N. MOL
MET PLEZIER!
PLAK IK PAPIER
DS3EENEN
WATERSPORTERS jVoORDIJKS
Houthandel
MIDDENSTANDS
WONING
Peirus Jacobus Jouberi
DE NIEUWE LEIDSCHE
Een Gezellige KRANT
Zondagsblad van 8 (acht) pagina's
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
ZATERDAG 25 MAART 1950
Nieuws uit Alphen aan den Rijn
Geen feestelijkheden op 1 en 5 Mei.
Naar we vernemen is er reeds contact
geweest tussen de besturen van de plaat
selijke Oranjeverenigingen in verband
met de a.s. verjaardag van onze Koningin
en de herdenking van de bevrijding. Ei
is besloten geen feesten te organiseren;
het jaargetijde en gebrek aan contanten
zijn de bezwarende factoren. Zelfs een
Jcindertractatie kan er niet op overschie
ten. Uiteraard wordt op de avond van
de vierde Mei wèl de dodenherdenking
gehouden.
Propaganda-avond korfbalclub N.S.A.
N.S.A., de korfbalclub van N. Samsom
N.V., hield in hotel „Centraal" een pro-
paganda-bijeenkomst. Hiervoor bestond
bevredigende belangstelling, met name
uit de kring der jongeren. De heer P. de
Pater opende met een kort woord, waar
na een trainingsfilm werd vertoond,
waarvan de opnamen helaas wat donker
waren. Toch gaven vooral de vertraagde
opnamen een goed beeld van de prach
tige ontspanning, die deze sport ken
merkt De heer J. D. Karei uit Rotter
dam, bondspropagandist, gaf prettige toe
lichting. Een kort propagandawoord
werd gesproken door de heer J. Vijlbrief
uit Leiden, voorzitter van de Leidse
Korfbalbond.
Jaarvergadering Chr. Bond van Over
heidspersoneel.
De plaatselijke afdeling van de Chr.
Bond van Overheidspersoneel hield o.l.
de heer A. Groeneveld. de jaarve
gadering. Het ledental was in 1949 met
3 toegenomen en bedraagt nu 129. De
penningmeester, de heer G. Lagerweij,
maakte melding van een gezonde finan
ciële toestand en kon 1949 met een batig
saldo sluiten. De heer Laros vertoonde
enige films en voor wat humor en pret
tige liedjes zorgde de heer A. J. Roos
De huidige voorzitter, die dit werk niet
langer kan waarnemen, nam afscheid. De
heer A. van Hoorn bood hem namens de
afdeling een enveloppe met inhoud aan
Als opvolger van de heer Groeneveld
werd de heer N. van Vliet gekozen. Een
gezellig samenzijn, geleid door de heer
Roos en mevr. Hagenbeek, volgde. De
heer Van Vliet sloot de avond met een
dankwoord aan de medewerkers.
Slager-succes.
De slager J. C. v. di. Graaf uit d>e Ro
zenstraat, die deelnam aan de interna
tionale vakwedstrijd- voor slagers, die te
Utrecht werd gehouden en waaraan
negen landen deelnamen, won drie
tweede prijzen met zijn inzendingen
lunchworst. een étalage-schotel en sier
werk (speksnijden).
Goede voorlichting
Op een gisteravond in „Centraal" ge
houden vergadering sprak de directeur
van gemeentewerken, ir J. Snijder, over
het uitbreidingsplan van Alplhen en de
nieuwe Rijn-overgang- De causerie werd
verduidelijkt met tekeningen. Spr. merk
te om. op, dat door de commissie voor
het provinciale plan en het E.T.I. aan
Alphen als industriekern de voorkeur
wordt gegeven boven Leiden en Woer
den. Spr. bleek voorstander te zijn van
een hoge brug met viaducten.
Jubilerende slagersknecht
Zaterdag 1 April hoopt de heer J. Bal-
tes te herdenken, dat hij 25 jaar geleden
in dienst trad bij slagerij Jongeleen in de
Van Mandersloostraat. Zó van de school
banken C12 jaar) ging hij naar de sla-
esrii.
Legaat voor de diaconie
De diaconie van de Ned. Herv- ge
meente aan de Ju li an a straat ontving bij
testamentaire beschikking van wijlen
mevr. J. Hengeveld-Fontein een legaat
van f2000.
Zondagsdienst
De Zondagsdienst der huisartsen wordt
ditmaal verzorgd door dokter A.
Zwartendijk. Stationsstraat.
Agenda raadsvergadering
De agenda voor de Dinsdagavond te
houden raadsvergadering telt slechts 9
punten, maar hiervan zijn er twee
belangrijk, n.l. de votering van gelden
honderd huizen (plan Brouwer)
de definitieve beslissing over het brug-
genplan tussen Emmalaan en Hooftstr.
Om het damkampioenschap
De voorwedstrijden om het damkam
pioenschap van Lisse zjjn bijna beëin
digd. C. Zijllstra en L. Jesse hebben zioh
geplaatst in groep A van de hoofdklasse,
terwijl A. Rijnberg tegen nr 3 van groep
een 'beslissingswedstrijd moet spelen
de vijfde plaats in de finale. C,Brunt
eindigde als eerste in groep B. Wie als
tiweede zal aankomen, hangt af van de
uitslag van de partij tussen C. Verboom
en D. Bevaart. Fr. van Ofwegen behoudt
door zijn overwinning op A. C. de Groot
en R. de Leeuw zijn -kleine kans op de
eerste plaats, die thans door A. Blom
wordt ingenomen.
Nederlaagwedstrijden A.D.C.
AD.C. speelt Maandag a.s. in het ka
der van de door haar georganiseerde ne
derlaagwedstrijden tegen Gouda. Dat
wordt een zware opgave voor de Alphe-
Alphen—Gouda (dammen)
Op 6 April a.s. spelen tien sterke spe
lers uit A.D C. en HD.C. een stedenwed-
9trijd tegen een Gouds tiental.
heb mijn- wagen volgeladen" oogstte dave
rend applaus. Het slot van die avond
kwa-m met enige oefeningen va,n de Chr.
gymnastiekvereniging ,,'Jahn." Het num
mer „Strijd en overwinning" was indruk
wekkend.
Bu
GEBOREN:
kers en T Jurr
GETROUWE
M Burgmeijer.
Koudek
Geslaagde
De afdeling
de Geref. Kerl
ds Poort
ling. Ds Poort
n het werk t
Ds Wolven v
/er zijn belev
geestelijke ver
behoeft m<
spr. Ds Wolver
uiit, dat
mannen hier zc
niet zo gemakb
gebleven leden
Zij hebben een
Een collecte t
werden 57 nier
d'e pauze verfo
tal films. Ds P
avond.
Burgerlijke Stand.
GEBOREN Jannetje C, d van A van
Dam en G J Venhorst.
OVERLEDEN: Franciscus v d Berg,
77 j; Maria A Uitterldnden, echtg. va-n
Nieuws ran en roor Katwijk
■jding berustte bij de heren C. Kwaker-
ALLEENVERKOOP
Fa A. BURCCRAAFF
Rijwielhandel en aanverwante art.
Badstraat 3 Telefoon 2533
Hazerstcoude
Chr. Middenstandsvereniging.
De Chr. Middenstandsveremging heeft
vergaderd en verschillende belangrijke
onderwerpen besproken, o.a, het roe
m maatregelen tegen wanbetaling.
„Stoephekje" stond open.
Het 6-jarig zoontje van de heer C. S.
liep met zijn zusje en broertje het erf
bij d-e woning op, toen -hij za-g, dat het
„stoephekje" openstond-. Het ventje
snelde naar het stoepje en was blijkbaar
verbouwereerd, dat het Ln het water
1 de daar lopende sloot terecht kwam.
De moeder zag dit en mocht het genoe
gen smaken haar jongen behouden op het
droge te brengen.
Hillegom
Contactavond Herv. verenigingen.
Donderdagavond was de concertzaal
„Flora" geheel gevuld- met leden van bij
de Herv. verenigingscentrale aangesloten
verenigingen. De voorzitter, de heer B
van Steenwijk, opende de bijeenkomst,
daarin op komische wijze bijgestaan door
de heer Planje, in zijn hoedanigheid van
journalist. De samenzang o.l.v. de heer
J. Valkenburg, slaagde goed en de oude
en jonge debutanten kregen hartelijk
applaus. Bij de spraakwaterval bleek
Dirk de Gier over de beste gave te be
schikken om het publiek op zijn hand
te krijgen. Ook die hersengymnastiek was
een- -groot succes. Een kwartet, bestaande
uit mevr. Jansen, mej. Visser en de
heren Kool en De Jong brachten enige
Leuke nwntmers ten gehore. Vooral: ,^Ik
Niem
Diacon
Gisteravond si
Ned. Herv. Gem
Oegstgeest over
in Leiden te kt
VOOR
LOOD- en
Fa Wed
VLIET N.
Telefoon i
VOORJAAR
dus SCHOi
Wij hebben wee
STOF
vooraansta;
als Uw bu'
vakman, h
teleurstellii
Stofzuiger
repareerd
ELECTR. INSTA)
C. TH. C.
RIJNSBUR
VLIET N.2
CROENE E
Nu misschien nog
ïen paar jaai
De praktijl
paraat, als vervai,
bolineum, het bes!
ONSCHADELIJK,
Vraagt vrijblijver
(Behoudens uitzon
G. SCI
Telefoon 2412
Bouw-, Woning- en Aannemersbedrijf
Hoofdstraat 38 - Leiderdorp - Tel. 2348
HET ADRES VOOR NIEUWBOUW
VERBOUW EN ONDERHOUDSWERKEN
VAN
PRACHT PATRONEN,
GOEDE KLEUREN,
PRIMA PAPIER EN
VOORDELIGE PRIJZEN!!!
Haarlemmerstr.lll JAC H T LAK
TELEFOON 23867
ENERGIEKE JONGEMAN
Administr.
Werkkring
Is in bezit van HBS-
diploma en heeft
enige kantoorerva
ring.
Br. onder no 3409 bur. van
dit blad.
verkrijgbaar bij:
H. j. DE JONG
FOKKESTR. 2. TEL. 125(
(Oude Singel)
Te koop in g. st. zynde
HOUTEN SCHUUR
uitneembare schotten, 6 bij
6 m. Tevens BAKFIETS.
Rijnstraat 21, Katwijk a. d-
Rijn (Niet op Zondag.)
MARE 106 TEA 22017
Voor de a.s. schoonmaaktijd
zijn wij weer ruim gesor
teerd in:
ASPHALT
BEZEMSTELEN
CARTONPLATEN
GORDIJNSTOKJES
HUISHOUDTRAPPEN
HORRENGAAS
HARDBOARD
KIPPENGAAS
LIJSTEN voor versiering
RAAGBOLSTOKKEN
ROLCARTON hoog 150
RUBBERVILT
STOKKEN in dikten i
6—50 m
TRIPLEX
VURENLATTEN in
TE HUUR
ZONDAGSBLAD 25 MAART 1950
GENERAAL
Bekend aanvoerder uit de Boerenoorlog, vijftig jaar geleden overleden
VOOR velen, die door een Transvaal-
buurt lopen, zeggen de namen der
straten niets. Zij mogen misschien aan
de naam Paul Kruger een enkele voor
stelling verbinden. De la Rey, Botha,
Fourie of Joubert zijn hun even onbekend
als personen uit de grijze oudheid.
Dit is evenwel met de ouderen onder
ons niet het geval. Zij herinneren zich
nog heel goed de tijden van spanning aan
het einde der 19e en het begin van de
20e eeuw. Toen streden de Boeren
republieken, Transvaal en Oranje-Vrij
staat tegen het machtige Albion. Heel
ons volk leefde mee met deze kamp,
•waarin onze stamverwanten vochten voor
hun vrijheid. Iedere avond zag men uit
naar de kranten, de berichten over de
oorlog werden verslonden, men sprak er
over in gezelschappen en op de buurt
en verheugde zich, wanneer de telegram
men weer een overwinning meldden.
Namen als Mafeking, Kimberley en
Ladysmith waren de gewone burger even
gemeenzaam als Groningen en Utrecht,
de Tugela even bekend als de Rijn.
Fantastische verhalen deden de ronde
over de schietvaardigheid van de Boeren,
die men idealiseerde tot allemaal vrome
mensen. Later bleek het, dat hieraan nog
wel het een en ander ontbrak, maar toch
was het een feit, dat de Bijbel onder het
volk als geheel een veel gelezen boek
Wij willen een van de figuren, die in
dan in de uiterste noodzaak, los.
Wat moesten de Boeren nu doen? Hier
over zou de volksvergadering te Wonder
fontein moeten beslissen. Voorlopig zou
men trachten door onderhandeling de
onafhankeliykheid terug te krijgen. Maar
ook dit liep op niets' uit. Wel werden de
moeilijkheden groter, vooral in verband
met de betaling van de belastingen.
Daarom besloten de Boeren de regering
op de oude voet te herstellen en zij kozen
Kruger, Pretorius en Joubert als het
driemanschap, dat het bestuur zou voeren.
Dat de Engelsen dit niet wilden toe
staan, laat zich begrijpen. Maar de Boe
ren gingen door. Te Heidelberg werd de
zetel van de regering gevestigd. De 16e
December 1880 had de plechtigheid
plaats en werd de vierkleur gehesen. Nu
konden ze weer zingen:
Die vierkleur van ons dierbaar land
Die waai weer oer Transvaal
En wee die godvergeten hand,
Die dit weer neer toil haal.
Zij zouden zich verdedigen, wanneer
de Engelsen die vierkleur bedreigden.
Het duurde maar drie weken, toen
generaal Colley tegen hen optrad. Roem
loos eindigde deze tocht bij de Majubakop^
Joubert lag met zijn leger J A
van de heuvel, toen
Colley met 800 man
de hoogte bezette,
de voet
Zaterdagnacht
de andere zijde
af hij het
-'=neraa! Joubert: Zeg
de Boerenoorlog van zich hebben doen
spreken, naar voren halen, 't Is de vecht
generaal Joubert. die een halve eeuw
geleden overleden is.
Joubert was een nakomeling van een
Hugenootse familie, die met vele anderen
in de 17e eeuw Frankrijk was ontvlucht
om te ontkomen aan de vervolgingen
van Lodewijk XIV. Zij had zich aan de
Kaap gevestigd tussen de Hollandse
kolonisten, die daar reeds woonden.
Langzamerhand ging het Franse element
in het Hollandse op en vormden allen
samen één volk. De geschiedenis van
Joubert valt samen met die van de
Transvaal in de 19e eeuw.
Hij werd geboren twee jaren voor de
„grote Trék".
De Kaapkolonie was in de Franse tijd
door de Engelsen bezet, die de Boeren
nllerlei moeilijkheden in de weg legden.
Dezen wilden vrij zijn, hun eigen leven
leiden, buiten het bereik van
ling. Daarom besloten zij
Boerenleger kon bestrijken.
Vroeg in de morgen ging het gerucht
door het legerDie Rooinek is op die
koppie. Joubert riep vrijwilligers op en
dadelijk boden zich een kleine 200 aan.
„Jullie moet die koppie weer schoon
maak". zei hij.
Dit hoopje Boeren klom tegen de steile
heuvel op, langzaam, voorzichtig zich
dekkende, al schietende, wanneer zich
een Engelsman vertoonde over ae rand
van de steilte. Het was tegen de middag,
toen zij de top bereikten en het vuur
openden op de Engelsen. Dezen geraakten
in een paniek
stemming, want
ieder schot -van
de boeren was
raak. Ook gene
raal Colley vond
hier de dood en
toen vluchtte al
les, wat nog vluch
ten kon.
De liberale re
gering onder
Gladstone schonk
de Transvaal zijn
onafhankelijkheid
terug. De Boeren
hadden het over
wonnen!
Ongelukkig ge
noeg bevatte de
grond, waarop zij
woonden, goud en
diamanten. Dit
wekte de begeer
lijkheid op van do
Engelsen, die doon
hun koloniën de
Boerenrepublie
ken hadden om
sloten.
Chamberlain, de
Britse minister,
besloot een con
flict te forceren.
De Engelsen trok
ken een groot le
ger samen bij de
grenzen en bedreigden de Boerenrepu
blieken. Een oorlog kon niet uitblijven.
De Boeren werden opgeroepen en trokken
naar hun commando. Joubert had het
bevel over de troepen aan de Zuider
en Oostergrenzen. Hij belegerde Lady
smith, aan de rivier de Tugela gelegen.
Generaal Bulier probeerde de stad te
ontzetten, maar driemaal werd hij door
Joubert teruggeslagen en over de rivier
gedreven.
In de eerste maanden boekten de Boe
ren verschillende successen. Maar op den
duur konden zij het tegen het machtige
Engelse wereldrijk niet volhouden. Het
gebrek aan discipline verzwakte het
leger. Ook Joubert moest dit onder
vinden. Meer en meer drong de vijand
op, tot grote ergenis van de generaal,
wiens lichaam toen reeds door ziekte was
verzwakt. De ene nederlaag volgde op
de andere. Kimberley en Ladysmith wer
den ontzet, Cronjé moest zich gevangen
geven.
Joubert was aan het eind van zijn
krachten. Reeds stond hij met de ene
voet in het graf, toen hij het commando
aan Botha overgaf.
Tot het laatste toe had hij zich staande
gehouden, maar eindelijk moest hij het
opgeven en vertrok hij naar Pretoria.
Daar wachtte hij de dood af. „Wat zal
er van mijn arme volk worden?" Dit
waren zijn laatste woorden. Donker zag
hij de toekomst in, een toekomst, die hij,
evenmin als iemand anders, kon voorzien.
De 27e Maart 1900 overleed hij, vier dagen
daarna begroef men hem op de plaats
„Rustfontein".
Thans is Zuid-Afrika zo goed als onaf
hankelijk. het Engelse wereldrijk reeds
lang over zijn hoogtepunt heen. De loop
der geschiedenis is vaak zo geheel
anders dan de mensen het zich voorstellen.
Dr. D. LANGEDIJK.
DE VERGISSING
In bijzijn van de beroemde krankzin
nigen-arts dr. Blanche, sprak 't was
in de 90-er jaren een buitenlands ge
leerde, die enige dagen te Parijs vertoef-
ge' aan dezelfde tafel te dineren. Blanche
vroeg hem naar aanleiding daarvan tegen
de volgende middag bij zich ten eten.
De geleerde vond hier twee hem onbe
kende bezoekers, waarvan de een met zijn
zwarte rok. witte das cn gouden bril er
zeer eerbiedwaardig uitzag. Zijn haar was
sneeuwwit; hij drukte zich zeer elegant
uit en maakte nu en dan over de weten-
die ver-
ngste op
merkingen.
De andere disgenoot daarentegen was
in het ooglopend nonchalant gekleed en
de slechts losjes omgeknoopte das liet de
hals bloot. Het fraaie, lange haar was
achterwaarts gestreken in zijn nek. Zijn
tint was donker, zijn ogen schitterdeiV Hij
sprak met buitengewone snelheid, en wel
over allemogelijke onderwerpen, over
goed en slecht weer, over politiek en bal
let, zonder zich bij een dier punten lang
op te houden of de ander tijd te laten,
er een woordje tussen te mengen. Zo
babb.elde hij onvermoeid, opgewekt en al
lergeestigst voort over klassieke school
ntiek, over alles en -nog wat, en
met de ernstige dingen,
fluisterde de geleerde de
dokter met een zijwaartse blik op zijn
woordenrijke buurman in het oor: „Ik
blijf U ten hoogste dankbaar, want de
krankzinnige is zeer onderhoudend".
..Maar gij vergist U". antwoordde de arts
met een onderdrukt lachje, op even zach
te toon, „de andere, de oude heer, is niet
bij zijn verstand!"
„Wat? de andere?! En deze heer dan,
die zoveel spreekt?"
„O. dat -is Balsac, de beroemde roman-
dreef de spot i
de vreemde-
___.ar het Noor-
te trekken. Zij laadden al hun be
zittingen op de ossenwagen en in groten
getale reisden ze eerst naar Natal en
toen ook dit door de Engelsen werd be
zet naar Oranje-Vrijstaat en Transvaal.
Hier zette ook de familie Joubert zich
neer. daar bouwde de vader met zijn
knechten een woonhuis en legden een
kraal aan voor het vee. Hier leefde Piet
zijn eerste onbezorgde jongensjaren te
midden van de wildernis, al spoedig
vertrouwd met het geweer, het onmisbare
■waoen bij de dreiging van Kaffers en
•wilde dieren.
Al spoedig braken er voor het gezin
moeilijke tijden aan. De vadei^ stierf,
toen Pret nog maar 12 jaar was en zijn
moeder 10 jaar later. Toen was de jonge
Joubert reeds gehuwd met Hendrina
Botha, een dochter uit een oud Transvaals
boerengeslacht.
Het auurde tot 1877 voordat Joubert
meer op de voorgrond kwam. Hij was
toen voorzitter van de Volksraad. Het
■was in dat jaar, dat de imperialistische
Engelse regering, onder leiding van
minister Disraeli haar grote hand legde
op de Transvaal en dit gebied annexeerde.
Groot was de verontwaardiging bij de
Boeren, die maar niet konden geloven,
dat koningin Victoria deze gewelddaad
kon goedkeuren. Zij besloten daarom een
deputatie naar Engeland te zenden om
haar te verzoeken deze inlijving ongedaan
te maken. 'Kruger en Joubert reisden
naar Brittannië, maar kwamen natuurlijk
onverrichterzake terug. Wat Engeland
eenmaal in zijn hand had, liet hij niet,
Ds oanval op Spionkop, 24 Januari 1300.
Personeel sevraaaa
Wegens huwelijk der te
genwoordige wordt voor d£
morgenuren een fl. meisje
gevraagd, zelfst. kunnende
werken- Regentesselaan 16,
Oegstgeest.
Flink dagmeisje gevraagd
boven 20 jaar in dokters
gezin met kinderen (geen
practijk aan huis). Aanmel
den Maandag a.s. Mevr.
Paré, Terweepark 6. Leiden.
Telefoon 25174.
Nette (liefst halfwas)
schoenmaker- Leeftijd 16 j.
Sohoenmakerij Ottenhof,
St. Jorissteeg 16.
Zee bij de Net werkmeisje gevraagd
Vrijdagmorgen
te Katwijk
boulevard, bevattende
keuken, badkamer, terdagmorgen bij C.
l' T,~ Mey, Brouwerstr. 15, Rijns
burg.
mogelijk
kleine kinderen
meisje van Chr. huize. Liefst
voor de dag en nacht- Zich
aan te melden bij Me'
Kouwenhoven-Smit, Oost
einde 102, Voorburg (Z-H-)
Jong gezin, kl. huisje ge
heel buiten; 1 kind, huis
vrouw b.b.h-h., vraagt 1
April of later vertrouwde
hulp; v.g.g-v., 25 tot 40 jaar.
Loon f 60. Van Borssum,
Wittelaan 19, Wassenaar,
telefoon 9481.
Mevr. Van Waning „Prac-
tiserend arts". Rijnsburger-
weg 96, zoekt in haar gezin
met 2 kinderen, ervaren
zelfst. huishoudster-kinder-
verzorgsiter, intern, v.g.g v.
Verdere hulp aanwezig.
Sollicitaties schriftelijk.
werk in winkel of i. d. Is
jaar als zodanig werkzaam
geweest. Kan goed
cliënten omgaan. Br. no 3406
bur van dit blad-
Werk gevraagd door flink
ervaren werkman, alle i
komende werkzaamheden
verstaande op land- en tuin
bouwgebied. ook bloemen-
snijden. Brieven onder
1230 aan de Agent van
N.L.C. te Rijnsburg, Lange-
vaart 37.
Te koop gevraagd
Markiezen. Enkele mar
kiezen, waaronder één van
minstens 3.25 lang. Adres;
Hoofdstr. 89. Sassenheim.
Telefoon K 2532—7327.
Gouden damesarmband,
van particulier- Br. no 3410
bur. blad,
Woningruil
Nette woning aan de H.
Rijndijk, even buiten de
stad, bev. voork., achterk-,
keuken, 2 slaapk. enz. in
ruil voor woning te Leiden
Br. no 3407 bur. blad.
Te koop buVgerwoonhuls.
Oegstgeest, 5 kamers, zolder,
tuin o.h.z- in ruil voor klei
nere woning centrum Lei
den of Oegstgeest. Br.
3401 bur. blad.
Diversen
Herenhoeden stomen, i
delleren, nieuw lint, nie
leer. Ook vergroten of t
kleinen. Voor vakwerk Van
Velsen Hoedenkliniek, Don.
kersteeg
BIJ HET ZATERDAGSNUMMER SPECIAAL
32 CENT PER WEEK 4.15 PER KWARTAAL
Voor belangstellenden GRATIS PROEFNUMMERS eedurende een week
