OMYL
8
ZONDAGSBLAD 29 JULI 1950
NUNSl'KET. Chr. vac. oord: „De Duiventil". Exerweg
26. Nunspeet. Tel. 2352. In het boa gel., slaapz. v. dames
en heren., afzond, boven 16 J. Voll. weekverbl. 27.50.
Ook geschikt v. groepen. Vr. proap.
Zoekt O een VACANT1EOORD met een „eigen sfeer"
waar D zich „thuis" gevoelt? Een prima keuken en
matige prezen? (b.v. Logies met goede warme maaltijd
2.00). Mooie rustige omgeving.
Vraagt eens Inl. bij Chr. Vacantie Centrum Sondel-Gaas-
terland. Tel. 20. Balk. U zult er geen spijt van hebben.
CHR. VACANTIEOORD „DE BIJENKORF'
biedt U ALLES voor een geslaagde vacantie Vraagt
Uitgebr. geïIL prospectus. Volledig weekverbL 25.
Telefoon 2282 Nunspeet
Groenesteeg 54. Bennekom.
f 15 p p p w. (incl. w. eten)
Voor alleenstaanden en
kl. groepjds. Pos. Chr. sfeer
in jongerengemeenschap.
RHENEN
Kinderinternaat „DENN ENKODE" Soesterberg
Amersfoortsestraiit 71. Telefoon K. 3403364
heeft gedurende de
Vacanlie plaats voor enkele kinderen,
thans 5-jarigen (geb. tussen 1 Oct. en 1 Maart)
2e klasse L.O. Prima referenties.
„Apeldoorn's Avondsprookje"
Dd__ Hoor- en kijkspel o.l.v.
in Berg en Bos carkl kriels
Dagelijks van 17 Juli t/m 26 Aug. (Zondagen uitgezon
derd). Aanvang Juli 21.30 uur. Augustus 21
Toegangsprijs 1.25 Gezelschappei
Inlichtingen: V.V.V.,
M.V. SLAVLV15UKli'S BAAK
Deviezenbank
Hoofdkantoor ROTTERDAM
Kritoren: Amsterdam - Den Haag - Dordrecht - Haarlem
Schiedam - Amersfoort - Maassluis - Vlaardingen - IJsselmonde
AGENTSCHAP: Zevenbergen
VERHUIZINGEN EN
TRAN8PORTEN
J. VAN DUUREN
KORT GALGEWATER U
Telef. 25468 - Lelden
Alle soorten en merken
AUTO'S EN
MOTORRIJWIELEN
J. C. v. d VELDE, Eijnje
kade 13, Den Haag. Telefoon
11.2922.
goal
Een
Koerier
de bekende kleine
advertentie in de
Nwe Leidsche Crt.
treft rloel!
ZEILMAKERIJ
OMLIJSTINGEN
NW'RUN 51 IEIDEN
GLAS In LOOD
GEBRANDSCHILDERD
GLAS
VOOR"
GEDENK-cn
JUBILEUM-
RAMEN
RESTAURATIE
LEIDEN vraaqt
VRÓBL'JVENO
V ONTWERP
NARMSTRAAI 3 TEL'ïw.
^GLASy
Plaats een Koerier
is dé manier!
vlieg
verdelgt vlo
mug
luis
enz.
AIS VLOEISTOF OM TE VERSPUITEN^JL ALS POEDER OM TE VERSTUIVEN
ORGANON OSS
i
-
Vrecc» VAN
w B
BOS ÉN HWI1F.
1 m
R i
i h
éft-
W
M:
*1 V.
-e
v
Dit prachtige boek over het mooiate en grootste
natuurregervaut vait-Ncdcrlund
(De Hooge Veluwe)
VREUGD
VAN BOS EN HEIDE
door
A. B. WIGMAN
Is in elke boekhandel verkrijgbaar
De bekwame schrijver behandelt op boeiende en
vlotte wijae bos- en heidewild, planten- en dieren
wereld, natuur en cultuur.
100 unieke foto's in Vada-diepdruk geven een
bjjaondere bekoring aan dit ongemene boek.
PRIJS CEB. SLECHTS
f7.90
UITGAVE:
N.V. CEBR. ZOMER EN KEUNING'S UITG. FT
WACENINCEN.
De avonturen van GERTJAN eil MAARTJE
W
„Laat mij eens proberen die deur open
te krijgen", sprak Gertjan met harde
stem. Maar al zijn rukken en trekken
had geen succes. Van spijt beet hij zich
op zijn lippen. „Wat zijn we toch goed
gelovige ezels geweest, maar we moeten
er uit, Maart je. Kom, laten we maar
proberen of er niet ergens t
openstaat". De beide kinderen liepen de
ene na de andere kamer door. Tot hun
grote verbazing was het hele huis leeg.
Nergens stonden meubelen. Wel lagen
overal uitgetrapte sigaretten en afge
brande lucifers. „Het lijkt wel een ver
laten rovershol hier", zei Maartje, „al
leen de rovers zelf zijn niqt aanwezig!"
„Ja, maak jij er maar grapjes
mopperde Gertjan terwijl hij aan alle
ramen en deuren trok. „Maar ik wou
dat we hier maar vandaan waren. Straks
komt die piloot terug, en dan7"
Maartje was ondertussen weer een
nieuwe kamer ingelopen. „Hè, riep ze,
„kijk eens wat hier hangt!"
(Wordt vervolgd)
«gr** ë-ggsgr
de huidige functionarissen cursussen
volgen, die althans enig inzicht in het
maatschappelijke werk, dat zij moeten
verrichten, geven. Langzamerhand zul
len de normen, welke gesteld moeten
worden voor het vervullen van da
taak van gevangenisbewaarder of -be
waakster vaster omlijnd kunnen wor-
Deze taak is werkelijk niet eenvou
dig. Haat en argwaan, de gevoelen»
waarmede bijna elke gestrafte binnen
treedt, kunnen geen basis vormen
voor vruchtdragend geestelijk werk.
Er moet vertrouwen komen en dat kan
pas geleidelijk ontstaan-
Iedere morgen is er gelegenheid om
bij de adjunct-directrice, mej. de Rooy,
op het spreekuur te komen. De zorgen
en noden, daar in die lichte kamer ver
teld, zijn vele! Maar zeer, zeer dikwijl»
gaat de gevangene opgelucht, met meer
berusting, meer goede wil ook vooral,
weer terug naar de dagelijkse eento
nigheid van werk en ceL
Moeders van een
nieuw geslacht
Maar, zoals we zeiden van 14 dagen
tot levenslang en alles wat daar tus
sen ligt, werkt hier samen in betrek
kelijk kleine ruimten. De aborteuse;
staat naast de dievegge. Van de een
weet men, dat er 70 pet kans is, dat zo
eenmaal vrij, weer rustig haar gang
zal gaan; de ander stal misschien uit
armoe, begeerte, domheid. Met haar
valt hierover te praten, want ze on
dervindt deze straf als een groot leed.
Maar wat als de zwakke de branie en
de onverschilligheid van de ander
merkt? Oud en jong zit door elkaar,
de geestelijk gezonde naast de licht
abnormale. Willen de moderne inzich
ten omtrent het gevangeniswezen en
de therapie op deze a-sociaal handelen
de mensen werkelijk het grootst moge
lijke resultaat behalen, dan is een mo
derne vrouwengevangenis niet ver
scheidene paviljoens noodzakelijk. Men
leert een verslonsde vrouw niet de
waarde van een eenvoudig schoon huis
in een cel met uitgesleten grauwe
vloer. Een gederailleerd meisje geen
arbeidsvreugd als ze alleen maar in
wasserij of naaikamer zich kan bekwa
men, zonder dat eventuele andere ga
ven tot uiting kunnen komen, en bo
venal er moet een mogelijkheid komen
om de lichte gevallen te scheiden van
de, naar menselijk inzicht, hopeloze,
de gelegenheids-dievegge mag niet in
contact worden gebracht op zulk een
beperkt gebied met de recidiviste, die
van stelen een beroep maakte.
Niets mag nagelaten worden om de
gestrafte vrouw tot een volledig ge
resocialiseerde vrouw te maken, wattt
voor een belangrijk deel zullen zij weer
moeders worden van een nieuw ge*
slacht en wat aan haar verzuimm
wordt zal voor haar kinderen verdriet
en ellende en misschien nieuwe m
daad kunnen betekenen.
Nieuwe inzichten en methoden
maar een oud gebouw
geiy&ngenió
Cel en bewoonster
Veertien dagen
en levenslang
fWEE grote linnenmanden staan op een klein grasveld. omheen bloeien
rozen en een goudenregen en er staat een vrouw bij, die aandachtig dat
zwarte en blonde kopje, laag in de korf, beziet.
In een klein vertrek zoekt een kraakheldere vrouw, met pientere ogen
bedrijvig stapeltjes naai goed uit. Ze telt en noteert en maakt er nette bun
deltjes van. Het is als heeft ze plezier in haar werk en waarschijnlijk heeft
ze dat ook.
Beelden, die noch afschrikwekkend noch meelijwekkend zijn en toch....
schetsen ze beide de tragiek van een mensenleven, belichten ze fel de zwarte
zijde van de maatschappij en stellen een ieder, die zich durft af te vragen:
Waarom zij en ik niet" voor een probleem, dat zelfs nog geen schijnoplos
sing heeft gevonden.
Prof. Pompe heeft het zo treffend
gezegd: „De gevangene mag geen leed
aangedaan worden, want de straf is
reeds een kwaad in zichzelf, er wordt
immers een goed, de vrijheid, ont-
Nu is er een essentieel verschil tus
sen de mannelijke en vrouwelijke ge
straften. De meeste vrouwen laten een
gezin thuis achter, dat nu elke huis
houdelijke hulp of leiding mist. De
moeders hebben een sterke binding
met het gezin, met de kinderen. Fac
toren, die bij de resocialisatie, wat toch
het doel der straf moet zijn, hun uit
werking zeer dikwijls niet missen. Men
kan discussiëren, over de bedoeling der
straf, of deze het element vergelding
mag bevatten of die der generale pre
ventie, zonder de gedachte aan reso
cialisatie heeft geen enkele straf zin.
Voor die gevallen, waarin de terug
keer in de maatschappij, onverant
woord zou zijn, dient het misdadige
individu geïsoleerd te worden, dit is
nu eenmaal de enige oplossing ter be
veiliging van de maatschappelijke orde.
tjUTIE denkt zich deze vraag niet be-
hoeven te stellen? Ach, hij leve
voort in zijn gezapige rust en denke, dat
hij met een aalmoes aan een bedelaar
en een dubbeltje aan een collecte zijn
plicht heeft gedaan. Maar laat hij dan
ook niet klagen, wanneer aan zijn deur
ooit de misdaad raakt; want hij deed
immers niets om deze misdaad te
voorkomen?
Wie een gevangenis betreedt als be
zoeker, moet zich wel bewust zijn van
wat hij er zoekt of verwacht. Gaat hij
met alleen sentimentele nieuwsgierig
heid naar de reactie op een leven, dat
hij zelfs niet in de verste verte kan
beoordelen? Gaat hij met de gedachte
nu eens te zien wat „boeven" zijn?
Gaat hij om deze mensen nu eens te
vertellen hoe fout ze het hebben ge
daan en hoe goed hij, de bezoeker, dat
weet?
Laat hij dan buiten blijven, want
hij zal tot geen enkel nut zijn.
Een gevangenis kan men slechts be
treden met twee gevoelens in het hart:
een grote schroom, omdat men gecon
fronteerd zal worden met hen, die om
welke reden of door welke oorzaak ook,
gehandeld hebben tegen de regels van
het geldend recht. En veelal kan die
oorzaak mede gevonden worden in de
omstandigheden waarmee de maat
schappij het individu omringde. Hier
is een kernpunt van de verantwoorde
lijkheid die op allen rust: de maat
schappij heeft haar invloed op het in
dividu, doch wie vormen die maat
schappij? Dat zijn wij allen, waarmee
dus de geestelijk sterkere een zwaar
dere verantwoordelijkheid opgedragen
krijgt in zijn taak tot medevorming.
Het tweede gevoel moet zijn: een
grote liefde. Geen medelijden, want
medelijden verzwakt. Medeleven en er
barmen kunnen krachten uitdragen.
rerscbillende paviljoens is noodzakelijk.
migen voor veertien dagen, anderen
levenslang en de overigen voor elke
duur, die daar tussen kan liggen.
Zij krijgen een cel, zij krijgen werk
en zij krijgen ontspanning. Tussen die
drie dingen wordt haar leven nu ver
deeld in de beperkte ruimte, die ge
vangenis heet.
Er is voedsel op tyd, rust voldoende,
medische verzorging, verwarming en
dek genoeg, er is alleen e e n ding
per se niet.... de vrijheid.
Vele van onze beste landgenoten
weten wat het gemis van vrijheid in
een cel betekent, hoe een grendel of
een slot knarst en hoe het neerzetten
van blikken eetgerei en aarden krui
ken in een holle gang klinkt. Maar zij
allen zaten, bewust van een ideaal. Zij
leden, maar behoefden zich niet te
De innerlijke houding van de crimi
nele en de politieke gevangene is moei
lijk te vergelijken, doch het gemis van
de vrijheid geldt voor beiden.
Vrouwengevangenis: cel na cel van
gelijke afmeting, met een eender bed,
de dekens model gevouwen, de mantel
aan een haak aan de muur, een hoek-
etagère voor etensgerei, een tafeltje,
een stoelen toch, in deze lege
cellen, want de vrouwen werken in
naaikamer of wasserij, spreken zij van
de bewoonster. De een toont botte on
verschilligheid, de ander overdreven
sentiment met gedroogde bloemen en
andere reliquieën, in de volgende vin
den we planten voor het venster en een
kleedje op de tafeL Veel foto's van
kinderen, ouders, man of verloofde
De baby's op de binnenplaats zijn
van twee gevangenen. Zo lang het
kind de moederlijke zorg niet kan mis
sen, mag het blijven. De vrouwen
werken in wasserij en naaikamer, er is
genoeg te doen, want buiten de gevan
genishuishouding wordt gewerkt voor
verschillende gestichten in Nederland.
Kleding, linnengoed, doktersjassen; er
zijn stapels en stapels van nodig.
De gevangenen werken in kleine
groepjes samen, vanzelfsprekend onder
bewaking. De bewaaksters dragen
grote witte schorten naar het bekende
verpleegstersmodel. Het zijn vrouwen
en meisjes, van wie tot nu toe geen
enkel diploma of studie werd geëist.
Echter is men gaan inzien, dat juist van
deze bewaaksters in de gevangenis
niet alleen veel afhangt voor de sfeer
daar, doch ook voor de mogelijkheden
tot werkelijke verbetering of inkeer. Dit
jaar zullen daarom voor het eerst
examens worden afgenomen, waarvoor
Twee zware poorten sluiten zich
achter ons, wanneer we de Rotterdam
se strafgevangenis, waar de vrouwen
gevangenis deel van uitmaakt, bin
nentreden. Voor hoe lang komen zij,
die naar een cel gaan. binnen? Som*
jfykje ia de aooikamit. Et is genoeg i« doeatff.«