Ondanks bezwaren*
tegenslag wordt
Ook een universiteit is mondig en vervuld
van verantwoordelijkheidsbesef
moeilijkheden
hard gewerkt
en
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
MAANDAG 18 SEPTEMBER 1950
Univeisitaiie zectozaatsovezdzacht
In het Groot-auditorium van de Leidse Universiteit droeg prof dr B. A. van
Groningen hedenmiddag de functie van rector-magnificus over aan prof.
dr S. T. Bok, na het uitspreken van een rede. Prof. Van Groningen legde
in de aanvang van zijn overzicht van de belangrijkste gebeurtenissen
van het afgelopen jaar de nadruk op de onmogelijkheid, twee der be
langrijkste posten van deze balans te preciseren, namelijk de resultaten
van de wetenschappelijke arbeid en het onderwijs. De Senaat, die nu
met inbegrip der afgetreden en bijzondere hoogleraren uit ruim 130 per
sonen bestaat, heeft verliezen geleden door het overlijden van de hoog
leraren André de la Porte, Blanksma en Leopold en door beëindiging
van de ambtsvervulling van de hoogleraren Casimir Sr, Meyers, De Boer,
Thierry, Weststrate en Van der Kooy. Aanwinsten boekte de Senaat door
de ambtsaanvaarding van de hoogleraren Colenbrander, Mekkes, Sirks,
Miller, Minderaa. Van Itterbeek, Uhlenbeck, Kuenen, De Goeje en Van
Lier, terwijl voorts benoemd werden maar nog niet inaugureerden de
hoogleraren Oosterhoff, Kreukniet, Jansma, Drion, Schallenberg, Prins
en Tjan Tjoe Som.
Ten aanzien van het lijvig© rapport
van de Staatscommissie tot reorganisatie
van het Hoger Onderwijs, dat in het na
jaar van 1949 is verschenen, merkte prof.
Van Groningen op, dat ook de stem van
Leiden krachtig moet klinken in het koor
der beoordelingen van de daarin gedane
voorstellen. Spreker vermoedde, dat zijn
opvolger mettertijd in diens verslag te
dien aanzien belangrijke dingen zal kun
nen zeggen. In allerlei organisatorisch
verband, zowel van docenten als studen
ten, werd en wordt het rapport reeds
diepgaand besproken.
Sprekende over deze wettelijke aange
legenheden herinnerde prof. Van Gro
ningen er aan, dat de studie in het Indo
nesisch recht zal komen te vervallen. In
de nu beginnende cursus zullen alleen
nog colleges ter voorbereiding van het
doctoraal examen worden gegeven. Deze
eerste, onvermijdelijke maar nog geheel
negatieve maatregel zal, naar spreker
hoopte, spoedig gevolgd worden door
reeks opbouwende besluiten. Sinds i
wen heeft de studie van het Verre Oos
ten in het Leidse universitaire leven een
zeer belangrijke plaats ingenomen. Plan
nen tot heroriëntering met name door de
inrichting van een Oosters-sociale 6tudie,
zijn in staat van voorbereiding. Het gaat
hier om grote wetenschappelijk© belan
gen, die spoed bij de aanpassing aan de
nieuwe omstandigheden vorderen.
Verheugend was de wijziging van hel
Academisch Statuut, waardoor de moge
lijkheid werd geopend, sociale weten
schappen te studeren binnen het kader
van een afzonderlijke sectie der Verenig
de Faculteiten van Rechten, Letteren en
Wijsbegeerte.
Een ernstig woord wyddo spreker aan
de moeilijkheden, waarmede men door de
grote toevloed van studenten en ruimte
gebrek enerzijds en de groeiende diffe
rentiatie der wetenschap anderzijds op
verschillende gebieden te kampen heeft.
Vooral voor bepaalde afdelingen van het
ziekenhuis is het nu zo gesteld, dat zowel
de opleiding der studenten als het weten
schappelijk werk ten- zeerste tekort
komen, en dat zelfs de bezadigden onder
de betrokken hoogleraren van een nood
toestand spreken. Iller dient spoedig
doortastend hulp te worden geboden,
als dit reeds aan de Technische Hoge
school te Delft in ruime mate is ge
schied.
Prof. Van Groningen wees voorts op
de steeds belangrijker wordende taak
van de Universiteitsbibliotheek, nu de
meestal exorbitante prijzen van weten
schappelijke boeken het vormen van
eigen, zelfs bescheiden verzamelingen
onmogelijk maken. Elke hulp, die hier
geboden kan worden (en van buiten
landse zijde reeds geboden is) wordt met
grote dank aanvaard, doch de voornr"
Prof dr B. A. VAN GRONINGEN
ste hulp zal ook hier van regeringswege
moeten blijven komen.
Speciale aandacht vroeg spreker voor
twee aspecten van het onderwijs. In de
eerste plaats voor de inschakeling van
de grote hospitalen van Den Haag en
Rotterdam bij de opleiding der co-
assistenten voor het artsexamen. Het
Academisch Ziekenhuis kan de enorme
stroom van doctorandi niet meer verwer
ken. Voor Rotterdam is een definitieve
regeling tot stand gekomen, ten aanzien
waarvan het Rotterdamse gemeentebe
stuur zó actief is geweest, dat men zich
wel eens gaat afvragen, of dit bestuur
nog hogere ambities voor ogen staan.
Ten tweede wees spreker op de niet-on-
bevredigende belangstelling voor het stu
dium generale, dat zich een vaste plaats
heeft verworven in het geheel van het
academisch onderwijs. De Faculteit der
Letteren en Wijsbegeerte heeft de pri
meur van een nieuw type studium gene
rale, dat bezig is zich te ontwikkelen
binnen de faculteit. Dergelijke vernieu
wing en verrijking van binnen uit ls een
kostbaar bewijs van werkelijk leven, dat
voldoening schenkt.
Naast de ruim 100 actieve Senaats
leden, de bijna 90 andere docenten en de
300 a 400 leden van de Wetenschappelijke
Staf hebben in do loop van deze cursus
4279 studenten Ingeschreven gestaan. De
stijging van het aantal studenten, dat
eerst in de twintiger jaren de 2000 pas
seerde en in 1948 nog 3606 en in 1949
reeds 4279 bedroeg, zet zich dus door.
Boven aan de lijst staat nog steeds met
1712 ingeschrevenen (tegenover 1674 het
voorafgaande jaar) de Faculteit der Ge
neeskunde.
„Men houdt op student to zyn, niet
door het afleggen van zijn doctoraal
examen, maar door het verwerven van
het doctoraat. Ieder die weet, wat Uni
versitaire studie betekent, zal dat erken-
ken", aldus prof. Van Groningen. Maar
de kosten, verbonden aan een promotie
zijn tegenwoordig zo hoog, dat niet wei
nigen alleen reeds daardoor dn de onmo
gelijkheid verkeren, de doctorsgraad te
verwerven. Er is alles voor te zeggen
om, zoals meer en meer geschiedt, ge
bruik te maken van andere, goedkopere
vorm van reproductie dan door druk. Dit
is de ene helft ener oplossing. De andere
ware te vinden in een subsidiëring b.v. in
de vorm ener verdeling der onkosten
onder de promovendus en de overheid.
Het aantal promoties was in 't afgelopen
jaar hetzelfde als in het voorgaande,
namelijk 47 (3 cum laude), waarvan 4
theologische, 4 juridische, 17 medische,
16 natuurphylosophische en 6 litterari-
sche. Voor de oorlog stonden tegenover
100 Ingeschrevenen nog 3 a 4 promove-
renden, dit percentage is nu tot 1 ge
daald.
Na gesproken te hebben over de lustra
van Universiteit, VVSL en andere stu
dentenorganisaties, herinnerde spreker
er aan, dat er in de pers veel te doen is
geweest over de „Scheveningse veldslag
van 3 October". „Velen zullen het met
mij eens zijn", aldus prof. Van Groningen,
„dat de pers een eventueel beschikbare
plaatsruimte in haar kolommen bijvoor
beeld beter zou kunnen gebruiken voor
het publiceren van wetenschappelijk
nieuws. Daaraan ontbreekt tegenwoordig
vrijwel alles. En toch mag men zich af
vragen, of de wetenschap in het natio
naal bestel zoveel minder betekent dan
de kunst, die wel een plaats, en dan de
sport, die een overmatige plaats in onze
dagbladen inneemt".
Prof. Van Groningen roerde vervolgens
het probleem van het gezelligheidsleven
in universitair verband aan, waarover
veel is nagedacht en gesproken, zonder
dat tot dusverre een oplossing werd ge
vonden. Met grote voldoening heeft spre
ker dit jaar mogen waarnemen, dat be
grip voor de plicht om met alle kracht
een oplossing na te streven, bij de voor
mannen van het LSC in verblijdende
mate aanwezig is.
-Voorts drong spreker aan op .een zo
hecht mogelijke samenwerking tussen
het Leidsch Universiteits Fonds en de
Stichting Pro Civitate Lugduno Batava.
De gezondheid van de studenten blijft
een voorwerp van de voortdurende
der commissie, die zich aan deze zc
langrijke aangelegenheid wijdt. Spreker
wees met nadruk op het belang voor
iedere student, om de geboden gelegen
heid tot verbetering van zijn lichamelijke
toestand of ook alleen maar controle
daarvan niet te verzuimen. Een jammer
lijk symptoom van gebrek aan verant
woordelijkheid ten aanzien van eigen
lichamelijk welzijn en een bedenkelijk
symptoom van psychologische aard
noemde spreker het toenemend gebruik
in de Studentenwereld van de gevaar
lijke zogenaamde wek-aminen, wat leidt
tot een spoedig verslappen van de inner
lijke kracht en degeneratie van de wil.
Prof. Van Groningen besloot zijn over
zicht met een persoonlijke indruk over
de balans der afgelopen twaalf maanden.
„Het lijdt geen twijfel, of de algemene
en bijzondere omstandigheden zijn
gunstig. Ons land 'is sterk verarmd. De
psychische gevolgen van vijf rampzalige
oorlogsjaren zijn in vijf moeilijke zoge
naamde vredesjaren niet uit de weg ge
ruimd en bepaalde voor wetenschap
Universiteit weinig gunstige nationale
eigenschappen doen nog steeds hun
vloed gelden".
Psychisch gevolg van de oorlog is
die innerlijke onrust, die bij velen
welgevulde arbeidsdag verkeerd doet
waarderen. Want dan verklaren zij,
zij het weer zo verschrikkelijk druk heb
ben gehad. Werk is echter een genot, het
druk hebben is een last, een druk. Werk
laat ons altijd de gelegenheid om
iets anders te doen, drukte doet on;
de overtuiging leven, dat wij nergens
toe komen. Een verschil dus in hoofd
zaak van appreciatie. En toch hebben
de meesten van ons ook wel ervaren, dat
gestadige arbeid, in innerlijke rust ver
richt, vruchtdragender is en minder af
mattend dan een koortsachtig jachten.
Ten dele is tot die psychische gevolgen
van tien zware jaren ook een ander
schijnsel te rekenen, al liggen de
zaken ln werkelijkheid dieper. Zij tre
den met name aan de dag in de voorop
leiding der studenten. Spreker wilde de
laatste zijn, om aan de kunde en toewij
ding der meestal overbelaste leraren niet
verdiende hulde te brengen.
Toch meende spreker op een bepaald
aspect van de ongunstige situatie te
moeten wyzen. Alle begrypend denken
is een werken met abstracties, welke
hulpmiddelen in het concrete men ook
daarby moge aanwenden. Studeren is be-
grypeiul denken, dus bet hanteren van
abstracties. Hieraan t»u hapert zeer veel.
Het kan op ontstellende wyze tot uiting
komen in het onvermogen, om een Idee
te benaderen, om een voorstelling te
analyseren. Dit wordt in de hand ge
werkt door een zekere Innerlijke onge-
dlsciplincerdheid van ons volk. Alle den
ken impliceert strenge zelftucht, in het
onderwys strenge tucht van de geestes-
do leerling.
arbeid v
Aangeland bij de weinig gunstige na
tionale eigenschappen noemde spreker
nog de onverschilligheid van vrijwel alle
maatschappelijke geledingen voor weten
schap, die niet onmiddellijk in materiële
zin productief is. Ook omslachtigheid
werkwijze kenmerkt ons Nederlan
ders. Zolang de tegenwoordige wet op
het Hoger Onderwijs van kracht blijft,
zal het Universitaire leven gebukt blij
ven gaan onder een administratieve
rompslomp, die schatten aan papier en
arbeid kost. Als voorbeeld haalde spreker
de moeilijkheden aan, waarmede een bui
tenlander te kampen heeft, die aan de
Leidse universiteit wil studeren zonder
buitenlandse graden te beschikken, die
daartoe automatisch recht zouden geven.
Veelal is een gevolg van die moeilijk
heden, dat de gegadigde na langdurige
vruchteloze pogingen maar van zijn voor
nemen afziet. Zou b.v. de toelating van
dergelijke studenten niet vlotter door de
Universiteiten zelf kunnen worden gere
geld, in plaats van door do minister na
onderzoek door diverse overheidsinstan
ties? Zou voorts b.v. niet een regeling
kunnen worden getroffen met de Rijks
gebouwendienst, volgens welke kleine
reparaties en wijzigingen kunnen wor
den aangebracht zonder de administra
tieve rompslomp, welke daaraan thans
Prof dr S. T. BOK
verbonden is? Ook valt er veel te zeggen
>or een grotere budgetalre soepelheid.
Volslagen autonomie van do Universi-
it zal misschien nog niet spoedig ver
wezenlijkt kunnen worden, maar er is
alles voor te zeggen, om in het budge-
bestel ook een Universiteit als
enigermate mondig en vervuld van ver
antwoordelijkheidsbesef te beschouwen.
Zo valt het niet moeilijk, aldus prof.
Van Groning. om talloze ongunstige
posten aan te wijzen in de balans van
het afgelopen jaar. Maar even duidelijk
treden die posten aan de dag, welke vol
doening schenken en bemoedigen. Zij
zijn alle samen te vatten onder één
hoofd: de geest is goed. Ondanks bezwa-
moellijkheden en tegenslag wordt
hard gewerkt, in alle lagen der Univer
sitaire samenleving. Er kunnen spannin
gen optreden, maar destructieve conflic
ten blijven uit. De veel gesmade jeugd
na de oorlog verrast telkens weer
door haar ondernemingslust en vasthou
dendheid, haar levendige belangstelling
en verstandig inzicht. Bij de ouderen, in
welke rang of kwaliteit zy ook werk-
aam zyn, valt iedere dag weer de onge-
■einsde toewijding en de hoge plichts
betrachting op.
De Leidse Universiteit Is dit gehele
jaar intens bezig geweest, zij is spring-
:nd. Indien Leiden doorgaat, ondanks
onmiskenbare belemmeringen, met te
leven en te werken, zoals het dit jaar
heeft gewerkt en geleefd, dan zullen ook
de toekomstige Rectoren hun ervaringen
mogen samenvatten in het korte woord,
waarin spreker 19491950 samenvatte:
„Ja, toch een goed jaar".
Na deze woorden droeg prof. Van Gro
ningen het rectoraat over aan prof. Bok.
Nood van Surinaamse
kind is groot
Winteractie van Zendingsgenoot
schap zal het ten goede komen
(Van een onzer verslaggevers)
Op de Zaterdag j.l. in Den Haag
gehouden collectantenmiddag der Suri-
name-zending van de Broedergemeente
Zeist, gaf de voorzitter van het Haags
Comité, de heer E. H. M. Westerop, een
overzicht van de stamd van zaken in
Zuid-Holland. Hieruit bleek o.m. dat de
kwartaal-kwartjes-aetie over het alge
meen bevredigend is. In Den Haag nam
het aantal contribuanten gedurende 1949
toe van 4700 tot ca 6200; Rotterdam ver
toonde een stijging met bijna 1000. Over
Dordrecht bleken de gegevens niet be
trouwbaar. Evenals Leid'en, dat van 40
op 50 kwam, staat deze stad echter naar
verhouding achter. Relatief de sterkste
stijging werd bereikt in Katwijk, n.l. van
58 tot 300. De voorzitter sprak zijn dank
uit jegens de collectanten en wees er op
dat vooral de steden nog veel mogelijk
heden bieden.
Gedurende de samenkomst, die werd
„Mathesis" vierde 165-jarig bestaan met
een grootse en prettige dag
Reünisten verzonden aanhankelijkheids-telegram
aan de Koningin
Het Kon. Genootschap „Mathesis Scien-
tiarum Genitrix" te Leiden vierdé Zater
dag zijn 165-jarig bestaan en de Mathe-
sianen-sfeer Van „samen-werken, samen-
feestvieren" was de gehele dag aanwe
zig. De dag werd geopend met een reü
nie. waarna een lunch volgde in de
„Turk".
In de middaguren werd door een deel
der reünisten een bezoek gebracht aan
het Kamerlingh Onnèslaboratorium, ter
wijl een ander deel zich naar het Stad
huis begaf.
In het laboratorium werden de deelne
mers ontvangen door de directeur, dr J
v d- Handel. Nadat de heren Ouwerkerk
de deelnemers door de afdelingen had
den rondgeleid werd de thee aangeboden.
gehouden als inzet van de winteractie, Hierna was het de heer H. P. Óostdam,
welke deze keer zal worden gevoerd ten
bate der Surinaamse kinderen, voerden
vele sprekers het woord. Vooral het
kinderleed (o a. verkoop en diefstal der
kinderen, die bovendien doorgaans bui
tenechtelijk worden geboren en daardoor
veel zorg moeten ontberen) is in Surina
me zeer groot. Kinderhuizen en scholen
verrichten prachtig werk. doch zijn veel
te gering in aantaL
Namens Christelijk Suriname werd
dank gebracht voor de financiële en mo
rele steun uit Nederland: „Mensen die
vroeger slangen en bomen dienden, bui
gen nu voor Jezus Christus", aldus de
Surinaamse predikant, ds Breeveld.
De middag was geopend door de oud
gouverneur van Suriname, dr A. A. L.
Rutgers, die er aan herinnerde hoe on
danks het aanvankelijk begrotingstekort
(f 100.000) voor 1949 en de devaluatie,
men deze moeilijkheden toch grotendeels
te boven is gekomen. Dr Rutgers bracht
de collectanten hiervoor dank en wees
o.m. er op dat het Haags Comité ten voor
beeld kan worden" gesteld.
die de directeur en de beide heren
Ouwerkerk dankte voor de zeer goede
ontvangst en uitstekend geslaagde ex-
In het Stadhuis werden de reünisten
begroet door de chef van de huishoude-,
lijke dienst. De meeste bewondering van
de deelnemers ging uit naar de fraaie
raadzaal en de grote ontvanghal. Ver
volgens werd een rondgang gemaakt
langs de diverse beeldhouwwerken aan
de voor- en achtergevel. Hierna bracht
de heer A- N. Zekveld dank aan de ex
cursieleiders
Om half zes verzamelden zich een 80
deelnemers in „Het Gulden' Vlres" voor
een praatje-onder-ons. Tè spoedig kwam
het sein om aan tafel te gaan.
Het Mathesislied werd gezongen, waar
na de heer Zekveld, voorz. van het co
mité 165 jaar M.S.G.. allen welkom heette
en wel in het bijzonder de heren ir De
Jong en mr De Ruyter de Wildt, resp.
voorzitter en secretaris van M S.G. en de
directeur, de heer A. v. d. Hoogt.
Spr. zette in korte trekken de tot-
Universiteiten klagen over ruimtegebrek
en weinig promoties
Export van intellect is moeilijker dan
uitvoervan voetbalprofs
Een te gering aantal promoties, een ernstig tekort aan plaatsruimte, een te
eenzijdige belangstelling van de studenten, een vaak gebrekkige talenken
nis-en te weinig belangstelling voor de gezelligheidsvereigingen dat wa
ren klachten die vanmiddag te beluisteren waren in de redevoeringen, die
de rectores-magnifici van verschillende universiteiten hielden bij de over
dracht van hun rectoraat.
lect is moeilijker dan export van voet
balprofs, merkte hij op. Het bestuurs
apparaat van de landbouwhogeschool
noemde spr. onoverzichtelijk, log en
Evenals prof. Van Groningen in
den sprak ook prof. dr H. J. M. Weve,
die in Utrecht het rectoraat overdroeg
aan prof. mr dr J. H. W. Verzijl over 1
gemis aan plaatsruimte voor onderwijs
wetenschappelijk werk. Vele studenten
oordelen het blijkbaar niet nodig zich tij
dig te doen inschrijven. In een college
zaal der medische faculteit werden niet
minder dan 200 studenten aangetroffen,
die geen .collegekaart konden tpnen.
Prof. dr Th. van Stöckum (Groningen)
sprak over het toenemend aantaL studen
ten. Ongetwijfeld zal voor een deel van
hen „export" naar het buitenland ondër
ogen moeten worden gezien. De talenken
nis is echter vaak bedroevend. Het
schijnt dat de huidige student alleen dat
gene grondig aanpakt, waartoe hij vol
strekt verplicht is. Prof. van Stockum
droeg het rectoraat over aan prof. dr M.
J. Sirks.
Export, daarover sprak ook prof dr
J. C. Dorst te Wageningen, voordat hij
zijn opvolger, prof. dr H. J. C. Tende-
loo, installeerde. Maar uitvoer van intel-
Millioenenplan wordt werkelijkheid
Bouwput voor nieuwe station vandaag
klaargekomen
Eerste van 430 palen nog deze week in de grond
De uitvoering van het Leidse spoor- gen zullen r
wegplan vindt gestadig voortgang. Zo
en dan worden nog wel wijzigingen in
de bestaande plannen aangebracht,
deze zijn van ondergeschikt belang. De
belangrijkste veranderingen, die uit het
oogpunt van bezuiniging moesten plaats
vinden, zijn achter de rug. Ofschoon
het nieuwe gelicel oorspronkelijk royaler
en aantrekkelijker had gedacht, zal
Lelden over enkele jaren toch kunnen
bogen op een spoorwegcomplex
importantie. De beknibbelingen doen
niets af aan het feit, dat wc hier te
maken hebben met een werk van grootse
Van het terrein der werkzaamheden
vallen eigenlijk geen grote gebeurtenis
sen te melden. Overzien we de situatie
van dit moment, dan treffen we toch vijf1
vermeldenswaardige punten aan. In de
eerste plaats het zandrijden ten Noorden
van de Haarlemmervaart. Het zal nog
wel enkele maanden duren voordat het
ophogen van de spoorbaan hier klaar is.
Ten tweede het zandryden ten Zuiden
an de Haarlemmervaart.
Dit werk heeft ongeveer drie wekei
stilgelegen, omdat een andere zandbron
moest worden aangeboord. Voordien be
trok men zand uit de duinen, maar dil
•erd langzamerhand te duur. Nu heeft
len een beroep gedaan op vadertje Rjjn,
die bereid bleek te zyn ook voor dit ge
deelte van de spoorbaan zand te leveren,
Het werk draalt weer.
Vervolgens vraagt het punt Rijnsbur-
gerweg onze aandacht. De palen voor het
viaduct 894 in totaal zitten reeds in
de grond en ons werd meegedeeld, dat
nog deze week met het betonwerk
hoopt te beginnen.
Vandaag komt de bouwput
nieuwe stationsgebouw klaar. Heistellin-
W.B.V. „Tuinstadwijk"
De woningbouwvereniging „Tuinstad-
wijk" bestaat 35 jaar. Ter gelegenheid
hiervan is reeds een autotocht voor de
oudere leden gehouden. Wij vernemen,
dat het in het voornemen van het be
stuur van de woningbouwvereniging ligt
om op 30 October in de Turk te reci
piëren.
„Tuinstadwijk" prij9t zich gelukkig, dat
thans voor haar 2 bouwplannen aan de
Lage Morsweg worden uitgevoerd. Aan
de uitvoering van het plan-Kneppelhout-
straat zal binnenkort worden begonnen.
woningen bieden in totaal
r de in de wet genoemde diploma's of plaats aan 350 gezinnen.
i worden, opgetrokken
is, dat de eerste paal eind
de grond gaat. In totaal
verwachting
deze week i
komen er 43
Het laatste object
gen is de Gevangenlaan. Hoogstwaar
schijnlijk zal het heien voor het viaduct
eind deze week beginnen.
De leiders van de spoorwegwerken
kijken vanzelfsprekend steeds in de toe
komst. Zo worden momenteel plannen
gemaakt voor het omleggen van de Haar
lemmervaart en het maken van onder
doorgangen voor het kunstwerk Mare-
dijk-Haarlemmerwèg-Haarlemmervaart.
De (thans vijfjarige) Hoofdstad-
Operette voorheen Fritz Hirsch
geeft a.s. Vrijdag in de Schouwburg
voorstelling van de Weense operette
„Zwei Herzen in iDreivierteltakt".
Zendingsbij e enkomst
De hulpvereniging Leiden van de
Geref Zendingsbond (in de Ned Herv
kerk) houdt Dinsdagavond om 8 uur in
„Prediker" een Zendingsbijeenkomst
Ds J. Verwelius van Bodegraven hoopt
Openluchtbazar korfbal
club „Zuiderkwartier"
De korfbalclub van de speeltuinver
eniging „Zuiderkwartier" heeft Zater
dagavond op de speeltuin aan de Anje
lierstraat een bazar gehouden ten bate
van haar bouwfonds. Het clubhuis op een
terrein aan de Da Costastraat is reeds
opgetrokken, maar het financiële tekort
is nog niet weggewerkt.
De opbrengst van de bazar zal echter
wel een grote stap in de goede richting
betekenen, want het was zeer druk op
de tuin en de lust van het publiek om
echt méé te doen liet niets te wensen
over. Het grote aantal stands bood dan
ook volop gelegenheid daartoe. Een
pluim op de hoed van deze club, die in
korte tijd zo veel artikelen bij elkaar
wist te brengen en tot een aantrekkelijk
geheel wist te ordenen. Bij het rad van
tuur vingen wij uit een microfoon
de woorden ,.'t Is niet om te gelóóóóven"
op. De standhouder overdreef niet; we
zagen tenminste tal van bezoekers met
iets goeds naar huis terugkeren. Om haif
twaalf begon de rust zich te herstellen.
Toen begonnen de clubleden het geld te
tellen. Met vlugge handen.
slachtig.
Vermelden wij nog, dat prof. dr F.
Ven vanmiddag in Tilburg zijn rectoraat
heeft overgedragen en dat Zaterdag bij
de opening van de cursus der R.K. leer
gangen in Tilburg een groe bloei bleek.
Van de 2289 cursisten hebben in 1949/
195Ü 321 hun studie besloten met
succesvol
standkoming van het comité uiteen en
wees op de zeer prettige samenwerking,
die er geweest was. Hij hoopte, dat deze
ook in de toekomst gehandhaafd mocht
blijven, waarna hij alle medewerkers aan
deze feesten bedankte en ook zijn dank
uitsprak aan die reünisten, die er een
verre reis voor over hadden om dit feest
mede te maken-
Tijdens het diner werd na ir De Jong
en de héér V. d. Hoogt nog door vele
oud-leerlingen het woord gevoerd. Una
niem waren alle sprekers het eens, dat
jong en oud samen moeten werken om
„Mathesis" te doen blijven, wat zij altijd
is geweest en dat alles moet worden ge
daan om de „oude roem" van M.S.G. ln
stand te houden en voort te zetten.
Groot was de bijval, toen werd voor
gesteld een telegram te zenden aan H. M.
de Koningin, waarin de Mathesianen hun
aanhankelijkheid betuigden- Hieruit
moge blijken dat het woord Koninklijk
voor dit genootschap geen holle fraze is.
maar een diep-geworteld begrip.
Om 10 uur sloot de voorzitter van het
comité de dag met een korte toespraak,
waarna staande het Mathesianen-lied
werd gezongen.
Geen soldaat, maar een
burger
Het was niet soldaat H. de Jager, die
de eervolle vermelding van Het Licht
spoor kreeg bij de grote tekenwedstrijd,
maar de heer H. de Jager uit Leiden, als
burger in dienst bij het Ministerie van
Oorlog.
De tentoonstelling van de tekeningen,
die in Pulchri-Studio, Lange Voorhout 15
te Den Haag, wordt gehouden, is tot 30
September geopend. De toegang is gratis.
Mr H. R. Goudsmit
Mr. H. R. Goud
smit te Leiden
is, zoals reeds
gemeld werd,
vandaag 25 jaar
advocaat. Hoe
wel het jubi
leum slechts in
intieme kring
wordt gevierd,
regende het
vanmorgen al
blijken van be
langstelling.
JAARVERGADERING LEIDSCHE
WOLSPINNERIJ
De jaarvergadering van aandeelhou
ders der Leidsche Wolspinnerij N.V. te
Leiden heeft de uitgebrachte jaarstuk
ken over 1949 goedgekeurd. Het dividend
is bepaald op 9 pet, evenals vorig jaar
naar keuze geheel betaalbaar in contan
ten of voor 1 6/7 pet in contanten
7 1/7 pet in gewone aandelen. De heer
P. M. J. Flippo is als commissaris her;
Nieuws van en voor Voorschoten
Dertig jaar N.L.C.
en een nieuw gebouw
Deze maand herdenkt onze cou
rant haar dertigjarig bestaan. En
ook nog in deze maand hopen wij
ons nieuwe gebouw op het prach
tige punt aan de Steenstraat te
betrekken. Dan zal eindelijk de
N.L.C. in Leidens stadsbeeld de
plaats gaan innemen, die haar
krachtens haar stevige positie mag
worden toegekend. Reeds nu be
reiken ons uit onze altijd mee
levende lezerskring brieven en op
merkingen, die er getuigenis van
afleggen, hoezeer men in onze
vreugde deelt. Dat waarderen wij
bijzonder.
Voor geen van onze abonné's
zal ons jubileum onopgemerkt
voorbijgaan. De voorbereidingen
voor de uitgifte van een jubileum
nummer bevinden zich namelijk
in een vergevorderd stadium.
Ieder van U zal het eind Septem-
ber*in de bus aantreffen en het zal
vele uren van verpozing schenken.
Wij denken hierbij o.m. aan de
aantrekkelijke jubileumprijsvraag.
Thans een verzoek. Wie van uw
familie of vrienden behoort nog
niet tot de dagelijkse lezers van
ons blad? Met vrijmoedigheid en
met klem kunt u hem of haar op
merkzaam maken op de N.L.C. De
administrat-ie staat u bij uw acti
viteit ter zijde door het beschik
baar stellen van proefbladen.
Enwie zich thans abonneert,
ontvangt de krant tot 1 October
gratis, inclusief het waardevolle
jubileumnummer (zie de bon op
de advertentiepagina).
Uw geschenk aan uw jubileren
de krant: een nieuwe abonné.
Directie N.L.C.
Keuring van kalveren
(Van onze medewerker, de heer
J, van der Goot te Wassenaar)
De afdeling VoorschotenWassenaar-
van de vereniging van leden van het
landbouwonderwijs heeft een keuring
van kalveren gehouden. Dit was de der
de keuring van deze soort. Eigenlijk ii
dit nog een nieuwheid in ons land. De
keuring is overgenomen van Amerikaan
se jongelui, bij wie dit nogal ingang
heeft gevonden.
Van de geboorte af zijn alle gegevens
nauwkeurig verzameld en bijgehouden,
waarna tenslotte door de voorzitter der
vereniging, de heer S. de Jong S.j
Den Haag. een kostprijsberekening i
maakt.
Na de weging werden de dieren ge
keurd door een jury, die aan de hand
van de gegevens, als voedergebruik en
kostprijs, de dieren kwalificeerde op
hun lichaamsbouw. Hierbij bleek, dat ei
vrij grote verschillen voorkwamen, zo
wel in de kostprijs en in het lichaams
gewicht als in de kwaliteit van de dieren
Het 'was opvallend, dat de dieren, die
het meest gekost hebben, lang niet de
beste kalveren waren. De hoogste kost
prijs bij het zwartbonte type bedroeg
f124,17, de laagste f72,89. De drie kal
veren van het zwartbontety.pe met hel
laagste voedergebruik waren alle van
J. Lekkerkerker te Voorschoten. Zij be
haalden tevens een eerste prijs op li
chaamsbouw. De kalveren hebben een
gewichtstoeneming gehad van resp. 134
116 en 115 kg. De totale voerkosten be
droegen f76.90. f 73,60 en f72,89. Tweede
prijzen werden behaald door C. van
Paassen te Voorschoten, P. van Egimonö
te Wassenaar en A. Rodenburg te Voor
schoten. G. Hooijmans te Voorschoten
kireeg met het zwartiblaar type de
prijs. Gewichtstoeneming 149 kg er
onkosten f97.85. lb werd J. D. Binnen
dijk te Wassenaar, 2e prijs: J. Verboom
te Voorschoten.
Uit de cijfers bleek, dat de blaarkop
pen iets zwaardere dieren waren, terwijl
ook de voeronkosten iets hoger lagen
De voorzitter deelde nog mee. dat voor
deze keuring veel medewerking was on
dervonden.
Geref. jeugd had een goede avond
Het was Zaterdagavond vol in „Irene".
Geen stoel was er onbezet en velen
moesten zelfs nog staan. De Geref. jeugd
begon het seizoen, en jongeren
als ouderen hadden aan de oproep
"deze gecombineerde vergadering gehoor
gegeven,
De bijeenkomst wérd geopend doof de
heer Jan Reedijk. De bondsliederen wer
den gezongen en Daan van Léeuwen de
clameerde gevoelvol Psalm 91. Er werd
weer gezongen en hierna hield ds M. den
Boer zijn referaat.
Spr. was zeer verheugd, zoveel jonge
gezichten te zien en had zijn onderwerp
getiteld: „Kaalkop, ga op!", ontleend aan
de historie, waarin Elisa de berg naar
Bethel opgaat. Spr. liet in dit licht de
noodzakelijkheid van het jeugdwerk
zien. Elisa is de profeet van genade en
barmhartigheid en doet dus herinneren
aan het werk van Christus.
Bethel was de plaats van onwettige
beeldendienst. Alle afval begint trou
wens altijd tegen hét tweede gebod. Zo
behoef je bijv. niet naar de kerk om
God te dienen en kan men dit wel op
zijn eigen manier wel doen! Ook de
jeugd van Bethel wordt door die bacil
aangetast, zodat ze zelfs de profeet gaan
uitjouwen. Deze jongens waren vet-
bondskinderen. Zo is men ook niet een
jongen of meisje van Voorschoten, maar
een kind van het Verbond. Dat kir.c
moet God liefhebben en dat gaat
wanneer men Hem niet kent. Niet alleen
moet men naar de kerk en de catechi
satie, maar ook naar de verenigingen orr
te onderzoeken, wat God is en wat Hij
in Zijn woord van de Zijnen vrai
Door het Woord krijgt men inzicht
kan men een standpunt in dit leven
In de pauze werd koek gegeten e
monade gedronken, waarna mej. H. Moil
de leiding overnam. Het knapenlied er
het meisjeslied werden gezongen. „Hel
gebed" van Bilderdijk werd gedecla
meerd door mej. Jo de Zeeuw en mej
Gré de Nooi declameerde een gedicht
van Jacqueline van der Waals. Tenslot
te- kwam het ensemble „Voorschoten
Vooruit" met mandoline, guitaar en zang
Het is een goede avond geworden
Voor groter onheilen gespaard
Ze hadden hem juist gepeild en aa
gezien de temperatuur op één punt
reeds 80 gr C bleek te zijn en elders
misschien nog hoger was, gting men hem
maar uithalen. Toen was het al te laai.
Want enkele ogenblikken later stond
de hooiberg van de heer E. P Hooy-
mans aan de Leidseweg al in lichte
laaie. Gélukkig konden de arbeiders zich
nog redden. Zaterdagavond omstreeks
half negen gebeurde het en slechts
kele minuten later was de actieve brand
weer reeds ter plaatse, o.l.v. de nieuwe
commandant de heer J. Lekkerkerker
Enkele tientallen meters van de hooi
berg staat de (houten) Finse school
juist in die richting woei de wind. He:
eerste waar de brandweer dan ook heen
ijlde, was naar die school; de wind had
ook niet veel sterker moeten zijn of
waarschijnlijk was ook deze school een
prooi der vlammen geworden. Nu
het alleen de hooiberg. Urenlang heeft
men echter nog moeten spuiten, voordat
men eindelijk de restanten kon uithalen.
Bekijks was er genoeg! Honderden sloe
gen van af de weg het bluswerk gade
aangetrokken door de rode gloed Ook
de beide wethouders, de heren J. van
Dodeweerd en L. A. Mooij, kwamen een
kijkje nemén.
Damvereniging D.E-S.
De oud-kampioen dammen van Neder
land. de heer C. L. Gordijn, speelde in
Voorschoten, éen simultaan-wedstrijd aan
23 borden. De kampioen van Voorschoten,
de. heer S. v. d. Meij,. wist zijn spel te
winnen, evenals de heer S. H. Zitman.
Remise speelden de heren E. van Bem-
melen, F. Schild en G. Weggen. Aan de
andere 18 borden was het de heer Gor
dijn, die de overwinning in de wacht
sleepte. De wedstryd duurde 1% uur. Na
Hengelsportvereniging L.W.S.
De hengelsportvereniging der Leidschs
Wolspinnerij N.V. hield Zaterdagmidda"
haar laatste viswedstrijd van dit sei
zoen in het Oegstgeesterkanaal. D
vangst was zeer slecht; de uitslag was
1. P. G. Boekwijt; 2. N v. d. Wijngaard
3. E. de Beer; 4. J. J. Bey; 5. G. Pardon
6. C. Stikkelorum; 7. W. Ransclaar; 8
G. Horn; 9. H. Broers; 10. A. W. van Ros
scm. Extra prijs voor de grootste bliol
viel ten deel aan E. de Beer en die voo
de grootste voorn aan N. v. d. Wijn
gaard. Bij het uitreiken van de prijzi
sprak de voorzitter woorden van dank
tot de directie, die aanwezig was
daarmede blijk gaf van medeleven
de henigelspo-rtvereniging L.W.S. Ook
richtte hij een woord van dank tot
bedrijfsleider, de heer Wen tink,v
"diens steun en medewerking-, wat ook
geleid heeft tot het welslagen va:
middag.
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEI
GEBOREN: Catharina M d v A T dei
Hollander en W. Verhagen; Johanna M
d v M Brinks en G M Bins; Willem
v A M de Vos en W S v d Zeeuw.
OVERLEDEN: J E Tienhoven, huisvr,
van Bolderdijk, 74 j; H J Molen:
huisvr. van Robbers, 43 j; A C Biemans
wed. van Van Wees, 80 j-
GEHUWD: S T Bok en G H Assi
Keuringsdienst is niet
ontevreden
t De keuringsdienst van waren
het gebied Haarlem heeft zijn jaarver
slag 1949 uitgegeven. Hierin is te lezei
dat de toestand van de levensmiddelen
bedrijven, wat hygiëne en inrichtin
betreft, veel te wensen overliet,
houdt verband met de achterstand
het onderhoud, tijdens en na de o
log ontstaan, en het gebrek aan bedrijfs
en woningruimte. Bovendien worden d
waren vaak onoordeelkundig opgi
gen en te grote voorraden van wt
gevraagde artikelen ingekocht. Dit leid
tot bederf en verlies. Een betere inrich
ting van de melkbedrijven komt gelei
delijk tot stand. Bij de melkpasterisatie
bedrijven werden stappen ondernome:
om tot keuring* van het personeel, da
met pasteurisatie is belast, over te gaan
Bakkerijen en vooral banketbakkerije:
hebben vaak met een tekort aan ruimt:
voor de bereiding van brood en gebal
te worstelen In het algemeen verkerei
de viswinkels ed. in behoorlijke hygië:
sche staat
Het aantal inspecties bedroeg 26 071
Dit aantal is hoger dan in 1948 De keur
meesters bezochten ook meer verkoper
dan vroeger. De controle op de nalevin;
van het kapok- en beddegoedbeslui
werd hervat Bij de controle van broo:
bleken veel minder opmerkingen nodi
te zijn dan de laatste jaren het ge:
was. De resultaten van het onderzoel
van monsters van andere waren
brood, melk en melkproducten,
aanmerkelijk beter dan in het vorig
afloop hield de heer Gordijn een korti
causerie over zijn ervaringen van
Zwitserland gehouden Europese kam
pioenschap en over de toenemende be
langstelling voor het damspel in ander
landen- De heer Tempelman, voorzittei
DE S., dankte de heer Gordijn voo!
de practische les en zijn propagandist!
sche woorden.
Verkoop blinden-handwerk
Woensdag wordt in de zaal van mej
De Graaf, Leidseweg 41, een verkoopdaj
gehouden van werkstukken, die dooi
blinden zijn vervaardigd. De zaak
hiertoe open van half 3 tot 5 en vai
tot half 9.
(Advertentie) d
Op 18, 19 en 20 September speelt
- "s middags en 's avonds -
MALANDO en zijn orkest,
met An Sandor en Fran* Wander*.
msp
