Sprookjes in boetseerklei
en marsepein
DE
ma
Edna Earl
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
3
DONDERDAG 5 OCTOBER !S50
In Leiden weid een centrum geschapen
Carel van Laere leert bakkers modeleren
(Van een onzer verslaggevers)
MEER DAN TWAALF AMBACHTEN oefende Carel van Laere uit. Het waren
er welgeteld 45, maar van 46 ongelukken kan men by deze jonge man, uit
het Cuj'kse naar Leiden gekomen voor het geven van boetseercursussen aan
bakkers, toch niet spreken. Zijn werk trok de aandacht \an het artistieke am
bacht en van de pers in hoge mate en zelfs was er een ogenblik sprake van boet-
seerlessen aan de Prinsesjes op Soestdjjk. Nee, de man, die het gehele afgelopen
tomerseizoen cursussen in het modeleren gaf in de proefbakkerij van de firma
Backer en Co. N.V. aan het Utrechtse Jaagpad te Leiden, heeft een toekomst vol
mogelijkheden voor zich.
Carel van Laere is afkomstig uit het
bakkersbedrijf. Hijzelf haalde zowel in
het bakkers- als in het kruideniersvak
diploma's, begon een ceramisch bedrijf,
verkocht dit weer en ging van het geld
rtuderen aan de Arnhemse academie.
Want Carel ontdekte, dat hij talenten zijn schaarse vrij.
had voor boetseren. Zo kwam hij
beeldhouwklasse terecht, maar verbrak
de oude banden niet. Zijn vaardige han
den waren te vertrouwd met de mate
rialen van het bakkersbedrijf. Boven
dien ontdekte zijn levendige geest
nieuwe mogelijkheden en bleef het
ces niet uit. Wat was logischer, dan dat
hij weer terugkwam in het vak? En zijn
collega's nieuwe wegen ging wijzen'
Succes op succes
Zo kwam het, dat Carel van Laere n;
Vele publicaties in de vakpers een boekji
voor zijn bakkers-vakgenoten ging
•dhrijven, dat er in ging als de spreek
woordelijke koek. Dat trok nog méér
aandacht in zijn richting en Carel, die
met de z.g.n. douche-kleuren
firma Backer in Leiden had kennis ge
maakt. begon in de sedert begin 1950
nieuw betrokken fabriek aan het
Utrechtse Jaagpad een serie cursussen
voor bakkers uit het gehele land. De
cursussen duurden twee dagen en wer
den gegeven tezamen met Walter Brien.
De cursisten zorgden zelf voor de re
clame en er -werd op de duur zelfs deel
genomen door vakgenoten uit Zwitser
land, België en Luxemburg. Intussen
werd ook contact opgenomen met de
Talensfabrieken en werd een boekje
•amengesteld, dat kinderen de allereen
voudigste handgrepen van het boetseren
©p aantrekkelijke wijze duidelijk maakt.
Carel van Laere vertelde ons van grote
plannen op het terrein van de onderwijs
vernieuwing en memoreerde en passant
een studiereis naar Zweden, kort gele
den door hem gemaakt. Zo wordt voor
deze jonge man uit het Cuykse de ho
rizon steeds wijder
Methode
Aan te nemen, dat deze leraar in het
modeleren er een bepaalde methode op
na zou houden, zou een belediging zijn
voor de vrijbuitersnatuur, die hij is.
Zijn methode is juist: geen methode te
hebben, maar liefde voor het ambachte
lijke, fijne en vaardige vingers, een grote
fantasie en een kinderlijk-open oog
voor het wezenlijke. Hij doceert niet,
hij bezielt. En zijn werkterrein bij uit
stek is het sprookje. Daarom zijn zijn
beste leerlingen en leermeesters tegelijk
immers bewijzen, dat Leiden als middel
punt van vernieuwing zo slecht nog niet
gekozen is. En ofschoon de firma alle
reclame bij dit initiatief vermeden heeft
en Carel van Laere op zijn bescheiden
kamertje in de nok van de fabriek in
•el niet op za
kelijke propaganda voor de firma Bac
ker zal zitten broeien, kan dit object
niet anders dan veel good-will in den
lande kweken. En dat is toch de basis
van alle menselijk verkeer.
Rundveestapel bijna op
vooroorlogs peil
Aantal varkens bereikte een
hoogterecord
Blijkens de door het Centraal Bureau
voor de Statistiek verstrekte uitkomsten
van de Herfsttelling 1950 telt de Neder
landse rundveestapel thans 2.707.000 die
ren, hetgeen ten opzichte van September
1949 een uitbreiding betekent met 164.700
stuks of ca 7 pet. Het peil van September
1939 is hiermede op 26.000 stuks na
reikt.
De varkensstapel is sinds September
1949 met niet minder dan 407.800 stuks
(23 pet) uitgebreid en omvat thans
2.173.500 dieren, een aantal, dat nog
.er in Nederland is geteeld.
De paarden- en schapenstapel zijn
daarentegen sterk ingekrompen. Het aan
tal landbouwpaarden daalt gestadig. Ver
geleken met Mei 1949 bedraagt de ver
mindering 23.500 stuks of 8,5 pet.
De schapenslapel vertoonde een daling
ten opzichte van Mei 1949 met
74.000 stuks (16 pet) en bereikte daar
mede een dieptepunt. De totale schapen
stapel bedraagt thans slechts 57 pet van
die in 1939.
M. P. A. Meissen in Zuidhollandse
Staten
In de vacature van wijlen burgemees
ter Th. P. J. Eisen van Rijswijk (KVP)
is tot lid der Zuidhollandse Staten de
heer M. P. A. Meissen te Wateringen be
noemd verklaard.
Veel jonge boeren moeten hun toekomst
in de industrie zoeken
(Van een onzer verslaggevers)
In de 224.000 kleine boerenbedrijvenop de zandgrond zijn 230.000 manne
lijke arbeidskrachten werkzaam. De statistieken wijzen uit, dat 95 pCt van
deze bedrijfjes bewerkt worden door de boer met vrouw, kinderen en
inwonende gezinsleden. Er is hier een wanverhouding tussen het aantal
arbeidskrachten en de beschikbare cultuurgrond en dit leidt tot geringe
arbeidsproductiviteit, om niet te spreken yan „Stille werkloosheid".
uren per volwassen knecht, voor de klei
ne bedrijven echter slechts op 1400.
Er zijn wel enkele maatregelen, die
verbetering in deze situatie kunnen
brengen, maar afdoende zijn deze bij
lange na niet Tot deze maatregelen be
horen: verbetering van de opleiding,
vermeerdering van de veestapel en het
gebruik van betere werktuigen. Hier
door wordt de productie verhoogd en
worden", dé bedrijfjes intensiever be-
Vergroting der bedrijfjes door land
aanwinning en ontginning is vrijwel
uitgesloten, want hoewel men sedert
1910 op dit gebied veel heeft bereikt,
zijn de mogelijkheden nu zo ongeveer
uitgeput.
Oplossing
Er zijn twee wegén, waarlangs het
kleine-boerenprobleem opgelost kan
worden. In de eerste plaats moet men
de verdere splitsing van gronden tegen
gaan en de vrijkomende bedrijfjes op
heffen om de grond onder de omliggen
de bedrijven te verdelen. Dit is echter
een lange weg.
Wil men onmiddellijk resultaat zien.
dan moet het aantal werkdagen op het
kleine boerenbedrijf drastisch worden
beperkt. Jaarlijks treden hier ruim 6000
jongeren aan, doch 67 pet. zou een
werkkring buiten de agrarische sector
moeten zoeken* Hoewel velen dit reeds
uit zichzelf doen, bedraagt het percen
tage in de gunstigste gebieden met
veel industrie toch nog maar 45 pet
Alleen op deze manier is er toekomst
voor onze kleine bedrijven.
„Stille werkloosheid" in
kleine bedrijven
Het hierbovven geschetste probleem
werd belicht door dr W. A- J. Visser, se
cretaris van het Landbouw-Economisch
Instituut op de onderwijsconferentie van
de Chr. Boeren- en Tuindersbond. Men
beschikt thans op dit instituut over be
langrijke gegevens en cijfers, die ver
zameld werden tijdens een onderzoek in
drie gemeenten op zandgronden in elk
der provincies Friesland. Drente, Over-
ijsel, Gelderland, Noord-Brabant en Lim
burg.
Duidelijk is hierbij gebleken, dat er op
de kleine zandbedrijven teveel mensen
werken. De arbeidsprestatie blijft hier
zeer ver achter bij die op de grote bedrij
ven. Voor de laatste categorie komt de
arbeidsprestatie neer op 3300 standaard-
Geen uitstel van dienstplicht voor
19-jarige a.s. studenten
Dienstplichtigen, die een hogere studie
de kinderen van Cuyk aan de Maas, beginnen in het jaar, dat zij de 18-jarige
hij met zijn meer zakelijk^ aange- Leeftijd bereiken, krijgen zoals men
HHHl f~ weet uitstel van de eerste oefening tot
na het voltooien1 van "die studie. De
enige voorwaarde is, dat zij binnen een
redelijke termijn klaar komen. Uitbrei
ding van deze regeling tot de 19-jarige
leeftijd billijkheidshalve ook voor
eindexaminandi van de H.B.S. is
militair niet doenlijk, aldus
legde broer samen een atelier heeft
het oude raadhuis. Toegang heeft elk
kind. dat een werkstukje in boetseerklei
kan laten zien, materiaal dat door hem
zelf verstrekt wordt. En hun levendige,
frisse gezichten legt hij vast in chamotte.
Het zijn kopppn van een weldoende
spontaneïteit, die het op een tentoon- 411
stelling zo slecht nog niet zouden doen. Schokking in antwoord op vragen
het Tweede Kamer-lid mr J. Algra
(AR). Vele a.s. reserve-officieren
Leiden middelpunt
De gastvrijheid, die de firma Backel
deze van energie bruisende jonge
heeft verleend, mag wel als een bewijs
van goede zakelijkheid worden gezien.
t het afgelopen
Student op de step van
Voorburg naar Brussel
De zoon van dr P. A. Brunt, Prin
ses Mariannelaan 250. Voorburg, heeft
op de autoped een reisje naar Brus
sel gemaakt. Dat zat hem in een
weddenschapje, gesloten op een ver
jaardagspartijtje. Totaal kon hij f 70
verdienen met dit ritje en daarom
deed hij het maar. Op een Donderdag
middag vertrok Gert, die medicijnen
studeert in Leiden, vergezeld van een
controleur, die op de fiets reed.
's Zaterdags arriveerde hij in Brussel
met een paar benen als lood, 's Maan
dags weer naar Voorburg en Dinsdag
reed hij onder gejuich de Prinses
Mariannelaan op. De douane had
nogal raar gekeken, want eerst dacht
zij, dat Gert een step-smokkelaar was.
Maar verder zijn er geen moeilijkhe
den geweest. Alleen was Gert een
beetje moe, toen hij thuis kwam en
dat is op zijn minst na zo'n rit geen
mirakel
Ook vijf pet voor
rijkspersoneel
Naar wij vernemen is een KB-, waar-
In zowel de 5 pet loonsverhoging, welke
na de devaluatie aan het overheidsper
soneel is toegekend als die. welke thans
voor bindende loonregelingen is voor
geschreven, zullen worden geïncorpo
reerd, aan het einde van dit kalender
jaar te verwachten.
Intussen zijn de -rijksdiensten gemach
tigd aan degenen, die ervoor in aanmer
king komen, een voorschot uit te keren.
Dit voorschot blijft een weinig onder het
volle bedrag van 5 pet teneinde later de
verrekening van loonbelasting etc. ge
makkelijker te maken.
Voorts vernemen wij. dat de regering
aan de lagere organen verzocht heef:
evenzo te handelen.
Uit oen en ander blijkt dus, dat de
regering besloten heeft, de voor bin
dende loonregelingen voorgeschreven
loonsverhogingen ook toe te passen voor
rijkspersoneel, dat daardoor in aanmer
king komt.
Uiteraard met inachtneming van het
maximumbedrag van f 180 per jaar.
Staking bij Philips te Soerabaja
Dinsdag begon een staking bij. de
Philips gloeilampen- en radiofabriek te
Soerabaja. De bij de staking betrokken
afdelingen produceerden dagelijks onge
veer 15.000 lampen en 100 radiotoestellen.
dienstplichtige onderofficieren zouden
dan te oud in dienst komen.
Achttien jaar of jonger zijn van de
geslaagden voor het diploma H.B.S.-A
24 pet, H.B.S.-B ruim 41 pet, gymna
sium-A 21 pet en gymnasium-B 38 pot.
De verschillen zijn volgens de minister
te gering, om voor het gymnasium een
aparte regeling te treffen.
Onze troepen ontruimden
Buitenzorg
De laatste Nederlandse troepen hebben
op 26 September j.l. Buitenzorg verlaten.
Amerika vloog „per abuis"
boven China
De Ver. Staten hebben de V N. mede
gedeeld, dat op 27 Augustus inderdaad
twee Amerikaanse bommenwerpers bo
ven Chinees grondgebied hebben gevlo
gen, en „bij vergissing" een vliegveld
ten Z.W. van Antoeng werd beschoten.
Bankbiljettenomloop
toegenomen
De bankbiljettenomloop der Neder
landse Bank is deze week van 2758 tot
2824 millioen toegenomen. Callmoney
steeg van 3A tot 1 pet, doch de geldmarkt
bleef ruim, daar veel schatkistpapier ver
viel, zodat men spoedig weer een tarief
van ^4 pet verwacht. Voorschotten in
rekening-courant tegen van 54 tot 85
min. De vorderingen op het buitenland
daalden van 1300 tot 1250 min. daar de
post correspondenten in het buitenland
van 963 tot 907 min daalde. Guldens-
vorderingen op vreemde circulatiebanken
stegen van 356 tot 374 min, de verplich
tingen namen van 584 tot 599 min
Liefde voor het ambachtelijke,
Hjne en vaardige vingers, een
jrote fantasie en een kinderlijk-
jp^n oog voor het wezenlijke ken
merken Carel van Laeres werk.
Zijn cursussen in het modelere
r bakkers te Leiden werdi
O HEILIGE ONNOZELHEID I
Het „Friesch Dagblad" publiceert ge
regeld brieven uit Indonesië, van de
hand van Moethoen, een broer van de
hoofdredacteur, H. Algra. Na er op ge
wezen te hebben, dat openlijk of bedekt
met de kwestie Nieuw-Guinea (Irian)
chantage gepleegd wordt, vervolgt de
doch crediteuren in vreemde geldsoort schrijver een dezer dagen gepubliceerde
Geen invloed van Staat
op gezinsvermeerdering
Dr Thierry sprak op studieconfe
rentie van C.N.V.
(Van één onzer verslaggevers)
Een verlenging van de werktijden on
der bepaalde omstandigheden aal de
vakbeweging moeten accepteren,
kan noodzakelijk zijn ter verhoging
de productie in de naaste toekomst. Al
dus dr H. Thierry uit Den Haag op
studieconferentie van het Christelijk
Nationaal Vakverbond.
Dr Thierry sprak over de werkgele
genheid in Nederland. Hij noemde het
„zeer de vraag" of voldoende ge'inv
teerd kan worden om het snel groeiende
aantal werkers aan arbeid te helpen Zo
lang de kapitaal-goederen hiervoor
aanwezig zijn. zal men het aanwezige
productie-apparaat intensiever moeten
gebruiken en dit leidt noodgedwongen
lot uitbreiding van het meer-ploegen-
Wat het geboorte-overschot zelf be
treft dr Thierry vroeg zich af of door
de huidige gezinspolitiek (kinderbijslag,
sterke belastingaftrek enz,) de bevol
kingsaanwas niet wordt gestimuleerd.
Dit laatste werd door spreker sterk
oordeeld. De staat mag geen invloed
uitoefenen op gezinsvermeerdering, noch
door het stimuleren van het trouwen
en het vormen van een groot gezin, noch
door het belemmeren hiervan- Dit is een
zaak van biddend overleg tussen man
en vrouw. Materialistische overwegin
gen mogen nimmer tot maatstaf worden
genomen.
Na 1955 zal wellicht de werkloosheid
onder de oudere werknemers sterk toe
nemen. Tussen 1955 en 1960 zal 48 pro
cent van de beroepsbevolking 'jonger
dan 24 jaar zijn. Voor bepaalde, voor
ouderen geschikte beroepen zal een aan
stellingsvergunning ingevoerd moeten
worden, of men zal voor bepaalde be
drijfstakken verhoudingscijfers moeten
vaststellen wat betreft de aantallen
jonge en oudere werknemers.
Centrale fokveèdag Groningen
Rijnstreek was ook present
onze medewerker de heer J. van der Goot te Wassenaar)
E CENTRALE FOK VEEDAG van zwart- en roodblaarvee te Groningen heeft
de weersgesteldheid betreft er heel wat beter afgebracht dan de
Vebo te Leiden. Deze dag werd door prachtig najaarsweer begunstigd. Er waa
vrij veel beizoek en we merkten verscheidene vooraanstaande fokkers uit de Rijn
streek op. Er was een goede aangifte. De dag gaf bovendien een goed beeld van
de kwaliteit van de Groningse blaarkoppen. Dit was eigenlijk de eerste fokveedag,
dat de Groningse fokkers, sinds de overkomst uit het G.R.S., gezamenlijk voor de
dag kwamen.
verminderden van 50 tot 39 min. Het
saldo van het rijk daalde van 257 min
tot het ongekend lage saldo van 174 min
(hoogste stand van dit jaar 643 min).
De tegenwaarderekening steeg van 1209
tot 1346 min, grotendeels door over
boeking van vrije saldi, welke van 406
tot 287 min daalden.
De 5 pet voor visserij-
personeel
Nu de reders dispensatie hebben ge
vraagd i.v.m. het verlenen van de 5 pet
loonsverhoging aan visserijpersoneel,
zullen er zeer binnenkort onderhande
lingen worden geopend over deze kwes
tie. De vakorganisaties zullen trachten
deze verhoging voor het visserijpersoneel
er toch door te krijgen.
Irian is trouwens nog troef. Overal
waar de president op zijn reizen komt,
wordt geweldige propaganda gemaakt
voor de aansluiting. En in elke redevoe
ring dankt de president voor de span
doeken en de zo duidelijk uitgesproken
„volkswil".
De humor ontbreekt hierbij niet. Op
een bijeenkomst werd geweldig ge
schetterd en een manneke vroeg hij
was natuurlijk er voor waar dit
Irian nu lag en wat het was. De voor
zitter lichtte hem in: Het was de hoofd
stad van Sumatra-Timoer (Medan),
waar nog altijd Nederlandse soldaten
waren, dit dat wilden blijven bezetten.
„O heilige Onnozelheid", zei Johannes
Hus eens.
volk
De organisatie van de keuring en de
duur der keuringen konden wij niet be
wonderen. Verder achten wij de indeling
in de rubrieken met erg logisch. Terwijl
de keuringen in hoge mate werden ver
traagd door het feit. dat voor de produc
tieklasse ook alle dieren konden meedin
gen, die in de individuele klassen waren
aangegeven, mits zij slechts 1 lijst had
den, die aan de minimumeisen van de
productieklasse voldeed. Hierdoor kreeg
men de omstandigheid, dat er niet min
der dan 46 dieren voor deze klasse v
aangegeven, waarvan er 37 werden be
kroond.
De stierenklassen waren slechts matig
bezet- De kwaliteit was gewoon. Wat dat
betreft maakt Groningen tegenover Lei
den slechts een matige indruk.. Het i
jammer, dat de bond geen werkelijke
k^assestier kon stationneren. Daar vol
doet o.i. Bert, die nu 'bijna twee jaar k
en Dirk is opgevolgd ook niet aan. Bert
werd later tot kampioen uitgeroepen. Hij
is gelukkig van een prima productiekoe,
die in de productieklasse aan de kop
kwam. De stier mist zelf nog steeds het
malse m de romp. terwijl de achterbenen
ook wat krachtiger konden zijn. Reserve
kampioen werd de Dirkzoon Eduard uit
een Reinder van Alma-dochter.
De oudste klasse koeien was uitste
kend. waarin 26 K.S. dieren. Er we
negen eerste prijzen toegekend. IA
de fraaie typische Belia 3 van E. P. Bou-
kema te Uithuizen, werd later tot
servekampioen uitgeroepen. IB was zeker
niet minder, de ruime Rita van fam. Vin
huizen. deze koe kon iets betere speen-
zetting hebben.
De jongere klasse melkkoeieir waj
ook zeer goed met 24 K.S. dieren. IA
werd de bekende Dirkzuster Anka 6 van
Schilhorn van Veen. Wia van Jac. Dijk
stra geeft haar weinig toe, heeft eer
kleine uierafwijking. Deze beide koeien
hadden verleden jaar in Den Bosch de
zelfde plaatsing. Buitengewoon wa«
rubriek melkvaarzen. In deze rubriek
waren 29 dochters van Dirk aangegeven.
Deze dieren bezetten alle de hoogste
plaatsen en vertoonden een fraai type
met grote uniformiteit. Stal Dijkstra
kwam hier zeer goed voor de dag.
de drachtige koeien had stal Dijkstra het
succes, dat de ruim 17-jarige Isabella
Het menu voor October
Zondag: aardappelen, rollade, bloem»
kool met kaassaus carar^elvla;
Maandag: aardappelen, rest rollade,
koolraap (havermoutpap):
Dinsdag: groentensoep, aardappelen,
gestoofde vis, worteltjes:
Woensdag: 'rest groentensoep aard
appelen. bieten, rolpens;
Donderdag: aardappelen, ei. Chinese
kool broodschoteltje met' appelmoes;
Vrjjdag: aardappelpurée, gebakken vis.
andijviesla yoghurt:
Zaterdag: aardappelen, gehakt, ge
stoofde prei custardvla.
Zondag: Omdat het hoofdgerecht nogal
uitgebreid is, hebben wij de Zondagse
soep ditmaal laten vervallen. De kaas
saus over die bloemkool bereidt men,
door gewone bloemsaus af te maken
met 50 g geraspte kaas per 14 liter saus.
De kaas niet meekoken.
Maandag geeft een eenvoudig menu
voor een drukke dag. Koolraap is in
uur gaar. Men kan ze opdienen in een
melksausje en bestrooien met wat noot
muskaat.
Dinsdag: In de groentensoep kan
bloemkool, wortel, kervel, peterselie,
selderij, prei. snijboon en ui verwerkt
worden. De vis stooft men in wat water
en margarine of boter. Het vocht wordt
iets bijgebonden en dan als saus ge
bruikt.
Woensdag: In de overgebleven groen
tensoep verwerkt men wat verse krui
den peterselie, selderij*. De rolpens
snijdt men in plakken, ontdoet deze van
het vel. wentelt de schijven door bloem
en bakt ze in margarine of boter aan
weerszijden bruin (het vlees moet zacht
blijvep). De jus afmaken met water.
Donderdag: Broodschotel bereidt men
(zonder oven) van 200 g oud brood. 500
g appelen. 2l4 dl water. 60 g '4 eet
lepels suiker), kaneel en boter of mar
garine.
De appelen -tot moes koken en ver
mengen met de suiker en kaneel. Het
brood in dunne sneden snijden en deze
in boter of margarin-e aan weerszijden
lichtbruin en knappend bakken. Een
schotel laag om laag vullen met brood
en warme appelmoes. De bovenste laag
brood dun met appelmoes bestrijken en
met een mengsel van suiker en kaneel
bestrooien. De schotel warm of koud
opdienen.
Vrjjdag: Daar het seizoen van de krop
sla is afgelopen, geven wij ditmaal an
dijviesla. Hiervoor de andijvie zeer fijn
snijden en aanmaken met een slasuasje.
Omdat de overige gerechten zeer snel
te bereiden zift. heeft men voldoende
lijd om vis te bakken.
Zaterdag: Gehakt lijkt wat bewerke
lijk voor de Zaterdag; men kan het ech
ter tegelijk voor de komende Zondag
braden en zo toch nog tijd besparen.
De nieuwe commandant Leger
des Heils
De nieuwe commandant van het Leger
des Heils in Nederland, Ejner C. Thyk»
jaer uit Finland, de opvolger van Ch.
weldigend, niet zo goed in doorsnee als Durman, zal op Donderdag 9 November
in Leiden. De productieklasse kenmerkte in Krasnapolskv tc Amsterdam voor het
zich door een grote klasse ruime, sterke eerst worden verwelkomd,
ggbruiksdieren met over het algemeen
de kop kwam. Deze koe heeft reeds meer
dan 80.000 kg melk geproduceerd met een
hoog vetgehalte.
Een van de beste dieren van de fok
veedag was wel de vaars Cleopatra van
E. Bolhuis, een zeer nauw product van
inteelt op de kampioenkoe Cato 2.
De pinkenklassen w
BESSY KIVING
De kleine bron borrelde als
ouds, de klimopranken hadden er
gekleurd tapijt omheen geweven en
rode en blauwe bloempjes staken hun
fluwelige met dauw beladen kopjes er
boven uit, evenals op die Jummorgen,
lang geleden, toen zij daar stond om
haar kruik te vullen en te wachten
op de zonsopgang.
Zij trok haar handschoenen uit,
knielde neer naast de bron en ving
het koude, heldere water in haar
handpalmen op. Zij dronk en weende
dronk weer opnieuw. Zij bette
haar pijnlijke ogen en een ogenblik
meende zij weer het woeste geblaf
haar hond Grip te horen weer
klinken door het bos en het langzame,
druilige geklingel van de bel van de
zwarte. Zij wendde zich af van het
begane pad en ging naar een dicht
bosje van kastanjebomen en zocht
daar naar het graf van de Dents.
Ofschoon zij wel de bijzondere boom
herkende, die het graf vroeger had
overschaduwd, zo kon zij toch na
zorgvuldig zoeken geen spoor vinden
de grafheuvel, waarop zy zo dik
wijls bloemen had gestrooid.
Een eekhoorntje sprong op en klom
behendig in de takken boven haar
hoofd en zij deed een konijntje op
schrikken uit het dikke gras en de
afgevallen gele bladeren; maar noch
deze geluiden, noch het getjilp der
lijsters, noch de harde, hongerige
kreet van een kraai, ontsluierde haar
iets van alles wat er in haar afwezig
heid was gebeurd.
Zij trok de gevolgtrekking, dat de
lijken waarschijnlijk waren opgegra
ven en overgebracht naar Georgië
zij haastte zich voort naar de heuvel,
waar het dorpskerkhof was gelegen.
De ruwe, ongeverfde omheining hield
het nog steeds afgesloten en rijen
houten kruisen stonden daar tussen
gras en onkruid, maar van wie
die schitterende marmeren grafsteen,
die daar midden in een keurig vierkant
grasveld stond met een mooi ijzeren
hek er omheen? Op die plaats had
jaren geleden een stuk hout gestaan
met de woorden: „Ter herinnering
aan Aaron Hunt, een oprecht Chris-
m eerzaam hoefsmid, oud acht en
zestig jaar en zes maanden". Wie had
zijn beenderen durven wegnemen,
zijn laatste rustplaats durven versto
en zijn graf durven stelen, om
;n rijke vreemdeling in te leggen?
Een kreet van ontzetting en verba
zing kwam over de bevende lippen
de wees en zü overschaduwde
haar ogen met haar hand en trachtte
aam te lezen van het monument
van de onbeschaamde indringer. Maar
bittere, hete tranen van verontwaar
diging verblindden haar ogen. Zij
veegde ze weg, maar zij kwamen op
nieuw en vielen nog dichter neer;
toen ontsloot zij het hek en trad bin
nen de omheining tot vlak bij het
Opgericht
door zijn liefhebbende kleindochter
vierkante voetstuk stonden prachtig
uitgehouwen vazen, waaruit volle
ranken klimop neerhingen.
Terwyl Edna in verbazing keek
naar de glanzende zuil, die zich hoog
verhief in de herfstlucht, terwijl zij
haar ogen uitwreef en de vergulde
inscriptie nog eens overlas en keek
naar de keurige paden, de besnoeide
denneboompjes, die haar vertelden,
dat zorgvolle handen het geheel in
orde hielden, terwyl zy dit alles in
zich opnam, zonk zij neer op het
voetstuk van het prachtige monument
en legde haar hete wang tegen het
koude marmer.
grootvader, grootvader! Hy is
o slecht en gemeen als wij
dachten, of hij zou dit niet hebben
kunnen doen! Vergeef uw arme,
kleine liefste, als zij niet kan nalaten
hem lief te hebben, die ter wille van
haar, uw dierbare naam en herinne
ring eert! O, grootvader! was ik ma3r
nooit van hier gegaan! Was ik maar
gestorven, voor ik hem had weerge
zien, voor deze grote benauwenis mijn
hart had ingenomen!"
De zuil wierp een lange, donkere
schaduw in oostelijke richting, toen
Edna opstond en uit de doos de tere,
fijne kasplanten nam, die zij meege
nomen had van Le Bocage en ze
schikte in de vochtige aarde van een
der vazen. Zij vlocht de zachtkleurige
bloemen tussen de donkergroene
klimopbladeren. Een mooie tak brak
zy af ?n legde die vol tederheid weg
de doos, als een dierbaar aandeft-
deze plaats waar zij was op-
Deze woorden waren in vergulde j gegroeid,
letters op het gladde marmeren op-J Het was pijnlyk om de plaats te
neer en verborg haar gelaat en
lang en stil. Daarop keerde zij zich
snel om, sloot het ijzeren hek
zonder nogmaals te durven omz:
ging zij heen. Zij liep voorbij de bron
en de bouwvallen van haar vroeger
huis en kwam zo in 't zicht van de
molenaarswoning, die alleen onver
anderd scheen. Toen zij de klink van
het hek oplichtte en het tuintje bin
nentrad, scheen het eerst gisteren, dat
zij van hier uit op de overdekte meel-
kar naar het station gereden was.
Een oude appelboom, die zy zich
zeer goed herinnerde, stond naast het
huis en de uitgestrekte takken raak
ten bijna de aarde, zo beladen waren
zij met de ronde, roodgevlekte rijpe
appels. De ruige, zwarte hond, die
dikwijls met Grip had gespeeld in
vroeger dagen, lag nu op de stoep
zich heen te kijken. Om de rots
achtige put was een ruw opgetrokken
prieeltje gebouwd, waarlangs een
welige wijnstok opklom, met zijn j
rijke druiventrossen; en hier, met een;
pijp tussen haar lippen en aan haar
voeten een mand vol rode peper
korrels, die zij druk bezig was aan
elkaar te rijgen, zat een vrouw op
leeftijd. Zij was gekleed in een blauw
met geel, eigengesponnen kleed
droeg een wit schort en een
sneeuwwit tulen kapje met knijp- I
plooien, die strelend drukten op het
grijze haar, dat glad gekamd was over
haar slapen. Nu legde zy haar pijp
neer, boven op de met mos begroeide
put, hief de rode streng van peper
korrels op en bekeek die met voldoe-1
ning. Daarop hervatte zij haar werk j
en begon een oud liedje te neuriën.
iZie vervolg pag. 5).l
goede producties. Met de plaatsing
kunnen wij ons als gevolg van het be
kende systeem van toeslagcijfers maar
matig verenigen. Er werden 14
prijzen toegekend, waarin stal Dijkstra
er drie kreeg, o w. de bekende preferem
stammoeder Obella. Er waren 11 groi
pen afstammelingen van één vader aai
gegeven. Hieronder bevonden zich enkele
beste, maar er waren er ook, die teleur
stelden. Eerste prijzen werden behaald
door de groepen van Thomson. Dirk er
Frieto. Bij de kleinere groepen kwamer
de fokkers E. P. Boukema en P. Schil
horn van Veen. beiden uit Uithuizen, on
bedreigd aan de kop Prima verzorgde
dieren van goed type. Vrij goede uiers en
veel adel. Bij de grotere groepen kwamen
de fokkers Dijkstra (twee maal), Schui-
ringa en M. S. de Vries te Visvliet eerste.
De jongere dieren van Dijkstra werden la
en de oudere groep werd lb. De jongste
groep bevatte op één na alle Dirkdoch
ters, de oudste groep op één na alle Frie-
todochters. Ofschoon de jongste groep
iets uniformer was. hadden wij de Frieto-
groep geprefereerd. Deze dieren zijn bijna
alle K. S. dieren en hebben reeds bewe
zen uitstekende productiedieren te zyn.
Dr Niemöller ziet slechts twee
mogelijkheden
De bekende Duitse predikant, dr M. N
Oude Pekela huldigt oud-dorps
genoot Mees Toxopeus
Mees Toxopeus. de schipper van de
reddingboot Insulinde (Öostmahorn)
ordt op 21 October door het gemeente
bestuur van Nieuwe Pekela, zyn geboor
teplaats, officieel ontvangen. De bevol
king zal op een receptie haar oude
plaatsgenoot kunnen begroeten.
Kansen voor Ned. land
arbeiders in Brazilië
Braziliaanse gezant over de
mogelijkheden in zijn land
(Van een onzer verslaggevers).
Nederland met zijn overbevolking moet
nienwe wegen zoeken. Brazilië heeft zo
veel mogelijk landarbeiders nodig. Geen
van hen overtreft de kunde en het mo
reel van uw boeren. Wij moeten daarom
de banden van vriendschap en samen
werking tussen onze landen verstevigen.
Dit deelde gistermiddag op een bijeen
komst in Boschlust van het Nederlands
Genootschap voor Internationale Zaken
de heer M. J. de Sousa Leao, gezant van
Brazilië, de talrijke aanwezigen mede. Na
een overzicht over de economische ont
wikkeling .van zijn land, waarbij immi
gratie een grote rol speelde, te hebben
gegeven, wees de gezant op het overleg
dat met de Nederlandse regering werd
gepleegd, en waaruit ten slotte een plan
is ontstaan volgens welk landverhuizers
vele faciliteiten zullen worden verleend.
Zo komt van de passage naar Brazi
lië slechts de helft voor rekening van
de emigrant, aan wie voor het verkrij
gen van land. vee. en gereedschap cre-
dieten worden toegestaan. Ook ligt het
in de bedoeling dat de Ned. regering
niet alleen in geval van emigratie toe
stemming zal geven voor export van vee.
maar hiervoor evenmin uitvoerrechten
zal heffen.
Brazilië heeft volgens dit plan ver
schillende streken voor groepen van
Ned. landverhuizers aangewezen; voor
hen, wier emigratie door de Christelijke
boerenbonden wordt geregeld, zal $it
zyn in de buurt van de stad Carambei.
Voor individuele landverhuizing is men
afhankelijk van particuliere tussenper-
n voor dit doel in Rio opge
richt bureau moest om financiële redenen
erk staken.
nu toe zyn in 1950 ca. 500 Neder
landers scheep gegaan naar Brazilië. Wi«
zich aan land en klimaat kan aanpassen,
aldus de gezant, zal ongetwijfeld een
goede toekomst tegemoet gaan.
Alphen aan den Rijn krijgt er 100 woningen bij. Maandag werd de eerste
spade in de prond gestoken voor de uitvoering van het hierboven afgebeelde
l plan. De woningen worden geheel opgetrokken van steen en krijgen een
schuine overkapping met dakbedekking van pannen. De straten zijn reeds
I aangelegdDe bouw wordt voorlopig per straat afgewerkt, ter be»po.„.,„ip
van de woongelegenheid*
