Mieutuc £eiitsrlje lilimtanl
SULTAN HAMID II TE DJAKARTA
GEARRESTEERD
Uitbarsting van gevechten
te Makassar
Begroting van Oorlog werpt schaduwen
van kabinetscrisis vooruit
Paul van Zeeland Relgië's
nieuwe kabinetsformateur
Wist U
WOENSDAG 5 APRIL 1950
BUREAUX: Hogewoerd 103
Dir. en redactie: Tel 2Ü408. Abon
nementen: Tel 22710 Advertentie-
afdeling: TeL 23375
Postrekening: 58936
ABONNEMENTEN: f 4.50 p. kwartaal;
f 1.50 per maand; f 0.35 per wèek.
AX)VERTEN 1'IEN: i 0.18 per millimeter
belangrijke korting)
Een en dertigste jaargang No 80£
Machine van Instituut Kern
op
volle toeren
DIRECTIE: F. DIEMER
CHMSTEL1JK-N ATION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stoatvasttffe Is gfieMww
myn bert la te g Ij c as poet"
Zie paR. 3
Schaakmat
Poging tot liquidatie van West-Borneo en
Oost-Sumatra
De regering van de R.I.S. (Republik Indonesia Serikat) heeft gisteren sultan
I Hamid II van Pontianak te Djakarta gearresteerd en hem als minister zonder porte
feuille afgezet op beschuldiging, dat hy niet alleen medeplichtig zou zijn geweest
I aan de staatsgreep van Westerling, maar dat hy zelfs de werkelijke leider zou zyn.
Naar men weet. was sultan Hamid II
©f) de Ronde-Tafel-Conferentie de leider
1 van de federalisten. Als jong officier
het K.N.I.L. klom hij onder Van Mook
snel op tot de hoogste rangen ei
hoogste staatkundige posities. Hem viel
Concurrenten van de bef
Op onze vraag in de krant van
Vrijdag: ,.Wie verzint er een (nog)
betere naam voor de rijwiel-met-
hulpmotor dan het voorgestelde
woordje bef benzinefiets)?" heb
ben wij vele interessante reacties ont
vangen. Vandaag geven wij een
bloemlezing, zonder veel commentaar.
Wij hopen dat er nog meer lezers
zullen zijn die hun krachten op een
nieuwe naam proberen. Hier komen
enkele nieuwe voorstellen. Zal een er
van in de toekomst in de woorden
boeken prijken? Snelfit (van snelle
fiets: men fietst snel en blijft fit!).
Nitrap (niet trappen). Humor (van
hulpmotor: de berijders zijn humo
risten). Rijtor (inzender schrijft:
..Zelf berijder van zo'n apparaat, moet
Ik altijd denken aan een zingende
tor. In dit geval zal dat dan nu een
rijdende tor zijn"). Humofi (een zeer,
zeer volledige afkorting, maar een
beetje on-Nederlands). Een lezer hak
te de woorden fiets- (of rijwiel) -met-
hulpmotor in mootjes, klutste die
door elkaar en vond zo de volgende
combinaties: torfie. fietor. wielmo.
mowiel. fietsor, sorfiets. sorfi. morfie.
(„Is dit soms een mouw die zou pas
sen?" schrijft hij er bij) Het is geen
nieuwe uitvinding, schrijft een ander,
dus de naam fiets moet behouden
blijven. Ergo: „snelle fiets". Dezelfde
inzendster oppert als tweede moge
lijkheid /vliegende vélocipède". maar
dat vinden wij eerlijk gezegd te Frans
de benoeming tot staatshoofd van West-
Borneo en de verkiezing tot voorzitter
van de Bijeenkomst Federaal Overleg
ten deel. Mede onder zijn 'invloed heeft
de B.F.O. de omzwaai naar de zijde van
de republiek gemaakt, met het gevolg,
dat hij na de souvereiniteitsoverdracht
zo goed als uitgeschakeld werd. Hij werd
minister zonder portefeuille en trad daar
om af als staatshoofd. Bij de vorming
van het federale leger kreeg hij niet de
minste invloed. Het wachten
slechts op zijn liquidatie, waarmede
thans is begonnen.
Geheel in overeenstemming met me
thoden, die wij al van andere totalitaire
landen kennen, wordt' bekend gemaakt,
dat zijn verhoor zijn schuld reeds over
tuigend heeft aangetoond, evenals de
verhoren van andere verdachten, van wie
er thans reeds een duizendtal gevangen
gehouden wordt, zonder dat het nog tot
openbare terchtzittingen gekomen is.
t is wellicht niet toevallig, dat sultan
Hamid II juist tevoren ontslagen was uit
het K.N.I.L.
Een bewijs hoe in sommige landen
rouwe Justitia stevig gearmd kan gaan
met de politiek, is wel de indiening van
?n voorstel in het centrale parlement
n WestlBorneo als daerah te ontbinden.
Tevens nam dit parlement na een
stormachtig debat met 73 tegen 11 stem
de motie aan om een einde te maken
de staat Oost-Sumatra. Van binnen
uit wordt deze deelstaat aangevallen
door stakingen bij de spoorwegen en va
50.000 arbeiders op de ondernemingen.
Dit alles toont wel duidelijk aan, d;
arrestatie slechts een der zetten is i
het spel, waarbij de republiek geheel
Indonesië tracht op te slokken en waa.
bij juist die personen het slachtoffj
worden, die de weg voor de republiek
hebben gebaand. Een typisch voorbeeld
hiervan is mr Tilenius Kruythoff, de
leider van de West-Borneose delegatie
op de Ronde-Tafel-Conferentie.
Het verbazingwekkendste van alles
was. dat de sultan volkomen verrast
bleek. Hij was te Djakarta bezig een
residentie in te richten en trof voorbe
reidingen voor de overkomst van de sul
tane en zijn kind uit Nederland, 's Nachts
om 3 uur werd hij in Hotel des Indes
gearresteerd, terwijl Soekarno om 9 uur
's avonds zijn ontslag had getekend. De
adjudant, kapitein Van der Meiden, werd
medegenomen, doch later losgelaten. De
andere arrestanten zijn hoofdzakelijk
Nederlanders, men schat hun aantal op
vijf tot zeven.
De sultan wordt er van beschuldigd,
dat hij zelfs nog na 'het bevel 'tot arres
tatie contact met Westerling heeft ge
had. Hij had plannen om naar Pontianak
te gaan en de R.I.S. was bevreesd dat
hij van daar uit Indonesië zou verlaten,
heet het.
De behandeling van de motie tot af
schaffing van de staat West-Borneo in het
centrale parlement is volgens een nader
bericht een week uitgesteld.
EEN VERKIEZINGSTRUC
Naar de Nieuwe Leidsche Crt.
van een correspondent te Djakarta ver
neemt, heeft de arrestatie van Sultan
Hamid ten doel hem te beletten zich naar
Pontianak te begeven en invloed uit te
oefenen op de volksstemming, die deze
week daar gehouden wordt over de aan
sluiting bU de republiek.
Sultan Hamid II van Pontianak, de gewezen leider der federalisten, die thans
door de R.I.S. gearresteerd is. Hier ziet men hem (links) nog in zijn glorietijd,
toen hy aan het onderhandelen was met de sultan van Djokja, die hem thans
volkomen overvleugeld heeft en minister van verdediging is geworden
Oost-Indonesische troepen bezetten regeringsgebouwen
De spanning, die in Oost-Indonesië gewekt is door de onwettige pogingen der repu
bliek om met behulp van de centrale regering deze deelstaat te liquideren, heeft
*ich thans ontladen in gevechten, welke hedenmorgen om half zes in Makassar zyn
uitgebroken. De stryd begon in het kampement der vroegere K.N.I.L.-compagnie
Abdoel Aziz", welke in dienst van de federale regering was overgegaan. In dit
kampement, aan de Klapperlaan, zyn thans militaire politie en federale troepen
gelegerd.
Er was een korte schietpartij, waarbij
1 klein aantal mensen sneuvelde. Hier
op bezette meergenoemde compagnie
enkele ministeries, het gebouw der cen
trale regering en de radio-omroep.
Een andere afdeling van deze com
pagnie trok naar de woning van de ter
ritoriale commandant der centrale rege
ring, Molointa, die tezamen met vier
andere officieren is medegenomen naar
het inmiddels bezette hoofdkwartier der
centrale regering aan het Feylingsplein.
Reuter meldl, dat verscheidene hon
derden Oost-Indonesische soldaten aan
de opstand deelnamen. Behalve de com
mandant der centrale troepen zijn 140
officieren en manschappen gevangen ge-
Het Nederlandse leger maakt te Dja
karta bekend, dat men al het mogelijke
heeft gedaan om te voorkomen, dat ook
troepen onder Nederlands bevel by de
ongeregeldheden betrokken worden.
Juist op dit ogenblik worden de resul
taten bekend gemaakt van de reis van
generaal Mojet, die er in geslaagd was,
een opstand van K.N.I.L.-soldaten op
Ambon te bedwingen. Volgens de gene
raal had het optreden van de majoor der
K.N.I.L. Tahya (vertegenwoordiger van
Oost-Indonesië in de militaire commissie
ter Ronde-Tafel-Conferen'.ie), die zelf
een Ambonnees is, een grote invloed ge
had. Zodoende werd de generaal, toen hij
het Victoriakampement betrad, met mili
taire eerbewijzen ontvangen en by zyn
vertrek werd hij uitgeleid door het Am-
bons muziekcorps.
Bovenstaande berichten wijzen er op,
welk een wanhopige toes'and er is ont
staan, doordat de Nederlandse regering
de loyale bevolkingsgroepen in de Grote
Oost in de steek liet. Voor hetgeen nu
in Oost-Indonesië geschieden zal, is de
houding van onze regering op de Ronde-
Tafel-Conferentie rechtstreeks verant
woordelijk.
De T.N.I. kwam te laat.
Nader wordt gemeld, dat de opstand
begonnen is nog voor dat de schepen,
die de T.N.I. naar Makassar zouden bren
gen, In zicht waren. Het was duidelijk,
dat het K.N.I.L, volkomen buiten de op
stand staat, hoewel de uniformen, die
natuurlijk dezelfde zyn, even een andere
indruk wekten. De opstandelingen dra
gen rood-witte armbanden en hebben een
andere uitrusting dan het K.N.I.L. De
kampementen van het K.N.I.L. staan
trouwens onder strenge bewaking.
De Nederlandse troepencommandant
was volkomen door de gebeurtenissen
verrast.
De centrale troepen (de z.g. Apris)
of Angkatan Perang R.I.S.), die uit
manschappen van de T.N.I. bestaan,
werden heden met de „Bontekoe" en
de „Waikelo" van de K.P.M. verwacht.
Aneta's correspondent seint nog uit
Makassar (blijkbaar voor de opstand)
dat 700 Indonesische leden van het
K.N.I.L. een motie hadden aangenomen,
waarin zy verklaarden, niet in te stem
men met de komst van de T.N.I. te
Makassar, voordat het personeel van het
K.N.I.L. zou zyn overgegaan naar het
Indonesische leger. Zy wensten, dat die
overgang op 10 dezer zou geschieden.
Aneta verneemt uit welingelichte bron.
dat de driehoeksconferentie over het lot
van Oost-Indonesië op 8 dezer te Djakar
ta zal beginnen.
Defensie-commissie stuurde haar aan
minister Schokking terug
wy, dat deze plannen bepaald niet door
de Kamer aanvaard zonden worden. De
mededeling van de defensiecommissie
heeft uiteraard slechts de kracht van een
prae-advies.
De minister, mede gehinderd door de
verbintenissen uit hoofde van 'het' Atlan
tisch Pact en de spaarlust van de socia
listische ministers zeer bepaald niet
van de P.v.d.A.-fradrie. ere wien ere toe
komt heeft de keus: blijft hij bij zijn
begroting, dan valt hij. De pers en de
defensiecommissie hebben daaraan geen
twijfel laten bestaan. Waar hij echter een.
k a b i n e t s politi,ek volgt, zou dit on
rechtvaardig zijn.
Moet dan het gehele kabinet vallen?
Neen, indien de partijen de Minister-
President kunnen overtuigen, dat zij te
zamen een ander beleid wensen. Maar
zou de richting Lieftinck het winnen, dan
valt inderdaad bij de 'behandeling toch,
zij het iets later, het gehele Kabinet. Een
crisis moet uitermate onwenselijk worden
geacht, dat is in de internationale om
standigheden wel duidelijk. Dat minister
(Van onze parlementaire redacteur)
Het Kabinet staat dichter bij een crisis, dan zelfs ten ty'de van de herigste spanning
in de Indonesische kwestie het geval is geweest. Aanleiding daartoe is de Begroting
van Defensie, die keer op keer en steeds heviger aanstoot geeft aan de leden van
de Defensiecommissie. Het voorspel is onze lezers wel bekend.
Enige tijd geleden maakten wij op de minister kreeg te horen,
meest bescheiden wijze melding van een
overwonnen crisis binnen het Kabinet',
toen ter gelegenheid van de aanbouw
van een aantal onderzeeboten en onder-
zeebootjagers, de Marine zich op het
standpunt stelde, dat eens beloofd, be
loofd blijft. De Minister van Marine, die
dezelfde is als de Minis,ter van Oorlog,
(Mr Schokking), had aan de Kamer be
loofd, dat geen wijziging zou komen in
de Begroting en dat de bouwplannen van
een aantal marinevaartuigen zouden wor
den uitgevoerd. In de boezem van het
•Kabinet is daarover een geschil ontstaan.
Wij meldden toen reeds, dat de minister
van Financiën, gesecundeerd door de
Minister-President, van plan was d<
bouw af te gelasten, althans op te hou
den. De R.-Kath. ministers, sterk door
de steun van de Kamerfracties, die d<
belofte aan zich persoonlijk gedaan acht
ten, hielden voet bij stuk. Nochtans gaf
zelfs na de aanbesteding de taaie m"
ter Lieftinck zijn stryd niet op. In
serie artikelen hebben wij betoogd, dat
minister Schokking niet zyn eigen poli
tiek volgde, doch die van het Kabinet,
dat minister Lieftinck de spaak in
wiel stak, dat een te lage militaire
groting eenvoudig weggegooid geld
en tenslotte, dat overleg tussen de par
tyen. de Kamerfracties en de ministers
een daad van wys beleid zou zyn.
Nu bezit ons land een defensiecommis
sie. Dit is een bij K. B. ingestelde advies
commissie voor de Minister van Oorlog
en Marine. Zij bestaat uit 12 leden die
lid zijn van een der beide Kamers der
Staten-Generaal en 10 adviserende leden
militairen. Alle fracties, behalve de com
munisten. zijn er naar sterkte in vertegen-
oordigd. De commissie is echter niet
te vergelijken met de Kamercommissies,
zoals die voor Privaat- en Strafrecht,
Buitenlandse Aangelegenheden e.d., die
wel het reoht hebben direct aan de
Kamer te rapporteren en door en uit de
Tweede Kamer benoemd zijn.
Deze commissie is door het Departement
an Oorlog aan de lijn gehouden. Wij
schreven op 15 Maart, aan de vooravond
vergadering dezer commissie, dat
de op de volgende dag te verwachten
voorstellen veel te beperkt waren. In een
vergadering, die veertien dagen eerder
viel, werd de commissie afgescheept met
lezing instede van een therziene)
begroting.
Donderdag 1.1. kwam de Minister met
een nogmaals herziene opstelling van het
leger, de luchtmacht en de vloot, nadat
op 16 Maart ernstige twyfel geuit was.
Inmiddels hadden de leden der commis
sie overleg gepleegd met hun fracties,
zowel als onderling. De (herziene) be
groting werd practisch teruggestuurd. De
Als de bewoners van Val d'lsère
hun ontbijt hebben genoten, zien
zij elke morgen het Nederlandse
Koninklijke gezin door de straten
stappen, de sneeuwhellingen
tegemoet
Drees en de zijnen minister Schokking
als zondenbok zouden laten opdraaien,
lijkt ons wel zeer onwaarschijnlijk.
Teveel is er de laatste tijd in bladen
van de meest uiteenlopende richting ge
sproken over onenigheid, ook op het
Departement van Oorlog zelf tussen de
hoogste leiding en in de Generale Staf.
Dat van deze geruchten althans iets waar
is. staat oi. wel vast. Ook dat is bijzonder
Wie echter een kykje heeft kunnen
nemen achter de schermen van dit de
partement krygt wel eens de schrik,
wanneer men ziet. hoe een topzwaar RITMAN IS VRIJGELATEN,
stafapparaat de zaken indrijft tegen de De bekende journalist Ritman, die
gewenste gang, terwyl aan de andere dertijd gearresteerd was in verband met
kant een te zuinig beleid er mede toe de staatsgreep van Westerling, is thans
strekt, de toestand te verscherpen. weer vrijgelaten.
Halsslagader door glas van broei
kas doorgesneden
De 30-jarige W. de Jong uit Oosterend
is gisteren op de groenten kwekerij
P. Westra te Kimswerd (Fr.) met
fruitladder in de ruiten van een broeikas,
gevallen. Zijn halsslagader werd door
gesneden. In het ziekenhuis te Harlingei
is De Jong overleden.
Ook de Liberale anti-Leopoldist Devèze heeft het In het drama der Belgische Ko
ningskwestie afgelegd. En zoals wij reeds als ons vermoeden uitspraken, zal wel
opnieuw aan een C.V.P.-er de opdracht worden verstrekt een homogeen Katholiek
C.V.P. kabinet te vormen. Althans heeft de Prins-Regent, Gaston Eyskens, dus de
premier der demissionnaire Belgische regering, by zich ontboden, hoewel de defini
tieve opdracht nog niet verleend werd. Zoals men weet, had de Prins-Regent het
ontslag van Devèze als formateur, na diens falen aanvaard.
Drie weken lang duurt nu reeds de geen Liberaal voor een compromis te
Belgische malaise. Welke mogelijkheden
blijven er nog over? 1. Eyskens probeert
alsnog een nieuwe Katholiek-Liberale
coalitie te vormen met pro-Le'opoldisten.
Zulks is slechts mogelijk
Liberale partijdiscipline het duldt. 2. Als
Harrie Lemmen op het matje
Tegen gratis werkende wonderdokter
f600 boete geëist
Arts deed minder mooi boekje open over
befaamde magnetiseur
Tegen de vroegere mijnwerker Harrie
Lemmen uit Maasniel, die in Januari
Limburg in opschudding bracht door op
te treden als wonderdokter, is gisteren
de Roermondse kantonrechter twee
maal 300 boete of 30 dagen hechtenis
geëist.
Lemmen werkte gratis en wilde alleen
lie mensen helpen, die al met hun kwa-
en naar de gewone dokter waren ge
veest. Elke dag verdrongen zich tien
tallen zieken voor de café's in Susteren,
Maasniel en Echt, waar de mijnwerker
zyn praktyk uitoefende. Uit vrijwillige
giften van patiënten kocht hy een auto
ran café tot café te rijden. Toen be
kend werd, dat er een strafvervolging
worden ingesteld, boden enkele mijn
werkers spontaan aan, voor Lemmen te
gaan zitten.
Ook gisteren vertelden enkele getui
gen verhalen van verlossing van rheu-
matische pijnen, verdwenen maagzweren
weggegooide krukken. Maar de in
specteur voor de volksgezondheid in Lim
burg, de arts H. H. C. Stapert, vertelde
DAT W. de Wijs te Made (N.B.) met
laagste inschrijver was voor
het maken van verzwaringen etc. langs
de Bandijk van de Klaverpolder langs
het Holl. Diep, terwijl Van Hattum en
Blankevoort te Beverwijk met f 609.900
hoogste was.
DAT in Alphen (N.B.) in totaal 26
graven uit de tijd van 550 tot 650 zijn
geopend.
DAT de besprekingen over de werk
loze Belgische arbeiders in de Neik. siga-
renindustrie (er was aan de werkgevers
toelage gevraagd) zijn vast
gelopen en de kwestie aan de ministers
'zal worden voorgelegd.
DAT de kreeftenvissery is begonnen,
terwijl het mosselseizoen in Zeeland is
gesloten, doch vermoedelijk op 25 April
l de Waddenzee wordt heropend.
DAT op St. Philipsland (Z.) een coöpe
ratief koelhuis voor pootaardappelen zal
worden gebouwd.
DAT een besluit inzake het raadslid
maatschap in Maastricht van drs Jos.
Notermans (K.V.P.), die tevens leraar is.
werd opgeschorst tot de komende wijzi
ging der Gemeentewet
DAT de schuur van de boerderij van
D. K. Oosterbaan te St. Annaparochie
gisteren afbrandde.
DAT de middelbare hotelschool in
Maastricht een R.K. instelling zal zijn.
DAT Vlissingen gisteren vlagde, daar
vele honderden arbeiders weer jaren
werk zullen hebben aan het pas bestelde
Zweedse schip.
DAT de tentoonstelling van Het Ned.
Trekpaard ditmaal op 5 en 6 September
in Den Bosch gehouden wordt.
DAT in Rucphen (N.B.) de 10.000ste
ingezetene ter wereld kwam in het gezin
Van Zitteren in het kerkdorp De Schijf.
DAT het gewest Drente van de Stich
ting voor de landbouw heeft geprotes
teerd tegen de plannen om bij de fonds
vorming van consumptie-aardappelen ook
de bedrijven met minder dan 4 ha bouw
land en minder dan 2 ha aardappelen te
betrekken.
DAT prinses Margaret van Engeland
gisteren in Newcastle on Tyne de groot
ste tanker van de Koninklijke/Shellgroep,
de Velutina (28.000 ton), bestemd voor
de Engelse dochtermaatschappij, doopte
DAT het Zweedse ms. Svealand (15.300
ton) gisteren op de Westerschelde by
Bath aan de grond is gelopen.
ngen. Daar was het
met een „maagzweer',
die plotseling verdwenen was, maai
paar dagen later zo hevig weer kwam
opzetten, dat de man in allerijl moest
worden geopereerd aan een verzwering
van- de twaalfvingerige darm. In
ander geval was het iemand, die volgens
Lemmen leed aan „spierpijnen rond de
nieren". Het bleek niertuberculose t<
en als de man niet oppast, wordt het zyn
dood, aldus de inspecteur. Lemmen be
loofde beterschap aan een meisje, dat
kinderverlamming heeft gehad en onge
neeslijke afwijkingen heeft. Dokter Sta-
pers achtte het onmogelijk, dat deze be
lofte in vervulling zal gaan.
Magnetiseurs kunnen onder medische
leiding goed werk doen, aldus de inspec
teur, maar ze mogen niet ongecontro
leerd op het mensdom worden losgelaten.
De verdediger zei, dat er meer goed
dan kwaad is aan te voeren. Hy achtte
zelfs vrijspraak door de Hoge Raad mo
gelijk. Over 14 dagen volgt schriftelijk
Extra treinen met Pasen
In verband met te verwachten druk
reizigersvervoer tijdens de aanstaande
Paasdagen zijn door de Nederlandsche
Spoorwegen extra treinen ingelegd. Bij
zonderheden worden op de stations ver
strekt.
Op 16 en 17 April zullen de vijf minis
rs van Bult. Zaken van de Brusselse
Pactlanden te Brussel hun 8e conferentie
WEERBERICHT
Koudere nacht
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Vannacht in het al
gemeen weinig bewolking
en plaatselijk lichte nacht
vorst. Morgen overdag weer
meer bewolking, maar over
wegend droog weer. Zwak
ke tot matige wind hoofd
zakelijk tussen Zuid-West en Zuid. Iets
hogere middagtemperaturen. (Opgemaakt
te 10 uur).
ZON EN MAAN.
Donderdag 6 April. Zon op 6 05. onder
19.21 uur. Maan op onder 7.17
9 April L.K.
vinden is. blijft Eyskens slechts
homogeen Katholieke regering te vo
men. Vooropgesteld natuurlijk, dat Ey
kens kabinetsformateur wordt.
Een woordvoerder van de C.V.P. sprak
reeds het verlossend woord: De plannen
om de verbanning van Koning Leopold
te doen eindigen, door hem vóór einde
Mei weer op de troon te brengen, zijn
voltooid! Devèze heeft na zijn mislukte
pogingen een soort van „zwanezang"
voor de pers gehouden. Hij zeide, dat hij
al het menselijke had gedaan, om een
noodlottig avontuur te voorkomen.
Volgens hem kan een vorst niet in een
gesloten rijtuig en onder het gemor van
een groot deel van het volk naar zijn
land terugkeren. Elke regering, die de
Koningskwestie niet in nationale zin op
lost stort het land in een avontuur. De
pogingen van Devèze voor een oplossing
in „naionale zin" waren afgestuit op de
ijzeren partijdiscipline van de C.V.P. Tot
zover Devèze.
Maarde Liberale partij besloot.
dat geen enkel Liberaal parlementslid
een portefeuille in de nieuwe regering
zal mogen aanvaarden, zonder toestem
ming van de Raad der partij. De reeds
eerder genoemde „stopper-spil", de So
cialist Spaak, dreigt met een nieuwe al
gemene staking. Het Algemene Vakver
bond te Brussel ..bestudeert" de plan
nen der anti-Leopoldgezinde actie-comi
tés. Over democratie gesproken: Op het
juiste ogenblik zal de algemene werk
staking ..worden afgekondigd.
Een later telegram luidt: Paul van Zee
land is vanmorgen uit Parijs te Brussel
teruggekeerd. Onmiddellijk na aankomst
werd hij door de Prins-Regent in audiën
tie ontvangen. Deze heeft Paul van Zee
land verzocht een regering te vormen en
Van Zeeland heeft de opdracht aanvaard.
Niet Eyskens maar Van Zeeland is rus.
kabinetsformateur.
Uit Indonesië
De ministers van Maarseveen ea
Lieftinck zijn zeer tevreden uit Dja
karta teruggekeerd. Maar intussen is
sultan Hamid van Pontianak gearres
teerd en is opstand uitgebroken in Oost-
Indonesië. Er valt uit en over Indonesië
a us nog wei iets anders te berichten óa»
j de ministreiële uitingen van tevreden-
j heid-
Het belangrijkste wat er de laatste tijd
I uit Indonesië te meldèn valt, groepeert
zich steeds weer om de beslissende
v^raag van het ogenblik: Zal Indonesië
federalistisch of unitaristisch zijn? Zal
het een eenheidsstaat zijn onder de lei
ding van Djakarta tof in werkelijkheid
onder leiding van Djokja) of zal het een
federatie zijn, opgebouwd uit de deel
staten en met inachtneming van de na-
t.onale verscheidenheden?
Het is nu wel duidelijk, dat het gaat
in de richting van de eenheidsstaat.
Goedsschiks of kwaadschiks wordt aan
het bestaan van de ene deelstaat na de
andere een einde gemaakt. Vroeger reeds
hebben wij de aandacht hierop geves
tigd, dat men de actie van Westerling
ook moest zien als een protest tegen het
streven om de deelstaten buiten Djokja
uit te schakelen en hen in de eenheids
staat in te schakelen. En in datzelfde
kader moet men nu ook zien de arresta
tie van sultan Hamid en de opstand in
Oost-Indonesië.
Sultan Hamid wordt er van beschul
digd, dat hij betrokken zou zijn geweest
bij de actie-Westerling. Wy weten niet,
of dit waar is. Wel weten wij, dat Ha
mid een voorstander was van de fede
rale staatsvorm, waarbij hij zich trou
wens kon beroepen op de voorlopige
grondwet van Indonesië. Ook nemen wij
aan. dat hij als oud-officier van het K-
N.I L. voor de belangen van zijn man
nen zal zijn opgekomen. Al met al re
denen genoeg voor de voorstanders van
de eenheidsstaat om hem te zien als een
hinderlijke figuur. Men heeft hem nu
gearresteerd, wat natuurlijk ook al een
mogelijkheid is om moeilijkheden op te
En wat Oost-Indonesië betreft, dit
heeft van het begin af enerzijds nauw
aansluiting gezocht by Djokja (o.a. door
het zenden van een goodwill-missie),
maar heeft aan de andere kant toch ook
zo goed en zo kwaad mogelijk zijn zelf
standigheid proberen te bewaren. Het is
nu op een critiek punt beland.
Na de overdracht van de souvereini-
teit zijn dit alle zonder meer interne
aangelegenheden van de Verenigde Sta
ten van Indonesië, al behouden wy als
uniepartner alle reden, de gang van za
ken daar met grote aandacht en ook wel
met bezorgdheid te volgen. En dan gaan
onze gedachten ook uit naar de talrijke
Nederlanders in Djakarta, in Makassar,
ja in zovele steden en plaatsen van In
donesië. Wat is er waar van de bewe
ringen, dat de R.I-S. nog altijd geen
rechtsstaat is, integendeel, steeds minder
van een rechtsstaat begint te krygen?
Wat is er waar van de beweringen, dat
het ,in werkelijkheid, het leger is. het
leger van de R.I.S., meer in het bijzon
der van de T.N.I., dat er de macht in
handen heeft en ook uitoefent?
Onze mening is. dat ons volk ook in
dit opzicht behoefte heeft aan en recht
op behoorlijke inlichtingen van dë zijda
der regering. Aan optimistische verze
keringen hebben we het verzadigings
punt nu langzamerhand bereikt. De wer
kelijkheid is met dat optimisme al te
einig in overeenstemming.
Pensiomieringsnoofl
Het regeringsbesluit, krachtens het
welk politie-ambtenaren die 55 jaar
zijn geworden, met gedwongen pensioen
gaan, begint te werken. Voor sommigen
werkt het al; zij hebben het ontslag
briefje al thuis gekregen.
Toen dit regeringsbesluit bekend werd,
hebben wij gewezen op enkele beden
kelijke kanten ervan en ook hebben we
gepleit voor een soepele toepassing. Zulk
;n soepele toepassing was ook te ver
achten, nadat de minister een redelijke
beoordeling van de verschillende geval
len had toegezegd. Er kunnen bijv. po
litiemannen zijn met kinderen, die nog
~'.et een maatschappelijke positie hebben.
Het besluit werkt nu, en thans reeds
bereiken ons klachten, dat het met die
toegezegde redelijke toepassing niet best
staat. Zijn onze inlichtingen juist, dan zijn
de burgemeesters richtlijnen ver
strekt welke hierop neerkomen, dat al
leen uitzonderingen mogen worden toe
gelaten ingeval gezinnen van politie
mannen in de buurt van het pauperisme
zouden komen. We weten niet, of dit
juist is. Wel weten we. dat in bepaalde
politiekringen deze mening leeft.
Daarbij komt. dat nu al wel gebleken
dat een gepensionneerde politieman
toch niet zo spoedig een nevenbetrek
king kan vinden als de minister het
veronderstelde. Ons kwam onder ogen
het geval van iemand die na tientallen
dienstjaren als politieman gepenaion-
neerd was, maar tevergeefs voor portier
of soortgelijke functie gesolliciteerd had
bij nog meer ondernemingen dan hij
dienstjaren bij de politie kon opgeven.
Het is wenselijk, dat de volksvertegen
woordiging aan deze zaak aandacht
blijft schenken.
i dollar per aandeel hoger.
Onverlichte vrachtwagen kostte drie
personen het leven
Wanhoopssprong redde jeugdige chauffeur van
wisse dood
Twee personen werden op slag gedood
n één zeef ernstig gewond by een auto
botsing, die gisteravond tussen Amstei
dam en Purmerend, by de Slochter,
veroorzaakt, doordat het achter
licht van een vrachtauto niet brandde.
rachtauto stond stil en de 19-jarige
bestuurder kon zich slechts niet een wan-
hoopssprong redden van een wisse dood,
toen een personenauto met grote snel
heid tegen de vrachtwagen hotste en
onder de lading bomen schoot. De ge
wonde passagier is vanmorgen eveneens
verleden.
Het ongeluk gebeurde op de niet ver
lichte Leeuwarder weg. De vrachtauto
kwam uit Soestdijk en was op weg naar
Volendam. De personenauto kwam uit
Leeuwarden.
De bestuurder was de vee-exporteur
P. W. Hylkcma uit Leeuwarden. Naast
hem zat de Italiaan P. Achilli, die even-
werd gedood. De derde inzittende
was de Italiaan C. L. Boffelli. De beide
Italianen waren juist gisteravond in ons
land aangekomen om in Friesland vee te
kopen.
De politie moest de totaal In elkaar
gedrukte auto geheel uit elkaar halen
om de gewonde te kunnen bevrijden. In
zorgwekkende toestand werd hij in het
Binnengasthuis te Amsterdam opgeno
men. waar hy vanmorgen is overleden.
Het verkeer over deze weg moest
enige tijd worden omgelegd. De chauf
feur van de trailer was zo overstuur, dat
hy pas later kon worden verhoord.
KONINGIN BESCHERMVROUW VAN
..DE ZILVEREN KRAKELING"
De Koningm heeft het beschermvrouw,
schap op zich genomen van aq interna
tionale bakkerijtentoonstelhng „De zil
veren krakeling", die van 14 t/m 22 Juni
in Groningen wordt gehouden.
