tMet de stoomtram
!G
UIEUWE LEIDSCHE COURANT
van Leictan naar 's-Gravenhage
In „Hafcis Perkara" kwalen en ziekten kosteloos genezen
Eens zocht de stoomtram 'zijn weg door landelijke dreven en vormde
een mooie en goedkope verbinding tussen Leiden en Den Haag. Er kwam i
oud boekje in handen, ongeveer 45 jaar geleden uitgegeven door
le boek- en steendrukkerij Batteljee en Terpstra in Leiden. Afgewisseld
net vele echt-Leidse advertenties van zaken die „gunstig bekend stonden
mi hun soliditeit", wordt hierin de geachte lezer verteld, wat men alzo
niste, wanneer men nog nooit eens een uitstapje had gemaakt met de
toomtram. Het ivoord, „tempo" wordt in dit boekske nog niet gebruikt.
■ade 'P iedere bladzijdei spoort men de lezer slechts aan om, wanneer
:h n de gelegenheid komt een reisje te maken met de stoomtram, zi
n<;;
i Advertentie,
moral niet te -verzuimen, temeer
s' jeurzen mogelijk maakte.
Vooral 's zomers had men een buiten-
ansje: bij fraai weder loop en geregeld
sriefelijlke open rijtuigen, zoo-wel var-
et algemeen bekende type, alsob-k var
;ii nieuwe constructie met een d-oor-
pepend gangpad in de wagen, in welke
Bi le reiziger-s desge-wenscht gemetokel-ijk er
fonder gevaar onder het rijden var
kunnen verwisselen. Met voor-
ïstgjiefde wordt door het reizend publiek
~^an de open wagens gebruik gemaakt."
Hst boekje moet tevens een vraagbaak
ijn geweest voor allerlei mensen,
ieh-alve het tarief voor reizigers
•tige bepalingen voor -het vei
kinderen en een dienstregeling
jende 1 Mei 1905 (Amsterdamse.
werd ad-spirant-rentemieirs b.v.
waar zij hun toevlucht konden
een. Liep iemand me! allerlei kwalen
'ond, geen nood, één blik in het boekj-
de stoomtram Lei-denDen Haag
ten wist waar men kosteloos kon
•orden genezen. Maar we zullen het
bo-ekje zelf laten spreken:
„Deze Stoomtram vertrekt te Leiden
n he-t Noor de inde vóór de K'
j chool voor Zeevaart. In enkele minuten
-uiten d'e stad gekomen stoomt de tram
angs de vdlla van den heer de Haar. ge
x 9(naamd „Ha-bis Perkara", waar allerlei
piekten 'en kwalen kosteloos worden be-
lamdeld. De bram volgt niu den belom-
kapmerden straa'weg. die lang-s het „Gal
de bekende
bk" wordt bereikt, te weten „De 'Oude
.nik" van D. Varkevisser en „De Groote
Ij, lï-nk" van Th. H. C. Donder;
voorbij „De Vink" wordt het
legen Huis „Ter Wadding'
jefcasseerd en is de bestrate
;ovf laar Rijswijk bereikt, die
De 111 ro wordt gevolgd. Aarav
chei l'e? niet beplar.-t. zoodat
tot Voor
nkei ij
jrgezich-t over de weilanden. met Lei
et verschiet, kan worden gene
'oste en, tot de „Sint NicoLaasb-ru-g" is be
het eikt. Hier verandert 'het uitzicht en rijd
- ie tram dial t langs de fraaie eiken-|
loom.en. Eenige oogen-blikiken
vordit in den -regel gestapt, te weten
e (óór de Koninklijke Nederla-ndsche fa
Goude-n en Zilveren werken
hter£an de heeren. J. M. van Kempen
De monumentale lantaarn die op
•oo-rplein van de fabriek d-i
iacht trektis een geschenk v;
"'ersoneel ter gelegenheid van h
j'rig bestaan -dier inrichting. De fabriek
ezit e-en-e welverdiie-ndis a-lgemeene
stenkendheid. ook ver buiten on-s land
bi 3ost en-West.
Naast de - fabriek ligt het Instituut
fauHings, huize „Beresteijn", een kost-
Chool, alwaa-r jongelieden h-unne oplei-
Hoogere Burger-
chool en Gymnasium, Cadet. Adelborst.
de lachinistens-chool, Zeevaartschool, Pos-
erij-en, Belas-tin gen. d-en Handel enz.
de 1 tnz. Het instituut staat gunstig bekend
Nu is weldra de kom van het Dorp
'oorschoten bei
tjia vertrek uit Leiden). Hoe aanzienlijk
it dorp was ten tijde van den Dichter
.laas Bruijn, kan uit de volgende re,
'an dien dichter worden opgemaakt:
„Maar is dit heerlijk dorp, welks straat
fwij nu inrijden,
„Voorschoten niet? O ja, en zie aan
iweederzijden,
„Hoe net, hoe zindelijk, zig alles hier
vertoond
„Geen wonder, want het wordt door
Renteniers beiooond".
De hoofdstraat van he-t dorp wordt niet
jjevolgd, zoodat achter langs het hotel
b®s(? n café-restaurant ..'t Wapen van Voor-
j choten" CJ. Deurloo) wordt gereden.
.et t egel een trein in elke richting vertrekt.
de andere zijde van het dorp ligt
echts de Uitspanning „Overbosch" (J.
Cöhler), d-ie zich in een toe-nemend be-
o oek verheugt, links het Pensionaat
.Onze lieve Vrouwe van Lour des"
Bij regen cl zonneschijn
OUDS Kinawijn
50 Si De oude fles vervingen
om practische redenen door e
handiger model. a
ectei
de
Fiiese industrie leett op
Over de laatste drie jaar is in de Fries
ilich edrijven die met meer dan tien ma
iliqu ersoneel werken, een stijging van 1
•d rocent van het aantal tewerkgesteld-1
gev< eeonslateerd. Dat betekent, dat er i:
;cha( "e jaar een bestaansmogelijkheid voo
1 5-000 personen is bij gekomen. De me
1 lalnijver-heid is hei hardst gegroeid; oo
de houtbewerking en de voedings- e:
echter is d
erkgelegenh'eid gestegen. Voor de ver
sre ontwikkeling van de Friese >n
ustrie is een uitdieping van de kanale:
opli drie tot dei-
het zeer lage tarief dit
jongejuffrouwen van deftigen stand.
De 28e Jul-i is voor Voorschoten, al tijd
een bijzonder drukke dag; dan wordt
daar namelijk Paardenmarkt gehouden
en is de geheele Voorstraat aan beide
zijden met paarden bezet, terwijl in het
midden der straat de paarden, die ten
verkoop worden aangeboden, heen en
weder draven. Uit alle oorden des lands
komen bezoekers naar deze markt; dat
de tram het op dien dag verbazend druk
heeft is gemakkelijk te begrijpen. De
Maatschappij neemt dan opk de noodige
maatregelen door extra treinen te laten
rijden en aan iedere tram vanaf Voor
schoten naar Leiden nog een machine
na te zenden om te Leiden weer spoedig
den terugtocht te kunnen ondernemen.
Even buiten Voorschoten gaat rechts
de „Papelaan" naar „den Deijl" aan den
straatweg van 's-Gravenhage naar Led-
Het nu volgend traject langs het prach
tige buitengoed „Duivenvoorde" van Jhr.
Steen-gracht van Duivenvoorde, behoort
zeker tot de schoonste gedeelten van den
weg. Verderop langs Schakenbosch staat
minder hoog hout, de weilanden worden
weder beter te zien, de toegang naar de
R.K. Begraafplaats word-t gekruist en het
dorp Veur-Le-idschendam is pa wederom
25 minuten bereikt. Café ,,'t Wapen
van Ve>ur" (J. van Haastrecht) op den
hoek van de Damlaan.
Wie de schutsluizen op de grensschei
ding van de Hoogheemraadschappen
„Rijnland" en „Delftjand" wil bezoeken
moe-t de Damlaan ten einde loopen en
bereikt dan de werken in enkele minu
ten. Bezienswaardig is de gedenksteen
met het inschrift:
In 1885 is de verbetering der vaart
tusschen Rijn en Schie door de Staten
van Zuid-Holland ondernomen.
Hier, waar de naijudr der steden tot
1648 slechts een overtoom en daarna
een verlaat met door vaartwijdte van
3 80 M. en doorvaarthoogte van 2.20
- M. gedoogde, hebben zij deze sluis,
wijd 7 M. met beweegbare bruggen
bevolen.
Zo was het 45 jaar geleden. Men
haastte zich nog niet en men had oog
voor het schone in natuur en bouwwerk.
Voorzitter Amsterdamse Pers
ridder Oranje-Nassau
De journalisten in de hoofdstad vier
den Zaterdag het vijftigjarig bestaan van
de vereniging. De Amsterdamse Pers. Het
hoogtepunt was tijdens de herdenkings
bijeenkomst in het Victoria Hotel de
mededeling van staatssecretaris mr Cals.
dat dé voorzitter, de heer J. J. F. v. d.
Bergh, is benoemd tot ridder in de Orde
van Oranje-Nassau. De erevoorzitter, de
heer David Kouwenaar. hield een her
denkingsrede. Op de receptie verschenen
o.a. burgemeester d'Ailly en enige wet
houders. Alle bezoekers kregen de feest-
krant Het Nieuwe Zijdje. genoemd naar
het journalistencentrum De Nieuwe
Zijdsvoorburgwal, 's Avonds trad het
journalistencabaret De Inktvis op.
Een in Oirsbcek (L.) geopend Groe-
e Kruisgebouw draagt de naam van de
i 1949 overleden mijndirecteur dr D. S.
Ross van Iiennep.
België dankt Willemstad op
vorstelijke wijze
Ambassadeur Graeffe reikt ridderorden
en chèque uit
(Van een onzer verslaggevers)
Uit Brabant en uit Friesland was Zater
dagmiddag op de Belgische ambassade
een groep mensen bijeen, die meer dan
10 jaar geleden, op 30 Mei 1940, tezamen
eensgezind en zonder aarzelen hulp bood
bij een vreselijke ramp. Een rijnaak „Rhe-
nus 127" met 1400 Belgische krijgsge
vangenen liep die dag voor Willemstad
op een mijn; 400 drenkelingen konden
aan land worden gebracht, 800 redden
zichzelf en 200 werden na 'de ramp ver-
"mist. Van de eerste groep overleden 160
De bevolking van Willemstad achtte
mijnen noch Duitsers en redde wat er te
redden viel. Verscheidene krijgsgevange
nen konden zelfs ontsnappen en terug
gaan naar hun land. De gewonden
stervenden kregen alle geneeskundige
geestelijke bijstand, welke verleend kon
worden, nonnen en diaconessen werkten
onvermoeid om het leed te lenigen
Later werd te Willemstad een kerkhof
aangelegd, waar de slachtoffers vat
„Rhenus 127" tezamen rusten. Achter het
eenvoudige kruis, dat is opgericht, wappe
ren de Belgische en de Nederlandse vlag.
Er. nu was de dag gekomen, waarop
België zijn dank voor dit menslievend
werk kon tonen in een hulde aan hen,
voor wie niets te veel was om hulp te
verlenen en aan de stad Willemstad, die
helaas zelf moest ervaren .wat rampen
Namens de Koninklijke Prins werd het
ridderkruis van de Kroonorde- allereerst
op de.-borst gespeld van de burgemeester
van Willemstad, de heer C. A. van der
Hooft, daarna aan dr M. G. Schiphorst
thans arts te Leeuwarden, pastoor A. G.
Jansen en rector Kersmit, verbonden aan
het Ignatiusziekenhuis te Breda. Tot rid
der in de Orde van Leopold II werden
benoemd: zuster Brore, directrice van
het Diaconessenhuis te Breda, zuster
Ebrada van het Sint Ignatiusziekenhuis,
kapelaan Knipscheer en dr Van Hilten.
chirurg aan het Diaconessenhuis te Breda.
Aan de heer K. Dane, gemeentesecretaris
van Willemstad werd de gouden medaille
van de Kroonorde uitgereikt. Generaal-
majoor mr W. J. van Dijk speldde de ver
sierselen op, nadat ambassadeur Graeffe
in een korte rede had herinnerd aan
de -gebeurtenissen van die vreselijke dag
Kookt de groente niet at!
rert
Insti
Stamppotten zijn in ons land over het
algemeen een geliefde winterkost. Geen
wonder: zij kunnen ons heerlijk verzadi
gen en verwarmen op koude dagen. Zij
v-ragen bovendien van de huisvrouw niet
al te veel werk. Wanneer deze tenminste
niet meer aan de oude gewoonte vast
houdt om de groente afzonderlijk af te
koken, zoals bijv. met boerenkool en
zuurkool nog wel gedaan wordt. Dat is
niet alleen overbodige moeite, het is ook
schadelijk voor de voedingswaarde van
onze stamppot!
Wat is immers het geval? Winter
groenten zoals boerenkool en zuurkool
bevatten veel beschermende voedings
stoffen (vitamines en voedingszouten).
die wij juist in de winter hard nodig
hebben om ons weerstand te geven te-
verkoudheid en andere infectieziek-
Wanneer wij nu de groente gaan
koken in veel water, lossen de bescher
mende stoffen voor een groot deel in dat
ater op en worden dus bij het afgieten
eggegooid. De groente zelf heeft dan
Dg maar weinig voedingswaarde.
Bovendien zult U merken, dat niet-af-
gekookte groente pittiger is, veel meer
haar eigen bijzondere smaak heeft be
houden. Om al deze redenen raden wij
de huisvrouwen aan, bij het koken van
stamppot op de volgende manier te werk
Boerenkool van de nerven stropen,
assen en desgewenst vóór -het koken
klein snijden. De kool opzetten met aan
hangend water en een kwartier voorko
ken. Als de kool nog niet gesneden is, ze
fijnsnijden of hakken. Dan de geschilde,
klein gesneden aardappelen en zout toe
voegen en desgewenst *de afgespoelde
rookworst (deze gaar koken in het nat
de boerenkool, dus geen water toe
voegen).
Als de aardappelen gaar zijn, het ge
heel stampen. Is er veel kooknat, dan
overtollige -nat eerst afgieten. Dit
zoveel mogelijk in de stamppot verwer
ken; het vocht dat men niet gebruikt bij
soep of saus gieten. Vet of boter of mar-
irine naar smaak bij de stamppot voe-
?n. Ook kan men er wat melk door
Zuurkool. Zelf ingemaakte zuurkool
behoeft niet gewassen te worden, zuur
kool van onbekende herkomst kan men
eventueel even afspoelen in water. De
groente (en het spek) opzetten met wei
water. dan de geschilde, klein ge
sneden aardappelen en zout toevoegen
desgewenst de worst> en als de aard
appelen gaar zijn, hel geheel stampen
!s men geen spek gebruikt, boter, ve'
margarine naar smaak toevoegen en
entueel wat melk.
Groente uit het zout, zoals snijbonen
of s -,d:ivi? mort natuurlijk wel worden
'r^'rc-'k om het zout ie verwijderen
Deze inmaak heeft dan ook, èn door het
bewaren in veel zout èn door het afko
ken en het vele afspoelen, practiscb
geen beschermende waarde meer; men
moet ze vooral niet geregeld gebruiken
en deze maaltijden liefst aanvullen met
een slaatje van rauwe groente of met
vers -fruit.
Stamppot van verse groente of zuur
kool is betere winterkost. Kook echtei
toch niet dag in dag uit stamppot, raden
wij U: door het stampen gaat ook een
deel van de vitamines uit groenten en
aardappelen verloren! Bovendien kan
zelfs z-o'n goede Hollandse stamppot wel
eens gaan vervelen-
Landbouw wil gekend in
overleg woningwet
In een brief aan minister In 't Veld
betreurt de Stichting voor de Landbouw
ten zeerste, dat zij en hef ministerie van
Landbouw niet betrokken zijn geweest
bij het vooroverleg over de herziening
van de woningwet. Zoals men weet, heeft
een staatscommissie over deze herzie
ning rapport uitgebracht'. De Stichting
is van mening, dat voor het onttrekken
van landbouwgronden overeenstemming
met de minister van Landbouw en ad
vies van het georganiseerde agrarische
bedrijfsleven nodig is. Het is onjuist,
dat men bij onteigening genoegen moet
nemen met prijzen, die de overheid
zelf te laag heeft vastgesteld, aldus de
brief.
Proces om aangeslibde grond
De advocaat-generaal bij de Hoge
Raad heeft conclusie genomen in de ci
viele procedure tussen Fr. H. Steen-brink
de Staat, waarbij het gaat om een
reeds jaren slepende kwestie: de eigen
dom van aangeslibde gronden achter
Uithuizen en Uithuizermeeden. De advo
caat-generaal concludeerde overeen
komstig de uitspraak van het Amster
damse Hof, in het voordeel van de Staat,
die de gronden in 1942 vorderde e
in 1947 aan andere pachters dan de
spronkelijke gaf. De eigen-aars van
land, dat aan de kwelgronden grenst,
beschouwen die gronden echter als hun
eigendom. Arrest op 26 Januari.
Soemitro in Zweden
De Indonesische minister van handel,
dr Soemitro, vertoeft thans te Stock
holm voor handelsbesprekingen,
over oprichting van een papierfabriek
met een capaciteit van 50 ton per dag,
te bouwen door de Karlstads Mefcar
Verkstad K W kostende 40 tot 50
lioen Zweedse kronen.
en de dank van België overbracht. Tot
slot dankte hij ook Wilemstad als geheel
en bood namens de Belgische regering de
burgemeester een chèque aan van
frs 100.000 als leniging van de nood, ont
staan door de windhoos, welke dit voor
jaar de stad teisterde..
Met een dronk op Koningin Juliana
besloot hij. waarna burgemeester Van dei-
Hooft dankte voor al deze gaven en zijn
glas hief ter ere van de Koninklijke Prins
en het Belgisch vorstenhuis.
De commissaris der Koningin van Zuid-
Holland. mr Kesper, en burgemeester
Schokking woonden de plechtigheid bij.
Huurverhoging gaat
1 Januari in
Enige algemene maatregelen van be
stuur met voorschriften voor de uitvoe
ring van de huurwet zijn zeer spoedig te
verwachten. Ze zullen tegelijk met de
wet in werking treden. Een Koninklijk
Besluit, waarbij de datum op 1 Januari
wordt gesteld, zal onmiddellijk worden
afgekondigd wanneer de Eerste Kamer
volgende week accoord is gegaan met de
verlaging van de loon- en inkomsten
belasting, die als compensatie voor de
huurverhoging is bedoeld.
Utrechtse kerken gaan
Paulus herdenken
In Utrecht is een interkerkelijk co
mité opgericht, dat een herdenking voor
bereidt i.v.m. het feit dat de. Apostel
Paulus 19 eeuwen geleden het Evangelie
naar Europa bracht. Voor de eerste week
van April 1951 slaan o.m. op het pro-
gramma: twee bijzondere kerkdiensten:
(waarschijnlijk uit te zenden per radio),!
een literair soirée over Paulusliteratuur,
een voordrachtavond, samenkomsten
met scholieren, uitvoering van een Bij
belse film en opvoering van hét toneel
stuk Genesius van H. Gheon. Enkele
tijdschriften zullen een bijzonder Paulus-
nummer uitgeven. Het adres van he*
comité is Nieuwe Gracht 94, Utrecht.
Ned. delegatie naar de
Noord-Atl. conferentie
De Nederlandse delegatie, welke op 18
en 19 December a.s. zai deelnemen aan
de Noord-Atlantische conferentie te
Brussel, wordt gevormd door: mr D. U.
Stikker, min. van Buit. Zaken, mr H. L.
s'Jacob, min van Oorlog en van Marine,
jhr mr A. W L Tjarda van Starken-
borgh Stachouwer, ambassadeur met spe
ciale zending, generaal mr H. J. Kruis,
voorzitter van de verenigde chefs van
staven en verscheidene anderen.
Werd K.L.M. voor 50.000
benadeeld
De Amsterdamse recherche stelt een
onderzoek in
enige gestes van et
Damrak. Er was
tegen de directeur t
ring (van i
de draagwijdte
n reisbureau
verdenking gerezen
ir zake van verduiste-
halve ton
sagegelden ten nadele van de K.L.
De directeur van het reisbureau is
gearresteerd.
Minister Götzen naar de
West
Minister Götzen, zal Dinsdag voor een
kort bezoek naar Suriname en de Neder
landse Antillen vertrekken.
De minister, die zal worden vergezela
door het hoofd van de afdeling Surina-
;n de Ned. Antillen van Minuer, de
heer A. Jonkers, zal in Suriname bespre
kingen voeren over diverse aspecten
voor de verdere ontwikkeling van dit
rijksdeel.
Daarna volgt een bezoek aan de Ned.
Antillen ter bespreking van* onderwer
pen van financiële en economische aard
Dank van het volk van
Ambon
De vertegenwoordiger van de republiek
der Zuid-Molukken heeft 't Nederlandse
volk dank gebracht en tevens het Ne
derlandse en het Internationale Rode
Kruis, voor alles wat zij gedaan hebben
om de nood van het volk der Zuid-Mo
lukken te lenigen Tevens doet hij een
nieuw beroep op het Nederlandse vol-k,
bedrijfsleven en menslievende instellin
gen. Hij dankt ook de Nederlandse pers
Het gironummer van het bureau der
Zuid-Molukken is 4554.
Een grote diamant van 195 karaat,
ongeveer ter waarde van 600.000 gulden,
is gevonden in de „Premier"-mijn te
Pretoria, waaruit ook de beroemde „Cul-
linan" en de „Jonker" diamanten te
voorschijn kwamen.
V
burgers in Zuid-Korea kan
ingptrki-nde correspondentie voort
orden verzonden per luchtpost er
MAANDAG 18 DECEMBER 1950
Toenemend optreden van spint
in vele gewassen
Vraagstuk der bestrijding kost heel wat
hoofdbrekens
(Van onze deskundige medewerker, de heer G. Docter te Rijnsburg)
SPINT IE EEN KLEIN SPINNETJE, dat grote schade aan tuinbouwgewassen aan
richt. In het westen van ons land heeft men de gewoonte een t achter ver
schillende woorden uit te spreken. Op deze wijze is het woord spint uit spin
ontstaan. Spint is zo klein, dat het met het blote oog nauwelijks of niet te zien is.
De schade valt 't eerst in 't oog.
De bladeren verliezen hun fris groene
kleur, worden geel gevlekt, geheel geel,
bruin of grijsachtig. Bekijken we de on
derzijde van het blad nauwkeurig, dan
zien we de diertjes. Met behulp van een
loupe kunnen we vaststellen, of we wer
kelijk met spint te maken hebben. Spint
heeft acht poten, in tegenstelling met
insecten, die er maar zes hebben. Bij
spint zien we ook meestal de eitjes,
larven en spinseldraadjes. Er worden
door het wijfje zeer grote aantallen eitjes
afgezet, die met warm weer (22 gr. C-
72 gr. F.) in 7 dagen uitkomen en zich
weer na een paar weken vermenigvul-
Gevolgen van de nieuwe
belastingwetten
Nu de voortschrijdende liberalisatie in
het handelsverkeer verschillende tot nu
toe bestaande remmen voor de uitbrei
ding van de consumptie wegneemt en
mede daardoor het tekort op de beta
lingsbalans tijdelijk toeneemt, is het te-
nodig, om het fiscale beleid ten
deze een actieve rol te laten vervullen
Aldus minister Lieftinck in zijn memorie
antwoord aan de Eerste Kamer over
het complex aanhangige belastingwetten,
zoals bekend. Woensdag a.s. wor
den behandeld.
it de inkomstenbelasting
betreft, becijfert de minister, dat bij een
inkomen van f 9000 voor een gezin met 5
kinderen de belastingvermindering 32
pet bedraagt en voor een gezin met 8|
kinderen 52 pet. Bij een inkomen van
f 12000 bedraagt deze vermindering resp
i 32 pet Bij een inkomen van f 1500Ü
resp. 19 en 24 pet.
Met betrekking tot de omzetbe-
i s t i n g op bier verklaart de bewinds
an, dat het K.B., dat de inwerkingtre
ding van de belastingverhoging regelen
zal, zal bepalen, dat het nieuwe tarief
bier voorlopig nog niet zal gelden.
Het tussentarief zal n.l. pas gelden als de
genomen accijnsverlaging in wer
king zal zijn getreden.
i.v. de personele belasting
geeft minister Lieftinck enige vergelij
kingen voor woningen in Amsterdam, in
gedeeld in de eerste klasse, waarbij hij
an is uitgegaan, dat de progressieve
opcenten aan de huurverhoging zullen
orden aangepast Aangezien deze cijfers
aig inzicht geven in de algemene ge
volgen van de nieuwe wet op de perso
nele belasting geven wij ze hieronder
Wjj noemen daarbij de oude huur-
met de oude belastingbedragen, ter-
tussen haakjes de nieuwe belasting
bedragen zijn vermeld, bij de berekening
•van rekening is gehouden met de
huurverhoging.
Oude huurprijs f 6.50 per week, belas
ting gezin zonder kinderen f 26 62
(19.36); met 2 kinderen f 19.17 (13.94);
met 5 kinderen f 7.99 (5.81)
Oude huurprijs f 7.50 per week, be
lasting gezin zonder kinderen f 42.24
(36.17); met 2 kinderen f 30.41 (26.04);
met 5 kinderen f 12.67 (10.85)
Oude huurprijs f 8 50 per week, belas
ting gezin zonder kinderen f 64.35 (60.06);
met 2 kinderen f 46.33 (43.42); met 5
kinderen f 19.31 (18.02).
Vergadering voor gerepatrieerden
De Samenwerkende Vakorganisaties
van overheidspersoneel in Indonesië
(S.V.O.) zullen met hen, die met de Jo-
van Oldebarnevelt eind November
repatrieerden, op 21 dezer in hotel Den
Hout, Den Haag een informatievergade
ring houden, des n.m. 3 uur. De heren W. I thans
Lichtveld, J. Lelie en J. de Groot zullen! geen gew
Bij nog warmer weer gaat de ontwik
keling nog sneller. Zo komen de eitjes
bij 25 gr- C. al met 5 dagen uit. Is "net
weer koeler, dan komen de eitjes niet
zo snel uit; 't duurt bij 15 gr- C. 20
dagen en bij 18 gr. C. 10 dagen.
Het is van belang dit te weten bij een
herhaalde bespuiting om de uitgekomen
spinteitjes te doden. Er zijn verschillende
middelen, die wel spintdodend, maar niet
eidodend zijn. Bij koel weer zal men dus
niet zo spoedig het spuiten herhalen als
met warm weer. Het advies, dat vaak middel
gegeven wordt, om na 1 week weer te
spuiten, is dus een slag in de lucht. Is
liet warm weer geweest, dan heeft men
succe» met een tweede bespuiting; is het
koel weer geweest, dan spuit men tever
geefs na 1 week. Dan is het beter na 2
of 3 weken een bespuiting te harhalen.
In de winter blijven de meeste soorten
als spint over op verborgen plaatsen,
zoals in rietmatten, in spleten houtwerk,
ruigten op de grond, enz
Het fi"uitspint op appels, peren en
pruimen legt echter zijn eitjes voor de
winter op de takken van de bomen.
Deze eitjes blijven dan over als rode
stipjes, meestal dicht bij knoppen afge
zet. Het is typisch, dat we deze eitjes
juist vaak vinden in boomgaarden, waar
in zeer veel aandacht besteed is aan de
ziektebestrijding. Spint is nl. bestand
tegen veel bestrijdingsmiddelen, terwijl
zijn natuurlijke vijanden met een bespui-
-ting vaak opgeruimd worden.
Bij fruit onder glas vindt men de
spinteitjes in de winter niet. Daar blijft
spint over in allerlei schuilplaatsen op de
boomstam of van de kas-
We onderscheiden in verband met het
bovenstaande een bestrijding in de win
ter en een bestrijding in de zomer. De
winterbestrijdïng heeft, bij fruit in de
volle grond tot doel de eitjes te doden
Het middel is een bespuiting met mine
rale olie 6 pet. Er mag niet vroeg ge
spoten worden, liefst kort voor dat ae
eitjes uitkomen. Het succes is 't grootst,
als er nog olie op de eitjes aanwezig is
bij het uitkomen. Tegelijkertijd worden
met boomkleurstoffen de bladluiseltjes
bespoten. Dit moet ook zo laat mogelijk
gebeuren, omdat daar 't meeste succes is
gelegen in warmte; dus hoe warmer
hoe beter.
Men moet échter oppassen, dat de blad
luizen nog niet uitgekomen zijn en zich
reeds in knoppen verscholen hebben.
Omdat deze bespuiting tegelijkertijd uit
gevoerd moet worden, is een gemengd
-middel in de handel gebracht. Dit mid
del bevat minerale olie en boomkleur
stoffen en is dus werkzaam tegen spint
en bladluiseitjes.
schillende zwamziekten zouden het ge
volg ervan zijn. Bonenstokken worden in
Mei 1 2 weken in water gelegd om
spint te doden. Ook is het belangrijk de
kastemperatuur niet te hoog te laten op
lopen. In een warme, droge omgeving
geschiedt de ontwikkeling, van spint veel
De winterbestrijding in kassen wordt
g meer toegepast. Indien
de kassen staan,
hiertoe 1 a 2 kg zwavel per 100 m.3 kas-
inhoud.
Men moet zeer voorzichtig zijn met
cultures in aangrenzende kassen, omdat
hier ook verbranding van het gewas kan
plaats vinden. Verder zijn de knoppen
van perziken zeer gevoelig, zodat toe
passing in een perzikenkas in de winter
ook geen aanbeveling verdient. Een an
der bezwaar is nog, da zwavelverbran-
ding een zeer ongunstige invloed heeft
op ijzerwerk en draden in de kas.
De zomerbestrijding is de algemeen
gebruikelijke. Allereerst zijn er enkele
cultuurmaatregelen. Spint heeft een
hekel aan vocht. Het vochtig houden van
kassen en bakken is daarom een be
langrijk bestrijdingsmiddel. In Aalsmeer
is het spintspuiten in rozen een regel
matig terugkerende cultuurzorg.
Het vochtgehalte van de kaslucht mag
ook weer niet overdreven worden. Ver-
tneller. In komkommerbakken moeten de
ramen flink afgeschermd worden, terwijl
het voor het hoog houden van het vocht
gehalte goed is, de ruimte lussen glas en
grond gering te doen zijn. In het alge-
het schermen van kassen een -
n de ontwikkeling van spint te
hen inlichten over de- garantiewet.
deze uitzwavelen. Men verbrandt
Nog geen- dertig kruiwagens vol
groente naar Frankrijk
Hogere minimumprijzen door hoofdgroep
Tuinbouw bepleit
Het ging de tuinbouw dit jaar niet
>or de wind. De regen had er schuld
in. Overal om ons land heen was het
tuinbouwgoed welig opgeschoten en wjj
konden er onze producten niet meer
kwijt. In Langendijk alleen al ging dit
izoen 20 millioen kilo kool naar de
estvaalt of voor veevoeder weg.
Noord-Holland, dat in het tweede half
jaar 1949 5700 wagens van 10 ton expor-
fe, bracht het in 1950-II maar tot
wagons. Frankrjjk, dat vorig jaar
3000 ton afnam, kocht dit jaar geen
30 kruiwagens. De uitvoer naar Duits
land holde terug van 121J millioen tot
4 millioen kilo en ook België nam 5 mil
lioen kilo minder af.
Wat bloemkool, bloembollen en fruit
betreft, kan men echter op een gunstig
jaar-terugzien. Nu kan men, wat de rest
betreft, nog geenszins van een noodtoe
stand spreken. En bovendien zijn er nog
gunstige kansen. Als de weersomstandig
heden het niet belemmeren, kunnen er
nog grote voorraden bewaarproducten
worden afgezet maar vrijwel niet
de grenzen.
Om de uitvoer van fruit nog een handje
te helpen, zal er een wikkelmerk
Westfries fruit worden gedeponeerd
ook in het buitenland, omdat som
landen er geen been in zien, minder
waardig fruit in Nederlandse wikkels
verpakken. Overigens voelen de Noord
hollandse tuinders niets voor het reg,
ringsplan. om in de Noord-Oostpolder
1500 ha fruit te gaan aanplanten. Di
hoofdafdeling Tuinbouw van de Stich
ting voor de Landbouw heeft er even
eens bezwaar tegen.
Hoger minimum
Deze hoofdgroep is van plan een adres
tot minister Mansholt te richten waarin
gevraagd wordt om een minimumprijs,
die gaat tot 75 procent van de door het
Landbouw Economisch Instituut bere
kende kostprijs. Dat betekent een hogere
minimumprijs. Er werd Zaterdag
voor gepleit in de vergadering va
provinciale veilingbond in Noord-Hol
land. Want minimumprijzen die gelij
aan de huidige exportprijzen, be
lemmeren de export, verhinderen de
passing en ondermijnen
kracht, zo werd gezegd.
Ook Zweden heeft geen
Marshallhulp meer nodig
Zweden heeft geen Marshall-hulp
neer nodig, aldus maakt het Zweedse
ministerie van buitenlandse zaken be
kend. Het hoopt door eigen uitvoer naai
de Europese Betalingsunie genoeg dol
lars te verdienen.
„Het ei van Columbus"
Na afloop van de Zaterdag in
Utrecht gehouden jaarvergadering van
de Nederlandse Vereniging voor Psy
chiatrie en Neurologie is de Ramaer-
medaille uitgereikt aan dr A. J. Wes
terman Holstijn uit Amsterdam en de
Winkle-rmedaille aan dr B. G. Ziedses
des Plantes uit Rotterdam.
De betrokken commissie heeft, wat
deze laatste betreft, o.m. de overwe
ging laten gelden, dat het werk van
deze onderzoeker zich onderscheidt
door een grote scherpzinnigheid, pre-
ciese vraagstelling, bondige beant
woording. Hij laat niets aan het toe
val over en zijn vindingen berusten
haast altijd op een eenvoudige gedac'n-
tengang, die niettemin origineel zijn
en telkens de herinnering aan Co
lumbus' ei opgeroepen. Men heeft de
neiging het woord geniaal te gebrui
ken. Vier ontdekkingen heeft dr Zied
ses des Plantes gedaan. Al zijn onder
zoekingen zijn buiten universitair
verband, zonder een samenstel van
fnensen en apparaten verricht. Alle
projecten, en de uitvoering er van
zijn ontsproten aan het brein van dr
Ziedses des Plantes zelf.
Naast de cultuurmaat-regelen is het
heel vaak nodig spint te bestrijden met
chemische middelen. Deze middelen zijn
i volgende:
1. Een TEP of HETP bevattend mid
del. Dit middel kan verspoten of verne
veld worden. Het is gewenst dit middel
onmiddellijk na de bereiding te verspui--
ten. daar anders de giftigheid verdwijnt,
is dan ook geen enkele nawerking en
moet krachtig tegen de onderkant der
bladeren gespoten worden. Dit middel
mag tot vlak voor de oogst gebruikt wor-
De behandeling moet herhaald
worden.
er giftige middel Para-
k zeer werkzaam tegen spint.
De minimumtemperatuur tijdens het ge
bruik is 70 gr. F. Verstoven of verspoten
mag dit middel tot 4 weken voor de oogst
gebruikt worden. Speciaal op jonge plan
ten wordt dit middel met succes toege
past. Omdat het niet eidodend is, moet
herhaald gespoten worden. Men lette
vooral op de temperatuur na èen le be
spuiting. Bij kouder weer kan men lan
ger wachten met een bespuiting, omdat
alle eitjes eerst uit moeten komen.
Bij appels bevinden zich na de bloei
jna geen eitjes op de bomen, zodat dan
een mooie warme dag gespoten wordt
met Parathiön. Laat het warme weer op
ti wachten, dan kan men beter TEP
'spuiten.
Azobenzeen kan alleen ge
bruikt worden in kassen. Het mid de? 13
eidodend en spintdodend, daarom het
beste middel tegen spint. Een belangrijk
voordeel is ook nog. dat 't tijdens de
oogst gebruikt mag worden. Jammer is
echter, dat veel gewassen (vooralbloe
men) gevoelig zijn voor azobenzeen.
Jonge planten altijd, zodat 't'hier nooit
gebruikt mag worden. Bij bloemen vindt
heel vaak een verkleuring van de bloem
plaats, zelfs als deze nog in de knop zit.
Men gebruikt het middel niet bij Bou-
vardia, Coleüs, Euphorbia's, Fuchsia en
Varens. Hortensia's zijn ook vrij gevoe
lig. Anjers zijn niet gevoelig.
Bij gebruik van Azobenzeen moet de
temperatuur 75—90 gr. F. zijn, dus vrij
hoog. In komkommers wordt het middel
thans vrij veel gebruikt, maar steeds
enige bladverbranding plaats.
Met het oog hierop is het goed enkele
aanwijzingen in acht te nemen. Men
gebruike het middel alleen in oudere
planten bij windstil weer. Men neemt
rookpoeder pet 800 gr. per 100
ramen platglas of 240 gr per 100 m3 kas-
inhoud. Men verspreidt rookpoeder zo
gelijkmatig mogelijk over de ruimte: om
de 7 ramen platglas een hoopje onder de
schroot en in een kas 3 hoopjes op elke
200 m3. Men plaatst kistjes over de
hoopjes poeder, nadat ze aangestoken
zijn. Dit laatste ook al om bladverbran
ding te voorkomen. Bij rookkaarsen
volgt men de gebruiksaanwijzing.
Ook bij druiven gebruikt men vaak
Azobenzeen, echter niet vóór de bloei.
Dan stuift men liefst Parathiön stuif
1 pet. Tijdens de bloei en later kan men
rookpoeder 12lfe pet 320 gram per 100 m3
kasinhoud roken of azobenzeenpoeder
50 pet verdampen (dit laatste 80 gram
per 100 m3). Bij de rookkaarsen volgt
men weer de gebruiksaanwijzing.
Nogmaals wjjs ik er op. dat de tempe
ratuur tijdens de behandeling vry hoog
moet zön 75—86 gr. F.). Veel misluk
kingen zün een gevolg van te lage tem
peratuur.
Bij perziken gebruikt men Azoben-
:en niet te vroeg. b.v. niet voor de
vruchtzetting.
Heeft men ondanks een goede behan
deling toch nog last van spint, dan moet
en onmiddellijk na de oogst azobenzeen
dubbele sterkte aanwenden.
Men hoort thans van veel zijden de
klacht, dat spint door de bespuiting of
andere bestrijding hardnekkiger wordt
of dat zich een geslacht ontwikkelt, dat
zich niet laat bestrijden. Hier kan een
grond van waarheid in liggen. In Enge
land is men dienaangaande erg pessi
mistisch gestemd.
Ook in ons land heeft men op proef
tuinen minder gunstige resultaten be
reikt met bestrijding van spint. Nader
onderzoek heeft bij deze gevallen echter
aan het licht gebracht, dat azobenzeen
na verloop van tijd zijn kracht verliest:
de giftige bestanddelen lopen in giftig
heid terug. Zo bleek, dat het poeder van
50 pet op zeker ogenblik maar 30 pet
giftige stof bevatte. Meer onderzoekin
gen wezen in dezelfde richting.
Daarom wordt aangeraden azobenzeen
alleen te kopen uit goed afgesloten
blikken bussen of trommels cn niet
meer te kopen dan men op het ogen
blik strikt nodig heeft. Als men toch
azobenzeen in voorraad heeft, dan moet
men dit vooral in afgesloten blikken
bussen droog bewaren.
Nemen we bovenstaande voorschriften
nauwkeurig in acht, dan zal de bestrij
ding van spint misschien niet voor 100
pet slagen, maar we zullen toch een be
hoorlijk resultaat kunnen bereiken.
