2S
Chefarine 4
Wanneer de klokke roept ter kerke
BANDJIR
4 (Êk
jgjNIEUWE LEIDSCHE COURANT
5
ZATERDAG 2 DECEMBER 1950
Laten we elkaar een cadeautje geven
;én dag per jaar geen ongevallen -
dat moet toch mogelijk zijn!
LS NEDERLANDSE BURGERS kunnen we elkaar een mooi Sinterklaas-
cadeautje reven, indien de leus van de K.N.A.C. „Eén dar géén" in vervulling
aar gaan. Indien dus op 5 December door het toedoen van mensen geen enkel
igeval in ons land gebeurtIn 1949 eisten de verkeersongevallen In Nederland
i directe schade van ƒ88 millioenen bovendien (wat erger is) honderden
In Lelden waren er zeven slachtoffers en in alle zeven gevallen waren
nenselUke gedragingen de schuld: Nu wil men één dag géén verkeersongevallen,
bat moet toch mogelijk zijn!
j „Wat er ln de wereld gebeurt", zegt
kspecteur mr P. C. Breedveld van de
leidse politie, „weerspiegelt zich in het
|erkeer. De mensen moesten eens leren,
verantwoordelijkheid te tonen en
lekening te houden met het belang van
Jnderen. Zij staan veel te veel op hun
Bigen recht."
|Het verkeer is de laatste jaren enorm
pegenomen en het zal 1954 of 1955 wor-
>n, vóór het „verzadigd" is. De goede
[urger is bij het verkeer achter gebleven
i schiet tekort in zijn verkeersbesef.
I Het aantal aanrijdingen in Leiden be-
roeg niet minder dan 815. Materiële
Shade werd opgelopen in 598, letsel in
letsel en schade in 70 gevallen.
(Advertentie
m&mGtrJwc,/
dt «Teraardebestelling van
'<H Joh. A. Mulder
It a) (Van een onzer verslaggevers).
L 2il Op Nieuweykenduynen heeft gister
morgen de teraardebestelling plaats ge-
Sad van de heer Joh. A. Mulder, in leven
w6ridministrateur van de Redersver. voor de
M. Nederlandse Haringvisserij.
Op de dodenakker was grote belang-
•lling. Onder degenen, die de overle-
de laatste eer kwamen bewijzen,
erkten wij op: de heren mr G. van der
J. B. Reichardt, voorzitter en
:retaris van de Nederlandse Bond van
[aringhandelaren, mr J. J. H. Hage, di-
rteur Centraal Beheer, mr D. M. Meer-
dir. R. Mees en Zoonen, drs D. J.
Dijk, voorzitter en directeur Be-
Iryfschap Visserijproducten, W. G. Mei
voorzitter Redersver. „IJmuiden",
J. Roeleveld en Jac. P. Roeleveld, lid
d. permanente commissie van de Re-
Bordersver. „Scheveningen", P. J. Vrolijk, A.
den Duik, A. Verheij Jac.zn., D. de
i, D. A. den Duik, allen reder, W. J.
Stam, wnd. administrateur van de
lefcedersver. v. d. Nederlandse Haringvisse-
G. Kooijman» bedrijfsleider fa. Müller
Co., Rotterdam, B. G. Lammens, na-
de Katwijkse Redersver. „De Vuui-
ik", P. Roos, ambtenaar a/h Gem. Gas-
ijf, J. Praagman, boekhouder redery
Jong en J. M. v. d. Toorn, nettenhan-
ilaar.
Met de stoet kwamen mede de heren
tor J. H. Kiewiet de Jonge en dr H. A.
p. Kranenburg, resp. voorz. en secretaris
f. d. Ver. v. d. Nederlandse Haringvia-
In de aula speelde de organist, de heer
Pleijsier het Ave Maria van Gounod
het Largo van Handel. Hier spraken
Kiewiet de Jonge, mr Hage en het lid
de Gemeenteraad, tevens voorz. van
öe Centrale Bond van Transportarbei-
tuar4ers' ^eer Damme en de dochter van
?ide#e overledene, mej. J. Mulder,
ïakei Onder het spelen van „Blijf bij mij
Dderpeer" werd de kist grafwaarts gedragen,
veedpaar de zoon, de heer J. W. Mulder,
prijpankte voor de betoonde belangstelling.
Koningin schenkt schuimrubber
matras
Tjjdens haar bezoek aan Friesland heeft
M. de Koningin een schuimrubberma
as voor het Rode Kruis ontvangen. Zij
leeft deze ten geschenke gegeven aan het
Kruis-ziekenhuis te Den Haag.
rde#erhaal over Deelen is gefantaseerd
Van officiële zijde wordt gemeld, dat
rkbotet verhaal omtrent de overval op het
apen'liegkamp Deelen (gisteren ook door ons
mhefan De Maasbode overgenomen) op fan-
vcoiasie berust. De autoriteiten stellen een
hu$nderzoek in naar de identiteit van de
y001terichtgevers, tegen wie streng zal wor-
^"enten opgetreden.
**3 (Advertentie
"S Beter resultaat met
4 middelen tegelijk
ïaar Chefarine „4" bevat 4 geneesmid-
V0J delen, elk stuk voor stuk al wereld-
LatêM beroemd. Haar in één tablet ver-
nake enigd, is de werking nig beter, zodat
22911 'Ij ook helpen bij hevige pijn of griep,
iva] wanneer een ander middel faalt.
Weerspiegelt het aantal ongelukken
het veerkeer de wereldtoestand op grote
schaal, ook kan men uit de statistieken
kleinere zaken afleiden, die evenwel de
moeite van het onthouden (voor
men het nog niet wist) méér dan waard
zijn.
De gevaarlijke punten van Leiden
zijn: Haarlemmerstraat, Brccstraat en
Noordeinde. Van de bruggen staat de
Blauwpoortsbru g met 6 ongelukken
aan de kop, gevolgd door de Hoge-
woerdbrug (5) en de Wilhelmina-
brug. Op Vrijdagen, wanneer het
markt is, gebeuren de meeste onge
lukken van de week (ln 1949: 153).
De gevaarlijkste uren zijn 's middags
van 56, wanneer de mensen zich
van hun werk naar huis spoeden.
Gebruikelijk bij de verkeersstatistici i:
dat Augustus als de zwartste maand moet
worden geboekstaafd, omdat er dan veel
vacantiegangers zijn, die dikwijls ter
plaatse niet goed bekend zijn en daar
door brokken maken. Vorig jaar was
September echter de maand voor Leiden,
die de meeste ongevallen had, n.l. 90.
Maart telde de minste (50). Dit hoge
aantal in September schrijft de verkeers
politie toe aan de vele regen, die ei
maand is gevallen, waardoor het slippen
slachtoffers eiste.
„Als er onweer komt, rekenen we
altijd op verkeersongelukken", vertelde
inspecteur Breedveld. „De mensen gaan
dan harder rijden om voor de bui binnen
ts zijn en de gevolgen blijven niet uit".
90 Door de mensen
Ongelukken kunnen vier soorten oor
zaak hebben: menselijk (wan)gedrag
(90 fout in hét materiaal (enkele
gevallen); fout in de voorschriften (bijna
geen ongevallen, want de reglementen
zijn zo goed mogelijk) en tenslotte het
„toeval", dat practisch nooit oorzaak is
van een aanrijding.
Op één punt steekt Leiden gunstig af:
het aantal gevallen, waarbij drankmis
bruik oorzaak was van ongelukken, is
zeer klein. Dit neemt niet weg, dat alco
hol bij snelverkeer wel de grootste ve:
keersmisdaad is. die men kan begaan.
De meeste ongelukken tenslotte
worden gemaaktdoor Jongelui van
1626 Jaar. Het is daarom van groot
belang, om *e op te leiden in het
moderne verkeer. In Maart a.s., zo
hoopt men, zullen 1500 kinderen ver-
keersexamen doen. De politie is van
oordeel, dat z(J de ouderen nu genoeg
gewaarschuwd heeft en zal direct met
het bonboekje klaar staan. Tenslotte
geldt ook in het verkeer het gezegde:
„Wie niet horen wil, moet voelen".
HOE DE SCHEPEN REILEN EN ZEILEN
AAGTEDIJK
n New York; Abbe-
kerk 1 Aden n Brisbane; Actinia 30 R'dam;
Alamak 30 Bahrein n Basrah; Almki
Guardafni n R'dam; Alnati 1 R'dam
Aires; Amsteldijk 30 Mobile; Amstell:
St Vincent n B Aires; Annenkerk 30 Syd
ney n Melbourne; Arkeldijk 1 Antw
New York; Averdijk I R'dam; Axeldijk 29
Boston.
JARENDRECHT 30 A'dam n Curasao; Bei
msse 1 Hamburg; Blommersdijk 30 Londe
n R'dam; Blijdendijk 28 New York; Bc
naire 30 Barbados n Demarara; Bree Heil
30 Hamburg n Bremen; Brem 30 Oportc
Britsum 30 Savona.
CALTEX DELFT 30 Kreta n R'dam; Calte
Den Haag 30 Kp de Gata; Caltex Perm
30 Sagres n Pernis; Caltex Nederland 3
Gibraltar; Clavella 30 Abadan; Coryda 3
Ouessant n Lissabon; Cottica 30 Plymouth
Cronenburgh 30 Dungene
3ilbao.
DA CAPO 29 Bilbao n Casabla
land 29 Finisterre n B Aires;
30 Madeira; Delft 30 Pt Cardor
mon; Domburgh 29 Bordeau
blanca; Drente. 28 San Francisi
land 29 R'dam.
EEMDIJK 29 St Thomas n Vancoi
land 1 Bahia n B Aires: Elmln
town n Takoradi; Ena 1 Azoren
terdam 30 Texelra n Aruba;
Pouce; Europa 28 Liverpool;
Middlesbrough n R'dam;
FARMSUM 29 Trinidad n Curagac
Delf-
PLAIDS f 42?°
ZUIVER
WOLLEN
(140x180 cm)
LEIDEN SINDS 1770
GAROET 29 Malta n R'dam; Grur
HAST III 1 Holtenau
blin
i R'dar
Hercules
Hec
30 Par
IBIS 29 Londeu; Ittersum 30 R'dam.
JAVA 29 Rotterdam.
KLIPFONTEIN 30 Pt Elisabeth; Keilehaven
30 Kaap Verde n R'dam; Kertosono 30 Ge
nua n Djakarta; Kota Agoeng 30 Padang n
R'dam; Kota Baroe 30 Singapore n R'dam
LEARTES 30 Makassar; Laagkerk 29 Cal-
cuttta n Madras; Laurenskerk 30 Pt Said
n Basrah; Leerdam 29 Baltimore; Lek-
kerkerk 30 Madras n Calcutta; Lemster-
c 29 I
eille
kerk 30 Pt SRaid
Kp S. Royue.
MARISA 30 Minicoy n R'd
Pt Praya n R'dam; Mai
A'dam; Madoera 30 Cab
Meerkerk 30 R'dam; Mai
Rdam; MARKEN 29 An
Meerkerk 30 R'dam; M«
R'dam; Lim
irg 30
nd 30 Bahia n
i n Port Said;
30 Minikoy n
na Rotterdam;
<erk 30 R'dam
n Kobe; Mltra 30 Rasfartak n Abadan;
Muiderkerk 30 R'dam; Murena 30 Pt Said
n Liverpool; Mijdrecht 30 Kp St Vincent.
Myoma 30 R'dam; Metula 30 Golf van
Oman n Stanlow;
NIJENBURGH 30 R'dam;
ORANJE 30 R'dam; Ovula 23 Pulo Sambu n
Fremantle.
PAPENDRECHT 30 Kp St Vincent; Pr. Fred.
Hendrik 29 Port Alfred; Pr. Philips Willem
30 Malta n Tunis; Pr Willem IV 30 Oues
sant n Valencia.
RAKI -30 Kp Tenez n A'dam; Roepat 30 Kp
de Gata n Ind.; Roelf 30 IJmuiden n Ko
penhagen,
SABANG 30 Malta; Salatiga 30 Bahrein; Sa-
nana 30 Perlm n Djakarta; Salland 30 Rlo
de Jan.; Saparoea 30 Pt Elisabeth n East
Londen; Sloterdyk 30 Malta n N York; Sla
mat 30 Calcutta; Soestdijk 30 Singapore n
Makassar; Stad Maastricht 30 Dover naar
Savona; Stentor 30 A'dam;
TAMO 30 La Plata n R'dam; Tarakan 29 Pe-
nang n Galveston; Tosari 30 N Orleans n
Newport News; Ternate 30 Elba Cape naar
R'dam: Themisto 24 Tampa: Tjibadak 28
Daressalaam n Kaapstad; Tjisadane 30
Muntok; Trompenberg 29 Key West n N
Orleans.
VAN BRAKEL 28 Karlstad; Van Gelder 30
Boston.
WIELDRECHT 30 Ras Tanura; Winterswijk
30 Durban: Willemstad 30 Ouessant naar
Amsterdam.
IJSSEL 28 Caracol.
ZEELAND (KRL) 1 Karachi; Zijpenberg 30
A'dam
LEIDEN: Ned. Herv. Gem.: Pieters
kerk, 10 uur ds Kloek (H. Avondmaal)
Hooglandse kerk, 10.30 u. ds Lugtigheid
van Den Haag (jeugddienst; onderwerp:
„Op! De Bruidegom tegemoet!"); Ooster-
kerk, 10 uur ds Van Achterberg. 5 uur
ds De Wit (H. Doop); Marekerk, 10 uui
ds Van der Wiel (H. Avondmaal), 7 uui
ds Vossers (H. Avondmaal en dankzeg
ging): Kooikapel, 10 u. ds De Wit; Mors-
weglokaal, 10 u. ds Geursen; tehuis voor
ouden van dagen, Donderdag 7 u. dienst;
Eglise Wallonne, 10.30 uur ds Cabanis;
Acad. Ziekenhuis, 10 uur ds Vossers;
Diaconessenhuis, 6.15 uur ds Visser van
Oegstgeest.
Gereform. Kerk: Zuiderkerk, 10 u. ds
Hajer, 5 uur ds Dronkert; Herengracht,
10 u. dr Westerink, 5 u. ds Hajer; Oude
Vest, 10 u. ds Dronkert, 5 uur ds Plomp;
Mors-Rijndijk, 9 uur ds Plomp, 5 uur dr
Westerink.
Geref. Kerk (art. 31): 10.30 u. ds Jan
sen van Rijswijk, 5 uur ds Visser van
Scheveningen.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 u. ds Jansen.
Geref. Gemeente: 10 en 5 u. ds Rijksen;
7 Dec. 7.30 uur idem.
Evang. Luth. Gemeente: 10.30 uur ds
Smit Duyzentkunst.
Remonstr. Gemeente: 10.30 u. ds Luca
van Amsterdam.
Doopsgez. Gemeente: 10.30 u. ds Broer
van Hoorn.
Ver. van Vrijz. Hervormden: 10.30
dr Boersema.
Evang. Christen-Gemeenschap: 10 u. de
heer Spierenburg van Alphen a. d. Rijn;
5.30 u. de heer Dreves; 3 u. jeugdsamen-
komst.
Jeruel: 10 u. breken des broods; 5.30 u
de heer Ramakers; Dinsdag 8 uur bijbel
bespreking; Woensdag 8 u. jeugdsamen-
komst; Vrijdag 8 uur bidstond.
Leger des Heils: heden 7 uur bidstond;
8 uur openluchtsamenkomst; morgen 10
en 7.30 uur sergt-maj. Beunders; Dinsdag
8 u. soldatensamenkomst; Donderdag 8 u.
heiligingsdie.ist.
ALPHEN AAN DEN RIJN: Ned. Herv.
Gemeente: Julianastraat, 9 u. ds Bouman
van Katwijk aan Zee; 10.30 uur ds Lam-
bour; 6.30 uur ds Stehouwer; Gouwsluis,
10 uur ds Lefeber; Jonathan, 6 30 uur
ds Lefeber; Martha-stiChting, 10.30 uur
ds Meijer; Oudshoornseweg, 10 uur ds
Veenendaal; Hooftstraaat, 9.30 en 6.30 u.
ds Jonker van Amsterdam.
Gereform. Kérk: Zuiderkerk, 10 uur ds
Wijma; 6.30 uur ds Booy van Utrecht;
Noorderkerk, 9.30 u. ds Mulder; 6.30 uu\
ds Wijma; aula Chr. Lyceum, 10 uur d:
Booy; 6.30 uur ds Mulder.
Geref. Kerk Oudshoorn: 11 u. ds Mul-
dei van Alphen aan den Rijn; 6.30 uui
ds Ros van Hoofddorp.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 6 u. leesdienst;
Wooensdag 7.30 u. ds Baay.
Geref. Kerk (art. 31): 10 en
stud. Berghuis van Groningen.
Oud-Geref. Gemeente: 9.30 e
leesdienst; Donderdag 7.15 u. ds Zwofe-
rink van Kampen.
BENTHUIZEN: Ned. Herv. Gemeente:
9.30 en 6 uur ds De Heer.
Geref. Gemeente: 9.30 en 6 uur lees
dienst.
HAZERSWOUDE: Ned. Herv. Gem.
9.30 en 6.30 uur ds Van der Leeden.
Geref. Kerk: 9.30 en 6.30 uur ds Ous-
HILLEGOM: Ned. Herv. Gem.: 10 u'
ds Eerhard, 5 uur ds Knottnerus.
Geref. Kerk: 10 en 5 uur ds Krabbe.
Geref. Kerk (art 31): 9 u. ds Verleur
van Lisse; 7 uur ds Vrieze (plaats
bekend).
HOOGMADE: Ned. Herv. Gem.: 10 u.
ds De Jong.
DE KAAG: Ned. Herv. Gemeente: 10 u.
ds Van Leeuwen; 6.30 uur ds Baas van
Valkenburg.
KATWIJK AAN ZEE: Ned. Herv. Ge
meente: Nieuwe Kerk. 10 u. ds Batelaan
van Utrecht; 6 u. ds Monster; Oude Kerk,
ds Pras, 6 uur ds Van der Krift;
Kapel, 10 uur ds Moerenhout; 6 uur ds
Bouman.
Geref. Kerk: 10 en 6 u. ds Van Boeijen.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 uur ds Van
der Bijl.
Geref. Gemeente: 10 en 5 u. leesdienst.
Geref. Kerk (art 31): 10.30 en 5 uur
ds Boersema.
KATWIJK AAN DEN RIJN: Ned.
Herv. Gemeente: 10 u. ds Goverts, 5 u.
-■ heer Van den Berg van Valkenburg.
Geref. Kerk: 10 uur ds De Valk, 5 uur
ds Nijhuis van Valkenburg.
KOUDEKERK AAN DEN RIJN: Ned.
Herv. Gemeente: 10 en 6.30 u. ds Poort
Geref. Kerk: 10 en 6.30 u. ds Wolven.
LEIDERDORP: Ned. Herv. Gemeente:
en 6.30 uur ds Honnef.
Geref. Kerk: 10 en 6.30 uur ds Dijk.
LISSE: Ned. Herv. Gem.: geen opgave
ontvangen.
Geref. Kerk: 10 en 4 uur dr Ruys (H.
Avondmaal).
Chr. Geref. Kerk: 10 en 4 uur ds Eer-
Geref. Gem.: 10 en 4 uur ds De Gier.
Geref. Kerk (art. 31): 10.30 en 4.30 u.
ds Verleur.
Oud-Geref. Gemeente: 9.30 en 3 uur
leesdienst.
Ned. Prot. Bond: 10.15 uur ds Pols.
NOORDWIJK AAN ZEE: Ned. Herv.
Gemeente: 10 en 5 uur ds Cupedo.
Geref. Kerk: 10 uur ds Bouma; 5 uur
cand. Wilschut van Rotterdam.
NOORDWIJK-BINNEN: Ned. Herv.
Gemeente: 10 en 7 uur ds Meuzelaar.
Geref. Kerk: 9.30 en 5 u. ds Wiersema
OEGSTGEEST: Ned. Herv. Gemeente:
Groene Kerk, 10.15 uur ds Visser (H.
Doop); Pauluskerk, 10 en 5 u. ds Callen-
bach (H. Avondmaal); Hoge Mors. 10.30
ïr ds Monster van Katwyk aan Zee.
Geref. Kerk: 10 en 5 u. ds Eringa; voor
Mors-Rijndijk zie men onder Leiden.
Geref. Kerk (art. 31): 8.30 en 3 uur ds
Francke van Rotterdam.
Vryz. Hervormden: 10.30 uur
ds Heidinga van Haarlem.
NOORDWIJKERHOUT: Ned. Herv.
Gemeente: 10 uur ds Spaling (H. Doop),
de heer Van den Berg van Valken-
SLAMAT 30 Calcutta.
TABINTA 30 Pt Said n A'dam.
WILLEM RUYS 30 Singapore n Djakarta
ZUIDERKRUIS 1 Soerabaja
SOMERSETSHIRE 29 Djakarta n A'dam.
Marseille.
CYRENIA 30 Kp Comarln -
DORSETSHIRE 30 Dahlac «11.
GROOTE BEER 30 p W Sabanf
KERTOSONO 30 Genua n Makassar
LANGKOEAS 30 Perlm n R'dam.
EMPIRE BRENT 1 Oueaaant n R'dam.
INDRAPOERA 1 Pt Said n R'dam,.
York.
oosr £Jaoa
-¥- door LEO BROEKSMIT
Maar toen hij zich op de lage baleh-
baleh uitstrekte, wilde de slaap niet
komen. Hij staarde met wijdgeopende
ogen in de duisternis. Alles was zo ge-
héél anders, dan hij het zich in Neder
land had voorgesteld. Acht jaren in
het Westen en juist de jaren, waar
in hij van knaap tot man was opge
groeid hadden hem van het Oosten
vervreemd. Al zijn herinneringen, de
herinneringen van een jongen van zes
tien jaar, waren onzuiver geweest. Het
Indië, dat hij meende te kennen, was
een gedroomd ideaal en het echte In
dië kende hy niet meer. Acht jaar was
te lang geweest. Om hem heen hoorde
hij de regelmatige ademhaling der sla-
penden. Een baleh-baleh kraakte. In
de desa huilde een hond. Ergens ver
weg weerklonk het antwoord. Langs
de gevlochten bamboewand ritselde
een tjitjak* op jacht naar muskieten.
Oemar luisterde naar de geluiden, die
hem vroeger toch vertrouwd geweest
moesten zijn, maar hij luisterde er
naar met de belangstelling van een
vreemdeling. Hij kon zich niet voor-
siellen, dat dit bamboezen huisje, deze
desa aan de kronkelende kali, eenmaal
zijn thuis waren geweest. De sfeer was
jrhagedls
hem even vreemd als de besneeuwde
kade van Amsterdam acht jaar geleden
was geweest. Vroeger was hij hier ge
lukkig geweest. Waarom was hij niet
altijd hier gebleven? Dan was hij nu
minder geleerd, maar dan had hij nog
een thuis gehad. Nu was hij een gees
telijke halfbloed geworden, een vreem
de in Nederland, een vreemde in Indië.
En hij sliep in onder de zware droef
heid, dat hij na deze thuiskomst geen
thuis meer had.
De volgende morgen, vroeg gewekt
door het irriterend gekraai van een
dozijn magere kamponghanen, bedacht
Oemar, dat hy z'n voorlopige plannen
moest wijzigen. Hij had de bedoeling
gehad om enkele weken thuis te blij
ven, om zich helemaal in te werken ir
de vraagstukken van de desa-gemeen
schap. Maar nu vond hij er de moed
niet voor. Hij voelde zich hier niet meer
op zijn plaats. Het contact was verbro
ken. Zijn broetftjes en zusjes dron
gen in een hoek samen, toen "hij het
woonvertrek binnenkwam. Ze fluister
den en giechelden verlegen. De d
bewoners, die hij op zijn morgenwan
deling door het dorp was tegengeko
men, hadden hem gegroet met de eer
bied, aan een grote heer verschuldigd,
maar ze hadden er tevens door laten
merken, dat zij hem niet meer als één
der hunnen beschouwden. En van zijn
kant had hy de juiste gesprektoon ook
niet kunnen vinden. Waarschijnlijk
had hy te lang westerse gesprekken
gevoerd, die immers altijd een bepaald
onderwerp hebben, dan dat hij ooit
weer zou kunnen meedoen aan de oos
terse gewoonte van te praten om het
genoegen van 't praten alleen.
Hij was blij, dat zijn vader nog niet
naar zijn verdere plannen had ge
vraagd. Nu kon hij zeggen, dat hij
spoedig naar Batavia moest vertrek
ken. Misschien was het alleen de
dorpse sfeer van de desa, waaraan hij
niet meer kon wennen. Wellicht zou
de grote stad hem zijn zelfvertrouwen
teruggeven. Het was zijn vader zelf,
die hem gelegenheid gaf, over zijn
voornemen te beginnen.
„Als je er geen bezwaar tegen hebt.
Oemar, wilde ik vandaag met je naar
je oom Pridi gaan, die in desa Lataban
woont Hij is het hoofd van de familie
en hy heeft dikwijls gevraagd, hoe je
het maakte." Oemar knikte. „Ik had er
zelf al aan gedacht, om zo spoedig mo
gelijk de beleefdheidsbezoeken te doen.
Als ik in Batavia ben, komt daar niets
meer van." Hij keek zijn ouders aan om
te zien, hoe ze het nieuws zouden op
nemen. Zijn vader knikte verscheidene
malen nadrukkelijk. „Wel, wel. Dus j'
gaat naar Batavia. Ik geloof, dat dit
heel goed is. Alle grote heren w<
in Batavia en jij bent zeker ook
grote heer geworden. Ik had al gedacht,
wat dat nu in Pemalang moest worden."
Hij stond op en liep naar buiten om z'n
sirihpruim uit te spuwen. Toen hurkte
hij v/eer neer en knikte nog eens met
voldoening. „Ja, in Batavia zal je het
ver brengen. Ik heb altijd gedacht, dat
jy nog eens naar Batavia zou gaan."
Oemar antwoordde niet. Zijn moedor
was naar buiten gelopen, toen ze hoor
de dat hij wegging. Het paste immers
niet, dat zij, domme vrouw, door haar
snikken het gesprek tussen haar man
en zijn oudste zoon zou onderbreken!
De loerah had driemaal geknikt, dat
CwlaM C U 6 Cwkoe—
tonen. Oemar vond haarschreiend
neergehurkt onder het atap afdakje,
waar de geit en de kippen beschutting
vonden tegen de brandende zon. Hij
knielde naast haar en legde zijn arm
om haar smalle schouders. „Ik kan
hier niet blijven, mamma, ik kan niet.
Batavia ben ik toch ook dioht
by je. Ik kan élke twee maanden hier
komen en ik zal veel schrijven. Ik kan
niet meer wennen in Pemalang,
mamma en ik kan hier ook niet wer-
•en' I*n„Bat?via. zal het teter voor me
zyn. Alles is hier zo vreemd, zo an
ders. geworden." Hy streelde haar
band, die in de zyne rustte, de smalle
bruine hand, die hem gesteund had,
toen hy als heel klein kereltje lopen
leerde, die zijn tranen had weggewist,
als hij zich bezeerd had, die hem
steeds weer had getroost in zijn kin
derverdriet. Hy keek naar die ver
moeide handen, waarop de aderen
zich als koorden onder de rimpelige
huid aftekenden. Het waren deze
bruine handen, geweest, waarnaar hij
had verlangd, toen hü in z'n ijlkoorts
de witte handen wegduwde van de
verpleegster; toen hij zo ziek was en
zo eenzaam in dat kleine land, ver
overzee. En toen hij zijn moeder door
haar tranen heen zag glimlachen, om
dat ze haar zoon die laatste dagen by
haar niet verdrietig mocht maken, be
dacht Oemar, dat alle verschillen tus
sen Oost en We6t by moeders ophou
den, misschien omdat zelfs de knap
ste dokter geen verschil kon zien tus
sen het hart van een blanke en van
een bruine moeder.
Oom Pridi was de oudste broer van
Oemars moeder en dus het hoofd van
de familie, omdat in de desa de vrou
welijke adat poesaka*) geldt, Hij had
geen openbare functie, zoals zijn zwa
ger en was evenmin landbouwer. Dat
ontdekte Oemar, toen ze na een wan
deling van anderhalf uur in de na
burige desa aankwamen. Zyn vader
wees op een groot, modern huis en
zei: „Daar moeten we zyn. Dat witte
huis daar." Oemar keek ongelovig
naar de mooie villa, die een honderd
meter van de weg lag temidden van
een uitgestrekte siertuin. Opzij was
een garage en er achter lag een tennis
baan. Oemar was nog nooit bij oom
Pridi geweest, maar het leek hem toch
onwaarschijnlijk, dat hy zo'n huis zou
bezitten.
:cbt (Wórdt vervólgd)
burg.
OUDE EN NIEUWE WETERING: Ned.
Herv. Gemeente: 10 uur ds Knottnerus.
Geref. Kerk: 9.30 uur ds Van Sluys van
Den Haag; 3 uur ds Spilker van Benne-
broek.
RIJNSATERWOUDE: Ned. Herv. Ge
meente: 9.30 uur ds Roelofsen van Bode
graven.
Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 5 u. ds Nieu-
wenhuijze van Den Haag; Woensdag 7 u
ds Alberts van Vlaardingen.
RIJNSBURG: Ned. Herv. Gem.: Grote
Kerk, 10 u. ds Groenwoud, 5 u. ds Visser
Oegstgeest; Kleine Kerk, 10 uur ds
Van der Krïït van Katwijk aan Zee, 5 u.
ds Grolle van Utrecht.
Geref. Kerk: Voorhouterweg 10 uur ds
Van der Linde, 5 uur ds Maaskant van
Leiden; Rapenburg. 9 u. ds Post, 10.30 u.
ds Maaskant, 5 uur ds Van der Linde.
6.30 uur ds Post.
Chr. Gereformeerde Kerk: 10 en 5 uur
d« Brandsma.
Geref. Kerk (art. 31): 10 u. ds Francke
van Rotterdam. 5.30 uur leesdienst.
SASSENHEIM: Ned. Hen*. Gemeente:
9 en 10.30 uur ds Krijkamp; 10.30 u. kin-
derkerk; 5 uur ds Van Achterberg van
Leiden.
Geref. Kerk: 9.30 uur ds Kuiper, 5 uur
ds Van den Berg.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 u. ds Visser.
Ned. Prot. Bond: 10.30 u. dhr Schou-
wink van Schiedam.
TER AAR: Ned. Herv. Gemeente: 9.30
en 6.30 uur ds Van AmsteL
Geref. Kerk: 10 uur ds Knoppers van
Amsterdam; 6.30 uur idem.
VALKENBURG: Ned. Herv. Gem.: 10
uur ds Baas, 7 uur ds Van Leeuwen van
Dc Kaag.
Geref. Kerk: 10 uur ds Nijhuis; 5 uur
ds De Valk van Katwijk aan den Rijn.
Geref. Kerk (art. 31): 8.45 en 3 uur ds
Boersema.
VOORHOUT: Ned. Herv. Gemeente:
10 uur ds Beker.
VOORSCHOTEN: Ned. Herv. Gem.:
Dorp. 10 en 5 uur ds Fortgens; Rijndijk,
10 uur de heer Drijver van Den Haag.
Geref. Kerk: 10 en 5 uur ds Den Boer.
Geref. Kerk (art. 31): 10.15 en 5 uur
cand. Trimp van Amstelveen.
WARMOND: Ned. Herv. Gemeente: 10
en 7 uur dr Zandee.
WASSENAAR: Ned. Herv. Gemeente:
Dorpskerk, 10 uur ds Van Wijngen, 5 U.
ds Gall van Den Haag; Kievitskerk, 10 u.
ds Beker.
Geref. Kerk: 10 en 5 uur ds Feringa,
Wassenaar-Zuid, 10 en 5 u. ds v. Duinen
(H. Avondmaal).
Geref. Kerk (art. 31): 8.30 uur cand.
Trimp van Amstelveen; 3 u. ds De Vries
van Den Haag.
Ned. Prot Bond: 10.30 uur ds Van der
Guchte van Den Haag.
Rem. Gemeente: 10.30 u. mej. dr Herfst
van Haarlem.
Geref. Gemeente: 5 uur leesdienst.
WOUBRUGGË: Ned. Herv. Gemeente:
9, 10.45 en 6.30 uur ds Van Dijk.
Geref. Kerk: 9 uur ds Van den Berg;
2.30 uur ds Kuiper, beiden van Sassen-
heim.
ZOETERMEER: Ned. Herv. Gemeente:
10 uur ds Verdoes Kleijn van Rijswijk;
6.30 uur ds Lagerwey van Den Haag.
Geref. Kerk: 10 en 6.30 u. ds Gerritsma.
Geref. Gemeente: 10 en 6.30 uur lees
dienst.
Hervormde Evangelisatie: 2 en 6.30 u.
ds Zandt van Delft.
ZOETERWOUDE: Ned. Herv. Gem.:
10 uur ds Postma (H. Doop).
Het lied der aethergolven
ZONDAG 3 DECEMBER.
HILVERSUM 1 (402 m).
8.00 NCRV Nieuws en weerber. 8.15 Koor
zang. 8.30 IKOR Vroegdienst. 9.30 KRO
Nieuws en waterstanden. 9.45 Gram. 9.55 uur
Hoogmis. 11.30 Gram. 11.40 Pianotrio. 12.15
Apologie. 12.35 Gram. 12.40 Lunchconcert.
12.55 Zonnewijzer. 1.00 Nieuws, weerberich
ten en katholiek nieuws. 1.20 Radio Philh.
Orkest en solist. In de pauze (om 1.55): „Uit
het boek der boeken". 2.30 Kooi
„Vragen van deze tijd". 3.20 Blaaaensemblea.
3.55 Gram. 4.10 „Katholiek thuisfront overal".
4.15 Sport. 4.30 Vespers. 5.00 NCRV Gerefor
meerde kerkdienst. 8.30 Gram. 8.35 Gewyde
muziek. 7.15 „Kent gij uw Bijbel?" 7.30
Nieuws, sportuitslagen en wéérberlchten.
KRO Actualiteiten. 7.52 Boekbespreking. 8.05
De gewone man zegt er t zyne van. 8.12 Ge
varieerd programma. 10.45 Avondgebed
liturgische kalender. 11.00 Nieuws, ll.15-12.0t
Gramofoonmuziek
HILVERSUM II (298
VARA 8.00 Nieuws en weerber. 8.18 Grem.
8.30 .De verzorging van postduiven'
8.40 Voor militairen. 8.12 Sportmtded
9.15 Verzoekprogram. 9.45 „Geesteiyk
causerie. 10.00 VPRO „Geef het door
serie. 10.05 Klnderdlenst. 10.30 IKOR Doops
gezinde kerkdienst. 12.00 AVRO Gi
muziek. 12.25 Voor de jeugd. 12.4
koor. 1.00 Nieuws en weerber. 1.15 Medede
lingen of gram. 1.20 Theater orkest. 130 uui
„Evön afrekenen, heren". 2.00 Gramofoon
muziek. 2.05 Boekenhalfuur. 2.30 FluitreclUI
en voordracht. 2.10 Dameskoor. 3.30 Film-
praatje. 3.45 Orgelspel. 4.00 Dansorkest. 4.30
MAANDAG 4 DECEMBER.
HILVERSUM I (402 m).
7.00 NCRV Nieuws. 7.10 Sportuitslagen. 7.15
r de dag. 7.30 Zcndersluitlng.
9.00 I
mof.
„Tut
i kerü
reld". causerie. 5.20 „Een gedicht". 5.30
VARA „Op het Zuydtlandt gestrand", h
spel. 5.45 Socialistische liederen. 8.05 Sport.
1.15 Nieuws. 6.30 Gram. 7.00 „Radlolympus".
7.30 Lichte muziek. 8.00 AVFO Nieuws. 8.05
Actualiteiten. 8.15 Omroeporkest, groot koor
en solisten. 9.00—9.35 „Rechter van Lier
telt", hoorspel). 10.05 AVRO-aUerlel. 10.10
Cabaret. 10.45 Surinaamse volksmuziek.
Nieuws. 11.15—12.00 Gram.
ENGELAND BBC Home Service 330
12.30 Muzikale causerie, met gramfoonpla-
1.10 C
1.55
2.20 U
Niéuws. 2.10 Causerie. 3.30 Grem. 3.05 Wen
ken voor de tuin. 3.30 Klenkbeeld. 3.50 Hoor
spel. 5.00 Opera-orkest. 8.00 Voor
ren. 0.30 Llefdadigheldsoproep. 6.55 Weerber.
7.00 Nieuws. 7.15 Verslag Ver. Naties.
Symphgonie-orkest. 8.45 Kerkdienst. 9.05 i
Causerie. 9.30 Hoorspel. 10.00 Nieuws. II
Causerie. 10.45 Hoorspel. 11.53 Interme:
12.90—00.03 Nieuws.
ENGELAND BBC Light Programme
247 en 1500 m.
12.30 Kerkdienst. 1.00 Gev. programma, 1
Discussie. 2.30 Llohte muziek. 3.00 Gev. pro
gramma. 3.30 Popultlre muziek. 4.00 Hoor
spel. 4.30 Hoorspel. 3.00 Gev. programma
5.30 Interview» en grem. 6.30 Gev, program.
7.00 „Round Britain Quiz". 7.30 Gram. 8.01
Nieuws en programma-overzicht. S.30 Amu-
sementamuzlek. 9.30 Community singing. 10.00
Amusementsmuziek. 11.00 Nieuws 11.15 uui
Pianoduo 11.30 Muzikale causerie. 11.43 Or
gelconcert. 00.13 Theaterorkest. 00 56— l.os
Nieuws.
BRUSSEL 324 en 484 m.
12.00 Lichte muziek. 2.15 Radiojournaal
12.30 Weerberichten. 12.12 Lichte muziek
1.00 Nieuws. 1.13 Gram. 1.30 Voor de solda
ten. 2.00 Operamuziek. 3.30 Gram. 4.00 Sport.
4.45 Gram. 5.00 Eymphome-concert. (Om 3.45
Kamermuziek en sport.) 0.35 Godsdienstig
ur. 7.00 Niéuws. 7.30 Gram. 1.00 Actui
en. 8.15 Gev. program. 10.00 Nieuw»
Verzoekprogramma. 11.00 Nieuw». 11.03-
12.00 Gramofoonmuziek.
BRUS8EL 484 m.
12.08 Omroeporkest en solist. 1.00 Nieuws
10 Verzoekprogramma. 2.30 Gram. 3.00 ld
3.50 Lichte muziek. 4.45 Dansmuziek. 7.00 uur
Godsdienstig halfuur. 7.45 Nieuws. 8.00 Gev.
programma. 9.15 Muziek van Tahiti. 10.00
Nieuws. 10.10 Gram. 10.15 Licht enaemble.
Nléuwa. 11.00 Gram. 11.85 Nieuw».
FRANKRIJK Nationaal Progr. 347 en 249 m.
12.00 Orkestconeert. 1.00 Nleuwa. LIS uur
Hoorspel. 3.40 „Berbebleue", opera. 5.45 Or
kestconcert. 1.00 Lichte muziek. 9.30 Gever,
programma. 10.30 Kamermuziek. 11.45—12.00
Nieuw».
9.15 Voor de zieken. 9.30 Waterstanden. 9.35
Gram. 10.30 Morgendienst. 11.00 Gram. 11.15
Gevar, program. 12.30 Land- en Tulnbouw-
mededellngen. 12.33 Amusementsmuziek. 1.00
Nieuws. 1.15 Lichte muziek. 1.45 Zigeuner-
kwintet. 2.00 Schoolradio. 2J5 Vioolduo, 3.00
Tulnbouwpraatje. 3.30 Vocaal enaemble. 1.45
Bijbellezing. 4.30 Zenderalultlng. O.OO Voor
de kinderen. 6.15 Sport. 6.30 Verzoekprogram.
7.00 Nleuwa en weerberichten. 7.10 Engelse
les 7.30 Boekbespreking. 7.40 Radiokrant.
8.00 Nieuws 8.05 Redloschaakweditryd Noor»
wegen-Nederland. S.0« ..Koortshitte", cause
rie 8.10 Lichte muziek. 8 35 „Poppenkast
hoorspel. 9.25 Meisjeskoor. 9.40 Radio Phlih.
orkest. 10.30 Muzikale discussie. 10.45 uur
Avondoverdenking. 11.00 Nieuws. 11.15 Com
mentaar wereldschaaktournool. 1120—12.00
Gramofoonmuziek.
HILVERSUM n (298 m).
7.00 AVRO Nieuws. 7.15 Ochtendgymnas
tiek. 7.30 Sluiting. 9.00 Nieuws. 9.10 Mor
genwijding. 9.15 Gram. 10.30 Voor de vrouw.
10.33 Grem. 11.00 „Op de Ultkyk". 11.15 Or
gelconcert. 12.00 Grem. 12.30 Land- en Tuin-
bouwmededellngen. 12.33 „In 't Spionnetje".
12.31 Cowboyliedjes. 1.00 Nieuws. 1.13 AVRO-
allerlel. 1.20 Orkestconcert. 1.50 Viool en
plano. 2.20 „Wet gaat er om ln de wereld?"
causerie. 2.40 Gram. 2.50 Voordracht en harp
spel. 3.05 Voor de vrouw. 3.45 „Muslcalcn-
der". 440 Sluiting. 6.00 Nieuws. 6.15 Dans
orkest. 6.35 Militair commentaar. 0.50 Rege
ringsuitzending: „De wajang en haar beteke
nis voor de Javanen". R. M. Pakum. 7.00 uur
„Dlaeogram". 7.30 Muzikale causerie. 7.45
Regerlngsuitzénding: Landbouwrubrlek. 8.00
Nieuws. 8.05'AVRO-allerlel. 8.10 „Radioacoop"
0.35 Pianorecital. 11.00 Nieuws. 11.15—12.00
Gramofoonmuziek
ENGELAND BBC Home Service 330 m.
1.00 Gram. 1.23 Gev. programma. 1.55 uur
Weerberichten. 2.00 Nleuwa. 2.10 Sport. 240
Gev. muziek. 4.20 ichte muziek 5.00 Inter-
vlewi. 5.30 Voor de vrouw 3.43 Gev. progr.
6.00 Voor de kinderen. 6.55 Weerberichten.
7.00 Nieuw». 7.13 Sport. 7.20 Causerie. ?.3«
Orkestconcert. 8 30 Causerie. 8.45 Gev. progr.
9.15 Idem. 9.45 Causerie. 10.00 Nieuws. 10.1S
Hoorspel. 11.45 Parlementair overzicht. 12.00-
00.03 Nieuws.
ENGELAND BBC Light Programme
247 en 1500 m.
12.00 Voor de vrouw. 12.15 Dansmuziek.
1.00 oordracht. 1.1S Dansmuziek. 2.00 Con
certorkest. 2.45 Voor de kinderen. 3.00 Voor
de vrouw. 4.00 Lichte muziek. 4.30 Discussie!
4.45 Lichte muziek. 5.13 Voor de vrouw. 5.30
Hoorspel. 7.00 Zang en spel. 7.15 Hoorspel.
7.30 Voor de Jeugd. 8.00 Nleuwa. 8.25 Sport
8.30 Gev. programma. 9.00 Symphonlecon-
cert. 9.45 Hoorspel. 10.15 Gev. muziek. 11.00
Nieuws. 11.15 Actualiteiten. 11.20 Amuae-
mentsmuzlek. 12.00 Voordracht 00.15 Strtjk-
ensemble. 00.56—1.00 Nieuw».
BRUSSEL 124 m.
12.00 Grajn. 12.15 Lichte muziek. 12J0 uur
Weerberichten. 12.33 Voor de boeren. 12.40
Lichte muziek 1.00 Nieuws. l.fS Gram. 2 00
Voor de vrouw. 3.00 Gram. 1.30 Idem. 4 00
Int Radio Universiteit 4.30 Gram. S.oo uur
Nieuws 3.10 Orkestconeert. 6.00 Trsnse les.
6.20 Gram muzlek 6.25 Financiële kroniek.
30 Voor de soldaten. 7.00 Nieuws. 7J0 uur
ram. 7 50 RadiOfeulUeton. S.OO Orkestcon
eert. 9.13 Gram. 10.00 Nieuws. 19.15 Vlaam»
program. 11.00 Nieuws. 11.05—12.00 Gram.
BRUSSEL 484 m.
12.05 Omroeporkest. 1.00 Nieuw», l.ïo uur
Gr«m. 140 Idem 2.00 „La Nult". oratorium.
.00 Gram 4.30 Planorecital. 4.30 Gram 5.10
Balletmuziek. 5.45, 640 en 7.00 Gram. 7.25
Jazzmuziek. 7.45 Nieuws 8.45 Strtjkkwartet
solisten. 1040 Nieuws. 1043 Gram. 10.55
Nieuws. 11.00 Dansmuziek. 11.55 Nieuws.
FRANKRIJK Nationaal Progr. 347 en 249 m.
12.00 Grtm. 1240 „Les rendez-vous stras-
bourgeols", opera. 1.00 Nieuws. 1.15 „Avant-
rette. too Nieuws. 2.38 Ka-
HoorspeL 540 Dansmuziek
040 Amerikaanse uitzending. 7.00 Gram. 8.00
8.30 Orkeetconcert. li.es
