Mcfirihur strekt strategische toverstaf
ook uit over Hoord-Korea
De vijand vlucht en de Noordkust
is bereikt
Wist IJ
MAANDAG 9 OCTOBER 1950
BUREAUX: Steenstraat 37
Directie, Abonnementen- en Adver
tentie-afdeling: Tel. 22710 en TeL
23375. Redactie: Tel. 20408.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: 4.50 p. kwartaal;
1.50 per maand; 0.35 per week.
ADVERTENTIËN: 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting)
Een en dertigste jaargang No 8243
Hoofdredacteur: Dr. E. D1EMER
Chef-Red.: H. W. J. ENSERINK
Directie: F. DIEMER
Stantuasticft is gfjebfeoetz
mijn bert ia tcgljenspwt"
Hevige explosie..
net echt
ZIE PAG. 2
Ameiikanen boven 38ste parallel
Zuid-Koreanen vóór de poort van de
havenstad Wonsan
McArthur heeft de Noord-Koreanen nogmaals gesommeerd, zich over te
geven. Indien de wapens niet onmiddellijk werden neergelegd, zou hij
tot de noodzakelijke militaire actie moeten overgaan, om de besluiten
van de V.N. uit te voeren. Door het aannemen der resolutie in de Assem-
blée, werd hij hiertoe gemachtigd. Inmiddels zijn de eerste Amerikaanse
troepen de 38ste breedtegraad overschreden en wel bij Kaesong, in de
nabijheid van de Westkust. Twee uur na het oversteken van de grens,
werden de Amerikanen zwaar bestookt met artillerie- en mortiergranaten
van ingegraven Roden. Meer Oostwaarts deden de Amerikanen een aan
val in de richting van Korangpori. Aan de Oostkust maken de Zuid-
Koreanen vorderingen in de richting van de havenstad Wonsan, en zelfs
verluidt, dat dit strategische punt reeds is bereikt.
stand hopeloos bleek. Zij kwamen uit de
heuvels te voorschijn, waar zij zich de
afgelopen weken hadden schuilgehouden
en toonden „vrijgeleide-biljetten", die
eerder door de luchtmacht der V.N.
waren uitgeworpen. Van te voren was dit
gebied „murw gemaakt" met napalm
bommen, die gestremde benzine bevatten.
In totaal hebben de verbonden legers
sinds het begin der campagne meer dan
50.000 Noord-Koreanen krijgsgevangen
gemaakt en tot de oorlogsbuit behoorden
158 tanks, meest van Russische makelij,
honderden stuks machinegeweren, waar
van vele van Russische of Japanse
oorsprong.
Echec der Russen in de
Aasemblée
McArthur werd dus door de Assemblée
der Ver. Naties gemachtigd, om zijn
Wat te verwachten was. is dus ge
schied: De Amerikaanse troepen trachtten
boven de 38ste parallel het eenheidsfront
met de Zuid-Koreaanse troepen te her
stellen. Na reeds Zondag de- rivier de
Moedai te zijn overgetrokken, hadden de
Zuid-Koreaanse speerpunten vanmorgen
een punt bereikt op 9 km. afstand ten
Z.O. van de belangrijke industriële haven
Wonsan. Patrouilles en verkennings-
vliegers maakten er melding van, dat de
Roden begonnen zijn zich ten Westen
Noorden der stad terug te trekken.
Tot goed begrip van de stand
zaken dier dat zich vier Zuidelijke
I divisies op 'oordelijk gebied bevinden.
De strijdwijze der Roden vertoont thans
soortgelijke trekken als die der Ameri-
I kaanse troepen in het begin van de
campagne. Zij bestaat namelijk uit ver
tragingsacties door de achterhoede,
waarbij de verliezen zo gering mogelijk
moeten zijn.
Wij wijzen er op, dat de militaire
operaties in Zuid-Korea nog niet
I eindigd zijn. In het Zuiden, 10 km. ten
j Noorden van Jongdong, tussen Koemtsjon
i en Taedjon, hebben de Amerikanen slag
geleverd tegen een Noord-Koreaanse
troepenmacht van ongeveer 2000 man, die
i naar het Noorden trachtte uit te breken.
I Hierbij zouden 1400 Roden gesneuveld
I zijn of krijgsgevangen gemaakt.
Circa 1000 Noord-Koreanen gaven zich
met hun officieren over, toen hun toe-
Zending trekt zich
van Bali terug
Aanwezigheid van Nederlanders
voorlopig gevaarlijk
De zendingspredikanten van Balt, ds
H. J. Franken, ds Th. B. W. G. Gram
berg en ds H. J. Visch, alsmede de taal
geleerde van het Ned. Bijbelgenootschap
dr J. L. Swellengrebel, hebben onder
goedkeuring van de zendingsleiding en
van het N.B.G. besloten, dit eiland voor
lopig te verlaten.
De bevolking van Bali is in de laatste
tijd zo in opwinding gebracht over het
Nieuw-Gumea-vraagstuk, dat de predi
kanten het niet alleen terwille van hun
j eigen veiligheid, maar ook terwille van
de positie der kerk van Bali raadzaam
I hebben gevonden zich terug te trekken
j De kerk van Bali is groeiende, maar de
aanwezigheid der Nederlanders" zou on
der de huidige omstandigheden een be
lemmering en een gevaar voor naar
j kunnen opleveren.
I Sommigen der zendingsarbeiders zul-
len zich op Java vestigen in afwachting
van het ogenblik dat zij hun arbeid oo
Be-li kunnen hervatten. Over enke'c
i maanden zal men een duidelijk beeld
van de situatie kunnen hebben. De vrouw
en kinderen van enkelen hunner reizen
I naar Nederland in afwachting van het
periodiek verlof en op medische gronden.
Venezuela geeft Aru
banen niet thuis
Het voornemen van enkele Arubanen
om Venezuela te bewegen tussenbeide
l te komen in het conflict over de verde
ling van de Statenzetels in de Neder-
1 landse Antillen, schijnt weinig succes te
oogsten. Volgens de Amigoe di Curasao
heeft de regering van Venezuela mede
gedeeld, geen prijs te stellen op het be
zoek van een delegatie van 5 Arubaanse
Staten-leden. Het blad wijst er op, dat
de -toestanden in de Antillen toch niet
erg koloniaal zijn. In andere landen zou
den de heren reeds lang achter slot en
gTendel zijn gezet.
Een kade verdween te Ilsvik bij
Trondheim in Noorwegen tengevolge
van een aardverzakking. Het was een
kade van ongeveer 50 meter, die zomaar
njet kranen en al in het water verdween,
13000 kubieke meter grond verzakte.
troepen de 38ste parallel te doen over
schrijden. Meit 47 tegen 5 stemmen en
8 onthoudingen werd de Britse, maar in
feite „de acht mogendheden-resolutie'
aanvaard, waarbij Korea weer onafhan
kelijk en verenigd moet worden. Ook
Nederland heeft deze resolutie gesteund.
Het plan van Rusland, waarbij de
onmiddellijke terugtrekking van alle
V.N.-troepen werd geëist, verwierf alleen
de stemmen der vijf landen van het
Sowjet-blok. Ook India onthield zich
van stemming over de Britse resolutie.
De afgevaardigde van India drong er
op aan, een bepaalde tijdslimiet in t«
stellen voor de bezetting van Noord-
Korea, vrezende, dat het conflict zich zou
kunnen uitbreiden.
Bepaald belachelijk-was de opmerking
van de gedelegeerde der Oekraine,
Amerika ervan beschuldigende, dat hei
voornemens was, zich meester te maken
van Mandsjoerije en heerser te willen
worden van geheel Azië.
Er is thans een commissie ingesteld,
die toezicht zal houden op de komende
verkiezingen voor een regering voor ge
heel Korea. Nederland heeft daar
o.a. zitting in; India heeft een plaats ge
weigerd. De Russische klacht „over hel
schenden van het Chinese luchtruim werd
naar een „speciale commissie" verwezen
Zoals reeds als onze verwachting uit
gesproken. wordt de kwestie Formosa
naar de politieke commissie der
Assemblée verwezen. Turkije werd als
opvolger gekozen van Egypte ii
Veiligheidsraad, nadat de Libanon zich
bij de dertiende onbesliste stemming had
teruggetrokken.
Vermelden wij nog, dat de Zuid-
Koreaanse minister Ben C. Limb via New
York heeft verklaard, dat de Roden
streng zullen worden gestraft vooi
begane wreedheden.
Met zes man gratis gebracht...
In de grote steden is het altijd een probleem, hoe men de straatjeugd iets
nuttigs in handen kan geven om aldus de baldadigheid in te tomen. In
Almelo heeft de politie, in navolging van andere steden, er wat op gevon
den: een jeugdboerderij, waar het jonge volkje zich leerzaam kan vermaken.
De politie heeft laten ien, dat het haar ernst is, op goede uoet le willen
leven met de jongens van de straat en zij demonstreerde dit, door de „aan
komende landarbeiders" per motor-met-zijspan naar de plechtige opening
van de boerderij te brengen
Militairen uit Indonesië
voor Korea
Met een speciaal vliegtuig uit Indo
nesië verwacht men vanavond om half
zeven op Schiphol 48 Nederlandse vrij
willigers voor de strijd op Korea Zij
reizen onmiddellijk door naar de Nieu
we Alexanderkazerne in Den Haag oir
zich daar bij het detachement voor Ko
rea te voegen. In de loop van de week
wordt rog een vliegtuig met vrijwil
ligers voor Korea uit Indonesië ver-
De mannen vertrekken omstreeks 20
October uit Roterdam, zoals we reeds
meldden vermoedelijk met de Zuider
kruis.
Prinsesjes dronken (ongestoord)
limonade in Amsterdam
De Prinsesjes Beatrix. Irene en Mar
griet zijn Zaterdagmiddag met twee
vriendinnetjes en met twee hofdames
aanwezig geweest bij de jeugdvoorstel
ling van het ballet Abracadabra in de
Amsterdamse Schouwburg. Het publiek
was zo verstandig geen reacties te geven
toen de hoge bezoekstertjes binnentra
den en in de pauze konden deze onge
stoord haar glaasje limonade drinken.
Tragisch einde van een
jager op eenden
De 40-jarige G. Tuinman uit Gene-
muiden is Zaterdag tijdens een jachtpar
tij in de Mastenbroeker polder (gemeen
te Zwollerkerspel) om het leven geko
men door een schot hagel uit zijn eigen
geweer. Hoe het ongeluk zich precies
heeft afgespeeld, heeft geen van de zes
mannen uit Genemulden, die met hem
op eenden en hazen jaarden, kunnen
zien. De volle lading hagel uit het ge
weer, dat hij in zijn handen klemde, was
hem in het achterhoofd gedrongen. Het
duurde enige tijd voordat medische hulp
kon worden verleend. Spoedig na aan
komst in het zeikenhuis te Zwolle
de heer Tuinman overleden. Hij laat
vrouw en vier kinderen achter.
4¥ ■m AT-
AMBON SLAAT TERUG
Ook op het eiland Ceram gaat het de
goede kant uit
De Ambonnezen slaan de vijand terug ondanks de grote overmacht aan
mensen en materiaal, waarover de Indonesiërs beschikken. Gisteren
meldde het bureau der Zuid-Molukken: „Zaterdagavond om 7 uur werd
Hitoe veroverd. (Andere berichten spreken van Hitoe Lama, een plaats
aan de Noordkust en een der eerste stellingen, die door de Indonesiërs
bij-hun landingen werd ingenomen). De vijand vlucht naar het Noorden,
waarbij op de smalle wegen vele mensen, wapens en voedsel in onze handen
vallen.
„Op Oram staan onzé troepen na de
verovering van de plaatsen, die wij Don
derdag meldden, vlak voor Pi roe aan de
kust.
Radio-Ambon roept vier maal per dag
de Ambonnese militairen buiten de Zuid-
Molukken op en verzoekt hun, onmiddel-
k naar hel vaderland terug te keren
Een Indoneeisohe-mlHtaire autoriteit te
Djakarta daarentegen verklaarde Zon
dag tegenover AP, dat de strijd op Am-
bon binnen enkele dagen tot het ver
eden zou behoren en dat de Indonesisohe
•oorhoeden de stad Ambon Zaterdag tot
>p enkele kilometers genaderd waren.
De Indonesische minister Leimena
iprak Zaterdag met Aneta, toen hij te
Djakarta terugkeerde van een bezoek
de Zuid-Molukken, Hij vertelde o.a.,
het grootste deel van Ambon door
de Indonesische troepen zou zijn bezet.
Hij voegde er aan toe, dat" de voorhoede
der Indonesiërs thans 15 km. benoorden
de stad Ambon zou staan. (Als men deze
mededeling controleert met de paasei
de hand, dan zou het blijken, dat de
Indonesische troepen thans midden in de
zee staan en kopje onder). Ook vertelde
dr Leimena, dat dr Soumokil naar
ram was gegaan en in het oerwoud
blijf houdt. Hij dacht, dat de zaak bin
nen enkele dagen opgelost zou zij
Het Franse persbureau A.F.P.
neemt, dat de Indonesische regering
waarschijnlijk niet voor heden de brief
van de Unci beantwoorden zal. Natsir
zou eerst de bevoegdheden der commis
sie willen onderzoeken.
In verband met de onrust onder d<
Ambonnese militairen op Java heeft de
ertegen woord iger van de Zuid-Moluk-
:en in Den Haag zich telegrafisch in ver
binding gesteld met de Unci en haar ver
zocht te bemiddelen, opdat de onderhan
delingen over de huidige moeilijkheden
kunnen beginnen. Indien de Unci vrijge
leide w(l verstrekken voor de afgevaar
digden van de Republiek der Zuid-Moluk
ken. willen ilese zich naar Djakarta be
geven.
Volgen® A P. voer een woordvoerder
in Radio-Ambon heftig uft tegen
verklaring van de afgetreden p]<
vangende hoge commissaris mi
bij zijn aankomst op Schiphol als
grootste deel van de bevolking van Am-
voor aansluiting bij de R.I.S. zijn
est en een kleiner deel voor onaf
hankelijkheid, terwijl de. komst van de
groene en rode baretten de doorslag zou
hebben gegeven voor het laatste. De
•oordvoerder betoogde, dat de onafhan
kelijkheidsbeweging door het gehele volk
wordt gesteund.
Het jachtseizoen van de Zuid
Hollandse Jachtvereniging werd
Zaterdag geopend met een jacht-
rit langs het strand en door Was
senaar. Een idyllisch tafereeltje
aan onze Noordzeekust!
Dronken jachtopziener
schoot op arbeider
„Ik ben van de politie. r(jd maar ot
me heen"
Een dronken jachtopziener heeft dezer
dagen te Putten een arbeider in het zit
vlak geschoten na een woordenwisse
ling met de chauffeur van een bus, die
niet om hem heen wilde rijden. De be
stuurder van de bus, die aardappelrooi
ers uit de Haarlemmermeerpolder naai
huis bracht, wilde de Dorpsstraat in. Dit
werd onmogelijk gemaakt door enkele
personen, die midden op de weg stonden
Daarom stopte de chauffeur op de krui
sing. waar een der arbeiders, de heer G
Bouten, uitstapte. Toen men aan de per
sonen op straat vroeg, opzij te gaan, riep
een van hen: „Ik ben van de politie, rijd
er maar omheen!" Het was de jachtop
ziener A. v. d. B. van het landgoed
Groenenbeek. De chauffeur wilde sa
men met de jachtopziener naar de po
litie, maar V. d. B. sommeerde de arbei
ders, die naar buiten waren gekomen,
weer in de bus te gaan, daar hij anders
zou schieten. De heer Boutens zette zij
zak met aardappelen neer en groette zijn
kinderen, die hem opwachten, wa
hij evenals de anderen weer naar bin
nen ging Hij werd echter nog door
schot van de jachtopziener getroffen-
Toen de andere arbeiders een dreigend
houdipg innamen zei de jachtopzienei
dat er nog meer patronen op zijn re
Een voorbijganger waarschuwde d
politie, die V. d. B. in zijn kraag pakte.
De arbeider Boutens is naar het zieken
huis vervoerd.
Ernstig bedrijlsongeluk te Pernis
DAT het 75-jarig bestaan van de Kon.
Mij De Schelde te Vlissingen Zaterdag m
besloten kring is gevierd en een plaat
van de 273 door de maatschappij ge
bouwde schepen.
DAT de wnd commandant van het
eerste regiment genietroepen, kol. J. C.
G. Nottrot, Woensdag in Den Bosch het
commando zal overdragen aan luit.-kol.
S. L. Huizer van het voormalige K.N.I.L.
en tevens 11 officieren worden beëdigd.
DAT het echtpaar Chr. MulderHayce
te Apldoorn morgen 60 jaar is getrouwd.
DAT de reünistenvereniging van het 2'
bataljon van het 7e regiment infanterie
Zaterdag t.g.v. het eerste lustrum
krans legde bij de Indische urn var
monument op de Dam.
DAT de scheepvaart op de Oude IJssel
van Woensdagmiddag 6 uur tot 22 Octo
ber zal zijn gestremd.
DAT de voorzitter van de Algemene
Ned. Diamantbewerkersbond, T. v. Muy-
den, die tevens voorzitter van het Inter
nationaal Verbond van Diamantbewer
kers was, Zaterdag op 51-jarige leeftijd
te Amsterdam is overleden.
DAT de KNAC enkele wegbeheerders
om maatregelen heeft verzocht tegen het
gevaar, hetwelk opspattend grind kan
i DAT voor de R. v. C. Zaterdag 14 jaar
(B.G.-vonnis 18 jaar) werd geëist tegen
Karei Robbertsen te Arnhem, die o.a. te
AlpheQ aan den Rijn personen ter dood
[had gebracht zonder voorafgaande pro-
Griekenland het „nieuwe
Korea"?
Volgens het Griekse opperbevel bestaan
m Oost-Europese communistische landen
gereorganiseerde Griekse guerillastrijd-
krachten, die gereed zijn voor een inva
sie in Griekenland, aldus is op een con
ferentie te Athene tussen de Griekse
autoriteiten en de hoofden van de Britse
en Amerikaanse militaire missies,
gedeeld.
DAT de internationale Horecaftentoon.
stelling te Amsterdam in totaal 70000
bezoekers heeft getrokken.
DAT de professoren dr G. Krediet, dr
G. M. v. d. Plank en dr J. H. ten Thije
benoemd werden tot ereleden der Mij
voor Diergeneeskunde op het in Utrecht
gehouden congres onder voorzitterschap
van dr IJ. M. Kramer uit Voorburg.
DAT een nieuwe verdieping op de mij.
nendienstkazerne in Den Helder zal
worden gebouwd, waarvan de kosten
f 238.500 bedragen.
DAT de Stichting voor de Landbouw
met minister Mansholt overeen is geko
men op 2 Nov. definitieve onderhande
lingen te voeren over de nieuwe melk
prijs.
DAT de nieuwe directeur van de Hol
land—Amerika Lijn, de heer W. M. H.
v. d. Vorm. op 1 October zijn functie
heeft aanvaard.
DAT de Centrale van Politie-organisa-
ties op 12 October in Esplanade
Utrecht het feest herdenkt, dat dit jaar
voor de vijftigste maal de examens voor
het politie-diploma worden afgenomen.
DAT het bestuur van de Eerste Ned
Parachutistenclub thans definitief is vast
gesteld met drs F. Ledeboer als voorzit
ter n B. W. ten Cate, Rijnsburgerw. 137
Leiden als secr.-penningm.
DAT de Ned. Juristenver, en de KNAC
aangedrongen hebben op een intensievere
verkeerscontrole op de buitenwegen.
DAT dr Caesar Lattes, een Braziliaans
atoomgeleerd, heden op Schiphol voor
een verblijf van een maand in ons land
arriveerde om diverse inkopen te doen
voor electronen- en hoogspanningsinstal
laties.
Ontploffing in paraffine-fabriek van de Bataafse
Vijf arbeiders gewond, van wie twee zware
brandwonden opliepen
jarige A. van Wijk uit Poortugaal e
27-jarige P. Wierik uit Schiebroek, die
tweede en derde graads verbranding over
het gehele lichaam hebben opgelopen, .1e
27-jarige M W. van Leeuwen en de 22-
jarige J. Lankens, beiden uit Vlaardin-
gen, die brandwonden aan gezicht er.
handen opliepen. De 24-jarige D. Geluk
uit Rotterdam werd door glasscherven
licht gewond.
Gistermorgen is door een explosie in
de paraffmefabriek van de B P.M.
Pernis een ernstige brand uitgebroken,
waardoor vier arbeiders werden gewond.
De schade aan het gebouw is aan
lijk.
In een pijpleiding op de raffinaderij
was een lek ontstaan. Daardoor moet
brandbare olie op een pijpleiding zijn
gedruppeld. Mede door de aanwezige
gassen heeft zich toen in het ongeveei
100 m2 grote gebouw, waar acht arbei
ders aan het werk waren, een explosie
voorgedaan. De bedrijfsbrandweer be
streed met 20 stralen het vuur. 's Mid
dags om één uur was de brand bedwon
gen. De paraffineïabriek brandde ge
heel uit.
De vier gewonde arbeiders zijn: de 35-
DAT de H-brigade toch op de gewone
tijd. d.w.z. nog deze maand, uit Indo
nesië vertrekt, dit in tegenstelling tot be
richten volgens welke deze brigade we
gens de gebeurtenissen in Ambon voor
lopig nog zou blijven.
DAT de tot 1951 uitgesloten Nederl.
schrijfster Jo van AmmersKüller in
Frankfort een roman in de Duitse taal
zal publiceren over de figuur van Naun-
dorf (Lodewyk XVII), wiens gebeente
dezer dagen in Delft is opgegraven.
DAT vanochtend op de droogzolder van
het graanpakhuis De Stad IJlst aan de
Eendrachtskade te Groningen een brand
woedde, waarbij een voorraad bietenzaad
verloren ging
DAT de Amsterdamse rechtbank van
morgen de 27-j lQS-werkman H. F. W.,
wegens mishandeling van een medemin
naar veroordeelde tot 6 maanden, waar
van 4 voorwaardelijk en met de bepa
ling. dat hij in 2 jaar niet in een café
mag komen.
Dat mr D. A. P. v. d. Ende, mr A- van
Dongen en mr G. H. Slotemaker de
Bruine, allen urt Den Haag, naar de V S
ir studie van de over-
en -administratie te
vertrokken
heidsbegroting
maken.
DAT Zaterdag in het gebouw van de
Halcyonlijn te Rotterdam een gedenk
plaat is onthuld ter nagedachtenis van de
69 tijdens de oorlog omgekomen zeelie
den van deze maatschappij.
DAT landbouwers bij de organen van
de Stichting voor de Landbouw gratis
een loonboek kunnen aanvragen, als ze
zich verplichten eens per kwartaal een
doorslag van hun loodadministratie aan
het Landbouw Economisch Instituut te
Den Haag op t« zenden.
Chuichill-koozts
Churchill komt vandaag in Kopen
hagen. De Deense bladen hebben
reeds 35.000 woorden aan hem ge
wijd; 1000 vlaggenstokken zijn in de
grond gestoken en 1000 agenten staan
op wacht langs de route van Chur
chill's auto. Meer dan 10.000 mensen
juichen hem vandaag toe. als hij op
het balcon verschijnt. Crica 50 000
blaadjes worden uitgedeeld met de
tekst van „for he is a jolly good fel
low Hij zal gezeten zijn in de auto
van de Koning van Denemarken, en
voor het eerst zal ook een detective
meerijden. Churchill wordt benoemd
tot doctor honoris causa in de wijs
begeerte aan de universiteit te Ko
penhagen. Gekleed in pandjesjas en
witte das zal hij een zilveren sigaren
doos van het Deense goudsmeden gilde
ontvangen. En voor mevrouw Chur-
chlil is er een platina broche in de
vorm van een vlinder, getooid met
diamanten.
Ds P. G. de Vey Mestdagh
met emeritaat
Ds P. G. de Vey Mestdagh, de beken
de Ned. Herv. predikant te Rotterdam,
die op 14 November a.s. 65 jaar hoopt
te worden zal op 1 Jan. met emeritaat
gaan. Ds de Vey Mestdagh zal op 31 Dec.
in de Koninginnekerk te Rotterdam af
scheid preken en zal zich wetterwoon te
Ede vestigen, waar hij voorganger wordt
de Hervormde evangelisatie.
-s a.s. emritus predikant was'o.m. in
Wassenaar, waarna h(j zich in 1924 aan
de Rotterdamse gemeente heeft verbon
den. Van 1940 tot 1942 is hfj tijdelijk uit
geleend aan de Ned. Herv. gemeente te
s-Gravenhage.
Ds De Vey Mestdagh is voorzitter ge-
'eest van de Nederlandse Zondagsschool
Vereniging en heeft in ons land vooral
bekendheid gekregen door zijn talrijke
winterlezingen in diverse plaatsen. Na de
oorlog heeft h\j drie reizen als leger-
predikant naar Indonesië gemaakt.
Na een halve eeuw
rpOEN IN 1898 het eerste ontwerp voor
een sociale verzekeringswet in ons
land werd ingediend, was de kwestie
de uitvoering al dadelijk een strijd
punt van de eerste orde. De regering
wilde deze uitvoering leggen in handen
rijksinstelling en dr A. Kuyper
kwam hier in zijn bekende .groot
amendement" krachtig tegen op.
Dr Kuyper bepleitte toen reeds de
zelfwerkzaamheid van de organen vao
het maatschappelijke leven tegenover de
vergaande invloed van het staatsgezag.
Aan dit optreden is het te danken, dat
de Ongevallenwet 1901 althans enige
mogelijkheid bood voot actieve deel
neming van het bedrijfsleven bij de uit
voering der sociale verzekering.
Wij zijn nu een halve eeuw verder en
de sociale verzekering heeft een door
Kuyper en Talma nooit vermoede vlucht
genomen. Steeds meer is op dit terrein
de staat teruggedrongen en steeds meer
het oordeel veld, dat de sociale ver
zekering een zaak van het bedrijfsleven
Nu dan ook een algehele herziening
de uitvoering dier verzekering aan
de orde is gesteld, mocht worden ver
wacht. dat deze ontwikkeling zou wor
den bekroond op zulk een wijze, dat
thans het bedrijfsleven de volledige ver
antwoordelijkheid voor deze uitvoering
gaan dragen. Zij, die dit hoopten,
zijn echter bitter teleurgesteld.
Het huidige wetsontwerp herziening
uitvoeringsorganisatie der sociale ver-
:ekering is voorwaar niet na oppervlak
kige voorbereiding tot stand gekomen.
Reeds op 7 Mei 1943 instaUeerde de
Nederlandse regering te Londen een com-
onder voorzitterschap van mr dr
A. A. van Rhyn, die deze kwestie bestu
deren moest.
-MCEN STELDE HET ZO. dat een be-
1V1 drijfsveresuging op verzoek zelf de
administratie voeren mag, mits
technische bezwaren zich hiertegen niet
verzetten. Hier was dus reeds een com
promis tot stand gekomen, waarbij de
gelijkwaardigheid van eigen uitvoering
centrale administratie werd bereikt.
In het huidige ontwerp wordt echter
toch het accent gelegd op centrale admi
nistratie. en de eigen uitvoering door de
bedrijfsverenigingen wordt op de achter
grond gedrongen.
Bovendien worden niet de bedrijfs
verenigingen belast met de opbouw van
het centraal administratiekantoor, maar
de sociale verzekeringsraad. Deze raad
krijgt de dubbele functie van uitvoe
ringsorgaan en toezichthoudend orgaan,
at ook al zeer ongewenst is.
Naar onze mening zou het veel juister
zijn geweest, wanneer een te vormen
federatie van bedrijfsverenigingen de
volledige verantwoordelijkheid voor de
uitvoering te dragen kreeg, zodat de
raad zich tot het houden van toezicht zou
kunnen beperken. Nu is er voor een
dergelijke federatie geen plaats.
In het ontwerp wordt nu de sociale
verzekeringsraad met zoveel macht be
kleed. dat de bedrijfsverenigingen het
gevaar lopen tot uitvoeringsorganen van
deze raad te worden gedenatureerd.
Natuurlijk geven wij onmiddellijk toe,
dat de overheid de taak heeft als hoedster
algemeen belang toezicht te
oefenen op de organen die de sociale
verzekeringswetten uitvoeren. De aan
handen en voeten gebonden bedrijfs
verenigingen, die het wetsontwerp wil,
kunnen oi. echter nauwelijks meer als
organen van het bedrijfsleven aange
merkt worden, zelfs al zouden zij voor
een groot deel het recht krijgen een
eigen administratie te voeren.
MEN KAN HIERTEGEN wel aanvoe
ren, dat de sociale verzekeringsraad
toch voor 2/3 uit vertegenwoordi
gers van het bedrijfsleven zal bestaan,
maar deze vertegenwoordigers zitten daar
om toezicht te oefenen namens de „cen
trale overheid". Bovendien wordt de
voorzitter door de minister benoemd en
is voorafgaande goedkeuring van dezelfde
bewindsman nodig voor de benoeming
van een secretaris. Van deze raad hebben
de bedrijfsverenigingen slechts „gebod op
gebod en regel op regel" te verwachten.
Het behoeft dan ook niemand te ver
wonderen, dat de Chr. sociale organi
saties grote bezwaren heb'. :n tegen dit
ontwerp. Het is de eerste maal in de ge
schiedenis, dat Chr. werkgevers, boeren,
middenstanders en werknemers over een
belangrijk sociaal probleem geheel
dezelfde mening hebben en zo kon dan
het convent der Chr. sociale organisaties
zich in een adres tot de Tweede Kamer
richten. Deze eensgezindheid zal aan de
in dit adres naar voren gebrachte ge
dachten ongetwijfeld groter kracht ver
lenen. Wy spreken ue wens uit. dat onze
volksvertegenwoordiging naar deze waar
schuwende stem zal willen luisteren,
zoals de Eerste Kamer dat een halve
eeuw geleden deed, toen ds Kuyper in
wezen dezelfde gedachte verdedigde.
Alleen op deze wijze zal het mogelijk
zijn, dat het bedrijfsleven bij de uitvoe
ring der sociale verzekering alsnog de
plaats krijgt aangewezen, die het naar
onze opvatting rechtens toekomt.
Definitief dubbel spoor over
Oude Maas bij Dordt
De spoorbrug over de Oude Maas bö
Dordrecht heeft thans definitief een
dubbel spoor. Zaterdagnacht is de laat
ste aansluiting verricht Men is er van
12 uur tot 7.18 uur mee bezig geweest,
onder leiding van prof. ir K. H. C W.
v. d. Veen
Jongetje gedood bij spel met
„vreemd ding"
Een jonger van zeven jaar, het oudste
zoontje van de landbouwer J. Langen
te Weiten (Zuid-Limburg), werd gis
termorgen op slag gedood bij het ont
ploffen van een „vreemd ding", dat een
projectiel bleek te zijn Twee andere
kinderen uit het gezin, die samen met
hun broertje met het oorlogstuig aan
^^spelen waren. bleven ongedeerd.
WEERBERICHT
Enige regen
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Geleidelijk toenemen-
de bewolking met morgen eni-
Se regen. Zwakke tot matige,
'n de kuststreken later krach-
tige Zuid-Westelijke wind.
Xir Stijging van temperatuur.
(Opgemaakt te 10 uur).
ZON EN MAAN
Dinsdag: Zon 6.55—17.58 uur; Maai
5.15—1728, 11 October N. M.