mè
New York - Pretoria - Hongkong - Sjanghai -
Tientsin - Singapore - TeheranRapenburg 61
Gouden doctoraat van Leidens
oud-burgemeester
O
De Kerk op weg naar een zingende Kerk
Zuidafrikaanse medici en medische
studenten in ons land
Leidse studenten voeren „Knickerbocker
Holiday" op
belangstelling
kreeg overstelpende blijken van
DE,
Voorhout zet eerste stap tot uitbreidi
van gemeentehuis
Voor een groot deel laksheid
Wat te doen met 7de en 8ste leerjat
NIEUWE LEIDSCHE COURANT 2 MAANDAG 4 DECEMBER ti
TWEE DISSERTATIES
P HET TWEEDE BLAD van het vergeelde hoekje, dat tot titel draagt: „Neder-
landsch Onderdaanschap", staat: „Proefschrift en steQingen ter verkrijging var
den graad tot doctor in de rechtswetenschap aan de Rijks-Universiteit te Leiden,
op gezag van den Rector-Magnificus Dr J. E. van Iterson J.Azn., hoogleraar in de
faculteit der geneeskunde, voor de faculteit te verdedigen op Vrijdag 7 December
1900, des namiddags te drie uur, door A. van de Sande Bakhuyzen, geboren te
Leiden." Donderdag a.s. Is het dus 50 jaar geleden, dat Leidens oud-burgemeester
promoveerde.
eind aan dit ambt en mede
prachtige officiële loopbaan. Thans
In zijn stille werkkamer aan het Ra
penburg kan de heer Van de Sande Bak
huyzen ons een ogenblik ontvangen. Hij
doet dit node. „Ik houd niet van publici
teit omtrent mijn persoon," zegt hij. „En
daarom zal ik Donderdag dan ook niet
in de stad zijn."
De bezoeker verwondert zich over de
vitaliteit van de 76-jarige. Hij herinnert
zich de interessante levensloop van hem,
die tegenover hem zit. Een levensloop,
die zich aUesbehalve kringelde binnen de
landsgrenzen. Geboren te Leiden, studeert
de jonge Van de Sande Bakhuyzen aan
het Leids gymnasium en de Leidse Uni
versiteit. In 1900 volgt de promotie. In
1906 legt hij met goed gevolg het examen
voor leerling-consul af en twee jaar later
dat van vice-consul.
Dan staat de wereld voor de dertig
jarige rechtsgeleerde open. Zijn zwerf
tocht neemt een aanvang. Achtereenvol
gens is hij verbonden aan het consulaat-
generaal te New York, Pretoria, Hong
kong, Shanghai en Tientsin. In 1916 keert
hij naar New York terug, om aldaar de
zeer voorname consulaire post
sul-generaal te bekleden. Drie jaar blijft
hij daar. Dan worden opnieuw de koffers
gepakt en komt hij in dezelfde functie te
Singapore. Enkele jaren daarna zien wij
hem opeens in Teheran. Nu als gezant.
Na verloop van tijd keert hij naar het
vaderland terug en is hij secretaris-gene
raal van de Russische Conferentie te
's-Gravenhage.
Wanneer ten slotte de heer Van de
Sande Bakhuyzen enige tijd als zaak
gelastigde in Boedapest geweest is, keert
hij voor goed -
Nederland terug. Er
Mr A.
RiiLadiLaj
de Sande Bakhuyzen
is een vacature in zijn geboortestad: die
van burgemeester. En de hoge consulaire
ambtenaar, die zo'n beetje de hele wereld
heeft doortrokken, neemt met grote
vreugde zijn plaats op de burgemeesters
zetel in.
Dat was in 1927. En zoals hij zijn land
op velerlei posten trouw gediend had,
beloonde hij ook zijn plichtsbetrachting
ten opzichte van de stad, waarin zijn wieg
eens stond en die hij steeds had blijven
lief hebben. In 1941 maakte de bezetter
want wie zou zich de oud-burgemeester
als volkomen op non actief kunnen
denken? heeft hij volledige dagtaak
achter de stille muren van Rapenburg 61:
als secretaris-penningmeester van het
Leidsch Universiteïtsfonds en als secre
taris van de Universiteitsraad.
Vervelend nieuws
„Mijn promotor was professor C. A. van
der Lith. Hij is ook de stichter van het
Leidsch Universiteitsfonds en woonde in
dit huis: Later heeft Snouck Hurgronje
hier gewoond. Maar, om op mijn promotie
terug te komenT in mijn tijd werd er
veel meer gepromoveerd dan thans,
helaas. De reden? Tja, wellicht dat het
geld hierin een woordje meespreekt. Het
drukken van een dissertatie kost niet
weinig. En tegenwoordig heeft
haast om geld te gaan verdienen zodra
de studie is afgelopen. Inu.900 kon je nog
promoveren op stellingen. Daarvóór is
een tijd geweest, dat gepromoveerd werd
op dissertaties, die dikwijls van ge:
betekenis waren. Ook gebeurde het
dat de repetitor voor z'n leer
ling zo'n boekje in elkaar draaide.
Maar ik heb toch maar zélf een boekje
geschreven. Over „Nederlandsch Onder
daanschap".
Eigenlijk is dit m'n tweede dissertatie.
U moet namelijk weten, dat ik promo
veren wilde op een proefschrift
„Consulaire Rechtspraak". Ik had het al
klaar, toen professor Van der Lith
toe kwam en zei: „Zeg, ik heb
velend nieuws voor je. Zojuist kreeg ik
eenzelfde dissertatie onder ogen uit Am
sterdam en die is stukken beter dan de
jouwe. Ik zou maar wat anders
Dat was niet leuk natuurlijk. Enfin, toen
heb ik het maar over het Nederlands
onderdaanschap geschreven.'
Oofr te Leiden:
„Door de eeuwen trouw"
Onder leiding van prof. J. Prins heeft
zich te Leiden een comité gevormd ter
oprichting van een plaatselijke afdeling
de stichting „Door de eeuwen
trouw" te Eindhoven, die steun verleend
aan het volk van de Zuid-Molukken. Met
het voorlopig secretariaat heeft zich de
heer H. J. Lamers, Hoge Rijndijk 30,
belast. Bij hem kan men zich voor het
lidmaatschap melden.
Prof. Locher spreekt
te Michigan
Prof. T. G. J. Locher, hoogleraar in de
algemene geschiedenis aan de universi
teit te Leiden, zal vandaag in de univer
siteit van Michigan, waaraan hij gedu
rende dit academische jaar als eerste
Nederlandse gasthoogleraar is verbon
den, zijn inaugurele rede houden over
„Vrijheid en democratie in Nederland".
Verkiezingen in de
Chr. Geref. Kerk'
In de Chr. Geref. Kerk alhier zijn de
heren D. Kruit en C. H. Overduin als
ouderling herkozen, terwijl wegens uit
breiding van de kerkeraad de heer G. N.
M. Sleyser tot zesde ouderling werd ge
kozen. De heren J. Platteel en C. Spaan
derman werden als diaken herkozen.
„Onder één dak"
De toneelgroep van de velkstuinver-
eniging „Ons Genoegen" gaat op Vrijdag
15 December het toneelstuk van Johan
Fabricius „Onder één dak" opvoeren. De
avond wordt gehouden in de grote zaai
van de Burcht.
boord een gezelschap van ongeveer veer
tig Zuidafrikaanse huisartsen, specialisten
en" medische" stüdenten, die voóf ""een be
zoek van ruim een maand naar Neder
land zijn gekomen.
Dr H. E. van Hoepen, een van de lei
ders van het gezelschap, heeft in een
interview verklaard, dat men deze reis
niet als een toeristische aangelegenheid
moet zien, al zullen de deelnemers na
tuurlijk in Nederland wel wat rondkij
ken. De bedoeling is, met medewerking
van de Nederlandse universiteiten (vooral
die te Leiden) de gelegenheid te hebben
verschillende ziekenhuizen en klinie
ken te werken.
De wetenschappelijke wereld in Zuid-
Afrika, zowel de Afrikaanse als de En-
zeer goed te spreken over de
opleiding in Nederland en er bestaat in
Zuid-Afrika een sterke behoefte, de ban-
Lezing van de heer P. Uiterlinden
voor .Jonge Kerk"
nen, niet zozeer uit liturgische behoefte
als wel ter verbreiding van de leerinzich-
ten der secten. Als tegenhanger daarvan
noemde spr. de Bijbelse hymnen, geeste
lijke liederen op populaire melodieën,
waarvan het refrein door de gemeente
werd gezongen.
Onder paus Gregorius de Grote werd
de gemeentezang uit de liturgie verban
nen: het kerkkoor deed zijn intrede
Eerst na de Hervorming krijgt de ge
meente. haar liturgische rechten terug.
Spr. gaf voorts een interessante teke
ning van de ontwikkeling van het gezang
in. de Reformatorische Kerk- De psalm
berijming vervangt het rhythmische
spreekgezang. Dan. komt Tgpoedig de tijd
van vervaL In de tekst aangebrachte
wijzigingen stemmen niet met de melodie
overeen. Het rhythme gaat verloren, niet
in de laatste plaats doordat de Dordtse
Synode het orgelgebruik in de Kerk ver
bood. De gemeente'verliest haar goede
smaak. Een lichtpunt achtte spr. de om
streeks 1936 verschenen berijming Has
pel-, die met de Hebreeuwse grondtekst
zowel als met de oorspronkelijke melo
dieën in overeenstemming is. Helaas
werd deze berijming door de Synode niet
aanvaard.
Toch is er, aldus de heer Uiterlinden,
in de Ned. Hervormde Kerk een opleving
te bespeuren. Spr. memoreerde ii
verband het belangrijke werk vai
liturgische beweging, die zich de zu
heid van de eredienst ten doel stelt, zich
daarbij richtend naar^de Heilige Schrift
en de oude traditie;
Zal de Kerk nog eens een zingende
Kerk worden? Ja, maardan mo
ook alle leden zich bewust worden
was in „Rehoboth" de
muziekgroep van de „Jonge Kerk" bijeen
om zich door de heer Piet Uiterlinden,
organist van de Hooglandse kerk, te laten
voorlichten over de betekenis van het
kerkgezang.
De heer Uiterlinden wees in het begin
van zijn referaat op de grote plaats, die
de Heilige Schrift aan. de gemeentezang
toekent In korte trekken schetste hij de
historieen de aard van het liturgische
lied van de oude Kerk. De vocale muziek
had een geheel eigen karakter. De psal
men werden niet berijmd gezongen: men
kende uitsluitend het declamatorische
kerkgezang, waaraan de gehele gemeente
deelnam. Hoe belangrijk de plaats was,
die het gezang in de eredienst innam,
blijkt uit. het ambt van lector (voorlezèr)
en cantor (voorzanger) naast dat van
ouderling.
In de derde eeuw ontstonden de hym-
Behoeite aan innig contact
het contact zo innig mogelijk te. maken
zijn de deelnemers aan deze reis onder.-,
gebracht by Nederlandse collega's.
Het gezelschap zal gedurende veertien
dagen een reis naar en in Zwitserland
2n, en wel van 16 December tot 3
Januari. Ook hier zullen dan de medische
toestanden worden bestudeerd.
Bij de komende Diesviering in de Schouwburg
Zoals bekend Avordt de laatstè jaren
bij de Diesviering van de Leidse Univer
siteit een wetenschappelijk appèl gehou
den, waarbij hoogleraren colleges geven
voor de reünisten en de reünisten voor
de studenten. Bij dit gebeuren hoort
ook een toneelvoorstelling, die dan
de traditie getrouw geregisseerd
■wordt door mr P. Cleveringa.
Tijdens een verblijf in Amerika kreeg
mr Cleveringa een „Musical Comedy" in
handen, getiteld: „Lady in the Dank"
waarvoor Kurt Weill de muziek schreef
Dit toneelstuk met drie muzikale gedeel
ten beviel hem zo goed dat hij het met
de Diesviering wilde laten opvoeren.
De Diescommissie ging met dit plan
eccoord en voor de vacantie begon men
met de audities. Deze moesten echter
worden stopgezet omdat er niemand te
vinden was voor de rol van de Lady,
waarbij geacteerd gezongen en gedanst
moest worden.
Mr Cleveringa kreeg daarna door be
middeling van vrienden „Knickerbocxef
Holiday" in handen, een musical co
medy van Maxwell Anderson en mat
muziek van Kurt Weill. Dit stuk zal nu
op 7, 9, 10 en 11 Februari ia de Leidse
Schouwburg ten tonele worden ge
bracht. Het zal geheel door amateurs
worden opgevoerd. De studenten, die er
aan hopen mee te werken, doen dit als
musici, als solisten en als leden van het
koor en het ballet. De regie wordt we
derom door mr Cleveringa gevoerd en
het orkest staat onder leiding van mr
Harm Smedes.
„Sempre Crescendo" zal de kern van
dit uit 25 man bestaande orkest uitma
ken, dat onder meer met een saxofoon-
groep zal worden uitgebreid. Daar het
orikestmateriaal niet te krijgen was, heeft
mr Smedes voor de gehele instrumentatie
en orchtestratie moeten zorgen, waarbij
hij nog zeven nummers er bij heeft
ten componeren (o.a,
de dansen)
„Knickerbocekr Holiday wordt door
geveer vijftig mensen ten tonele
bracht, onder wie een hoogleraar. In het
orkest spelen leden van de wetenschap
pelijke staf en een hoogleraar mee. Ir
„Knickerbocker Holiday", dat in 193f
werd geschreven en dat toen ook zijn
première in, Amerika beleefde, geeft
Anderson zijn theorieën over de demo
cratie wper. Hij laat daarbij de hande
ling spelen in de tijd van Pleter Stuy-
vesént.
Kerstfeestactie van het
Leger des Heils
Men schrijft ons:
Wederom staan de soldaten van het
Leger des Heils aangetreden. De maand
December is ook voor hen een zeer
drukke. Honderden brieven zijn al bin
nengekomen met het verzoek ook nu de
traditionele Kerstmand te mogen ont
vangen.
Vandaag zijn de Heilssoldaten er op
uit gegaan, en wel naar Oegstgeest. Zij
hopen, dat de ingezetenen van deze ge
meente het sympathieke doel van het
Leger des Heils zullen steunen. Helpt
op royale wijze, maar.... vóór men zijn
geld geeft, dient men zich er wel van te
overtuigen, of de collectant werkelijk bij
het Leger des Heils hoort. Men kan ook
zijn gave rechtstreeks zenden naar het
officierskwartier Hooigracht 30. Het gi
ronummer is: 35187, het telefoonnum
mer: 20160.
Wij willen ook dit jaar met een groot
aantal arme kinderen, die dat anders
niet hebben, een gezellig Kerstfeest
vieren. Speelgoed of andere gaven in na
ture zijn daarvóór hartelijk welkom.
Sint Nicolaas bij „De
Stalen Band"
De kinderen van het personeel van de
Holl. Constructie-Werkplaatsen waren
Zaterdag aan de beurt om bezocht te
worden door Sint Nicolaas. Terwijl de
kinderen de bekende liedjes zongen be
geleid door het orkest van de ontspan
ningsvereniging „De Stalen Band", kwa
men de Sint-zelf en Zwarte Piet binnen
Zij onderhielden zich ernstig met de
jeugd, maar hadden ook goede woorden.
Op het feest werden enige aardige films
gedraaid en natuurlijk was er ook een
clown, die de kinderen aan het lachen
maakte. Voor iedereen had de Sint
tractatie meegebracht. Hij heeft ook zyn
De Sint heeft Zaterdag ook nog een bezoek gebracht aan Zoeterwoude. Na
tuurlijk had hij een Piet bij zich, al was het alleen maar om de zak met noten
te dragen. De foto toont, dat Sint, nog maar net uitgestapt, niet lang op de
kinderen hoefde wachten. Een groot deel van de middag heeft hij geresideerd
bij J. D. van Egmond en Zn aan de Schenkelweg.
Foto N. van der Horst.
Receptie bij het gouden leest
Zee, die dit jaar haar
gouden feest viert (de Juiste datum is 4 December), hield Zaterdagavond in
het recreatie-gebouw aan de Weth. Ouwehandstraat een receptie. Dat dit harmonie
orkest in Katwyk aan Zee een grote plaats in veler hart inneemt, bleek wel zeer
duidelijk uit de bijzonder grote belangstelling. Niet alleen verenigingen op allerlei
gebied deden zich vertegenwoordigen, maar ook vele particulieren kwamen uit
spreken, hoe bly ze waren met de blijden.
Sint bij Zuiderkwartier
Zaterdagmiddag waren de kind-eren van I
de speeltuinvereniging „Zuiderkwartier"
2ren. De voorzitter, de heer Smit,
heette de kinderen hartelijk welkom. De
heer W. A. Dévilé bood de zaal hierna
ïn aardig en onderhoudend programma
in, dat zeer in de smaak viel.
Het hoogtepunt van de middag viel na
de pauze. Bazuingeschal kondigde de
komst van Sint aan. Uitgelaten waren de
kinderen, toen Sint en zwarte Piet zicli
tussen hen begaven. Grote spanning was
er ook, toen hij naar zijn zetel op het
podium schreed. Aan het eind dankte
Sdnt voor de vriendelijke ontvangst. Hij
■c nog een vermanend woord tot de
kinderen, die natuurlijk in ruime mate
werden getracteerd.
Het voltallige U.N.I.-bestuur met de
dirigent, de heer K. F. Kokelaar, zetelde
achter een lange tafel voor het podium,
weelde van een-en-twintig bloem
stukken. Twee uur lang was er een on
ophoudelijk gaan en komen en waren er
geanimeerde gesprekken rond de tafel
tjes. En onvermoeid stonden bestuur en
dirigent al die tijd dankbaar de felicita
ties in ontvangst te nemen.
Namens het gemeentebestuur, vertegen
woordigd door het voltallige college van
en de gemeentesecretaris, sprak
burgemeester mr W. J. Woldringh van der
Hoop hartelijke gelukwensen uit. „We
kunnen U.N.I. niet meer missen", aldus
spr. „Het corps is met Katwijk vergroeid.
Ge hebt een eervolle periode achter de
rug".
Spr. hoopte, dat de belangstelling van
de jeugd voor de concerten een aanvul
len en versterken van de gelederen tot
gevolg zal hebben en dat U.N.I. eenmaal
ook het eeuwfeest zal mogen vieren.
Van de mannen, die in 1900 de stoot
tot de oprichting gaven, zijn er nog twee
in leven, nl. de heren P. van Schie
C. Zwitser. Beide veteranen waren aa
wezig. Ook de heer A. van Dijk, die de
vereniging 47 jaar ajs werkend lid heeft
gediend, was natuurlijk komen felici
teren. Hij deed dat met enkele gevoel,
volle woorden, terwijl hij een ouverture-
fantasie toezegde.
De voorzitter van de Chr. bond var
harmonie- en fanfaregezelschappen in
Nederland, de heer L. H. J. Kluit,
Rotterdam gekomen, om de gelukwensen
namens de bond uit te spreken. Hy over
handigde daarbij een medaille met
inscriptie. Nu we het toch over de ca-
deau's hebben: van de harmonie „Wil-
helmina" uit Rijnsburg ontving U.N.I.
een klarinet en een muzieknummer. Aan
deze laatste behoefte hadden ook gedacht
(en de gedachte in de daad omgezet): de
harmonie „De Harpe Davids" uit Noord-
wij kerhout, de ha.rmonie „Katwijk" uit
Katwijk a. d. Rijn (vertegenwoordigd o..a,
do.or U.N.I.'s oud-dirigent, de heer P. C.
Langmuur, die 18 jaar directeur e.
jaar lid geweest is) en het oud-lid de
heer Rijn Varkevisser uit Vlaardingen.
Met een gratificatie verrasten de Kat-
wijkse beturenbond en een veteraan, die
onbekend wenste te blijven.
Voor de Chr. Middenstandsvereniging
sprak de heer C. van Tongeren v
derende woorden. Daar hij tevens het
-comité „Zeehaven Katwijk"
tegenwoordigde, uitte hij de wens,
U.N.I. het binnenvaren van de eerste
logger over enkele jaren luister zal bij
zetten (luid applaus!).
it zou ons te ver voeren, volledig te
in het noemen van namen. We
melden dus slechts de vertegenwoordigde
verenigingen.
Vertegenwoordigers zonden nog: de
Chr. zangverenigingen „Looft den Heer",
„Halleluja", „Excelsior" en „Katwijks
Sinterklaas zet Rijn- ej
Schiekade in 't licht
'Morgnavond tussen 77.30 hoev
gezinnen in onze stad Sinterklaas
verwachten, want dan zal hij in
woordigheid van een aantal Pieten
wethouder van Financiën, de heer
kwaak, de nieuwe verlichting
Rijn- en Schiekade officieel in
stelen. Het spreekt vanzelf dat de
gast ale bewoners van de Rijn- en i
kade bij deze plechtigheid verwacl
Pesthuislaan-perikelen
Ons bereikte enkele klachten i
meer dan slechte toestand van a
verlichting van de Pesthuislaan
hoopt, dat er spoedig verandering
men. Die is dan ook inderdaad ten
ste gewenst.
m
Kerkkoor", de coöperatie „Helpt
der", „V.V.V.", „Quick Boys", de
vereniging „Katwijk", de brandAV^
de Brandweer-ontspanningsverenigll di
politie (hoofdinspecteur en adjudaij
harmonie-verenigingen „Concordia" je-
den) en „Valkenburg", de CM ty
vrouwenbond, de Katwijkse reddinj
gade, „Hercules", de C.J.M.V. e en
Oranjevereniging. Andere verenis
weer hadden bloemstukken gezonda
De voorzitter van U.N.I.de heel de
Hoek, dankte ten slotte voor deJ m<
stelpende blijken van belangstelli^ tot
sympathie. ha'
Ook enkele plannen tot verfraaiing van
de gemeente
De gemeenteraad van Voorhout ver
gaderde en nog steeds moest de heer G.
K. Spierenburg wegens ziekte verstek
laten gaan.
De leden der woningcommissie, de
heren P. J. Westerhoven, C. v. d. Tang;
W. v. d. Ploeg, S. P. Heemskerk en L.
P. H. Vest er, werden voor een jaar her
kozen. Evenmin had men bezwaar tegen
de Avijai-gingen van vergunnings- en ver-
lofrecht. Voor een nieuw bedrijf is voor
de eerste maal een vergunningsrecht van
ƒ170 verschuldigd (vroeger ƒ100); voor
een hotelvergunning ƒ45 (vroeger ƒ25),
en deze laatste bedragen gelden ook voor
een verlof A.
Het raadsbesluit d.d. 2 Januari 1950, be-
Profeet
van
de hoop
LOUIS BOERMEESTER
in het Prentenkabinet
Zó, als de smarten van de afgelopen oorlog nog op het netvlies van veler
geheugen staan, zo staan ze ook op de tekeningen en aquarellen van
Louis Boermeester, wiens werk uit de jaren van de bezetting tot 31 Dec.
in het Prentenkabinet in de Kloksteeg te zien is. Reeds de titels spreken
van de hoop en de wanhoop, die in die jaren als een helse kwelling de
besten van ons volk hebben gemarteld.
„Herrijzenis". In 1946 vinden we hem
.terug als de maker van een „Mars
treffende het uitbreidingsplan nat Hij
kom der gemeente, wérd ingetrokl leA
een zuiver formele kwestie, te ree
kwesbie, teneinde t wijziging bij rig
Staten te voorkomen. led
Het Gemeentepersoneel krijgt dai
tegemoetkoming in de studlekoste j
heer C. L. M. Prins was bang, d eei
een te veel leunen op de overheid on(
en de heer Van der Ploeg, die oo
met ihet voorstel sympathiseerde, i rpQ
op, dat het personeel na beëin p
van de studie zou vertrekken, fer.
het in Voorhout een soort doorgan
is. De heer Lindeboom vond de h
loonschaal van die aard, dat het
neel wel op kosten van de genl
moet studeren. Ten slotte werd het
stel met algemene stemmen aangen
Het tarief voor de waterleidin
met ingang van 1 Januari a.s. h
zou worden, blijft om technische r< vre
nog van kracht. Een grote teleurs ®t0
voor de heer Lindeboom, die aan
op verlaging. Maar Avethouder
Nouland zei, dat daar Avel kans o; ooi
De bond tegen het vloeken kre«|
subsidie. Er kan dit jaar niet mee Vat
In 1940 ziet de kunstenaar Don Qui-
chot voor zijn geestesoog, vechtend te
gen molemvieken, groots, tragisch, be
lachelijk. Maar in 1941-al-tekent hij het-
verraad in de beklemmend-zwarte Ju
daskus en ziet hij de vier ruiters van dc
Apocalyps oyer de wolken rijden. Wel
belijdt hij zijn gëloof in de overwinning
nog in „David en Goliath", maai
„Wanhoop" van 1942 is al zéér naby
een wanhoop, die echter nooit de steun
van Ihet Kruis loslaat. De Chi-istüs moge
„als een worm" ter aarde liggen,
leeggebloed mens, een eiland van
door doornen omgeven, en W.A.-soïda-
ten mogen om Zijn kleren dobbelen,
de fusillade-slachtoffers Avijzen symbo
lisch naar diezelfde Christus, als zij
naakt en leegbloedend op de aarde
gen. De „Moeder van Smarten" is
symbool van rotsvaste berusting als
Boermeester haar in 1943 Aveergee'ft als
een oude, bleke, maar vastberaden
vrouw. Maar ook de „Woedende Job'
en de „Treurende Job" zijn producten
uit die tijd.
Hoe goed heeft Boermeester de ver
lorenheid van het vluohten gezien. Zie
de dodelijkvermoeide voeten van Ma
ria op de vlucht naar Egypte. Zie ook
de 'hongertochten van 1944-1945. Als een
obsessie staan de ellenden van zulk een
tocht opgetekend.
Een van de zeer trieste stukken van
deze expositie is „Amsterdamse begra
fenis m de hongerwinter", een onge
dekte doodkist' op een slede, getrokken
door twee schimmige gestalten. Gesloten
huizen gneeuw op de vensterbanken.
da' kleine groepje onverschilligen
op de achtergrond, Avroetend naar
brandstof of voedsel.
Maar dan komt de bevrijding ook
voor Boermeester. Hij klaagt het'sme
rige verraad aan in een felle, maar min
der overtuigende aquarel en viert de
vrijheid met een prachtige tekening
Als Sinterklaas me niet zo in de wie
len had gereden, zou ik hier graag iets
hebben verteld, van een beschrijving in
plaatjes van Honoré de Balzac. 'tWas
een soort Mijlpaal 1950, die in de lees
zaal voor moderne letteren aan de
wand zat geprikt. Er was daar misschien
niet genoeg ruimte - voor, - of ik had me
er meer van voorgesteld dan een serie
fotocopieën en wat boeken in een gla
zen kastje nou ja, de, zaak is nu toch
achter de rug, dus laten we de biblio
theek met een reuzensprong verlaten
en voor deze keer ons bivak kiezen in
het Boerhaavekwartier. Ik wou eens,
als u zo goed wilt zijn om me te volgen,
naar ons Academisch Ziekenhuis.
Er zijn lieden in onze Sleutelstad, die
gewoon met lood in hun schoenen naar
de Rijnsburgerweg trekken, zelfs al man
keren ze niks. Ik geef iedereen 'groot
gelijk, wanneer hij er zich toe bepaald
niet op verheugt, in een ziekenhuis on
der behandeling te moeten. Maar als
je niets kan overkomen, integendeel
als je er alleen maar met een gerust
geweten, of met een waarschuwing,
hier of daar op letten, vandaan kunt
komen, dan zie ik niet in waarom
geweldige moed voor nodig is.
Bijna iedere student is lid van
faculteit, de theologische, de medische,
of welke ook. Iedereen betaalt ook iets
aan het Leids Universiteitsfonds. Bij
dat gehele bedrag, een gulden of tien
per jaar, is ook de gezondheidszorg
begrepen. Het iS nooit te vroeg,
Merkwaardig, dat bijna iedereen er aan
denkt, zijn kostbare instrumenten goed
te laten verzorgen en te laten maken,
als dat nodig is. Maar het kostbaarste
van alles, het menselijk lichaam, is dat
pas waard als het diensten gaat wei
geren. Er zijn jongelui genoeg, die hun
Rond het Rapenbuig
ronde gedaan langs de zieke kinderen, eigen machine eens na te laten kijken.
leven lang niet bij een dokter waren,
en de mogelijkheid is er toch, dat ze
het een of ander mankeren. Daar is nou
die universitaire gezondheidszorg voor.
Als je aankomt in Leiden, dat is dus
als je eerstejaars bent, krijg je op een
goede dag een kaart thuis, met het ver
zoek om negen of om tien uur op ka
mer zoveel te komen. Academisch Zie
kenhuis, om je te laten keuren. Er staan
nog een paar aanwijzingen op, waar je
je aanmoet houden, en verder is het
enige wat je moet doen, naar de Rijns
burgerweg trekken. Daar geeft de por
tier je precies aan, waar je moet zijn,
en je wordt gekeurd. „Eet u wel elke
dag warm?" vraagt de dokter, ook al
heb je geen magere ribbekast. Als je
dan een klein beetje schuldig kijkt,
schudt-ie z'n hoofd. Ach, denk je, ik
zal er niet dood van gaan, maar je voelt
toch ook wel iets voor een regelmatiger
leven. En dan, als de dokter gezien
heeft, dat de bloeddruk niet te hoog is,
en je aardig aanleg hebt voor platvoeten, stellen.
kun je vertrekken. Met een gerust hart.
Je weet, dat je van top tot teen in orde
bent. Daarmee heb je als student, jouw
gedeelte van je plicht gedaan. Nog een
ding: morgenmiddag doorlichten.
De volgende dag ga je, 'om vijf uur,
weer naar dat grote Ziekenhuis. Je moet
even diep ademhalen, ze kijken door
een glaasje, en dan vertellen ze je, dat
het in orde is, of ze zeggen helemaal
niets. Dan fiets je naar huis met het
prettige gevoel: mij mankeert niks. Het
kan natuurlijk ook zijn, dat ze wel iets
ontdekken, maar dan helpen ze je wel
uit de nood
Maar als u nu denkt, dat de studen
ten hier erg blij mee zijn, bent u mis.
Vorig jaar zijn bijna 1200 studenten op
geroepen om doorgelicht te worden. Er
kwamen er 400. Een derde gedeelte dus.
Of het bij de gewone keuringen ook zo
erg is, weet ik niet, maar als daar de
helft verschijnt, en u weet, dat de arts
met iedere student zo ongeveer een uur
bezig is, dan kunt u gemakkelijk uit
rekenen, hoeveel uren daar voor die
dokter verloren gaan. Voor een groot
deel door laksheid kwamen de dames
en heren niet naar het röntgenapparaat,
staat er in een rapport, waarin ik ook
lees, dat de spreekuren van de univer
siteitsarts belangrijk werden uitge
breid. Je zou zo zeggen, dat een brief
kaartje van verhindering al heel wat
zou betekenen. Dat is toch eigenlijk al
het minste, dat je tegenover dat vele
goede van de gezondheidszorg kunt
Venus", dis- décoratief en twee-di-
mensirnaai - in evenwichtige
kleuren de verzoening van de oorlog
met de liefde viert.
Dit fel-bewogen .uiten van byna pro
fetische smarten, wordt bovendien ge
dragen door éen tot in de finesses be
heerste techniek. Men zie o.a. de werk-
tekeningen voor de twee gebrandschil-
derde ramen, die onlangs in het groot
auditorium
onthuld!
de universiteit werden
luiiuu;
Deze tentoonstelling mag dan ook
behalve een zinvol vieren van het
Leidse verzet een welkome gelegen
heid worden genoemd om kennis te
maken met een belangrijk kunstenaar.
Er bestaan plannen om het gem
huis uit te breiden. De ruimte is
men de tuin er bij neemt. Dan
een nieuwe secretarie, trouwzaal en|
zaal worden gebomvd. Alles zal
moderner en gerieflijker zijn, \va|
overbodig is. D:e gevraagde 1000
architectchwcrk wérd verlenend.
Kerstnacht
branden. i
Bij de rondvraag stelde de heet
Lans voor, de aangelanden van
laan bij elkaar te roepen om
tot verbetering van de eigen a
v. d.' Nouland zag liever, dat de 3
landen zelf contact opnamen metj
W. Als zij de laan willen verharde]!
de gebeente deze laan wel c
De heer v. d. Ploeg klaagde
toestand van de trottoirs. Dit zal r
even zo blijven,
het plan, ze allemaal tegelijk te
opknappen. Op verzoek van de heel
Lans ging men daarna in geheime zj
De heer M. Vlasblom sprak voor de
Chr. onderwijzers
Zaterdagmiddag vergaderde in „De dat
Valk" de afdeling Leiden van de vereni
ging van Chr. onderwijs. Als referent
trad op de heer M. Vlasblom te Monster,
die antwoord trachtte tc geven op de
vraag: „Wat doen avü met ons 7de cn
8ste leerjaar?"
Na aangeduid te hebben, welke typen
V.G.L.O.-scholen en klassen bestaan, be-
sprak de heer Vlasblom het 7de en 8ste
leerjaar, wanhéer deze gecombineerd
moeten worden met het 5de en 6de, het
geen op het platteland vaak het geval is
Voor die moeilijkheid wilde hij een op
lossing zoeken. Verschillende richtlijnen
gaf hij aan én spr. wees er in dit verband
op, dat de. leerlingen van het 7de en 8ste
leerjaar niet behandeld moeten worden
als lagere-school-kinderen. Deze leer
jaren mogen geen verlengde Avorden van
de lagere school, maar apart Averk, liefst
afzonderlijk voor jongens en meisjes.
We dienen er rekening mee te houden,
Kijvende vrouwen voor
het Hof
„Ik praat nooit met m'n buren", zei
mevr. V. uit Leiden.
„Neen, u slaat met uw buren!" re
pliceerde de president van het Haagse
Hof.
Daar diende zaak in hoger beroep.
De verd. was n.l. al veroordeeld tot f25
boete of .10 dagen, omdat zij haar buur
vrouw mishandeld had.
De aanleiding tot het gebeuren lag in
het niet op tijd kloppen van matjes.
.Ter zitting kwam nog naar voren, dat
verd. bekend staat als „ruzie-achig".
„Het moet maar eens uit zijn om met
dergelijke futiliteiten het Hof lastig te
vallen", vond de procureur-generaal en
hij vroeg verhoging van de straf: f40 of
20 dagen.
Ook de president beklaagde zich ovci
juffrouwen, die gelijk menen te hebben
en voor kleinigheden in hoger beroep
gaan. ,Het is hier geen loterij, waarbij
je je geluk kunt beproeven".
Hij zal er nog eens over denken en os
15 December uitspraak doen.
ERGON-ELECTRUT FEESTTE
Het personeel van Ergon-electric vierde
Zaterdagavond feest. Op 2 Dec. 1945 werd
het bedrijf gesticht. Er Avaren toen 3
monteurs, thans 70. In 1948 kwam er een
filiaal te Apeldoorn.
die leerjaren niet het ond(
maar de opvoeding domineert. De
ling moet als Christen zijn plaats
leven kunnen innemen. Daarom]
afvraagbare kennis aankweken, G
handvaardigheid bijbrengen. Het pe(j
project-onderwijs biedt daartoe J tnet
schoots gelegenheid, maar ook i pro
onderwijs geldt, dat in de beperk] ftoa
meester zich toont.
In enkele slotopmerkingen poneei
heer Vlasblom de stelling, dat we nj de
komen tot eigen V.G.L.O.-s'choleri j,et
openbaar onderwijs heeft er 130 8 j^jei
RK. onderwijs 77, terwijl er sled D
Prot.-Chr. V.G.L.O.-scholen zijn. <je
Bij de bespreking kAvamen nog j Zjch
punten aan de orde. De voorzitter,! pro]
Schilp, dakte de heer Vlasblom vod bezi
leerzaam Avoord. J H
Na de pauze werden enkele voor] Oce
voor de jaarrooster 1951 ingedieij zien
heer A. van Andel als lid van het I film
bestuur gekozen en de heer A. dei( heei
ken bracht verslag uit van de doojkop.
bezochte districtsvergadering. gesc
Mg
Gerei, schoolverenigi®
legde nauwer conic
De cantactarvond van het bestuJ^^
Geref. schoolvereniging met de jtele'
wijzeressen en onderwijzers, die Za( deze
in het gymnastieklokaal van de inani
aan de Hooglandse Kerkgracht wel_ev(
houden, is een geslaagde avond 8eWKal?
In zijn openingswoord vergeleel-
voorzitter, mr dr H. D. M. Kal* n!
onderwijzer met een kunstenaar, fl
hield de leider van deze- avond, da
J. van Anken, een geestige toesj
Mej. v. d. Beukei, mej. Veenenda
de heer H. Otten zorgden voor j Ee
matie. De heren J. van Anken enj*ak
Poort verhoogden de gezelligheid Waa
een algemene wedstrijd in „kennis1 Er
vaardigheid en vernuft". Onder Waa:
hilariteit voedde de heer M. de 'Een
een viertal heren tot goede huisvadlzes
Het hoogtepunt van de avond v]En
de opvoering van het geestige tontl een
„De Cid", vrij bewerkt dodr Conaltjj,
door Nolst Trenité. Het werd opglstud
door eigen krachten en hield vs aan
begin tot het einde de aandacht gj Zate
nen, mede dank zij het uitstekend^ tenl.
Tot slot van deze bijeenkomst w«1931
Avondzang gezongen. van
Het beoogde doel, een nauwer ejgids
te leggen tussen allen, die werkzaal H
bij het onderwijs op de diverse sclcche
is ongetwijfeld bereikt.
