Gemeenteraad bijna unaniem voor plan
tot zandwinning onder Warmond
Merenplan brengt water en
zand voor melk
Tweede verklaring van de burgemeester
Hebt begrip voor de moeilijkheden
van uw kinderen
Jaarfeest van Leidse Chr. fabrieks- en
transportarbeiders
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
2
DONDERDAG 29 JUNI 1950
Leiden ziet geen andeie weg
Maai zand hebben we nodig om er onze
huizen op fe bouwen
De Leidse raad heeft het „Merenplan" maar niet „en bagatelle" genomen. Er Is
ernstig over nagedacht en gediscussieerd. De zaak was ook ernstig en maar
wat graag hadden B. en W. en raad, dat bleek duidelijk, een andere oplossing voor
handen gehad. Die was er niet en dus ging het voorstel van B. en W. er met bijna
algemene stemmen door. Lelden gaat zandzuigen uit enkele polders onder de ge
meente Warmond. Daarmede verdwijnen 64 ha vrij goede cultuurgrond. De melk
verdwijnt en water en zand komen er voor in de plaats. Het zand hebben
Lelden hard nodig om er onze huizen op te bouwen. En het 'water wori
nieuw oord voor recreatie, wat in ons overbevolkte Westen ook niet onbe
langrijk is
Als eerste spreker wees de heer
SCHüLLER (Arb.) op de vier punten
van de open brief der gemeente War
mond. Hij zou graag nader worden in
gelicht.
De heer A. VAN DIJK (K.V.P.) meende
zich terdege te hebben laten voorlichten
door volkomen integere personen. Zich
stellend op Nederlands standpunt, wilde
hij de belangen van Leiden allerminst
verwaarlozen. Aan de hand van de ge
publiceerde cijfers bestreed spr. het grote
voordeel, dat Leiden bij het plan zou
hebben. En heeft Leiden die 5 millioen
m3 zand in de eerste tien jaar wel nodig?
Kan de bouwgrond niet wat minder op
gehoogd worden? Hierdoor zouden grote
hoeveelheden zand worden bespaard.
Maar vooral wilde spr. het zand op
een andere plaats winnen, om de cul
tuurgrond te vrijwaren. Dit is nog maai
een begin! Met die tien jaar zijn we ei
niet. De duinen en de Veluwe kunnen
nog heel wat zand leveren. De in het
advies van B. en W. aangegeven prijzen
van het duin- en Veluwezand achtte spr.
te hoog. Het zand is daar goedkoper te
krijgen. Zandwinning te Warmond zou
volgens B. en W. tien millioen gulden
goedkoper zijn, over tien jaar. dat is dus
millioen per jaar. Hierin geloofde
De bedoeling is een N.V. op te richten
ter exploitatie. Spr. voelde niets
een dergelijke gemeentelijke exploitatie
en verkoos een particuliere. De raad
Warmond en het polderbestuur proteste
ren ernstig tegen het plan. En hoe zouden
de jonge boeren er over denken, die
grond zitten te snakken? Waarom alles
in het geheim en zonder medeweten
Warmond voorbereid?
De grond zou van mindere kwaliteit
zijn, volgens B. en W., maar deskundigen
verklaren anders. Elders probeert
cultuurgrond te winnen hier gaat die
teloor! Laten we zuinig zijn op
kostbare grond. Er zijn andere mogelijk
heden te over, aldus spr. De spoorwegen
zuigen binnen onze gemeente zand
wegDeze problemen moetén lande
lijk worden bezien. Recreatie is nodig
maar melk ook!-Een strijd tussen;stad
.en platteland moet worden voorkomen.
De weg, door B. en W. ingeslagen, leidt
tot zelfvernietiging.
De heer VAN ITERSON (Prot.-Chr.)
maakte zijn compliment over het tech
nisch rapport. In eerste instantie had
spr. eerst van het plan gezegd: „Dat
nooit!" Maar meer en meer werd het spr.
duidelijk, dat er geen andere weg is.
Helaas
Een zware taak op
Leidens schouders
Het begint er werkelijk meer en
meer op te lijken, dat we in ons klei
ne land, en dan vooral in het Westen
er van, onszèlf gaan opeten. Of
eigenlijk: dat we met z'n allen lang
zamerhand zoveel ruimte nodig heb
ben om op te wonen, dat er geen
plaatsje overblijft, waarop we ons
eten kunnen verbouwen.
Nu is het wel allang zo, dat we
veel voedsel moeten importeren, wil
len we geen honger lijden. Maar het
leek er toch altijd nog op, dat we
met ons achtertuintje ook heel wat
konden klaar spelen. Als het echter
doorgaat zoals het schijnt te moeten
gaan, wordt alles om ons heen nog
eens stad en is alle tuin mettertijd
verdwenen.
Maar alia, B. en W. wisten geen
andere oplossing, de raad niet en de
hogere instanties niet dan maar
zandzuigen uit de polder. Dan
van grond, van behoorlijke cultuur
grond, water maken. Mooie
om op te zeilen. Dan krijgen we
meteen mooi zand om er (niet zo
heel mooie) huizen op te bouwen.
Het schijnt de tragiek van de twin
tigste eeuw in Holland te moeten
zijn.
Wij zullen over Leidens meren
plan dan ook niet al te veel meei
schrijven. Want als we er te lang aan
dénken, wordt ons hart toch wat on
rustig. Het is dat de wethouder ons
overtuigd heeft van het moeten. Van
het feit, dat er geen andere oplos
sing te vinden is.
Eén ding moet ons echter van dat
wat onrustige hart: als het dan ernst
is met het treuren om het verlies van
cultuurgrond, dan zal dat in de toe
komst stellig moeten blijken. Dan
oók wat zuiniger omgesprongen met
die grond binnen Leidens wallen.
Veel groen in de stad prachtig.
Brede lanen en straten uitstekend.
Niet te veel huizen op elkaar heel
aantrekkelijk. Maar of dat allemaal
maar zal kunnen? Of dat verant
woord is, ook tegenover onze buur
gemeenten? We zijn zo vrij het te
betwijfelen. Het zoeken naar dt
juiste middenweg zal niet gemakke
lijk zijn. Zwaar rust deze taak op
Leidens schouders!
Elke stad in het Westen heeft gebrek
m zand. Waarom grijpt het rijk dan niet
in? Dan zou ook een lage prijs kunnen
worden gewaarborgd. Kan niet op een
lager bodempeil worden gebouwd of zou
de gezondheid daar onder lijden? Bijvoor
beeld 25 cm. beneden het huidige grond-
peil. Er moet nog worden afgewacht, of
de prijs wel zo zal meevallen. Hebben
n W. het rapport-Vergouwen (zie
de N.L.C. van jl. Dinsdag) wel goed
onderzocht? Is het mogelijk, andere win-
plaatsen te vinden? De kwestie is
moeilijk en daarom klemt de vraag, of
alle punten tot en met zijn bestudeerd.
Het behoud van goede cultuurgrond
moet ons, zo nodig, stellig wel een
offertje waard zijn.
Ook de heer D. J. VAN DIJK (Arb.)
sprak zijn bewondering uit voor de
stoutmoedigheid van een plan als dit.
Het economisch voordeel is veel groter,
cijfers kan worden uitgedrukt.
Door goedkoop bouwen dient men im-
n sociaal belang. Niet alleen
Leiden behoeft zand, maar bijna alle
steden. Spr. achtte een andere oplossing
Leiden niet mogelijk. De verhou
ding tussen rijk en gemeenten wordt in
1951 anders en zeker niet zo erg gun
de gemeenten. Grote bezuini
ging zal moeten worden betracht. Het
plan van B. en W. heeft nadelen (voor-
al: verlies van cultuurgrond, ongeveer
G4 ha, maar toch geen ramp!), doch ook
grote voordelen. De stijging van ons in
wonertal brengt consequenties mee. Re
creatie is hard nodig het scheppen
ren geeft nieuwe recreatie. War
mond moet daaronder lijden, maar kleine
gemeenten profiteren ook van de nabij
heid van een grote stad: scholen, zieken
huizen e.d. Er valt niet aan te ontkomen:
moet zand komen om er huizen op te
kunnen bouwen en in Warmond is die
grond het goedkoopst te verkrijgen.
De heer LOMBERT (K.V.P.) had ern
stige bezwaren, vooral dat van verlies
cultuurgrond. Hiertegenover staan
wel de recreatieve mogelijkheden van de
nieuwe meren (watersport!), maar als
die alleen de doorslag moesten geven,
spr. zeker tégen het plan zijn. Spr.
had diverse vragen: zijn er geen andeie
winplaatsen te vinden? Kunnen de reeds
bestaande meren niet verder worden uit
gediept? Moet één millioen liter melk
per jaar maar het water ingaan?
De open brief van Warmond oefent te
recht critiek op de wijze, waarop Leiden
deze kwestie heeft behandeld, maar geeft
niet voldoende aan, wélke bezw
Warmond nu eigenlijk tegen het plan
heeft, aldus spreker. De heer Lombert
geloofde, dat Warmond z a k e 1 ij k wel
zijn trekken is gekomen, en wilde
nog geen definitief standpunt innemen.
Wanneer Mr VOS (V.V.D.) persoonlijk
(niet als fractievoorzitter) wat voor het
plan zou voelen, zou dat zuiver op mate
riële gronden zijn geweest. Het bereke-
nen der kosten geldt evenwel alleen vooi
dit moment en kan dus niet voor tien
jaar dienen. Mét de heer Van Iterson
vroeg spr.: „Is het wel noodzakelijk, het
huidige peil van de bouwrijpe grond
te houden? Kan te Leiden niet gebouwd
worden met gebruik van minder zand?"
Bij de afweging der belangen liet sp
het door de heer A. van Dijk gesprokene
zwaar meetellen. Met name het verlies
van cultuurgrond, een dwaas feit onder
de gegeven omstandigheden
Ir De Gruyter heeft onlangs opgemerkt,
dat water tot grond mag worden ge
maakt maar grond nooit tot water. Al
met al is spr. tegen het voorstel. Er moet
n andere oplossing worden gevonden,
Nederland vecht om zijn grond.
Ook mr dr KNOL (Prot.-Chr.) was
erg bang voor het verhezen van cultuur
grond, vooral als ergens anders nog zand
te verkrijgen is, desneods wat duurder.
Mag een ernstig probleem als dit wel
uit het standpunt van Leiden alléén
worden bekeken?
Het algemene economische belang
gaat verre boven het Leidse belang. Dat
klemt vooral in grote economische zaken
De heer FROHWEIN (V.V.D.) sprak
zijn erkentelijkheid uit voor de wijze,
caarop ir Lem van gemeentewerken
leze zaak heeft voorbereid. Verlies van
cultuurgrond moet worden tegengegaan,
óók het veranderen van melk in water.
Maar ons land heeft een groot melk
overschot! De landhonger zal moeten
leiden tot omscholing naar industriali
satie. Ook meende spr., dat er nog land
genoeg is voor de koeien, die Nederland
thans heeft. Na de prijzen onder ogen te
hebben genomen, fulmineerde spr. tegen
ontijdige publicaties, waardoor de ge
meente schade werd toegebracht.
De uit de bollenstreek afkomstige heer
KNETSCH (Prot.-Chr.) was door het
artikel van de heer Vergouwen sterk
aangesproken. Wanneer het Reigersbos,
het Langeveld en enkele andere gebie
den worden afgezand, gaat niet veel
recreatieterrein verloren en komt heel
wat zand vrij. Deze oplossing leek spr.
des te beter, omdat dan vele hectares
uitmuntend teelland vrijkomen. Dat zal
ook onze handelsbalans zeer ten goede
komen. De omstreden poldergrond onder
Warmond is Inderdaad van goede kwali
teit: sommige boeren weiden er twee
koeien per hectare!
Ook naar de mening van de heer VAN
WELZEN (Comm.) moet rekening wor
den gehouden met de belangen van
andere gemeenten. De regering is in ge
breke gebleven met betrekking tot dit
belangrijke vraagstuk. Spr. wenste zijn
standpunt pas te bepalen, nadat de wet
houder zou hebben geantwoord.
De heer QUESTROO (Prot.-Chr Wij
hebben in de Roomburgerpolder ook zo'n
zandput. Is daar wol eens door iemand
wat van gezegd? Als het plan niet wordt
.aangenomen, zullen de provincie of het
j rijk: dan elders cultuurgrond opofferen,
lont zand te winnent
Knap betoog van de
wethouder
Weth. JONGELEEN zeide, dc moeilijk
heid der kwestie in deze in te zien. Hij
achtte het verleidelijk, een lang betoog
op te zetten. Hebben B. en W. juist ge
handeld t.o.v. de nabuurgemeente? Spr.
svilde hiervan niet in het openbaar ge
tuigen. De weg was lang en vaak
moedigend, bij de hogere instanties
eerst veel tegenstand, maar het plan
noodzakelijk ter wille van Leidens
ningbouw. Er is in de raad herhaaldelijk
gesproken over de dure bouwgrond
en terecht! Het grote bezwaar is, dat
van het verlies van cultuurgrond.
Er hebben in een blad inderdaad on
tijdige publicaties plaats gehad. De ge
meente heeft er financiële schade door
ondervonden, aldus spr. B. en W. hadden
het „heilige voornemen", met Warmond
overleg te plegen. Hogere instanties zei
den evenwel: „Doe het niét, wij zullen
het doen!" Maar vóórdat de officiële
publicaties verschenen, was het plan te
Warmond toch al uitgelekt.
Moet ik nu uitvoerig ingaan op de be
zwaren van de heer A. van Dijk, aldus
spr. De heer A. van Dijk is toch bij VO'
tegen en dus niet te overtuigen,
zijn hier en daar nog belangrijke
hoeveelheden zand. Maar is dat zand be
schikbaar? Te Noordwijkerhout (De
Zilk) niet, omdat de Amsterdamse wi
maatschappij er haar water uit wint. In
de nabije toekomst zitten we met
enorm tekort aan duinwater. En veel
zand is bestemd voor de kalkzandsteen
fabriek „Arnoud". Ook elders in Zuid-
Holland is op gemakkelijk bereikbare
plaatsen geen zand beschikbaar. Dat is
enkele malen nauwkeurig onderzocht. De
ieeste terreinen zijn hard en hard nodig
Dor de watervoorziening.
De wethouder noemde de cijferé
de heer Vergouwen niet altijd
deugdelijk. Waar B. en W. steeds
m3 spreken, publiceerde de heer Vergou-
en de prijzen van het Veluwezand in
innenMaar dat scheelt nogal Iets!
De heer LOMBERT: En dan mot 't
nog niet eens geregend hebben!
Weth. JONGELEEN: In deze inter
ruptie schuilt een grote waarheid.
In 't bijzonder bestreed de wethouder
vervolgens het betoog van de heer A.
van Dijk, hem verwijzend naar „zijn ge
loofsgenoten in Den Haag"In ver
band met de grote kosten, die dan nodig
voor de polderbemaling, achtte spr.
verlaging van het peil van de bouw
grond niet mogelijk. Te grote toevloed
patiënten naar de „rheumatische
afdeling" van het Acad. Ziekenhuis vond
spr. ook niet aantrekkelijk
Kunnen de Kager- en Brasemermeer
nog verder worden uitgezogen? Volgens
de deskundigen zal het kwaad van „kwel"
dan onrustbarend toenemen. Het cijfer
„een millioen liter melkverlies"
noemde spr. sterk overdreven.
Het zuigen van zand uit zee achtte spr.
practisch en economisch onuitvoerbaar.
Misschien zou dat zelfs gevaarlijk kun-
zijn. Men denke slechts aan de
moeilijkheden, die in dit verband ver
wacht worden bij het eventueel aanleg-
van een haven bij Katwijk. Door het
waterloopkundig bureau te Delft wordt
thans onderzocht, of door het zuigen van
en het aanbrengen der havenpieren
een geheel andere golfslag zou wor
den verkregen, waardoor gevaren voor
duinenrij zouden kunnen ontstaan,
aldus de wethouder. Ook is het zeer wel
mogelijk, dat bij voorbaat moet worden
gevreesd, dat de haven niet kan worden
aangelegd wegens het voortdurende ge
vaar van verzanding.
Met dit plan, aldus spr., hangt de
woningbouw ten nauwste samen. Inder
daad moeten diverse belangen wijken.
Wie heeft er aldus viel de wethouder
de heer Questroo bij één woord gerept
van het zuigen van zand in de Room
burgerpolder, in het Papenmeer, te
Noordwijkerhout en op andere plaatsen,
om rijkswegen aan te leggen of met
andere oogmerken?
Zoekt Leiden alleen z^n eigen belang?
Zeer beslist niet! In Warmond wonen 3
personen op 1 ha, in Voorschoten 6.6
in Zoeterwoude 3.8 in Leiderdorp 3.9
in Wassenaar 4.3 In Leiden 72.8 per
hectare. Leiden zit in een keurslijf en
moet bovendien zijn bouwgrond steeds
ophogen. We moeten ook aan de toe
komst der sleutelstad denken. Ruim 2000
urgente gevallen van woningnood zün
er. Er möèt gebouwd! B. en W. zien geen
andere weg dan dit plan, aldus besloot
de wethouder zijn met grote aandacht
aangehoord betoog.
Drie stemmen tegen
Bij de replieken verklaarde de heren
VAN ITERSON en KORTMANN, met
het voorstel te zullen meegaan, hoewel
de bezwaren (vernietiging van cultuur
grond!) bleven. De heer A. VAN DIJK
zeide thans, voor de bestudering van het
plan te weinig tijd te hebben gehad.
(Spr. had anders wel degelijk zijn hou
ding van te voren bepaald! Red.)
Spr. stelde voor, dat de raad aan B. en
zou verzoeken, een nieuw plan tot
zandwinning te doen ontwerpen, waarbij
geen cultuurgrond behoefde te worden
vernietigd.
Weth. JONGELEEN merkte heel han
dig op, dat de heer A. van Dijk geduren
de een half jaar onder de plicht van ge
heimhouding heeft gestaan, waar het
het Merenplan betrof, en dat zes maan
den toch wel voldoende waren, om zich
op het voorstel voor te bereiden.
Een nationale oplossing achtte de wet
houder niet zo eenvoudig. Spr. bestreed
het voorstel van de heer A. van Dijk,
waarvan de enige consequentie zou zijn,
dat de zaak onnodig werd uitgesteld. De
zandwinning zal door een N.V. of een
stichting worden geëxploiteerd. Daarover
komt nog een afzonderlijk voorstel.
Het voorstel-A. van Dijk werd verwor
pen met 34 tegen 3 stemmen (vóór: de
heren A. van Dijk, mr Vos en Knetsch).
het voorstel van B. en W. werd aangeno
men met 34 tegen 3 stemmen (tegen: de
zelfden). De voorzitter complimenteerde
de heer Jongeleen met zijn succes en de
wethouder zelf dankte ir Boogerd en zijn
technische staf, in 't bijzonder Ir Lem,
voor zijn werk. Hetgeen de raad met een
applaus onderstreepte.
De raad besloot ten slotte tot aankoop
van een serie percelen weiland en bos
in de Zwanenburgerpolder (26,5 ha,
ƒ100.000), een boerderij aan de Dorps
straat te Warmond met toebehoren
(ƒ65.000), een perceel wei- en teelland en
bos in de Simontjespolder (ƒ37.000) en
idem in de Kleine Cronesteynse of Knot-
terpolder (ruim 21 ha, ƒ175.000).
„Sole Mio" naar
Heemstede
Enkele weken geleden meldden we
reeds, dat het sanatorium voor tuber
culoselijders „Sole Mto" te Noordwijk
binnenkort zal worden overgeplaatst naar
Bennebroek (Heemstede). B. en W. van
Amsterdam hebben. de gemeenteraad
thans het voorstel doen toekomen, om aan
de Leidse stichting voor t.b.c.-bestrijding
In afwachting van een door haar te
sluiten geldlening voor de bouw en in
richting van een sanatorium op het ter
rein van het landgoed „Eikenrode" te
Heemstede een geldlening te verstrek
ken van 193.500 tegen 3 pet. 's Jaars.
Verschillende agendapunten afgehamerd
Burgemeester jhr mr F. H. van Kinschot heeft gisteravond aan het begin der
raadszitting een tweedy verklaring afgelegd Inzake het besluit tot demping
de Mare. Deze tweede verklaring handelt alleen over de wijze, waarop de ei
ter kennis van de wethouders en de raadsleden werd gebracht. Ze spreekt dus niet
over het feit, dat een beroep Ingevolge artikel 76 der gemeentewet is gedaan.
De tweede verklaring van de burgemees
ter luidt als volgt:
„Het is mij gebleken, dat mijn mede
deling inzake de voorgestelde vernieti
ging van het raadsbesluit tot demping
van de Mare enige verwarring heeft ge
wekt, daar de leden hierop niet waren
voorbereid; daarom wil ik gaarne duide
lijk de motieven uiteenzetten, die mij tot
wijze van handelen hebben geleld.
Ieder zal begrijpen, dat een dergelijk
belangrijk besluit, voor de uitvoering
•van slechts 24 uur is gelaten, van
?ren dient te worden overwogen en
voorbereid. Het voor en tegen van de
demping was vóór de raadsvergadering
in alle opzichten gewikt en gewogen en
behoudens het aanvoeren van nieuwe
rgumenten in de openbare discussie
•elke trouwens niet te berde zijn ge-
racht was mijn zienswijze voor het
geval, dat de raad tot demping zou be
sluiten, bepaald.
Om de raad echter gelegenheid te
geven tot volkomen vrije gedachtenwis-
seling, zoals in onze democratie past,
heb ik opzettelijk nagelaten hem van de
mogelijkheid tot vernietiging op de hoog
te te stellen of daarvan te doen blijken.
Ik wilde juist voorkomen, dat de leden
een dergelijke mededeling, welke
ien dreigement kon worden opgevat,
vóór de stemming zouden worden be-
Ook de wethouders heb ik met opzet
niet ingelicht over mijn voornemen, ten
einde aan hen volledige vrijheid van
spreken en handelen te laten en tevens
hen in geen enkel opzicht te betrekken
■in de verantwoordelijkheid voor het door
mij te nemen besluit. Dit was mijnerzijds
zeker geenszins bedoeld als een gebrek
aan onderling vertrouwen en ik ver
trouw, dat mijn standpunt in deze wordt
begrepen.
Door een en ander was het niet te ver
mijden, dat de mededeling van mijn
voornemen tot toepassing van art. 76 der
gemeentewet een verrassing zou zijn. Uit
dit oogpunt ware het wellicht aanneme
lijker geweest, indien ik op de dag na
de raadsvergadering mijn besluit aan
het college van burgemeester en wet
houders had medegedeeld en aan de raad
hiervan schriftelijk had kennis gegeven.
Ik heb echter gemeend, de voorkeur te
moeten geven aan een onmiddellijke
mondelinge verklaring aan de raad, het
geen mij eerlijker toescheen en naar
buiten geen onzekerheid liet.
Overigens acht ik het de plicht van
de burgemeester, om in een dergelijke
aangelegenheid, waar, naar mijn mening,
in strijd met het openbaar belang wordt
besloten, zélf een vernietiging aan te
vragen en zich niet later te scharen ach
ter een mogelijk voorstel tot vernietiging
van andere zijde.
Naar ik hoop. zal deze uiteenzetting
thans mijn handelwijze voldoende duide
lijk hebben gemaakt"(
Namens de P. v. d. A.-fractie zeide de
heer D. J. v a n D ij k, de handelwijze va
de voorzitter wel te kunnen begrijpei
doch die ook nog steeds te betreuren.
Mr Woudstra (Prot.-Chr.) sloot zich
hierbij aan, maar mr Vos (V.V.D.) koi
dat niet doen en zeide de stap van di
burgemeester te willen verdedigen, om
dat art. 76 hem het (juridische) recht
geeft, een beroep op dc Kroon te doen.
Kleine agendapunten
De raad besloot tot algehele sloping
van molen „De Stier" en van de aange
bouwde woning, gelegen nabij de Hout
markt.
Er werd ƒ10.100 beschikbaar gesteld
voor de bouw van een gebouwtje van de
Dienst der Gemeentewerken, op het ge
meentelijk opslagterrein aan de Hoge
Morsweg. Het voormalige kruithuisje zal
vorden afgebroken, in verband met
vonlngbouwplannen. (De heer Van
Iterson vond de prijs wat te hoog).
De verbetering van de Haarlemmer-
trekvaart (voor zoveel betreft de weg-
vakken spoorwegovergang-Poelgeestbrug
en Warmonderhekbrug-Postbrug,
vervanging van de Tolbrug door
dam met duiker) werd onderhands
besteed aan de N.V. Aannemersbedrijf
N.B.M. te Zaandam voor ƒ55.560.
Aan de stichting „Pelita" te Den Haag
werd pl.m. 1966 m2 grond verkocht, ad
ƒ12 per m2, gelegen aan de De Mey van
Streefkerkstraat, voor 12 woningen,
waaronder 4 duplex-woningen, ten be
hoeve van gerepatrieerden uit Indonesië.
Besloten werd tot aankoop van grond
in de Kikkerpolder tussen de Maredijk
en de Haarlemmertrekvaart (21.09.35 ha
ad ƒ0.50 per m2), in hoofdzaak bestei
voor sport- en speelvelden en uitbreiding
van de Leidse Hout.
De wijzigingen van de verordening op
de winkelsluiting, die gisteren reeds uit
voerig werden vermeld, konden alle de
goedkeuring van de raad wegdragen.
Besloten werd ook tot straataanleg bij
de Burggravenlaan, de De Goejestraat
en de Lage Morsweg.
Bi) de rondvraag vroeg de heer Van
O yen (K.V.P.) drieste maatregelen
tegen de rattenplaag bü de Mare.
Stemmen: Dempen!! Zand!!
Ongeveer kwart over 1 sloot de voor
zitter de vergadering, die om 8 uur was
begonnen en van half 9 tot half 11 ge
heim was. Er waren verscheidene inwo
ners van Warmond op de publieke tri
bune. Ook de heer C. P. Vergouwen uil
Voorhout was tot half 1 aanwezig.
Toen de hamer voor de laatste keer
viel, was de heer Van der Kwaak al 5
kwartier jarig. Successievelijk ware:
burgemeester, de wethouders en de velo
raadsleden naar Leidens thesaurier
schreden (voorzichtiglijk om de discus
sies niet te storen), ten einde hem ge
luk te wensen met zijn 44ste levensjaar.
Merenplan
De classis Leiden ei
de Nieuwe Kerkorde
Naar wij vernemen heeft de class:
Leiden van de Ned. Hervormde Ker
in de gisteren gehouden vergaderir
zich met een grote meerderheid uitgi
sproken voor aanneming van de Nieuw
Kerkorde der Ned. Herv. Kerk.
Naar de dubbele Synode worden aj
gevaardigd de heren J. Valkenburg I
Hillegom, N. Heertjens te Oegstgeest e
J. Zonneveld te Alphen aan den Rijn-
GEMEENTE LEIDEh
Officiële Publicaties
VERORDENING OP DE WATEREN
Burgemeester en .Wethouders val
Leiden brengen ter openbare kennis, da
van heden af gedurende drie maande!
op de secretarie dezer gemeente (Afde
ling Algemene Zaken) voor een iedel
ter inzage ligt de door de Gemeenteraad
in zijn vergadering van 27 Maart 195,
vastgestelde Verordening, houdende wij
ziging van de verordening van 11 No
vember 1897, (Gem. blad no 12) op dj
Wateren in dè gemeente Leiden.
Deze wijziging treedt op 1 Juli a.s. ii
werking.
Leiden, 28 Juni 1050.
Burgemeester en wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
F. H. VAN KINSCHOT.
De Secretaris, J. BOOL.
VERORDENING OP DE WATEREN
Burgemeester en Wethouders va»
Leiden brengen ter openbare kennis, dai
van heden af gedurende drie maanden
op de secretarie dezer gemeente (Afdei
ling Algemene Zaken) voor een iedel
ter inzage ligt de door de Gemeente,
raad in zijn vergadering van 27 Maan
1950 vastgestelde Verordening, houdend»
wijziging van de verordening van 11
November 1897, (Gem. blad no. 12) oj»
de Wateren in de gemeente Leiden.
Deze wijziging treedt op 1 Juli a s. in
werking.
Leiden, 28 Juni 1950.
Burgemeester en Wethouders voornoemd.
De Burgemeester.
F- H. VAN KINSCHOT
De Secretaris J. BOOL,
Gunstig jaar voor Leidse
t.b.c.-bestrijding
Meer dan 3000 bezoeken
Ongeveer 600 leden telt de vereniging
tot bestrijding der tuberculose in Leiden
nu. Een behoorlijke vooruitgang verge
leken met enkele jaren geleden. Dit wil
echter niet zeggen, dat velen gistermid
dag aanwezig waren op de algemene
ledenvergadering, die in het consultatie
bureau aan de Middelweg werd gehou
den. Door omstandigheden was ook het
bestuur niet voltallig.
De vergadering stond onder leiding
van dr G. Brouwer. Het gaat de vereini-
ging niet slecht. Dat bleek al dadelijk
uit het financieel verslag van de pen
ningmeester, mr L. v. Bommel. Ook het
geluid dat de secretaresse, dokter M. L.
de Best liet horen, kon niet pessimistisch
worden genoemd. Eveneens bleek, dat ei
weer een berg werk is verzet in het af
gelopen jaar. Het bestuur is uitgebreid
en er is een propagandiste benoemd
(haar werk is nu reeds een succes!). Er
werden meer dan 3000 bezoeken afgelegd.
GOUÖEN DOCTORATEN
TE LEIDEN
Op Donderdag 6 Juli a.s. zal het 50
jaar geleden zijn, dat aan de Rijksuniver
siteit te Leiden promoveerde tot doctor
in de Ned- letteren, de heer C. G N. de
Vooys, geboren te Gouda; oudhoogleraar
te Utrecht en wonende te Utrecht. Op
Vrijdag 7 Juli zal het 50 jaar geleden
zijn dat promoveerde tot doctor in de
Ned. letteren de heer D. C. Tinbergen,
geb. te Den Haag en wonende aldaar.
Gemeenteraad op 20 Juli
De eerstvolgende vergadering van de
Leidse gemeenteraad zal worden gehou
den op Donderdag 20 Juli, 's middags
Mr E. A. Hof sprak in „De Doelen"
Een onderwerp, dat niet alleen
onderwijzend personeel, maar eveneens
voor ouders van groot belang zou zijn,
werd gisteravond op een vergadering van
de afdeling Lelden van de Vereniging
voor Paedagogiek door mr E. A. Hof be
handeld, nl. „Een overzicht var
moeilijkheden van kinderen op de lagere
scholen, bezien van de zijde van
psycholoog".
Mr Hof, die directeur van het Leids
Psychologisch Instituut is, had zijn inlei
ding in een aantal punten verdeeld, die
de diverse moeilijkheden behandelden
wat juist zo interessant was ook
de therapie aangaven.
Een kind gaat als regel op 6-jarige
leeftijd naar school. Geestelijk is het dan
over het algemeen schoolrijp. Het is
echter óók mogelijk, dat het geestelijk
nog niet zo ver of juist verder is dan de
leeftijd aangeeft. Daarnaast staan weer
de ernstige storingen. Een kind is school
rijp, als de spel- en fantatie-instelling zó
ver afgenomen is. dat het doel van iets
tot de kinderen doordringt. Zij, die nog
niet zo ver zijn, dienen nog een poosje
te wachten met het naar school gaan.
Vooral mag het kind niet geforceerd
worden. Er zijn ook kinderen, die wel
voldoende verstand hebben, maar een
niet voldoende gerijpte persoonlijkheid,
omdat o.a. het kind niet is opgegroeid in
een goede omgeving. Dit komt niet veel
voor in ons land. maar wel bijv.
Joegoslavië. Een tussenvorm is ook
mogelijk. Op het ene punt is een kind
wel, op het andere niet voldoende gerijpt.
Dit vindt zijn oorzaak in stoornissen
de gehele apparatuur. Onderwijzers
ouders dienen voorzichtig te zijn met
Krachtige oproep tot'individueel getuigenis
De heer H. R. Plomp, hoofdbestuurder
van de Ned. Chr. Bond van Fabrieks-
Transportarbeiders, heeft gisteravond in
„Den Burcht" op de 34ste jaarvergade
ring van dc afdeling Leiden een toe
spraak gehouden, die, naar wij meenden
te kunnen constateren, wel enige indruk
heeft gemaakt.
In de eerste plaats was er de mede
deling. dat het ledental vóór de oorlog
ruim 300 bedroeg en dat het nu de 200
nog niet heeft gehaald. Dit is op zichzelf
niet zo erg. maar aan de andere kant
groeit de socialistische vakbeweging heel
sterk en de communistische E.V.C. zit
ook niet stil.
Hoofdbestuurder Plomp vroeg zich ef
wat hiervan de oorzaak is. Waarom blijft
de Chr. Vakbeweging zo achter?
merkte ter beantwoording van deze
„beklemmende vraag" op, dat er in het
alledaagse leven zo bitter weinig onder
scheid wordt gezien tussen de leden van
een Christelijke organisatie en de leden
van andere bewegingen en de ongeorga
niseerden. Ook de Christelijke mens heeft
een materialistische inslag gekregen. Het
is wel te begrijpen, dat we in deze tijd
van zorg en narigheid ons proberen
vast te houden aan het materiële. Maai
de zorgen mógen ons eenvoudig niet naar
beneden trekken. Zo zelden wordt van
Protestants-Christelijke zijde een kloek
getuigenis gehoord. Trouwens: de hele
wereld gaat hieraan mank. Maar het
moet ons in het bijzonder wel tot bezin
ning brengen, dat er zo weinig wordt
gesproken over de dingen, die heilig zijn.
Over de vastigheden van het geloof. We
zingen er wel van, zo gemakkelijk. Waar
blijft echter het individuele getuigenis
op de plaats waar God ons in dit leven
heeft gesteld? Spr. bond de aanwezigen
op het hart hun taak te verstaan. In dat
geval was hij er ook zeker van, dat de
afdeling Leiden volgend jaar driehonderd
leden zal tellen.
Het openingswoord van deze avond
werd gesproken door de voorzitter, de
heer Jac. van Es. Hij heette in het
bijzonder welkom de afgevaardigden van
de Chr. Besturenbond en van de afde
lingen Leiderdorp en Voorschoten. Het
was de vergadering een groot genoegen
de heer Breedijk, die enige tijd ernstig
ziek was geweest, weer in haar midden
te mogen hebben. Het voorstel om de
contributie voor het jaarfeest met drie
cent per week te verhogen, werd
zwijgend aangenomen.
Medewerking aan deze avond werd
verleend door „Sempre Avanti", dat
eerst met „Jong en Jolig" en daarna met
de toneelclub op de planken kwam.
Beide gezelschappen kregen de zaal zo
mee, dat er van a tot z spanning was.
Ondanks de maand Juni, waarin het ver
enigingsleven toch vrijwelin zijn geheel
pleegt te rusten, is dit jaarfeest een waar
feest geworden. Maarmet conse
quenties. Wij hopen dat in het nieuwe
seizoen blijkt, dat allen deze hebben
Viswedstrijd „Haagwëgkwartier"
De buurtvereniging „Haagwegkwar-
tler" zal Zaterdagmiddag om half 4 aan
de Nieuwe Vaart een grote viswedstrijd
houden, waaraan iedereen kan deelne
men. De leiding berust bij de heer Pouw,
bestuurslid van de Leidse hengelaars-
bond. Men vist ten bate van de tocht van
de ouden van dagen, die op Dinsdag 18
Juli plaats heeft. Na afloop worden de
prijzen uitgereikt op de speeltuin „Wes
terkwartier".
Met pensioen
Op 1 Juli zal de heer D. Arendsen, eer
ste arbeider en controleur der plaatsbe
wijzen bij de Ned. Spoorwegen alhier,
wegens het bereiken van de pensioenge
rechtigde leeftijd de dienst der Spoor
wegen verlaten.
kinderen, die wel voldoende verstand en
aanleg hebben, doch gestoord worden in
de emotionele ontwikkeling en terugval-
len in een vroeger ontwikkelingsstadium!
Dit kan o.a. voorkomen bij het oudste
kind, dat in een 'johger kind een concur
rent ziet. In dit geval is overleg met eei»
psychiater gewenst.
Men kan een kind met een gering
verstand het best begrijpen, door zich
het geval in te leven. Het heeft bijzon
der lager onderwijs nodig. Kinderen, die
niet vlug leren, worden dikwijls van
onwil en luiheid beschuldigd. Oorzaak'
is, dat een opdracht te zwaar is. Deze
verwijten zijn niet alleen onredelijk;
maar kunnen zelfs destructief zijn voor
het leven. Als een kind op school niet
mee kan, zoekt het veelal compensatie
voor zijn minderwaardigheidsgevoelens.
Het kind valt terug op een vroeger
niveau, gaat de voorwerpen grijpen, zoals
een baby doet en komt tot stelen. Ook'
steelt zo'n kind en deelt de goederen op,
school uit om de minachting van de klas
te keren. Een dergelijk kind moet in een;
aangepaste omgeving geplaatst worden,1
waar het niet achter staat bij anderen.
Een te groot verstand heeft ook zijn]
gevaren. Een kind, dat op school te goed
is, zal zich verleren in te spannen en]
kan voor het leven een slappeling wor-,
den. Ook is mogelijk, dat zo'n kind zijn!
overtollige energie tegen de draad in
loodst en dan onwillig wordt genoemd.
Indien mogelijk kan zo'n leerling een klas
overslaan. Een gebrek aan concentr
vermogen, zodat het kind zich niet bij
de les kan houden, kan opgevangen wor
den door het kind in een rustige omge
ving te plaatsen. Eerste vereiste is
natuurlijk de oorzaak ervan te zoeken.j
Is de oorzaak een te grote motoriek, de1
wil tot bewegen, dan moet het kind
zware spierarbeid, doch geen snelle
arbeid doen.
Betreffende de psychopathische, de af
wijkende karakters, was mr Hof
kort. Zonder meer moeten deze kinderen
naar een inrichting vóór bijzonder lager
onderwijs. Tenslotte behandelde hij het
verschijnsel der woordblindheid, het
mis aan het vermogen, om het geschre
ven woord te lezen. Oorzaak hiervan is
een lichte organische hersenbeschadiging,
die ontstaan is door een gebrek aan,
zuurstof of bloed op een bepaalde plaats
in de hersenen.
De bijeenkomst, die door zeer velen
werd bijgewoond, stond onder voorzit
terschap van de heer H. A. Vriend.
Medailles voor Leidse
postzegelverzamelaars
De Leidse vereniging van postzegel
verzamelaars, die dezer dagen haar
tweede lustrumfeest vierde met een post
zegeltentoonstelling in de Lakenhal,
reikte gisteravond op de maandelijkse
ledenvergadering in „Amicitia" de be
haalde prijzen uit.
De eerste prijs A, een vergulde, grote
penning, ging naar de heer Selier, de
eerste prijs B idem klein naar H.
van der Voort. De tweede prijs, een
zilverde, grote medaille, ging naa:
heer Lammers, de B-medaille, een
wat kleinere van hetzelfde maaksel naar
de heer Braun. Schipper uit Noordwijk
ontving brons (zeer groot), Vink uit
Noordwijk brons (middelmaat) en Van
Kluyve de kleine bronzen medaille. Ver
der waren er nog herinneringsmedailles
voor de heien Braakman, Briel, Van
Doorn, Kasten, Minnema en Schipper, de
laatste uit Leiderdorp.
De medailles werden uitgereikt door de
voorzitter van de jury, de heer J. A. A.
van der Horst, die een woord van op
bouwende critiek aan deze plechtigheid
koppelde. De avond had een feestelijk
karakter door de verloting, die werd ge
houden. Na afloop had de gebruikelijk#
veiling plaats. Voorzitter A. van Vianen
herdacht aan het begin van de vergade
ring het onlangs overleden lid de heef
J. van Schaik.
