Bollen, asperges en... retraite
in Voorhout
EEN VISSERSHAVEN!
:r
Burgerzin en vakmanschap
sieren Lisse's burgerij
V
Ook SASSENHEIM heeft een
verkeersprobleem
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
19
JUBILEUM-UITGAVE 1950
NOORDWIJK - parel der
Noordzee-badplaatsen
Men wil er liever geen industrie
JN NOORDWIJK heeft men een prachtige combinatie gevonden tussen
de beide karakters, die aan deze gemeente haar cachet geven.
Bloembollenbedrijf en badplaats-idee hebben elkaar aangevuld en
men is langzamerhand gaan inzien, dat deze combinatie de charme van
Noordwijk verhoogt. En hiervan getuigen zowel de jaarlijkse bloemen
corso's, als de tot traditie geworden Tulpenrallye en het Concours d'Elé-
gance, waardoor duizenden belangstellenden de „parel van de Noordzee
badplaatsen" bezoeken.
En waarom zouden deze mensen later
nog niet eens terugkomen, wanneer zij
bekoord zijn door het vele schone en het
aangename, dat er in Noordwijk te zien
en te belevien valt? Daarom zal alles er
op gericht moeten zijn om de buiten
landers, die b-v. tijdens de Tulpenrallye
hier zijn, te overtuigen, dat zij in Noord
wijk een prettige vacantietijd kunnen
genieten, zo zegt burgemeester mr W. F.
van Berckel ons, wanneer wjj met hem
spreken over verleden en toekomst van
zijn gemeente-
Wij zullen buitenlanders moeten aan
trekken en de campagne, welke hiervoor
reeds in België en de Angelsaksische
landen is gevoerd, levert goede resul
taten op. Het is reeds in Juni merkbaar,
dat er buitenlandse badgasten komen.
Het mooiste zou zijn, indien wij het sei
zoen zouden kunnen verlengen, d.w.z.,
dat dit wat vroeger in het voorjaar zou
aanvangen, zo luidt het oordeel van mr
Van Berckel, die er echter tevens sterk de
nadruk op legt, dat Noordwijk altijd
heeft gedreven op het goede Nederlandse
publiek en dat dit zo moet blijven.
Een van de belangrijke punten, waar
aan bij een dergelijk pogen aandacht zal
moeten worden besteed, is het openhou-
HILLEGOM
ziet uit naar de
BOLLENBEURS
't Is in Hillegom alles bloembollen
cultuur wat de klok slaat. De gemeente
de grootste van de bollenstreek
„drijft'' hierop. En is haar burgemeester,
jhr dr O. A. F. H. van Nispen tot Panner-
den, niet voorzitter van de Algemene
Vereniging? In het hartje der gemeente,
op het raadhuis, zetelt de man. wie de
belangen van «de bloembollencultuur en
daarmede dus ook van zijn gemeente,
twaar op het hart wegen, want niet al
leen Hillegom en bloembollencultuui
»(jn synoniem, maar dit geldt ook vooi
Hillegoms burgervader en „Bloembollen-
cultuur".
De vereniging moge haar centrum ir
Haarlem hebben en Hillegom moge onder
de invloedssfeer van de Saarnestad lig-
zen, toch zijn er ook relaties met Leiden
en zeker voor de burgemeester, die aan
Leidens Academie heeft gestudeerd en
[hans nog gecommitteerde van het Leid-
»e Universiteitsfonds is. Zelf zou jhr
ITan Nispen zich zo een vooruitgeschoven
j>ost in de richting van de Sleutelstad
villen noemen en een „praatje" voor het
lubileumnummer van ons blad stond hij
Ims dan ook zeer welwillend toe.
Vanzelfsprekend gaat het gesprek eerst
rver de bloembollencultuur en wat daar-
nedesamenhangt. Hef is vooral de com-
linatie kweker-exporteur, die in Hillegom
ijk vertegenwoordigd is, en de cultuur
B hier nagenoeg geheel op de export
lebaseerd. De afzet in het buitenland
B in de laatste jaren met millioenen gul
lens vooruitgegaan en in dit jaar is er!
dgenlijk een tekort aan bloembollen. De
jevolgen hiervan zijn om. hoge prijzen
m minder gunstige financiële resultaten
'oor de export. Uitbreiding van cultuur
fond is haast onmogelijk, want alle
«schikbare grond wordt benut.
Dit is ook weer van invloed op het
Btbreidingsplan der gemeente, want de'
oede bollengrond moet gespaard blijven,;
odat de gemeente voor het bouwen van
roningen wel poldergrond moet gebrui-j
jen. De bewering, dat hierdoor hogere i
buwkosten ontstaan, wijst burgemeester)
fan Nispen van de hand, want de hei-
psten, die nu moeten worden gemaakt,:
regen op tegen de hogere prijzen, die j
por bollengrond moesten en moeten
[orden betaald. De uiteindelijke woning-
buwprijs komt zo toch ongeveer op
etzelfde neer.
Maar Hillegom heeft een ernstig wo->
Ingtekort. Er zijn meer da
threvenen voor huisvesting en hiervoor
etekenen de 24 woningen, die thans
Inbouw zijn, en de plannen voor
pizen, van welke de aanbesteding ook
leds heeft plaats gehad, wel iets,
mg niet alles. Neen, tevreden ov
bningbouw is Hillegoms burgemeester
|ker niet. „Maar wie zal dat wel zijn",
I interviewt hij ons. Door de dure grond
hier in het verleden onvoordelig ge
luwd. Er zijn veel huizen met platte
[ken, ook al weer een maatregel om
Ijging van bouwkosten te voorkomen,
i deze zijn niet gemakkelijk voor in-
bning in te richten.
jT Waar jhr Van Nispen veel verwachting
in heeft, is de bouw van de nieuwe
j -oembollenbeurs, waarmede een bedrag
den van hotels en pensions na de bollen-
tijd, zodat een continu-seizoen wordt ver
kregen, hetgeen voor de hotel- en pen
sionhouders wellicht een verhoging van
inkomsten zal kunnen betekenen.
Maar bij alle vooruitstrevendheid, die
er dient te zijn, moet toch het karakter
van Noordwijk niet worden aangetast.
Het moet de badplaats blijven voor de
individuele vacantie en het individuele
plezier.'Daarom moeten ook beide boule
vards gescheiden blijven, want zij dragen
ellk hun eigen sfeer, aldus de burgemees
ter, die er nog aan toevoegt, dat de ac
commodatie voldoende is om aan de
vraag van heden te voldoen. Het ge
meentebestuur is bereid uitbreiding in de
hand te werken en zal speciaal villabouw
aanmoedigen, maar grote risico's ten aan
zien van vermeerdering van het aantal
hotels b.v. moeten worden vermeden.
Daar de buitenlanders Noordwijk steeds
een prettige verblijfplaats vinden, zal aan
de verfraaiing en verfijning van beide
dorpen alle aandacht worden besteed.
Van vestiging van industrie in Noord
wijk wil het gemeentebestuur liefst niets
weten, want hierin zit voor Noordwijk
geen toekomst. De vestiging van de Dr
mr Willem van den Berghstichting in
Noordwijk-Binnen heeft altijd de volle
sympathie en medewerking van de ge
meente ondervonden en burgemeester
Van Berckel uitte dan ook tegenover ons
zijn grote bewondering voor het werk
VAN UIT DE WERKKAMER in de landelijke woning van burgemeester dr» C.
J. de Graaff aan de rand van Voorhout hebben wij een prachtig uitzicht
op het rustige dorp, gelegen in de kuststrook tussen Leiden en Noordwijk. Van
rust en stilte kan men hier genieten en dat is dan ook de reden, waarom een
klein aantal Nederlanders en ook wel buitenlanders in de vacantietijd naar
Voorhout trekken, om hier een poosje in retraite te leven. Neen, Voorhout mal
geen beroemde en algemeen bekende „pensionplaats" worden, maar toch voltrekt
zich langzaam een verandering aan de structuur deser gemeente.
totale waarde aan export-bollen komt
voor meer dan de helft uit Voorhouten
grond. De kleinere kwekers, die de ge
meente telt, zijn bezig zich van de oor
logsgevolgen te herstellen, waardoor
mede de financiële toestand van de ge
meente aanzienlijk verbetert. En een bij
zonderheid voor Voorhout is, dat men
zich daar ook is gaan toeleggen op de
van deze stichting en de werkmethode,
die daar wordt toegepast. Hij verheugt
zich zeer over de as- uitbreiding
deze inrichting van Christelijk barm-
hartigheidswedk.
Wij willen, zo besloot Noordwijks bur
gervader het onderhoud, de goede Chris
telijke 'beginselen hoog houden en een
principieel beleid, voeren, waarom mr
Van Berckel ook de goede samenwerking
tussen alle gezindten in de gemeenteraad
bijzonder op prijs stelt.
Katwijks hoop:
Gemeente met grote groeikracht
Ho© zou het anders kunnen, dat, wanneer we met burgemeester mr W. J.
Woldringh van der Hoop spreken, praten over Katwijks zeehavenplan
nen? En de eerste burger van deze nijvere vissersplaats heeft er moed op.
dat de plannen doorgang zullen vinden, vooral nu de provincie zich zo
ondubbelzinnig heeft uitgesproken. Het gaat nu nog om het „wie zal dat
betalen?" Maar of het nu Sijmen zal zijn, die betaalt, of dat wij deze
vraag aan Zoete Lieve Gerritje voorleggen, het geld voor de aanleg van
een eigen zeehaven moet op tafel komen.
De hoop van Katwijk is op de
haven gevestigd! Want is er eenmaal
haven, dan zijn er ook genoeg uitbrei
dingsmogelijkheden voor de gemeente,"
wier inwonertal sterk groeit en nu de
22000 is gepasseerd. Dan zal de haring-
handel met alles wat zich daarom heen
concentreert, in Katwijk opbloeien en
nieuwe arbeid scheppen. Er zijn bouw
terreinen voldoende aanwezig om Kat
wijk een nieuwe toekomst tegemoet te
doen gaan. Allerlei bedrijven, die ver
band houden met de vjsserij en de ha-
ringhandel zullen zich er kunnen
motordrijvers „levert". Trouwens
Katwijk komt. naast vissers, ook
groot contingent ambachtslieden, zoals
timmerlieden, bouwvakarbeiders enz.,
waardoor van een vlottende arbeidsre
serve kan worden gesproken, die ook de
bollenstreek ten goede komt.
Maar Katwijk heeft zeker niet alleen
naam door zijn vissersvloot en zijn 'ha
venplannen, want als badplaats genie?
het een goede reputatie. Duizenden Ne
derlanders zoeken er verpozing en rust
in de zomermaanden en ook het pen-
sionbedrijf betekent voor de bevolking
Deze structuurwijziging verloopt
rustig en de Voorhouters zijn er tevreden
mede, want de middenstand b.v. plukt
de vruchten van, evenals trouwens
bewoners, die gedeelten van hun won:
gen als pension verhuren.
Burgemeester De Graaff slaat deze
ontwikkeling met welgevallen gade.
„Voorhout behoudt natuurlijk zijn kern
van bloembollenkwekerij, maar wordt
toch ook vacantie-oord", zo maakt hij
ons duidelijk en hij legt er hierbij de
druk op, dat het landelijk karakter
zijn gemeente behouden moet blijven^
want het gaat er niet om de pensiongas
ten stadsgenoegens te bieden, maar juist
te laten genieten van de vredige rust,
die ieder mens wel eens nodig heeft. Het
streven van het gemeentebestuur zal ei
op gericht zijn om de recreatiemogelijk
heden te vergroten, door aanleg var
plantsoenen en vijverpartijen en de aan
bouw van goede woningen.
Wat dit laatste betreft, heeft Voorhout
reeds een goede kans aangegrepen door
het bouwen van 34 woningen in
we wijk. Zij waren oorspronkelijk
bedoeld als verbeterde arbeiderswonin
gen, maar wegens het woningtekort ir
andere plaatsen hebben er zich meei
financieel draagkrachtigen gevestigd, zo
als hoogleraren en leden van bekende
adellijke families, zodat de Voorhouters
deze wijk dé Professor en wijk noemei
de dorpsbewoners hebben zich er mede
verzoend. Het gemeentebestuur heeft,
gelet op deze ontwikkeling, nog meer
plannen in petto. Men is in de groeiende
dorpskern begonnen met de bouw vi
■oningen, die nog iets groter zullen
?n en aan de Noordzijde van de Heren
straat zullen binnenkort nog dertig
beterde arbeiderswoningen en tien mid
denstandswoningen verrijzen.
Men hoopt, dat Voorhout hierdoor nog
groter aantrekkingskracht zal krijgen. De
gemeente heeft goede verbindingen met
de stad, met de badplaatsen en met War
mond, zodat men zich hier niet geïsoleerd
behoeft te voelen en dus alle kanten uit
Industrie heeft Voorhout niet nodig,
aldus de burgemeester, want de aard van
het dorp leent zich er niet voor en aan
annexatie bij Sassenheim bestaat geen
behoefte. Deze zou trouwens weinig
waarde hebben.
Voorhout levert een belangrijke bij
drage in de bloembollenexport en va
Hoekje van de Oude Kerk te Katwijk aan Zee
(Foto D. Kruyt)
willen vestigen en in Katwijk een be
staan vinden.
Neen, die uitbreiding is niet het groo:
ste probleem voor Katwijk. Belangrij
ker is het vraagstuk van het verlopen
Indien bij de jongeren geen gezonde be
langstelling voor de visserij zal kunnen
worden gewekt, zal hét gebrek aan
sers, dat nu reeds góed merkbaar is,
groter worden. Katwijk heeft altijd
belangrijk deel van de bemanningen
onze vissersvloot geleverd, maar er
gint een ongezonde concurrentie te
staan, waardoor de jongeren met kunst
en vliegwerk moeten worden vastgehou
den. Vandaar, dat het van groot belang
is. dat Katwijk een nieuwe visi
school krijgt. Hiervoor is thans alles
elkaar en over niet al te lange tijd zal
dit nieuwe schoolgebouw zijn verrezen.
Wat is Katwijk zonder een goed-geoutil-
leerde visserijschool?
Evenzo is het niet de ambachtsschool
De toeloop voor deze school heeft de
verwachtingen verre overtroffen, v
om burgemeester Woldringh ook hier
voor een nieuw gebouw urgent acht. D(
ambachtsschool is tevens van belang
voor de visserij, omdat deze weer
ongeveer zeshonderdduizend gulden
dan 400 inge- zal zijn gemoeid. Deze beurs gaat uit
een stichting, die met algemene medewer
king van „Bloembollencultuur" is
stand gekomen en zij zal in 1951 haar
poorten openen. In het beurscomplex
komen een prachtig restaurant en t
aantal zalen voor vergaderingen, d
voeringen en congressen, waarmede
een behoefte wordt v<rt>rzien, want de
huidige accommodatie op dit gebied laat
wel iets te wensen over.
Voor de samenwerking tussen Haarlem
en Hillegom op het gebied van „Bloem
bollencultuur" heeft de burgemeestej
maar één woord: voortreffelijk, en wan
neer jhr Van Nispen dit zo openhartig
zegt, kunnen wij er zeker van zijn, dat
hij met optimisme de toekomst tegemoet
2265 I
—JOORDWIJKERHOUT
(kleine kwekers met veel kinderen)
VRAAGT OM INDUSTRIE
Er is nog niet veel industrie in Noord-
kerhout", vertelt burgemeester A. A.
Iersel, „maar we hopen met-
r te krijgen." Het vriendelijke
•p heeft dat ook hard nodig, want het
srgrote deel van de bevolking leeft van
bollenteelt. En dit heeft tot gevolg,
ters veel werklozen zjjn.
3e grote bollenkwekers kunnen het
rooien, maar de kleine zelfstandigen
vooral 's winters steun nodig. Zo
erd,
de
jekende hoogte, zodat
ingen voor deze winter achterwege
inen blijven. De zaken gaan goed en
klein overschot zijn.
Hj het uitbreidingsplan heeft men een
grond voor de vestiging van indus-
;n gereserveerd. Het wachten is nu op
adigden.
enmerkend voor Noordwijkerhout Is
dat de bevolking zich sterk uitbreidt:
kindertal is buitengewoon hoog, re
ef het hoogst van alle Nederlandse
teenten. Daarom baart het onder-
het gemeentebestuur genoeg zor-
Nauwelijks is de Oostenrijkse school
gebruik genomen, of men moet al
r nieuwe mogelijkheden uit-
de toeloop van schoolgaande
te kunnen bijhouden.
De laatste tijd heeft de gemeente veel
grond gekocht: van de zomer nog 4%
ha voor de bouw van 50 woningen.
Het woningtekort is nog zeer schrij
nend: 200 personen staan op de wacht
lijst van woningzoekenden. Hier komi
bij, dat Noordwijkerhout weinig huizei.
heeft, die voor dubbele bewoning ge
schikt zijn-
Verder zegt burgemeester Van Ierse::
„Alleen als samenwoning goed mogelijk
is zal ik een woning vorderen, maar als
er al te veel overlast is, krijgt men steeds
maar onaangenaamheden". Jongelui, die
willen trouwen, kunnen er dan ook ver
zekerd van zijn, dat ze duchtig gewaar
schuwd worden-
De Zilk, eveneens grond^bied van
Noordwijkerhout, kampt natuurlijk met
dezelfde euvelen. Daar worden nu zes
huizen gebouwd, die enige opluchting
zullen geven.
Noordwijkerhout heeft gelukkig niet
zwaar geleden van de jongste oorlog, al
moest het ook zijn offers brengen. Zo
werd het buiten Leeuwenhorst gesloopt,
de bossen verwoest en de mooiste,
historische boerderij werd vernield door
een geallieerd toestel, dat er brandend
bovenop stortte Daarbij kwamen
leden van de familie Hoogervorst on
leven
Industrieterrein ligt klaar
AN ALLE GEMEENTEN,
gelaten om Iets van hun
wü de burgemeesters aan het woord hebben
mn gemeente te vertellen, ls er één, die geen „echte"
ter bezit Maar toch staat thans aan het hoofd van die gemeente een
iet ambt met grote toewijding en consciëntieus waarneemt. En de loco-
ter van Lisse, wethouder J. W. A. Lefeber, moge geen 100 procent bur-
zjjn, als ras-echte Llssenaar kent hij de gemeente wel voor honderd
dat kan geen burgemeester van hem winnen.
Lisse beschouwt zich terecht als de
centrumgemeente van de bollenstreek
en ook wat het aantal inwoners betreft
houdt het het midden van de reeks Hil
legomLisseSassenheim, n.l. bijna
12000- In Lisse zijn ook het Laboratorium
voor het Bloembollenonderzoek, de
Proeftuin en de Rijkstuinbouwschool
gevestigd, waarmede ook de betekenis
van Lisse als centrum van de bollen
streek wordt gedemonstreerd. En boven
dien heeft Lisse niet zijn „Keukenhof',
die met de bloemenweelde in het voor
jaar tienduizenden bezoekers trok? De
gemeente Lisse heeft wel de eerste stoot
gegeven, die tot de totstandkoming van
deze beroemde expositie heeft geleid, zo
merkt de loco-burgemeester op tijdens
ons gesprek met 'hem, maar de vakgeno
ten uit de omgeving hebben hier een
prachtig stuk werk geleverd. De opper
vlakte van het tentoonstellingsterrein is
van 8 tot 14 ha uitgebreid en er zijn
kassen gebouwd om het publiek ook bij
minder gunstig weer iets te kunnen
laten zien van de bloemenpracht en
tevens worden er massale bloempartjjen
aangelegd. Geen wonder, dat Lisse het
voorjaar van 1951 optimistisch tegemoet
gaat en opnieuw zal dan ook de midden
stand van de drukte profiteren. Voordat
„Keukenhof II" zijn poorten opent, zal
ook de weg om het dorp gereed zijn,
gerechtvaardigde trots toont. Ten eerste
het Sint Antoniushofje met 16 witge
kalkte huisjes, een even mooi voorbeeld
van na-oorlogse activiteit als van Hol
landse woningbouw. En verder prijkt
daar temidden van het kortelings op
nieuw aangelegde grasgazon het Ned
Herv. Kerkje: een historisch monument
je in het centrum van een echt Hollands
zodat men in het dorp beter de ver
keersdrukte zal aankunnen, aangezien
het doorgaande verkeer dan geen ge
bruik meer behoeft te maken van de
nauwe weg door het dorpscentrum.
Voor de toekomstige ontwikkeling van
Lisse is deze omleidingsweg eveneens
van belang, omdat langs deze weg het
uitbreidingsplan der gemeente is gepro
jecteerd. Hier zal aanzienlijke ruimte zijn
voor het bouwen van betere woningen-
Tevens komen in deze wijk drie nieuwe
scholen en twee kerkgebouwen, waar
van dat van de Vrijgemaakte Geref.
Kerk reeds zijn voltooiing nadert.
Lisse heeft door zijn natuurlijke groei,
al zijn er na de oorlog 195 huizen ge
bouwd, toch nog een groot tekort aan
woningen. In de toekomst zal mede door
het werk van Woningstichting, vooral
aandacht worden geschonken aan de
bouw van middenstandswoningen, om
dat hieraan gebrek bestaat. Voorts ligt
het in de bedoeling Halfweg te ont
sluiten en hier zullen weer goedkopere
woningen verrijzen.
De centrum-gemeente van de bollen
streek is nagenoeg geheel op de cultuur
der streek ingesteld en men vindt er
weinig industrie. Maar het gemeentebe
stuur heeft industrie-terrein klaarliggen
en kleine industrieën zijn van harte
welkom. B. en W. en gemeentel aad be
seffen zeer wel, dat met industrievesti
ging ook het belang der gemeente wordt
gediend. En dat prevaleert tenslotte ook
in Lisse, waar goede burgerzin en vak
manschap de bevolking sieren.
VOOR RIJNSBURG ZIE MEN
PAGINA IS
een bron van inkomsten. Helaas heeft
Katwijk wat dit betreft veel te lijden
gehad, maar nu zijn de sporen van op
bouw duidelijk te ontdekken.
Er zijn aanvragen tot bouwen genoeg.
stagneert met het bouwvolume,
men ook hier aan een zekere limiet is
gebonden. Maar Katwijk zal in de toe
komst zeker weer grote pensions bezit
ten, zoals er reeds weer enkele hun
plaatsen hebben veroverd en de naam
Katwijk eer aandoen. Wellicht is er
plaats voor een of meer hotels, doch
hieromtrent zijn r.og geen plannen be
kend. Eén ding is zeker: dat het in Kat
wijk drukker is dan voorheen met bad-
veflflt.de^ig^Deester pns,. doctv het gasten en. zo opent zich ook in dit op
i v-~- zicht weer een wijd perspectief
Katwijk.
Hoe het ook zij, zeehaven of (nog)
geen zeehaven. Katwijk gaat vol ver.
trouwen de toekomst tegemoet.
aspergeteelt, waarvoor de grond uitne
mend geschikt blijkt te zijn, evenals voor
de kweek der aardbeien, welke teelt in
de vorige eeuw hier ook van betekenis
De onderlinge verhoudingen onder de
bevolking van Voorhout zijn zeer goed te
noemen en er bestaan haast geen tegen
stellingen. En wanneer dat zo blijft, aldus
is de mening van burgemeester De
Graaff, zullen samenwerking en noeste
werklust zeker tot handhaving van het
devies „Voorhout vooruit!" leiden.
In een echte „bollengemeente" als Sas
senheim is, vormt de bloembollencultuur
natuurlijk de belangrijkste bron va
komsten voor de ingezetenen, maar toch
is er ook een zekere tendenz naar indus
trialisatie waar te nemen. Niet dat Sas
senheim een industrieplaats zal worden.
Dat zeker niet, maar men moet niet alles
op één kaart zetten, want wannei
b.v. weer eens een crisis in het bollenvak
zou komen, zou dit voor de gemeente
haar inwoners een harde klap betekenen.
Dit zegt burgemeester jhr mr R. Sand-
berg van Boelens tegen ons ter inleiding
van het geanimeerde vraaggesprek, dat
wij onlangs met hem mochten hebben.
Goede bolgrond wordt schaars er
daarom is het zeker niet van belang ont
bloot, dat op voorzichtige wijze naai
andere mogelijkheden wordt uitgezien.
Trouwens het is zeer moeilijk om
bevolkingsaccres in de bloembollenbe-
drijven op te nemen en het behoeft geen
verwondering te wekken, dat me
met durf en energie er op uit getrokken
zijn om b.v. in Amerika bloembollen-
bedrijven te stichten en verscheidene
ondernemende lieden zijn daarin behoor
lijk geslaagd.
Sassenheim is een dynamische
meente, met een arbeidzame bevolking,
welke veel veerkracht vertoont. De ge
meente heeft bijna 8000 inwoners en de
groei blijft aanhouden, zodat hoe kan
het ook anders er ook in Sassenheim
t woningvraagstuk is. Want hoewel er
de oorlog hier veel is gebouwd, blijft
de woningpositie moeilijk en zijn er
urgente gevallen, die om een oplossing
vragen. De wachtlijst van woningzoe
kenden bevat een beduidend aantal aan
vragen. De woningbouwvereniging heeft
sinds 1945 meer dan 150 huizen laten
bouwen, welke op zichzelf al een aardige
woonwijk vormen en in Ter Leede zijn
honderd mooie woningen verrezen,
voor een deel ook betrokken zijn
door gepensionneerden uit Indonesië.
Thans zijn op het oud^ voetbalveld 61
goede arbeiderswoningen in aanbouw,
zodat er leven zit in de bouwerij te Sas
senheim. Van dit totaal aantal huizen is
een (gering) deel bestemd voor per-
i, die hun emplooi vinden in de
industrieën, die in de gemeente zijn ge
vestigd. Sassenheim telt verscheidene
industriële bedrijven. B. en W. en de ge
meenteraad streven er naar lichte, arbeids
intensieve industrieën aan te trekken,
welke werkgelegenheid voor de Sassen-
heimers kunnen verschaffen.
In het gesprek passeren nog meer ge
meentebelangen de revue. Eén ervan is
de aanleg van het Sportpark, met voet
balvelden, korfbalveld, sintelbaan en
tennisbanen. En Sassenheim <nag met
deze aanwinst worden gelukgewenst.
Van veel belang zal ook zijn de aan
leg van de omleidingsweg, waardoor het
verkeer in de richting Haarlem buiten
de gemeente zal worden gevoerd. Men ic
thans druk bezig met het grondwerk en
in het najaar zal de bouw van een brug
over de haven worden aanbesteed Van
de Beukenlaan af tot aan Ter Leede zrl
dan straks het verkeer worden omge
legd, hetgeen een aanzienlijke ontlasting
voor het dorp betekent, omdat een
richtingsverkeer zal worden ingev.
De opheffing van de trambaan hee'1
verkeer al vergemakkelijkt, doch ii
loop der jaren is het zó toegenomen, dat
deze wegomlegging zeker niet overbodig
kan worden genoemd.
En behalve dan de gemeenschappe
lijke diensten, zoals waterleiding, vlees
keuringsdienst en schoolartsendienst die
de drie bollengemeenten gezamenlijk
bezitten, zal Sassenheim met Lisse on
Hillegom gemeen hebben, dat het grote
verkeer in deze plaatsen buiten de
dorpskernen wordt gevoerd, waardoor
opstoppingen in de nauwe straten, die
nu nog al eens voorkomen, tot het
leden zullen behoren.
VALKENBURG
(oorlogsslachtoffer)
nog steeds in de knel
Wanneer men vóór de oorlog over
Valkenburg sprak, dachten vele Neder
landers alleen maar aan de schone dreven
in het Zuiden van Limburg. Sedert af
oorlogshandelingen in 1940 is daarin wei
verandering gekomen en in latere jaren,
vooral ook na de bevrijding, weet ieder,
dat er in Zuid-Holland ook een dorpje
Valkenburg ligt. dat bekendheid heeft
gekregen door de Marine Luchtvaart
basis, die in sijn onmiddellijke omgeving
ligt, alsmede door de oudheidkundige
opgravingen.
Toen de oorlog over Nederland raasde,
werd ook Valkenburg zwaar getroffen.
Niet minder dan 34 huizen in dit vrien
delijke dorpje aohter de duinrand wer
den totaal verwoest, evenals de Ned.
Herv. Kerk en de school, terwijl 246 wo
ningen ernstig beschadigd werden. En
de bevolking zijn in die dagen van
verschrikking 22 personen om het leven
gekomen. Zo heeft Valkenburg zijn tol
betaald.
Hoe verschrikkelijk de verwoestingen
ook zijn geweest, toch hebben deze nog
.vruchten" afgeworpen, want zy zijn van
veel betekenis geweest voor oudheid
kundige opgravingen. Onder leiding van
prof. dr A. E. van Giffen zijn Romeinse
castella blootgelegd. Men heeft midden
het centrum van het dorp een oude
ur van tufsteen gevonden en vier
poorten aangetroffen, alsmede een gou
den penning van keizer Vespasianus. De
oudste vondsten in Valkenburg dateren
uit de tijd van Claudius (4156 na
Christusk
En al mogen de opgravingen nog voort
duren. het beeld van Valkenburg draagt
geheel ander karakter dan tien
jaar geleden. Burgemeester A. C. de
Wilde, die hier nu van 15 December 1938
af zijn ambt uitoefent, is tevreden over
de wederopbouw. Hij vertelt ons, dat er
geen nijpend tekort aan woningen
■r is en de grote moeilijkheden met
betrekking tot de huisvestingsproblemen
voorbij zijn. al is natuurlijk het leed
nog niet geheel geleden. In 1940 zijn
reeds twaalf huizen herrezen en aan het
einde van dit jaar zal het aantal wonin
gen, dat de gemeente heeft laten bouwen,
81 bedragen. Deze herbouw heeft de ge
meente veel gekost, bijna anderhalf mil-
lioen gulden. Dat dit zijn terugslag heeft
gevonden op de gemeentebegroting moge
blijken uit enkele cijfers. De gewone
dienst is in vergelijking met ongeveer
tien jaar geleden gestegen van f 30.000
tot f 170.000, en de kapitaaldienst van
f 5000 tot f 800.000.
Op de vraag, of Valkenburg ook in
teresse heeft voor industrievestiging,
antwoordde burgemeester De Wilde, dat
er wel enkele industrieën zijn, doch dat
Valkenburg niet er op uit zal zijn om
industrieën aan te trekken, want de be
volking vindt haar hoofdbestaan nog
steeds in de tuinderij en bloemen- en
bollenkwekerij. Er is hier teveel goede
tuingrond om dit zo maar een andere
bestemming te geven en bovendien mag
de gemeente niet te groot worden met
het oog op de nabijheid van het vlieg
veld. Want, o. dat vliegveld
Bollen poten
