Nieuwe Leidsche Courant | 1950 | 5 juni 1950 | pagina 2

ELF JUBILARISSEN BIJ VAN WIJK
WERDEN GEHULDIGD

Realisering van de universitaire
bouwplannen

Een bewijs van medeleven
met de universiteit

Regering-Malan faalde in
alle opzichten

Kippenmarkt is conferentie-oord
en politie is marktmeester

NIEUWE LEIDSCHE COURANT

Stadsnieuws

Personeelsvereniging „De Spil" vierde eerste verjaardag

Een bijzonder woord van dank sprak
de heer Verhey van Wijk tot voorzitter
Gijsman, die eveneens met bloemen en
sigaren werd vereerd. Een driewerf hoera
van de zaal bewees, dat deze huldiging
geen lege ceremonie was geweest.

Het cabaretprogramma werd verzorgd
door het gezelschap Herman Rinket-
Faveur onder regie van Gerard Walden.
Opgevoerd werd de revue: ..Dolle din
gen", waarin een maximum aan vlotheid
en aardige vondsten, maar niet altijd aan
beschaving werd gebracht. De muzikale
verzorging was in handen van Martin
Erich.

Jubilarissen bij de N.V. Leidse textiel
fabrieken Gebrs van Wijk en Co werden
tot nog toe op de heuglijke dag bij de
directie geroepen voor een huldiging „in
intieme kring", waarbij het dan bleef.
Maar nu de-personeelsvereniging „De
Spil" is opgericht en er een jubileum
fonds bestaat, is het daarmee niét afge
lopen. Zaterdag belegde de vereniging in
de grote zaal van de Stadsgehoorzaal een
grote feestavond, waarop het één-jarig
bestaan werd herdacht en elf jubilarissen
werden gehuldigd.

Het waren:

L.F. Philippo, E. Veldhuyzen Jr, J. B.
Smits en mej. A. W. Pielanen, die er 25
Jaar op hadden zitten;

H. P. v. d. Vos en S. Arnoldus, die de
firma 40 jaar dienden:

H. F. Betgen, I. v. d. Linden, C. Dreef,
J. Flaman en mej. E. Dool. die 50 jaar
trouwe dienst achter de rug hadden.

Onder hen waren twee dragers van een
Kon. onderscheiding: mej. Dool en de
heer Flaman. Helaas konden door ziekte
drie der elf jubilarissen niet aanwezig
zijn.

De overigen, die met hun resp. echt
genoten door de voorzitter van „De Spil"
de heer L. Gijsman, na de pauze van een
vlot cabaret-programma, op het toneel
werden geroepen, werden daar toegespro
ken door een der directeuren, de heer J.
G. J. Verhey van Wijk. Ieder van hen
werd even in het zonnetje gezet. Uit de
handen van de voorzitter ontvingen de
dames een bouquet bloemen, de heren
een kistje sigaren.

Debat over beurs-
aangelegenheden

Voor een beperkt aantal belangstel
lenden zullen prof. mr G. de Grooth .en
de Amsterdamse commissionnair in ef
fecten, de heer W. Willems, op 20 Juni
om 8 uur in Den Burcht een debat hou
den over het onderwerp: „De houding
van de beurs als grondslag van de juri
dische beschouwingen van prof. mr G.
de Grooth".

Het „Spinozahuis"

De vereniging „Het Spinozahuis" hield
Zaterdagmiddag ten raadhuize van
Rijnsburg een vergadering, waarop naast
het huishuishoudelyke gedeelte, door de
secretaris, de heer W. G. van der Tak,
een lezing werd gehouden over „Spino-
zastische gedachten in Goethe's Faust".
Een levendige gedachtenwisseling onder
het zeer geringe aantal leden, dat aan
wezig was, volgde op deze inleiding. De
heer W. G. van der Tak werd herkozen
als secretaris. De jaarverslagen van de
secretaris en de penningmeester we-rden
goedgekeurd. Voorzitter van de verga
dering was prof. mr R. Kranenburg.

Drietal in de vacature
van ds W. H. Kelder

-Het kiescollege der Leidse Hervormde
Gemeente -heeft in zijn gistermiddag in
de Pieterskerk gehouden vergadering het
volgende drietal voor de vacature van
ds W. H. Kelder (wijk VI) samengesteld:
ds F. J. C. Bredschneyder te Vedp, ds J.
Groot te Bergentheim en ds D. J. Has
pels te Groenlo.

Over veertien dagen wordt een beroep
uitgebracht.

Verkiezingen in de Ned. Herv.

Gemeente

Tot ouderling zijn in de Ned. Herv.
Gemeente gekozen de heren F. Voorzaat
(vacature prof. dr J. de Zwaan) en H.
van Hooidonk (vacature de heer W. A.
van der Tang); tot diaken is gekozen de
heer P. van Klaveren (vacature de heer
H. Arnoldus).

BENOEMD TOT LERAAR.

De heer W. Kwestro te Leiden is be
noemd tot leraar in de scheikunde aan
het Chr. Lyceum te Delft.

De Leidse lustrumviering

Aan de burgerij

Het zal U zonder twijlel bekend zijn, dat Leiden zich gereed maakt
voor een waardige herdenking van het 375-jarig bestaan van zijn
Universiteit. Het is een oude traditie, dat het Leidsch, Studentencorps
de verzorging der feestelijkheden, zowel voor burgerij als studenten,
op zich neemt. Het is echter een even oude traditie, dat het welslagen
van een Leids lustrum (en zeker van deze eerste werkelijke viering
na de oorlog), alhankelijk is van Uw medewerking.

Gaarne richt ik daarom het verzoek tot U allen, mede te helpen
de stad in deze dagen een leestelijk aanzien te geven. De versiering
van uw huis, van uw straat of plein zullen, meer dan iets anders, de
duizenden bezoekers doen beseilen, dat geheel Leiden vreugdevol is
gestemd, omdat de eerste Universiteit van het land gedurende 375
jaren een „bolwerk der vrijheid" heelt gevormd.

De burgemeester van Leiden.

OOK UITBREIDING VAN DE HORTUS

Er bestaan bij de Universiteit plannen

>or de uitbreiding of restauratie van la
boratoria en klinieken en voor de aan
bouw van nieuwe gebouwen.

Een van de instellingen waar de ruim
te-problemen langzamerhand een ob
structie voor de dagelijkse werkzaamhe
den opleveren, is de bibliotheek, aldus
ontlenen wy aan het Leids Universiteits
blad van heden.

Op het terrein achter het hoofdgebouw
tussen de Kloksteeg en het Begijnhof
wordt thans een nieuw boekenmagazijn
gebouwd. Het magazijn zal slechts
tijdelijke verlichting geven van de boe*
kenlast die op de bibliotheek ruSt. Zodra
het klaar is zal er reeds meteen behoefte
zijn aan een nieuw gebouw, dat in Z.-O.
richting van het in aanbouw zijnde
deelte zal worden opgetrokken.

Aan de uitvoering van het tweede
plan, de herinrichting en uitbreiding
het Organisch Chemisch Laboratorium
wordt hard gewerkt. De herinrichting
modernisering van het bestaande ge
bouw is thans voltooid, terwijl de funda
menten van de nieuwe aanbouw die aan
het eind van het jaar gereed zal komen,
zijn gelegd.

In de loop van 1951 wordt de voltooiing
verwacht van de inwendige verbouwing
van het Kamerlingh Onnes-laboratorium.

Op het ziekenhuisterrein wordt de
kliniek voor Röntgenologie met een be
langrijke uitbouw uitgebreid, waardoor
een paar nieuwe lokalen voor de dia
gnostische behandeling ter beschikking
zullen komen.

De inrichting van het Gravensteen
hangt voornamelijk af van de steun die
van Rijksmonumentenzorg verwacht
de 'inwendige restauratie van het

Personeel der R.B.F.
had plezier

„Sommigen staan, nog niet achter de
personeelsvereniging, maar het is de wens
dat deze. avond hen. tot andere gedachten
zal brengén". Met deze woorden opende
de voorzitter, de heer P. van Hooven, de
contactavond van de personeelsvereniging
O.S.R.B.F. van de Rotterdamse Brood
fabriek. die Zaterdagavondin „Den
Burcht" werd gehouden. Spr. prees de
activiteit van de heren H. Veghel en P.
Laurier, resp. secretaris en penningmees-

Het was de personeelsvereniging, van
de Kon. Ned, Grofsmederij, die de aan
wezigen mocht bezighouden. „The metal
c-players" openden het, feestpro
gramma met zang en muziek. Er werden
enige schetsen opgevoerd; vooral „de
auto" oogstte veel succes; er werd hierin
dan ook aardig gespeeld. Een geheim
zinnig duister in de zaal toraoht de aan
wezigen in spanning: „Turkse nachten",
die een groot applaus en gelach tot resulr
taat hadden. Het meest werden ook deze
avond weer gewaardeerd de K.N.G.-boys
de heer Colpa. Het waren mooie
staaltjes van acrobatiek.

Opening tentoonstelling in de Lakenhal

In aanwezigheid van vele autoriteiten uit de universitaire wereld en uit de kringen
van de gemeente werd Zaterdagmiddag de tentoonstelling „Kunstbezit van oud-
Lelden, jhr mr F. H. van Kinschot, zelf oud-alumnus der Leidse Alma Mater,
alumni der Leidse universiteit" in de Lakenhal geopend door de burgemeester van

In de voor deze gelegenheid wat extra-
feestelijke „Grote Pers" heette drs. E.
Pelinck, directeur van het museum, een
groot gezelschap welkom, waarbij wij de
rector magnificus, prof. dr B. A. van
Groningen, directeuren van wetenschap
pelijke instellingen, verschillende hoog
leraren, het Collegium Cicitatis Acade-
micae Lugduno-Batavae Supremum (het
Leids Studenten-Corps vertegenwoordi
gend), de lustrumcommissie van het L.
S. C„ de wethouders Jongeleen en Van
Schaik (die later arriveeerdc), de ge
meentesecretaris, mr J. Bool, en burge
meester Schokking van Den Haag op
merkten.

Burgemeester Van Kinschot sprak in
zijn openingswoord van de verschuiving
van particulier naar openbaar bezit, die
op het ogenblik in de verzamelaarswe
reld plaats heeft. Spr. wilde geen oor
deel uitspreken over het al of niet wen
selijke van zulk een verschuiving, maar
legde er de nadruk op, dat zowel het mu
seum als de particuliere verzamelaar de
ander nodig heeft. Beide groepen heb
ben veel aan elkander te danken.

Spr. hoopte, dat de tcntoonstelllngs-
rage van na de oorlog, die thans weer
iets aan het luwen is, toch d i t voordeel
zou opleveren: een blijvende belangstel
ling van het grote publiek.

De steun, die het gemeentebestuur
aan het tot stand komen van deze ten-
stelling heeft gemeend te moeten geven,
mag, aldus spr., gezien worden als een
bewijs van medeleven met de universi
teit. Spr. bracht daarbij dank aan wet
houder J. C. van Schaik, die als wethou
der van onderwijs een belangrijk steen
tje bijdroeg, aan de verzamelaars, die
hun „stukken" voor ruim een maand af
stonden, en aan de directeur van de La
kenhal. drs Pelinck, die het materiaal
voor deze expositie van heinde en verre
aansleepte. Zij allen beseften, dat naast
de wetenschap ook schoonheid noodzake
lijk is.

Met de wens, dat deze tentoonstelling
eok voor de jongere generatie een sti

mulans moge zijn om mooie dingen te
gaan verzamelen, en dat niet alleen Lei
den, maar het gehele land naar deze
zeer bijzondere tentoonstelling zijn be
langstelling zal richten, verklaarde de
burgemeester de expositie voor geopend.

Drs Pelinck sprak nog een woord van
dank tot de verzamelaars voor hun gene-
e tegemoetkoming. Ook het perso
neel van de Lakenhal werd niet verge-

Hierna bezochten de genodigden de
tentoonstelling, die wij Zaterdag reeds in
blad bespraken.

Dr A. Trouw in Den Haag
overleden

Bekende figuur in Vrijzinnig-
Hervormde kring

Dr A. Trouw, de bekende voorganger
van de afdeling Den Haag-Schevehingen
van de Ver. van Vrijzinnig-Hervormden,
is Zaterdag in het diaconessenhuis Bro-
novo in Den Haag, waar hij sedert enige
tijd werd verpleegd, op 59-jarige leeftijd
overleden.

BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN.

GEBOREN: Louise J., d. v. H. Rothert
en C. van Tol; Elizabeth, d. v. C.
Donk en J. Stapper; Geertje, d. v. J. den
Haan en P. H. v. d. Kraan; Margaretha
M„ d. v. W. J. Diels en G. A. Kortekaas;
Marianneke L., d. v. A. H. Immink en
J. J. Boeff; Johanna M., d. v. H. J.
Kramer en D. C. van Diggele; Leopold I.,
z. v. E. Hertzberger en J. Gld.

GEHUWD: A. F. Leemans, j.m., en F.
W. Boschma, j.d.

OVERLEDEN: E. A. M. Zeh, wed. van
T. van Noort, 78 j.; M. Tegelaar, wed. van
J. Smit, 88 j.

gebouw. Wordt deze steun verstrekt,
kan zo spoedig mogelijk met de inrich
ting, die op zichzelf naar men schat

;cl meer dan een jaar in beslag zal

:men, worden begonnen.

Verder wordt o.m. gedacht aan
breiding van de Hortus in de richting
van de Doelenkazerne.

Afscheid van de heer
G. Wytsma

Van de Verenigde Nederlandse Zendings
corporaties

Onder voorzitterschap van ds W.
Zeydner vond de tweede vergadering
in dit jaar van het algemeen bestuur der
V.N.Z. plaats. Dr Dankbaar sprak
woord van afscheid tot de heer
Wytsma, die als vertegenwoordiger
de 'binnenlandse zendingsactie wegens het
bereiken van de pensioengerechtigde
leeftijd de dienst verliet. Uitvoerig werd
door spr. met het oog op de invoering der
nieuwe Kerkorde de invoeging vai
VN.Z. in het kerkelijk zendingswerk
besproken. De vergadering machtigde
het moderamen daarover de nodige be
spreking te voeren. Na de rpededelinger
over de arbeid van de verschillende clas-
sicale zendingscommissies besprak de
heer N. J. van Aalst, le penningmees
ter der V.N.Z-, de financiën der zen
ding. Tegenover enkele voordelen, die
de monetaire maatregelen met zich mee,
brachten staan ook enkele nadelen ten
gevolge van de buitengewone prijsstij
ging der eerste levensbehoeften. Een plan
om de zendingsarbeiders daarin verlich
ting te brengen is in studie. Over het
algemeen zijn de inkomsten uit collec
ten en dergelijke niet onbevredigend. De
voorjaarscollecte zal waarschijnlijk dit
jaar niet beneden de opbrengst van het
vorige jaar blijven.

Tot slot van de middagvergadering
werd de nieuwe zendingsfilm „Gaat uit
in de wereld" vertoond.

Donderdag géén ver
plichte snipperdag

De plaatselijke Raad van Overleg der
vakverenigingen heeft op grond van het
feit, dat verschillende bedryfskernen
inlichtingen hadden verzócht omtrent
de verplichte snipperdag op a.s. Donder
dag, het besluit genomen om deze dag
als verplichte snipperdag af te wijzen.

De Raad van Overleg grondt deze af
wijzing op het feit, dat reeds enkele
'snipperdagen door nationale en plaatse
lijke feestdagen, verloren gaan en dat de
uiteindelijke opzet, waarvoor deze dagen
worden gegeven, t.w. de vrije beschik
king hierover, in het gedrang zou ko
men te verkeren. Dit besluit houdt ech
ter niet in, dat een werknemer, indien
hij dit zou wensen, op 8 Jünl geen vrije
dag zou kunnen nemen. Slechts tegen het
collectief sluiten van bedrijven is dit be
sluit gericht.

De heer B. M. Noach
ridder O.N.

HARTELIJK AFSCHEID AAN DE
GEM. H.B.S.

Onder zeer grote belangstelling heeft
Zaterdagmiddag de heer B. M. Noach,
leraar in de Ned. taal- en letterkunde,
afscheid genomen van de gemeentelijke
H.B.S. Tevens vierde de heer Noach zijn
gouden jubileum by het onderwys.

Enkele' honderden personen hebben
door hun aanwezigheid in het schoolge
bouw aan de Hoge Rijndijk getuigenis
afgelegd van hun grote waardering
het werk van deze onderwijsman
hoge achting voor zijn persoon.

Onder hen waren vele leraren en c
leerlingen. Tevens werd in de talrijke
toespraken onomwonden naar voren ge
bracht, dat de heer Noach op het gebied
van het Onderwijs in onze taal- en let
terkunde een markante persoonlijkheid
is geweest, die zeer veel jeugd op sym
pathieke wijze liefde en kennis om
trent die taal heeft weten bij te bren
gen. Zijn stelregel was: ,.Er is niets na-
tionalers dan je eigen taal".

Weth. J. C. van Schaik deed, nadat hy
de vele kwaliteiten van de heer Noach
in het licht had gesteld, de mededeling,
dat het H. DL de Koningin heeft be
haagd de heer Noach te benoemen tot
Ridder in de Orde van O. N.

Aan het eind van de bijeenkomst
dankte de jubilaris voor de male, waar
in men hem de gelegenheid had gebo
den zijn onderwijs te geven. De omgang
met zijn leerlingen is hem steeds een bij
zonder genoegen geweest.

Dit bleek ondubbelzinnig uit zijn me
dedeling, dat hij de middelen zal ver
strekken tot vorming van een fonds,
waaruit elk jaar aan de beste leerling
van Ned. taal en letterkunde een prijs
ten geschenke zal worden gegeven.

Voordracht directeur H.B.S. te Delft

Aan het eind van de lopende cursus
zal ir C. van Drooge, directeur van de
H.B.S., wegens het bereiken van de pen
sioengerechtigde leeftijd, zijn functie
neerleggen. Ter voorziening in de vaca
ture hebben B. en W. de raad de volgen
de aanbeveling gedaan: 1. dr B. H. Erné
te Utrecht; 2. dr J. C. van der Steen te
Utrecht en 3 drs J. Wichers te Leiden

Sfeer in 't gezin?
De Nieuwe Leidsche" er in!

Chr. onderwijzers op
excursie naar Noordwijk

De afdeling Leiden- van de Ver. van
Chr. Onderwijzers organiseerde Zaterdag
middag een excursie naar het Staatsbos
beheer te Noordwijk.

Om 3 uur werd het gezelschap ontvan
gen in het schoolgebouw aan de Nieuwe
Zeeweg, waar de heer J. E. Kok had ge
zorgd voor bruine thee. Allereerst werd
een bezoek gebracht aan het kantoor van
het Staatsbosbeheer, waar de heer G. As
sies, bosbouwkundige, aan de hand van
een kaart een en ander vertelde van het
terrein, dat in 1914 werd overgenomen
van de Staatsdomeinen. Hij wees op de
vele moeilijkheden, die de bebossing van
de duinen met zich brengt en daar alle
factoren tegenwerken is het zeer moeilijk
een boom omhoog te krijgen.

Ter illustratie vertelde hij o.m., dat
door de dienst tot vier keer toe 90.000
jonge denneboompjes moesten worden
uitgepoot. Hij wees in dit verband op het
feit, dat het Nederlandse publiek nu een
maal niet kan leven zonder prikkeldraad,
daar aan het verzoek zich niet buiten de
paden te begeven niet wordt voldaan.

Hierna volgde onder leiding van de
heer Assies een zwerftocht' over het duin
terrein, waar de aanplant van heden en
verleden werd bezichtigd Mede door het
zomerweer werd deze excursie tot een
waar genot. Tegen zes uur was men op
het punt van uitgang terug, waar uit
volle borst „bij wijze van afscheid" het
Lied van Noordwijk, gedicht door de heer
Kok. werd gezongen.

Hoenderpest ook ln Goor

Op twee pluimveebedrijven te Goor is
pseudo-vogelpest geconstateeerd. Niet al
leen werden alle zieke dieren afgemaakt,
r ook moet al het pluimvee in Goor
in de hokken blijven.

Apaitheid in Zuid-Atrika

„NASIONALE PARTIJ" BRAK BELOFTEN EN
BRACHT ECONOMISCHE MOEILIJKHEDEN

(Van een bijzondere medewerker)

Toen in Mei 1948 de Nationale Partij
regering in Zuid-Afrika begon, was dit
eigenlijk een grote verrassing. Maar een
kièsslelsel als in Engeland en Zuid-
Afrika maakt deze dingen mogelijk
Want, ofschoon de Nationale partij
slechts 479.242 stemmen op zich- wist
te verenigen, terwijl de Verenigde
Partij en andere oppositie-groepen
er 670.937 kregen, kwam de eerste
toch aan het bewind. De tegen
woordige regering vertegenwoordigt dus
40 procent van het totale aantal kiezers
dat gestemd heeft. Men zou kunnen ver
wachten dat deze cijfers de regerings
partij tot enige voorzichtigheid zouden ma
nen. Het tegendeel is echter waar. En
dit komt vooral doordat een groot deel
der verworven stemmen behoren tot de
gevoels-stemmen. De Nationale Partij
heeft namelijk velerlei dingen beloofd,
maar vooral een volledige scheiding tus
sen blank en zwart en dit heeft velen
gewonnen, niet het minst onder dege
nen die de consequenties dezer leuze
nooit doordacht hadden.

Nu is op zichzelf deze apartheids-leuze
vrij simpel té noemen. Simpel vooral in
de zin van onnozel. Want in Mei 1948
stonden er 1-314-158 blanke kiezers op de
kiezerslijsten tegen 46.051 kleurling-
kiezers. Van^deze laatsten brachten ten
hoogste 60 procent hun stem uit, omdat
ze voor een zeer groot deel rondtrek
kende arbeiders zijn, die nu eens in deze
dan weer in die plaats werken. Omdat
20.000 stemmen van kleurlingen op de
Verenigde Partij zijn uitgebracht, be
stempelde dr Malan, de tegenwoordige
minister-president der Unie, haar als een
„kleurlingen-partij". Hoe onjuist dit is,
wijzen de bovengenoemde aantallen dei-
kiezers uit. Te duidelijker blijkt dit bo
vendien uit de beginselen der Verenigde
Partij, zoals die zijn vastgesteld op 5
Dec. 1934.

Daarin komt o.a. voor: Handhaving van
een beleid van afzondering op maat
schappelijk gebied, afzonderlijke woon
buurten, en ook vermijding van rassèn-
vermenging-

Dit beginsel wordt zeer duidelijk uit
eengezet in de volgende woorden: „De
erkenning van de naturellen (inheemse
bevolking, inboorlingen) als een perma
nent deel van de bevolking van Zuid-
Afrika onder Christelijke voogdijschap
van het blanke ras wordt aanvaard, als
een fundamenteel beginsel van het na-
turellen-beleid, samen met definitieve
vermijding van rassenvermenging en de
bevordering van een geest van welwil-

BARNEVELD EN DE VOGELPEST

Levert de vogelpest gevaar op voor de burgers

(Van een onzer verslaggevers)

Iedereen weet daarvan: ln Nederland, vooral beneden de Moerdyk, maar toch ook
hier en daar in de provincies daarboven, heerst Vogelpest. De maatregelen er tegen
n hard; móésten ook hard zyn, want als zoiets zich over heel het land ver
breidt, kan dat de dood zyn voor het grootste deel van onze plulmveestapel. In het
Zuiden werd het vervoer van kippen verboden. In het overige deel van ons land
kwam het niet zover, maar wel werd daar het samenbrengen van pluimvee op
markten en andere plaatsen verboden. Je zou zo denken: dat is dan jammer voor
de expediteurs, want ze zullen weinig te doen hebben. Ook voor de getroffen hoen
derparken spyt het ons, maar verderNou ja, die maatregel valt nogal mee.
Toen kwam lk in Barneveld

Donderdags hoort het druk te zijn in
Barneveld. Nu is hgt er rustig, behalve
op de eiermarkt. Rond het marktplein
van de kippenmarkt staan wat mensen
te praten. Op de markt zelf wat auto's
met lege kratten. Hier en daar een dood
enkele kist met duiven of bevers, dat is

alStiekem, want het is verboden,

wordt buiten het dorp, ergens langs een
bomenoverschaduwde weg, toch nog ge
handeld. Maar de markt is dood

Meen niet dat er nu verder geen kip
verkocht wordt. Het gaat wat moeilijker,
want de kippen-fokkers moeten thuis
worden opgezocht en de diertjes moeten
ook aan huis worden afgehaald, maa

handel gaat door, als

De handelaar Koens uit Velp weet
daarvan te vertellen: „Vanmorgen nog
kocht ik 3000 slachtkippen. Ja. want de
export moet toch zoveel mogelijk door-

„Koopt het buitenland wel?"
„Duitsland koopt alleen geslachte die
ren. Levend mogen ze niet ingevoerd
worden. Wel transito. Italië koopt ge
woon door, ook levend".

„Nog geen vogelpest gehad?"

„Nee. 't Wordt sterk overdreven, hoe
wel het hier en daar toch nog voorkomt."

..Een schande is

Ja, het komt hier en daar toch wel
voor. Vraag dat maar aan de oude heer
Blees uit Landsmeer. „Ik had 800 jonge
hanen gekocht in Purmerend. Ze kwamen
uit Geldrop. Ik kocht ook nog 800
hanen, ook Noordhollandse Blauwe uit
een andere plaats. De eerste koppel
zat nog maar net in de meslhokken of
er kwam vogelpest onder. Ik heb het na
tuurlijk aangegeven en alle 1600 zijn ze
afgemaakt. Zeg maar namens mij dat het
een schande is zoals dat toegaat, Half
dood of nog levend worden ze in een
ton gegooid, want ze mogen niet bloe
den. Het deksel gaat dicht en dan gaan
ze mee met de destructie."

„En de schade?"

„Wat moois! In Maart al is de koppel
afgemaakt, maar ik heb nog geen cent ge
zien. Ze waren getaxeerd op f 2.50 per
kilo, maar dat was schijnbaar te veel. Ze
moeten opnieuw getaxeerd worden, maar
ze zijn al twee maanden geleden vernie
tigd."

..Waar zie je het aan dat ze die ziekte
hebben?"

„Ze vallen neer en liggen te gapen. De
nekveren gaan overeind staan en ze gaan
onherroepelijk dood."

Oogontsteking?

„Wij hebben er de meeste last van" zeg
gen de poeliers Hoogeveen en v. d. Bor
uit Nijkerkerveen. „De mensen durven
geen kippetje meer te eten, daar hebben
de kranten wel voor gezorgd. Als de ene
boerderij besmet is hoeft er op een andere
nog niets aan de hand te zijn."

„Is het ongevaarlijk voor de mens?"

„Ook al weer zoiets vreemds! De krant
schreef: Het is volkomen ongevaarlijk, je

kunt er hoogstens oogontsteking of een.
lichte longaandoening door krijgen. U be
grijpt: myn klanten willen geen kippen
meer.

„Verkopen jullie niet anders dan kip
pen?"

„Och, je scharrelt er natuurlijk wat bij;
pondje boter en kilotje kaas, maar dat
zet niet aan."

„Maar wat moeten jullie dan op de
markt?"

,Een beetje confereren. We moetën toch
weten hoe de prijzen staan!

„Maar kopen jullie heus nooit eens be
smette kippen? Een boer zal toch blij zijn
als hij z'n zieke'beesten kwijt kan."

„Dat denk Je! Hij krijgt van de rege
ring meer dan van ons. Waarom zou hij
dan risico lopen?"

„Is het voor de klant te zien, wanneer
hij een zieke kip koopt?"

„Jawel! De huid is dan niet blank, maar
vaal-rood."

„Dus de zieke kippen komen werkelijk
allemaal bij de vernietiging?"

„Allemaal. Er zou trouwens weinig tijd
zijn om er iets anders mee te doen, want
een kip met vogelpest is zo dood. Laat
de mensen maar gerust hun kippenbout
en soep eten."

New Castle diseas.

Kippen-fokker Evers had juist bezoek.
Een assistent van één van de Utrechtse
professoren aan de Faculteit voor dier
geneeskunde kwam een paar levende en
dode kippen halen voor onderzoek. Ja,
want: „we dachten eerst dat het vogelpest
was hier," zegt Evers.,, „Niemand mocht
op het terrein komen en de vernietigings-
ploeg was al gewaarschuwd. Eerlijk ge
zegd zaten we met elkaar te wachten tot
de eerste kip dood zou gaan, want dat
zou het bewijs zijn. Alle andere symp
tomen waren er-- opstaan van de nek
veren, gapen en tegen de grond tollen.

ging geen enkele kip dood. Na

lendheid en onderling vertrouwen te
de twee rassen, zijnde in het beste
belang van Zuid-Afrika". Men ziet hier
uit dat ,,die Nasionale Partij" volstrekt
geen nieuw beginsel heeft ingevoerd. Ze
heeft uitsluitend de doorzetting er van
tot in het onzinnige en onmogelijke wil
len tot stand brengen. Is dit gelukt?

Helemaal niet. Noch ten opzichte der
zwarte bewoners, noch ten opzichte van
hen die uit India afkomstig zijn-

Het is onbegrijpelijk dat de huidige
regering meent de klok zover terug te
kunnen zetten, in het bijzonder, wan
neer men de gebeurtenissen op het ge
bied der gekleurde rassen in andere
delen van de wereld beschouwt.

Ziende blind!

Maar het schijnt dat de regering zien
de blind is. ze hebben trouwens, als er
zich geen ongelukken voordoen, nog
enige jaren voor de boeg. Indien er
evenwel door welke oorzaak dan ook op
het ogenblik een algemene verkiezing
zou gehouden worden, is het de grote
vraag of de regering haar meerderheid
zou kunnen behouden. Want het is een
feit dat tegenover de fanatieke gevoels
argumenten der „Nasionale Partij" in
1948 (anti-Engels en anti-naturel) niet
voldoende organisatie der Verenigde Par
tij heeft gestaan en dat de laksheid van
de Engels-sprekende kiezers veel kwaad
heeft gedaan. Men is nu echter bezig dit
te verbeteren, zodat men, wanneer de
omstandigheden het nodig maken, beter
beslagen ten ijs zal komen.

Er heerst bovendien grote ontevreden
heid in het land. Een vriend van mij, met
wie ik 'n jaar of acht heb samengewerkt
aldaar, schreef me dat hij een aantal ge-
schriften, brochures enz. zou zenden en
hij zeide daarbij dat ik ze over een paar
weken zou krijgen, „tenzij ze onder
schept worden". Tot dit soort middelen
schijnt de regeringspartij thans haar
vlucht te moeten nemen. Haar sympa
thie voor de Nat.-Socialisten is daar niet
vreemd aan. De bedreiging van hel
muilbanden der drukpers is een maatre
gel van dezelfde soort. Maar er is meer
De prijs van de koffie is verdriedubbeld.

Gevoelsargumenten

Ik sprak Hierboven over gevoelsa
gumenten Ais men weet dat in de Volks)
raad drie blanke vertegenwoordiger
voor de naturellen zijn op 153 leden, bej
grijpt men hoe weinig doorslaand hej
qrgument van het zwarte gevaa:
een overheersing door de naturellen i
Hierbij dient aangetekend te
dat niet-blanken geen lid van de Vo-lks
raad mogen zyn. Als men nu enigszinl
gevoel voor consequentie had, zou
in de Nasionale Partij" toch zeker i
gratie van blanken moeten bevorderer]
Dit is echter geenszins het geval.

Want deze immigranten kunnen „Zuid]
afrikaajise onderdanen" worden en dat
is het zeker wel te verwachten, dat zij
met hun Europese begrippen, niet va^
de denkbeelden der Nationale Partij zul
ien gediend zijn en dus op de anti-rege)
ringspartij zullen stemmen.'

De critiek, waaraan de maatregelen d
in de Unie genomen zijn of ov
worden, in de Verenigde Naties bloot]
stonden, heeft toch wel enigszins tot n;
denken gestemd. Men begint zelfs in c
boezem der regeringspartij te voelen, dai
het zó niet gaat. Dr Malan verklaard)
nog in 1947, dat er geen conferentie tuaj
sen Zuid-Afrika en India kon plaat
ben „behalve met het opzettelijke e
sluitende doel om de Zuidafrikaanse Ia
dische bevolking naar India of elders ti
doen verhuizen." En als de V.N. een be
sluit zouden nemen, waarin op een an
dere handelwijze werd aangedrongen]
dan was hgt advies van dr Malan: „On^
moet vierkant weler en die gevolg]

In een Volksraadzitting van 1948 w
er van Nationalistische zijde een m
voorgesteld, waarin men betoogde,
de politiek der regering van „State-aideij
immigration" niet in het belang van
land was en dus moest opgeschort a
den. Er werd ten slotte niet over gej
stemd, maar twee der tegenwoordige mij
nisters, de heren Louw en Swart vei]
dedigden deze motie met de grootste fel)
heid.

Vroeger welkom en nul

IJe tijden zijn wel veranderd. Het komi
ons voor, dat de bewoners van India ii
het bijzonder onrecht wordt aangedaan.
In de jaren vlak voor 1860 begon mej
in Natal te begrijpen, dat men de suikei
cultuur niet tot een goed einde
brengen zonder buitenlandse arbeidt
krachten. In November van genoem
jaar kwamen de eerste Indische arbe;
ders In Natal aan. Ze kregen
tract voor 3 jaar. Daarna kondei
1 of 2 jaar deze verbintenis verlengei
Na het eind van dit tijdvak stond I
hun vrij te wonen en te werken waar
wilden. Na nog 5 jaar hadden ze rech
op kosteloze terugtocht of de prijs daai

Wie wéét hoeveel van dit genotmiddel
de Afrikaanse boer gebruikt, kan begrij
pen dat deze prijsverhoging nu niet be'
paald een propaganda-middel voor d<
regering kan genoemd worden. We
krijgt men wittebrood, maar de kosten
daarvan zijn geweldig hoog. Men krijgt
niet genoeg vlees en Zuid-Afrika is een
land, waar het vleesgebruik altijd veel
hoger is dan bij ons. Alle prijzen gaan
omhoog ondanks de devaluatie. De eco
nomische toestand van het land is se
dert 1948 achteruitgegaan. De Zuidafri
kaanse handelsbalans over 1949 vertoont
een tekort, dat op 73 millioen wordt
geraamd De goud-reserve die deze re
gering van haar voorgangster erfde is
van 230.000.000 tot 60.000-000 terug
gelopen. En al heeft men in alle toon
aarden aan de naturellen trachten dui
delijk te maken hoe voordelig de segre
gatie (apartheid) wel zou zijn, er zijn

een paar dagen begonnen ze zelfs te ge
nezen. Het moest dus iets anders zijn.
maar er was al een bericht de wereld in
gestuurd dat de ziekte hier ook was. Je
begrijpt niet hoe de mensen er bij ko
men, want ze bewijzen er niemand een
dienst mee. Mijnheer hier," hij wijst naar
de assistent, „heeft de zaak in onderzoen
en het is nog niet bekend wat daarvan
het resultaat zal zijn."

„Mijnheer hier" zegt dan ook in een
paar woorden zijn mening: „We weten
het nog niet, maar een geval van pseudo-
vogelpest is het zeker niet."

..Pseudo-vogelpest? Is vogelpest dan
niet de echte vogelpest?"

„De naam is eigenlijk: New Castle
diseas, omdat de ziekte in New-Castle
voor 't eerst geregistreerd werd. Waar de
ziekte vandaan komt is me niet bekend."
Met z'n kippen-voor-onderzoek vertrekt
hij dan.

Iedere Donderdag slentert een politie
man over de bijna verlaten markt van
Barneveld. Hy is meester van de markt
en marktmeester. Hoe lang nog?

De markt is dood... de handel gaat doot

van omgerekend in een stuk kroonland
Ze waren dus toen welkom als kolonis
ten in Natal. Maar tussen 1880 en 189»
kwamen de bezwaren. Aangezien do Ire
dlërs een lager levensstandaard hadden
werd concurrentie tegen hen voor dl
blanken uiterst moeilijk en kregen ze ma
name de fruithandel grotendeels in hu]
macht. De manier waarop deze mensen
aan wie de bloei van de suiker-industri]
in Natal voor e'en groot deel te danken ij
nu door de Unie-regering worden behari
deld, is, zoals wijlen J. H. Hofmeijer, li]
van het Parlement, het uitdrukte: „eei
vlek op Zuid-Afrika's goede naam in d
ogen der wereld."

In een vlugschrift, getiteld „42 Ding]
wat die Nasionale Partijregering gedoe]
het" worden harde noten gekraakt: dj
belofte om het behuizingsvraagstuk oj
te lossen, is niet gestand gedaan, het le
vensonderhoud wordt steeds kostbaardei
de invoer van noodzakelijke voorrade]
wordt stop gezet, maar whiskey word
wel Ingevoerd en tal van andere dinge]
wijzen op een gebrek aan inzicht e]
Europese visie.

De glorie der Nasionale-Partijregerinj
is aan het tanen. De tijd van Gen. Smut]
komt weer. En dat zal in het belang va]
Zuid-Afrika en de gehele wereld zijn.

De rassen-onderscheiding, zoals de re
gering dit voorstaat, is uit den boze e]
kan nooit in practijk worden gebracht
Het enig juiste standpunt in deze dage]
is, dat van de Verenigde Partij (die va]
Gen. Smuts) welke haar beginsel neer!
legde in deze woorden:

„Die Partij beijver hom vir die dag
wanneer die toets van vaderlandsliefde
nie sal wees die rasse-oorsprong of dij
taal wat 'n burger praat nie, maar we)
die gehalte van sy diens en toewydin]
aan Suid-Afrlka."

V1SSERI1GOLF

Trawllogger uit de vaart.

De trawllogger IJM 204 van de schip
per-eigenaar Jan Plug is
de vaart genomen. Deze logger, de Ver
wachting. gaat na de survey
trawlen.

Brandje in de machinekamer.

Zaterdag, tijdens werkzaamheden in d]
machinekamer, is op de Johannes Pol]
derman brand ontstaan. De Velsensj
brandweer rukte uit met twee wagens]
maar de machinekamerbemanning
het vuur inmiddels met een paar e
water te blussen.

Maaswijdte voor snoekbaarsnettenl
wordt 96 mm

De maaswijdte voor snoekbaarsnetteB
in het IJsselmeer moet m.i.v. 1 September
1951 op 96 mm worden gebracht.

Oorspronkelijk had de minister dez]
wiidte op 100 mm vastgesteld, nadat op
1 Jan. j.l. een wijdte van 92 mm is ingej
voerd.

Tegen de wijdte van 100 mm is door da
IJsselmeervissers fel geprotesteerd. Thanl
heeft de minister dus de gulden midden]
'eg gekozen.