.
Maatregelen tegen
overwerk
Wat de andere vakken betreft: een on
geschoolde man verdient zo rond 10
(plm. 84); een vakman 12—13.
Dit zonder „overtime". Indien men iedere
dag een paar uurtjes langer en ook
's Zaterdags werkt, komt men aan een
loon. dat niet zo heel veel van het dubbele
blijft!
In het algemeen zijn de Vakbonden
weinig gesteld op overwerkers en dezer
dagen heeft men Juist aan de regering
verzocht maatregelen daartegen te nemen.
Er broeide zelfs een „strike" (staking) op!
Het standpunt der Vakbonden is n.l„
dat momenteel iedere arbeider bij nor
male werktijd een behoorlijk bestaan
heeft en bet dus niet nodig is om over te
werken
Wanneer er teveel overgewerkt wordt,
is er kans. dat op de duur een werkloos
heid zou ontstaan doordat minder arbei
ders in een bedrijf nodig zijn. Men ziet.
de redenering Is uit dit oogpunt bezien,
vrij logisch. Maar een andere vraag is.
of de huidige regeling van: korte werk
tijd. hoog loon, op de duur economisch
te handhaven Is.
Doch dit onderwerp valt buiten dit be
stek en daar hoop tk nog wel een
terug te komen. Vermeld zU slechts, dat
er momenteel al een streven ls. om te
komen tot vier arbeidsdagen per week
en ik zag reeds advertenties waarin wordt
medegedeeld, dat tot Vrijdagsmiddags 12
uur wordt gewerkt! Een ideaal land dat
Australië
Voor de intellectuele beroepen liggen
in het algemeen de lonen bijna gelijk met
die voor vakarbeiders; leidende functies
dan buiten gesloten.
Over het vraagstuk van kosten voor
levensonderhoud: een andere keer.
In elk geval: degenen, die zich ln
Holland druk maken over werk als z{J Ih
Australië komen, kunnen gerust zijn, al
zal de schilder misschien wel eens een
poosje ijzer moeten sjouwen en de
timmerman chocolade Inpakken.
Maar die tijd gaat - evenals die ln de
kamper voorbij en dan ls het ergste
leed voor de emigrant wel geleden. Al
blijft er dan ook een stukje heimwee
naar het land. huis en familie dat hij, en
vooral „zy" verliet....
Een koelie wast het tin in een
speciaal wasbekken
Is tbc-subsidie practisch
Provincie onderzoekt het
Ged. Staten van Zuid-Holland hebben
besloten tot instelling vao een commis
sie, welke tot taak .heeft van voorlichting
te dienen omtrent de vraag, of en zo ja,
in hoeverre de tegenwoordige provinciale
regeling voor de subsidiëring van tuber-
culose-lijders in sanatoria wijziging oe-
hoeft. Tevens dient zij de mogelijkheid
te onderzoeken, of een meer algemene
verzekering van de bevolking tegen sa
natorium-kosten bevorderd zou kunnen
worden. De provinciale Zuid-Hollandse
vereniging tot bestrijding der tuberculose,
de stichting Nederlandsche sanatorium
verzekering en het praeventiefonds zijn
uitgenodigd een vertegenwoordiger ais
lid der commissie aan te wijzen. Voorts
zal in de commissie zitting hebben het
lid van gedeputeerde staten, mevr. mr
Chr. A. de Ruijterde Zeeuw. Als secre
taris zal optreden de heer J. Verduijn,
referendaris ter provinciale griffie.
Bom op de weg
„STOP BOM", las Zaterdag uan
achter het stuurwiel van zijn auto
een Amerikaan onderweo van Deurne
naar Helmond, meldt de Vkri. De
man, die de tweede wereldoorlog op
het nippertje heeft overleefd, stopte
onmiddellijk en vroeg een juist pas
serende Venlonaar of ze hier in Hol
land gek waren geworden. Om zó
maar op de r\jweg een bom te gaan
demonteren, zonder po litie-afzetting
en alleen aangeduid door een nauwe
lijks opvallend plankje tegen een
telefoonpaal! Zelfs een rode waar
schuwingsvlag was er niet
De Venlonaar vond het zaakje ook
niet bijster safe en de Nederlandse
automobilisten, die inmiddels achter
de Amerikaan gestopt waren, dach
ten hetzelfde. Tol eindelijk een in
woner van Venray arriveerde, die het
raadsel verklaarde. Dat Bom heeft
niets met bommen te maken", ont
hulde de man. „het is de naam van
een vrachtrijder bij ons. Het bordje
„Stop Bom waarschuwt de chauf
feur. dat h:er ergens een vrachtje op
Jiell?" zei de Yank en hij startte.
