yLvegiAgiMg/
„Het recht wordt gefatsoeneerd
naar de schatkist"
Hoofd- en hand
arbeiders
ECONOMIE EN FINANCIËN
Edna Earl
Niet bezuinigen door liquidatie van
onderdelen van kerkewerk
SNEL BUSTEN ADEM
ABDIJSIROOP
5
WOENSDAG 11 OCTOBER 1950
Nasleep van bezettingstijd
Eerste Kamer slecht te spreken over wetsontwerp
op aansprakelijkheid van de overheid
Gistermiddag is de Eerste Kamer begonnen met een wetsontwerp, dat al
heel wat pijn heeft bezorgd. Drie opeenvolgende ministers zijn er al aan
te pas gekomen. Immers minister Van Maarseveen diende op 12 Maart
1947 het ontwerp van wet, regelende de aansprakelijkheid van de Overheid
voor handelingen, verricht tijdens of ten gevolge van de bezetting, in.
Ongeveer twee en een half jaar later behandelde de Tweede Kamer het,
met minister Wijers als minister van Justitie tegenover zich, terwijl thans
minister Struycken de verdediging in de Eerste Kamer op zich moet ne
men. De mede-ondertekenaar van het wetsontwerp, minister Lieftinck, is
echter steeds dezelfde gebleven.
vreesden, dat do Regering alleen met de
beperking van haar aansprakelijkheid
voor de dag was gekomen om de schat
kist een niet al te grote aderlating te
doen ondergaan. Prof. Molenaar zag het
zo, dat het recht, zoals dat o m. tot uit
drukking is gekomen in een in 1917 door
de Hoge Raad gewezen arrest, door de
Regering te kostbaar werd geacht, ter
wijl de heer Reijers (c.h.) meende, dat
het recht wordt gefatsoeneerd naar de
schatkist. Zij waren dus tegen, evenals
de heer Van Santen (comm.). Deze laat
ste echter op geheel andere gronden: hij
jrklaafd,
De Regering krijgt het in de Eerste
Kamer moeilijker dan in de Tweede. Toen
Immers werd de wet aangenomen, met
alleen de communisten en de heer Van
Öer Feltz (c.h.) tegen. In de Eerste Ka
mer 'hebben gistermiddag slechts vier
leden het woord gevoerd, wat
drie tegen het ontwerp hebben
terwijl de vierde, al was hij er voor, zich
toch allerminst enthousiast toonde.
Nu is het ook een beetje een naar ont
werp. De Overheid beperkt er in haar
aansprakelijkheid tot die daden, die no
dig waren voor de bezettende macht om
te voldoen aan de haar in het land
oorlogsreglement voorgeschreven taak,
rust en orde te handhaven
Voor alle andere gevallen komt er
■Hechts een vergoeding, als hadden de
betrokkenen oorlogsschade geleien. De
narigheid zit uiteraard' hierin, dat het een
wet „post facta" is, dus een wet, die tot
stand komt, nadat de handelingen, die
in het geding zijn, reeds zijn gepleegd.
Di,t is echter een narigheid, die andere
na-oorlogse wetten eveneens met zich
meebrengen
De heren Molenaar (v.v.d en Reijers
<c.h.) zagen 'hierin een reden, tegen 'het
wetsontwerp te zijn. Zij meenden, dat
bet bestaande recht voldoende was en
We lezen in „De Tijd":
„Men kan niet anders dan sympathise
ren met de resolutie welke de hoofdar
beiders, verenigd in de Nederlandse
Katholieke Bond van administratief, per.
kopend en verzekeringspersoneel „St
Franciscus van Assisië" Zondag j.l. op
tiun congres te Utrecht hebben aangeno
men. Want deze resolutie, die er op ge
richt is aan de hoofdarbeiders wij ne
men aan dat daarmede niet alleen' de
hoofdarbeiders bedoeld, zijn, die geor
ganiseerd zijn in deze bond de hun
rechtmatig toekomende positie en in
vloed te verzekeren in de toekomstige
Publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie,
beklemtoont te rechter tijd een natuur
lijke differentiatie in het maatschappe
lijk leven, waarvoor de waardering van
verschillende zijden op een bedenkelijke
manier aan het uitslijten is. tiet kan in
«iemands behing zijn de tegenstelling
tussen de belangen van wal men mei een
inderdaad ongelukkig gekozen term.
hoofd- en handarbeiders
zag in het wetsontwerp de mogelijkheid
geopend tot vergoeding van schade
hen, die de vijand hand- en spandiensten
hebben verleend.
De heer Witteman (k.v.p.) meende, dat
door de tegenstanders te grote waarde
werd toegekend aan het desbetreffende
vonnis van de Hoge Raad, dat imi
niet de kracht van een wettelijke i
ling heeft, doch slechts een interpretatie
voor een bepaald geval Inhoudt. Hij
meende dan ook, dat het wetsontwerp
aanvaardbaar was. al vond hij het wel,
evenals de heer Reijers, uitermate on
elegant, dat in één wetsontwerp waren
ondergebracht regelen voor de Overheids-
aansprakelijkheid t a v. handelingen,
richt door Nederlandse ambtenaren
der Duits opperbevel tijdens de b<
ting en handelingen, door Nederlandse
ambtenaren verricht onder Nederlandse
opperbevel, na de bevrijding.
Vanmorgen om elf uur was het woord
m minister Struycken.
Deze deelde mede, aanvankelijk niet
i sympathiek gestaan te hebben tegen-
irer dit deel van de door hem van zijn
voorganger overgenomen boedel. Overi
gens sloot hij zich aan bij dr Witteman
op achtte het nodig dat er richtlijnen
kwamen, niet alleen voor de overheid,
pok opdat de betrokkenen zouden
weten, waar ze aan toe zijn. Hij bestreed
de door prof. Molenaar aanvaarde draag
wijdte van het bewuste arrest van dc
Hoge Raad. Hij ontkende, dat hier door
de Staat misbruik van macht werd ge
maakt.
Het wetsontwerp werd ten slotte aan
genomen met 26 tegen 8 stemmen. Teger
waren de V.V.D.. de C.H.. de commu
nisten en jhr Ruys de Beerenbrouck
(K.V.P.)
(Advertentie;
trotseren de tijd
door degelijkheid
De bankbiljettenomloop
verminderd
De bankbiljettenomloop der Ned. Bank
is 9 dezer verminderd met f 49tot
f2774 millioen, de voorschotten in reke
ning-courant met f32tot 54 min., doch
de saldi der banken in Nederland stegen
met f8tot 56 min-, het tegoed van de
schatkist met f 16tot 101 min., terwijl
de vrije saldi met f 11tot 276 min. ver
minderden. Het totaal der vorderingen op
het buitenland groeide met 147tot
f 1297 min. aan, terwijl de vorderingen in
guldens op vreemde circulatiebanken met
f 6tot 368 min. verminderden, doch de
crediteuren in vreemde geldsoorten met
f5 tot 44 min. opliepen en de vrije saldi
van vreemde circulatiebanken met f 42
tot 641 min.
Westduitse handelsbalans
Het nadelig saldo van West-Duitslands
handelsbalans is in Augustus tot 27,3
(Juli 53,2) millioen dollars gedaald. De
uitvoer steeg 19, de invoer daalde 6,4 pet.
Het nadelig saldo met West-Éuropa steeg
tot 13,7 (9,5 min.).
De Zuid-Hollandse Bank in Den
Haag heeft de inschrijving opengesteld
k een ongewenste toespitsing juist het lieerde Kerk van'S-Grav
i-olfl zal zijn van een heilloos str^en *^kke" L
rr, miifnrmi rei) Pct, storting 1 Nov. a.s.
sp i
Zulk
haar gelijkschakeling cn uniformiteit.
Helaas kan men niet beweren, dat de
Nederlandse ouerheid op dit geond een
bijzonder lichtend voorbeeld geeft. De
sterke nivelleringstendenz, die zich open
baart in haar vooral op de inlellec uele
kringen der bevolking onevenredig cn
onrechtvaardig zioaar drukkende fiscale
politiek, is onlangs nog versterk-, door
het regeringsbesluit inzake de tweede
loonronde. Het motief van dit besluit
heeft duidelijk doen uitkomen, dat men
zich in Den Haag genoopt voelde meer
rekèning te houden met de belangen van
de hand- dan van de hoofdarbeiders.
Zulks hoewel de maatschappelijke po
sitie van deze laatsten verhoudingsge
wijs ongunstiger is dan die van de hand
arbeiders. Het gisteravond door de mi
nisterraad ter zake genomen besluit ver
andert aan deze situatie in wezen niet
veel.
Het is onder deze omstandigheden maar
al te goed te begrijpen, dat de hoofdar
beiders er weinig voor voelen de behOr-
liging van hun belangen toe te vertrou- 95
i peceiitrallieerde bedrijf,bond,-, Zjj voleindigde de vergelijking niet,
100, k 100
pet, storting
Nederland ontving een Marshall
toewijzing van 256.000 dollars voor che
micaliën en chemische preparaten.
De Onderlinge Brandwaarborgmij
Koning cn Boeke behaalde over 1949'50
f 28 926 winst en keert per aandeel f 16.40
uit.
C. van der Giessen s Werktuigen-
fabriek te Krimpen a. d. IJssel emitteert
333 aandelen elk 300 op naam, voor de
helft delende in winst 1950, a 106 pet. In
schrijving 16 dezer.
De aandeelhoudersvergadering der
Ned. Mij voor Havenwerken haalde niet
het quorum voor de beslissing over de
kapitaalsuitbrciding tot 10 millioen.
Recordprijs van tin
Tin noteerde te Londen de record-
prijs van 865 P. St. per ton.
Marshall-hulp verminderd
De Amerikaanse begrotingscommissie
heeft gelast, de Marshall-hulp vooi
jaar met 50 millioen dollar te verminde
ren, gezien de grote verbetering vai
goud- en dollarreserves in Europa.
Antwerpen en Gent roeren zich v
Het Belgische Kamerlid Willy Koninckx
(Antwerpen) heeft een interpellatie
gevraagd over de ongerustheid in
werpse en Gentse scheepvaartkringen
over plannen om de Benelux tot stand
te brengen voordat er een formele toe
zegging is gedaan over het kanaal Ant-
•penMoerdijk en de sluis van Ter-
Ontbinding Siemens en A.E.G.
De Geallieerden bereiden de ontbin
ding voor van Siemens en A.E.G. Ook
hier verwacht men verzet der Duitsers.
De producties der firma J. M. v.
Dusseldorp en Co Jan. t/m Aug. en Sept.
en: thee (droogt: P. Nangka 1.756.027
109.214 hkg., P. Malang 719.870 en
59.775. Soekawana 429.995 en 85.300, Tjipe-
Mangala 532.628 cn 30.621: thee (nat):
Lodaja 817.593 en 117.293, Balapoelang
489.759 en kinabast (droogt: Loda
ja 413.364 en 33.124 kg. P. Malang 61.479
5600, Balapoelang 26.670 en
kawana 27.708 en rubber: Tjipetir
Mangala 128.443 en 4990 kg. In de cijfers
i opkoopthee begrepen.
Alle invoerlicenties voor goederen
de Duitse vrije lijst zullen 14 dei
hun geldigheid verliezen als de goederen
niet zijn ingevoerd en betaald. Van f"
14 dezer worden geen nieuwe licenties
verstrekt.
De Sowjetunie zal 14 November a.s
te Genève besprekingen houden ovei
graanverkopen met Engeland Denemar-
(Advertentte/
Macaroni p. 250 gram los nü 21 ct.
Vermicelli p. 250 gram los nü 19 Ct.
Tomatenpurée per blikje 29Ct.
HAKA-Thee nog steeds voor oude prijs:
Roodmerk 86 ct.
Groenmerk 78 ct.
Bruinmerk 72 ct.
per 100 gram In een tijd van
m prijsverhogingen
|B betekenen deze
I prijsverlagingen
Niet om het gewin r- maar voor het gezin
HOE DE SCHEPEN REILEN EN ZEILEN
AALSUM 10 Bremen n Hamburg; Akkrum-
dijk 10 te Zanzibar; Alblasserdijk 10 van
Antw. n N York; Aldabi 10 Kan. eil n B
Aires: Alderamin 9 Las Palmas n West-
Afrika: Altair 10 Fern. Noronha n R'dam.
Amstelkerk 12 Monrovia: Amstelland 10
Fernando Noronha n A'dam; Andijk 10 te
Houston; Annenkerk 10 Sydney n Bris
bane; Arkeldijk 10 Key West n Havanna;
Arnedijk 10 Houston n N Orleans; Axel-
dijk 10 te Baltimore.
BACCHUS 9 v Curacao n N York; Bengkalis
10 Pt Said n Singapore; Bernina 10 van
Rouaan n Parijs; Blitar 10 Belawan n Rot
terdam; Blommersdljk 11 v Antw. n R'dam
Blue Boy 10 v Maassluis n Boston; Bosch
fontein 9 Mozambique n Beira.
CELEBES 10 v Algiers n Ind.; Ceram 10 Mes
sina n R'dam; Caltex Delft 10 Muscat n
10 v Muscl r
ELAM 10 te Ne\
(eland 10 v South-
Vdam; Ena 10
acao n Cristobal; Etrema 10 v Tako-
i n Pepel; Enggano 11 te Khorramshar.
FARMSUM 11 Kaap Race n A'dam.
GAASTERKERK 10 v Barcelona n A'dam;
Gemma 9 te Purflcet; Gouwe 10 v Kopmg
10 t
lorgestad;
ville; Heer
i 10 Bre
i Nor
kopine: Hydra 10 Cartagena n Pt Limon.
JUPITER 11 te Rotterdam.
KATWIJK 9 te Gdansk; Kota Agoend 10 v
Djeddah n Djakarta.
LAERTES 10 v Suez n Djakarta: Larenberg
10 te Bagnoli; Laurenskerk 11 Marseille
n R'damLa wak 10 v Calcutta n Singa
pore; Lekkerkerk 10 Lissabon n Calcutta;
Lieve Vrouwekerk 10 Koweit n Basrah.
ALT A 9 Yokohama n Mirl; Malvina 10
Singapore n Miri; Mapia 9 Penang n Am
sterdam; Marken 10 Calcutta n Madras;
Marisa 10 Thursday n Sydney; Meerkerk
10 Hongkong n R'dam: Meliskerk 10 Aden
n R'dam; Mcrak 10 te Casablanca; Mer-
wede 10 te Jacksonville: Mies 10 v Volde-
arvik n Sijusne; Midas 10
mptor
[olenker
Z Afrika: Mulan 10 v Holm-
10 1
Lobit<
OBERON 10 te Guanto: Ondina 10 v Alexan-
drië n Suez: Oranjestad 11 Crisobal n Car-
tajena: Orestes 9 Fort Aleza n Trinidad;
Overijssel 10 Djeddah n R'dam.
PARKHAVEN 10 Ouessant r. B Aires; Poly-
dorus 11 Kp Bougaroni n Soerabaja; Po
lyphemus 10 Suez n N Orleans: Pr. J. W.
Friso 10 Belle Isle n Montreal: Pr. Willem
II 11 v Khorramshar n Abadan; Pr. Wil
lem IV 11 te Chicagb.
RAKI 11 te Soerabaja; Rotula 9 Ras Fartak;
Rijnland 10 te A'dam.
SALAWATI 10 te
Alkm
10 te Na
n Galveston; Stad
fik; Stad Dordrecht 10
Stad Maastricht 11 v
R'dam n Savona: Stad Schiedam 10 v
nua n Gibraltar.
TABIAN 10 Aden n Ind.: Taüsse 11 Pt Said
n Djeddah: Tjikampek 11 te Zanzibar:
Trajanus 10 te Pt Cabello; Triton 10 te
Aruba.
UTRECHT 10 Balboa n Los Angeles;
VAN BRAKEL 10 te Zaandam.
WINTERSWIJK 11 te Paranagua; Woens-
drecht 10 San Salvador n Cartagena.
ZAAN 10 v Hanosand n R'dam; Zeeland
(SSM) 11 Kingsbride n Dublin; Zijpenberg
10 Gibraltar n Savona.
PASSAGIERS- EN TROEPEXSCHEPEN
CHITRAL 10 Malta -n Amsterdam.
JOHAN VAN OLDENBARNEVELT 10 van
Melbourne n Sydney.
KOTA AGOENG 10'v Djeddah n Djakarta.
MATRAM 10 v Singapore n Djakarta.
ORANJE 10 Kaap Bon n Djakarta.
TABINTA ÏO Krakatou n Hollar.dia.
WELTEVREDEN 10 Kaap St Vincent n Rot
terdam.
SKAUGUM 10 Dondrahead n R'dam.
WESTERDAM 10 te New York
GROOTE BEER 10 Dondrahead n R'dam
NEW AUSTRIë 10 Minicoy n R'dam.
Wet op belasting voor openbare
nutsbedrijven
Binnen enkele maanden wordt een
wetsontwerp op de belastingen voor
openbare nutsbedrijven ingediend. Hei
gaat minister Lieftinck te ver, al deze
bedrijven vrij te stellen van de vennoot
schapsbelasting en de ondernemingsbe-
lasting, zoals voor de winstbelasting ge
beurde. Zo mogelijk wordt het verschil
tussen nutsbedrijven, die rechtstreeks
aan een openbaar lichaam toebehoren, en
de andere openbare nutsbedrijven, die
de vorm van een N.V. hebben terwijl de
aandelen geheel- in handen van eon open
baar lichaam zijn, opgeheven. Voor de
boekjaren 1941—1944 was. dit echter nog
niet doelmatig. Dit heeft minister Lief
tinck geantwoord op vragen van het
Tweede Kamer-lid Janssen (K.V.P.)
Engeland versterkt burger
verdediging
In Engeland zal Zondag a.s. een inten
sieve campagne beginnen voor het wer
ven van personen voor de burgerverdeüi
ging tegen atoom-aanvallen. Sinds de
burgerverdediging ongeveer een jaar ge
leden opnieuw werd opgericht, hebben
ca. 30.000 personen zich hierbij aange
sloten.
Britse straaljagers favoriet
Volgens een overzicht van de Ameri
kaanse Aircraft Industries Association is
de Britse straaljager in vijftien andere
landen als standaardtype aanvaard.
Amerika nam 4/5 van de wereldproductie
van iijnvliegtuigen voor zijn rekening.
BESSY KIVING
ferm him muloed niet in overeenstem- - lippen op elkaar
m,ns zon rua met hun maattchappeWe schrüven.
betekenis. Democratie is nog iets mee. r,e'volgende m(
en iets anders dan neuzentellerij. vrouw Andïews de
Zelfs echter wanneer de hoofdarbeiders kinderen een" mor-
c"°deT» ISSE gegeven te hebben, wendde
zijde bepleite bedr(jfsbonden dai
Devolgende morgen kwam me-
zouden zij er wijs aan doen hun zelfstan
digheid als groep te bewaren. Een tot het
uiterste doorgevoerd centralisatiestreven
b\j de werknemers in de ontworpen pu
bliekrechtelijke bedrijfsorganisatie moet
leiden tot een uniforme machtsvorming,
die zich o.i. met het wezen der P.B.O.
moeilijk verdraagt. Wil de P.B.O. slagen,
dan behoort de solidariteitsgedachte de
grondslag te vormen voor een samen
werking, waarin alle groepen tot hun
recht komen en die de zeer gedifferen
tieerde belangen der verschillende groe
pen naar billijkheid en niet naar pxacht
behartigt. Bovendien mag men zich met
pater mr dr Th. Keulemans O.Carm. af-
vtagen wat de bedrijfsorganisatie nog
voor betekenis zal hebben wanneer alle
macht reeds bij voorbaat wordt gecon
centreerd in de bedrijfsbonden.
In deze tijd waarin ondanks allerlei
verklaringen van het tegendeel de waar
de der menselijke persoonlijkheid steeds
meer in de knel komt door een algemeen
maatschappelijk nivelleringsproces, kun
nen de hoofdarbeiders niet beter doen
dan hun zelfstandigheid tot het uiterste
verdedigen".
zij zich vriendelijk tot de gouvernante.
„Juffrouw Earl, ik geloof, dat
meneer Manning u gisteravond een
bezoek gebracht heeft. Hoe kent u
hem?"
„Ik heb hem eerst gisteren voor
het eerst ontmoet, maar wij hebben
al een tijd gecorrespondeerd."
„Werkelijk! Dat is voor u zeer eer
vol. Hij wordt geacht heel kieskeurig
te zijn."
„Hij is zeker bovenmatig critisch
aangelegd, toch vond ik hem vrien
delijk, zelfs hoffelijk. Onze correspon
dentie heeft zijn oorsprong in het feit,
dat ik voor zijn tijdschrift schrijf."
Mevrouw Andrews liet haar ivoren
haakpen vallen, en zat daar voor een
ogenblik met de ogen wijd open van
verbazing.
„Is het mogelijk? Ik had niet kun
nen denken, dat u e'en schrijfster was.
Waarom hebt u mij dat niet eerder
verteld? Wat hebt u geschreven?"
Edna noemde de titels van haar
uitgegeven artikelen op en mevrouw
Andrews riep uit:
„O! dat laatste is een van de mooi
ste dingen, die ik ooit gelezen heb,
(Advertentie)
l (ORIGINELE AUPING ON DER MPT RPS
EN RU PING PDRPDUS BQVENmTRPS)
en, ik heb mijnheer Manning dikwijls
lastig gevallen om mij te vertellen
wie het geschreven had. De toespraak
tot de Dertig bondgenoten is zo groot
in haar weemoed, dat de tranen mij
er bij in de ogen komen. Maar juf
frouw Earl, u zult nog eens beroemd
worden! Indien ik uw buitengewone
gaven bezat, dan zou ik er niet over
denken het leven door te zwoegen
als gouvernante."
„Maar mijn lieve mevrouw, ik moet
mijn brood verdienen, en ben dus
gedwongen te onderwijzen, terwijl ik
tevens ook schrijf."
„Ik begrijp niet, wat tijd u hebt
voor schrijven. Ik merk altijd, dat u
niet eerder bij de kinderen weggaat
voor zij slapen; en u-zelf hebt toch
slaap nodig om het leven te houden.
Bent u bezig iets te schrijven op het
ogenblik?"
„Enkele dagen geleden heb ik een
artikel afgekregen, wat nu in 't vol
gende nummer van zijn tijdschrift
komt. Natuurlijk heb ik overdag geen
vrije tyd, maar ik werk tot laat in de
avond."
„Jufrouw Earl, als u er niets op
tegen hebt mij met uw levengeschie
denis in kennis te stellen, dan zou ik
gaarne iets over uw jeugd en op
voeding horen."
Terwijl Edna een kort verslag gaf
van haar jeugd, nestelde Felix zijn
handje in de hare, en legde zijn hoofd
op haar knieën, gretig luisterend naar
ieder woord.
Toen zij ophield, dacht mevrouw
Andrews een ogenblik na, en zeide
daarop:
„Van nu aan, juffrouw Earl, zult
u een andere positie in mijn huis in
nemen; en 't zal mij een genoegen
doen u bij enige van mijn kennissen
te introduceren, die uw talent waar
deren kunnen. Ik hoop, dat u u niet
uitsluitend tot de kinderkamer zult
bepalen, maar enkele avonden be
neden bij mij komt zitten; en boven
dien zou ik willen, dat u bij ons aan
tafel eet, in plaats van bij de kinde
ren, die niet in staat zijn u naar waar
de te schatten
„Hoe weet u dat, mama? Ik kan u
één ding zeggen, ik stelde haar al op
prijs, voor dat ik uitgevonden had,
dat zij bestemd was om beroemd te
worden! Vóór dat ik wist, dat mijn»
heer Manning het de moeite waard
vond met haar rekening te houden.
Wij, „kindéren" oordelen voor ons
zelf, wij wachten niet, totdat wij uit
gevonden hebben, hoe andere mensen
er over denken, cn ik wil juffrouw
Earl niet missen! Zij is mijn gouver
nante, en ik wilde wel, dat u haar
met rust liet!"
Er was een berisping in de onge-
Hervormde synode viaagt:
Krachtige financiële actie op komst
De generale synode der Ned. Hervormde Kerk heeft gisteren besloten,
om de Algemene Synodale Commissie te verzoeken het bezuinigingsplan
voorlopig niet uit te voeren en geen enkel ontslag aan te zeggen, in af
wachting van de resultaten van een financiële actie, die volgens een ander
besluit van gisteren zal worden gevoerd.
ët is gebleken dat de collecten, waar
de kosten van het algemene kerke
werk. verricht door de raden van bij
stand. bestreden worden, in 1950 zovec!
zijn teruggelopen, dat een ingrijpende
bezuiniging nodig dreigt te zijn in de
vorm van vermindering van subsidie en
opheffing van enkele onderdelen van
het werk. ondanks het feit, dat op een
totale subsidie van bijna l',4 millioen
gulden f 645.000 door de organen zelf
verworven wordt.
De synode voelde er in grote meerder
heid niet voor, enige tak van het werk te
liquideren. Daarom werd besloten tot
een krachtige en goed, uitgewerkte fi
nanciële actie, waarbij de classicale ver
gaderingen zullen worden voorgelicht
Het besluit werd genomen met 35 tegen
9 stemmen.
Maandag en Dinsdagmorgen vergader
den commissies ter voorbereiding var
de behandeling der consideraties ovei
het ont\vcrp-Ke .korde en ordinantiën.
De synode deed de volgende benoe
mingen; tot de leden van de raad voo:
Kerk en ziekenzorg: J. Douma. arts
Soest en dr J. H v. d. Berg, arts te
duldige toon van spreken, van
jongen en zijn moeder beet zich op
de lippen, en lachte wat gedwongen.
„Werkelijk, Felix! Wie gaf jou het
bewijs, dat juffrouw Earl voor jou is?
Zij kan zichzelf dan wel heel geluk
kig prijzen, daar zij de eerste is. van
al je onderwijzeressen, met wie je
niet getwist heb op de msest on
beschaamde wijze, niet gevochten en
die je niet gekrabd hebt!"
„En omdat zij lief, goed en aardig
is, en ik van haar houd, moet u tus
senbeide komen, en haar van mij af
nemen om u gezelschap te houden..
Zij kwam hier om voor Hettie en mij
te zorgen, en niet om beneden bij de
gasten te zijn. Zij kan niet bij ons
weg, mama. ik heb haar zelf nodig. U
hebt de gehele wereld om mee te
praten, en ik heb niemand dan haar
alleen. Meng u er nu niet in, mama."
„Je bent erg zelfzuchtig en slecht
gehumeurd, mijn arme, kleine jongen,
en ik schaam me werkelijk over jou."
„Als ik het ben, dan is het omdat
„Stil. Felix!"
Edna legde haar hand op de bleke,
krullende lippen van de kreupele, en
gelukkig werd op dit ogenblik me-
vrouw Andrews geroepen.
Nauwelijks wachtend, tot de deur
achter haar gesloten, was, riep de
jongen hartstochtelijk uit:
„Felix! Noem mij toch niet Felix!
Dat betekent gelukkig; en zij had
geen recht, mij zulk een naam te
geven. Ik ben Infclix! Niemand houdt
van my, niemand zorgt voor mij, be
halve om mij te beklagen, cn ik zou
liever gegeseld worden dnn beklaagd.
Ik wilde wel, dat ik dood was en
rustte in Greenwood! Ik wilde wel,
dat iemand mij de hei-senen insloeg
met mijn kruk, en mij zo bevrijdde
van dit gCBtrompel door 't leven.
Zélfs mijn moeder schaamt zich over
mijn mismaaktheid! Zij had met mij
moeten handelen, zoals de Spartaneu
deden met hun zwakke kinderen! Zij
had mij in de rivier moeten werpen,
voor ik nog een dag was! Ik wilde,
dat ik dood was! O, ik wilde het! Ik
wilde het!"
(Wordt vervolgd).
Beioepingsweik
Ned. Herv. Kerk
leroepen: te Mensingewee
cand. te Groningen.
e d a n k tvoor Garderen L. Vroeg-
Inaewey te Papendrecht; voor Wouters-
voude J. T. Doornenbal te Oene.
Geref. Kerken (Art. 31 K.O.)
Beroepen: te Hoek cand. C. Trimp
e Amstelveen; te Axel A. Kuiper te
Heemse.
Meppel W. van der
Linden te Alkmaar.
Chr. Geref. Kerken
en: te Noordeloos P. de Smit
te Zeist.
1te Nieuv/poort W. Baaij
te Alphen aan den Rijn en C. Smits te
Driebergen.
Geref. Gemeenten
Beroepen: te Den Haag F. J. Die-
leman te Borssele.
Een stem over Ambon
uit de kerken
De raad van de Gereformeerde kerk
van Gouda heeft de regering een adres
gezonden over de strijd op Ambon. Daar-
roept deze kerkeraad de regering op
tot handhaving van het recht, de taak
door God opgedragen, tot inlossing
de plechtige beloften, voorts om
trouweloos te zijn tegenover een volk,
dat zijn trouw aan Nederland cn Oranji
betoonde, eeuwenlang, ook in de bangste
tijden en onder de moeilijkste omstan
digheden. „Onthoud Uw bijstand niet
die verdrukten, van wie zovelen hun
n lieten in de strijd voor Neêrlands
vrijheid. Help Ambon!"
Een afschrift van dit adres is gezonden
m alle kerkeraden der Geref. kerken
l Nederland, met het verzoek om zich
i gelijke zin tot de regering te richten.
Ds H. C. Zwahler in
Arnhem overleden
Bekend emeritus predikant van de
Haagse Lutherse Gemeente
In Arnhem is gisteravond, 78 jaar oud,
overleden ds H. C. Zwahler, emeritus
predikant van de Lutherse Gemeente in
Den Haag. Hendrik Christiaan Zwahler
werd geboren op 18 Januari 1872 in F
venter. Hij studeerde in Amsterdam
aanvaardde op 12 Januari 1896 zijn ambt
in Culembor Hii diende Gorcum, Does
burg, Stadska
naal, Weesp
vanaf 1914 tot
aan zijn emeri
taat in 1938 Den
'laag. Ds Zwah-
•er nam in 1915
n eigen kring
iet jeugdwerk
er hand en riep
de vereniging
van rechtzinni
ge lidmaten
Maarten Luther
n het leven.
Vooral in Spoor
.vijk heeft bij
veel gewerkt.
w V. In 1933 nam h
de Lutherkapel
aan de Haverschmidtstraat in gebruik.
Daarheen werd ook later het diacones-
senwerk. dat in het wijkgebou'
Zuid-Binnensingel ter hand was geno
men. overgebracht.
Ds Zwahler stichtte een afdeling
het Nederlands-Luthers genootschap
de in- en uitwendige zending. Hij
voorts bestuurslid van het Ned. Bijbel
genootschap, bestuurslid van Evangeli
sche Alliantie, idem van Pro Rege, se-
cundis-lid van de algemene synode,
zitter van het Ned. Lutherse Jongelings
verbond, hoofdredacteur van de Luthe
raan. Zijn stoffelijk overschot wordt Za
terdagmorgen op Nieuw Eik en Duinen
ter aarde besteld, na een rouwdienst, die
om half elf aanvangt in de Lutherse
kerk aan de Lutherse Burgwal.
ACADEMISCHE EXAMENS
LEIDEN. 11 Oct. Gesl. prop. e>
Godgeleerdheid J. H. C. Geusebro
Leiden.
KERKELIJKE EXAMENS.
De classis Ommen der Geref. kerken
heeft pracp. geëxamineerd en beroep
baar verklaard H. J. Bouwhuis te Den
Ham. cand .te Kampen.
In Kampen (Theol. Hogeschool der
Geref Kerken) zijn geslaagd: cand.
J. D. Kruithof, Boclestraat 23. Kampen,
cn prop. ex. P. Wildeboer, Elburg.
Ede.
Utrecht; tot lid van de regionale com
missie voor het Zuiden: ds Ph. F. Faber,
Hoensbroek; tot lid van de werkgroep
Kerk en prediking: dr R. B. Evenhuis.
Amsterdam. De synode besloot tot het
beroepen van ds G. Snijders tot predi
kant in algemene dienst te Harderwijk,
met de opdracht om voor te gaan bij de
Evangelisatie aldaar. Deze beroeping
geschiedde met instemming van de
kerkeraad van Harderwijk cn werd ge
daan voor djie jaar.
Boekwerk vol amendementen
op Kerkorde
Over de behandeling van de conside
raties kan worden gemeld, dat duizen
den amendementen op het ontwerp
kerkorde zijn ingediend door de classi
cale vergaderingen, provinciale besturen
organen van bijstand. Zij omvatten
boekwerk van honderden bladzijden
machineschrift, zo deelt ds F. H. Lands-
lan in De Hervormde Kerk mede.
Slechts vijf classes verklaarden zich
in meerderheid tegen het ortwerp. en
kele verklaarden zich voor, mits ie
Kerkorde op bepaalde punten (artike
len over de belijdenis, de leertucht, de
figuur van de ouderling-kerkvoogd, de
vicaris) ingrijpend zou worden gewij
zigd: de overgrote meerderheid (38 van
de 45 classes) diende wel een groot aan
tal voorstellen tot wijziging in, maar
verbond aan haar aanvaarding geen
strikt bindende voorwaarden, aldus ds
Landsman.
Op 16 October zal dr B. H. SUche
Bath het ambt van buitengewoon hoog-
riscli-soc.aie geschiedenis U Wagemngen
(Advertentie)
p" Maak Uzelf niet wijs, dat kort-
g ademigheid „Nu eenmaal bij
p Uw gestel hoort!" Neem het
H snel werkende, verzachten-
§1 de middel,dat het taaie en
lp gevaarlijke slijm oplost:
|P AKKERS
Hel lied dei
aethergolven
DONDERDAG 12 OCTOBER.
HILVERSUM I (402 m).
.00 KRO Nleuwa. 7.15 Gram. 7.45 Morgen
gebed en lit. kalender. 8.00 Nieuws en Weer-
hten. 8.15 Gram. 9.30 Waterstanden. 9.35
t. 9.40 Schoolradio. 10.00 NCRV Gram.
Morgendienst. 10.45 Orgelconcert. 11.00
KRO Voor de zieken. 11.45 Schoolradio. 12.00
Angelus. 12.03 Gram. 12.30 Mededelingen.
2.33 Gram. 12.55 Zonnewijzer. 1.00 Nieuw»
in katholiek nieuws. 1.20 Gram. 1.35 Piano-
ecital. 2.00 NCRV Promenade-orkest en so-
lst. 2.45 Voor de vrouw. 3.30 Sopraan en
piano. 4.00 Bijbellezing. 4.45 Vocaal ensemble.
5.00 Voor de jeugd. 5.30 Gram. 5.50 Rege-
uitzendlng. 6.00 Amusementsmuziek.
6.25 Gram. 6.30 Causerie „Over de vierde
loonronde". 6.45 Gram. 7.00 Nieuws en weer
berichten. 7.15 Vragenbeantwoordlng. 7.30
Gram. 10.15 Buitenlands overzicht. 10.35 uur
Kerkkoor. 10.45 Avondoverdenking. 11.00 uur
Nieuws. 11.15—12.00 Gramofoonmuzlek.
7.30 Gram. 7.50 VPRO Dagopening. 8.00 AVRO
en weerberichten. 8.15 Gram. 9.00 Morgen
wijding. 9.15 Gram. 9.30 Dansorkest 10 30
Voor de vrouw. 10.35 Gram. 10.50 Voor de
kinderen. 11.00 Gram. 11.45 Voor de Jeugd.
12.00 Lunchconcert. 12.30 Mededelingen. 12.33
„In 't Spionnetje". 12.38 Orgelspel. 1.00 uur
Nieuws. 1.15 Orkest-concert. 1.45 U kunt het
geloven of niet. 1.50 Gram. 2.00 Voor de
vrouw. 2.30 Zang en piano. 3.00 Voor de zie
ken. 4.00 Gevarieerd programma. 5.00 Voor
de Jeugd. 6.00 Nieuws. 6.15 Voor de tafelten
nissers. 6.00 Sportpraatje. 6.30 Voor de strijd
krachten. 7!00 Theaterorkest. 7.25 Zang en
plano. 7.45 Causerie over d« international*
vereniging van Diëtisten. 8.00 Nieuws. 8.05
Actualiteiten. 815 Radio Philh. orkest en
planoduo. 9.15 „Tranen over Johannesburg",
hoorspel. 10.15 „Let op de bel". 11.00 Nieuws.
11.15 Sportactualiteiten. 11.30—12.00 Gram.
Voor
irbeldei
12.55 1
Nieuws. 1.10 Mededelingen. 1.20 Filmpro
gramma. 3.10 Hoorspel. 3.40 BBC Northern
Orchestra en solist. 4.45 Causerie. 5.00 Voor
de kinderen. 5.55 Weerberichten. 6.00 Nieuws.
6.15 Sport. 6.20 Amusementsmuziek. 6.45 Voor
de boeren. 7.00 Romantische muziek. 7.30 uur
Pianorecital. 8.30 Gev. programma. 9.00 uur
Nieuws. 9.15 „Town forum". 10-00 Gev. pro
gramma. 10.30 Causerie. 10.45 Vlooi en
plano. 11.00—11.03 Nieuws.
ENGELAND, BBC Light Programme
247 en 1500 m.
12.00 Voordracht 12.15 Orkestmuziek. 1.00
Lichte muziek. 1.45 Voor de kinderen. 2.00
Voor de vrouw. 3.00 Lichte muziek. 3.45 Trio.
4.15 „Mrs Dale's Dagboek". 4.30 Causerie. 4.45
Variété orkest 5.30 Lichte muziek. 6.00 Or
gelspel. 6.15 Hoorspel. 6.30 Voor de jeugd.
7.00 Nieuws. 7.25 Sport. 7.30 Verzoekprogr.
8.00 Hoorspel. 8.30 Gev. Muziek. 9.00 Gevar.
programma. 10.00 Nieuw*. 10.15 Causerie 10.20
Dansmuziek. 11.00 Voordracht. 11.15 Dansmu
ziek. 11.56—12.00 Nieuws.
BRUSSEL 324 en 484 m.
12.00 Gram. 12.15 Lichte muziek. 12 30 uur
Weerberichten. 12.33 Voor de landbouwers.
12 40 Lichte muziek. 1.00 Nieuws. 1.15 Piano
spel 110 Filmmuziek. 1.45 Pianospel. 2.00
Muziekgeschiedenis. 3.00 Engelse les. 3.15 uur
Gram. 3.40 Franse le». 4.00 Gram. 4.15 Cause
rie 4 30 Vioolrecital. 5.00 Nleuwa. 5.10 Volks
liederen. 5.15 Voor de kinderen. 6.15 Syn
dicale kroniek. 6 25 Planoduo. 630 Voor da
soldaten. 7.00 Nieuws. 7.30 Gram. 730 Vrije
politieke tribune. 8.00 Verzoekprogramma.
9.00 Klankbeeld. 9.30 Gram. 9.45 Actualitei
ten 10.00 Nieuws. 10.15 Kamermuziek. 11.00
Nieuws. 11.05—12.00 Gramofoonmuzlek.
BRUSSEL 484 m.
12.05 Omroeporkest. 1.00 Nieuws. 1.10, 130
en 3.00 Gram. 4.30 Viool en plano. 4.50 Gram.
5.10 Dansmuziek. 6.30 Gram. 7.00 Omroep
orkest. 7.45 Nieuws. 8.00 Hoorspel. 10.00 uur
Nieuws. 10.15 Dansmpzlek. 10.35 Nleuwa. 11.00
Gramofoonmuzlek. 1135 Nieuw»,
