HOEST
Oppositie in Suriname aan de
winnende hand
STOP DIE"JEUK
BAN Dj IR
RI 199
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
DINSDAG 9 JANUARI 1951
6 Gen
Zij zal echter moeten tonen dat zij regeren kan
het geheel
de delegaties
Vele lezers zullen zich de laatste tijd
afgevraagd hebben: Wat is er in Suri-
"uracaa 1131116 nu toch eigenlijk aan de hand?
'n- Ho4 Telkens verschijnen berichten in de
kranten over relletjes in de vergaderin
gen van de Staten, over personen die
plter j op het politiek toneel
daarvan verdwijnen, i
aapstad blijft vaak in de mist.
:uraca<* Tijdens het bezoek
I Van oppositie en regeringspartij
au naa^ derland kwam de kwestie wat meer voor
het voetlicht, maar voor velen zal het
toch nog niet geheel duidelijk zijn, wat
rich daar afspeelt in het Nederlandse
gebiedsdeel, dat enige tijd geleden een
grote mate van zelfstandigheid verwierf.
Wij zullen daarom trachten de grote
lijnen van het conflict te schetsen.
Als men leest over de militante wijze,
waarop de oppositie in de Staten op
treedt, zou men geneigd zijn te denken,
anuarl dat de huidige regering eigenlijk geen
voldoende meerderheid in de volksver-
I tegenwoordiging meer achter zich heeft
"damse om te kunnen werken. Toch is dat niet
jn noj het geval. De meerderheid is zeker
n, die aanwezig, maar het optreden van de min-
t voor derheid is zo revolutionnair, dat volgens
'orvoej de meerderheid vergaderen vrijwel on-
c mes mogelijk wordt en de regeringsmachine
dus toch dreigt te stagneren,
de in^ Wat toch is het geval: In de voornaam-
vier $te partij van Suriname, de nationale
'luctu-.partij, welke thans in de oppositie is,
Phi-f ontstond indertijd een ernstig conflict
rum» tussen voor- en tegenstanders van minis-
groot. ter Lichtveld (meer bekend onder zijn
adelen schrijversnaam Albert Helman). De on
middellijke aanleiding was een persoon-
weer lijke kwestie, namelijk het ontslag van
Ta een dr Van Ommeren door minister Licht-
eg da veld. De eerste is tevens lid der Staten,
et slot Dit ontslag was aanleiding tot een felle
keren, eetie in de partij tegen de minister en
punW tot het uittreden van een groot aantal
harer vertegenwoordigers in de Staten
Deze uitgetreden leden bleven echter in
de Staten zitting houder., hetgeen voor
de nationale partij een reden was om de
Staten niet meer representatief te ach
ten. Hoewel de Nationale Partij niet de
meerderheid van de stemgerechtigden
bezit, kan zij waarschijnlijk toch op biji
'ntag« de meerderheid rekenen. Daarbij komt
ïlog, dat de meeste andere stromingen
minder hecht georganiseerd zijn. en
v grote delen van de bevolking geen lust
Rod» gevoelen aan verkiezingen deel te nemen
gr, Dit maakt zolang de verkiezingen dis-
7—28. tricts-gewijze gehouden worden de kans op
een meerderheid der Nationale Partij bij
nieuwe verkiezingen zeer waarschijnlijk
Zodoende dringt de Nationale Partij
met kracht aan op nieuwe verkiezingen
line* voordat het kiesstelsel in een stelsel van
oen» J «venredige vertegenwoordiging veran-
kool derd is, terwijl de aanhang der Suri-
iltert raamse regering daarvoor niets gevoelt
De regeringscoalitie beweerde nu on-
- langs, dat de Staten tengevolge van de
obstructie der oppositie niet meer kon
den werken en wilde, dat de Neder
landse regering zou gebruik maken var
haar bevoegdheden om buitengewone
wajj
Am-
e lei-
j'-hei-
Ontwerp winkelsluiting
Ene hand neemt terug
wat andere geeft
Kamer tegen grote plaatse
lijke afwijkingen
Het wetsontwerp op de winkelsluiting
neemt met de ene hand terug, wat het
met de andere heeft gegeven. Immers,
het bepaalt, dat de winkels op werk
dagen 's avonds na zes uur gesloten
moeten zijn, maar tegelijkertijd geeft het
de gemeenteraad de bevoegdheid,
later tijdstip vast te stellen. Dit zou
vijf dagen per week s avonds acht
en voor één dag zelfs tien liur mogen
zijn. Op dit punt gaat de bevoegdheid
van de gemeente te ver. Dat is het
stemmige oordeel van de vaste corr
sie voor de middenstand uit de Tweede
Kamer.
De halve sluitingsdag wordt door de
wet bepaald op Maandagmorgen, Dins
dagmiddag of in enkele gevallen op Za
terdagmiddag. Ook hiervan zal echter af
geweken kunnen worden bij algemene
maatregelen van bestuur of plaatse
lijke verordeningen. De Kamercommissie
vindt dit onjuist en meent, dat de wet
zelf sluiting gedurende een halve dag
per week gebiedend moet voorschrijven.
In weken, waarin een algemeen erkende
Chr. of nationale feestdag valt. acht
de halve sluitingsdag overbodig.
Een koopavond, die het wetsontwerp
mogelijk wil maken door sluiting
tien uur 's avonds eenmaal per wee
volgens de commissie onnodig zo lang
van een massale aandrang van de zijde
der kopers niets is gebleken. Openstel
ling op de avond van 24 December moet
vervallen.
De markthandel behoeft volgens
wetsontwerp pas een uur later dan de
winkeliers het werk stil te leggen, n
lijk 's avonds om zeven uur. Het lijkt de
Kamerleden echter gewenst deze tijdstip
pen met het oog op concurrentie gelijk te
schakelen. Om het falen van de regeling
te voorkomen behoort de wet volgens
verscheidene leden strafbepalingen te
bevatten. Men vindt het voorts
leemte, dat geen vacantieregeling
het winkelpersoneel is opgenomen.
(Advertentie)
Die slopende Rheumaflek
maakt U humeurig en ziek,
maar bovendien raakt Uw hele gestel
er van ondersteboven. Ga toch zó niet
verder, drijf die slopende pijnen uit Uw
leden. Met Kruschen! Wonderlijk, wat
die zes minerale zouten, waaruit
Kruschen is samengesteld, voor U doen.
Met Kruschen voert ge de bloedzuive
rende organen precies datgene toe, wat
ze nodig hebben om weer met jeugdige
kracht te kunnen functionneren.
bloed gaat weer krachtig stromen
ie onzuiverheden, die nu oorzaak zijn
van Uw tergende pijn, worden langs
natuurlijke weg afgevoerd regelmatig
en radicaal.
maatregelen te treffen, daar Suriname
onregeerbaar was. De Nederlandse rege
ring daarentegen voelde niets voor een
dergelijk ingrijpen en antwoordde, dat de
regering en de meerderheid der Staten
in staat waren, hun wil door te
t is zeer goed te verstaan, dat de
Nederlandse regering weigerde op eer.
dergelijke wijze regelrecht invloed uit te
oefenen op een gebiedsdeel, dat pas enige
zelfstandigheid verworven heeft. Had zij
anders gehandeld, zij zou de grondbegin
selen van de democratie met voeten ge
treden hebben.
Het enige gunstige gevolg van het be
zoek der beide delegaties aan ons land
dan ook geweest, dat de Staten thans
de begroting en enige andere wetsont
werpen hebben aanvaard, zodat de rege
ringsmachine niet tot onmiddellijke stil
stand gedwongen werd.
De zaak wordt echter verder op de
oude voet voortgezet en het gevolg zal
wel zijn, dat nieuwe verkiezingen een
nieuwe regering aan het bewind zullen
brengen. Een regering die bestaat uit man
die getoond hebben uitstekend de
zaken te kunnen stagneren en heel goed
weten, hoe het niet moet. Het is nu
...^ar de vraag, wat zij zullen presteren,
als zij zelf op het kussen gezeten zijn
Indonesiër pleit voor
Nederlanders
Prof. mr S. Takdir Alsjabana heeft te
Bandoeng verklaard, dat de Indonesiërs
zich vrij moeten maken van alle min
derwaardigheidscomplexen en dat men
moet gebruik maken van alle goede Ne
derlandse krachten op elk gebied. De In
donesiërs zijn baas in eigen land en schel
den op alles wat Nederlands is heeft
Hij heeft een contract gesloten met de
Presse Universitaire te Parijs om 500 po
pulair wetenschappelijke boeken uit het
Frans in het Indonesisch te vertalen. De
ze boekjes worden gebruikt op de Franse
lagere en middelbare scholen.
Weer appelen naar België
De invoer van Nederlandse appelen in
België en Luxemburg is met ingang van
gisteren weer toegestaan, met uitzonde
ring van goudreinetten. (Reeds begin
December 1950 mochten cox's orange
pippin worden ingevoerd).
->or de hervatte uitvoer zijn naar
sc. t en kwaliteit minimum-exportprijzen
vastgesteld, die variëren van f 16.70 tot
f 64 70 per 100 kg netto, franco grens.
De 72-jarige Mathllde Ludendorff,
weduwe van de in 1937 gestorven Duitse
generaal uit de eerste wereldoorlog, is in
hoger beroep veroordeeld tot 1 jaar bij
zondere arbeid, verlies van de helft van
haar vermogen en van haar doctorstitel,
terwijl haar een beroepsverbod van 7 jaar
is opgelegd.
Nieuw-Zeelandeen paradijs
Geen immigrant behoeft een half uur
naar werk te zoeken
„Hollanders zijn hier de beste burgers"
De vlieger-schrijver A. Viruly heeft
dezer dagen een Skymaster met emigran
ten naar Nieuw-Zeeland gevlogen. In
Het Parool schrijft hij o.m. over dit
paradijs-achtige land:
Nu weet ik eindelijk wat ik moet
antwoorden als de mensen vragen: „Jij
bent nu overal geweest; zeg jij nu eens
ik naar toe moet gaan?" „Als je
dan werkelijk van jezelf ergens anders
toe moet gaan. ga jij dan maar naar
u w-Z e e 1 a n d," zal ik voortaan
zeggen."
De douane kon met de zestien
honderd kilo bagage haar gang gaan.
Maar de douane vond alles goed. Ieder-
i vond trouwens alles goed. De con-
nam mij terzijde: „Morgen hebben
allemaal werk. Ze zullen het goed
maken. We hebben ze graag: van alle
nationaliteiten maken Hollanders hier
de beste burgers. Zij vestigen zich, ze
maken er veel van, ze komen niet
alleen om te plukken. Brengt u er nog
tienduizend."
„Onze emigranten waren Immi
granten geworden. De klok was de
volle twaalf uur voorgeraakt. De zon
stond in het Noorden en zwempakken
en tennisrackets waren kerstcadeaux
op deze langste dag vari 1950. De tropen-
hitte lag achter ons, we waren in
echte zomer gekomen, rozen en gladiolen
en lathyrus bloeiden overvloedig ii
tuinen. De frisse 'heuvelen, zonoverstraald
als op een Engelse Julidag, golfden tot
in de horizon onder het blauw.
Zes kolom aanbiedingen
Het ochtendblad, dat het verhaal van
ïze vlucht bracht, begon met zes kolom
aanbiedingen van betrekkingen; hier kon
beslist geen mens, die arbeiden wilde, ook
maar een half uur werkloos zijn. Winkels,
(Advertentie)
WEK DE GAL
IN UW LEVER OP
de pl
letj:
«wanden doen stromen, anders ver-
w voedsel niet. het bederft. U raakt
it, wordt humeurig: en loom. Neem
ntaardige CARTERS LEVERPIL-
:S om die liter gal op te wekken en
isvertertng en stoelgang op natuur-
Ijze te regelen. Een plantaardig zacht
onovertroffen om de gal te doen
n. Eist Carter's LeverpUletjes.
kantoren, fabrieken, boerderijen vroegen
personeel in dit land. dat zevenmaal zo
groot als Nederland is, maar waar niet
zoveel meer mensen woonden dan in een
paar van onze grote steden. Iedereen die
wij spraken, wist met opgewekte voor
beelden te vertellen van families, die een
jaar na vestiging al aardig te paard in
hun eigen autootje hadden gezeten, en ze
vertelden van de vijfdaagse arbeidsweek,
en over zoveel overwerk tegen drievou
dig loon als een mens maar wou.
De melk smaakte er onverdund naar
volle melk. Het goede, redelijke mensen
leven: we zagen in twee dagen niet één
man in armoedige kleren of in militair
uniform. Alle boter was echte boter. In
de tuintjes tussen de rozen zaten families,
die in Europa het hele leven wel nooit
uit de zorgen geraakt zouden zijn en je
kon er aan zien, dat ze er hier alleen
met de allergrootste moeite ooit in zouden
kunnen raken.'
Vakbonden krijgen vergoeding
t.b.c.-bestrijding
De drie bonafide vakbonden zullen uit
het praeventiefonds een tegemoetkoming
ontvangen voor uitkeringen in natura of
geld, die zij in de eerste acht maanden
van het afgelopen jaar hebben gedaan
aan tuberculoselijders. De tegemoet
koming bedraagt 3,75 per week per
zekerde voor het verstrekken van extra
voeding en 2 voor een gedeeltelijke
verstrekking van extra voeding.
Verzoek om lichtreclames van
1821 uur toe te staan
De Nederlandse Vereniging voor bui
tenreclame-belangen heeft minister Van
den Brink verzocht het gebruik
lichtreclames tussen 18 en 21 uur tc
Bok geschoten
Een onbezoldigd veldwachter uit Bei-
len hoorde, dat er in de staatsbossen bij
dit dorp een everzwijn ronddoolde. Hij
ging op onderzoek om dat varkentje
eens even te wassen. En hij had geluk:
hij ontdekte het monster en gaf het de
volle laag. Het eerste schot was al dode
lijk. Nu onderhandelt de veldwachter
met de boswachter over de prijs var
zorgzaam opgefokt Drents mestvarken,
dat ruim 350 kilogram woog....
Idie soms erger is dan pijn en die J
Uw leven vergalt! Niet krabbers I
dat veroorzaakt infecties, maar
betten met een paar druppels
DÊBRALINE
Pianisl studeerde een
nacht op Schiphol
De 2§-jarige Amerikaanse pianist
Abbey Simon, die gisteravond wee
Amsterdam optrad, kreeg dezer dagen uit
Londen een telegram om de Tsjai-
kowsky-vertolker Pouishnoff te komen
vervangen op een concert in de grote
Albert Hall, zo meldt De Telegraaf.
Simon haastte zich naar Schiphol, maar
kon 's avonds met het laatste toestel niet
meer mee, omdat de mist het Londense
vliegveld potdicht had gemaakt. De
pianist wendde zich teleurgesteld tot een
employé van Schiphol, omdat hij nu in
Londen geen tijd meer zou hebben om
met Tsjaikowsky's eerste pianoconcert te
oefenen.
De employé belde de pianist Gerard Hen-
geveld op, mocht een partituur komen
halen en de gehele nacht heeft Abbey
Simon op de piano van het Schiphol-res-
taurant zitten spelen. De volgende mor
gen reisde hij, slapende, naar Londen.
Gistermiddag kwam hij terug en zijn
eerste gang was naar Gerard Hengeveld
om de partituur terug te brengen.
Gaat Adenauer toch op
Oost-Duits voorstel in
Volgens de Frankfortse correspondent
van de „New York Times" hebben de
West-Duitse kanselier Adenauer en zijn
kabinet besloten, het Oost-Duitse voor
stel tot het houden van een conferentie
over de eenmaking van Duitsland „voor
waardelijk" aan te nemen. Adenauer
schaart zich echter volkomen aan de
zijde van het Westen, met het oog op
militaire pressie uit het Oosten.
De burgerverdediging van
West-Duitsland
Naar Reuter uit Bonn meldt, is West-
Duitsland bezig aan de voorbereiding van
de burggrdefensie. Een desbetreffend rap
port werd aan de Geallieerden toegezon
den, richtlijnen bevattende over het in
stellen van „veiligheidszones".
Opnieuw meer dan
100.000 werklozen
„Uitgevroren" arbeiders niet
meegeteld
Het aantal werklozen, dat maanden
lang beneden de 100.000 is gebleven, is
daar nu weec bovenuit gestegen tot een
hoogte, die de toppunten van de vorige
winter (104.000) nog wel niet bereikt,
maar wellicht nog deze maand bereiken
zal. In December waren er in ons land
102.888 werklozen (72.428 in November),
waarbij de vele vorstwerklozen nog niet
zijn inbegrepen. Van deze 102.888 werk
lozen waren er 75.537 geheel werklozen
(dat is wel een reqord) tegen de vorige
maand 51.137; --25.216 DUW-arbeiders
(10.305 in November) en 2135 wachtgel
ders (511).
De werkloosheid nam vooral toe in de
landbouw (van 8868 tot 20.896), de bouw
vakken (van 11.777 tot 18.757) en bij de
losse arbeiders (van 11.332 tot 15.248).
Per 1000 mannelijke inwoners zijn
gemiddeld in Nederland 21 werklozen,
echter 37 in Groningen, 33 in Friesland
en 62 in Drente. De werkloosheid is re
latief het geringst in Overijsel en Lim
burg (11 pro mille).
De vraag naar mannelijk personeel
daalde van 16.678 tot 13.431. Het aantal
werkzoekende gedemobiliseerden steeg
van 2388 tot 2577.
Het aantal werkloze vrouwen daalde
van 5457 tot 5239; de vraag daalde va
16.254 tot 14.932.
Nieuw type onderzeeboot
Een woordvoerder van de Amerikaanse
vloot heeft medegedeeld, dat Groot-
Brittannië thans een onderzeeboot bezit,
die onbepaalde tijd onder water kan blij
ven. De benodigde zuurstof wordt in de
boot zelf geproduceerd. In Amerika wordt
aan een dergelijk model gewerkt.
Prof. I. Ph. Vogel
80 jaar
Vandaag Is er een huls aan de Louise
de Colignylaan te Oegstgeest gesloten. En
wel nummer 19, waar professor Vogel
woont. Want heden viert hy in alle
stilte zijn 80ste verjaardag.
Jean Philippe Vogel werd op 9 Januari
1871 in Den Haag geboren. Hij bezocht
het Haarlems gymnasium en vervolgens
de Amsterdamse gemeentelijke Universi
teit, alwaar hij Nederlandse letteren stu
deerde. In 1897 promoveerde hö op een
proefschrift, getiteld: „Het leemen wa
gentje". Achtereenvolgens bekleedde hij
de functie van privaat docent aan de zo
juist genoemde Universiteit, Superinten
dent archaeology Survey in India, Laho
re, officiating director general of archae-
lology in India, waarna hij van 1914 tot
1938 het hoogleraarsambt in 'het Sanskrit
aan de Leidse Universiteit bekleedde.
Alom werd de wetenschappelijke ar
beid van professor Vogel naar waarde
geschat. In 1915 werd hij benoemd tot lid
van de Koninklijke Akademie v. Weten
schappen, in 1935 tot ere-lid van de So-
ciété Aslatlque Paris, in 1937 tot ere-lid
van de Royal Asiatic Society London en
in 1939 tot ere-lid van de American
Oriental Society.
Vele belangrijke werken verschenen
van professor Vogels hand. Noemen wij:
Antiquities of Camba state (1911), Tile-
mosaics of the Lahore Fort (1920), In
dian serpent-lore (1926), La sculpture de
Mathuré (1930), De Buddhistische kunst
van Voor-Indië (1932), Op het voetspoor
van Boeddha (1934) en Hofreis van J. J.
Ketelaar naar den Groot-Mogol te Laho
re (1937).
erdam-Oost
aard. aldaa
kerk) C. W. Wagenaar te Utrecht; a;
school te Genemulden H Damman te
aan Ned. Herv. school te Veenenda
trum) mej E. van Dijk te Waterinj
Chr. school te Wijk bij Duurstede
Laporte te Drogendijk.
Van het ert van School en Kerk
„Handgeving" afgeschaft
Beroepingswerk
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen: te Tjerkgaast C. D.
Israël te Achlum te Sappemeer (toez.)
P. W. B. Haseloop te Deinum.
Aangenomen: naar Deventer,
toez., (vac.-D. T. Los) M. G. Rosbergen
te Franeker.
Bedankt: voor Hei en Boeicop J. W.
v. d. Linden te Kamerik; voor Sneek
(vac.-C. L. Vermaas) en voor Maarsser.
(vac.-P. Moerenhout) W. Brinkman te
Asperen.
Geref. Kerken.
Beroepen: te Gapinge en te
Wolphaartsdijk cand. J. Spoelstra te
Me eden.
Aangenomen: naar Hoboken (Chr
Ref. Church) <ir A. H. Oussoren te Mid
delburg.
Geref. Kerken (Art. 31 K.O.)
Beroepen: te Groningen (7e pred
pl.) A. Jagersma te IJmuiden.
Tweetal: te A'dam-C. A. Veltman
te Enschede en F. de Vries te Den Haag-
Oost.
Geref. Gemeenten.
Tweetal: te Yerseke M. Heerschap
te Wageningen en cand. L. Kieboom te
Barneveld.
Bedankt: vor Meliskerke F. J. Die-
leman te Borssele.
Evang. Luth. Kerk.
Bedankt: voor Amsterdam (vac.-A
W. C. de Wit) J. G. Bahnmiiller te Hil-
Ds W. C. Hondius in Abcoude
overleden
Ds W. C. Hondius. em. predikant va
de Ned. Hervormde Kerk. is 45 jaar oud
in Abcoude overleden. Zijn eerste stand
plaats is Ommeren geweest (19351941)
Daarna heeft hij van 19421946 als hulp
prediker in Den Ham gewerkt en van
19461949, de datum van zijn emerite-
ring, te Wouterswoude (Fr.). De begra
fenis zal morgen in Abcoude geschieden.
HOE DE SCHEPEN REILEN EN ZEILEN
AALSDIJK 8 Le Havre n Antw.: Ag
non 7 Carupano: Agatha 8 Pladjoi
krumdijk 8 Kaapstad n Pt Elisabet
:achy Head; Aliot"
R'dar
Aldabi 8 Fini
r> B Aires; Alm-
i Fern. Nor. n
Aludra 8 Vito-
ria n R'dam; Alwaki 6 New York; Amstel-
diep 8 St Miquela: Amstèldijk 8 Lizard n
Houston; Amstelpark 8 Djeddah n Basrah;
Amstelkerk 7 Noverodondo; Arendskerk 8
Brisbane n Melbourne; Arkeldijk 7 New
Orleans n Le Havre; Arnedijk 8 Tampico
n N Orleans: Averdijk 8 Baltimore; Axel-
dijk 9 Rio de Jan.
BALI 7 Z Sable eil. n Alexandrië: Blitar 8
Singapore: Blommersdljk 8 Norfolk: Bo-
W Indië; Bree Helle 9
Hamburg;
n Gothenburg: Celebes 9
m; Caltex Delft 8 Makalla
Pernis 7 Malta n Pernis;
l 8 Perz. Golf; Clavella 9
CaRex Nederlan
Rastanura.
DALERDIJK 9 R'dam: Delft 9 A'dam: Deni
9 Brunsbuttel n Gothenburg: Domburgh 8
Sagres n Casablanca: Duivendrecht 8 Fi-
nisterre n B Aires; Dlemerdijk 8 Loc An
geles n Vancouver.
EDAM 8 Start Point n New York; Eendracht
7 Ermloni; Ena 7 Kingston n Curagao;
caut 8 Londen: Esso Den Haag 9 Ar
Esso R'dam 8 Aruba n R'dam; Expri
Kings Lynn.
FLANDRIA 7 Duinkerken; Friesland 8 Port
Said.
GAASTERLAND 9 A'dam n Z.-Amerika; Ga-
roet 8 Suez n Djakarta; Gruno 8 Huil;
HAGNO 7 A dam; Haarlem 8 Sombreo-eil, n
A'dam; Hast IV 8 Rouaan n Londen; Heli
con 6 New York n Kp Haitien; Hoogkerk
8 Durban: Hoogland 8 Londen:; Hydra 9
Pt Barrios;
ILOS 6 New York n Kp Haltien.
JAVA 8 Baltimore.
KEILEHAVEN 8 Antw. n Konakry; Kota
Agoeng 11 Genua n R'dam.
LANGLEESCOTT 8 Singapore n R'dam; La-
renberg 8 Spezzia: Lawak 8 Seattle n Ma
nilla: Lekkerkerk 8 Karachi a R'dam;
Lemsterkerk 8 R'dam: Leuvekerk 8 Sagres
n R'dam; Loenerkerk 11 Genua: Loosdrecht
8 Genua n Calcutta; Lutterkerk 8 Koweit
n A'dam.
MAAS 7 C. Trujillo; Maashaven 6 Burlings n
B Aires: Madoera 7 Singapore n Makassar;
Meerkerk 8 Kreta n Sydney; Midas 8 Lis
sabon n Tunis: Mizar 8 Llanelly; Mies 8
Odense; Muiderkeik 8 Kp Verde: Mulan 9
Antw.; Murena 8 Masira; Myonia 7 Ham
burg n Curacao.
NESTOR 8 Algiers n Levant; Nigerstroom 8
Pt Noire n Duala:
OISE 8 A'dam n Parijs; Ondina 9 Cl
Oranjestad 8 Antw. n A'dam; Oranjefon
tein 8 Durban; Oranjepolder 7 Londen.
PAPENDRECHT 20 Abadan: Parkhaven 8 Fi-
r.isterre n R'dam; Poelaulaut 7 Djakarta;
Polydorus 8 Suez n N York; Polyphemus
Penang n Makassar; Poseidon 8 N York;
Pr. Alexander 9 R'dam; Pr. Fred. Hendrik
8 Kp ViUano n Valencia; Pr. J. W. Friso
18 W Z W Ouessant; Pr. Maurits 8 Finis-
terre n Valencia; Pr. Willem III 8 Flnis-
terre n Londen; Pr. Willem IV 6 Malaga;
Phrontis 8 Gibraltar n A'dam.
RADJA 9 Lor. Marquez; Rijnkerk 8 Ouea-
sant n R'dam; Rijnland 8 Burlings n Am
sterdam.
SAMARINDA 8 Vancouver; Slngkep 8 Bris-
bane n Makassar; Strijpe 9 Gothenburg,
Sandenburg 8 Finisterre n Casablanca;
Schie 7 N Orleans; Siiedrecht 8 Durban r
La Plata; Soestdijk 8 Penang; Stad Alk
maar 8 Narvik; Stad Maastricht 7 Oues
sant n Spezzia; Stad Schiedam 8 Finis-
Straat Malakka 7 Djaki
R'dar
Ster
i Gibra
WINSUM 9 Ou«
TARAKAN 8 Azoren n New York; Tarli
Masia n Bahrein; Titus 8 Beyrouth; Tjiba-
dak 7 Mauritius n Singapor. Tjilsadan.
Soerabaja; Tjitjaiengka 6 Hongkong; To-
sari 9 Alexanderië n Djakarta; Ti
burg 8 Hamburg: Trompenberg 8 E
n Le Have; Tomini 7 Sebrarang.
VAN HEUTSZ 6 Singapore n Lobito; Van
Gelder-9 Grangemouth; Veenenburg 8 Rot-
irdam; Volkerak 8 Grangemouth; Vulcr
Vrijburgh 8 Londen.
t n Pt Csrdon: Welt*
eden 8 Djakarta; Wieldrecht 9 RasUnur
Tji Oeban; Woensdrecht 6 Boston n Cl
Cao; Westland 9 R'dam n Hamburg; Wil-
mstad 8 Curacao.
ZEELAND (KRL) 10 Madras.
PASSAGIERS- EN TROEPENSCHEPEN
GROOTE BEER 8 Kp St Vincent n A'dam.
JOHAN v. OLDENBARNEVELT 8 m Z Co-
:oseiI. n Fremantle.
KOTA BAROE 9 Kantang n R'dam
XOORDAM 8 Kp Sable n N York.
ORANJE 8 Singapore n A'dam.
RANCHI 8 Pt Said n A'dam.
VEENDAM 8 Kp Race n R'dam.
CHITRAL 8 Colombo n A'dam.
IN'DRAPOERA 8 Sagres
SIBAJAK 9 23 uur Hoek vi
WESTERDAM 8 Rotterdami
ooer£Jaoa
Y door LEO BROEKSMIT
Drie dagen later meldde men aan
Dr. Timoeran het mislukken van de
belastingstaking. Nadat de vijf slacht
offers op één dag al hun bezittingen
hadden verloren, had de deurwaarder
's avonds de andere desalieden aan
gespoord om een afbetalingsregeling
te maken en allen hadden toegestemd,
ook de bewoners van de omliggende
desa's, die hun belasting niet hadden
betaald.
,,Het is heel jammer, dat het Is
misgelopen, maar toch is onze actie
niet helemaal waardeloos geweest",
vond de chef, toen hij met Oemar de
zaken besprak. „De gedupeerden zijn
nu natuurlijk doodsvijanden van het
Nederlandse gezag geworden, dat hen
van alles heeft beroofd voor een arm
zalige paar ringgit belastingschuld.
Zulke mensen worden de beste propa
gandisten voor onze zaak".
Oemar was diep terneergedrukt by
de gedachte aan de ellende, waarvoor
hij zich verantwoordelijk voelde. Had
hij er niet aan medegewerkt om vijf
gezinnen in armoede te storten? Hij
keek zijn chef ernstig aan. „Als die
mensen even nadenken, zullen ze be
seffen dat de Nederlanders alleen
r deden, waarvoor ze vooruit
hadden gewaarschuwd. Maar onze om
zendbrief is de oorzaak van alles,
want die heeft hen bedrogen".
De chef wuifde zijn bezwaren weg.
„Wees niet bezorgd. Het zijn een
voudige desalieden en ze denken zover
niet door. De Blanda's hebben hun
bezittingen afgenomen en voor een
appel en een ei verkocht. Hun hart zal
tegen de Blanda's zijn gericht".
„En de een of andere onbekende
schoft heeft ervan geprofiteerd", zei
Oemar woedend. „Als die dagblad
directeur hoort, dat zyn geld voor
postzegels en drukwerk tot zo'n re
sultaat heeft geleid, behoeven we niet
meer op zijn hulp te rekenen." Maar
dat had Oemar mis, want Amir Soe-
bandi was helemaal niet ontevreden.
Zeker, hij had gehoopt op een massa
executie, die hem met één slag schat
rijk zou hebben gemaakt. Maar de
opbrengst was nu ook niet te versma
den. De karbouwen en de sieraden
had hij verkocht. Na aftrek van de
kosten voor postzegels en drukwerk
en het aandeel van de stroman bleef
er nog een grote winst over. Boven
dien behield hij de sawahs in eigen
dom. In de woelige tijden, waar hij
op hoopte, was land de beste geldbe
legging.
HOOFDSTUK VI.
Enkele dagen later werkte Oemar
in zijn hotelkamer aan een vlugschrift,
dat verspreid zou worden onder dc
inlandse soldaten van het Koninklijk
Nederlands-Indische Leger, toen de
djongos kwam waarschuwen, dat
telefoon voor hem was. Oemar haastte
zich naar beneden en nam de haak
Advertentie)
BONNEMA
&dpt!
op. Aan het andere eind van de lijn
sprak Dr. Timoeran en zijn stem klonk
gejaagd en opgewonden. „Pak zo
vlug mogelijk een koffer met kleren
en kom naar Nago. Ik wacht daar. De
politie is in het hoofdkwartier. We
moeten vluchten!"
Hij belde af en Oemar stond een
ogenblik verbijsterd. Hij had de woor
den gehoord, maar de betekenis drong
niet dadelijk tot hem door. Kostbare
seconden bleef hij werkeloos staan,
maar toen maakte een plotselinge angst
zich van hem meester. De politie zou
komen. Hij moest vluchten. Met drie
treden tegelijk vloog hij de trap op
naar zijn kamer en propte haastig wat
overhemden en ondergoed in zijn
handkoffer. Van de schrijftafel greep
hij zijn vulpen en een bundel papie
ren. Hij was reeds bij de deur, toen hij
terugkeerde en een lade openrukte.
Onder een stapeltje boeken lag een
foto uit zijn studententijd. Het was een
verbleekt amateurkiekje van
groepje jongens en een meisje, een
meisje met ernstige ogen en een krul
lende blonde haardos. Oemar stak de
foto in zijn zak en haaste zich naar
beneden. Op straat moest hij zich be
dwingen om het niet op een lopen te
zetten, maar dat zou juist verkeerd
zijn. Op de Pasar Boeroe nam hij een
taxi en liet zich naar de toko van Nago
Bin Karnat rijden. Terwijl hij de chauf
feur betaalde, kwam de tokohouder al
in de deuropening staan en wenkte
hem naar binnen. In het bedompte
achtervertrekje, waar het rook naar
muffe gedroogde vis, mangavruchten
en scherpe specerijen, zat de chef
gaf haastig instructies aan Moham
med Kemin, die de verbindingsman
was met het centrale comité. Moham
med was nooit in het hoofdkwartier
geweest en had ann geen enkele actie
deelgenomen. Hij stond niet onder ver
denking. Ook Nago Bin Karnat be
hoefde zich voorlopig geen zorgen te
maken, vertelde de chef. De politie
had ontdekt, dat de drieduizend adres
sen door een belastingambtenaar
waren doorgegeven en gisteren was
de man gearrestéerd. By zijn verhoor
moest hij aanwijzingen hebben
geven, want toen de chef vanmiddag
naar het hoofdkwartier ging,
garage omringd door de politie.
„Ik waagde het niet naar mijn huis
te gaan, want er is alle kans, dat
dat in het oog houden", zei Dr. Timoe
ran.' „Ik zal vannacht wel bij
familielid slapen. Morgen ga ik naar
Bandoeng, of Djokja, of Solo. Hier
Batavia ben ik als ambtenaar te veel
bekend".
„Maar wat moet Ik doen?" vroeg
Oemar radeloos. „Ik kan toch niet
naar de desa Pemalang gaan?"
De chef haalde de schouders op.
„Er zijn er zoveel van ons, die door
de politie worden opgejaagd. Dat is
het lot van allen, die zich tegen over
heersing verzetten".
„Vannacht kan hij wel bij mij blij
ven", bood Nago Bin Karnat aan.
Dr. Timoeran knikta. „Ik ken eer
adres in Semarang. Daar zullen ze je
wel verder helpen. Stuur alle berich
ten voor mij aan Mohammed Kemin,
dan zorgt die wel voor doorzending".
Hij scheurde een blaadje uit zyn
notitieboekje en schreef het adres op.
„Deze man is één der onzen,
kunt hem vertrouwen"
Hij reikte de drie zwijgende Bi
de hand. „Ik moet nu gaan. Het
spreekt vanzelf, dat ons werk niet lan
ger dan enkele dagen onderbroken
mag worden. Zodra wij een nieuwe
verblijfplaats hebben gevonden, over
leggen wij verder. Succes, Oemar en
mijn groeten aan Achmad Halil. Ka
meraden, dank voor jullie hulp. Wij
zullen overwinnen. Merdeka!"
fWordt vervolgd)
gewoonte, dat de ouderling
dienst de predikant voor en na de
dienst een hand geeft. Over de beteke-
het al of niet symbolisch zijn van
deze handeling heerst geen eenstemmig
heid. Naar De Reformatie meldt, is deze
gewoonte door de kerkeraad van de
Geref. Kerk onderh. art. 31 K.O. van
Beverwijk afgeschaft. Daarbij overwoog
deze kerkeraad:
le. dat de betekenis van de handge
ving niet duidelijk is; 2e. dat, voor zover
soms de gedachte er aan verbonden
wordt, dat de kerkeraad daarin de pre
dikant vooraf machtigt tot zijn ambts
werk en acjjteraf goedkeuring verleent
het verrichte ambtswerk, dit op
grond van de volgende overwegingen
overbodig kan worden geacht: a. de
machtiging is er krachtens de ambtsbe-'
vestiging en is omschreven in de be
roepsbrief, resp. in het uitnodigen en
ontvangen door de kerkeraad van een
predikant uit een andere gemeente: b. de
handdruk achteraf van één ouderling kan
nog geen oordeel van de kerkeraad zijn;
mogelijke bezwaren tegen de predi
king of andere handelingen in de ere
dienst behoren in de kerkeraadsvergade-
ring behandeld te worden; 3e. dat, voor
zover soms de gedachte er aan verbon
den wordt, dat de kerkeraad de bekrach
tiging des Geestes toebidt. dit overbodig
kan worden geacht, omdat dit reeds
plaats vond in het ambtelijk gebed voor
de dienst, en dat dan nog onduidelijk is.
de dienst de handgeving nog
moet volgen.
„Noord helpt Zuid"
De Geref. kerk van Heerlen, die in een
jaar tijds met 90 zielen groeide en nu
675 leden telt, heeft een nieuw kerk
gebouw broodnodig. Deze nieuwe kerk In
een overwegend Roomse streek moet een
bedehuis hebben dat representatief ge
noemd mag worden. Echter daarvoor is
de kleine gemeente van Heerlen niet
kapitaalkrachtig genoeg. Daarom is een
actie-comité „Noord helpt Zuid" in het
leven geroepen, dat zijn bakermat vindt
in en om Weesp. In een comité van aan
beveling hebben zitting prof. dr G. C.
Berkouwer. prof. dr K. Dijk, dr W. G.
Harrenstein. ds J. Overduin en ds Y.
Zee. De eerste giften kwamen al
binnen. Gironummer van de Geref. kerk
Heerlen: 94848. Correspondentie
adres van het comité: G. Streithorst,
Heerengracht 20, Weesp.
Twintig beurzen voor zomer
cursuseen in Amerika
Het international Research Fund in
New York organiseert voor deze zomer
programma's, waartoe voor Neder
land tien a twintig beurzen beschikbaar
orden gesteld voor personen van 18
tot 30 jaar. Behalve deelneming aan zo-
:ursussen van universiteiten bieden
deze beurzen de gelegenheid practisch
werkzaam te zijn op de meest uiteenlo
pende gebieden ten einde Amerikaanse
toestanden en werkmethoden te kunnen
bestuderen.
Voor beurzen komen in aanmerking zij
e een middelbare schoolopleiding ge
noten hebben. Goede kennis van Engels
gewenst Kosten voor de overtocht zyn
lor eigen rekening.
Inlichtingen bij het Nederland-Amerika
Instituut Museumplein 4 Amsterdam.
De actie tot kerkbouw onder de leden
van de Geref. kerk te Zaandag heeft bijna
f 30.000 opgebracht.
(Advertentie)
llillioenon dames
WATERSTANDEN
DEN HAAG, 9 Jan. Keulen 380 (0.60),
Ruhrort 588 (+0 66), Loblth 1167 (+0.52),
Nijmegen 925 (+0,47). Arnhem 904 (+0.36).
Eefde 432 (+0.17), Deventer 327 (+0 12).
Borgharen 4339 (—0.16), Belfeld ben. 1452
(—0.01), Venlo 1401 (+0.01). Grave 672
(—010), Vreeswijk 0 95 (—0.15).
Stuwen open te Roermond, Belfeld. Sam-
beek en Lith.
MARKT- EN VI88ERIJBERICHTEN
LEIDEN, 9 Jan. Vette-varkensmarkt:
aanvoer 242 stuks: lichte 155—161: zware 163
—171; zeugen 155—161; handel slepend, te
ruglopend.
IJMUIDEN, 8 Jan. Prijzen per k,
tong 2.90—2.55, gr m tong 2.27—2.12.
tong 1.98—1.86, kl tong I 1.81—1.41, kl
II 1.42—1.07, tarbot I 2 04—1.80; per 50 kg"
kl m schol 77. kl schol I 64—56. kl schol II
63—26, schift- 38—25, bot 37—27, wijUng 40—
30; per 125 kg: gr kabeljauw 224—156.
'Aanvoer 2000 kisten.
IJMUIDEN, 8 Jan. Besommingen: log
gers: RO 1—3620, IJM 304—4300. KW 107-
4800, KW 64—1025, KW 51-4100, KW 17-
4490. KW 28—3370, KW 84—3120. KW 45—
4890, KW 59—2360, KW 124—4200, KW 227-
3150, KW 140-4646. KW 163—3500, KW 4+
2860, KW 91—2935. KW 102—3420, KW 125—
3900, KW 24—3780, KW 155—3670. KW 169—
3390: kotters: BU 33—1620, IJM 228—2410, KW
277—2530, IJM 276—1870. RO 3—2350. KW 27-
2600, KW 77—2070, KW 94—2370, KW 210—
2080. KW 53—2550.
IJMUIDEN, 9 Jan. Besomming: logg<
KW 47—3240. Prijzen per kg: gr tong 290—
255, gr m tong 227—212, kl m tong 198—188,
kl tong I 181—141. kl tong II 142—107. tarbot
I 204—180: per 50 kg: kl m schol 77, kl schol
1 65. kl schol II 48-27. schar 32-28.50, wij
Ung 3330. Aanvoer 120 kisten.
ROTTERDAM, 9 Jan. Veemarkt. Aan
voer in totaal 4496 dieren, waarvan 1110 vette
koeien. 1206 gebrulksvee. 40 vette kalveren,
187 graskalveren. 943 nuchtere kalveren. 127
varkens, 455 biggen. 175 paarden. 6 veulens,
187 schapen/lammeren, 60 bokken/geiten.
Prijzen per kg: vette koeien 2 20—2.50, 1.90
2J 5. 1.80—1.90: slachtpaarden 1.70—160—
155; vette kalveren 2.80—3. 2 30—2 60. 2.
2 30; prijzen per stuk: graskalveren 320—220
—180; nuchtere kalveren 55—50—45: biggen
35—30-25; schapen 120—90—60; lam:
105—90—75: kalf- en melkkoe
675: vare koeien 540—490—440; vaarzen 650—
600—500; pinken 450400—325.
BODEGRAVEN, 9 Jan. Kaasmarkt.
Aanvoer 123 partijen: le soort 2 28—2 33 2e
soort 221—2.17; extra tot 2.38. Handel maUg.
ROELOF AR ENDSVEEN. 8 Jan. Bloe
menveiling: Krelage 0.39—0.63. Pierson
—0.49, Crown Imperial 0.41—0 60. Golden
Harvest 1—1.15. Rose Copland 0.90—120. BI.
Copland 0.95—1.10, Pink Gem 0 65-0 70. Sc.
Wonder 0.52—0 63. White Sail 0 41—0 62. Eerly
Quecn 0.44—0 56. Nancis 0 80—0 90. Plquantè
1—1.10, Tulpen gemengd 067—0 72. Early
Glory 0.36—0.42, Hello» 023—0.34, Whre«tler
029-0.42, BI, druif jet 0.10-020.
Het lied der
aethergolven
WOENSDAG 10 JANUARL
HILVERSUM I (402 m).
.«RA 7.00 Nieuws. 7.13 Gram. 7.15 Och-
endgvmnastlek. 7.36 Zenderslultlng. 9.60
Nieuws en weerberichten. 9.10 Gram. 9.11
de hulsvrouw. 922 Cello en plano. (9.36-
Vaterstanden). VPRO 10.00 Schoolradio.
VARA 10.20 Voor de vrouw. 10.35 Idem. 11.00
12.00 Orgel en zang. 12.30 Land- en
tulnbouwmededelingen. 12.33 Voor het plat
teland. 12.38 Instrumentaal kwartet. 1255 uur
Kalender. 1.00 Nieuws. 1.15 Amusemenlsmu-
;lek. 1.50 Gram. 2.00 Gesproken portret. 2.1S
Jeugdconcert. 3.00 Kinderkoor 3.20 Voor de
Jeugd. 4.30 Zendersluiting, 6.00 Nieuws. 6.15
VARA-Varla. 620 „Werving Koninklijke Ma-
causerie. 6.30 Gram. 6.35 Lichte mu-
iek. 7.00 „Kans
laltsm
in Azië", lezing. 7.15 Gram. VPRO 7.30
Voor d» Jeugd. VARA 8.00 Nieuws. 8.05 D»
Radioschaakwedstril d8.06 Politiek overzicht.
0.15 Promenade-orkest en solisten. 9.15 uur
„Jenny in de boomgaard", hoorspel. 9.50 uur
Concertgebouworkest en solist. 10.45 uur
„Kunstmest", causerie. 11.00 Nieuws. 11.15—
12.00 Gramofoonmuzlek.
HILVERSUM n (298 m).
NRV 7.00 Nieuws. 7.10 Gram. 7.15 Een
woord voor de dag. 7.30 Zenderslultlng. 9.00
Nieuws en weerberichten. 9.10 Voor de zie
ken. 9.30 Gram. 10.30 Morgendienst. 11.00
Gram. 11.25 „Jan Pieterszoon Coen", hoor
spel. 12.00 Alt-mezzo en plano. 12.30 Land
en tulnbouwmededelingen. 12.33 Amusement»
muziek. 1.00 Nieuws. 1.15 „Het garderegi
ment Prinses Irene bestaat 10 Jaar", vraag
gesprek. 1.20 Planoduo. 1.50 Reg. ultz.: Surl-
naamste studenten bespreken de situatie ln
hun vaderland. 2.00 Marlnlerskapcl. 2.35 uur
Gram. 2.45 Tenor en plano. 3.00 Kamerork„
koor en solisten. 3.45 Voor de jeugd. 4.30 uur
Zenderslultlng. 6.00 Orkestconcert. 6.30 Amu
sementsmuziek. 7.00 Nieuws en weerberich
ten. 7.15 Voor de jeugd. 7.30 Gram. 7.40 Ra
diokrant. 8.00 Nieuws. 8.05 De Radioschaak
wedstrijd. 8.06 Vocaal dubbelkwartet. 8.25
Amusementsmuziek. 850 „Gezin en school",
causerie. 9.10 Omroeporkest. 10.00 .Jn de
schaduw van Moskou." 10.10 Gram. 10.20 uur
Vocaal ensemble. 10.45 Avondoverdenklng,
11.00 Nieuws. 11.15—12.00 Gram.
BRUSSEL, 324 en 484 m.
12.00 Operamuziek. 2.30 Weerberichten.
12.32 Amusementsmuziek. (1.00—1.15 Nieuws).
1.30 en 2 00 Gram. 220 Schoolradio. 3.45 uur
Gram. 4.00 Kamerorkest en solist. 5.00 Nws.
5.10 Gram. 5.20 CeUoreclUl. SJ0 Klankbeeld.
5.50 Boekbespreking. 6.00 CelloreciUL 6.10
Voor de soldaten. 7.00 Nieuws. 7.30 Pianoduo.
7.50 Radiofeullleton. 8.00 Omroeporkest en
solUte. 9.00 Actualiteiten. 9.15 Ethntsehe mu
ziek. 10.00 Nieuws. 10.15 Pianorecital. 11.06
Nieuws. 11.0512.00 Verzoekprogramms.
BRUSSEL 484 m.
12.05 Lichte muziek. 1.00 Nieuws. 1.10 uur
Lichte muziek. 1.30, 2.30, 4.30, 5.10, 5 45. 6.30,
7.00, 7.20 en 7.40 Gram. 7.45 Nieuws. 8.00 Gr.
8.15 Symphonie-orkest. koren en solisten. 9 45
Gram. 10.00 Nieuws. 10.15 Jazzmuziek. 10.48
Graai. 1055 Nieuws. 11.00 Gram. 11.55 Nws.