BOEKEL, PALLA EN STEYN:
Het orgel als kerkinstrument en
als accordeon
Wat
er zoal aan de tegenwoordige
huurbescherming vastzit
De huurder behoeft voor 1951 geen
slapeloze nachten te hebben
■NIEUWE LEli/d^ilE wuunWT
950
3
ZATERDAG 16 DECEMBER 195B
1-
Mensen, die iedereen hooit
drie organisten, drie stijlen, drie smaken
(Van onze redacteur)
De omroep in Nederland is in de eerste plaats een kwestie van stijl.
Het behoort tot de goede Nederlandse toon. dat er uitgezonden wordt op
basis van de verschillende richtingen van levensbeschouwing in ons volk.
Het zou bij een natie met zo'n verscheidenheid van onderwijs en politiek
leven niet anders denkbaar zijn.
Schreef de jongste Nobel-prijswinnaar Bertrand Russell dezer dagen
niet, dat in culturele aangelegenheden verscheidenheid een voorwaarde
is voor vooruitgang? Welnu, het Nederlandse omroepbestel is daar
voorbeeld van. En al kan men over die „vooruitgang" twisten en zeggen,
dat daar niet veel van te bespeuren valt (dat blijft een particuliere
mening), de grondslag voor de vooruitgang is door de verscheidenheid
gelegd.
Tot deze gedachten inspireerden ons nummers in te zenden. H(j kreeg 1100
brieven. Met de uitwerking is terstond
begonnen. De wensen gaan
drie figuren uit het Nederlandse omroep
bestel, die, zoal niet representatief voor
hun omroepvereniging, dan toch zeker
goede vertegenwoordigers van de muzi
kale smaak van het Nederlandse volk
zijn: Meindert Boekei, de „hof" organist
van de N.C.R.V., Pierre Palla, wiens naam
zondere verdere aanduiding een begrip
is in het A.V.R.O. programma en Cor
Steyn, de geregelde bespeler van het
V.A.R.A. concertorgel. Drie organisten,
drie stijlen, drie levensbeschouwingen,
drieërlei smaak.
Kerkorganist grondslag
Om met de oudste te beginnen: Pierre
Palla. Hij is eigenlijk Tsjech. In Czaseda
bij Praag werd hij geboren uit een mu
zikale familie. Ooms speelden en diri
geerden met velerlei soorten orkesten.
Een van hen, Johan Palla behoorde des
tijds tot de marinierskapel in Rotter
dam. Het was geen wonder, dat de
kleine neef met vijf jaar al een aardig
pianist was en dat hij, acht jaar oud, or
ganist van een R.K. kerk in Venlo werd.
Hubert Cuvpers werd daarna zijn leer
meester. Hij noemt dat „een onvergete
lijke tijd". Hij assisteerde deze bekende
koorleider en musicus by diens werk in
Amsterdam, maar met het in de mode
komen van het concertorgel in de cine
ma's ging Pierre Palla het orgel van
Tuschinsky in Amsterdam bespelen. Van
1929 tot 1931 was hü „inspeler" van or
gels voor de Duitse orgelbouwers Philips
uit Frankfort en daarna keerde hü in
Nederland terug om by de A.V.R.O. in
dienst te komen.
Hy vertelde die levensloop zittend voor
zijn instrument, dat hij zeer bewondert
en waarvoor hy eigenlijk maar één wens
koestert: dat het in een kathedraal zou
staan.
I Hy laat de klavieren geen moment met
rust. „Kyk, deze prachtige klank, die
I treft U aan in Franse kerkorgels". En hy
speelt een deel uit een concert van Saint
Saens.
„En dit hier", vervolgt hy, „is een ty-
pische registercombinatie voor Bachwer-
ken. En daar davert het A-moll prelu-
dium al uit de pijpen Het orgel is voor
hem een liefde. Het is de zuiverste moge-
lykheid tot zelfverwerkelijking voor deze
man, die het als de allergrootste eer be
schouwt dat Engelse collega's naar hem
luisteren en zeggen, dat zyn spel herin
nert aan dat van Quinten Mac Lean, de
B.B.C. organist, die naar Canada vertrok
en die óók kerkorganist van professie is.
Dat was een leerling van niemand min
der dan Max Reger.
I Concertstukken met een klassieke on-
- dergrond vraagt men van Pierre Palla
Maar hy heeft er een hekel aan op bonte
I avonden te spelen. Dat is een denaturatie
van het orgel!
Accordeonist
Een tegenstelling met Pierre Palla
vormt Vara's Cor Steyn.
Hy is ook een uiterst muzikale jongen,
groot geworden tussen de noten, zoals
tydens het programma ,,wy hebben een
woord voor de wereld". „Er is", zo zegt
hy, „in al dat werk nog veel zoeken en
tasten naar de juiste vorm, maar het is
zeer nodig, dat er goed en welbewust ge
werkt wordt." En dus zal men er wel
komen.
Geloof niet, dat alle N.C.R.V. luiste
raars deze gewyde muziek voor orgel al
léén waarderen. Er wordt ook naar „po
pulaire orgelbespelingen" gevraagd. Maar
dat is niets voor Meindert Boekei. Dat
terrein laat hy met plezier aan de beoe
fenaren daarvan over.
Hy blijft, zoals by zjin aanstelling, het
kerkorgel als kerk-orgel trouw. En dat
kan de programma's alleen maar ten
goede komen, deze standvastigheid.
Meindert Boekei woont vlak achter de
studio in een groot huis. Hy heeft twee
kinderen en hy zou, als hy er tyd voor
had, graag tekenen. Dat is altijd zyn
hobby geweest.
Daar komt natuurlijk niets van.
Hy is de enige niet, die tyd noch ge
legenheid voor liefhebberijen vindt!
Koekoekwals tot Andantes uit Sympho-
nieën van Beethoven. De mensen luiste
ren zeer nauwgezet en zy vinden het
mooi. En aangezien het hun omroep is...
men vraagt en wy draaien!
Of dit niet smaakbedervend werkt?
De mensen hebben nu eenmaal hun
voorkeuren. Geen mens, die begrijpen
kan, waarom de één met alle geweld
een melig liedje wil horen en dat „mooi"
vindt en de ander blyk geeft muziek te
COR STEIJN
....1100 verzoeknummers gevraagd...
kunnen waarderen. Beide categorieën
verstaan elkaar niet. Nooit. Maar tegen
over beide heeft de man achter het or
gel een taak. En wie er niet naar luiste
ren wil, die draaie de knop om.
Het gaat langzaam om by de mensen
begrip voor iets anders en beters te
wekken. Cor Steyn is in Amsterdam des
tijds begonnen met samenzang. Dat ging
eerst niet. Maar nu is het een wekelijks
Adviseur voor
gewijde muziek
Dat ls de titel voor Meindert Boekei,
organist van de N.C.R.V. Ook hy is aan
het orgel groot geworden. In Hoorn, zyn
geboorteplaats, kreeg hy van zyn vader,
die er in het Koor „Soli Deo Gloria"
zong en in een plaatselijk harmonie-or
kest speelde, de eerste muzieklessen. Van
beide instellingen is de zoon thans diri
gent. Het ligt wat ver van Hilversum,
Hoorn, maar het is een oude band, die
hy niet graag verbreekt.
Op 15-jarige leeftijd werd Meindert
Boekei in Hoorn organist van de Her
steld Evangelisch Lutherse kerk. Hy stu
deerde aan het Amsterdamse Conserva
torium, werd da».r organist
Waalse kerk en later wat hy nog doet
ging hy het orgel in de Nieuwezyds
Kapel bespelen, waarin de Amsterdamse
Vrijzinnig Hervormden samenkomen. Hy
wilde dat opgeven, toen hy zyn betrek
king by de N.C.R.V. aanvaardde, maar
ds Aris zei toen tegen hem: „Ik wil je
beslist houden."
„Er is op het gebied der gewyde mu
ziek in ons land véél te doen. Wy hebben,
vergeleken by Duitsland, waar de kerk-
muziekcomponisten onder invloed van de
oorlogsdruk prachtig werk gingen ma
ken, een grote achterstand in te halen.
Daar wydt deze organist zich thans aan.
Op de Eerste Kerstdag zal het eerste pro
gramma in de cyclus Duitse kerkmuziek
worden uitgevoerd en dat gaat dan
regelmatig door. De N.C.R.V gaf, zoals
bekend, aan componisten als Mulder en
De Braai ook opdrachten om gewyde
muziek te schrijven en wat zy deden
vindt hy al een belangrijke stap,
er moeten veel meer musici komen, die
de geestelijke liederen een symphonische
vorm geven, zegt Boekei.
Men kan Meindert Boekei regelmatig
horen als dirigent van verschillende N.C.
R.V. ensembles, die ochtend- en avond-
wijdingen illustreren en ook als organist
Op vele vragen een antwoord
In de goede, oude vooroorlogse tijd. toen wij althans op het gebied
de huisvesting nog in een paradijs leefden in vergelijking tot de
tegenwoordige woning-misère, kon de verhuurder steeds met succes ont
ruiming vorderen, wanneer de huurovereenkomst afgelopen was. In
tijden van huizenovervloed was tegen deze regeling geen bezwaar.
gelegd.
Speciaal zy er hier nog de aandacht
p gevestigd, dat een verhuurder, die
het verhuurde dringend voor eigen ge
bruik nodig heeft, niet zo maar „zonder
zijn vordering tot ontruiming
gewezen krijgt. Hij zal alleen" dan su
hebben, indien hij het verhuurde
dringend nodig heeft, dat gelet op de
economische belangen en maatschappe
lijke behoeften van beide partyen
voortzetting van de huur redely ker wijze
hem verlangd kan worden. De
rechter is hier dus opgeknapt, met de
niet-eenvoudige taak de belangen
partijen tegen elkaar af te wegen. De
Huurwet voegt aan de bestaande regeling
nog toe, dat in zo'n geval ook met de
belangen van de onderhuurders dat
zijn dus in het algemeen de kamerbewo-
rekenirjg moet worden gehouden.
De onderhuur der
Toen echter in de tweede
log de woningen schaars werden, moes
ten er maatregelen genomen worden ten
einde te voorkomen, dat de huurders de
dupe zouden worden van de woningnood.
Zo kwam het „h uurbeschermingsbesluit
1941" tot stand. Volgens dit besluit, kan
een verhuurder de ontruiming van een
woning of gedeelte daarvan slechts vor
deren in enkele, bepaalde, met name
genoemde gevallen.
Praotisch komt het hierop neer, dat de
huurder slechts het onderspit moet del-
indien hij zich schuldig maakt aan
wanbetaling, misbruik van het gehuurde
of ernstige overlast aan de verhuurder
of zijn huisgenoten aangedaan, en ook
indien de verhuurder het verhuurde
dringend voor eigen gebruik nodig heeft
Alles tenslotte rekbare begrippen!
Op 13 petober j.L is de nieuwe Huur-
et tot stand gekomen. Deze wet behan-
_>it twee verschillende onderwerpen.
Enerzijds geeft zij voorschriften ten aan
zien van de maximum huurprijzen, maar
gezien de plaatsruimte, is het niet mo
gelijk hier thans nader op in te gaan.
Anderzijds, behandelt de nieuwe wet de
huurbescherming. De datum, waarop de
Huurwet in werking treedt, is nog niet
Het is namelijk de bedoeling, dat de,
In de Huurwet toegestane huurverhoging
hetzelfde tijdstip zal ingaan, als de
verlaging der loon- en inkomstenbelas
ting. Bedoelde verlaging is wel door de
Tweede Kamer, maar nog niet door de
Eerste Kamer aanvaard. Op grond bier
kan aangenomen worden, dat
Huurwet eerst in de loop van 1951 in
werking zal treden. Met de inwerking
treding van de Huurwet, vervalt het
H u urb esch ermdngsbesluit 1941.
Wanneer ontruiming
Hoe liggen nu de kaarten in de nd<
Huurwet? De huurder behoeft hierover
geen slapeloze nachten te hebben,
wordt immers doeltreffend door de
beschermd. In grote lijnen betekent de
nieuwe regeling, dat ontruiming slechts
gevorderd kan worden in de gevallen,
welke het „Huurbeschermingsbeslult
1941" opsomt, en bovendien," indien de
huurder het genot kan krygen van
soortgelijke, (mede de huurprijs in
merking genomen) hem passende w<
ruimte, en voorts, indien de huurder
toestemt in een redelijk aanbod tot
aangaan van een nieuwe huurover
komst betreffende dezelfde woonruimte.
Tegenover deze kleine uitbreiding van
de mogelijkheden van „ontruiming", staat
een belangrijke vergroting van de be
scherming van de huurder. Op het ogen
blik kan namelijk de koper van een ver
huurd huis dat is dus de nieuwe huis
eigenaar na de huur te hebben op
gezegd, ontruiming vorderen, indien hij
dat huis dringend voor eigen gebruik
nodig heeft. Onder de werking va
nieuwe wet, zal een nieuwe eigenaar, die
met het oog op eigen gebruik een wo
ning gekocht heeft, weliswaar ontrui
ming kunnen vorderen, maar het vonnis
waarbij de huurder tot ontruiming ver
oordeeld wordt, kan pas drie jaren, nadat
MEINDERT BOEKEL
gewijde muziek
die aan het Haags Conservatorium en
door Jaap Stotyn onderwezen werden
(voor die leermeester heeft hy grote be
wondering). Als concert pianist is hy ge
start en via het accordeon, by het cine
ma-orgel terechtgekomen.
Dat is ook de voornaamste indruk, die
men van Cor Steyn krijgt: de bespeler
van een reusachtig accordeon, dat hy
niet tussen z'n beide handen kan houden,
maar dat op de grond moet rusten, om
hanteerbaar te zyn.
Het „bibberorgel" woedt by hem op z'n
felst By hem Bach noch Saint Saens.
Tenminste: niet gedurende zyn concer
ten. De smaak van zyn publiek gaat uit
naar „My sunny home" en „Daar waar
die molens staan!" om van de „Einzug
der Gladiatoren" maar niet eens te spre
ken!
Belangstelling voor dit soort kunst?
In een van zyn laatste uitzendingen
vroeg Cor Steyn de luisteraars verzoek-
Haagse gemeentebegroting toont tekort
van vier en drie-kwart millioen
Bij de overhandiging van de Algemene
Toelichting op de Haagse Gemeentebe
groting kon de wethouder van Financiën
de heer Dresmé mededelen, dat het
tekort een bedrag beloopt van vier mil
lioen. zevenhonderd en vyftig duizend
gulden.
Aanvankelijk becijferde men het be
grotingstekort op ruim 15 millioen gul
den Toezeggingen van uitkeringen uit
de opbrengst der ondernemingsbelasting
ad 7.200.000.- en een verhoging van de
raming der uitkering uit het Gemeente
fonds met 666.000.- deden dat aanvan
kelijke begrotingstekort dalen tot
7.507.000.-.
De hoofden der verschillende bedrijven
zyn daarop opnieuw by B. en W. geweest
en het gevolg van aller arbeid is geweest,'
dat het begrotingstekort thans is terug
gebracht tot de hierboven genoemde vier
driekwart millioen. Maar daarvoor is dan
ook geen enkele dekking aanwezig
De voorgaande jaren hebben nog een
vrij gunstig financieel aspect te zien ge
geven Zo sloot bet Jaar 1948
met een batig saldo van goed
f4 millioen en leverde het jaar '.949
nog een overschot van 2 millioen gul
den op. Deze bedragen waren echter no
dig, om de in de jaren 1941 tot 1947 ont
stane tekorten, die tezamen een bi
van 30 millioen beliepen, te h
dekken. Voor 1950 kan niet meeT oj
meevaller gerekend worden. Hoogstens
kan men verwachten, dat de uitkomsten
der verschillende bedrijven niet teleur
stellend zullen zijn. Op het tekort van
30 millioen der voorgaande jaren liep
men thans zes millioen in Er staat nog
f 24 millioen
Het is dus geen wonder, dat deze
gedekte 4^ millioen het gemeentebe
stuur met zorg vervult.
B. en W. van Den Haag zijn dan ook
van mening, dat de gemeente recht heeft
op een bijzondere uitkering uit het
Gemeentefonds. De mogelijkheid het
tekort uit eigen middelen te dekken is
thans niet meer aanwezig. Den Haag
heeft tot nu toe een dergelijke bijzondere
uitkering niet ontvangen
De uitgaven namen toe met ruim f 15Vr
millioen (w.o. subsidie Dienst vooi
ciale Belangen f 4.570.000, salarislasten
f3.300.000. kapitaalslasten f1 600.000.
exploitatiekosten Bijzonder Onderwijs
f 945.000 en onderhoudskosten gebouwen
f920.000 Verschillende factoren kunnen
het tekort op deze begroting in gunstige
of in ongunstige zin nog beïnvloeden.
kamerbewoners
waarbij wy onderscheid kunnen maken
tussen: 1. de verhouding „eigenaaron
derhuurder" en 2. de verhouding „onder-
verhuunderonderhuurder". Ad. 1.
onderhuurder kan in het algemeen
de Huurwet geen rechten ontlenen
genover de eigenaar. De onderhuurder
staat en val/t met de huurder. Gaat de
huurder vrijwillig of gedwongen heen,
dan zullen ook de „onderhuurders" het
veld moeten ruimen, indien de eigenaar
dat eist.
Zoals wy hierboven reeds schreven,
moet echter by een ontruimingsproces
tussen een eigenaar en een huurder, die
onderverhuurt, ook met de belangen der
onderhuurders rekening worden gehou
den. doch alleen in het geval, wanneer
:ar het huis zelf wil gebruiken.
Wanneer dus de eigenaar uit anderen
hoofde ontruiming vordert, bijv. omdat
de huurder in gebreke is gebleven de
huur te betalen, dan behoeft er strikt
genomen met de belangen van de onder
huurder geen rekening te worden ge
houden, zelfs al heeft hij zyn huur op
de onderverhuurder (huurder)
betaald- Een pnt van betekenis.
In de practijk evenwel, zal de onpar
tijdige rechter naar wy hopen altyd
met de belangen van de onderhuurders
rekening houden. De rechter kan bijv
de huurder een termijn van ten
hoogste een maand gunnen, om alsnog
zijn betalingsverplichting te voldoen.
Terwille van een onderhuurder, die de
dupe dreigt te worden, zal de rechter
al gauw geneigd zijn van deze bevoegd
heid gebruik te maken. Ook kan de rech
ter altijd een zekere pressie op de eige
naar uitoefenen, om de onderhuurder, ne
de ontruiming door de huurder, in diens
plaats te stellen. Houdt echter de eige
naar voet bij stuk. dan zal ook de onder
huurder moeten verdwijnen! Hij hoeft
dan nog niet alle hoop op te geven.
Immers, krachtens de Woonruimtewet
1947. kan het college van Burgemeester
en Wethouders in de practijk het
Bureau Huisvesting" de kamers van
de onderhuurder voor hem vorderen
Hoevelen, argelozen, hebben vaak ka
mers gehuurd, zonder te weten, waar zij,
als er moeilijkheden ontstaan, aan toe
zyn.
Koop breekt huur niet.
En nu Ad 2: De Huurwet geeft aan de
onderhuurder dezelfde bescherming te
genover de onderverhuurder, als de huur
der tegenover de eigenaar geniet. Toch
is de positie van de onderhuurder zwak
ker. Ons Burgerlijk Wetboek kent de
regel, dat niemand meer rechten aan een
ander kan overdragen dan hy zelf bezit.
Op grond van deze regel kan een huur
der slechts onderverhuren voor zolang
hy zelf huurder is. Een nieuwe huurder
dus niet gebonden aan de overeen
komst van onderhuur, welke de oude
huurder gesloten had Dit betekent dus
m.a.w.: de nieuwe huurder wordt niet
automatisch onderverhuurder en de on
derhuurders houden op onderhuurders te
;n kunnen dientengevolge geen be
scherming meer aan de Huurwet ont
lenen. Zij zullen dus hun heil elders
en zoeken, indien de nieuwe huur
der dat wenst.
Op bovengenoemde régel van het Bur
gerlijk Wetboek is echter één uitzonde
ring, namelijk de koop huur met breek:
Dit betekent, dat de koper van een ver
huurd huis, de huurder er op de koop
bij moet nemen De huurder blijft dus
huurder en krijgt tegenover de nieuwe
eigenaar dezelfde bescherming van de
Huurwet als hy tegenover de oude eige-
had.
Mr C. A. Baron Bentinck
i gevolg i
vermoeidheid. Voor
een trio L. aantrekkelijk uiterlijk is een
goede gezondheid, gebaseerd op voldoende
slaap, rationele voeding, reinheid en be
weging in de buitenlucht noodzakeujk.
In onze gejaagde en zorgenri.ike tyd
echter heeft niet iedere vrouw gelegen
heid daar de nodige aandacht aan te
schenken. Met name in Amerika heeft
de werkende vrouw ontdekt, dat daarom
de .beauty parlor" even onontbeerlijk is
als 'de tandarts. En even verantwoord.
Want beiden werken op wetenschappe
lijke basis.
Zo is massage van het gelaat geen
kunstenmakerij", zoals onvriendelyke
mannen soms beweren, maar een >ewimt
gebruiken van de kennis omtrent de
menselijke weefsels. Oliën er> ve«en.
daarbij toegepast, zyn geen wondermid
delen maar hulpmiddelen, waarvan men
thans óók weet. dat ze niet onontbeer
lijk zyn. De methode van dr Durey. die
ook in ons „Institut de Beaute wordt
toegepast, is er een van volkomen droge
massage.
Een verstandig gebruik van de hoogte-
zonlamp is voorts in ons zon-arm klimaat
geen overbodige weelde. Menig huideuvel
heeft zijn oorzaak in gebrek aan die stof
fen die door de zon worden gevormd.
Daarom is in onze salon een hoogtezon
aanwezig. Ook het verwijderen van over
tollig haar door middel van electrolyse
passen wy toe. Het wegbranden met che
mische middelen is niet zonder gevaar
Onze specialisten adviseren U verder
omtrent het gebruik van huidcrème's.
Velen immers kunnen niet onderschei
den tussen een droge en een normale,
resp een normale en een vette huid
En tenslotte zorgen wij voor een be
schaafde en natuurlijke make-up volgens
de Franse methode van Lancome.
Zegt Uw spiegel U. dat U voor de a.s.
feestdagen een behandeling in ons insti
tuut even nodig hebt als een warm bad
Schoonheid kunnen wij U niet geven,
maar een verzorgd uiterlijk verhoogt Uw
charmes.
STEENSTRAAT 57
BREESTRAAT 10
LEIDEN
TELEFOON 21721 TEL. 20477
Voor beeld van geraffineerdheid
De geschiedenis van 12.000 kilo staal
uit Hazerswoude
de 31 jarige vertegenwoordiger P C. M
en zyn 57 jarige vader P. C. M. sr, bei
den uit Gouda. Van hen is de eerste ge
arresteerd.
De zoon ging naar de handelaar in
oude metalen L. S. te Hazerswoude. fan
taseerde een naam van een firma, die ir
Amsterdam gevestigd zou zyn en kocht
in zyn kwaliteit van vertegenwoordiger
daarvan 12.000 kilo staal, maar zei er bij:
„Denk er om, er moet 20 pet op de koop
prijs gelegd worden en deze zijn voor
my". Verhoogd met deze 20 pet werd de
koop in totaal gesloten voor f 8000. Een
dag later werd de handelaar opgebeld
door iemand die zich directeur van de
Amsterdamse firma noemde en voorgaf,
dat de f 8000 reeds per giro was gestort.
Die directeur is niemand anders geweest
dan M. jr, die zich daarna weer meta-
morphoseerde in employé van de post
cheque en girodienst en telefonisch mede
deelde. dat hoewel er 'n overschrijving
was gekomen van f 8.000, waaraan tets
mankeerde, de zaak toch in orde zou ko
men, omdat 't nummer klopte. Inmiddels
had de zoon, als voorschot op de 20 pet
f 1.400 weten los te krijgen
Maar dat yzer was bestemd om nog
meer op te brengen. Daarom belde de
zoon een Rotterdamse staalfirma op. gaf
voor inkoper te zijn voor een grote Hen
gelose machinefabriek, deelde mee een
aanbieding voor staal, van een outsider
-e. en gekregen, maar die niet tc
hebben kunnen accepteren omdat hy al
leen via de normale handel wilde kopen.
Daarom had hij de outsic... naar de Rot
terdamse firma verwezen. Die kon dan
het staal kopen en betalen en naar
filiaal van de Hengelose fabriek in
gtë sturen.
Een week na dit telefoontje verscheen
de vader van M. by de Rotterdamse
staalfirma. Hij noemde zich de handelaar
in metalen De Jong uit Ouderkerk
de IJssel en bood de partij te koop i
Die koop ging echter niet door want
middels had een telefoontje met Hengelo
al uitgewezen, dat er hier iets niet in de
haak was. De politie kreeg de zaak in
handen en heel het bedrijf van vader
en zoon M. kwam aan het licht.
Indien de opzet was gelukt, hadden de
Goudenaars van de handelaar in Hazers
woude zonder betalen een partij staal
gekregen, deze verkocht aan de Rotter
damse staalfirma. daarvoor f 9000 ont
vangen en in België het staal opnieuw in
ontvangst genomen, om wie weet welke
manipulaties nog meer mee te bedrijvc
een deurpost in bet Moleneind had
grappenmaker eens geschreven:
-.Hief kan men voor "mets aardappelen
krygen" De volgende dag was er bijge
schreven: „Als je er spek bijgeeft"
We
gens de armoede at
maal per dag rijst
Veertien maal rijst
eentonig menul Ma
daar was geen geld
gen de arbeiders als ze
destijds twee
water gekookt,
eén week een
brood kon met:
ior Dikwijls zon-
buis gingen:
Rijnsburgers aten eens niets anders
dan rijst
Bloementeelt hielp hen toen uit de armoede
(Van onze correspondent)
Het is waar: Rijnsburg is een bloemendorp geworden van zulk een for-
maat, dat het wel beschouwd mag worden als een van de vooruitstrevend-
ste en belangrijkste onder de soortgenoten. Maar als men nu vraagt, hoe
het zo is geworden, dan moet gezegd: door zeer grote armoede en teleur
stellingen heen hebben de Rijnsburgse voorouders de weg gebaand voor de
thans zo bloeiende gemeente.
Het jaar. waarin het fundament voor talrijke militairen uit Leiden om bet feest
bloemkwekerij werd gelegd- was 1881
De initiatiefnemer, de heer G v Rijn.
begon toen op kleine schaal met het
kweken van enkele roeden snijbloemen
Hij mengde ze met wat „pypenkruid" en
trachtte ze zo aan de ..vrouw" te bren
gen Van alle kanten werd hij bespot en
uitgelachen. Men noemde het klinkklare
bedelarij. Doch toen men zag. dat zijn
zaken goed gingen, kreeg hij navolging
De armoede verplichtte er toe.
Men werkte toen 18 uur per dag en
ontving daarvoor80 cent! Alle werk
lieden verzamelden zich. als de klok be
gon te luiden, om 5 uur '- morgens bij
..De Hoek" (dit is de hoek Vliet N.Z.—
K estraat) en stroomden dan naar alle
kanten uit. op weg naar hun werk Zy
werkten van Maart af tot omstreeks St
Nicolaas. In de drie maanden van ge
dwongen niets doen was het met allen
treurig gesteld: sociale verzekeringen
overbruggingsgelden wéren er niet.
len gingen dan met een kruiwagen vol
groenten naar Den Haag lopen, doch ook
deze bron van inkomsten was niet toe
reikend om in het noodzakelijkste le
vensonderhoud te kunnen voorzien Was
het een wonder, dat toen velen de boe
ren langs gingen om een boterham af te
bedelen? Meestal bedelde men in h
donker, omdat men zicb schaamde
Maar de Rynsburgers bleven volhou
den en ploeteren. Dat de eensgezindheid
en de humor niet ontbraken, blijkt wef
uit de volgende geschiedenis Een vac
de armste Rynsburgers trad in het huwe
lijk In aUe stilte had zich een soort
commissie gevormd, die de Rynsburgers
opwekte aan de bruiloft deel te n
Voor het huis van het jonge paar
een geweldige erepoort gebouwd en toen
het ..span" zich naar het gemeentehuis
wilde begeven stond een versierde brik
gereed. Ter weerszijden van de brik
gen kerkcollectezakjes.
Alle Rynsburgers hadder zich langs de
route opgesteld en weldra puilden de
collectezakjes uit door de vele giften, die
er door de toeschouwers tn gedeponeerd
werden. Plotseling viel er ook een splin
ternieuwe wollen deken op de wagen en
toen men in de bruiloftszaal arriveerde
stonden daar tientallen zakken aardap
pelen. Van alle kanten klonken saluut
schoten en 's avonds kwamen ook nog
Kerstgeschenk voor de
Korea-vrijwilligers
De NIWIN tracht de Nederlandse vrij
willigers in Korea een Kerstverrassing te
bereiden. Het s te laat om Kerstpak
ketten uit Nederland er heen te sturen,
maar de NIWIN probeert nu duizend
dollar aan de Nederlandse missie In To
kio over te maken, opdat van daar uit
alsnog een Kerstpakket naar leder der
700 mannen gaat.
Verder maakt de NIWIN pakketten
klaar, die met de Aagtekerk naar Japan
zullen gaan, en per pakket als inhoud
hebben een blik met 12 Kwattarepen en
twee blikjes van 50 sigaretten. Tegen
Februari hoopt men deze pakjes te kun
nen uitreiken.
Voor de opvarenden van de Evertsen
die in de Koreaanse wateren vaart, kon
wel tydig een Kerstpakket worden
klaargemaakt, zoals wy meldden.
.Zolang de lepel in de rijstpot staat, dan
•n we nog niet!" In November wer-
ireliswaar veel varkens geslacht,
hieraan had men zelf niet veel: de
schuldeisers werden met het vlees en
spek betaald.
Ondertussen werd aan alle zyden ge
probeerd verbetering in de toestand :e
brengen En dit gelukte! Het ging goed
met de bloembollen en ook met de snij
bloemen. In het begin werden de pro
ducten hoofdzakelijk per kruiwagen naar
Den Haag gebracht. Veel hofleveranciers
hadden hieraan hun bestaan te danken.
Later toen de zaken vooruitgingen
werd de kruiwagen vervangen door de
hondenkar, nog later kwamen paard en
wagen en thansgrote auto's en vlieg
tuigen zorgen er voor. dat de bloemen
over de gehele wereld worden verspreid.
Inderdaad: er zijn grote moeilijkheden
geweest en ze zyn er nog. Maar niet
tegenstaande dat is Rijnsburg uitgegroeid
en tot bloei gekomen.
Vele standbeelden zijn opgericht voor
hen die het verdienden Ook de reeds
lang overleden heer Van Rijn komt een
gedenkteken toe: hij was de grondlegger
van Rynsburgs welvaart
PIERRE PALLA
tiener niet op bonte avonden......
Als de leestdagen naderen
Hoe doodt men dieren
pijnloos
ELK JAAR bereiken het hoofdbe
stuur van de Nederlandse Vereniging
tot Bescherming van Dieren klachten,
dat kleine dieren op vaak afschuwe
lijke wijze worden gedood Nu de
feestdagen naderen, zullen er weer
vele dieren worden geslacht De ver
eniging zond ons de volgende richt
lijnen voor het pijnloos doden van
kleine dieren.
De Instrumenten (mes. hakmes. Dijt)
moeten scherp en zonder scharen zyn
Is bedwelming onmogelijk, dan zorge
men er voor. dat na de halssnede de
kop nret naar beneden hangt Zolang
er nog bloed in de nersenen is. leeft
en voelt het dier By een opgerichte
kop. waarbij de snywonc van de hals
naar beneden ligt sterft het dier
spoediger
GEVOGELTE. Waar de kop-
vorm het toelaat bedwelme men door
een krachtige slag met een houten
hamer, op de door een tafel gesteun
de kop, en snijde daarna de kop al
Voor grotere vogels als ganzen ver
dient het aanbeveling, ze van te voren
zo ln een zak te doen, dat alleen de
kop er uit steekt ls bedwelming on
mogelijk. dan snijde men met een
scherp mes snel de kop al
KONIJNEN. Deze boude men in
de lendenen vast. zodat het noofd naar
beneden hangt en geve dan met een
stevig stuk hout. byv een niet te
lichte hamersteel. een krachtige ver
ticale slag op het achterhoofd achter
de oren Daarna late men ze verbloe
den Wannejr men geen routine heeft
wende men zich tot een bonafide
poelier of tot het abattoir.
