JMcuroe geihscffe GTimraitl Hechte vriendschap gesmeed tussen Nederland en Frankrijk Zon verleende luister aan kleurrijke uittocht Scherpe aanvallen in eerste termijn op de Regering Groot klein zijn in vergeving en in zelfverheerlijking DE Wist U I VRIJDAG 26 MEI 1950 BUREAUX: liogewoerd 103- Dir. en redactie: TeL 20408. Abon nementen: TeL 22710. Advertentie afdeling: TeL 23375. Postrekening: 58936. ABONNEMENTEN: f 4.50 p. kwartaal; f 1.50 per maand; f 0.35 per week. ADVERTENTIENt 0.18 per millimeter (Bij contract belangrijke korting) f Een en dertigste Jaargang No 8129 DIRECTIE: F. DIEMER. CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken .Staatwiiicfc1« ghf&Uf n ago bert In tegenspeel" „ACTIVITY" staakt activiteit Koninklijk bezoek aan Parijs ten einde (Van onze speciale verslaggever) Parijs, 26 Mei. DE KONINKLIJKE STANDAARD wapperde gisteren van de Quai d'Orsay. De Nederlands-Franse vriendschapsbanden zijn ver stevigd. Het is voorbij, het bezoek van Koningin Juliana aan Parijs. Vanmorgen was er op de Nederlandse ambassade nog een ontvangst, maar dat is alweer een Nederlandse plechtigheid. De vlaggen zullen ingehaald worden en de republikeinse garde zal inrukken. Het geluid der klaroenen zal verstommen, maar er zal bij allen die het bezoek van nabij mochten meemaken, iets blijven; een onzegbaar mooie her innering en, wat het belangrijkste is, een grote vriendschap tussen Nederland en Frankrijk. De Fransen toonden hun ingenomen heid met dit bezoek op zeer bizondere J wijze. De man van de straat verzekert u: j ,.ïk ben republikein, maar ik bewonder uw Koningin!". Waarom? Ja, dat is een moeilijke vraag. Het meest omdat zij zo gewoon is. Vandaar dat de Franse kran ten volstaan met ware en onware bij zonderheden over het koninklijk be zoek. In een krant van gisteren kan men lezen, dat de Koningin en de Prins ge zamenlijk over de vloer van Hare Maje- eteits kabinet in het Elysée kropen om een onzichtbaar knopje te vinden. SCHUMAN ONTROERD Naast al dit nieuws van particuliere aard was het Le Monde, die de meest scherpzinnige opmerkingen maakte over deze reis naar aanleiding van de rede ln het Elysée. Men vroeg zich af of dit nJet-diplomatieke bezoek toch nog een diplomatiek karakter draagt. Hare Maje steit heeft namelijk dingen gezegd in de door haar zelf gemaakte redevoering, die van het grootste belang kunnen zijn. Vooral haar instemming met het voor stel van de Franse minister Schuman omtrent de samenwerking van de Fran se en Duitse mijnen heeft diepe indruk gemaakt. Men vertelt, clat de Franse mi nister door deze opmerking zichtbaar geroerd is geweest. Dit bezoek, zo zegt men, was een ex periment. Voor de Nederlanders, omdat H. M. haar eerste buitenlandse bezoek maakte. Voor de vierde republiek, omdat ze voor de eerste maal een groot vorstin ontving. En, zo vroeg men zich iD Parijs ►-•f,- wat moet het worden met al die i communisten in het land? Het is goed gegaan. Het is zelfs erg goed gegaan. Frankrijk herkende in Nederland plot seling een groot vriend en een land. dat zich interesseert voor de Franse pro blemen, dat de Franse cultuur aanvoelt en dat heeft men bijzonder op prijs ge steld Het heeft zijn eigen positie daar- Parijzenaars om de tuin geleid Koningin Juliana had het plan in de afgelopen nacht in alle stilte een kort bezoek te brengen aan de Notre Dame, ten einde de verlichting in ogenschouw te nemen. Een Parijs avondblad kondigde het bezoek ech ter aan in een slagzin over de gehele pagina. Daarop verzamelden zich te gen het middernachtelijk uur duizen den belangstellenden op het plein voor de Notre Dame. Het Koninklijk paar was echter reeds een half uur eerder gaan kijken door onopvallend van de receptie op de Quay d'Orsay te ver trekken. Eerst tegen half één besefte de menigte, dat ze om de tuin was Een jeugdige Parijse kapper, de 23-jarige Maurice Phyris, viel gisteren het onverwachte voorrecht ten deel te worden gepromoveerd tot hofkapper van H.M. Het haar van de Koningin moest worden bijgewerkt ten gevolge van de vele tochten in een open auto. De kapper verklaarde, dat hij erg zenuwachtig was geweest en dat hij H.M., hoewel het protocol dit ver biedt, uit zich zelf een vraag had moeten stellen, namelijk, waar zich het electrisch stopcontact bevond. Dit zat achter het bed verborgen. Tijdens haar bezoek aan de studen ten ontdekte Koningin Juliana plotse ling haar vroegere Franse lerares, onze landgenote mej. A. E. Oosterlee. De Koningin kuste de 57-jarige onder wijzeres hartelijk op beide wangen. Bij de geschenken die Koningin en Prins ontvingen, bevinden zich vele voor de jonge oranjetelgen. Er zijn o.a. poppen in vele traditionele kleder drachten van de verschillende depar tementen. Een aantal Franse filmoperateurs werd gisteren in de tuin van het Elysée in de gelegenheid gesteld op namen te maken van het Koninklijk paar. Een der cineasten voldeed gaar ne aan het verzoek van de Prins om ook het toestel van Z.K.H. in werking te stellen. door verstevigd. Het paste tussen Neder land en Frankrijk. Dezelfde gedachte die H.M. bezielde omtrent de vrede door universering van Westeuropese belangen, leeft ook in Frankrijk Het kan niet ge noeg gewaardeerd worden, dat zij daar op zo de nadruk heeft gelegd. FRANSEN BEWONDEREN Hare Majesteit zelf is, zo hoor ik, uiterst voldaan over de reis. Mocht men er aan getwijfeld hebben: het Franse bewondert koningen, als het maar zijn eigen koningen zijn. Het wachtte acht rijen dik urenlang in de straten. Het uitte zich door de hoeden af te nemen en te applaudisseren. En daarmee gaf het volk uiting aan wat er in leefde. Dat is ook gisteravond weer sterk ge bleken op het grandioze feest, dat de minister van Buitenlandse Zaken, Schuman, gaf op zijn ministerie aan de Quai d'Orsay. Men zegt van deze minister, dat hij zó zuinig is, dat hij zelfs zijn naam met één n schrijft. Ik voel mij bijna niet bij machte de sfeer te beschrijven, die er gister avond aan de Quai d'Orsay heerste. De garde républicaine was er weer op de trappen. Er was licht in alle schitterende zalen, er was een kapi taal aan juwelen, meters zijde, bro- caat en tule, en, wat de schouders der dames aangaat, helemaal niets; rokcostuums en uniformen zonder tal.De republikeinse garde speel de in kleine groepjes verspreid in alle vertrekken, op alle instrumenten: harpen en fluiten, violen en trom petten. In de zalen en in de tuin stonden d buffetten. De bomen glansden in hi licht van vele schijnwerpers. De vooi name gevel van het paleis was bekroond met de koninklijke standaard en ma en sterren stonden in een donkerblau' hemel. Is er meer nodig voor een v maakte sfeer? In de tuin wandelde de Koningin in een turkoois-kleurige, met juwelen bezette avondjapon en diaman ten spelden in het haar. Ze was met mi nister Schuman in een ernstig gesprek gewikkeld. De Prins, in generaalsuniforn grenadiers, stond op het bordes te pra ten met de Nederlandse ambassadeur. De heer en mevrouw Auriol wai minister Bidault met zijn jonge verder alle gasten, die ook op het Ely sée aanwezig waren. Minister Stikker had het zo druk met de E C.A-vertegen woordiger in Frankrijk, dat hij op een gegeven ogenblik de koningin kwijt was, die naar binnen was gegaan, en aan het zoeken ging. Het was een groots feest. DAT IS JUICHENI Ik wilde, dat U allemaal eens een keer kon horen, hoe recht uit het hart Ne derlanders in het buitenland hun Konin gin toezingen en met' hoeveel onstuimige vreugde zij juichen. Daar zijn de ont vangsten van de Koningin in vele Ne derlandse steden maar slappe vertonin gen bij! Het bleek gistermorgen toen de Ko ningin na de boottocht over de Seine bij het stadhuis door honderden Nederlan ders werd begroet, zoals we gisteren al meldden. Ook de Parijzenaars deden hun best. Het ..Vive la Reine" was niet van de lucht. Er stonden naast de met vlag gen zwaaiende jeugdige Nederlanders uit de Hollandse kolonie ongeveer duizend Franse schoolkinderen. Is het derlij'k, dat zij van onze moederlijke Ko ningin een hartelijke groet kregen? Zij boden Hare Majesteit' door twee afge vaardigden een tuil bloemen in rood-wit- blauw aan. Een eenvoudig geschenk, maar fraai ven vorm en zeker niet min der diep van inhoud dan de ruiker prach tige orchideeën, die de Koningin bij haar bezoek aan de Opéra had gekregen. Tijdens Haar bezoek aan het Parijse stadhuis bezichtigde de Koningin aller lei herinneringen aan Louise de Coligny. en vitrine bevond zich een groot aantal brieven van deze edele vrouwe Willem de Zwijger. Een aantal af beeldingen gaf een beeld van haar leven. „NIETS VOOR JOU" H.M. ontving daar van de stad Parijs ;n doos met acht fraaie shawls, met de hand beschilderd. Een verrukking voor het oog. H.M. vond ze zo mooi. dat zij tegen de Prins zeide: „Dat is nu eens cadeautje voor mij, want dit is niets jou". Deze woorden bewijzen wel. hoe ongedwongen de Koningin zich in deze omgeving bewoog. De ontvangst in de Parijse universiteit had werkelijk een studentikoos karakter. Het koninklijk Paar arriveerde een kwar- te laat en de studenten hadden in deze periode gelegenheid de eerder ver schijnende gasten op eigen wijze te ver welkomen. Toen de heer d'Autry, de pre sident van de administratie van de uni versiteit, met hoge hoed de trappen van het gebouw besteeg, riepen honderden studenten luidkeels „Chapeau, chapeau", totdat hij zijn hoed had afgenomen. De culturele attaché van de Nederlandse ambassade, de heer De Roos, die met zijn echtgenote aankwam, werd uit honderden kelen geadviseerd „Embrassez!" lomhels). De politiechef, die, staande in zijn auto als gewoonlijk de koninklijke stoet open. de. werd met een luid gefluit begroet, dat ditmaal echter niet ernstig was bedoeld en de vele duizenden die zich voor het gebouw hadden opgesteld, vroegen zich af op welke wijze de Vorstelijke gasten zouden worden begroet. „AH. AH. BRAVOl" Toen de Koningin en de Prins arri veerden. ging er luit de rijen van de studenten een vele malen herhaalde juichkreet „Ah, ah. bravo!" op. Na dit onprotocolaire gedeelte van het program ma werden de vorstelijke gasten verwel komd door de waarnemend minister van Onderwijs. René Mayer, de staatssecre taris voor jeugd en sport, André Morice, de rector van de universiteit, Sarraihl en de stichter van de cité universitaire, André Honnovat. Toen Koningin en Prins de feestzaal Voor het hotel i Het lndonesië-debal in de Tweede Kamer Zal Uniehof zelfbeschikkingsrecht moeten beoordelen (Van onze parlementaire redacteur) VAN ROMME TOT SCHMAL waren het twaalf sprekers, die giste ren de regering hebben geattaqueerd. Want allen, ook de meest matige in zijn critiek, moesten wel komen met de te verwachten en uiterst pijnlijke vraag: „En wat zijn nu precies die „geëigende maat regelen" die Gij, regering, zegt te hebben genomen bij het waarnemen van al die Indonesische ontwikkelingen, waarvan Gij zelf. eindelijk, met pessimisme, de vervolggeschiedenis afwacht?" Want zoals men gisteren in een deel opposanten. In een deel onzer editie editie heeft kunnen lezen, nota over de situatie in Indonesië de orde en daar ging het van dik hout zaagt men planken. Met de drie punten, die'men zou behandelen (de staatkun dige structuurontwikkeling in Indone sië. het zelfbeschikkingsrecht en de situatie der Nederlanders in Indonesië) nam men het niet al te nauw: de prac- tische Indië-kenner Van de Wetering (C.H.U.) werkte nauwgezet al zijn pun ten af en hij besloeg de gehele lengte en diepte van de nota. De heer Weiter liet in een voortref felijke rede van anderhalf uur geen twijfel bestaan aan zijn wens, dat dc regering, na wat hij een catastrofe noemde, met snelheid zou verdwijnen de heer Oud (V.V.D.) kwam na een ridische inleiding, die het ergste deed vrezen, met de pertinente verklaring, da' hij heden een uitspraak van de regering verwachtte, dat in geen geval Nieuw- Guinea zou worden overgedragen of dat een ander bestuur dan het Nederlandse in aanmerking zou komen. Dat waren dan de hoogtepunten van een aantal be schouwingen die tien uur vorderden. Had de heer Romme (K.V.P.) een be toog gehouden, dat de deur (naar zijn gewoonte) openliet en had de heer V der Goes van Naters (Arb.) beter zijn beschouwing kunnen overlaten aan zijn partijgenoot Goedhart, die er geen doek jes omwond, dat hij de R.I.S. te groot voor haar schoenen vond gevonden, prof. Gerbréndy luidde eigenlijk de rij in der H.M. de Koningin ging per boot naar het Parijse stadhuis. 40 Mensen in tram verbrand Botsing in Chicago In Chicago is gisteren tijdens de spits uren een volgeladen tram in botsing ge komen met een tankwagen, waarbij bei de voertuigen in brand geraakten. Het aantal doden wordt' op 40 geschat, terwijl het aantal gewonden ongeveer 20 be draagt. De meeste lijken werden achter in de tram gevonden. Volgens de brand weer waren bij haar aankomst de deu ren gesloten. De brand sloeg over naar zeven nabij gelegen huizen, die eveneens een prooi der vlammen werden. De hitte van de brandende benzine was zo groot, dat aanplakbiljetten op ongeveer 70 meter afstand werden geblakerd. Twee mijnenvegers met haringvloot mee Twee mijnenvegers met aanboord een aantal genodigden, om. bekende perso nen uit de visserijwereld, zullen Dinsdag om half acht uit IJm-u id en vertrekken om de uitvarende haringvloot een eind- weegs te vergezellen. Later varen de oor logsschepen naar Hoek van Holland. MEISJE VAN 18 J. KREEG SLAAG ALS ZE NIET GENOEG VERDIENDE Stfjf van de kou in Delft aangetroffen In een schuur op zijn weiland vond een boer aan het Zuideinde te Delft dezer dagen een slapend meisje van 18 jaar. Ze was stijf van de kou. Het kind kreeg bij de boer thuis wat te eten en vroeg, of ze nog even in de hooiberg haar dutje mocht voortzetten. Het bleek, dat het meisje reeds op 1 Mei uit de woonschuit van haar ouders ln Rotter dam was gevlucht. Zè zou van haar va der een pak slaag krijgen, wanneer ze niet elke dag f I.— verdiende met het verkopen van snuisterijen. Het meisje blijft op het Delftse poli tiebureau tot de schuit van haar ouders, lit Rotterdam is vertrokken, zal zijn opgespoord. van het gebouw waren binnengeleid, den de volksliederen gespeeld Daarna barstte een luid applaus los en Franse, Nederlandse, Poolse, Amerikaanse, En gelse, Zweedse en Finse studenten hielden hun nationale vaandels op. Van haar erezetel op het met rood-wit- I blauw versierde podium, hield de Konin gin haar toespraak, (zie hiervoor elders in dit nummer) die door eenvoud woordenkeus en oprechtheid van gedachte op alle aanwezigen kennelijk diepe druk maakte. „HET MOET HIER HEERLIJK Z1JNI" het Neder- Na ontvangst is H.M. landse gebouw in de cité gegaan. Zij werd daar ontvangen door een oud-Hagenaar, dr Van Wijk, vroeger conservator van het museum van Onderwijs aldaar, die in de zg. witte zaal van dit door Dudok ge bouwde huis de aandacht van H.M. ves tigde op de zorgelijke toestand waarin het gebouw verkeert. Niet zorgelijk waren de gesprekken, die H.M. daarna met de 30 hier wonende Nederlandse studenten voerde. Zij hadden haar begroet met het lo Vivat, dat H.M. natuurlijk direct mee zong. De Koningin zeide: „Het moet heer lijk zijn hier te leven en te werken". Zij onderhield zich met een aantal jongelie den, die zij naar hun vorderingen vroeg, maar maakte geen gebruik van de gele genheid om het gebouw van onder tot boven te bekijken. Toen dit verzoek aar haar gedaan werd,keek zij reeds bedenke lijk en nadat 's Prinsen horloge geraad pleegd was, zag zij daarvan af. De Koningin begaf zich, toegejuicht ook door de studenten uit de andere hui zen vervolgens naar de stad om zich ge reed te maken voor het laatste avond programma van haar bezoek aan Parijs. DE LAATSTE OCHTEND De laatste ochtend van het verblijf in de Franse hooldsiad heeft het Koninklijk paar willen besteden aan een samenzijn met in Frankrijk woonachtige Nederlan ders. De ontvangst vond plaats in het gebouw der Nederlandse ambassade. De Koüingin en de Prins arriveerden daar om tien uur en ook op deze laatste dag van het bezoek was de belangstelling zo groot, dat het cordon van politie-agenten slechts moeizaam een nauwe doorgang in deze smalle straat van de Parijse diplo matenwijk kon open houden. Om kwart over elf keerden de Ko ningin en de Prins voor de laatste maal naar de tijdelijke Koninklijke Residentie terug Om half twaalf werd daar de Ko ninklijke standaard voor de laatste maal gestre. jn toen H.M. en de Prins, ver gezeld van president en Auriol, het paleis verlieten nieuwe glorievolle tocht afscheid te Opnieuw was daar thans het overwel digende beeld van de Koninklijke stoet, die, omringd door de kleurige ruiterij der republikeinse garde, de Place de la Concorde passeerde. De felle zon gaf het tafereel een nog wat uitbundiger kleur dan by de intocht. Het zonlicht weerkaatste op de hon derden koperen helmen der gardeniers en in de fonteinen van het met vlaggen omrande plein. De stoet nam dezelfde route als bij de aankomst. H.M. de Koningin en ZKH. Prins Bernhard vertrokken vanmiddag om 12.38 van het -vliegveld Orly naar Ne derland. Thans, nu de Koningin Frankrük weer verlaten heeft, is er een vaste basis ge legd voor een hechte vriendschap tussen Nederland en FrankrUk. Zu, die het gro te voorrecht hadden deze dagen zo dicht in haar nabyheid te zyn, zyn trots op haar. Want de Paryse vrouwen mogen de naam hebben, de geestigste en best geklede van de wereld te zijn en wie zal het betwyfelen de uitspraak van een aristocratisch Fransman ten aanzien van de Koningin: „Deze vrouw, dat is een Koningin!", bewyst dat zU haar Franse zusters overtroffen heeft. Koningin tot Parijse studenten Voorafgaande geslachten hebben gefaald lE JONGEREN EN DE HEEL JONGEN in alle landen houden van het leven; zy willen proberen om er iets van te maken; maar zij hebben te strijden met alle moeilijkheden van het opgroeien en bovendien bevinden zij zich op het ogenblik in een wereld, die in stuk ken ligt. Die brokken zouden een schitterend mozaïek kunnen samen stellen, waarvan men zich een vage voorstelling vormt; maar de voor afgaande generaties hebben het grondig vernield, en wij moeten het patroon zien terug te vinden. Aldus sprak Koningin Juliana gisteren juiste weg, die leidt naar eerbied voor tot de Paryse studenten. Kükt niet te veel naar het verleden, is het interessant om ons te leren hoe ït niet te doen. Beschouw het gerust s een boze droom. De voorafgaande geslachten, ook z.y waren bezield door de brandende wil de wereld te verbeteren, hebben ge faald, omdat zy niet definitief „halt" hebben gezegd tegen de machten der nietiging. )it te doen is nu precies de taak van de tegenwoordige generatie. Toen ik uw leeftyd had, aldus H.M., hadden enkele alleenstaande en helder ziende geesten de gedachte van het Ver enigd Europa ontworpen. Zij werden be schouwd als onpractische idealisten. Tegenwoordig is de schets van het Ver enigd Europa getekend in Straatsburg. Wy allen en de jongeren in het bijzon der hebben het enige voorrecht, te leven in een tijdperk van ongehoorde mogelijk heden, ieder van u zal de gelegenheid krijgen, mee te doen naar de mate van zün krachten. De jeugd kan er zeker van zün. dat zij niet zal worden teleurgesteld door hen, die er ernst mee maken de wereld tot vernieuwing te bren gen, deze wereld die ingesteld wns op een beschaving, die bejvezen heeft die naam niet waardig te zyn omdat zy gevormd was door een kortzich tigheid, die de vernietiging van god- delyke schepping en schepsels door geweld heeft mogelyk gemaakt. Er is te veel doorstaan om niet een basis te kunnen vinden voor de enig DAT gisteren in Hoogkarspel (N.-H.) een proefboring naar olie begon. DAT Rotterdam vier wipkranen ad f 185.000 voor de havens zal aanschaffen. DAT minister Mansholt zich gisteren op Walcheren op de hoogte stelde van de herverkaveling. DAT A. J. ten Doesschate, oudste di recteur van de gelijknamige handelsver eniging te Zwolle, aldaar is overleden. DAT Ned. zakenlieden en Amerikaanse genodigden, onder wie Cl. E. Hunter van de E.C.A., gisteren op het ms. Nootdam te Rotterdam het vierjarig bestaan van de American Businessmen's club vier- DAT gisteren in Bussum een week markt is geopend. DAT de vereniging E.H.B.O. 2 Juni in Eindhoven vergadert en er de volgende dag nationale wedstrijden houdt. DAT de stichting Angob-vacantieoord (geheelonthouders) op 3 Juni een gebouw in Beekbergen opent. DAT het aaaital afdelingen van de Ned. vereniging E.H B.O. in 1949 met 11 steeg tot 247. DAT minister v. d. Brink de bouw de electrische IJssel centrale bij Harculo (ten Zuiden van Zwolle) heeft goedge vonden. hoewel sommigen bezwaren op perden. daar het gebouw (dat f 50 mil- lioen zal kosten) het landschap zou ont- DAT van 1014 Juli in Wageningen de vijftiende Nederlandse landbouwweek wordit gehouden. DAT mr R. baron de Vos van Steen- wyk. commissaris der Koningin ir Drente, is gekozen als voorzitter van dt Kon. Ned. Brandweervereniging en mi W. S. Woldring van der Hoop, burgem. van Katwyk, als bestuurslid. DAT Boon Sillevis, de enige vlieger die alle typen KLM-vliegtuigen be stuurd heeft en nu contactman tussen de dienst Operations en het technisch be drijf is. dezer dagen z'n 35-jarig lucht vaartjubileum vierde. DAT B. en W. van Almelo overwegen het oprichten van permanente alleen staande huizen door een wyziging van de bouwvoorschriften mogelijk te ma ken, in navolging van Zandvoort. DAT de vereniging Nederlands Fabri kaat t.g.v. haai 35-iarig bestaan een rijk geïllustreerd jubileumnummer van haar maandblad uitgaf. schepping en schepsel, en om niet in deze geest grote en kleine geschillen op te kunnen lossen. Men moet de mogelijkheden tot een ingrijpende hervorming niet la ten wachten, zo besluit de Koningin, want de nood is nog nooit zo groot geweest en er is nog nooit zo sterk om hulp geroepen als nu. De oplossing is: groot te zyn in vergeving, en klein in zelfverheeriy- king. De Prins een „indiscrele iotograai" De fotograaf van Paris-Presse heeft kans gezien een uniek plaatje te ma ken: Prins Bernhard. die aan de slip van zyn jas wordt vastgehouden door de chef van het protocol, de heer Du- maine. op het ogenblik dat de Prins met een camera het gezelschap in Ver sailles vooruit wilde snellen om vlug een paar opnamen te maken voor zyn familie-albums Schertsend zei de heer Dumaine, dat hij eigenlyk de camera in beslag moest nemen, omdat de Prins op een ogenblik, dat dit niet was toegestaan, trachtte foto's te ne- ,,Een voorbeeld van een indiscrete fotograaf"^ zeggen de Franse foto-jour nalisten, die van nature geen bemin naars van het protocol zijn Daarom zouden zy hem graag tot erelid van hun vereniging willen benoemen. 100.000 Mensen betuigden laatste eer aan slachtoffers van Gelsenkirchen Langs de straten van Gelsenkirchen hadden zich gisteren, naar schatting 100 000 mensen opgesteld om de laatste eer te bewijzen aan de 77 slachtoffers van de mynramp, die naar hun laatste rustplaats werden gebracht Deze werden begraven in twee massagraven, een Protestantse en een voor de R.K. slacht offers. In de begrafenisstoet zelf liepen ongeveer 5000 mensen mee. Verspreide opklaringen Tot morgenavond wacht De Bilt: Aanvankeiyk nog veel be- wolking met hier en daar nevel of mist; morgen enke le verspreide opklaringen. Bijna overal droog weer. Ongeveer dezelfde tempera tuur als vandaag. Zwakke tot matige wind hoofdzake- tussen Noord en West. (Opgemaakt te 10 uur). 31 Mei V.M. gisteren vertelden wy reeds, dat prof. Gerbrandy in de jongste gebeurtenissen de debócie zag van 5 jaar Nederlands wanbeleid in Indonesië. Verder meende hij, dat door de aanval van troepen der R.I.S op een K.N.I.L. kampement in Ma kassar en hij eiste een verklaring van de regering nopens de stappen, die ter zake bij de R.I.S. genomen hadden moe ten zijn een toestand was ontstaan, die leek op een staat van oorlog tussen de Uniepartners! Zyn stelling was terecht dat de seuvereine R.I.S. ver antwoordelijk was voor alles wat op haar gebied gebeurde, dus ook voor het optreden van de geregelde of de gue- rillatroepen. Dat het lot van Ambon by deze en alle volgende sprekers een war.n hart vond, bleek gedurende het gehele debat, want het was wel zeer duidelyk, dat de schending van het zelfbeschik kingsrecht het zwakke punt der regering was. dat door ieder werd aangehaald. Natuurlyk was dat het kernpunt in de rede van de heer Oud. die immers door zyn bekende motie in de Wet op de Sou- vereiniteitsoverdracht een artikel had doen opnemen, waarin dit recht erkend werd. een onderdeel vormend van de ge hele transactie. Aan de andere kant erkenden alle sprekers, dat zy niet het recht hadden zich te mengen in de zuiver interne aan gelegenheden van de RIS, maar en het was de heer Romme, die het het beste zeide de schennis van de RTC overeenkomst maakt, dat de externe activiteit is aangeraakt door de interne gebeurtenissen en wy zijn nu eenmaal een der paryen by de RTC-accoorden. De heer Tilanus na hem spraken zijn partijgenoten Van de Wetering en Schmal was kort Zijn vraag kwam dan ook neer op dit punt: hoe wordt dit accoord nageleefd en welke stappen doet de regering nu eigenlijk. De felle heer Goedhart (Arb), de man die Soekarno destijds bezocht, was gelyk zyn partijgenoot Jonkman in de Eerste Kamer, nu het felst van allen. Was dat maar eerder gekomen! Bedenkelijk waa zyn opmerking, dat ..de koloniale positie, waarin Indonesië eeuwen verkeerd had. geen gunstige opleiding was gebleken voor een staatkundige zelfstandigheid". Men had hem wel willen toeroepen: „precies, en daarom had men de souve- reinlteit dan ook niet mogen overdra gen", maar dat mag nu eenmaal niet en ae heer Goedhart gebruikte bet beeld als excuus voor door de RIS gemaakte fouten. Regering, treedt ail De heer Weiter boeide met zyn fantas tische. scherpe critiek zelfs zyn grootste tegenstanders. Hy eiste het aftreden der regering en en passant meteen, dat de op positie in den vervolge niet buiten het overleg zou worden gehouden, wat na tuurlyk de communisten prikkelde tot de roep ,.en wy dan", waarop de heer Weiter terugriep: ..zorgen jullie maar voor je eigen zaak". Trouwens, zowel hy als de. heer Goedhart en vele anderen zagen in de gang der gebeurtenisen een voedingsbodem voor het communisme in Indonesië. Naast de regering kregen de sultan van Djocja. de KVP en Engeland en Amerika en veeg uit de pan^ Men kan niet eens zeggen, dat dit ten onrechte gebeurde. De heer Oud herinnerde by herhaling aan het standpunt door zyn party vyf maanden geleden inge- Hy wenste, dat de zaak terstond voor liet zojuist geïnstalleerde uniehof zou komen. Het zelfbeschikkingsrecht is zulk een integrerend deel van de RTC-over- eenkomst. dat naleving daarvan essen tieel is. Slechts tydelyke verandering in deelstaten was toegestaan, voor defini tieve veranderingen moesten eerst de wettelyke maatregelen na verkiezingen volgen. Kortom, van de regering wordt nu verwacht, dat zy afziet van de struis vogelpolitiek en een krachtig geluid doet horen, waaruit de Kamer kan biyken. dat alles gedaan ls. wat gedaan moest worden. Maken wy' nog melding van een „be schamend echec", volgens de communis tische heer Stokvis en van een aantal practische voorstellen van de heer Van de Wetering, die zich byzonder weerde voor de particulieren en ambtenaren en de studenten. Garantiewet militairen Hierbij kwam ook de mededeling te voorschijn, dat met de begroting een Garantiewet voor militairen zal worden behandeld. Minister Götzen dacht die heden nog voor te leggen aan de Raad van State. Ds Zandt 'SGP) liet uiter aard ook geen stuk heel aan het gevolg de beleid. Hoe funest was het. zo zei hy. de eeuwenoude band te verbreken en vóór alles wenste hy dat de regering geen steun zou geven aan de RIS om Ambon te onderwerpen. Dat was trou wens al eerder geopperd, want zelden is r zo'n reeks verwijten aan het adres •an de regering geuit als bij deze be handeling: verwijten, vragen, bedenke lijke gezichten en erger! De heer Schmal was de hekkensluiter. Hij wilde de kwestie-Ambon voor de Veiligheidsraad brengen en wel op juri dische gronden. Men bedenke wel, dat ds Zandt Juist gezegd had, dat deze re gering ..zich ongehoord had laten ringel oren", waarop de heer Schmal dan nog opmerkte, dat de revolutie in Indonesië rustig doorgaat! geen wonder, dat de minister zich graag nog wat wilde beraden en eerst vandaag om één uur zou ant woorden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1950 | | pagina 1