Nieuwe Leidsche Courant | 1951 | 14 februari 1951 | pagina 3

ABDUSIROOP

Moskou en Peking concurreren
met Washington

De Boekenweek: 'n bijzondere traditie
voor letterlievend Nederland

Tïv^c©v«<n»

BANDJIR

ooer£Jaoa

WOENSDAG 14 FEBRUARI 1951

Rumoer om een vredesverdragvoor Japan

Rusland beschuldigt Amerika, Japan te gebruiken
voor aggressieve doeleinden

T"\E SOWJET-UNIE en communistisch China zullen er naar streven, zo
spoedig mogelijk, een vredesverdrag met Japan te sluiten. Dit schrijft
de „Prawda", ter gelegenheid van het 1-jarig bestaan van het Russisch-
Chinese vriendschapsverdrag. Het blad noemt de wedergeboorte van het
Japanse „militarisme", waar.... de Amerikanen juist naar streven, een
ernstige bedreiging voor de zaak van de vrede in het Verre Oosten.

Dit is de eerste felle reactie van Rus-1 dat de Rus herhaaldelijk tot de orde
fische zijde op de door Foster Dulles moest worden geroepen,
voorlopig bereikte resultaten, na zijn be-- De Amerikaan weerlegde de valse be
sprekingen te Tokio. Wij hebben hier ]schuldiging als zou Amerika het eiland
meer uitvoerig in een „Verklaard Uit-1 Okinawa als vlootbasis gebruiken voor
de oorlog tegen Korea. Dit weerhield de
Rus niet om de Amerikaan naar het
hoofd te slingeren, dat Washington zich
schuldig maakte aan grove schendingen
van de overeenkomst van Potsdam, vol
gens welke Japan nooit meer een basis
)or aggressie zou worden.

Met dit soort beschuldigingen hoopt
Kislenko de Japanse communistische par
tij weer nieuw leven in te blazen en
verzet tegen de bezetting te bevorderen.

r geschreven en volstaan thans
met er aan te herinneren, dat tussen de
Ver. Staten en Japan een voorlopige mi
litaire regeling tot stand kwam. ongeacht
de vorm van een later af te sluiten vre
desverdrag. De Russisch-Chinese aggres
sie in het Verre Oosten, noodzaakte Ame
rika van Japan een „tegenwicht" te
maken.

Nadat wij bovenstaande geschreven
hadden, ontvingen wij nog het volgende
Reutertelegram uit Tokio: De Ameri
kaanse vertegenwoordiger in de Geal
lieerde Raad voor Japan, ambassadeur
Sebald (op het ogenblik voorzitter), heeft
de Sowjet-Unie er van beschuldigd, deze
Raad te gebruiken voor „schandelijke
doeleinden". De Russische afgevaardigde,
generaal-majoor Kislenko. had namelijk
geïnsinueerd, dat MacArthur Japan her
bewapent voor zijn aanvalsplannen in
Azië en Korea. Het tumult werd zo hevig.

Vieide partij

Donner-Prins afgebroken

Tweede partij werd
remise

(Van onze schaakmedewerker)

In de vierde partij van de match Don-
fter—Prins verdedigde Prins zich tegen
Conner's d4-opening op dezelfde wijze

8ls in de tweede partij, n.l. met 3

Lf5. Donner koos echter op de 5e zet
een andere voortzetting, n.l. ruil op e5,
gevolgd door ruil der dames. Weliswaar
verspeelde Prins hierbij het recht om te
rocheren, doch in de gegeven omstandig
heden betekende dit geen nadeel. Prins
gevoelde zich kennelijk behaaglijk en
trad energieker op dan in de voorgaan
de partijen. Hij deed daarbij echter af
stand van beide lopers, waartegenover
Donner beide paarden miste. Zo ont
stond de strijd van de twee lopers tegen
de twee paarden. Prins slaagde er in een
der beide witte lopers voorlopig buiten
het gevecht te houden en geruime tijd
ging het er op gelijken, dat de stelling
van Donner onder de zwarte druk zou
moeten bezwijken. Te rechter tijd (35.
Td4!) wist hij echter het dreigend ge
vaar te bezweren en toen de party na
40 zetten werd afgebroken was een stel
ling ontstaan, welke nog immer tal van
pikante mogelijkheden inhoudt. Een na
afloop gehouden post mortem leerde, dat
Prins zich zeer nauwkeurig zal moeten
verdedigen om verlies te ontgaan. Slaagt
hij hierin echter, dan ligt een gelijk spel
ln het verschiet.

Hieronder volgt de partij, welke a s
Donderdag om 2 uur zal worden voort
gezet.

Wit: J. H. Donner. Zwart: Lod. Prins.

1. d4 Pf6; 2. c4 d6; 3. Pc3 Lf5; 4. g3 e5;
B. dxe5 dxe5; 6. Dxd8t Kxd8; 7. Lg2
c6; 8 Pf3 Pbd7; 9. 0—0 Lc5; 10. b3 Kc7;
11. Pa4 The8; 12. Pxc5 Pxc5; 13. La3
Pfd7; 14 Tfdl f6; 15. Pel a5; 16. Td2 a4.
17. b4 Pe6: 18. Pc2 Lxc2; 19. Txc2 Pd4;
20. Td2 Pb6; 21. Tel Tad8: 22. Kfl Pf5:
23. Tdc2 e4; 24. e3 Ph6; 25. Ke2 f5; 26.
Lb2 g6; 27. h3 Pf7; 28. Td2 a3; 29. Lf6
Ta8; 30. Ld4 Pe5; 31. Lxe5 Txe5; 32. f4
Te8; 33. c5 Pa4; 34. Lfl Ted3; 35 Td4!
Pb2; 36. Kd2 Txd4; 37. exd4 Te8; 38. Tel
Td8: 39. Kc3 Kd7; 40. Kb3 Ta8. Afge
broken.

De tweede partij, welke gisterochtend
werd uitgespeeld, heeft niet gebracht wat
velen er van verwachtten. Donner had
kennelijk in gedachten reeds met remise
genoegen genomen en heeft onder in
vloed hiervan zijn winstpogingen slechts
korte tijd voortgezet. Reeds na 10 zetten
besloten de combattanten tot remise.

De partij was onderbroken in de vol
gende stelling:

Wit (Donner): Kb3, Pd3. Pgl, pionnen
b5. f3 en g3.

Zwart (Prins): Kb8, Lg7, pionnen a5.
b6, c5, e5, g6 en h5.

Er volgde: 41. Kc4 Kc7; 42. Pf2 Kd6;
43. Pge2 Ke6; 44. Pec3 Lf6; 45. Pca4 Ld8;
46. Kd3 Kf5; 47. Ke3 Lg5t; 48. Kd3 Ld8;
49. Ke3 Lg5t; 50. Kd3 Ld8. Remise.

Ijsvogels leggen het loodje tegen
Tilburg (68)

De ijshockeywedstrijd A'damTilburg
voor de West-Europa-cup die in verband
met het ontbreken van een ijsbaan
Amsterdam in Tilburg werd gespeeld,
had weinig om het lijf. Beide ploegen
verschenen met enige invallers.

In de eerste periode kon Tilbui'g door
doelpunten van Leynen (2x) en van Van
Haeren een 3—0 voorsprong nc
op dat moment wel verdiend was. In de
tweede speeltijd kwam Amsterdam
beter in en wist 2 x te scoren.

Amsterdam zette in de laatste periode
alles op alles om de achterstand
halen. Bij dit offensief blonk Brouck uit
en wist hij drie maal te scoren. Rutten
en Leynen maakten de Tilburgse goals
in deze speeltijd, waarna de Amster
dammer Vaal met een ver schot de eind
stand op 68 bracht.

Amerik. ijshockeyers verliezen
opnieuw van Zweden (110)

Het Zweedse nationale ijshockey-team
heeft gisteravond de ploeg, die de Ver.
Staten in het a s. wereldkampioenschap
zal vertegenwoordigen, met 101 gesla
gen (1—0, 4—0, 5—1).

De eerste ontmoeting tussen beide
ploegen, verleden week gespeeld, 1
een Zweedse 5—1 zege geëindigd.

De rallye naar Kaapstad

De Italiaan Paolo Butti, die in een jeep
rijdt, is thans het best geplaatst van alle
deelnemers aan de rallye naar Kaapstad.
Hij behaalde het maximum aantal pun-

Van der Weerd en Odenthal bij de
Nederlands Elftalclub

Van der Weerd (Wageningen) en
Odenthal (Haarlem) hebben een uitnodi
ging ontvangen aan de centrale training
van de Nederlandse elftalclubs in het
Olympisch stadion deel t© nemen.

Vier maanden stral voor
verduistering van f 7

De Amsterdamse rechtbank veroor
deelde vanmorgen de voormalige P.T.T.-
ambtenaar J. J. V,. wegens verduistering
in dienstbetrekking van een bedrag,
groot 17,60, tot vier maanden gevange
nisstraf. De eis luidde acht maanden.

Het eerste kamp in nieuwe
Oosterpolder

Volgende week wordt begonnen met de
bouw van het eerste kamp in de (in
aanleg zijnde) Oosterpolder, het eerste
gedeelte van de Zuidoostpolder. Het
wordt een voorlopig kamp voor 130
arbeiders. De electrische stroom zal wor
den verwekt via accu's, die door ben
zinemotoren geladen worden.

Cijfers die ons land onder de groten eren

ER IS WEL EENS OPGEMERKT, dat de organisatie i
eerste plaats dc belangen dient van uitgever

de boekenweek in de
boekhandelaar en zakelijk juist
zoveel te betekenen heeft als „Moederdag" of de zo juist weer nieuw leven inge
blazen „St. Valentijnsdag". Dit mag misschien voor een deel niet zijn te ontkennen,
is, dat met de boekenweek een cultureel belang wordt gediend, dat van
primaire betekenis is voor ons volksleven en op grond daarvan verdient deze jaar
lijks terugkerende actie onze waardering.

Liter jenever weldra
1.50 duurder

Gedistilleerd-accijns wordt
verhoogd tot 475

Een liter jenever van 38 pet, die op
het ogenblik ongeveer zes gulden kost,
zal weldra plm. fl.50 duurder worden.
De regering wil namelijk de accijns op
gedistilleerd verhogen van 320 tot 475
gulden per hectoliter van vijftig pet. Per
1 Januari 1953 zal daar dan nog f 121,50
bijkomen, zodat de accijns op gedistil
leerd met ingang van die datum f596,50
per honderd liter zal bedragen.

De voorgestelde verhoging levert de
schatkist een bate van twintig millioen
gulden per jaar op. Aanvankelijk lag het
in de bedoeling, de volledige verhoging
tot f 596,50 reeds thans te doen ingaan. Dit
zou de fiscus f24 millioen meer hebben
opgebracht. Het uitstel van de volledige
verhoging tot 1953 is o.a. een gevolg
de bezwaren, die in België bestaan tegen
een spoedige inwerkingtreding
verdrag op de accijnzen, zo deelt
Lieftinck mee in een nota van wijziging
aan de Tweede Kamer.

Ook voor het afschaffen van de ac
cijns op mineraalwater en limonade-
gazeuse en de verlagini van de bier
accijns geldt het uitstel. Wat de bieraccijns
betreft was een verlaging van f3,70 tot
gemiddeld f 2,26 per hectolitergraad
gesteld. Het niet-doorgaan daarvan bete
kent voor de schatkist een besparing a
f6 millioen.

Het uitstel geldt niet voor de andere
cijnzen (op zout en suiker) en het wa
borgrecht op gouden, zilveren en j
tinawerken. Deze worden dus gewijzigd,
zodra het Benelux-verdrag van kracht
is geworden.

Gratie voor militairen

Aan Nederlandse militairen, die vóór 1
Januari 1950 zijn uitgezonden naar Indo
nesië, Suriname en de Antillen, is kwijt
schelding gegeven van onvoorwaardelijke
straffen van 6 maanden of minder en
f 500 boete of minder, voorzover deze niet
zijn uitgevoerd. De straffen moeten be
trekking hebben op vóór de uitzending
gepleegde feiten. Zij moeten opgelegd zijn
door de Nederlandse rechter bij vonnis,
dat voor 13 dezer in kracht van gewijsde
ls gegaan.

we rekening houden met het feit.
en kwart deel van ons volk in 't
geheel niet leest en minder dan de helft
toe, dan is een actie op dit terrein,
trots dan de gehekelde zakelijke zijde van
de zaak, volkomen gerechtvaardigd. Tot
troost mogen we hierbij opmerken, dat
ons land, in vergelijking tot andere
landen nog behoorlijk gelezen wordt en
dat 33 pet van ons volk het lezen zijn
liefste bezigheid noemt.

Daarom is de leus: „Koop een boek in
de week van 24 Februari tot 3 Maart"
geen onverdienstelijk advies, temeer daar
dan het bekende „Geschenk" uw bezit
•dt. Dit „Geschenk", dat dit jaar de
titel draagt: „De porseleintafel" is t
beschouwing op zichzelf waard, doch
dit bestek laten we het accent vallen op
enige nieuwe en bekende feiten.
Bekend is de letterkundige prijsvraag
in dit boekje verbonden, n.l. het ant
woord op de vraag, wie de auteur van
deze novelle is. Uw juiste antwóord kan
prachtige aanvulling van een boeken
schat opleveren.

Nieuw is echter, dat de lezer zijn in
zending vergezeld moet laten gaan
oordeel vervat in ongeveer 40 u
den. Zo wordt u dus tevens criticus. Ver
der wordt van u gevraagd elke inzending
iorzien van een extra postzegel var
tien cent, ten bate van het Ondersteu
ningsfonds van de Ver. voor Letterkun
digen.

De „Porseleintafel" is een door eer
jury bekroond manuscript uit dertien in
zendingen van auteurs, waarvan u dc
:n achter in het boekje vermeld

(Advertentie)

f OR QUALITY

vindt. Een van deze auteurs moet

schrijver»ster) zijnmaar wie? Bent

;n fijnproever? ervaren lezer'
kenner? Dan wordt uw vlijt beloond
boven de gouden uren die reeds met
lezen geoogst zijn.

En nu de jeugd.

Dit Jaar is voor de jeugd weer een bun
del gedichten onder de titel „De Muze op
zee" verschenen. Deze verzameling
werk van Adriaan Morrien en Frans
Montens heeft voor de illustraties ge
zorgd. Deze bundel wordt gedurende de
boekenweek voor f0.55 verkrijgbaar ge
steld in de boekhandel. Het is een echt
Vaderlandse bundel met liederen

gezongen door oudere
dichters. We vinden er Cats en Brederode
naar ook Marsman en Bloem. Gos-
saert en De Merode en het zijn verzer
die de jongeren aanspreken.

Dan is er ook gedacht aan de kinderen
an 7 tot 14 jaar. Zij mogen hun pleziertje
beleven aan een zoekplaat, getekend door
F. J. Doeve, die een groot aantal sprook
jesfiguren in beeld heeft gebracht. Wie

de meeste sprookjesfiguren op
plaat kan ontdekken komt in aanmerking
aor een boekenprijs.

Tenslotte de Boekengids, die driemaal
per jaar verschijnt, maar eenmaal ve
schijnt t.g.v. de Boekenweek.

Een stukje trots

)it is dan het zakelijke gedeelte, ma:
nuchter willen we niet sluiten, want
het heeft toch heus zijn nut te consta
teren. alle criticasters ten spijt, dat de
Nederlanders nu niet bepaald achterlijke
mensen zijn, gezien de prestaties op het
terrein van het boek.

Wist u b.v. dat Nederland in 1950 met
zijn tien millioen inwoners 6537 titels op
de markt bracht (in '49 6722)

Advertentie

is zo vaak het begin
van ernstige aan
doeningen, die de
gezondheid van het
kind komen bedrei
gen. Aarzel niet,
grijp tijdig in en
wel op de meest
krachtdadige wijze!
akker-s abdijsiroop is en blijft het
kindermiddel bij uitstek, dat wegens
zijn geneeskrachtige en shjmoplossen-
de werking jeugdige „hoesters" als
een schild beschermt. Gebruik steeds

Pluviografietje

t ei zit me toch dwars. Daar zal
iemand een ei vinden, hij zal denken dat
ten kievitsei is, en dan zal hij (lich
telijk) worden gehoond, want het is geen
kievitsei, maar het ei van een plevier. Ik
zeggen: het was dan toch maai
'au een plevier. Niks hoor. Alleen
r (lichte) hoon.

zar moeten we dan allemaal weten,
hoe het ei van een plevier er uit ziet?

iet andere woorden: moeten we alle
maal weten hoe een kievitsei er nie

Dank zij een jarenlange training
ik nu, hoe een kippenei er uit zi
Met deze wetenschap voel ik mij tev

Waarom zou ik meer moeten weten?
Waarom met name zou ik mij moeten
'.rmoeien met het verschil tussen h
m een kievit en dat eens pleviers
Trouwens, ik heb er het studieboek uit
mijn prille en verre jeugd nog een
nageslagen, en daar vond ik, dat de

kievit behoort totde familie der

plevieren. Dat moet ons al tot voorzich
tigheid manen. Waarom zouden wij kra
keel verwekken in een familie, al is het
dan de familie der plevieren? Wij heb
ben geen reden, die familie iets minder
elgezind te zijn dan welke andere
familie ook. Het moet maar vrede blijven
tussen die familie en ons, vind ik zo.
Wat dacht u van koek enei?

SPELEVAAR.

Verbouwing Tweede
Kamer kost f 1 millioen

De kosten van de aanbouw bij het ge-
iouw van de Tweede Kamer langs de
Hofweg zijn voorlopig op een millioen
gulden geschat. Dit bedrag is gebaseerd
en ruwe raming en nog afhankelijk
de voorstellen, die de Kamer even
tueel zou kunnen doen bij de nadere be
handeling van dit deel van het verbou
wingsplan.

De verbouwing van de Tweede Kamer
zal tevens worden benut om de telefoon
installatie, die reeds van 1922 dateert, te
ieuwen. De aanlegkosten zijn 25.000
gulden. Dit blijkt uit een nota van
nister Teulings over de begroting va
Hoge Colleges van Staat.

Taak van Hoge Raad
uitgebreid

Voortaan ook beslissing over
ongeschreven recht

Om de taak van de Hoge Raad uit te
breiden heeft de regering een wetsont
werp ingediend. Thans mag de Hoge
Raad een vonnis van een lagere rechter
alleen vernietigen wegens verkeerde toe
passing of schending van de wet. Daar
door kan de Hoge Raad echter verschil
lende gebieden, waar evenzeer de rechts
eenheid en rechtszekerheid moeten wor
den bevorderd, niet betreden. Dit geldt bv.
oor het internationaal privaatrecht en
kerkelijke reglementen. Het wetsont
werp wil de term „wet" nu vervangen
door „recht", zodat ook voor het onge
schreven recht cassatie mogelijk zal
worden.

Voorts kan het proces verkort worden
door de invoering van sprongsgewijze

cassatie.

Op het ogenblik kan de Hoge Raad in
bepaalde gevallen ten principale zelf
uitspraak doen. De nieuwe regeling stelt
voorop, dat in de regel de Hoge Raad
het geding zelf afdoet, doch kent twee
tzonderingen, waarin verwijzing naar
■n andere rechter kan of moet plaats
hebben. Deze uitzonderingen doen zich
indien de uiteindelijke beslissing
afhangt van feiten, die nog niet vast
staan, of van een rechtspunt, waarover
de lagere rechter zich nog niet heeft
uitgesproken.

Inspecteur-generaal van de
Rijkspolitie

De 53-jarige gepensionneerde kolonel
van de generale staf G. Penders wordt in
sommige kringen genoemd als de moge
lijke opvolger van de generaal A. W. de
Koningh, die onlangs met pensioen is
gegaan als inspecteur-generaal van de
ijkspolitie. Dat zou betekenen, dat de
ninister van Justitie zijn keus zou heb
ben laten vallen op een buitenstaander,
zoals ook bij Scotland Yard de gewoonte
i. Van officiële zijde wordt over deze
eventuele benoeming niets meegedeeld.

vertalingen. Vergelijkt u daarmee
de cijfers van Engeland met 50 millioen
13046 titels463 vertalingen.
De Ver. Staten 10892 (140 millioen inw.),
Frankrijk met 40 millioen inw. 12526, dan
staat Nederland er niet slecht bij. Ook
at de prijs betreft. Deze bedraagt in
Nederland gemiddeld 4.50 gulden (gere
kend naar titels, niet naar oplage), in En
geland ligt deze prijs op ongeveer zes
gulden.

Een gemiddelde roman krijgt in Neder
land een oplaag van 2500, Engeland met
zijn vijfmaal grotere bevolking 4000
exemplaren. Finland 3000. Met de vei
bundels komt het verschil nog duidelijker
uit. Engeland 500, Nederland 300, dat wil
dus zeggen dat de Nederlanders naar ver
houding meer smaak hebben voor hel
betere literaire genre dan de buitenlan-

Wordt het boek duurder'

Voor de toekomst wordt een prijsstij
ging gevreesd, want het papier en dt
drukkosten zijn enorm gestegen. Maar
en boekhandelaren spannen
zich tot het uiterste in om het boek
koopbaar te houden. Waarschijnlijk zal
men dit aanstonds zoeken in tweeëerlei
uitgaven van een boek. Een gewone op
goed papier en een behoorlijke letter,
een tweede op slechter papier en kleine
letter. Dit laatste om ook de kleine beurs
in de gelegenheid te stellen een boek te

kopenwant, een boek is geen luxe!

We kunnen er niet buiten. Het boek heeft
een opvoedende taak, een culturele taak
en de verwaarlozing daarvan heeft
gunstige gevolgen. Maar daarover later.

Van het erf van School en Kerk

Dr D. C. Tinbergen t

Beioepingsweik

Ned. Herv. Kerk

•roepen: te Aalsmeer (3e pred.
toez., en te Raamsdonk, toez., W.
Brinkman te Asperen: te Goedereede G.
H. van Kooten te Brandwijk; te Poort
vliet B Haverkamp te Veen (N.-B.); te
Gouderak cand. B. Roetman te Gene-
muiden.

Bedankt: voor Vriezenveen (3e
pred.pl.) W. E. Heyboer te Geldermal-

Geref. Kerken

Beroepen: te Warffum S. Bosma
te Smilde; te Edam en te Erica cand. G.
Sinia te Leeuwarden; te Den Haag-West
(Moerwijk) R. Kooistra te Hengelo (O.);
te Oosthem cand. M. E. van Heesen te
's-Gravendeel.

Chr. Geref. Kerken

Beroepen: te Middelburg J. G.
van Minnen te Huizen (N.-H.).

Geref. Gemeenten

Bedankt: voor Scherpenisse H.
Ligtenberg te Rotterdam-West

Prof. dr W. E. J. Kuiper
overleden

Professor dr W. E. J. Kuiper, sedert
1923 hoogleraar in de Griekse taal- en
letterkunde aan de Amsterdamse ge
meente-universiteit, is op 67-jarige leef
tijd in de hoofdstad overleden. Hij is
leraar geweest aan de gymnasia te
Zwolle en Hilversum en conrector in
Den Bosch. Van zijn hand verschenen
o.m. de volgende publicaties: Griekse Ly
riek; Menander, het scheidsgerecht;
Griekse originelen en Latijnse navolgin
gen; het origineel van Plautus/Epidicus;
The Greek Aulularia en voorts artikelen
in vele bladen, o.a. in De Nieuwe Gids
en De Gids.

Oud-minister professor dr Jos. J. Gle-
len uit Nijmegen zou vandaag onder auspi
ciën van de R -K. Vlaamse hogeschool-uit-

HOE DE SCHEPEN REILEN EN ZEILEN

AAGXEDJK 13 Philadelphi
a Cruz; Alamak 15 R'da
Tern. Nor.; Alchiba 1
Altair 13 N O Kaap

Takor

Alnati 13 La:

Palmas n Antw.: Alphe
Amsteldiep 13 Cartagei
Arendskerk 15 Suez n R'dam; Ari;
Oucssant n A'dam; Atlas 14 Oua
R'dam; Appingedam 13 Barcelona

Indië;

ragor

1 Callao n Mollendo;

n A'dam; Bernisse 13 R'dam; Beverwijk
Melilla; Blitar 14 Hollandia: Bloemfonte
13 Beira n Durban; Blijdendijk 13 R'dai
Boissevain 11 Nagasaki; Breda 13 R'dar

A'dar

Helle

erpen.

13 Kp 1

DA CAPO 15 Leixoe

Ena 13

13 Rai

•mashur n Suez: Caltex Den Haag
Caltex Pernis 14 Gi-
altex Utrecht 13 Fini6-
nenburgh 13 Bilbao.
Depa 13 R'dam naar
[amburg; Diemerdijk 13 Cristobal naar
.otterdam.

EEMDIJK 13 Antw

Enggano 13 Koweit n Basrah;
13 Londen; Express 13 R'dam.
FRIESLAND 13 Jamaica r. N Orleans.
GORDIAS 13 Algiers n Malaga.

ST V 12 Wonmouth; Hector 13 Sagres n
"dam; Hercules 14 Antw. n A'dam; Hoog-
•k 13 Ouessant n A'dam.

ITTERSUM 14 R'dam n Kp La Hague.
JOBSHAVEN 13 Gibraltar n R'dam; Jupiter
R'dam.

KIELDRECHT 13 Calcutta n Madras; Kota

g 13 Oporto n Makassar.

LENV 13 Lizard n Dublin; Langkocas 14 Mi-
n B Papan; Larenberg 13 Gibraltar
ipels; Laurenskerk 14 Aden n R'dam;
Jam 15 Antw. n R'dam: Lekkerkerk
ntw n R'dam: Lemsterkerk 13 Aden
,srah; Leuvekerk 13 A'dam n Basrah;
kerk 12 Messina n R'dam: Lopper-
13 Saffi n Sas v Gent
MAETSUYCKER 11 Djakarta n Frcemantle;
Malvina 13 Menaalahmadi n Yokohama;
Marcella 14 R'dam n Le Havre: Mariekerk
13 Dahlaeil n R'dam; Melampus 11 Bela-
wan n B Papan: Meliskerk 13 Manilla n
R'dam; Molenkerk 13 Pt Said n Basrah;
Muiderkerk 14 Lorenzo Marques; Mijdrecht
12 Zuidpoolgebied.

NIGERSTROOM 13 Le H;

OMALA 11 Mirl n Pladjo
javik; Oranjestad 14 Cr
tein 16 Southampton; Or
Orion 12 Le Havre.

POLYPHEMUS 11 Pt
ider 13 St John n
ik 13 A lit

RADJA 13 Belawan n A'dam; Raki 13 Mini-
coy; Rempang 13 Ouessant n A'dam: Rid
derkerk 13 Lor Marquez n Durban; Roe-
biah 13 A'dam: Rotti 13 Majorca n Hol
landia; Rijnhaven 13 Wight n R'dam: Rijn-
kerk 13 Kp Verde n Kaapstad; Rijnland 13
Madeira n B Aires.

SEAHAM 13 Kings Lynn n R'dam; Salland
13 Wight n A'dam; Sarangan 14 Belawan n
B Papan; Singkep 13 Enggano-eil n A'dam;
Sliedrecht 13 Durban n B Mashur; Stad
Alkmaar 13 Vlaard. n Narvik; Stad Dor
drecht 13 Finisterre n R'dam; Stad Maas
sluis 13 Melilla; Stad Maastricht 13 Kaap
Villano n Savona; Straat Soenda 13 Singa
pore n Japan: Stentor 13 Massi n Catania;
Sunetta 13 Mirl in B Aires;

TABIAN 14 N Orleans n Mobile; Ternate 12
Suez n Makassar; Tibia 13 Kp St Vincent
n R'dam: Tosarl 13 Semarang n Djakarta.
Tero 14 R'dam: Tyro 13 Drogheda n Rot
terdam; Tcucer 13 Singapore n Manilla.
Tomlni 13 Semarang.

'RMAJO 13 Kings Lynn.

REDE 13 Lorient: Van Gelder 13 R'dam:
Veenenburgh 13 Aberdeen n Middlesbo-
rough; Vulcanus 13 Thessaloniki n Levant
I IEI.DRECHT 13 Littleton.

ZAAN 12 Leixoes. Zonnewijk 13 Takoradi c
St Vincent. Zijpenberg 13 Casablanca.
PASSAGIERS- EN
JOH. v. OLDENBARNEVELT 13 S:
nsterdam.

NIEUW AMSTERDAM 13 Trinidad n La-
gualra.

ORANJE 13 Malta n Djakarta.

SIBAJAK 13 Perim n Melbou
SLOTERDIJK 13 Aden n Mak
WILLEM RUYS 14 Colombo r
VEENDAM 14 New York.

INDRAPOERA 11 Singapore n Soerabaja.
NEYY (later bericht I 17 v Djakarta

s 13 La C

MARKT- EN VIS SERI JBERICHTEN

WOERDEN. 14 Febr. Kaasmarkt
anvoer 31 partijen. Prijzen: le soort 210—
217, 2e soort 205—209, extra zware tot 220.
Handel matig.

1JMUIDEN, 14 Februari. Besommingen:
2 trawlers 60.000; IJM 7116.100, RO 53
18.700. IJM 20—19.000; loggers VL 166—6250,
SCH 45—7030, IJM 283—6170. RO 9—6460, KW
130—4690. KW 67—4060: kotters: IJM 23—2830.
KW 66—500. KW 189—520, KW 21—1020, SCH
2-650, TX 19—1600.

i Ha:

13 I

arcelona; Pr. J W
burg; Pr. Maurits
III 14 Gibral

(Advertentie)

Griep, e hoofd- en

borstverkoudheid, diep vastzit»
tend slijm, snuift en wrijft U weg

sDAMPO

Y door LEOBROEKSMII

Mevrouw Van Heijnsbergen knikte.
„Hoe zou je ze trouv«ens kunnen
geren? Bovendien is het niet voor je
zelf, maar doe je er anderen een ple-

Inderdaatf bleef de jonge soldaat
trouw zijn vruchten brengen, met nu
en a?n een zakje rijst, sago of suiker
er bij. Hetty gaf het altijd aan me
vrouw Van Heijnsbergen, die het zo
goed mogelijk trachtte te verdelen
tussen de vrouwen, die het ergst on
dervoed waren. Maar het was een
druppel op een gloeiende plaat, want
iedereen in het kamp leed honger.
Degenen, die no.: wat ge'.d hadcfen,
probeerden wat exha voedsel te ko
pen. maar dat duurde oak slechts kor
te tijd.

Vooral de moeders met kinderen
leden zwaar. Zij gaven van hun eigen
onvoldoende portie nog het grootste
deel weg, zonder dat dit offer de hon
ger van hun kinderen kon afhouden.

Het eerste slachtoffer was mevrouw
Ten Hove, het stille administrateurs
vrouwtje uit de tweede barak. Ze was
altijd druk bezig voor haar vier kin
deren, ze klaagde nooit en ze viel zo
weinig op, dat men haar pas miste,
toen ze al twee dagen niet uit haar
kamertje was gekomen. In haar be
zorgdheid om anderen tot last te zijn,
had ze de eerste dag de kinderen bij
zich gehouden en het dochtertje
negen jaar gezegd, dat zij voor de

jongste kinderen moest zorgen. De
tweede dag had ze 's mosgens gepro
beerd om op te staan, maar ze was
neergevallen. Toen de andere
middags kwamen kijken,
vonden ze haar bewusteloos op de ma
tras liggen. Op een oude deken speel
den de drie kleinsten zoet met een
paar garenklosjes. Het oudste meisje
zat naast haar moeder en legde haar
vinger op de mond, toen de vrouwen
om de hoek keken. „Ssst, mammie
slaapt", fluisterde ze zorgzaam.

De dokteres voelde de pols en
schudde het hoofd. „Ze zal niet meer
bijkomen en vredig inslapen," zei ze
zacht. Maar ze wist niet, hoe sterk de
wil tot leven van deze uitgeputte moe
der nog was. Toen het leven reeefs
wegebde, werd ze wakker. Ze keek
naar de twee vrouwen, die waren ach
tergebleven en naar haar oudste doch
tertje, dat geweigerd had haar moe
der te verlaten. Een rampzalige blik
kwam in de moede ogen. „Kan niet
opstaan. Dokter komen," fluisterde
ze. terwijl ze zich met een mat hand
gebaar verontschuldigde voor de last
die ze nu bezorgcfe.

De dokteres kwam haastig aanlopen
en de stervende vrouw knikte haar
dankbaar toe en wachtte. De andei
maakte echter geen aanstalten on
haar te onderzoeken. Ze hield alleen
de smalle pols tussen haar vingers ei
telde de zwakke hartslagen. Evei
trok een uitdrukking van verwonde
ring over het vermagerde gezicht, maar
toen richtte de zieke zich op en keek
ongerust naar de drie vrouwen, die
om haar heen stonden .Ze zag ere
stige, afwachtende gezichten en plot
seling begreep ze. Met een zachte
kreet greep ze de hand van de dok
teres en smeekte fluisterend: „Doet u
toch iets, dokter. Helpt u mij toch!

Ik wil niet sterven, nu niet. Mijn kin
deren

De dokteres trachtte haar voorzich
tig in de kussens terug te duwen,
r de stervende richtte zich met
haar laatste krachten op. „Ik mag niet

sterven. Mijn arme kinderenWat

moet er van mijn kinderen worden?
Probeert u toch alles, dokter. Nog maar
een paar maanden. Bij cfe be
vrijding zal mijn man...."

Uitgeput zonk ze achterover. Maar
de wanhopige blik in de doffe ogen
bleef. En zo lang de gemartelde her-
bleven strijden met het pro
bleem: haar kinderen, zo lang streed
het uitgemergelde lichaam tegen de
dood. De adem ging hortend, de open
gesperde ogen zochten door het klei
ne kamertje, cfe magere handen
krampten om de deken. De vrouwen
konden het niet langer aanzien,
jonge dokteres wendde het hoofd af.
Het kleine meisje hield de dunne pols
van haar moeder vast omklemd-
Toen de donkere tropennacht
het kamp viel en overal in de barak
het drukkend gemurmel van gedemp
te stemmen en zacht gesust kinder
geschrei weerklonk, cfuurde de doods
strijd nog voort. Hetty loste de dok
teres aan het bed af en stuurde
iemand om mevrouw Van Hcijnsber-
gen. Ze kwam uit de ziekenbarak,

(Advertentie)

aar ze 's avonds hielp. Er waren
zoveel zieken, dat de verpleegsters
hej; niet meer af konden. Met
oogopslag overzag zij de toestand
de stervende vrouw. Met zachte drang
maakte ze het kinderhandje los, dat
moecfers arm nog steeds vast hield.
„Je mammie moet nu slapen en jij
gaat met tante Hetty naar haar ka
mertje in de andere barak. Daar krijg
je een paar boterhammen en een
mangga. Die moet je eerst opeten,
want morgen moet je weer een goe
de verpleegster zijn voor je

Hetty aarzelde. „Zal ik niet liever
hier blijven?"

Mevrouw Van Heijnsbergen schud
de het hoofd. „Het is beter van niet.
Zorg jij maar, dat Lientje iets te eten
krijgt." hh*PH

„Dan kom ik straks mammie verder
oppassen," zei het kleine meisje ern
stig.

Een half uur later brachten twee
vrouwen de dode naar het opberghok
achter de barak, dat als lijkenhuisji
werd gebruikt.

Toen mevrouw Van Heijnsbergen
in haar eigen kamertje kwam, was
het kind in slaap gevallen.

„Wie zal nu voor die arme kleinen
zorgen?" zei Hetty peinzend, terwijl
ze het sluimerende meisje met
flanellen cfeken toedekte.

De ander keek haar ernstig
„Dat zal ik doen en ik hoop, dat jij
me wilt helpen." Ze liet zich
moeid neervallen op de koffer, die
als bank dienst deed en steunde
haar hoofd in de handen. Zoals
daar met gebogen schouders ineen,,
doken voor de tafelkist zat, leek ze
opeens veel ouder en de tranen spron
gen Hetty in cfe ogen. „U neemt ook

Gisteren vermeldden wij nog in een
deel onzer edities het overlijden van dr
D. C. Tinbergen uit Den Haag. Dit be
richt zal door de velen in den lande die
hem hebben gekend, met ontroering wor
den vernomen. Hij was een groot Neer
landicus en een beminnelijk mens. Hij
vele jaren leraar aan het gemeente
lijk gymnasium aan de Bildersstraat in
Den Haag. Toen hij gepensionneerd was,
deed de School voor Taal en Letterkunde
Den Haag geen vergeefs beroep op
hem, om enige tijd een deel van de lessen
Nederlands (opleiding voor de middelbare
akten) waar te nemen.

Er zijn vele publicaties verschenen van
de hand van dr Tinbergen, die in het
jaar 1900 ongeveer gelijk met prof. dr
C. G. N. de Vooys in Leiden promo
veerde. Behalve wetenschappelijke arti
kelen zijn zeer bekend zijn schoolboeken
(grammatica en letterkunde, zoals het
Letterkundig Leesboek, samen met prof.
De Vooys en C. v. d. Bosch).

Dr Tinbergen bereikte de leeftijd van
jaar. Hij was ridder in de orde van
Oranje-Nassau. De begrafenis heeft mor
genmiddag op Oud Eik en Duinen in Den
Haag plaats.

Studie in niet-Weslerse sociologie
te Utrecht

Vooruitlopende op een wettelijke rege
ling. waarbij het academisch statuut zal
worden aangevuld met een studie in de
niet-Westerse sociologie, is de stichting
Sociale Studiën aan de Rijksuniversiteit
te Utrecht voornemens het mogelijk te
maken reeds thans met deze studie te
beginnen. Gegadigden dienen zich te
richten tot het secretariaat van de stich
ting Volkenkundig Instituut, Drift 29,
Utrecht.

Ds J. Booy te Capelle overleden

Ds J. Booy, emeritus predikant in de
Ncd. Hervormde Kerk, is op 72-jange
leeftijd in Capelle aan de IJssel overle
den. Hij diende van 1904 tot zijn emeritaat
1944 achtereenvolgens de gemeenten
Goudswaard, Puttershoek, Leimuf-
den, Vriezenveen, De Lier en Capelle
de IJssel. Ds Booy was praeses van
het classicaal bestuur van Dordrecht, als
mede oprichter, voorzitter en leraar van
"e Chr. H.B.S. in Dordrecht

ACADEMISCHE EXAMENS

AMSTERDAM (Gem. Univ.), 13 Febr.
Geslaagd: cand pollUeke en sociale weten.

:happen: mej G M Oosterink en de heren
M Snijders en O C v/d Werfhout.
AMSTERDAM (Gem. Univ.). 14 Febr.
eslaagd; cand Engels: Ph Bartels en R H
Schleij

i R'dam

A'dam -
ook scheepsber

Maai

racht.

elders

WATERSTANDEN

DEN HAAG. 14 Febr. Keulen 242 (+004).

uhrort 451 (+0.07). Lobith 1070 (—0

Nijmegen 849 (—0.09). Arnhem 842 (—0 05).

fde 377 (—0 06). Deventer 278 (—0 05)

Borgharen 4097 (+0.02), Belfeld 1169 (—0.01)

496 (+0.04), Vreeswijk 0.72 (—0.01)
Lith 0.70 (—0.16).

Lord Tedder opgevolgd
door Elliot

De Britse luchtmaarschalk. Lord Ted
der, voorzitter van de missie der Britse
strijdkrachten te Washington, en verte
genwoordiger van Groof-Brittannië in de
permanente groep der militaire commissie
van de organisatie yan het Noord Atlan
tisch Verdrag, zal ip April a.s. beide pos
ten verlaten. Hij wordt als zodanig op
gevolgd door luchtmaarschalk Sir WUliam
Elliot.

Bankwerker door stalen mat

getroffen
Dodelijk ongeluk in mijn Laura.

Een 28-jarige bankwerker is gisteren
in de electrische centrale aan de Hem-
weg te Amsterdam door een stalen mat,
7 meter hoogte viel. op het hoofd
getroffen. De man overleed kort daarop.

In de mijn Laura te Eygelshoven ge
raakte gisteren de 40-jarige houwer M.
Janssen uit Kerkrade onder vallend ge
steente. Hij overleed aan de verwondin
gen.

Buitenlandse onderscheidingen

De volgende personen hebben toe
stemming ontvangen de buitenlandse on
derscheidingen aan te nemen die hun
gewerd: de gep. generaal-majoor J. B.
de Jongh en P. P. W. van Leeuwen (com
mandeur Franse Legioen van eer), de
dpi. sergeant tit M. A. C. Sutherland
(King's medal for courage in the cause
of freedom. Gr. Brittannië), de kapt. R.
v. d. Beek (ridder in de orde van de
Bevrijder van Venenuela), de adj.-onder-
off. H. J. Bemers (bronzen medaille de la
reconnaissance frangaise, Frankrijk), de
tijd. res.-le luit. C. Michiels (King's
commendation for brave conduct) en de
res.-majoor jhr F. F. Roëll (versierse
len der Johanniterorde).

Belgische Kamercommissie keurt
voorunie goed

De Belgische Kamercommissie voor
buitenlandse zaken heeft de bekrachti
ging van de voorunie der Benelux goed-
veel teveel zorgen op u." zei ze. „Dat I gekeurd. Sommige leden merkten na af
kan een mens immers niet volhouden." loop op, dat de goedkeuring hen niet
(Wordt vervolgd))bindt

Hei lied dei

aetherqoïven

DONDERDAG 15 FEBRUARI.
HILVERSUM I (402 m.)

AVRO 7.00 Nieuws. 7.15 Gram. VPRO 7.5®
Dagopening- AVRO 8.00 Nieuws. 8.15 Gram.
9.00 Morgenwijding. 9.15 Gram. 9.30 Water-
9.35 Gram. 10.30 De Antwoordman.
10.45 Gram. 10.50 Voor de kleuters. 1100 Or
gelconcert. 11.45',.Van de hak op de tak. in
en om de tuin", causerie. 12.00 Gram. 12.30
Land- en Tulnbouwmededeltngen. 12.33 „ln
t spionnetje". 12.38 Pianospel. 1.00 Nieuws.

I.15 AVRO-allerlel. 1.20 Hawailanmuztek. 1.40
„U kunt het geloven of niet". 1.45 Gramof.
2.00 Voor de vrouw. 2 30 Viool en plano. 3.00
Voor de zieken. 4.00 „Van vier tot vijf". 5.00
Voor de Jeugd. 5.50 Reg. ultz. Jeugdultz. K.
H Smit: „Wat wil je weten". 6.00 Nieuws.

Sportproblemen. 6.30 Lichte muziek. 7.00
r burger en militair. 7.10 Orkestconcect
„Hoe nu verder?", causerie. 8.00 Nieuws.
8.05 ..De groeten van Nuchteren". 8.15 AVRO-
allerlei. 8.20 Omroeporkest en solisten. 920
„Schipper naast God", hoorspel. 10.40 Orgel
spel 11.00 Nieuws. 11.15 Sportactualltelten

II.30—12.00 Gramofoonmuzlek.

HILVERSUM n (298 m).

KRO 7.00 Nieuws. 7.15 Ochtendgymnastiek.
7.30 Gram 7.45 Morgengebed en liturgisch»
kalender 8.00 Nieuws en weerberichten. 8.15
1 Voor de hulsvrouw. 9.40 School
radio. NCRV 10.00 Gram. 10.15 Morgendienst.
10.45 Gram. KRO 11.00 Voor de zieken. 11.45
Schoolradio. 12.00 Angelus. 12.03 Lunchcon
cert 12.30—12.33 Land- en Tulnbouwmede-
dellngen. 12.55 Zonnewijzer. 1.00 Nieuws. 1.20
Gram. 1.40 Zang en piano. NCRV 2.00 Gram.
3.00 Voor de vrouw. 3.30 Instrumentaal trio.
4.00 Bijbellezing. 4.45 Vocaal ensemble en
solisten. 5.00 Voor de Jeugd. 5.30 Licht en
semble. 6.00 Amusementsmuziek. 6.30 „CWV-
kwartier". 6.45 Gram. 7.00 Nieuws en weer
berichten. 7.15 „Levensvragen van allerlei
aard en een pastoraal antwoord. 7.30 „In
dienst van het Vaderland", causerie. 7.40 uur
Radiokrant. 8.00 Nieuws. 8.05 Gevar. program.
10.10 Gramofoonmuzlek. 10.15 Buitenlands
overzicht. 10.35 Gramofoonmuzlek. 11.45 uur
Avondoverdenking. 11.00 Nieuws. 11.15—12.00
Gram of oonmuzlek.

ENGELAND. BBC Home Service, 330 m.
1.00 Gram. 1.20 Voor de boeren. 1.30 Voor
de arbeiders. 1.55 Weerberichten. 2.00 uur
Nieuws 2.10 Mededelingen. 2.20 Filmprogram.
3.00 Schoolradio. 4.10 Hoorspel met muziek.
4.40 BBC Northern Orchestra. 5.45 Causerie.
6.00 Voor de kinderen. 6.55 Weerberichten.
7.00 Nieuws. 7.15 Sport. 7.20 Gevar. muziek.
7.45 Voor de boeren. 8.00 Hoorspel. 8.30 uur
Strijkkwartet 9.30 Gevar program. 10.00 uur
Nieuws. 10.15 Causerie. 11.00 Gevar. program.
11.30 Wetenschappelijk overzicht. 11.45 Parle
mentair overzicht. 12.00—0.03 Nieuws.
ENGELAND, BBC Light Programme.

1500 en 247 m.

12.00 ..Mrs Dale's Dagboek". 12.15 Licht
orkest. 12.45 Hoorspel 100 Parlementair
overzicht. 1.15 Lichte muziek. 1.45 Orkest-
concert. 2.45 Voor de kleuters. 3.00 Voor de
vrouw. 4.00 Licht orkest en soliste. 4.30 Voor
de soldaten. 4.45 Gevar muziek. 5.15 „Mrs
Dale's Dagboek". 5.30 Religieuze causerie.
5.45 Licht orkest. 6.15 Orgelspel. 6.30 Variété
orkest. 7.15 Hoorspel. 7.30 Voor de Jeugd. 8 00
Nieuws. 7.25 Sport. 8.30 Gevar. program. 9.00
Vragenbeantwoording. 9.30 Verzoekprogram.
10.15 Gram. 10.30 Voordracht. 11.00 Nieuws.
11.15 Actualiteiten. 11.20 Dansmuziek. 12.00
Voordracht. 0.15 Orgelspel. 0 561.00 Nieuws.
BRUSSEL 324 m. en 484 m.
12.00 Lichte muziek. 12.15 Instrumentaal
trio. 12.30 Weerberichten. 12.33 Voor de boe
ren. 12.40 Instrumentaal trio. 1.00 Nieuws.
1.15 Vlaams programma. 2.00 Gram. 3.06 uur
Engelse les. 3.15 Gram. 3.40 Franse les. 4.00
Gram. 4.10 CeUo-muzlck. 4.30 Causerie. 4.45
Gramofoonmuzlek. 5.00 Nieuws. 5.10 Gram.
5.15 Voor de kinderen. 6.15 Gram. 6.25 Caus.
6.30 Voor de soldaten. 7.00 Nieuws. 7.30 Zanf
en plano. 7.50 Causerie. $.00 Verzoekprogr.
9 00 Klankbeeld. 9.30 Planoduo. 9.45 Actuali
teiten. 10.00 Nieuws. 10.15 Kamermuziek. 12.00
Nieuws. 11.05 en 11.30—12.00 Gramofoonmuz.
BRUSSEL 464 m.
12.05 Omroeporkest. 1.00 Nieuws. 1.10, 1.30
en 3 00 Gram. 4.30 Zang en plano. 4.50 Gram.
5.10 Lichte muziek. 6.30 Gram. 7.00 Omroep
orkest 7.45 Nieuws. 6.00 Hoorspel. 10.00 uuf
Nieuws. 10.15 Gram. 10 5» Nieuws. M.00 mi
Gram. U.U Nieuws.