Onverwoestbaar: Amsterdam in Canada
De chrysanten, het trouwpak.
Overleg met uw gezin, maar ook met God,
alvorens de grote stap te wagen
Wat u te horen krijgt vóór de
tekening „Vader en zoon
Dokter J. G. van Es gisteren ter
ruste gelegd
NIEUWE LEIDSCHE COUHANT
3
DINSBAG 27 JUNI 1953
de honden en de fiets
Telefoontje met de „kathedraal"
(Van een bijzondere medewerker)
In „The Kingston Whig Standard" verschijnen geregeld kleine adverten
ties, die b.v. als volgt luiden:
Vanavond hoorde ik het verhaal
achter dit soort advertenties. Het
was een héél verhaal en het is
veruit het béste verhaal, dat ik tot
nu toe in Canada gehoord heb.
Hier is het (met een bij voorbaat
tot mislukking gedoemde poging
om het zo precies mogelijk na
te vertellen in een mixture van
Canadees-Mokums).
TUINPLANTEN
AMERICAN BEAUTY ASTERS
vanaf 10 dollarcent
Alleen geselecteerde variëteiten.
MATTHEW'S GREENHOUSE
(warme kas)
Bel op 4939
Princessstreet 840%, KINGSTON
„Nauw dan, we kwaome in Juli '48
de vrouw en ik en aoht kindere. Het
regende is hier gebore. Jao. Aort is een
Xaanadeeje: eefe goed Hollands welfaore
hoor: blonde krulle. blauwe oge Maor
ik loop fèr fooruit op me ferhaol Moet
je hore. Toen de „Kota Inten" aonlag
Quebec, kwaome se ons effe fertelle: de
man. die foor jullie getekend hep dont
wont joe (wil je niet meer). Se woue
«elfs bewere, dat se nooit fan ons ge
hóórd hadde. Mot je naogaon: mijn hele
£esin, en me broer se gesin, ook met een
Vrouw en tien kindere.... Maor we we-
te wat beters foor jullie, segge se. Jullie
gaon naor die Eilend (het eiland), jullie
krijge een eige farrem. Nauw dat was
dan best en 's nachts om 2 uur arrifeer-
den we met s'n twee-en-twintigen in
Kingston: de kindere fielen óm fan de
slaop. Soek de stationssjèf maor op. sei-
den ze. want daor was nou letterlijk nie
mand om ons te ferwelkomcne. Nauw
daor stonde we dan met ons anderhalf
•woord Engels. Efijn, wij hem wakker en
wijs gemaokt en die sjef belt de kathe-
draol op en daor kompt faother Wells,
de secretaoris van de Aortsbisschop met
twee waoges: midden in de nacht. Ik
mot segge dat ze daor reuse aordig foor
ons waore-
'n Baard van 'n jaar!
Afijn, die faother Wells brengt ons
Jiaor Howe Eilend; wij met s'n vieren en
achttien kinderen in één huis; er was
wel geen licht en geen waoter. maor we
hadden 't aordig foor mekaor. Alleen sat
ik nog steeds sonder werk. ses weke
lang.
D'r kwam nog 's een fent kijke fan
«en of ander offisjeel gefal. óók een Hol
lander: wij so blij as kinder.e dat we
hog 's iemand soage om tege te tolke
'(praten). Man, wat hebbe we gelache die
'dag. 'f Komt allemaol foor mekaor sei-
die, bij 't weggaon: jullie hebbe je Am
sterdamse humor nog niet ferleerd en.
Ik. sal me niet meer sohere foor jullie
Verrek hebbe. Hij moet naüw wel op s'n
ging dat moeilijker, toen beloofden s
me een motorfiets, maor toen ik 'm hac
was 't maor een gewone. En ik mao
trappe: 't barst hier fan de heufels. Ei
dan die honde! Die honde! Elke boer
had minstens één hond, praot me niet
fan die honde. Se stonde met een hor-
losje in de hand op de Dutsmen
wachte. elke morge. En ik had me sakke
fol stene. maor naor se gooie durfde_ ik
niet. Afijn ik modderde nog wat an,
diende dertig dollar in de week, 48
Edukaosie
Nauw moet ilk ibch segge: kom nauw
's fan Emsterdam uit op 't land. Emster-
dam met al se sorrege aon de populeès-
jen (bevolking), met alle gemakke die
je daor hep In Edukaosie sijn wij foor:
neem nou m'n oudste dochter: geen
word Engels toen se kwam: kwam in
Toen ging ik naor een farrem, en ben ik
nog een maond of drie 'bij een soorte
ment tuinarsjitekt geweest. Toen kwam
de winter en ging ik foor 'n aonnemer
werke: fier maonde, toen was 't werk
daor klaor; ik naor een andere contrac
tor (aannemer); ferdiende 33 in de
week, maor de tweede week hield die
lolijke stinkbok een hoop in en kreeg ik
maor 12.—. Afijn met heel feel gehar
rewar hield ik dan een uurloon van 0.80
cent. 't Was efengoed swaor werk: bij
48 graode forst wij maor haomere; ieder
een liep weg. maor die Dutsman was nog
besig, eej. Ik moest die cente hebbe. snap
pe wel; ik kón niet weglope; as je de
spijkers in je mond nam, trok je so 't fel
fan je lippe, so koud, maor as je dan
's avonds thuis kwam, was alles gauw
fengete, en so gauw je je sjèk weer ir
je flerke kreeg helemaol.
'n „Stevige pakkerd"
voor allemaal
Nauw sat ik met dat grienhuis en ik
moet segge: alles stond er prachtig hij:
chrysante, zeg: een dollar per dosijn.
maor eerste kwaoliteit was 't niet, want
die dede in de winkels wel 4 of 5 dollar.
We hadden er toch nog een 300 uitge-
haold. maor de grootste hoop bewaorden
we foor Krismus (Kerstmis). Een geeie
ferwarming kon er natuurlijk niet af en
daorom dede we 't maor met een gewone
kachel: om beurte 's nachts de wacht
bij die kachel in het krienhuisDe
vrouw foor middernacht, ik daorna
Ik gao één nacht froeg in de morge nog
een uurtje naor bed. dacht dat 't wel niet
kouwer meer sou worde: 's morgens alles
befrore, alle kerstfoorraad weg In
één slag
We hebbe toen een slechte winter ge
had, een héle slechte winter, maor 't was
'n goeie les. En dese Spring (voorjaar)
heb ik alle bloemplanten uitferkooht die;
ik had: niemand had sc soEn ik!
tuinder nog wat erbij foor andere mense
wig hebben 't kwaodste wel achter de
rughet eerste jaar had ik knap heim
wee, en m'n vrouw ook;;" Zij, z'n
Sigarenwinkels Dinsdags
na 1 uur dicht
Zaken van opticiens en juweliers
op Maandag tot 1 uur
n sigaren-
m sluiting
r; de opti-
zilversme-
De Leidse vereniging
winkeliers heeft verzocht
op Dinsdagmiddag na 1
ciens, juweliers en goud
den op Maandag vóór 1 uur.
B. en W. stellen de raad voor, deze
verzoeken in te willigen (evenals enkele
andere, waarop we nog terugkomen) en
de verordening op de winkelsluiting al
dus te wijzigen.
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN.
GEBOREN: Abraham F, z. van A F
Hoppenbrouwer en A G Koelewijn, Mat-
theus D J, z. van F M van Kooy en P
Ligtvoet, Jansje, d. van S Honsbeek en
H M Overduyn, Barendina, d. van J Bon
net en C T M Scheffer, Wilhelmus H Th,
z. van W J G de Grood en W B T Lau-
renssen, Jeanette L E. d. van W Frijling
en C L Kooreman, Paulus A M, z. van H
A Gieske en M P van Kins, Alida, d. van
H Smit en P den Os. Maria C, d. van J.
J Kloek en C Duivenvoorden, Adrianus
C A. z. van P J Slingerland en J H El
frink, Bertha G, d. van J Koedijk en A
M van den Bogaard. Cornelia, d. van J
P van der Knijff en H Molenaar, Hendrik
J. z. van J Hogewoning en W Kramer, I
Cornelis L, z. van A Kraaijeveld en L C
van Randwijk, Annemarie Agnes, d. van
S Boelee en M. C. Leeflang, Abraham,
z. van W C de la Rie en H Beurze, Lo-
dewijk E, z. van L. Lolkes de Beer en E
E van Egmond.
OVERLEDEN. J. de Jong, z., 5 dagen,
M van Leeuwen, wed. van T Groeneveld.
75 J.. L van der Sleet, man 65 j.
GETROUWD: H. Nonkes en A C van
Putten, C J A Braat en B de yogel, J J
Australië heeft 200.000 werkers nodig
Grote belangstelling voor voorlichtings
avond Arbeidsbureau
„Op de Australische arbeidsbureaux lopen nu naar schatting 200250.000 aanvra
gen om werkkrachten", deelde de heer H. van Luyk, hoofd van de afdeling
Emigratie van het Rijksarbeidsbureau, gisteravond in „Den Burcht" mee. Hier
waren op uitnodiging van het Gewestelijk Arbeidsbureau enige honderden mai
en vrouwen tezamen gekomen, die belang stellen in emigratie. De heer Van Luyk
zei evenwel óók, dat emigratie een enkele reis betekent. Het besluit tot de grote
stap moet men uitstrekken over het gehele gezin. In de akkerbouw en de veehou
derij liggen de meeste kansen. Veel gevraagd worden-ook mensen voor 't ambacht
en de industrie. Men dient echter te bedenken, dat de Nederlandse diploma's i
Australië geen geldigheid hebben, zodat men van onder af aan moet beginnei
Later kan dan wel een herexamen worden gedaan. De vraag naar administratief
personeel is gering. Voorts drukte spr. belangstellenden op het hart de Engelse
taal te leren, en wel speciaal de vaktaal.
wel de belangrijkste punten
boeiende als interes
sante inleiding, die de heer Van Luyk
hield. Systematisch behandelde hij nage
noeg alle aspecten van Australië, het
werelddeel, dat 230 maal zo groot
Nederland en slechts 8 millioen inw
telt. Door zijn grootte kent Australië
verschillende klimaten, die variërer
tropisch tot „zo iets als bij ons zonder
buien". De akkerbouw vertoont een groot
verschil met de onze. Men werkt ei
sluitend met machines en het werk
wordt ruwer gedaan. In de winter
de derde klas om 't te lere sprong ir
drie maonde tot de sefer.de en nau is st
de derde fan de klas. Nee, wat dat be
treften soms mis ik me hoekie. Ik
ben geen drinker, helemaol niet, maoi
dat hoeki mis ik toch. Je kan hier al
leen maor bier krijge in de parlor (café)
en dan nog achter dik glas. net of 't niet
mag. Sterke drank alleen op de Leisense
(vergunning) in de Li'kkerstore (ster-
ke-dranfcwinkel) fan 't goufernement.
In 't begin dacht ik altijd, dat 't
bankgebouw was: ijsere traolies foor de
raome. maor se hebbe d'r alles; je kan
't so gek niet denke of se hebben-'t; al
leen geen adfocaot. Afijn, elke land hep
se eig hèbbits (gewoonten). Waor
ik geblefe. Oh jao ik sat dus bij die
bloemist, maoi
fan 't eiland i
begon ik
Princessstreet in Kingston (Ont.), de hoofdstraat
begrippen oude stadje.
baord trappe. schat ik. Nooit meer iets
'm gehoord nadien,
nu en dan knapte ik nog eens een
Musje op foor so'n farmer, maor ik ben
van 'huis uit tuinder en man. man, wat
hej ik een benauwdheid uitgestaon as ik
Op so'n farmerskar ran die gast sat! So'n
ücar sonder fere. zeg! En je most d'r nog
fcècht opstaan ook!
Ik hep nog een paor weke ijl me
trouwpak tsaon hooie, met me trouw-
bohoene an; me lakschoene. fijftien jaor
en drie keer uit de glaoze kast ge-
Veest foor 'n begraofenis en so. Man
man, knappe schoene. maor ik jankte
Inet se mee en op 't laotst begaofe se 't.
Net als ik self.
Toen kreeg ik in Portsmouth een bloe
mist. Elke dag kwam faother Wells me
haole en brenge: feertdg mijl. Laoter
Kiep kwajet"
Ik zou dit verhaal willen opdragen
aan de goede stad Mokum. en aan de
onverwoestbare humor, die het zijn
burgers meegeeft. Een voormalig t-uini
der uit Sloterdorp (Amsterdam W.)
deed het me op een avond, terwijl zijn
vrouw voor 'n „Hollands bakkie"
zorgde. De kinderen mochten de „vi
site" even bekijken, waarna ze door
vader naar bed gestuurd werden met
de vermaning „En nauw allemaol
gaon slaope, jonges. en kiep kwajet
'Ghou je stil), want anders
Het was een aardige familie en het
waren aardige kinderen-
naodat ik feithuisd was
or dut huis in Kingston,
aovens en 's morgens froeg
wat foor me eige: ik liet het land ploege
achter dit huis. we setten er wat groen
te in foor de ferkoop.
Ondertusse sat ik maor te piekere om
een eige grienhuis (kas). Ik kocht frij
foordelig wat windows (ramen) fan de
èrport (vliegveld); werkelijk waor, r
windows hoor, en besteedde m'n hele
hollidey (vacantic) waor ik recht op
had .aon die kas. Nee, ik had nog i
een grienhuis gebouwd. De hele buurt
snapte er iks fan en elke morge kwaome
se kijke wat die Dutsman nou weer
gefoerd had. 's nachts: elke morge de héle
buurt ofer de wal (muur) en maor kijke.
De liets en de stinkbok
Me baos had nogal wat ohrysante; beste
chysante. maor wat er ofer schoot gooide
ie op de mesthoop: fa die mesthoop
bracht ik dan wat stekke mee, Alles op
me beicicle (fiets). Als je siet wat ik aile-
maol op die beicicle laaide: man, man
Het was so'n soort racefiets, sonder ba-
gaogedrager: ik ferfoerde alles op mc
hoofd. De hele buurt liep altijd uit!
Loek (kijk), wat (wat) de dutsiman nauw
weer heeft!
Toen kreeg ik tru'bbel (moeilijkbeden)
met me baos. Hij was wel correct, me
baos, maor onfriendelijik. Nee, friendelij'k
was-t-ie niet en op een dag, dat ik hol-
liedeej meende te hebben, en in m'i.
grienhuis besig was. komp-t-ie af er
geeft me m'n sjèk: één dag. geen werk
zoals in Holland. Afijn, anders had ik
nooit die grienhuis kunne afmaoke oox
„Reuvens" bracht boek
dichter bij publiek
Ledental liep wat terug
Het ideaal van een nieuw gebouw, zal
voorlopig wel een utopie blijven
deelde mevrouw F. A. Ie GrandScholte
gisteren op de onder voorzitterschap
mr R. Streng gehouden ledenvergadering
van de openbare leeszaal en bibliotheek
„Reuvens" mede. Wel kon zij in haar
jaarverslag over 1949 melden, dat het
streven om het boek dichter bij het pu
bliek te brengen, is voortgezet. Er ver
scheen een nieuwe catalogus en alle
lokalen kregen goed licht-
Het ledental bedraagt thans ruim 2000.
wat een vermindering betekent. Het aan
tal uitgeleende romans nam af, maar het
getal van uitgeleende populair-weten-
schappelijke en wetenschappelijke boe
ken nam niet onbelangrijk toe. De jeugd
bibliotheek op de Plantage en het cor
respondentschap Voorschoten mogen zich
in een steeds drukker bezoek verheugen.
Financieel heeft „Reuvens" nog moei
lijkheden. Er is over 1949 een tekort van
ruim f 1700, dat men door een verhoging
van de contributie hoopt weg te werken.
In de vac.-Mulder werd de heer Eek
(penningmeester) gekozen.
J. B. Amsterdam met
pensioen
De heer J. B. Amsterdam, een van de
oudste overwegwachters bij de Ned.
Spoorwegen alhier, zal op Zaterdag 1
Juli a s wegens het bereiken van de
pensioengerechtigde leeftijd, de dienst
verlaten. Ruim 37 jaar is de heer Am
sterdam hier werkzaam geweest, waar
van 20 jaar aan de Haagweg.
In het Haagse Gemeentemuseum
(Vdn een onzer verslaggevers)
Er staat een mijnheer eerst vlak vóór Ouborg's product „Vader -en Zoon".
Dan gaat hij een paar passen achteruit en mompelt: „Dat is nou kunst, dat
is nou echte kunst1?.Ik schuifel wat dichterbij, want die man schijnt
te prijzen wat een mens met gezond verstand alleen maar belachelijk
vindt. Hij begint uit zichzelf te praten. „Al die dingen hier zijn prullen",
zegt hij, „breiwerkMaar dit, sjonge, dit is de ziel van de kunstenaar".
nietwaai
Hij zet zijn vinger tegen het gl«
volgt met die vinger de lijntjes. „Ziet
U, het is maar aan enkele menser
geven? om te snappen, wat de kunste
naar er mee bedoelt, Die nervositeit
dat lijntje hier. Schitterend! Nou ja, ik
vind het niet een van de mooiste
ken, die ik gezien heb, maar 't steekt
toch ver uit boven al het andere hier.
Er zit zo'n volkomen weerloosheid in
dit werk. De man is kind geworden. Hij
heeft een papier gepakt en is gaai
kenen, zonder misschien te weten,
het zou worden
De mijnheer loopt nog eens alle etsen
en litho's langs, maar keert steeds weet
terug by Ouburg.
,-Deze kerel heeft de moed, de knup
pel in het hoenderhok te gooien" zegt
hij. „De mensen snappen hem niet. Ze
willen wat zien op een schilderij, een
appeltje of een peertje. Maar mijnheer.
bent U? Wat ben ik? Wat is een
appel? Het leven is toch zo abstract als
naar kan. Het gaat erom, te tekenen
;r achter Uw jas en achter Uw vlees
schuiltkarakter. Knap werk
Hij zet de hoed op en verdwijnt door
de deur. doch draait zich eerst nog even
De rest? allemaal breiwerk. Heeft
niets met kunst te maken. Goedenmid-
dag!"
Dan ga ik op een bankje zitten, mid-
en in de zaal. die nu leeg is. Maar een
ieuwe mijnheer brengt nieuw leven in
de brouwerij. Hij loopt zoekend langs
and, met eéh krant in zijn hand
blijft staan voor „Vader en zoon".
Deze heer is diplomatiek. Hij geeft
ust een neutraal antwoord, als ik ver
tel. dat voor deze tekening duizend gul-
is gegeven. Maar als hij nog twee
keer zijn hoofd geschud heeft, komt het
't: ..Mynheer, laten we geen praat
jes maken, maar dit heeft toch geen zin.
Zijn leven was een getuigenis
Na
i door dr H. J. Westerink, Geref.
predikant alhier, geleide rouwdienst
sterfhuize, werd gistermiddag onder
grote belangstelling het stoffelijk
schot van dokter J. G. van Es op „Rhyn-
hof" ter aarde besteld. Onder de
wezigen merkten wy om. op ds G. F.
Hajer en ds K. Dronkert namens de
Geref. Kerk te Leiden, de heer W. D.
Valkis, namens de bond van homoeo-
pathen in Nederland, de heren C. Klin
kenberg en J. G. Piket, die de Geref.
mannenvereniging „Calvljn" vertegen
woordigden en vele patiënten en oud
patiënten.
Nadat de kist in de groeve v
gelaten, vatte dr Westerink het leven
en werken van dokter Van Es in deze
gedachte samen: Een getuigenis van de
Christus, waarop hij gehoopt en waarin
hij geloofd heeft, in Wiens dienst hy ook
stond en Die hij zich in zyn werk niet
geschaamd heeft.
We zien daarin, zo vervolgde spr.,
concreet geworden genade. Aan die ge
nade heeft hy zyn kracht ontleend voor
zyn vele werk. Zyn werk was door-
vloeid van Christus' barmhartigheid.
Het zou niet goed zyn, aldus dr Wes
terink, als aan zijn graf niet nog eens het
Evangelie van Jezus Christus klonk. Het
graf en de dood zyn onontkoombaar,
maar er is een overwinning in Jezus
Christus. Zonder Hem is er geen hoop.
maar in Hem is meer dan dokter Van
Es heeft kunnen geven: leven en
verderfelijkheid.
Ds J. C. Kuiper, Geref. predikant
Den Haag, die mede namens de enige
nog in leven zijnde zwager, de heer
Goudappel, neven en nichten sprak,
herinnerde aan het geloof, dat het fa
milieleven bond. Die band willen de
achterblijvenden tot eer van God bewa-
Namens de patiënten sprak de heer S.
J. Rotteveel woorden van erkentelijk
heid. De heren A. Benschop te Wasse
naar, secretaris van de bond van Geref.
mannenverenigingen in Zuid-Holland,
en J. G. Piket, secretaris van de Geref.
mannenvereniging „Calvyn" te Leiden
vertolkten, wat dokter Van Es voor hun
werk had betekend.
De oudste zoon, de heer C. D. van Es,
dankte voor de betoonde belangstelling
en wees verder nog op de teksten, die
zyn vader in zijn spreekkamer had
hangen. Dr Westerink bad het „Onze Va
der", waarna de aanwezigen in de
de familie condoleerden.
het hebben
bedoelen we toch iets, dat maar as
weinigen gegeven is. Maar dat kan iede:
een 't Is nog erger, dan ik dacht. Ik
vind het zó weerzinwekkend, dat ik die
jury wel zou kunnen aanvliegen. In
minuten heeft die kerel zich een prijs
getekend. Wat doen we nou met andere,
ernstige, werklustige kunstenaars, als
we zulke rommel eruit halen? Als ik
zo'n velletje op straat zou vinden, zou
ik het aan de kant schoppen. Maar, om
dat nou een schilder zegt. dat het „Va
der en zoon" zyn. komt het in een mu
seum en krijgt hij er duizend gulden
voor. Walge'.yk".
Het wordt drukker om ons heen.
Leerlingen van de tekenacademie heb
ben. met een glimlach op hun gezicht,
geluisterd, naar de omonwonden afkeer,
die deze mijnheer van dergelijke kolder
heeft.
„Helemaal zinloos lijkt het me niet"
merkt een jonge student op, „Zinloos
kan het ook niet zijn, want tenslotte ga
je als man van zo'n leeftijd je niet meer
als een kind aanstellen Maar ik vind
er de dwaasheid van. dat er niets, maar
dan ook niets is uitgebeeld.
En juist omdat het niets is. schijnt het
alles te zijn. „Hy maakt op een kladje
een vluchtige schets van „Vader en
zoon" en loopt weg.
Even later komt hy' door een andere
deur terug met meer studenten, die zich
niet konden voorstellen, dat de werke
lijkheid van deze waanzin die van het
kladje ook maar zou benaderen. Maar
nu ze er voor staan, lijken zij met stom
heid geslagen. En hun ogen spotten
Spotten met P. Ouborg. Gelukkig
spotten ze
Het gaat de hele middag zo door. Grote
mensen, kleine mensen; mannen met
petten en gleufhoeden. met en zonder
wandelstok; huismoeders en schilderes
sen; belangrijke en onbelangrijke men
sen komen kijken naar deze ingelijste
zotteklap. En na die eerste mijnheer, die
het zo mooi vindt, heb ik niemand meer
horen zeggen, dat dit nog kunst is. Die
dominee uit Voorburg zegt: „Ik ga, ge
loof ik, maar emigreren. De wereld
staat hier op zijn kop"; die dokter-met-
vacantie informeert, of er geen actie
ontketend wordt tegen de uitspraak van
de jury; die werkman uit het Zuider
park laat zijn zoontje van twee het be
ter doen: die procuratiehouder uit het
Bezuidenhout zegt grijnzend: ..Ik moet
alleen maar duizend gulden terugbeta
len aan de schade-enquête commissie.
"Ik kom kijken, hoe je zo'n bedrag vlug
verdient".
Dit zijn er maar enkelen. Er zijn er
veel meer, die een eigen mening heb
ben over „Vader en zoon". Laten we
het anders zeggen: Er zyn gelukkig nog
honderdduizenden, die graag en hard
kunnen lachen om kunstuitingen als
deze. Maar ondertussen is van Haags ge
meentegeld een flater bekostigd zó groot,
dat wij nogmaals onze afkeer niet onder
stoelen of banken kunnen houden!
zorgt de boer zelf zijn machines, omdat
er eenvoudig geen vaklieden in het dorp
zyn. Een landbouwer, die wil emigreren,
raadde hij daarom aan zich technisch te
bekwamen. De veehouderij vertoont
der verschil met Nederland. Er wordt als
regel machinaal gemolken. Daarnaast
streeft Australië er naar een industriële
basis te leggen. Dit kan slagen, omdat
het land alle hulpmiddelen, zoals
ralen, heeft. Ook het kapitaal i
wezig, maar er zijn geen
Er zijn dus veel mensen nodig en de
vraag wordt steeds groter, omdat d«
werkgever, die eerst op niemand meei
rekende, ziet, dat er nog wel kansen be
staan, als hij andere werkgevers mei
emigranten ziet werken. Komt - er eer
emigrantenschip in Australië aan, dar
bestaat er steeds een grote belangstelling
bij de werkgevers, die tot op de kade
de passagiers afwachten.
De Nederlandse diploma's gelden
Australië niet, doch indien men
werk goed en in dezelfde tijd als
Australische vakman verricht, maakt het
bezit van een diploma weinig uit
de werkgever. Verder bestaat er
samengesteld uit werkgevers
kan afleggen. Bij deze
i ook aankloppen, indien
weinig loon voor zijn arbeid zou krygen.
De vragen op het examen worden
zelfsprekend in het Engels gesteld. Van
daar dat het beheersen van de taal
voorwaarde is om een emigratie te doen
slagen. Is die er niet, dan kan n
emigrant spreken, maar
avonturier, aldus spr. Dit voorkomt mia-
lukkingen.
De heer Van Luyk ging verder in op
de sociale voorzieningen, die uitstekend
Australië. Voorts bestaat in dit
land het systeem der minimumlonen.
Iedereen moet 6.18 per week ver
dienen; minder mag een werkgever niet
betalen. Dit loon is gebaseerd op de
kosten van het levensonderhoud en
wordt iedere maand herzien. Een ge
schoolde arbeider verdient 810.
Men werkt er in de landbouw 56 uur per
in de overige bedrijfstakken 40
Zaterdags is men vrij. Overwerken
wordt op weekdagen betaalt met 150 pet
van het loon, op Zondagen met 200 en op
vacantiedagen met 300 pet. Men krijgt
14 dagen vacantie. Als koers voor het
moet men 8.50 aanhouden. De kosten
van het levensonderhoud in Australië
verhouden zich tot die in Nederland als
110:100, uitgezonderd het eten, dat lager
ligt. Men dient aan het Australische
menu te wennen; zo niet, dan moet men
meer geld voor voedsel uitgeven.
Het woningprobleem is zeer nijpend in
Australië. Men heeft een tekort van
400.000 woningen, en hoewel er per jaar
90.000 worden bijgebouwd, kan het
tekort toch niet op korte termijn wor
den ingelopen, omdat er veel mensen
emigreren. Men dient er rekening mee
te houden, dat men wel één jaar moet
achten, voor men een eigen huis heeft.
De heer Van Luyk beval zijn gehoor
an indien zij tot emigratie komen,
kleine dingen mee te nemen, opdat men
zich spoedig thuisvoelt. Een Australische
woning is dikwijls van hout en vooral
de Nederlandse huisvrouw zal zich daar
niet zo gauw thuis voelen. Over het
algemeen kan de Nederlander goed wen-
De Australiër is hard, voor zich-zelf
'oor anderen, maar hij is daarbij ook
goed vriend en zeer behulpzaam.
Voor zijn gewoonten, gokken en bier-
drinken, moet men wel belangstelling
tonen, echter hoeft men niet mee te doen.
De Australiër vraagt niet wat men
heeft, maar wat men is.
Hierna behandelde spr. het onderwijs.
Mr O. A. Gobius van het Herv. Emigratie-
Comité raadde tenslotte de toekomstige
emigranten aan niet alleen het besluit tot
emigratie te nemen met het gehele ge
zin, maar ook met God. Aansluiting bij
een kerkgenootschap is zeer aan te be
velen. Voor de Ned. Hervormden komt
de Presbyteriaanse Kerk het meest
Vervolgens werd nog een (propaganda)
film vertoond en beantwoordde de heer
Van Luyk een groot aantal vragen.
Gemeenteraad van lisse
Nieuwe haven-brug brengt
verkeersverbetering
Tevredenheid over de woningbouw
goede
De gemeenteraad Van Lisse kwam
gisteravond bijeen o.l.v. wethouder W. J.
A. Lefeber, die als loco-burgemeester
Na enige bespreking werd het voorstel
tot verbetering van de verlichting
de Grachtweg van het Vierkant tot het
H.B.G.-gebouw vastgesteld. Hiervoor
bedrag van ƒ3000 nodig. De ovi
schakeling op electriciteit is toe te
juichen, vooral i.v.m. de vele tentoon
stellingen en andere samenkomsten ir
het H.B.G.-gebouw. Het aantal lantaarns
ordt van 10 op 16 gebraoht. De heer
Van Briemen drong er op aan zuinig met
de verlichting om te gaan.
De vaststelling van de comptabiliteit
gaf aanleiding tot enkele opmerkingen,
die de voorzitter naar genoegen beant
woordde. De heer Van Waveren infor
meerde naar het bedrag, dat met het
sportpark gemoeid zou zyn. Een nader
onderzoek werd toegezegd.
Het agendapunt betreffende een nieuw
betonbrug over de haven i.v.m. het door
trekken van de Randweg ten O.
Lisse had aiier belangstelling. Het gaat
hier om een lang gekoesterde wens.
de mogelijkheid geopend wordt spoedig
belangryk gedeelte van het door
gaand verkeer buiten de gemeente i
leiden. De nieuwe brug zal komen by
de gebouwen voor openbare werken
geheel aan het omringende landschap
orden aangepast.
De heer Scholten vroeg of het dempen
in de Gracht geen voorkeur verdiende.
Men zou dan een parkeergelegenheid
krygen, die ook in het voordeel vj
middenstandsbedrijven zou zyn.
voorzitter bracht hiertegen naar v
:r tijdens de bloemententoonstellin
gen ook een parkeergelegenheid ii
dorp aanwezig was en wel achter „De
Witte Zwaan". Men zal er in ieder geval
streven bezoekers ook iets vai
dorp zelf te laten zien. De heer Rands-
dorp had bezwaren tegen de ijzer
constructie van het hekwerk. Dit punt
zal nog nader in de comm. voor open
bare werken worden bekeken.
De riolering van de Laan van Rijcke-
vorssel en andere werken zullen worden
uitgevoerd. Voor reconstructie va
Gladiolenstraat werd de ruil of de koop
verschillende percelen grond goed
gekeurd. Eveneens voor de Laan var
Rijckevorssel.
De bestrijding van de tuberculose had
Het nut van het boek bij de vorming
der jeugd
Chr. school aan Middelstegracht had een primeur
De Ned. Uitgeversbond is van mening,
dat onder de ouders van de leerlingen
r scholen te weinig kennis bestaat
omtrent het goede jeugdboek. Om de
ouders enig inzicht te geven in onze
jeugdlectuur heeft men besloten tentoon
stellingen in de school te organiseren.
De firma Van Goor te Den Haag is de
e beurt gevallen dit jaar deze ex
posities te verzorgen. Gisteravond was in
de Chr. school aan de Middelstegracht
de eerste tentoonstelling in de inspectie
Leiden te bezichtigen.
Het hoofd der school, de heer Van
Dalsen, hield eerst een causerie over het
van het jeugdboek bij de vorming
de jeugd. Hij wees er op, dat het
boek voor onze jongens en meisjes van
grote betekenis is. Er gaat een invloed
uit van het boek op de jeugd. De fan
tasie van de jongen is onbegrensd. Hij
ziet in het boek zijn dromen. Hy kan
genieten van de avonturen en wordt er
door verrijkt. Zonder na te denken voelt
hy toch iets van de waarde van het lezen.
De heer Van Dalsen legde er de n
druk op, dat het niet belangryk is d
een jongen leest, wat en hoe hij leest
van gewicht. Tussen het tiende en twaa
de jaar neemt de leeslust toe i
periode van de ontvankelijkheid tu
sen het twaalfde en zestiende jaar tracht
het kind het leven te benaderen. Het i:
de plicht van de ouders te controleren
waar de belangstelling van het lezende
kind naar uit gaat. In het slot van zijn
causerie waarschuwde de heer Van Dal
sen nog tegen de beeldromans.
De heer Tazelaar, inspecteur, merkte
op, dat lezen niet alleen ontspanning
geeft, maar ook ontwikkeling. Het in
dustrialisatieproces betekent ook geeste
lijke verzwakking. Ds Vossers consta
teerde een vervreemding van de cultuur.
Hij zei, dat lezen de beste ontwikkeling
i.v.m. de doorlichting op grote schaal de
aandacht van de raad. Men hoopt begin
October een begin te maken. Verwacht
wordt, dat 80% van de ingezetenen aan
deze doorlichting zal deelnemen. Organi
satie en uitvoering zijn in handen van de
dienst van sociale zaken. Schoolgaande
kinderen zullen worden doorgelicht op
rekening van de gemeente.
Verheugend is. dat Lisse een complex
van 27 woningen zal krijgen in de vorm
van een hofje. Ged. Staten gaven reeds
hun toestemming. De heer Randsdorp
bracht namens de woningcommissie een
woord van dank aan B. en W. voor het
mooie resultaat, dat in Lisse werd be
reikt. Er zullen immers nog dit jaar 112
nieuwe woningen verrijzen!
Kruip door sluip door
Een Katwijks huisvestingsprobleem
Een argeloze Katwijker had van de
kantonrechter te Leiden de uitnodiging
gekregen eens langs te komen en te
vertellen, waarom hij zo ondeugend was
gaweest, om zonder vestigingsvergun
ning in een onbewoond pandje zijn ten
ten op te slaan. Ook de huisbaas moest
voor het hekje komen.
Die huisbaas had geen sleutel afgege
ven. Dat mag je tegenwoordig niet doen,
zonder dat de huurder de nodige papie
ren op tafel kan leggen. Daarom had hij
tegen de huurder gezegd: „Zie maar, dat
je er in komt, al moet je een ruit in
slaan".
De huurder was een nèt man, die niet
van ruiten-inslaan hield. Hij had verder
gekeken dan zijn neus lang was en ont
dekt, dat hij geen bruut geweld behoef
de te gebruiken, want het keukenraam
kon van buitenaf geopend worden. Zo
stapte hij zijn nieuwe woning binnen.
Bij „iemand" van de gemeente thuis
had hy een verzoek om vestiging inge
diend, maar daar gaf men hem de bood
schap, dat hij naar de secretarie moest
Dat was hij de volgende morgen totaal
vergeten. Een mens heeft tenslotte méér
aan zyn hoofd dan dergelijke kleinig
heden
Die vergunning heeft hy natuurlek
noo.t gekregen en bovendien was het
'huis al aan een oude vrouw verhuurd,
wat de ambtenaar van het O. M. met
snapte.
De zaak werd echter in het reine ge
bracht De oude vrouw woont nu in het
huisje. De raamklimmer is ergens an
ders gaan wonen en de verhuurder kreeg
de les voortaan eerst naar een vesti-
ginsvergunning te vragen. Die les kostte
hem echter f 10. Ook de geveltoerist
moest een tientje aan het Ryk afstaan.
Opening Prytaneum in
September
Over de indeling van het nieuwe Pry-
taneum is overeenstemming bereikt al
dus het Leids Universiteitsblad. Het ge
bouw het vroegere tehuis van de
Cadi-club waarover zich een Pry-
taneum-commissie onder voorzitterschap
van prof. dr P. A. H. de Boer heeft ont
fermd. zal hoogstwaarschijnlijk vlak
de groentijd in September officieel
worden geopend.
biedt. Een klein bibliotheekje is voor het
kind een genot.
Met grote belangstelling namen de
ouders kennis van het tentoongestelde.
Niet alleen was een prachtige collectie
jeugd- en kinderboeken uitgestald, maar
i de wording
'n «er goed
i het boek. Al i
tief.
Vanavond is d'e Chr. school van de
heer De Jonge aan de Oosterstraat aan