Jlieumc £dfcrfÖTmimnt
Acheson acht de wereldvrede ernstig
in gevaar gebracht
Moskou en Peking willen een
oorlog riskeren
Verbonden legers in de greep
der Rode divisies
&V
zich
Hoe kan een Rode Chinees
zo laten beetnemen?
Wist U
DONDERDAG 30 NOVEMBER 1950
BUREAUX: Steenstraat 37
Directie, Abonnementen- en Adver
tentie-afdeling: Tel. 22710 en TeL
23375. Redactie: TeL 20408.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: 4.50 p. kwartaal;
1.50 per maand; 0.35 per week.
ADVERTENTIËN: 0.18 per millimeter.
(By contract belangrüke korting)
Een en dertigste Jaargang No 8283
Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER
Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK
Directie: F. DIEMER
CHRISTEL1JK-NRTIONRRL DRGBLRD
Voor Leiden en Omstreken
.StanUmstich fs gebleven
myn hert in tegljenspocr
Het is gezellig winkelen
op de
advertentie-pagina's
Het Chinese masker afgelegd
DEAN ACHESON, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken,
heeit verklaard, dat thans een zeer ernstige toestand is ontstaan,
welke groot gevaar voor de wereldvrede inhoudt. Niemand, aldus Ache
son, kan waarborgen, dat er geen oorlog komt. Het internationale com
munisme is er opzettelijk op uit een oorlog te riskeren. Het is de Sowjet
Unie, die de aggressie van Peking aanmoedigt en steunt. De Amerikanen
dienen thans eensgezind achter hun leiders te staan. Bevin heeft in het
Lagerhuis nogmaals aangedrongen op een diplomatieke oplossing,
waarbij China zijn bereidwilligheid moet tonen, wil een algehele oorlog
nog voorkomen worden. Hij hoopt nog steeds op een gunstiger keer door
een bespreking van de „Grote Vier". Ook Spaak en Van Zeeland dringen
aan op een accoord met de Russen. De Amerikaanse senator Tydings
zinspeelde op het gebruik van de atoombom in Korea.
Kort samengevat, komt in de. met grote
spanning verbeide, rede van Dean Ache
son het volgende tot uiting: Hij beschul
digt Rusland ervan het werk van de V.N.
te vernietigen. De keer, die de gebeurte-
nisen in Korea hebben genomen, stelt de
kracht van Amerika en de Amerikanen
op een harde proef. Zijn toespraak zou
aanvankelijk gehouden zijn voor de natip-
nale raad van Christelijke kerken, maar
zulks werd in
verband met de
afgelast. Wij
wijzen hierop,
ömdat Acheson
ook sprak, dat
„wij thans ge
leid moeten
worden door
alle hulpbron
nen, zoals ge
weten, karakter.
tradities en
diepste bronnen
van geloof".
Door het Noor
delijk offensief
in Korea, deze
tweede schokkende daad
immoreel van aard, wordt de wereldvrede
ernstig bereigd. Amerika en naar hij
hoopte ook de V.N., is bereid te vechten
voor de vrijheid der democratische in
stellingen. Noodzakelijk is, dat het ge
hele Amerikaanse volk zich achter de
aggressie,
De wereldpers over
de toestand
LONDEN: De internationale situatie
ommetelijk slechtesr geworden en 80 000
Amerikanen zitten op Korea in de val
De „Daily Mail" stelt vast. dat het tra
gisch is. dat op dit kritieke ogenbUk
Churchill niet de leiding der Westelijke
wereld heeft.
PARIJS: Verscheidene bladen, w-o. de
„Combat", vragen zich af. of Europa aan
en catastrofe kan ontsnappen. Men acht
de diplomatieke positie van de Chinezen
vry^sterk, waar zij Londen en Wash
ington. die verschillende meningen hul
digen. tegen elkaar uitspelen.
STOCKHOLM: Volgens de „Tidningen"
is het gevaar voor een derde wereld
oorlog nog nooit zo groot geweest als
thans- Meer dan ooit is het noodzakelijk
dat de democratische leiders het hoofd
koel houden.
ROME: Het RK blad „II Quotdiano"
zegt. dat de Chinese delegatie in Lase
Success het „paard van Trojè" in de
Koreaanse oorlog is. Het Kremlin wil
geen einde zien aan een oorlog, die ge
makkelijk en zo ver af is. Het Kremlin
wil, dat nog meer moeders van hun zo
nen beroofd worden.
KOPENHAGEN: Het conservatieve
blad „National Tidende" spreekt van
een rode bajonet, die op de keel wordt
gezet van de gehele wereld. Deze bajo
net wordt gehanteerd door het koele en
heldere brein in het Kremlin. De toe
stand is donkerder dan hij_opit na de
tweede wereldoorlog geweest is.
WASHINGTON: De corr. van Ass.
Press, John Hightower, stelt o.a. vast,
„als de V-N. zich uit Korea- terugtrekt,
leidt zulks tot rampzalige gevolgen voor
Azië, dat een prooi wordt van het com
munisme. Dit zou in W.-Europa' de angst
voor het communisme doën toenemen,
de vastberadenheid verslappen ten na
dele der weerbaarheid".
(Advertentie).
strategie van de vryheid schaart. Deze
strategie omvat o.a.: Snelle krachtsont
plooiing in samenwerking met de bond
genoten, voorts bereidheid tot onder
handelen en een krachtig vasthouden aan
de fundamentele beginselen en doel
einden van de Amerikaanse maatschappij.
„Niemand kan waarborgen, dat er geen
oorlog komt en het is slechts gedeeltelijk
aan ons, om te beslissen of de rede zal
zegevieren, maar al hopen wij het beste,
wij dienen ons inmiddels op het ergste
voor te bereiden". Hy deed een dringend
beroep op de Chinese communisten om
hun volk niet in een oorlog te drijven.
Echter: de vertegenwoordigers van Pe
king hebben hun „sluier van voorwend
sels laten zakken". De leiders der Sowjet-
Unie en het internationale communisme
zullen voor hun imperialistische doel
einden voor geen enkel middel, hoe mee
dogenloos ook, terugdeinzen.
De reeds genoemde senator Tydings,
voorzitter van de Amerik. „Senaatscom-
N. York duizelt, Londen
ploft omlaag
Gisterochtend daalde de New Yorkse
beurs scherp onder oorlogsinvloed, doch
later werden de verliezen aanmerke
lijk ingehaald door een traag herstel, zo
dat de slotkoersen gemengd omhoog er
omlaag waren, met fracties tot 2 dollar
per aandeel. De omzet was 2.9 millioen.
Graan te Chicago noteerde Dec. 2.26 V4
de bushel, mais l-597«, katoen Dec. 42,2
Maart 42.15, Mei 41.59, spot 43.05.
De Londense beurs viel snel omlaag
en had zijn slechtste dag sinds-zwarcc
Maandag in Juni. Gouvernementswaar
den vielen 1% pond sterling. Metaal-
waarden leden het meest, buitenlandse
waarden en olies waren zeer kwetsbaar
Strategische goederen vlogen omhoog.
Tin noteerde spot 1155 tot 1165, drie
maanden 1945 tot 1050, rubber spot 64
pence. Jan. 62, Jan./Maart 61. Apri./Juni
53%; tot 541^, Juli/Sept. 5051.
missie voor gewapende diensten" heeft
gewezen op de noodzakelijkheid van
volkomen nieuw „oorlogsplan". Hy
onderstelde, dat voorlopige plannen
eventueel gebruik van de atoombom in
Korea omvatten.
In hoge militaire kringen te Washing
ton wordt gezinspeeld op directe ver
sterking van de troepen van McArthur,
waarbij men denkt aan het Chinese na
tionalistische leger op Formosa, dat 30.000
man telt. Die landen, welke echter Rood-
China hebben erkend, zullen daartegen
vermoedelijk ernstige bezwaren hebben.
George Marshall, de Amerik. min. van
Defensie, heeft erop gewezen, dat Ame
rika een lange periode van spanning en
een gedeeltelijke mobilisatie in het voor
uitzicht heeft, aldus Reuter. Deze ge
deeltelijke mobilisatie moet zodanig zijn,
dat zy automatisch en bijna onmiddellijk
in een algehele mobilisatie kan worden
gewijzigd.
De hoorn van (Roland) McArthur
Chinese vechtduivels bedreigen de vroegere
Noord-Koreaanse hooidstad Pjongjang
IN EEN HEL van ontploffende bommen en granaten, komen de tiendui
zenden Chinezen onder wild geschreeuw van de heuvels afstormen
op de gedesorganiseerde verdediging der verbonden legers. De Geallieerde
convooien hebben bij hun terugtocht met guerillastrijders te kampen, die
achter de linies als het ware uit de grond opduiken. De Chinese divisies,
die reeds de Tsjongtsjon naar het Zuiden zijn overgetrokken, maken zich
op voor de strijd om de vroegere Noord-Koreaanse hoofdstad Pjongjang.
Het ontredderde Amerikaanse 8ste leger is in de richting van Soentsjon
30 km teruggeslagen. Vier Chinese divisies trachten achter de troepen
der V.N. te komen. Het 8ste Amerikaanse leger wordt ernstig met omsinge
ling bedreigd.
Zwaar hadden de soldaten der V.N.--
legers het te verduren, toen zij 80.000
in getal, zich vechtende ten Zuiden van
de Tsjongtsjon-rivier een uitweg moesten
banen door een corridor onder het vuur
der Chinese rode troepen Het ontzetten
de gebeurde, stad na stad en stelling na
stelling bezweken onder de verwoede
aanvallen der Roden, die de dood niet
achten. Door de poort bij Toktsjon
stroomden onophoudelijk de Chinese
elite-troepen in Westelijke richting, in
een poging om door te stoten naar de
Gele Zee- Nog hoopt McArthur dat zijn
troepen aan de omsingelingspogingen
der Chinezen zullen kunnen ontkomen
Waarnemers achten de toestand kntie-
ker dan in de somberste periode van de
strijd om Poesan. De defensie van het
8stë Amerikaanse leger was geconcen
treerd op een driehoek: Koenoeri-Sinang-
joe-Soentsjon. Volgens Reuter werd de
verovering van Koenoeri door de com
munisten erkend, maar gisteren bij het
vallen van de avond waren de bedreig
de plaatsen Sinanjoe en Soentsjon nog in
handen der dapper zich verwerende
V.N.-troepen.
Ook op het N O. front is voor de ver
bonden legers de situatie uiterst veront
rustend, want de Amerikaanse mariniers
van het Tsjosin-reservoir op weg naar
het Westen, zijn door drie Chinese divi
sies omsingeld. Generaal Walker houdt
nu een frontlijn bezet, die nog slechts
een derde van haar oorspronkelijke
lengte bedraagt.
En nog steeds houdt de stroem van
verse Chinese troepen over de Jaloe aan.
Te oordelen naar een Chinese nationa
listische woordvoerder op Formosa,
den, gegrond op rapporten van de „Ge
heime Dienst", een half millioen Chine-
,'oor de strijd op Korea ter beschik
king staan.
Vermelden wij nog, dat McArthur in
structies heeft uitgevaardigd betreffen
de voorzorgsmaatregelen bij luchtaan
vallen voor Amerikanen in Tokio. Zij
ontvingen een document van zes pagina's,
waarin hun verteld wordt, wat te doen
by luchtaanvallen en branden.
Weer een Ned. planter
vermoord
Opnieuw is een Nederlandse admini
strateur ener onderneming in West-Java
vermoord. Het is de heer Koolhaas
Revers, administrateur van Padir Boer.-
goer der Pamanekan en Tjiasemlanden.
die Dinsdag het slachtoffer werd. Dit is
de derde mord op een Nederlandse plan
ter P. en T.-landen in enkele dagen tijds.
Een Indonesische employé der thee-
onderneming Medini bij Bodja is uit een
hinderlaag doodgeschoten, waarna de
rs 84.000 roepiah en wapens roofden
Veel wind
Tot morgenavond ver
wacht De Bilt: Matige tot
krachtige, aan de kust
harde en 'angs de
Waddeneilanden tijdelijk
stormachtige Westelijke
wind. Overwegend zwaar
bewolkt met plaatselijk
enkele buiten. Weinig verandering in
temperatuur. (Opgemaakt te 10 uur)
Vrijdag: zon 8.2516.33;
13.16 uur. 2 Dec. LJC.
.23.02—
Ilse Koch wist weer
van niets
„Es ist miobt wahr" was ook gisteren
v eer het enige, dat de „meesteresse" van
het concentratiekamp Buchenwald, Ilse
Koch, tijdens haar proces te München
kon uitbrengen. Senator Joseph Acker-
mann, de voorzitter van het T?i<
journal.stenverbond, die gedurende
jaar dokters-assistent in het kamp was,
verklaarde zich heel goed te kunnen her
inneren, dat tg.v. de verjaardag van haar
man, een staande schemerlamp uit men
senbeenderen en getatoueerde mensen
huid was vervaardigd. Ook waren sche
dels en mensenhoofden geprepareerd om
de- talrijke vriendinnen van de kam;>-
dokter, die ook een verhouding met lire
Koch zou hebben gehad, te kunnen laten
griezelen.
Ackermann zei, niet te kunnen be
wijzen of gevangenen speciaal voor
huid werden gedood. Een andere getuige
verklaarde evenwel, dat Ilse regelmatig
aantekeningen maakte van personen, die
bijzondere taloueringen hadden en dat
deze ongemerkt plachten te verdwijnen.
Zoals geen van haar soortgenoten, gaf
ook Ilse niet toe aan dergelijke praktij
ken schuldig te zijn.—.
Vier Chinese krijgsgevangenen, die zich moesten overgeven aan de Ameri
kanen, zijn hier in gesprek met hun bewakers in een stad in Noord-Korea.
Een van hen had zich reeds voor zijn gevangenneming in een burgerpakje ge
stoken, misschien wel in de mening, dat hij op die manier de dans
zou ontspringen
Een nieuwe sensatie
om Bertha
De advocaat van mevr.. Hertogh is van
plan, het hof te verzoeken. Bertha voor
het geval zij aan haar moeder wordt toe
gewezen, hangende het geding onder te
brengen bij het Leger des Heils of in
een klooster. Aminah is namelijk met een
nieuwe sensatie gekomen. Zij beweert
thans dat Bertha zwanger is. Zij ver
langt nu. dat mevr. Hertogh om deze
rede Bertha bij haar „echtgenoot" zal
laten. Aminah trachtte nog in bespre
king te komen met mevr. Hertogh doch
deze weigerde, haar te ontvangen builen
tegenwoordigheid van haar advocaat.
Elfhonderd kilo aan
een gouden ring
Morgenochtend om tien uur wordt op
het Vredenburg te Utrecht eeen vier-
deurs Peugeot-auto 1950 met inzittende
en bevestigingsmechaniek, totaal gewicht
1100 kilo, opgehangen aan een gouden
ring van 5.4 gram. Men neemt aan da
de ring daarbij niet breken zal.
Met deze proef wil een Utrechts edel
metaalbedrijf bewijzen dat de nieuwe
goudlegering, die het samengesteld heeft,
chemische en mechanische eigen
schappen aangaat, alles overtreft wat op
dit terrein, ook in het buitenland, tot op
heden is gepresteerd. De trekvastheid
hardheid van deze legering moet die
bijna alle staalsoorten overtreffen.
Leeuw brak los in een
K.L.M.--vliegtuig
In de vracht-Skymaster Limburg, die
gisteravond met een halve dierentuin aan
boord op Schiphol aankwam, heeft men
boven Athene een wild avontuur beleefd,
aldus meldt De Tel. Toen de tweede
boordwerktuigkundige de dieren ging
voederen, werd hij plotseling bijna ge
raakt door een haal van de klauw van
leeuw. Eén van de zes leeuwen aan
boord was losgebroken.
mecano vloog naar de cockpit en
sloeg de deur 'op slot. Maar de overige
dieren waren in gevaar. Gezagvoerder
Van Veenendaal gaf de tweede piloot op
dracht eens te gaan kijken. „Neem de byl
Op alles voorbereid, de bijl geheven,
ging de man naar de afdeling leeuwen.
Gelukkig, de losgebrokene lag, half bui
ten het hok, gezapig na te genieten van
een maal antilopenvlees. Toen de leeuw
de piloot gewaar werd, kroop hy in zijn
hol. De man greep een plank en drukte
deze met alle macht tegen de opening.
Op het (afgezette) vliegveld Athene
wachtten timmerlieden om de hokken
dicht te spy keren
„ZIE GINDS KOMT DE
STOOMBOOT"
Vandaag werden, te Rotterdam voor
et eerst in dit''seizoen 100.000 kisten
Spaanse sinaasappelen geveild. Zaterdag
i.s. zullen de sinaasappelen in de winkels,
•erkrygbaar zyn.
Eieren worden 3 éi 4 cent
goedkoper
Volgens mededelingen uit de Neder
landse eierhandel zal de -prijs van de
•n gaan zakken met drie-"tot vier
per stuk. Ten dele is dit een gevolg
het feit, dat de onderhandelingen
de Duitse autoriteiten over een
w handelsverdrag voor uitvoer van
m niet vlotten, aldus de eierhandel.
Voorts gaan de 'kippen langzamerhand
iets -meer leggen, wat ook invloed
heeft op de prijzen.
Niets bekend over volgend
transport uit Rusland
Over de komst van nieuwe transporten
Nederlanders uit Rusland heeft de rege
ring van de Russische autoriteiten geen
mededelingen ontvangen. Min. Struycken
verklaarde dit in antwoord op schrifte
lijke vragen van het Tweede Kamer-lid
Scheps (Arb.). Van de 70 man die on
langs in ons land aankwamen hebben
vermoedelijk 23 de Nederlandse nationa
liteit verloren.
Jordaanse troepen drongen Israël
binnen
Jordaanse strijdkrachten zijn gisteren
op Israëlisch grondgebied doorgedrongen,
aldus een Israëlische woordvoerder.
De militaire autoriteiten beschouwen de
toestand, die door deze actie van Jorda-
geschapen is, als zeer ernstig.
Tsjang laat Woe zijn tanden zien:
Austin Woe hoede zich naar Peking terug te
keren, met allen tegen zich
een telegram van 1300 woorden voorgelezen van de Noord-Koreaanse
regering. Hierin worden de Amerikaanse strijdkrachten beschuldigd van
wreedheden en represaille-maatregelen op Körea. De leider der Chinese
volksrepubliek, Woe Hsioe Tsjoean, nam zijn plaats aan de raadstafel eerst
in, toen de vertegenwoordiger van nationalistisch- China, dr Tsjang, tegen
Peking van leer trok. Limb, de min. van Buitenl. Zaken van Zuid-Korea,
noemde het Chinese ingrijpen „ongewettigde aggressie".
De Zuid-Koreaanse afgevaardigde
sprak vanmisdadige, moedwillige,
woeste, onuitgelokte aggressie tegen
Zuid-Korea, waardoor China de wereld
vrede in gevaar brengt. De Chinese na
tionalistische gedelegeerde, dr Tsjang.
zeide letterlijk: „Ik heb het niet mogelijk
geacht, dat een communistische Chinees
zich zo door zijn meester voor de gek
laat houden, als blijkbaar Woe Hsioe
Tsjoean is geschied. Hoe durft deze Chi
nees spreken over Amerikaans impe
rialisme, terwyl er geen land ter wereld
is, dat zich zoveel Chinees grondgebied
heeft toegeëigend als Rusland. Geen der
53 landen, die steun verlenen aan de
actie der V.N. op Korea, denken aan ag
gressie jegens China".
Warren Austin wees er namens de Ver.
Staten op, dat Woe Hsioe Tsjoean tot nu
toe niets anders gedaan heeft dan laste
ringen of volslagen leugens debiteren.
Maar laat hij oppassen, aldus Austin, dat
hy niet naar huis terugkeert met de
handen van allen tegen hem opgeheven.
Noch de V.N. noch Amerika zullen voor
bedreigingen wijken. Dè Veiligheidsraad
diende de fantastische beschuldiging, dat
de Ver- Staten Forma hebben aangeval-
Hond redde gezin, doch stikte zelf
Een hond blafte dezer dagen een
gezin van vier personen wakker tijdens
een felle brand in de Grote Spuistraat te
Dordrecht. Dank zij dit dappere dier. dat
zelf enkele minuten later in de rook
stikte, wisten de vier mensen het gevaar
nog via een dakraam te ontlopen.
Emigrantengezin terug uit
Australië
Klaas Duyst uit Baarn, die met vrouw
en 12 kinderen op 20 Juni 19d0 emigreer
de naar Australië, ls gisteren met het
passagiersschip Stratheder, vergezeld van
vrouw en de drie jongste spruiten, in het
vaderland teruggekeerd. Zy hadden het
in Australië niet slecht, maar de vrouw
werd er ziek. De oudere kinderen zijn
gebleven.
len terzijde te leggen en voort te gaan
met de behandeling der zesmogendheden-
resolutie. Slechts de tenuitvoerlegging
dezer resolutie kan de oorlogsdreiging
afwenden.
Malik hamerde weer op hetzelfde
beeld en verklaarde dat hy de resolutie
van Woe Hsioe Tsjoean. etsende
terugtrekken dei- Amerikaanse strijd
krachten uit Korea, zal steunen. Van
avond komt men opnieyw bijeen
Bevin sprak in het
Lagerhuis
«Eerst militaire toestand
stabiliseren"
Het debat over de buitenlandse politiek
in het Britse Lagerhuis stond gisteren in
het teken van de gewichtige gebeurtenis
sen op Korea. Bevin, de minister van
Buitenl. Zaken, achtte het thans nodig,
DAT de loodsdienst op de Nieuwe
Waterweg gistermiddag wegens de storm
erd gestaakt.
DAT de betonfa-briek De Meteoor dit
jaar exportorders voor 30.000 m2 bevloe-
ringsplaten -kreeg.
DAT Amsterdam zyn beschermheilige,
St Nicolaas, gisteren met veel plechtig
heid -inhaalde en burg. d'Ailly Sints aan
dacht vroég. voor een sportpaleis, mooiere
parken en plantsoenen en de IJ-tunnel.
DAT P. Klasens uit Emmercompascuum
en F. Kleuve uit Klazienaveen by Ens
(N.O.P.) door een personenauto werden
aangereden en ernstig gewond.
DAT gisteren een vliegtuig met 45
plaatste personen uit Estland en Letland,
die enkele jaren in België hebben ge
werkt en nu emigreren naar Canada,
Schiphol is vertrokken.
DAT met dit emigrantenvLiegtuig
der jongste luchtpassagiers en een
jongste emigranten van 1950 reist:
twee weken oud Eetlands jongetje.
DAT J. G. Jansonius, oud-burg.
Leeuwarder*"?eel, t.g.v. zijn 80ste
jaardag benoemd is tot ridder in de orde
van de Ned. Leeuw.
DAT B. en W. van Amsterdam maat
regelen zullen beramen om de woeker
prijzen by verhuur van kamers tegen te
gaan.
DAT de nieuwe burgemeester var
Culemborg, H, A. J. M. van Konings-
bruggen, lid is van <U K-VJ».
DAT i-n Gel der malse n een nieuwe neer-
zetruimte van de coop, veilingvereniging
is geopend, 1500 m2 groot.
DAT een mijnwerker in de Oude Zijds
Armsteeg te A'dam een meubel-maker,
met wie hij ruzie maaikite over het eigen
dom van een overjas, met een mes neer
stak en later werd aangehouden.
DAT de medisch-pharmaceutische afd.
van de Utrechtse Jaarbeurs voortaan ook
op de voorjaarsbeurs zal verschijnen.
DAT er een speciaal Nederland-num
mer is uitgegeven van het Engelse blad
The European Exporter, met artikelen
o.m. van minister Van den Brink en de
Utrechtse Jaarbeurs.
DAT de Ned. Org. van Tijdschriftuit
gevers minister Lieftinck en de Staten-
Generaal heeft gevraagd, de vrijstelling
van omzetbelasting behalve voor kran
ten ook voor tijdschriften te laten gelden.
DAT de stichting Amateur-Televisi"
Groningen in Hoogezand-Sappemeer gra
tis een deel van een gebouw van dc ge
meente ten gebruike krijgt voor expe-
DAT het industrieflat in Zaandam, het
welk niet floreert, is verkocht aan d<
l-f.V. Meypro. dochteronderneming var
een N.V. in Duitsland, die er weer éér
fabriek van gaat maken.
DAT K. Franse te Rotterdam benoemd
is tot voorzitter van de Ned. Chr. Ver.
van Apothekers-assistenten, als opvolger
van H. D. Klaassen uit Bergen (N.H.).
die erelid werd.
DAT het verzoek van de verdediger
om de directeur van de Ouderwaterse
Bank in vryheid te stellen door de
R'damse rechtbank werd afgewezen en
de uitspraak op 12 December werd be
paald.
DAT de tentoonstelling Van de Wad
den tot het IJ, die in Alkmaar 80.000 be
zoekers trok, een tekort van 27.000 heeft
opgeleverd, hetgeen door de gemeente
wordt betaald.
DAT de crediteuren van Damstadt
burg. d'Ailly van A'dam hebben ver
zocht te trachten de moeilijkheden op te
DAT de afd. Boekverspreiding van het
Alg. Ned. Verbond voor 1951 van het
Prins Bernhardfonds weer een subsidie
van 1000 krijgt voor verzending van
boeken naar het buitenland.
DAT de 46-jarige W. K. in de Kerk
straat te Bussum op slag werd gedood,
toen hij door een fietser tegen de grond
werd gereden.
DAT een filmpje van de E.CA. over de
wederopbouw van Walcheren thans in
honderden scholen en clubs in de Ver.
Staten wordt vertoond en ook per tele
visie wordt uitgezonden.
DAT in een wetsontwerp wordt voor
gesteld aan Arnhem ruim 128.000 uit te
keren voor het verlies, door de devalua
tie geleden op een lening, die met België
was aangegaan en op aandringen van de
regering werd verlengd.
DAT de regering aan het Ned. Scheeps
bouwkundig Proefstation te Wageningen
ƒ900.000 wil lenen voor snelheidsproeven
met modellen.
DAT de A'damse raad het crediet voor
het bouwrijp maken van de grond in
West met bijna 6 millioen verhoogde tot
10.8 millioen en besloot het aantal
drankwetvergunningen (thans 935, terwyl
er 1671 mogen zijn) geleidelijk te verla
gen.
DAT aan mr W. H. L. Haiting, directeur
van het gemeente-energie-bedrijf te Am
sterdam. op zijn verzoek m.i.v. 1 Jan. eer
vol ontflag is verleend.
Gerretson
Vandaag is prof. dr F. C. Gerretson
een kwart eeuw hoogleraar te
Utrecht. Zijn jubileum valt samen met
het jubileum van zyn faculteit.
Toen prof. Gerretson op 9 Februari van
het vorige jaar 65 jaar werd, hebben ook
wij gaarne de gelegenheid aangegrepen,
hem in enkele, onvermijdelijk al te korte
trekken te schetsen. Maar vandaag mag
enmin een welgemeende gelukwens
achterwege blijven. Wat ligt er dan meer
de hand dan dat wij hem op de dag
zijn ambtsjubileum eren als de
docent? Op zichzelf betekent dit reeds
ernstige amputatie. Want Gerretson is
veel meer. Hij is dichter. Onder de naam
Geerten Gossaert heeft hij talloos velen
zich verplicht en doet het nog dage
lijks voor wie zich de gemakkelijke
doch rijke weelde veroorloven zijn bun
del ter hand te nemen. Hij is ook de
kenner der geschiedenis, de man, die als
weinigen. Groen van Prinsterer in zijn
leven en werken heeft nagespeurd en
diens nalatenschap bereikbaar heeft ge
houden en doorgegeven.
is voor ons ook de man uit de
school van Colijn.
Dan is hij de man, die het Indonesische
beleid van de na-oorlogse kabinetten
meedogenloos scherpzinnig in al zijn
schamelheid heeft ontleed en van stonde
an de consequenties heeft doorzien,
'aartoe dit beleidloze beleid voeren
moest. Hij heeft de trieste voldoenning
gelijk te hebben gekregen. Evenals eens
naar Groen van Prinsterer is er ook naar
hem te weinig geluisterd, zo er al geluis
terd werd.
Maar vandaag is hy de docent, die jubi
leert. Vandaag wordt de lange rij van
hen, die zich zijn leerlingen mogen noe
men, tot een kring om hem heen en zij
huldigen hem. Zij huldigen hem om zijn
voorbeeld van werkkracht en plichts
besef. Zij huldigen hem om alles wat hij
hun heeft meegegeven.
Zij doen dat in een tijd, waarin don
kere wolken hangen over de faculteit, die
de zijne is. Zij doen dat in een tijd. waar-
verscheidene van zijn leerlingen hun
werk in Indonesië hebben moeten neer
leggen. omdat er niet verder te arbeiden
viel. Zij doen dat in een tijd. die slechts
beperkt uitzicht biedt. Dat zal hen
dichter aaneen doen sluiten. Dat zal op
deze dag hun dankbaarheid wellicht nog
'erdiepen. Want de dankbaarheid is het
toch, die vandaag moet overheersen.
Prijs
In ons goede land stellen enkele
grote gemeenten jaarlijks of op an
dere gezette tijden een prijs beschikbaar
artistieke producten. Er is dan een
jury, die B. en W. van de gemeente advi-
wie voor de prijs in aanmerking
komt. Aangenomen moet worden, dat B.
en W. niet in een eigen beoordeling van
het kunstwerk treden, doch overeenkom
stig het advies van de jury de prijs uit-
Wat er tot nu toe in deze richting is ge
schied, is niet van dien aard, dat we er
geestdriftig over zyn. De lezer herinnert
zich het Haagse geval-Ouborg, waarbij
een prijs werd toegekend voor een teke
ning van uiterst dubieuze artistieke kwa
liteiten.
Het schijnt echter, dat Amsterdam in
dit opzicht niet mag achterblijven. In de
hoofdstad namelyk hebben B. en W.
thans weer op advies van zulk een onaf
hankelijke jury. een prijs toegekend aan
de schrijfster Anna Blaman en wel voor
haar roman Eenzaam Avontuur. Het is
een keuze, die wij betreuren en die ons
versterkt in de overtuiging, dat men met
deze gemeentelijke kunstprijzen zich op
een pad heeft begeven, waarlangs geva
ren schuilen.
Zeker, het is ons bekend, dat B. en W.
de directe verantwoordelijkheid voor de
keuze kunnen afschuiven op de jury.
Maar de uitreiking van de prijs is een
gemeentelijke daad. De gelden, die be
schikbaar worden gesteld, zijn niet gel
den van B. en W. persoonlijk, maar ge
meenschapsgelden. In het geval van
Anna Blaman vinden wij de keuze nog
iets meer te betreuren, dan het geval van
Ouborg..De tekening van Ouborg was een
zinloos iets. Maar met het werk van
Anna Blaman staat het anders. Met name
van haar roman Eenzaam Avontuur heeft
ons blad destijds geschreven, dat het
boek van een strekking is, welke onvoor
waardelijk moet worden afgewezen. En
literair is het een Rroduct van eindeloze
en weëe verveling.
Degenen, die van oordeel zijn, dat ge
meentelijke kunstprijzen de waardering
van de kunst kunnen bevorderen, hebben
in de gevallen-Ouborg en Anna Blaman
bepaaldelijk niet gelijk gekregen. Men
zal moeten gaan begrijpen, dat het resul-
i taat averechts zal zijn.
Zo niet
dat eerst de militaire toestand wordt ge
stabiliseerd om vervolgens naar een po
litieke regeling te streven. Hij zcide
overigens de ware motieven der Chine
zen voor hun actie in Korea niet te ken
nen. „Indien de Chinezen echter een al
gemene oorlog willen vermyden en de
minste tekenen tonen van bereidheid, om
mee te werken bij het vinden van een
vreedzame regeling, zal naar myn mening
een oplossing moeten worden gevonden".
Hij deelde mee, dat de V.S.. Frankrijk
en Engeland de volgende week te Parijs
besprekingen zullen voeren over de de
tails van het Westelijke antwoord op het
Russische voorstel voor een bijeenkomst
van de „Grote Vier". Wat betreft de Wes
terse verdediging, zei hij. dat Engeland
het Franse voorstel voor een Europees
leger niet kan aanvaarden, doch dat hit
zich niet zal verzetten indien de andere
landen een dergelijk leger willen vormen.
„Ir de huidige situatie is het noodzake
lijk. dat de vrije landen zich niet laten
afhouden van hun eerste taak: de ver
sterking van hun sociale, economische en
militaire verdediging."
Bij de voorbereiding van het open-
baar debat over verschillende be
grotingshoofdstukken is als nieuwigheid
ingevoerd, dat de begrotingscommissie
over bepaalde zaken mondeling overleg
pleegt met de betrokken minister. Het
resultaat van dit overleg wordt schrifte
lijk aan de Kamer meegedeeld.
Dezer dagen gaf de voorzitter van de
Tweede Kamer, mr Kortenhorst, in over
weging, hetgeen in dit mondeling over
leg was behandeld, niet meer in het open
bare debat aan te snijden. Gelukkig
zwakte hy later zijn mededeling af. door
op te merken, dat deze onderwerpen niet
anders dan „summier" behandeld dien
den te worden, terwijl hy nog verder
retireerde, door zijn suggestie slechts een
advies te noemen.
Wy hebben destijds onze bezwaren
tegen de nieuwmodische voorbereiding
van de begrotingsdebatten uitvoerig uit
eengezet. Een versnelling heeft zij tot nu
toe niet gebracht Deze komt er alleen,
wanneer de Kamerleden zich zelfbeper
king opleggen, hoe de procedure ook zij.
Maar tegen het presidentiële advies
hebben wij bijzondere bezwaren. Ieder
Kamerlid zal toch zelf voor zich hebben
te beoordelen, of het mondeling overleg
tot een bevredigend resultaat heeft geleid.
Daarom moet hij de volle vryheid heb
ben, de desbetreffende minister in het
openbaar nader aan de tand te voelen.
Bovendien kan de belangrijkheid van het
onderwerp meebrengen, dat het gewenst
is, in het openbaar nader er over te spre
ken. Binding aan het voorzittersadviai
achten wij ongewenst
„Nog 30 jaar happy landings".
De 70-jarige Nederlandse luchtvaart
pionier Marinus van Meel ontving een
telegrafische gelukwens van Prins Bem-
hard en de lt.-generaal I. A. Aler, de
chef luchtmachtstaf, die beiden :n d«
Middellandse Zee vertoeven. „Nog 30
jaar happy landings" wensten zij hen»
toe.