„De vlag op de toren"
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
WOENSDAG 28 APRIL 1950
L^iblauve steen
HEROPENING
Hij is er nog steeds, die blauwe
steen. Onschuldig ligt hij daar op de
Breestraat tussen de tramrails.
Vrachtwagens ratelen er overheen en
motorfietsen morsen er olievlekken
op.
Af en toe kun je de grijze meneer
Swierstra erj zien staan, met een
groepje sightseeërs bij zich.
,J£ijk," zegt hij dan, „dat is
onze blauwe steenl Hier was in oude
tijden 't middelpunt van ons stedeke.
En hier lieten de schepenen of de
baljuws de lijfstraffen toedienen".
Soms lag er bloed, op die blauwe
steen. Gedruppeld uit een openge-
geselde rug. Tja, wie op dit plekje
gezet werd, had het niet zo best ge
maakt.
Tegenwoordig worden er op de
blauwe steen geen lijfstraffen meer
toegediend. Dat zou te lastig worden,
met al die trams en zo. Bovendien
zijn de Leidenaars van 1950 véél
braver dan die van een paar
terug. Het kwaad, dat anderen over
ons vertellen, is allemaal roddelpraat.
En nu ligt die steen daar maar.
Renteloos. Onopgemerkt. Overbodig,
om zo te zeggen.
Overbodig
Toen ik gisteravond nog laat naar
de post moest, heb ik er even bij
staan mediteren. En ik dapht zo bij
mezelf, dat het toch niet kwaad zou
zijn, als af en toe die blauwe steen
nog eens gebruikt werd. Niet om te
geselen. Niet om bij de omstanders
medelijden of verachting op te wek
ken voor het slachtoffer. Niet om
het lijdend voorwerp voor zijn leven
te brandmerken. Ik zei immers: we
hébben geen boosdoeners in onze
veste meer. Maar ik dacht wél, dat
het niet zo gek zou wezen, wanneer
we nu en dan eens iets of iemand op
die blauwe steen zouden zetten ter
vriendelijke correctie. Gewoon maar
te kijk. Een klein beetje voor schut.
Met een bordje er bij. Ter leeringhe
ende vermaeck.
De burgemeester gaf me onmid
dellijk zijn toestemming, om bij tijd
en wijle de steen te gebruiken.
„Als het verkeer er maar geen last
van heeft," zei hij.
Ik beloofde, dat ik daar wel voor
zou oppassen. IntegendeeV. Mede
door het gebruik van de steen hoop
ik het verkeer te bevorderen. Het
menselijke verkeer namelijk.
Ik heb me voorgenomen, de blau
we steen enigszins anders te gebrui
ken dan men vroeger deed. Nu eens men werkende organisaties, die zich op
zal hij een zacht schandpaaltje zijn. dit terrein reeds jaren en met veel vrucht
dan weer een klein troontje. Vandaag
Leidsche Spaarbank had een goed jaar
Inleggingen overtroffen uitbetalingen
In het jaarverslag 1949 van de Leidsche
Spaarbank wordt gememoreerd,
voor het eerst na de bevrijding,
aantal posten en het inleggerstegoed
aanzienlijk zijn gestegen. De inlagen
hebben de terugbetalingen met ƒ1.2 mil-
lioen overtroffen. De verhoging van hel
maximum rentegevend tegoed van ƒ3000
tot 10.000 beïnvloedde deze gang
zaken sterk. De toeneming van
postenaantal met rond 12.000 wijst op
een verhoogde spaaractiviteit. Men ziet
de ontwikkeling van de bedrijvigheid
niet zozeer als een bewijs van toege
nomen welvaart als wel als een symp-
De Vlag op de Toren
Wij herinneren aan de feestavond var
de Leidse Chr. Oranje-vereniging, Vrij
dagavond in de Stadsgehoorzaal. De
Timdelerclub zal opvoêren het histori
sche blijspel in vier bedrijven „De Vlag
op de Toren" van Pieter van der Does.
Het stuk speelt in onze eigen stad! Laten
wij de viering van de Koninginnedag
goed inzetten door Vrijdag in drommen
naar onze Stadszaal te trekken.
F. Breedeveld 40 jaar
bij drukkerij
Bij de boek- en lichtdrukkerij van de
heer E. J. J. van der Linden aan de
Vliet is het gisteren feest geweest, om
dat de heer F. Breedeveld, wonende
Leeuwkenstraat 10, de dag herdacht,
waarop hij vóór veertig jaar bij dit be
drijf in dienst trad.
Nadat in een van de R K. kerken een
Mis was opgedragen vond op de zaak
een eenvoudige, hartelijke huldiging
plaats. De heer Van der Linden zelf
de eerste spreker. Hjj liet het licht
vallen op de goede kwaliteiten van de
jubilaris en overhandigde als blijk van
waardering een geschenk. De echtgenote
ontving een bloemstuk. Namens het per
soneel voerde de heer H. van Remundt.
het oudste personeelslid, het woord
Ook hij droeg geschenken aan.
Het spreekt, dat men na het officiële
nog wat gezellig bij elkaar bleef.
Lezing voor slechthorenden
Voor de vereniging tot bevordering der
belangen van slechthorenden sprak dr
P. J. Kostelijk gisteravond in Oud-Hor-
tuszicht over verschillende soorten doof
heid en de bestrijding daarvan. Spr. legde
vooral de nadruk op de grote vooruit
gang van de gehoorapparaten gedurende
de laatste vier jaren. Ook dank zij uit
stekende meetinstrumenten is doofheid
door de oorarts veel beter te constateren
dan vroeger. Hierna beantwoordde dr
Kostelijk een aantal vragen. De voorzit
ter. mr R. van Royen, sprak zijn dank
uit voor de interessante lezing.
DODENHERDENKING 4 MEI
In de plaats van pater E. A. A. Peeters
uit Eindhoven, die verhinderd is, zal in
de Zuiderkerk in het kader der Doden
herdenking op Donderdag 4 Mei a s- het
woord worden gevoerd door prof. dr J.
A. Veraart, hoogleraar te Delft.
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN
GEBOREN: Cornelia d v M de Ruiter
en C v Oosten; Johannes z v D J Flaman
en J Franken; Hermina d v G de Roos
en H Versteeg; Paul P J z v J S F Oud
en J H M v d Snoek; Erwin G z v W A
Fasel en F I de Grundt; Catharina M d
Kershof en J P Vermeulen; Grietje
M d v J Faas en P v Vüren; Hans z v
v Wezel en H J P Kret-
OVERLEDEN: C J Spruijt, vr 52 j; W
Koetze, wed. v N Zirkzee, 74 j; C J v
Es. wednr, 76 j.
Er worden onderhandelingen ge
voerd met de Amerikaanse dirigent
And ré Kostelanetz om hem begin Juni
Nederland te laten komen.
Emigratie door particuliere
verenigingen?
Het rapport Schilthuis over de emi
gratie, dat binnenkort gepubliceerd
wordt, gaat, naar wij vernemen, sterk
de richting van: emigratie door be
middeling van particuliere verenigingen.
Zoals men weet zijn er een aantal
wordt er iets of iemand geprezen
morgen gaat er iets of iemand op de
knieën. De ene keer een goedkeurend
tikje op de wang, de andere keer
een vermanend klapje op de broek.
Zon en schaduw. Majeur en mineur
Daar houd ik van. En daar moeten de
Leidenaars ook maar van houden.
En met deze woorden verklaar ik
de blauwe steen plechtig voor her
opend.
BALJUW
Nog geen nieuws over die
bouwplannen?
Het Tweede Kamerlid Maenen (K.V.P.)
heeft minister In 't Veld gevraagd, of hij
zijn belofte van 3 Februari al gestand
heeft gedaan, om te overwegen of de
termijn van 30 Juni a.s. kan worden ver
lengd voor het aanvragen om rijkssteun
voor de wonigbouw Het gaat hier om
plannen, die wel vóór 1 September 1949
zijn ingediend, maar waarvan de uitvoe
ring niet tijdig ter hand kan worden ge
nomen. omdat er geen bouwvolume be
schikbaar kan worden gesteld.
Het schittert van het goud
J. Thijssen te Deest'bij Nijmegen viert
Zondag een zeldzaam jubileum. Hij is
dan 50 jaar getrouwd. 50 jaar onderwij
zer. 50 jaar sociaal werker by het Wit-
Gele kruis en adviseur in vele sociale en
philantropische instellingen.
De gouverneur van Suriname is gis
teren op Aruba aangekomen voor een
De West-Duitse industriële produc
tie heeft in Maart j.l. dezelfde hoogte
bereikt als in 1936, of 15 pet meer dan in
Maart 1949.
Te Parijs is de oprichtingsvergade
ring gehouden van de internationale
groep vlas- en hennepproducten, waar
aan Nederland deelneemt
Sfeer in 't gezin?
De ,JVieuive Leidsche" er in!
bewegen.
Er is evenwel ook een stroming in de
commissie, die de Gewestelijke Arbeids-
bureaux wil inschakelen. Dit gevoelen
is, bij minderheidsnota, aan de minister
van Sociale Zaken kenbaar gemaakt.
Duitsland koopt weer schepen
Het kwartaalbericht van Harley, Mui
lion and Co. te Londen meldt, dat de
Duitsers voor het eerst sinds de oorlog
beginnen met de aankoop van tweede
handse sdhepen op de buitenlandse markt
die tussen 1919 en 1929 zijn gebouwd, twee
Noorse schepen, een Zweeds en een Pa-
namees schip.
Nederland heeft meer ruimte nodig
te Chicago
Wegens de grote geestdrift van het
Nederlandse bedrijfsleven is de Neder
landse ruimte op de eerste Amerikaanse
internationale handelsbeurs van 7 tot 20
Augustus a.s. te Chicago van 4800 tot 7000
vierkante voet (630 vierkante meter) uit
gebreid.
toom van gezonder opvatting omtrent de
financiering van de gezinsbehoeften. De
rente van de beleggingen bleef vrijwel
stationnair. De rentevergoeding werd per
1 Jan. jl. van 2.16 op 2.4 procent ge
bracht. Het maximum rentegevend
tegoed bleef op ƒ10.000 bepaald.
Na reservering van een bedrag van
ƒ35.000 voor de aankoop van kantoor
machines, gaf de exploitatierekening
over 1949 een voordelig saldo van
ƒ47.721.55, welk bedrag tezamen met de
rente van de belegde reserve ad
ƒ42,906.45 en de boekwinst bij verkoop
van de boerderij te Ter Aar ad 8125
werd toegevoegd aan de algemene
reserve. De gezamenlijke reserves be
droegen per 31 December ƒ2.284.778.71,
uitmakende 14.14 procent van het inleg-
Er werd rond ƒ6.5 millioen ingelegd
tegen ƒ4.9 millioen in 1948. Terugbe
taald werd ƒ5.3 millioen tegen ƒ5.2 mil
lioen in het vorig jaar. Het totale aantal
behandelde posten steeg van 85.000 tot
102.000.
De afhaaldienst deed weer goed werk.
Er werden 2 boekhoudmachines aange
kocht.
LEIDSE TAFELTENNIS-CLUB
De promotiewedstrijden zijn voor de
A.LT.C.-teams wel bijzonder gunstig
verlopen. Meldden wij reeds, dat het
eerste herenteam naar de 2e kl. van de
N.T.TB. is gepromoveerd, thans heeft
ook het 2e herenteam, bestaande uit L.
Karamoy, F. Bonte en J Kat. het zo ver
weten te brengen.
Het le damesteam, gevormd door H.
Lau, R. Kanbier en A den Burger, dat
dit jaar voor het eerst in de 3e kl uit
kwam. leverde een mooie prestatie door
eveneens naar de 2e kl. te promoveren,
de voor haar hoogst bereikbare klasse.
Nagekomen competitie-uitslag Heren 4e
kl.: A.LT.C. 6—Oegstgeest 4 10—0.
ZILVEREN RAADSLID.
De heer J. H. Schüller (P v.d.A.) is
morgen 25 jaar raadslid. In het socialis
tische verenigingsleven vervult hij tal
DE VERKIEZINGEN VAN DE PflOV STATEN IN 1939-%6
Indonesische» loden Nieuw Guinea-
commissie
Door de regering van de RIS zijn aan
gewezen als leden van de gemengde
Nederlands-Indonesische commissie voor
Nieuw-Guinea: 1. mr Moh. Yamin, bij af
wezigheid te vervangen door mr Teng
Tjing Leng; 2. prof. dr R. Slmet Imam
van Poso; 3. mr Makaliwy.
Behalve mr Moh. Yamin. die tevens
lid is van de missie der RIS naar Mos
kou, zijn deze personen geen politieke
figuren.
MAKASSAR KRIJGT
MILITAIR BESTUUR
Te Djakarta werd gisteren officieel be
kend gemaakt, dat Makassar tot geslo
ten stad is verklaard en onder militair
bestuur is gesteld „als gevolg van een
reeks ongeregeldheden".
Hogere weistandsgrens zieken
fondsen op 1 Juli
Op 1 Juli a.s. zal het wetsontwerp van
kracht worden, dat de weistandsgrens
voor de ziekenfondsen enz. verhoogd van
3750 tot ƒ4500. Aanvankelijk zou dit
al op 1 Januari gebeuren, maar bezwa
ren van de zijde der artsen brachten ver
traging. Deze bezwaren zijn thans uit
de weg geruimd. -
VRIJDAG AS.S.
EEN VROLIJK HISTORISCH SPEL
Kaarten 1.— en 1.50 bij FIRMA KOUWENHOVEN, DOEZASTRAAT 37,
Nieuws van en voor Voorschoten
Een enthousiaste A.R.
vergadering
Gisteravond werd in „Irene" de slot
vergadering van de A.R. Wifttercampag-
ne gehouden. Er moge alom' veel lauw
heid heersen, deze avond maakte
verkwikkend" uitzondering, al was
alleen reeds door de verrassend grote
opkomst. Een aantrekkelijk gevarieerd
programma zorgde voor een frisse geest.
De verschillende sprekers werden afge
wisseld door zeeT verdienstelijke decla
matie van mej. Wagensveld en gemeen
schappelijk zingen (een echt Calvinis
tische activiteit!). De heer D. Limburg
deed enkele grepen uit hét verleden De
heer Van Dodeweerd merkte op. dat de
matheid in deze verkiezingsstrijd te wij
ten is aan onkunde over de belangrijk
heid van de Prov. Staten. Spr. zette kort
de betekenis van deze verkiezingen
een. De heer Van Oosten hekelde alle
afzijdigheid, die goedgepraat wordt met
onze onmacht. De Christenen zijn i
zeer weinig in getal, maar deze groep
kan alles bereiken, omdat het Christen
dom een levenwekkende kracht is.
slot sprak ds Den Boer over „Als
rots in de branding". De houding va
A.R. partij is niet gewijzigd, omdat haar
beginselen gegrond zijn op Gods woord.
Geslaagd
Bij het door de afdeling Den Haag var
de Ned. Ver. tot Bescherming van Dierén
gehouden examen voor E.H.B.O. v
dieren en voor assistent-dierenarts sla
onze plaatsgenoten de heren W.
H. A. Boot (voor E.H.B.O.), L. Schipper
(voor E.H.B.O. en assistent-dierenarts)
en C. Robbertson (beide diploma's
lof).
Huisvlyttentoonstelling.
De reeds eerder aangekondigde huis-
vlijttentoonstelling zal Vrijdagavond 28
April worden geopend. Medailles zijn be
schikbaar .gesteld door de burgemeester,
het gemeentebestuur en Kon. Begeer
voor de mooiste inzending uit „waarde
loos" materiaaL De Leidse luchtvaart
club komt met een inzending modellen
van zweefvliegtuigen en zal oij goed
weer hiermee een demonstratie geven.
De tentoonstelling wordt opgeluisterd
met muziek van de Koemlai-Hawaiians
Voor nadere gegevens kan men zich
wenden tot de comité-leden: J, H Kroos
hof. W de Zwijgerlaan 23; G Nasveld,
Leidseweg 331; C. Scheepmaker. W de
Zwijgerlaan 72; G. H. C Vreeman, Burg
de Kempenaerstraat 13.
Aangereden en gedood.
Terwijl hij werkte op de nieuwe pro
vinciale weg tussen Voorschoten en de
Lammebrug aan de Zoeterwoudseweg te
Leiden, werd de 38-jarige J de V. uit
Leidschendam door een achteruit-rij
dende vrachtauto, beladen met zand,
aangereden. De chauffeur merkte de
aanrijding niet op, reed door en sleurde
het slachtoffer acht meter mee. De V.
moet op slag dood zijn geweest. (Reeds
in een deel onzer edities gemeld).
Weer feest bü Rouwkoop.
De voetbalvereniging Rouwkoop heeft
De heer E. Timan behandelde montage
problemen voor Leidse Smalfilm Liga
Dichten met de schaar
De Leidse Smalfilm Liga wijdde giste-
in in de Turk een avond aan het be
spreken van montage-problemen. Het
programma vermeldde als inleiding de
projectie van een vacantiefilm van de
heer Wesseling. Hierna kwam de voor
zitter van de Liga, de heer E. Timan
aan het woord. H\j bezag d^ montage uit
artistiek en iechnisch oogpunt.
Een der kenmerken van een vlotte
film noemde spr. de voortdurende wis
seling van camera-Instelling, waarbij
echter een waarschuwing voor springen
de beelden wel van nut was! Men ver
krijgt dit onmisbare element van actie
en film meestal door overzichtsop
namen, middelopnamen en close-ups
achter elkaar en door elkaar te mon
teren. Spr. noemde dit „dichten met de
schaar" en zette uiteen, hoe men tijd en
ruimte kan „scheppen" met dit door el
kaar gooien der filmfragmenten.
De heer Timan wees er op, dat de
richting der beweging in de opname bij
de montage een grote rol speelt. Con
tinuïteit van handeling ls noodzakelijk.
In het bijzonder behandelde spr. de pa
rallel-montage, de associatie en de me
thode van: these plus anti-these voerer
naar de synthese. Een aardig hulpmid
deltje voor smalfilmers, die voor een te
kort aan beelden komen te zitten, deed de
heer Timan aan de hand door te wijzen
op de waarde van woorden als montage
beelden.
De vraag: „Hoelang moet een scène
zijn?" kon spr. niet zo één-twee-drie be
antwoorden.
Daarbij speelt, wat spr. noemde: de
psyche van de film, een grote rol. Maar
ln het algemeen kan men toch wel zeg
gen, dat een overzichtsopname langer
moet duren dan een close-up.
De heer Timan demonstreerde het ge
sprokene aan een drietal filmpjes van
hemzelf: „Leiden jubelt" en „Wodakeh",
die al eerder vertoond werden, en de
oorlogsfilm „En tochsamengesteld
uit fragmenten van Duitse oorlogsjour
naals en eigen opnamen.
n en ander werd door de goed op
gekomen leden hogelijk gewaardeerd.
ter 0elegenheid van haar 18-jarig be
staan aan ouden "an da-gen en jeugd van
„Niéuw-Voordorp" een feest aangeboden,
waarop de door haar samengestelde
revue ,Wat een tijd" door eigen leden
werd opgevoerd. Het was een geslaagde
avond.
C.H. Kiesvereniging.
•oals wij in een deel van onze edities
reeds uitvoerig Rebben gemeld, heeft de
Chr. Hist kiesvereniging alhier een ver
gadering gehouden. Tot bestuurslid
werd gekozen de heer B. Kei-er.
Laatste Nutsavond een sucecs.
De Schiedamse toneelvereniging „Utile
-Dulci" voerde met veel succes „Het ge-
heipj van dr Spencer'- op. Bloemen van
het Nut en van de Marine vertolkten de
dank der aanwezigen.
Burgerlijke stand
GEBOREN: Marianne dr v P J E Jon
gen en J Bierlé; Christina L M dr v Q
Th W de Lange en Chr L Verplancke;
Johanna M dr v J Duivenbode en H Z
Oskam; Hendrika J dr v J L v d Gouw
en C Renes.
GETROUWD: H J ten Have en A W
M Niersman.
KATWIJK
Stichting 19401945
rekent op U
Ook voor Katwijk nadert weer
week van gedenken, de week van 1 tot
6 Mei. De vierde Mei, des avonds
half 8, zal Katwijks bevolking v
kunnen aantreden om op te marcheren
naar het monument voor de gevallenen
bij het raadhuis. Was dit vorig jaar iets
groots, het plaatselijk comité voor
nationale herdenking vertrouwt, dat dat
ook dit jaar het geval zal zijn. Om 8 uur
zal dan Katwijk in al z'n geledingen,
waarbij niet gelet zal worden op rang en
stand, zijn hulde brengen in een stilte
van twee minuten. De commandant van
het vliegveld heeft ook nu weer mede
werking toegezegd en zo zullen met de
burgers van Katwijk de marinemannen
hun stram saluut brengen voor al
degenen, die vielen in de strijd tegen de
onmenselijke bezetter.
Katwijk treft zijn voorbereidingen.
Maar niet alleen het saluut aan de doden
zal het enige gedenken zijn. Ter voor
bereiding van de In diezelfde week te
houden grote collecte voor de nagelaten
betrekkingen van de verzetsmensen heeft
het plaatselijk bestuur van de Stichting
19401945 het besluit genomen om in het
gazon voor het oorlogsmonument een
bloemenmozaïek te leggen, waar het be
kende kerkervenster herinneren zal aan
de plaats, waar onze gestorven verzets
mensen hun laatste levensuren door
brachten.
Morgen, Donderdag, zal deze bloemen-
figuur gelegd worden. Zeer zeker zal dit
de aandacht trekken, temeer daar Kat
wijk zelf geen bloemenplaats is. Het
behoeft geen betoog, dat we leder op
wekken, dit mozaïek te gaan zien. Laat
het dan niet alleen een gedenkteken
worden in stille bewondering voor de
schone bloemen, maar laat het ook wor
den een daadwerkelijk gedenken. De
Stichting 19401945 rekent er op.
LEIMUIDEN
Wmr le kl. Witvliet ter aarde besteld
Onder grote belangstelling werd giste
ren op de algemene begraafplaats het
stoffelijk overschot van de heer M. Wit
vliet, gepensionneerd waohtmeester le kl
bij de rijkspolitie, ter aarde besteld. De
lijkkist werd gedragen door zijn vroegere
collega's van de groep Roelof arendsveen
Aan het graf werd het woord gevoerd
door ds Corts uit De Kaag, waar de heer
Witvliet het laatst woonde; door de heer
J A. Bakhuizen, burgemeester van Lei-
muiden, welke gemeente de heer Wit
vliet van 1922 tot 1943 heeft gediend;
door ds S. F van Veenen uit Leimuiden,
die er aan herinnerde, dat de heer Wit
vliet meer dan 20 jaar als kerkvoogd de
Ned. Herv. Gemeente heeft gediend. De
heer C. P. de Bill, groepscommandant
van Roelofarendsveen, voerde als laatste
spreker het woord. Een schoonzoon van
de overledene dankte voor de belang
stelling. Aanwezig waren o.a. ook de
districtscommandant van de rijkspolitie,
maj. mr Warmoltz en ds Corbijn van
Willemswaard uit Zevenhoven.
RIJNSBURG
Een vijlling
Gisteren schonk de geit van de heer
M. Zijlstra, Langevaart 39, het leven aan
vUf jongen. Moeder en kroost maken het
uitstekend.
ZOETERWOUDE
De gemeenteraad vergadert as- Vrij-
daigavonö om 19 45 uur. De agenda bevat
o m. de volgende punten: voorstellen
van B. en W. tot onderhands opdragen
van de bouw van 16 woningen aan de
H. Rijndiijk en tot onderhandse aanbe
steding van hel hekwerk van de toren
van de Ned. Herv. Kerk alhier; onibe-
woonbcarverklaring van woning Wei-
poortseweg 25; verzoek van de R.K
Sportvereniging „Meerburg" om sub
sidie; verzoek van het Wit-Gele Kruis
de Hoge Rijndijk subsidie
Schrikboeken met onrustbarende inhoud
Wat prof. Edelman er van zegt
D°
Onverstandig gebruik van de bodem?
(Van onze landbouwmedewerker)
OOR ONVERSTANDIG GEBRUIK van de natuurlijke hulpbronnen, die de
ter beschikking staan op het gebied van brandstof, water, bossen, land,
ertsen en visserij, Worden de toekomstmogelijkheden voor ie mensheid om zich
daarvan te bedienen, ondermijnd. De wereld is bezig zich in een afgrond te storten
en alleen de beschermingsgedachte kan de mensheid redden: een verstandig gebruik
van de hulpmiddelenmoet deze tot in lengte van dagen ter beschikking van de
mens houden.
In het Indisch Instituut te Amster
dam is onlangs een „Vereniging voor
bodemgezondheid" opgericht,
de heer dr C. van Rijsinge, docent in
de landschapskennis aan de Techni
sche Hogeschool te Delft, heeft gezegd,
dat een aantal bodemkundige
schijnselen, zoals verstuiving var
aarde, uitspoelen en verdrogen, reeds
vóór de oorlog twijfel hebben doen
rfjzen aan de juistheid van onze land
bouwmethoden.--In uitgestrekte gebie
den is de productieve kracht van d<
bodem door erosie teniet gegaan of
belangrijk verminderd. Deze
schijnselen komen ook in Nederland
voor. Wordt onze bodem onoordeel
kundig gebruikt?
Gebeurt dit niet, daft ls de ramp niet
te overzien. Volgens sommige geleerden
is er veel te veel „roofbouw" op onze na
tuurlijke hulpbronnen, gepleegd. Niet
voor niets schreef de' Amerikaanse ge
leerde Fairfielcl Osborn een boek onder
de titel „Onze geplunderde planeet"
een „schrikboek" met onrustbarende In
houd. Dergelijke boeken poneren niette
min een theorie, die men op wetenschap
pelijke gronden niet kan volhouden. Zij
hebben echter de verdienste, dat zij
wijzen op een zeker misbruik van de na
tuurlijke hulpbronnen en daardoor hel
pen zij de beschermingsgedachte bevor
deren. Dat het misbruik voor zover het
bestaat, tot een catastrofe zou leiden, is
echter niet fealistisch gezien, al kan weer
niet worden ontkend, dat er verkeerde
dingen worden gedaan, die nadelig zijn
voor het nageslacht.
Het is niet algemeen bekend, dat erosie
en uitputting van de bodem onderwerp
hebben uitgemaakt van een bespreking ln
internationale kring, waarvan ook onze
landgenoot, prof. dr ir C. H Edelman,
hoogleraar aan de Landbouwhogeschool
te Wageningen, en dirêpteur van de Stich
ting voor Bodemkartering, deel uitmaak
te. In de Verenigde Staten woonde hij
het „Wetenschappelijk congres over de
conservering en het gebruik van natuur
lijke hulpbronnen", te New York, bij als
lid van de Nederlandse delegatie naar dit
congres, dat door de Verenigde Naties
was bijeengeroepen en waar meer dan 45
landen waren vertegenwoordigd. Wij heb
ben gelegenheid gehad met genoemde
hoogleraar te spreken over de dreiging
de uitputting van de natuurlijke
hulpbronnen en wat wij hierboven schre
ven, is een beknopte samenvatting van
zijn oordeel over deze kwestie.
„Deze dreiging", aldus prof. Edelman,
„moet men niet overdrijven. De voorstel
ling alsof de wereld de natuurlijke hulp
bronnen aan een roekeloze verspilling
overgeeft, is absoluut ongemotiveerd
Daartegenover is het wel duidelijk, dat
men het gebruik in betere banen moei
leiden. De urgentie daarvan wordt echter
weer bepaald door de vraag of de bron
nen worden misbruikt."
Veel misbruik
„Het doel moet zijn de grond verstan
dig te gebruiken om hem blijvend pro
ductief te houden. In vele landen wordt
de grond echter misbruikt en teert
op de natuurlijke vruchtbaarheid in. Men
moet hierbij weer bedenken, dat tegen-
deze verminderde vruchtbaarheid
vaak staat, dat men er in het geheel geen
gebruik maakt van kunstmest. Dit wil dus
zeggen, dat het helemaal niet moeilijk ii
de productiviteit van de grond in de we
reld op te voeren. Ondanks de afnemen
de natuurlijke vruchtbaarheid kan door
modernisering in snel tempo veel meei
worden geproduceerd."
dan ook geen natuurweten
schappelijk probleem van de voedselpro-
ductiè", zegt Prof. Edelman met nadruk:
beschikt over voldoende middelen
in vele landen om de productie te ver
hogen Het probleem waarom dit niet of
niet snel genoeg gebeurt, ligt dan ook
heel ergens anders, namelijk in de sociale
toestanden. Verbetering van de sociale
toestanden, het voeren van een goed al
gemeen beleid, opvoeding, dèt zijn de
wegen waarlangs men tot een hogere
voedselproductie zal kunnen en moeten
komen. Men verlieze niet uit het oog, dat
80 procent van de wereldbevolking werk-
i de landbouw. Armoede en so
ciale wantoestanden op vele plaatsen
onder deze bevolking zijn de oorzaken,
die de productie belemmeren. Eigenlijk
is het een vicieuze cirkel, want verhef
fing der sociale toestanden en wegne
ming van de armoede zijn alleen mogelijk
door grotere productie. Toch is er geen
reden om erg pessimistisch te zijn, want
ïogeüjkheden liggen er: de eerste
kwestie is een goed ontwikkeld plan ter
tafel te brengen. De natuurwetenschap is
genoeg ontwikkeld om de uitvoering
an mogelijk te maken".
Nieuwe werkplaats van het Marine
electronisch bedrijf
Gistermiddag heeft mevrouw H.- A-
StamDieperink, echtgenote van de
vlagofficier materieel der Koninklijke
Marine, te Oegstgeest de eerste steen ge
legd voor een nieuwe werkplaats van
het marine electronisch bedrijf. Aanwe
zig waren o.a. de vlagofficier materieel
der Koninklijke Marine schout-bij-nacht
F. Stam, burgemeester Du Boeuff van
Oegstgeest, ir Kroner van de rijksgebou
wendienst, die de leiding heeft over dit
werk. en vele militaire en civiele auto
riteiten.
Het hoofd van het marine electronisch
bedrijf kapitein-luitenant-ter zee E. C-
Scholl heette allen welkom. Hij schetste
de geschiedenis van het marine electro
nisch bedrijf.
Mevrouw Stam plaatste vervolgens de
eerste steen. Daarin werd een oorkonde
gemetseld.
Scheepvaaitberichten
AAL SUM 25 te Le Havre. Alcyone 22 te
Swansea. Alkald p 25 St Vincent. Amstel-
kerk p 24 Lissabon. Andijk 25 te Coatza
Coalcos. Ariadne 24 v Gibraltar n Haifa.
Atlas p 25 Finisterre n Savona. Averdijk
p 24 Lizard.
BALI p 24 Ouessant. BWantoun 24 v Aden n
Soerabaja. Bengklais p 24 Vlissingen. Bli-
tar 22 te Djakarta. Borneo 23 te Soerabaja.
Boschfontein 24 te Bremen. Boskoop 24 te
Curagao. Breda 24 v Muenaventura naar
Guyaquil.
CASTOR 20 v New York n Carupano. Con
té Duala. Cistula 25 v Tripolis
i Valencia.
n Le Havre. Coolha\._
DA CAPO 22 v Manchester n Liverpool.
Da je Böhmer p 25 Dungeness Deo Duce
25 te Kopenhagen. Draco p 24 Dover.
EENDRACHT 23 te Izmir.
GANYMEDES 23 te Curacao. Gordias p 24
Ouessant.
HAARLEM 24 v La Gualra n P Cabcllo.
Hast IV 24 te Rouen. Hast V 25 te Gothen
burg. Helder 22 v B Aires n Montevido.
Hercules 25 te Istanbul. Hestia 24 te Rot
terdam. Hoogkerk 25 te P Swettenham.
ILOS 24 v Malta n Calamata. Iris 23 te
Hamburg.
JAGERSFONTEIN 23 te Durban Jobshaven
24 te Hamburg.
Singapore n Makassar.
LAAGKERK 24 te Hamburg. Larenberg 24
te Monrovia. Lemsterkerk 23 v Ras Ta-
nura n Abadan. Leuvekerk 25 v Genua n
P Said. Luna 25 v Aran n Alexandrlë. Lut-
terkerk 23 v Genua n R'dam.
MAASHAVEN 25 te Las Palmas. Maaskerk
Malvina p 24 Finish
Melar
i 24 te Sin
gapore. Midas 23 t<
NEDERLAND 23 v Teneriffe n Bahrein.
Nestor 24 te Burriana. Niobe 24 te A'dam
ONDINA p 24 Aden. Orestes 23 te B Aires
Orion 24 v Oran n Lissabon.
PAPENDRECHT 23 te Abadan. Parkhaven p
25 St Vincent. Poelau Laut 23 te Tamako
Prins Philips Willem 23 v Bermuda n Rot
terdam. Pygmalion 20 te Rake Charles
ROEBIAH 24 v Djeddah n Aden
SCHIEDIJK 24 v P Swettenham n Penang
Stad Schiedam p 25 Bergen. Sunetta p 26
Scilly.
TELAMON 24 v Trinidad n Curagao. Tltus
24 te Gibraltar. Tjlmenteng 22 te Djakarta
VEENENBURH 25 v Middlesbro n R'dam,
Vulcanus 24 v Genua n San Felix.
WESTERDAM 25 te New York.
Een gezellig samenzij'n in het hoofdje»
bouw van het marine electronisch be
drijf besloot de plechtigheid.
NOORDW1JK
Aanbesteding 147 woningen
B. en W. hebben aanbesteed het boat
wen van 147 woningen ap het landgoed
„Calorama", alhier. Er werd ingeschre
ven in 3 percelen, en in massa. De be
dragen waren:
V. d. Heiden's bouwbedrijf, Leiden,
f 1.083.100; Verdoes en Vooys, Katwijk,
f 1.098.850; De Lange, Breuring en V. d.
Plas, Oegstgeest, f 1.110.930; H. A. J. Roo-
gers, Noordwijk, f 1.129.018; C. v. d. Wiel
Gzn, Noordwijk, f 1.137.000; „Erica", v. h.
U. P. de Vreede, Noordwijk, f 1.154.2Q0.
Gedeclareerd dividend
Vad. Hyp. Bank 4 (onv.): Delftseh®
Leerlooierij 9 (10), waarvan 6 2/3 (82/3)'
naar keuze in aandelen of contanten;
Sallandsche Bank TVt (7*4) pet.; Hol-
landsche Beton mij. 8; N.V. Ned. Instru
menten en Electrische Apparatenfabriek
„Nieaf" Utrecht 7 (7); Amsterdamsch®
Rijtuigmij. 4 (3)N.V. StoomchocolAde- j
en Cacaofabr. Kwatta, Breda, 6 op pref.
en 9 op gewone aandelen; N.V. Utrecht-
sche Hypotheekbank resp. 16 per aan- i
deel 1ste uitgifte en 8 per aandeel
serie B. (resp. 14 en 7); N.V. Dor-
drechtsche Hypotheekbank 7 per niet
volgestort en 27 per volgestort aan
deel).
Uit jaarverslagen
De Alkmaar Packet boekte over 1949
42.819 verlies, waardoor het totaal ver
lies 63.050 wordt. Het verzekerd be
drag van de Algemeene Friesche Levens-
verzekeringmij. te Leeuwarden en de
Groot-Noordhollandsche van 1845 t«
Amsterdam steeg met 95,5 (v.j. 118,4)
millioen tot 1158 mill. De bedrijfswinst i
der eerste was resp. 1,3 (0,6) millioen,
waarvan 946.887 naar extra-reserve en
436.389 naar verzekerden, die der
tweede was ƒ717.912 (417.040), welk be
drag geheel naar de extra-reserve gaat
Amsterdams Beursoverzicht
Amsterdam, 26 April 1950
In tegenstelling tot gisteren opende de
beurs vandaag iets lager. Nieuws was er
niet en de beurs vertoonde uiterst wei
nig activiteit. Er was geen enkel actief
fonds, ook niet Kon. Olie, dat regelma
tig in iedere tape tot notering kwam
Tegen slot werd de stemming vooral
voor olies iets beter, zodat de slotnote-
ringen vrij dicht die van gisteren bena
derden Olies fluctueerden aanvankelijk
tussen 276*4 en 277in de laatste tape
werd afgedaan op 279 (277*4). Ook voor
de overige internationale industriesoonea
was de animo uiterst gering en bleven
de verschillen zeer beperkt. Certificate^
Philips waren twee punten lager.
De Indonesische markt behield vandaag
haar stil voorkomen. De meeste aandacht
trokken nog certificaten Deli Mij., die van
de leidende cultures nog het meest v*r-
handeld werden. De notering was een
fractie lager dan gisteren. Aandelen HVA
openden prijshoudend en wisten zelfs e«a
punt winst te boeken.
Amsterdam Rubber liet gedurende d®
eerste vijf tapes verstek gaan en noteer
de daarna 134*4 (133%).
De scheepvaartmarkt was opnieuw een
fractie lager. Staatsfondsen waren Lieiit
verdeeld.
BEURS VAN
Off. not. medeged. door de
bieden laten ged. e
DINSDAG
OBLIGATIES
VJC
Nederl 1948 3% 100% 100^
Belegglngscer 3% 100%
Neder! '47 3-3 98%"
Nederl 1896- 05 3 97 H
Nederland '37 9797%
Dollarlening '47 3 98-,,t 98j's
Investertngs C 99ftt
Ned. 1862-64 8 99% 99%
N W.S. f 1000 2 81 80J|
.fioo a% looft'100A*
AMSTERDAM
Ver. v. d. Effectenhandel
bieden f ged. en laten
25 APRIL.
Allan Co
A'dam Ball
Bergn Papi
VJt
II ast 150)
Am. Can. CvG A119
Am. Car A Foun
dry C v 10 A 24%
Am. Enca 93',
Am Smelt. C. 54%
Dikkers en Co..
Zuurfat
Dordt137% 137%
War Loan '32 3 90%
Bandoeng 70
[Batavia 1937 A 4 75
'Gelderland '49 3 100%
ÏDen Haag '38 3% 102
Z.-Holl 2e '38 8 101
100%
B v.Onrz.Z. Cvü 4 65*
Frles-Gr HB 3 l'7%i
Holl H-B K. 3% 100%
Nat. Hyp. B. 3% 100*
Wee tl HB NO 3% 100% 100%
iBergb Jurg. 3% 105% 102%
ILever Br3% 104% 104ft
Philips '48 3% 103% 103%
[Stokvis 3% 107% 107%
iCockerlil«105^* 105%*
Soc. de la Cere «t 102
Bataafache 3% 102% 102%
Kon. Petr. 3% 104t 104%
Comp. W L. '38 4 101 101
Dfcu Spoot '4% 64 62
N.-L Spoor '37 3% 42
Sam. Joana i Sit 33}
Sem Cher '18 6 30%
Amst Olymp 3 136
A'dam '47 3—3% 101% 101%
Philips dollar 3% 107 107f
AANDELEN
Amst Baan 165% 166
Amst Goed.bank 120
Escomptobank 65 65
HoU Bank Unie C 217% 218%
Java Bank C. -144 142
Nat. Herstel 95% 96
N Bk Zuid-Aft 166'., 166%
R Belei
N Am.-Ned. Hbk 80%
N W, Pacific Hbk 160*
Hero
Hoeks Mach.
Holland meel
HoU. Beton
Holt Draad
HoU. Kunslzuae
Int. Gew Be to
Int. Kunstt. Int
Kondor A
Kon. Ned. Papier 155
Kon! Ned. Zout... 331
Kon Pharm163
Kon Ver. TaptJt 160
Kon Ketjen 173i
Lettergieterij 230
Lev. Br. CP 103%<
Lyempt 154
Lijm Delft C.vA 1431
Heelt. N B CvA 236
Jnem. L N aarden 169
Vredesieia Auto 122%
4.-1. Portlandcem 43*
Nedap100
Ned Gist- en Spu 263*
sea Scbeepsb 132
Nyma 233
Rommenh. Koolz. 249
dolt Droogdok 277% -
Rouppe v. a. V. 130% -
Vreaesteia rubber 160
De Schelde (NBi 120
Schol
Ver Blik '49 171%
Ver. Püarmac. 100%
Ver. Touwfabr„„ 139*
VUastnger
Werkspoor
Nat Steel 113%
Rep Steel 29% 29jV*
St. Brandts C. 6,^ 6*
U. S. Steel C. 100 99%
A.N.l.E Mij54% 55%
Ned -Ind Gas 65*
Am. T T tl k 167% 166%
ClUes Service C 75% 75
Borsum Ml]108% 10»%
Cur Handel Mb 237 237
H. GUnizei 89 83
Houth W Pont 154J 155t
158 157»
106 106%*
HoU. Stmb Mb 123 126
Oostzee169
Arendsburg .„.->126% 127%
Besoeki 136%
Sedep Cult. Mb 112 111|
Michiels-Arnold 89
Modajac Cult Mb 49% 49%
Ngomoezi -„..„280
Alb Heyn A190 192f
Blaauw Vrlessev. 120% 120
Thor
Haven 138
90%
Marshall Fields... 27f| -
Ned-Intl. Spoor— 17% 17%
Atcb Topeka C„ 113% 113%
Illinois 40% 33^
Alg Norlt A
N. Y. Centr. C„ 14*i
Pennaylv. C. I8r'f 18,',
S. Pac C. - 54% 54%
Union Pac172%
Canada Paciflo C 16^
Sem. Cher A 71 7
Voorlopig genoteerd
Alweco rec.64% 64%
'1 Ned. Fitting (abr. N% 77%
ACTIEVE AANDELEN
Kolon. Bank
N -lnd.
N. Hand Mb CvA
Industna
Alg Kunstz. Unit
Bergn en Jurg ens
Berkel's Patent
Calv. Delft C e A
Centr. Suiker Mb
Fokker N Vliegt.
Gelder en Zonen
Hoogovens --
Lever Br. C. v. A 1
Ned Ford Autorn
Kabelfabrlek
Phil Gem. Bezlt
Phil Gem. B. Pr.
Wilton Feyenoord
BtlUtoc 2e rubriek
Petroletus
Dordtache Petr
Kon. Petroleum
Kon. Petr. onder A
iMoeara Enbn
2L1-12 212J-3t
265%
228 22'
145%
240
252%
277J-8 277-6| 278%
Rubber
Bandar Rubber
Deli-Bat Rubber
Serb Sum Rubber
Scheepvaart
HoU.-Amer Mjn
lava-China-Jap UJn
Kon. Ned. St N3.
Kon. Paketvaart
Ned. Sch Um«
Van Ommeren
Rotter. Lloyd
St Mb Nederland
1 Suiker
Hand V Adam
Javasche Cultuur
N.-l Suiker Unie
Vex Vorst Cult-..
Tabak
DeU-Balavia
DeU-Mb Cert.
124-% m
10T
ud
