Jlieumc £dfcrfÖTmimnt Acheson acht de wereldvrede ernstig in gevaar gebracht Moskou en Peking willen een oorlog riskeren Verbonden legers in de greep der Rode divisies &V zich Hoe kan een Rode Chinees zo laten beetnemen? Wist U DONDERDAG 30 NOVEMBER 1950 BUREAUX: Steenstraat 37 Directie, Abonnementen- en Adver tentie-afdeling: Tel. 22710 en TeL 23375. Redactie: TeL 20408. Postrekening: 58936. ABONNEMENTEN: 4.50 p. kwartaal; 1.50 per maand; 0.35 per week. ADVERTENTIËN: 0.18 per millimeter. (By contract belangrüke korting) Een en dertigste Jaargang No 8283 Hoofdredacteur: Dr. E. DIEMER Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK Directie: F. DIEMER CHRISTEL1JK-NRTIONRRL DRGBLRD Voor Leiden en Omstreken .StanUmstich fs gebleven myn hert in tegljenspocr Het is gezellig winkelen op de advertentie-pagina's Het Chinese masker afgelegd DEAN ACHESON, de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, heeit verklaard, dat thans een zeer ernstige toestand is ontstaan, welke groot gevaar voor de wereldvrede inhoudt. Niemand, aldus Ache son, kan waarborgen, dat er geen oorlog komt. Het internationale com munisme is er opzettelijk op uit een oorlog te riskeren. Het is de Sowjet Unie, die de aggressie van Peking aanmoedigt en steunt. De Amerikanen dienen thans eensgezind achter hun leiders te staan. Bevin heeft in het Lagerhuis nogmaals aangedrongen op een diplomatieke oplossing, waarbij China zijn bereidwilligheid moet tonen, wil een algehele oorlog nog voorkomen worden. Hij hoopt nog steeds op een gunstiger keer door een bespreking van de „Grote Vier". Ook Spaak en Van Zeeland dringen aan op een accoord met de Russen. De Amerikaanse senator Tydings zinspeelde op het gebruik van de atoombom in Korea. Kort samengevat, komt in de. met grote spanning verbeide, rede van Dean Ache son het volgende tot uiting: Hij beschul digt Rusland ervan het werk van de V.N. te vernietigen. De keer, die de gebeurte- nisen in Korea hebben genomen, stelt de kracht van Amerika en de Amerikanen op een harde proef. Zijn toespraak zou aanvankelijk gehouden zijn voor de natip- nale raad van Christelijke kerken, maar zulks werd in verband met de afgelast. Wij wijzen hierop, ömdat Acheson ook sprak, dat „wij thans ge leid moeten worden door alle hulpbron nen, zoals ge weten, karakter. tradities en diepste bronnen van geloof". Door het Noor delijk offensief in Korea, deze tweede schokkende daad immoreel van aard, wordt de wereldvrede ernstig bereigd. Amerika en naar hij hoopte ook de V.N., is bereid te vechten voor de vrijheid der democratische in stellingen. Noodzakelijk is, dat het ge hele Amerikaanse volk zich achter de aggressie, De wereldpers over de toestand LONDEN: De internationale situatie ommetelijk slechtesr geworden en 80 000 Amerikanen zitten op Korea in de val De „Daily Mail" stelt vast. dat het tra gisch is. dat op dit kritieke ogenbUk Churchill niet de leiding der Westelijke wereld heeft. PARIJS: Verscheidene bladen, w-o. de „Combat", vragen zich af. of Europa aan en catastrofe kan ontsnappen. Men acht de diplomatieke positie van de Chinezen vry^sterk, waar zij Londen en Wash ington. die verschillende meningen hul digen. tegen elkaar uitspelen. STOCKHOLM: Volgens de „Tidningen" is het gevaar voor een derde wereld oorlog nog nooit zo groot geweest als thans- Meer dan ooit is het noodzakelijk dat de democratische leiders het hoofd koel houden. ROME: Het RK blad „II Quotdiano" zegt. dat de Chinese delegatie in Lase Success het „paard van Trojè" in de Koreaanse oorlog is. Het Kremlin wil geen einde zien aan een oorlog, die ge makkelijk en zo ver af is. Het Kremlin wil, dat nog meer moeders van hun zo nen beroofd worden. KOPENHAGEN: Het conservatieve blad „National Tidende" spreekt van een rode bajonet, die op de keel wordt gezet van de gehele wereld. Deze bajo net wordt gehanteerd door het koele en heldere brein in het Kremlin. De toe stand is donkerder dan hij_opit na de tweede wereldoorlog geweest is. WASHINGTON: De corr. van Ass. Press, John Hightower, stelt o.a. vast, „als de V-N. zich uit Korea- terugtrekt, leidt zulks tot rampzalige gevolgen voor Azië, dat een prooi wordt van het com munisme. Dit zou in W.-Europa' de angst voor het communisme doën toenemen, de vastberadenheid verslappen ten na dele der weerbaarheid". (Advertentie). strategie van de vryheid schaart. Deze strategie omvat o.a.: Snelle krachtsont plooiing in samenwerking met de bond genoten, voorts bereidheid tot onder handelen en een krachtig vasthouden aan de fundamentele beginselen en doel einden van de Amerikaanse maatschappij. „Niemand kan waarborgen, dat er geen oorlog komt en het is slechts gedeeltelijk aan ons, om te beslissen of de rede zal zegevieren, maar al hopen wij het beste, wij dienen ons inmiddels op het ergste voor te bereiden". Hy deed een dringend beroep op de Chinese communisten om hun volk niet in een oorlog te drijven. Echter: de vertegenwoordigers van Pe king hebben hun „sluier van voorwend sels laten zakken". De leiders der Sowjet- Unie en het internationale communisme zullen voor hun imperialistische doel einden voor geen enkel middel, hoe mee dogenloos ook, terugdeinzen. De reeds genoemde senator Tydings, voorzitter van de Amerik. „Senaatscom- N. York duizelt, Londen ploft omlaag Gisterochtend daalde de New Yorkse beurs scherp onder oorlogsinvloed, doch later werden de verliezen aanmerke lijk ingehaald door een traag herstel, zo dat de slotkoersen gemengd omhoog er omlaag waren, met fracties tot 2 dollar per aandeel. De omzet was 2.9 millioen. Graan te Chicago noteerde Dec. 2.26 V4 de bushel, mais l-597«, katoen Dec. 42,2 Maart 42.15, Mei 41.59, spot 43.05. De Londense beurs viel snel omlaag en had zijn slechtste dag sinds-zwarcc Maandag in Juni. Gouvernementswaar den vielen 1% pond sterling. Metaal- waarden leden het meest, buitenlandse waarden en olies waren zeer kwetsbaar Strategische goederen vlogen omhoog. Tin noteerde spot 1155 tot 1165, drie maanden 1945 tot 1050, rubber spot 64 pence. Jan. 62, Jan./Maart 61. Apri./Juni 53%; tot 541^, Juli/Sept. 5051. missie voor gewapende diensten" heeft gewezen op de noodzakelijkheid van volkomen nieuw „oorlogsplan". Hy onderstelde, dat voorlopige plannen eventueel gebruik van de atoombom in Korea omvatten. In hoge militaire kringen te Washing ton wordt gezinspeeld op directe ver sterking van de troepen van McArthur, waarbij men denkt aan het Chinese na tionalistische leger op Formosa, dat 30.000 man telt. Die landen, welke echter Rood- China hebben erkend, zullen daartegen vermoedelijk ernstige bezwaren hebben. George Marshall, de Amerik. min. van Defensie, heeft erop gewezen, dat Ame rika een lange periode van spanning en een gedeeltelijke mobilisatie in het voor uitzicht heeft, aldus Reuter. Deze ge deeltelijke mobilisatie moet zodanig zijn, dat zy automatisch en bijna onmiddellijk in een algehele mobilisatie kan worden gewijzigd. De hoorn van (Roland) McArthur Chinese vechtduivels bedreigen de vroegere Noord-Koreaanse hooidstad Pjongjang IN EEN HEL van ontploffende bommen en granaten, komen de tiendui zenden Chinezen onder wild geschreeuw van de heuvels afstormen op de gedesorganiseerde verdediging der verbonden legers. De Geallieerde convooien hebben bij hun terugtocht met guerillastrijders te kampen, die achter de linies als het ware uit de grond opduiken. De Chinese divisies, die reeds de Tsjongtsjon naar het Zuiden zijn overgetrokken, maken zich op voor de strijd om de vroegere Noord-Koreaanse hoofdstad Pjongjang. Het ontredderde Amerikaanse 8ste leger is in de richting van Soentsjon 30 km teruggeslagen. Vier Chinese divisies trachten achter de troepen der V.N. te komen. Het 8ste Amerikaanse leger wordt ernstig met omsinge ling bedreigd. Zwaar hadden de soldaten der V.N.-- legers het te verduren, toen zij 80.000 in getal, zich vechtende ten Zuiden van de Tsjongtsjon-rivier een uitweg moesten banen door een corridor onder het vuur der Chinese rode troepen Het ontzetten de gebeurde, stad na stad en stelling na stelling bezweken onder de verwoede aanvallen der Roden, die de dood niet achten. Door de poort bij Toktsjon stroomden onophoudelijk de Chinese elite-troepen in Westelijke richting, in een poging om door te stoten naar de Gele Zee- Nog hoopt McArthur dat zijn troepen aan de omsingelingspogingen der Chinezen zullen kunnen ontkomen Waarnemers achten de toestand kntie- ker dan in de somberste periode van de strijd om Poesan. De defensie van het 8stë Amerikaanse leger was geconcen treerd op een driehoek: Koenoeri-Sinang- joe-Soentsjon. Volgens Reuter werd de verovering van Koenoeri door de com munisten erkend, maar gisteren bij het vallen van de avond waren de bedreig de plaatsen Sinanjoe en Soentsjon nog in handen der dapper zich verwerende V.N.-troepen. Ook op het N O. front is voor de ver bonden legers de situatie uiterst veront rustend, want de Amerikaanse mariniers van het Tsjosin-reservoir op weg naar het Westen, zijn door drie Chinese divi sies omsingeld. Generaal Walker houdt nu een frontlijn bezet, die nog slechts een derde van haar oorspronkelijke lengte bedraagt. En nog steeds houdt de stroem van verse Chinese troepen over de Jaloe aan. Te oordelen naar een Chinese nationa listische woordvoerder op Formosa, den, gegrond op rapporten van de „Ge heime Dienst", een half millioen Chine- ,'oor de strijd op Korea ter beschik king staan. Vermelden wij nog, dat McArthur in structies heeft uitgevaardigd betreffen de voorzorgsmaatregelen bij luchtaan vallen voor Amerikanen in Tokio. Zij ontvingen een document van zes pagina's, waarin hun verteld wordt, wat te doen by luchtaanvallen en branden. Weer een Ned. planter vermoord Opnieuw is een Nederlandse admini strateur ener onderneming in West-Java vermoord. Het is de heer Koolhaas Revers, administrateur van Padir Boer.- goer der Pamanekan en Tjiasemlanden. die Dinsdag het slachtoffer werd. Dit is de derde mord op een Nederlandse plan ter P. en T.-landen in enkele dagen tijds. Een Indonesische employé der thee- onderneming Medini bij Bodja is uit een hinderlaag doodgeschoten, waarna de rs 84.000 roepiah en wapens roofden Veel wind Tot morgenavond ver wacht De Bilt: Matige tot krachtige, aan de kust harde en 'angs de Waddeneilanden tijdelijk stormachtige Westelijke wind. Overwegend zwaar bewolkt met plaatselijk enkele buiten. Weinig verandering in temperatuur. (Opgemaakt te 10 uur) Vrijdag: zon 8.2516.33; 13.16 uur. 2 Dec. LJC. .23.02— Ilse Koch wist weer van niets „Es ist miobt wahr" was ook gisteren v eer het enige, dat de „meesteresse" van het concentratiekamp Buchenwald, Ilse Koch, tijdens haar proces te München kon uitbrengen. Senator Joseph Acker- mann, de voorzitter van het T?i< journal.stenverbond, die gedurende jaar dokters-assistent in het kamp was, verklaarde zich heel goed te kunnen her inneren, dat tg.v. de verjaardag van haar man, een staande schemerlamp uit men senbeenderen en getatoueerde mensen huid was vervaardigd. Ook waren sche dels en mensenhoofden geprepareerd om de- talrijke vriendinnen van de kam;>- dokter, die ook een verhouding met lire Koch zou hebben gehad, te kunnen laten griezelen. Ackermann zei, niet te kunnen be wijzen of gevangenen speciaal voor huid werden gedood. Een andere getuige verklaarde evenwel, dat Ilse regelmatig aantekeningen maakte van personen, die bijzondere taloueringen hadden en dat deze ongemerkt plachten te verdwijnen. Zoals geen van haar soortgenoten, gaf ook Ilse niet toe aan dergelijke praktij ken schuldig te zijn.—. Vier Chinese krijgsgevangenen, die zich moesten overgeven aan de Ameri kanen, zijn hier in gesprek met hun bewakers in een stad in Noord-Korea. Een van hen had zich reeds voor zijn gevangenneming in een burgerpakje ge stoken, misschien wel in de mening, dat hij op die manier de dans zou ontspringen Een nieuwe sensatie om Bertha De advocaat van mevr.. Hertogh is van plan, het hof te verzoeken. Bertha voor het geval zij aan haar moeder wordt toe gewezen, hangende het geding onder te brengen bij het Leger des Heils of in een klooster. Aminah is namelijk met een nieuwe sensatie gekomen. Zij beweert thans dat Bertha zwanger is. Zij ver langt nu. dat mevr. Hertogh om deze rede Bertha bij haar „echtgenoot" zal laten. Aminah trachtte nog in bespre king te komen met mevr. Hertogh doch deze weigerde, haar te ontvangen builen tegenwoordigheid van haar advocaat. Elfhonderd kilo aan een gouden ring Morgenochtend om tien uur wordt op het Vredenburg te Utrecht eeen vier- deurs Peugeot-auto 1950 met inzittende en bevestigingsmechaniek, totaal gewicht 1100 kilo, opgehangen aan een gouden ring van 5.4 gram. Men neemt aan da de ring daarbij niet breken zal. Met deze proef wil een Utrechts edel metaalbedrijf bewijzen dat de nieuwe goudlegering, die het samengesteld heeft, chemische en mechanische eigen schappen aangaat, alles overtreft wat op dit terrein, ook in het buitenland, tot op heden is gepresteerd. De trekvastheid hardheid van deze legering moet die bijna alle staalsoorten overtreffen. Leeuw brak los in een K.L.M.--vliegtuig In de vracht-Skymaster Limburg, die gisteravond met een halve dierentuin aan boord op Schiphol aankwam, heeft men boven Athene een wild avontuur beleefd, aldus meldt De Tel. Toen de tweede boordwerktuigkundige de dieren ging voederen, werd hij plotseling bijna ge raakt door een haal van de klauw van leeuw. Eén van de zes leeuwen aan boord was losgebroken. mecano vloog naar de cockpit en sloeg de deur 'op slot. Maar de overige dieren waren in gevaar. Gezagvoerder Van Veenendaal gaf de tweede piloot op dracht eens te gaan kijken. „Neem de byl Op alles voorbereid, de bijl geheven, ging de man naar de afdeling leeuwen. Gelukkig, de losgebrokene lag, half bui ten het hok, gezapig na te genieten van een maal antilopenvlees. Toen de leeuw de piloot gewaar werd, kroop hy in zijn hol. De man greep een plank en drukte deze met alle macht tegen de opening. Op het (afgezette) vliegveld Athene wachtten timmerlieden om de hokken dicht te spy keren „ZIE GINDS KOMT DE STOOMBOOT" Vandaag werden, te Rotterdam voor et eerst in dit''seizoen 100.000 kisten Spaanse sinaasappelen geveild. Zaterdag i.s. zullen de sinaasappelen in de winkels, •erkrygbaar zyn. Eieren worden 3 éi 4 cent goedkoper Volgens mededelingen uit de Neder landse eierhandel zal de -prijs van de •n gaan zakken met drie-"tot vier per stuk. Ten dele is dit een gevolg het feit, dat de onderhandelingen de Duitse autoriteiten over een w handelsverdrag voor uitvoer van m niet vlotten, aldus de eierhandel. Voorts gaan de 'kippen langzamerhand iets -meer leggen, wat ook invloed heeft op de prijzen. Niets bekend over volgend transport uit Rusland Over de komst van nieuwe transporten Nederlanders uit Rusland heeft de rege ring van de Russische autoriteiten geen mededelingen ontvangen. Min. Struycken verklaarde dit in antwoord op schrifte lijke vragen van het Tweede Kamer-lid Scheps (Arb.). Van de 70 man die on langs in ons land aankwamen hebben vermoedelijk 23 de Nederlandse nationa liteit verloren. Jordaanse troepen drongen Israël binnen Jordaanse strijdkrachten zijn gisteren op Israëlisch grondgebied doorgedrongen, aldus een Israëlische woordvoerder. De militaire autoriteiten beschouwen de toestand, die door deze actie van Jorda- geschapen is, als zeer ernstig. Tsjang laat Woe zijn tanden zien: Austin Woe hoede zich naar Peking terug te keren, met allen tegen zich een telegram van 1300 woorden voorgelezen van de Noord-Koreaanse regering. Hierin worden de Amerikaanse strijdkrachten beschuldigd van wreedheden en represaille-maatregelen op Körea. De leider der Chinese volksrepubliek, Woe Hsioe Tsjoean, nam zijn plaats aan de raadstafel eerst in, toen de vertegenwoordiger van nationalistisch- China, dr Tsjang, tegen Peking van leer trok. Limb, de min. van Buitenl. Zaken van Zuid-Korea, noemde het Chinese ingrijpen „ongewettigde aggressie". De Zuid-Koreaanse afgevaardigde sprak vanmisdadige, moedwillige, woeste, onuitgelokte aggressie tegen Zuid-Korea, waardoor China de wereld vrede in gevaar brengt. De Chinese na tionalistische gedelegeerde, dr Tsjang. zeide letterlijk: „Ik heb het niet mogelijk geacht, dat een communistische Chinees zich zo door zijn meester voor de gek laat houden, als blijkbaar Woe Hsioe Tsjoean is geschied. Hoe durft deze Chi nees spreken over Amerikaans impe rialisme, terwyl er geen land ter wereld is, dat zich zoveel Chinees grondgebied heeft toegeëigend als Rusland. Geen der 53 landen, die steun verlenen aan de actie der V.N. op Korea, denken aan ag gressie jegens China". Warren Austin wees er namens de Ver. Staten op, dat Woe Hsioe Tsjoean tot nu toe niets anders gedaan heeft dan laste ringen of volslagen leugens debiteren. Maar laat hij oppassen, aldus Austin, dat hy niet naar huis terugkeert met de handen van allen tegen hem opgeheven. Noch de V.N. noch Amerika zullen voor bedreigingen wijken. Dè Veiligheidsraad diende de fantastische beschuldiging, dat de Ver- Staten Forma hebben aangeval- Hond redde gezin, doch stikte zelf Een hond blafte dezer dagen een gezin van vier personen wakker tijdens een felle brand in de Grote Spuistraat te Dordrecht. Dank zij dit dappere dier. dat zelf enkele minuten later in de rook stikte, wisten de vier mensen het gevaar nog via een dakraam te ontlopen. Emigrantengezin terug uit Australië Klaas Duyst uit Baarn, die met vrouw en 12 kinderen op 20 Juni 19d0 emigreer de naar Australië, ls gisteren met het passagiersschip Stratheder, vergezeld van vrouw en de drie jongste spruiten, in het vaderland teruggekeerd. Zy hadden het in Australië niet slecht, maar de vrouw werd er ziek. De oudere kinderen zijn gebleven. len terzijde te leggen en voort te gaan met de behandeling der zesmogendheden- resolutie. Slechts de tenuitvoerlegging dezer resolutie kan de oorlogsdreiging afwenden. Malik hamerde weer op hetzelfde beeld en verklaarde dat hy de resolutie van Woe Hsioe Tsjoean. etsende terugtrekken dei- Amerikaanse strijd krachten uit Korea, zal steunen. Van avond komt men opnieyw bijeen Bevin sprak in het Lagerhuis «Eerst militaire toestand stabiliseren" Het debat over de buitenlandse politiek in het Britse Lagerhuis stond gisteren in het teken van de gewichtige gebeurtenis sen op Korea. Bevin, de minister van Buitenl. Zaken, achtte het thans nodig, DAT de loodsdienst op de Nieuwe Waterweg gistermiddag wegens de storm erd gestaakt. DAT de betonfa-briek De Meteoor dit jaar exportorders voor 30.000 m2 bevloe- ringsplaten -kreeg. DAT Amsterdam zyn beschermheilige, St Nicolaas, gisteren met veel plechtig heid -inhaalde en burg. d'Ailly Sints aan dacht vroég. voor een sportpaleis, mooiere parken en plantsoenen en de IJ-tunnel. DAT P. Klasens uit Emmercompascuum en F. Kleuve uit Klazienaveen by Ens (N.O.P.) door een personenauto werden aangereden en ernstig gewond. DAT gisteren een vliegtuig met 45 plaatste personen uit Estland en Letland, die enkele jaren in België hebben ge werkt en nu emigreren naar Canada, Schiphol is vertrokken. DAT met dit emigrantenvLiegtuig der jongste luchtpassagiers en een jongste emigranten van 1950 reist: twee weken oud Eetlands jongetje. DAT J. G. Jansonius, oud-burg. Leeuwarder*"?eel, t.g.v. zijn 80ste jaardag benoemd is tot ridder in de orde van de Ned. Leeuw. DAT B. en W. van Amsterdam maat regelen zullen beramen om de woeker prijzen by verhuur van kamers tegen te gaan. DAT de nieuwe burgemeester var Culemborg, H, A. J. M. van Konings- bruggen, lid is van <U K-VJ». DAT i-n Gel der malse n een nieuwe neer- zetruimte van de coop, veilingvereniging is geopend, 1500 m2 groot. DAT een mijnwerker in de Oude Zijds Armsteeg te A'dam een meubel-maker, met wie hij ruzie maaikite over het eigen dom van een overjas, met een mes neer stak en later werd aangehouden. DAT de medisch-pharmaceutische afd. van de Utrechtse Jaarbeurs voortaan ook op de voorjaarsbeurs zal verschijnen. DAT er een speciaal Nederland-num mer is uitgegeven van het Engelse blad The European Exporter, met artikelen o.m. van minister Van den Brink en de Utrechtse Jaarbeurs. DAT de Ned. Org. van Tijdschriftuit gevers minister Lieftinck en de Staten- Generaal heeft gevraagd, de vrijstelling van omzetbelasting behalve voor kran ten ook voor tijdschriften te laten gelden. DAT de stichting Amateur-Televisi" Groningen in Hoogezand-Sappemeer gra tis een deel van een gebouw van dc ge meente ten gebruike krijgt voor expe- DAT het industrieflat in Zaandam, het welk niet floreert, is verkocht aan d< l-f.V. Meypro. dochteronderneming var een N.V. in Duitsland, die er weer éér fabriek van gaat maken. DAT K. Franse te Rotterdam benoemd is tot voorzitter van de Ned. Chr. Ver. van Apothekers-assistenten, als opvolger van H. D. Klaassen uit Bergen (N.H.). die erelid werd. DAT het verzoek van de verdediger om de directeur van de Ouderwaterse Bank in vryheid te stellen door de R'damse rechtbank werd afgewezen en de uitspraak op 12 December werd be paald. DAT de tentoonstelling Van de Wad den tot het IJ, die in Alkmaar 80.000 be zoekers trok, een tekort van 27.000 heeft opgeleverd, hetgeen door de gemeente wordt betaald. DAT de crediteuren van Damstadt burg. d'Ailly van A'dam hebben ver zocht te trachten de moeilijkheden op te DAT de afd. Boekverspreiding van het Alg. Ned. Verbond voor 1951 van het Prins Bernhardfonds weer een subsidie van 1000 krijgt voor verzending van boeken naar het buitenland. DAT de 46-jarige W. K. in de Kerk straat te Bussum op slag werd gedood, toen hij door een fietser tegen de grond werd gereden. DAT een filmpje van de E.CA. over de wederopbouw van Walcheren thans in honderden scholen en clubs in de Ver. Staten wordt vertoond en ook per tele visie wordt uitgezonden. DAT in een wetsontwerp wordt voor gesteld aan Arnhem ruim 128.000 uit te keren voor het verlies, door de devalua tie geleden op een lening, die met België was aangegaan en op aandringen van de regering werd verlengd. DAT de regering aan het Ned. Scheeps bouwkundig Proefstation te Wageningen ƒ900.000 wil lenen voor snelheidsproeven met modellen. DAT de A'damse raad het crediet voor het bouwrijp maken van de grond in West met bijna 6 millioen verhoogde tot 10.8 millioen en besloot het aantal drankwetvergunningen (thans 935, terwyl er 1671 mogen zijn) geleidelijk te verla gen. DAT aan mr W. H. L. Haiting, directeur van het gemeente-energie-bedrijf te Am sterdam. op zijn verzoek m.i.v. 1 Jan. eer vol ontflag is verleend. Gerretson Vandaag is prof. dr F. C. Gerretson een kwart eeuw hoogleraar te Utrecht. Zijn jubileum valt samen met het jubileum van zyn faculteit. Toen prof. Gerretson op 9 Februari van het vorige jaar 65 jaar werd, hebben ook wij gaarne de gelegenheid aangegrepen, hem in enkele, onvermijdelijk al te korte trekken te schetsen. Maar vandaag mag enmin een welgemeende gelukwens achterwege blijven. Wat ligt er dan meer de hand dan dat wij hem op de dag zijn ambtsjubileum eren als de docent? Op zichzelf betekent dit reeds ernstige amputatie. Want Gerretson is veel meer. Hij is dichter. Onder de naam Geerten Gossaert heeft hij talloos velen zich verplicht en doet het nog dage lijks voor wie zich de gemakkelijke doch rijke weelde veroorloven zijn bun del ter hand te nemen. Hij is ook de kenner der geschiedenis, de man, die als weinigen. Groen van Prinsterer in zijn leven en werken heeft nagespeurd en diens nalatenschap bereikbaar heeft ge houden en doorgegeven. is voor ons ook de man uit de school van Colijn. Dan is hij de man, die het Indonesische beleid van de na-oorlogse kabinetten meedogenloos scherpzinnig in al zijn schamelheid heeft ontleed en van stonde an de consequenties heeft doorzien, 'aartoe dit beleidloze beleid voeren moest. Hij heeft de trieste voldoenning gelijk te hebben gekregen. Evenals eens naar Groen van Prinsterer is er ook naar hem te weinig geluisterd, zo er al geluis terd werd. Maar vandaag is hy de docent, die jubi leert. Vandaag wordt de lange rij van hen, die zich zijn leerlingen mogen noe men, tot een kring om hem heen en zij huldigen hem. Zij huldigen hem om zijn voorbeeld van werkkracht en plichts besef. Zij huldigen hem om alles wat hij hun heeft meegegeven. Zij doen dat in een tijd, waarin don kere wolken hangen over de faculteit, die de zijne is. Zij doen dat in een tijd. waar- verscheidene van zijn leerlingen hun werk in Indonesië hebben moeten neer leggen. omdat er niet verder te arbeiden viel. Zij doen dat in een tijd. die slechts beperkt uitzicht biedt. Dat zal hen dichter aaneen doen sluiten. Dat zal op deze dag hun dankbaarheid wellicht nog 'erdiepen. Want de dankbaarheid is het toch, die vandaag moet overheersen. Prijs In ons goede land stellen enkele grote gemeenten jaarlijks of op an dere gezette tijden een prijs beschikbaar artistieke producten. Er is dan een jury, die B. en W. van de gemeente advi- wie voor de prijs in aanmerking komt. Aangenomen moet worden, dat B. en W. niet in een eigen beoordeling van het kunstwerk treden, doch overeenkom stig het advies van de jury de prijs uit- Wat er tot nu toe in deze richting is ge schied, is niet van dien aard, dat we er geestdriftig over zyn. De lezer herinnert zich het Haagse geval-Ouborg, waarbij een prijs werd toegekend voor een teke ning van uiterst dubieuze artistieke kwa liteiten. Het schijnt echter, dat Amsterdam in dit opzicht niet mag achterblijven. In de hoofdstad namelyk hebben B. en W. thans weer op advies van zulk een onaf hankelijke jury. een prijs toegekend aan de schrijfster Anna Blaman en wel voor haar roman Eenzaam Avontuur. Het is een keuze, die wij betreuren en die ons versterkt in de overtuiging, dat men met deze gemeentelijke kunstprijzen zich op een pad heeft begeven, waarlangs geva ren schuilen. Zeker, het is ons bekend, dat B. en W. de directe verantwoordelijkheid voor de keuze kunnen afschuiven op de jury. Maar de uitreiking van de prijs is een gemeentelijke daad. De gelden, die be schikbaar worden gesteld, zijn niet gel den van B. en W. persoonlijk, maar ge meenschapsgelden. In het geval van Anna Blaman vinden wij de keuze nog iets meer te betreuren, dan het geval van Ouborg..De tekening van Ouborg was een zinloos iets. Maar met het werk van Anna Blaman staat het anders. Met name van haar roman Eenzaam Avontuur heeft ons blad destijds geschreven, dat het boek van een strekking is, welke onvoor waardelijk moet worden afgewezen. En literair is het een Rroduct van eindeloze en weëe verveling. Degenen, die van oordeel zijn, dat ge meentelijke kunstprijzen de waardering van de kunst kunnen bevorderen, hebben in de gevallen-Ouborg en Anna Blaman bepaaldelijk niet gelijk gekregen. Men zal moeten gaan begrijpen, dat het resul- i taat averechts zal zijn. Zo niet dat eerst de militaire toestand wordt ge stabiliseerd om vervolgens naar een po litieke regeling te streven. Hij zcide overigens de ware motieven der Chine zen voor hun actie in Korea niet te ken nen. „Indien de Chinezen echter een al gemene oorlog willen vermyden en de minste tekenen tonen van bereidheid, om mee te werken bij het vinden van een vreedzame regeling, zal naar myn mening een oplossing moeten worden gevonden". Hij deelde mee, dat de V.S.. Frankrijk en Engeland de volgende week te Parijs besprekingen zullen voeren over de de tails van het Westelijke antwoord op het Russische voorstel voor een bijeenkomst van de „Grote Vier". Wat betreft de Wes terse verdediging, zei hij. dat Engeland het Franse voorstel voor een Europees leger niet kan aanvaarden, doch dat hit zich niet zal verzetten indien de andere landen een dergelijk leger willen vormen. „Ir de huidige situatie is het noodzake lijk. dat de vrije landen zich niet laten afhouden van hun eerste taak: de ver sterking van hun sociale, economische en militaire verdediging." Bij de voorbereiding van het open- baar debat over verschillende be grotingshoofdstukken is als nieuwigheid ingevoerd, dat de begrotingscommissie over bepaalde zaken mondeling overleg pleegt met de betrokken minister. Het resultaat van dit overleg wordt schrifte lijk aan de Kamer meegedeeld. Dezer dagen gaf de voorzitter van de Tweede Kamer, mr Kortenhorst, in over weging, hetgeen in dit mondeling over leg was behandeld, niet meer in het open bare debat aan te snijden. Gelukkig zwakte hy later zijn mededeling af. door op te merken, dat deze onderwerpen niet anders dan „summier" behandeld dien den te worden, terwijl hy nog verder retireerde, door zijn suggestie slechts een advies te noemen. Wy hebben destijds onze bezwaren tegen de nieuwmodische voorbereiding van de begrotingsdebatten uitvoerig uit eengezet. Een versnelling heeft zij tot nu toe niet gebracht Deze komt er alleen, wanneer de Kamerleden zich zelfbeper king opleggen, hoe de procedure ook zij. Maar tegen het presidentiële advies hebben wij bijzondere bezwaren. Ieder Kamerlid zal toch zelf voor zich hebben te beoordelen, of het mondeling overleg tot een bevredigend resultaat heeft geleid. Daarom moet hij de volle vryheid heb ben, de desbetreffende minister in het openbaar nader aan de tand te voelen. Bovendien kan de belangrijkheid van het onderwerp meebrengen, dat het gewenst is, in het openbaar nader er over te spre ken. Binding aan het voorzittersadviai achten wij ongewenst „Nog 30 jaar happy landings". De 70-jarige Nederlandse luchtvaart pionier Marinus van Meel ontving een telegrafische gelukwens van Prins Bem- hard en de lt.-generaal I. A. Aler, de chef luchtmachtstaf, die beiden :n d« Middellandse Zee vertoeven. „Nog 30 jaar happy landings" wensten zij hen» toe.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1950 | | pagina 1