Jlicuiur gtihscffe Gfourant PRIJZEN MOETEN DATEN om met buitenland te concurreren Het Belgische coalitie-kabinet is afgetreden Wist U Acht amphihie-vliegtuigen voor reddingen op zee ZATERDAG 18 MAART 1950 BUREAUX: llogewoerd 103 Dir en redactie: TeL 20408. Abon nementen: Tel. 22710. Advertentie afdeling: TeL 23375. Postrekening: 58936. ABONNEMENTEN: t 4.15 p. kwartaal; f 0.32 per week. ADVERTENT1ËN: t 0.18 per millimeter (Bij contract belangrijke korting) Dertigste jaargang No 8074 DIRECTIE: F. DIEMER. CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken ,5ta«tt®asllc(; Is «jficbfeoca tnyn bert In tcgfjenspocf Het verhaal van moed en doorzetten Zie pag. 3 Mr MILIUSKleine man, tvat- nu. Industrie dient groter aandeel op de groter Amerikaanse markt te veroveren (Van een onzer verslaggevers) AAN HET BEGIN VAN 1950 kon men tevreden zyn over de toeneming der industriële bedrijvigheid, de landbouw en de buitenlandse handel, al zal het nog steeds veel moeite kosten de betalingsbalans in evenwicht te brengen. Met deze woorden leidde mr J. Milius, directeur van de Kon. Ned. Jaarbeurs, gisteren zijn tot traditie geworden rede voor de pers in. Aan het begin van de op 21 Maart a.s. te openen 54ste Jaarbeurs wenste mr Milius als motto van zijn rede te kiezen: Kleine man, wat nu De benauwende bevolkingsaanwas ons kleine land, bezien in het kader de bestaande welvaartsmogelijkheden, moet deze vraag doen rijzen. De industriële productie is. vergeleken met 1938, met 25 pet gestegen, de op wekking van electrische energie is m dan verdubbeld, de metaal-, textiel- chemische industrie tonen gunstige c wikkeling. Toch is men er nog lang niet, want om evenwicht te kunnen vinden zal de totale productie nog met 16 pet moeten stijgen. De voortbrenging van landbouwpro ducten is gestegen boven het vóóroorlogs niveau; de indices van de veeteeltpro ducten liggen echter nog ver beneden dit Het jaar 1949 is een opmerkelijke periode van herstel van de buitenlandsf handel geweest. Zo werd in Septembei het belangrijke handelsverdrag mei Duitsland gesloten. Hierbij is echter het concurrentie-vermogen van Nederland van doorslaggevende betekenis. De uit breiding van de kopersmarkt, de vrij making van het Europese handelsver keer, het totstandkomen van Benelux, een evt. verdergaande Europese landcn- samenwerking en de wereldschaarste aan dollars brengen het afzetprobleem op de voorgrond. Dit betekent vóór alles, naast de kwaliteitsvraag, een vraagstuk van kostprijs. Nederland zal dus scherp moe ten toezien om met zijn prijzen in het wereldverkeer te kunnen concurreren en zich dus op prijsvermindering moeten richten, alles nalatende, wat tot prijs verhoging zou kunnen leiden. Door de extra-last, welke de 5 pet loonsverhoging op het bedrijfsleven heeft gelegd, wordt de tendenz van prijsstij ging versterkt, terwijl prijsdaling toch het doel dient te zyn. In vrijwel alle branches in de detail handel wordt een zekere stagnatie verkoop geconstateerd. Oorzaak hiervan is vermindering van koopkracht, gepaard aan grotere kieskeurigheid van het pu bliek. Enkele factoren staan de normale Weer 700 emigranten naar Canada vertrokken Vrijwel allen Chr. boeren en tuinders Ruim zevenhonderd emigranten, vrij wel allen Prot. Chr. boeren en tuinders met hun gezinnen, zijn gisteren met de „Beaverbrae" uit Rotterdam naar Ca nada vertrokken. Er waren vele grote gezinnen bij. Zo merkten wij op de heer C. A. Mechelse, tot voor kort bestuurslid van de Chr. boeren- en tuindersbond in Leiderdorp, die met vrouw en zeven kinderen een nieuwe toekomst wil bouwen. De jongste van de kinderen is 3% en de oudste 14 Jaar. Ook was aan boord het tuinders- gezin van Lodder uit Barendrecht, dat Uit negen personen bestaat. Amsterdams caféhouder beroofde een goede klant Een „buitenman", die in Amsterdam goede zaken had gedaan en dus met dikke portefeuille rondliep, kwam dezer dagen teredhit in een café aan de Amster- dailstraat. Na sluitingstijd zette de mar het feest voort met de oaféhouder, diens vrouw en dochter en een buffetjuffrouw. De volgende dag ontdekte hij, dat hij twintig briefjes van 28 miste. De politie vond er veertien terug onder de vloer van het café. De kroegbaas en zf vrouw zijn aangehouden. Kindje door een boon gestikt Het tweejarig zoontje van de familie P. de L. te Winschoten kreeg gisteravond een boon in de luchtpijp. Bij aankomst in het ziekenhuis was het kind al over leden. Duitser, die vluchteling neer schoot, niet strafbaar? „Niet in strijd met de wetten van de oorlog" In Arnhem stond gisteren een Duitser terecht, die tijdens een razzia op fietsen in Gouda een man, die trachtte door te rijden, heeft doodgeschoten. De Officier van Justitie moest (zeer tot zijn spijt, zoals hij zeide) concluderen tot ontslag van rechtsvervolging. Hij achtte het niet bewezen dat deze daad in strijd is met de wetten en gebruiken van de oorlog. De Duitser kon veronderstellen, dat de vluchteling wegreed om belangrijker zaken dan om het behouden van zijn Tegen de verdachte, de Duitse Ober- leutnant A. W. Baatz, werd vijf jaar geëist, wegens het mishandelen van ge vangenen in Gouda. Hij is reeds tot tien jaar veroordeeld wegens wangedrag in Kampen. ATO verbreekt dienst op Praag Een waarschuwing ziende in het geval- Louwers. heeft de A.T.O. de vrachtauto- dienst op Praag gestaakt. De chef van het kantoor aldaar, de heer J. W. Rij- neker, is dezer dagen uit Tsjechoslowa- kije teruggekeerd. De vakgroep „Assurantiemakelaars en -bezorgers, provinciaal bedrijf' en de Ned. ver. van assurantiebezorgers heb ben bij minister Joekes geprotesteerd tegen de voorgenomen verhoging van de weistandsgrens voor de verplichte zie kenfondsverzekering, omdat hierdoor nog meer posten voor de assurantiebezorgers verloren gaan. ontwikkeling in de weg, b.v. het feit, dat de per kwartaal uitbetaalde kinder bijslag-gelden dikwijls worden gebruikt tot het aanschaffen van artikelen, welke anders nooit zouden worden gekocht, en voorts de inkopen, gedaan door gedemo- biliseerden. Bepalend voor het welvaartsniveau der West-Europese landen is de economische situatie in de V.S. Werd in de voorzomer van het vorige jaar een terugslag in Amerika gevreesd, reeds spoedig werd deze overwonnen. De Nederlandse export naar de U.S.A. vertoonde in 1949 slechts geringe stijging. Wil Nederland een gro ter aandeel op de Amerikaanse markt veroveren, dan zal de industrie zich daar op nadrukkelijk moeten concentreren. Nijmeegse vrouw 2/i jaar onschuldig gevangen? N.S.B.-politie-agenten beschuldigden haar van Jodenverraad Na een bewogen pleidooi van de raads man gelastte het „B.G." te Arnhem gis termiddag de onmiddellijke invrijheid stelling van de huisvrouw H. W. M. S. te Nijmegen, die volgens de raadsman der tig maanden lang onschuldig heeft ge vangen gezeten. De ten laste legging was gebaseerd op de verklaring van twee, thans gedeti neerde, Nijmeegse N.S.B.-politiemannen, rechercheur De Ruiter en inspecteur Verstappen. Verstappen loochende thans onder ede, tegenover de rechter-con sa ris verzwarende verklaringen te heb ben afgelegd. De vrouw zou volgens deze ex-agenten vier Joden hebben verraden. Enkele maanden na haar arrestatie as zij -bevallen, modht haar kind jaar bij zich houden, en meest het toen afstaan. De eis luidde 4 jaar. Uitspraak 31 Maart. Hollywood wil Westerlings levensgeschiedenis Een filmmaatschappij te Hollywood heeft een groot bedrag geboden Westerlings levensgeschiedenis. Twee Londense bladen hebben eveneens biedingen gedaan. Tevens willen zij Westerlings verdediging voor de recht bank te Singapore betalen. In de gevan genis mag hij echter dergelijke contrac- liet afsluiten. Toen Prins Bemhard dezer dagen In zijn eigen vliegtuig arriveerde óp het vliegveld van New York, werd hij begroet door zyn broer, prins Aschwin von Lippe. Zoals men weet is prins Aschwin in Amerika conservator va De Belgische Koningskwestie Liberale ministers wilden niet langer meedoen Waar wij gisteren reeds op zinspeelden is geschied: het Belgische kabinet is afgetreden. Minister Eyskens heeft zich naar de Prins- Regent hegeven. De katholieke minister Segers heeft tegenover de journalisten verklaard, dat de regering is afgetreden, omdat geen overeenstemming kon tvorden bereikt inzake het bijeenroepen van Verenigde Kamers. Minister-President Eyskens had derhalve be sloten aan de Regent het ontslag van zijn regering aan te bieden Tevoren kwam reeds het bericht, dat een avontuur zonder uitkomst te de acht liberalen in het Belgische Coali tie-kabinet vandaag besloten hadden, af te treden, tenzij de katholieke partners hun houding t.o.v. de koningskwestie zouden wijzigen. Deze wijziging is klaar blijkelijk tijdens de plenaire kabinets zitting niet gekomen. Het Algemeen Belgisoh Vakverbond stelt inmiddels „met voldoening" vast. dat de arbeiders, die in staking zijn ge gaan. het bewijs leveren, dat zij conse quent zijn Aan de arbeiders wordt ver zocht in alarmtoestand te blijven. De stakingsbeweging heeft zich over vrij wel geheel Wallonië uitgebreid en strekt zich thans ook uit tot de Brusselse ag glomeratie. Voor zover bekend, hebben de arbeiders van vier Brusselse metaal- fabrieken, w.o Siemens, alsmede die van een suikerraffinaderij eveneens het wérk neergelegd. Het is mogelijk, dat al deze stakingen slechts bedoeld zijn als waarschuwing en misschien vandaag weer in omvang afnemen. Het Algemeen Christelijk Vak verbond van België heeft resoluut tegen deze stakingsmanie stelling genomen. Het Rooms-Katholieke Vakverbond ves tigt er de aandacht op, dat de ..Konings kwestie" een nationale en politieke, zeker geen syndicale kwestie is. oor zin heeft het, de arbeiders in TIEN SLACHTOFFERS VAN DE „TRUCULENT" GEBORGEN Uit de gelichte „Truculent", die, zoals gemeld, in de nabijheid van Sheerness op het strand is gezet, zijn de stoffelijke overschotten van tien opvarenden ge borgen. BIDAULT NAAR STRAATSBURG De Franse minister-president. George Bidault, zal zich op 21 Maart naar Straatsburg begeven om als voorzitter ?en commisie van de „Europese As semblee" op te treden. In de Memorie van Antwoord inzake de wijziging der Ongevallenwetten, Ziek tewet en Kinderbijslagwet wijst de Minis- van Sociale Zaken de vrijstelling, omdat men reeds behoorlijk verzekerd is, af. Volgens de minister wordt de kring verzekerden slechts in geringe mate uitgebreid. ten? In Wallonië 'hebben de arbeiders morgen het wer khervat, maar het listisohe blad ,Le Peuple" vestigt er de aandacht op. dat de „waarschuwings- sta'kingen" tegen de terugkeer van Koning Leopold slechts een begin waren. En dan volgt het dreigement, dat er ern stige troebelen zullen ontstaan, als de C.V.P. en de Koning doorzetten. De Sooialisten spelen hierbij in de kaart van de Communisten, die speculeren op een massale, algemene staking. De Belgische Transportarbeidersbond heeft alle Ant werpse havenarbeiders opgeroepen, as. Maandag voor 24 uur het werk neer te leggen. Voor ja> Het eerste kievitsei Gistermiddag om drie uur heeft de 22- jarige Jan Schermer in Castricum het eerste kievietsei gevonden Volgens de traditie zal het aan de Koningin worden gezonden. (Wat zullen de Friezen jaloers zijn. dat het eersie ei ditmaal uit Noord- Holland -komt!) Levensonderhoud nu al met 7,6 pet gestegen Van 15 Sept. tot 15 Februari j.l. De kosten van het levensonderhoud blijven schrikbarend stygen. Op 15 Febr. was het leven al ruim 714 a 8 procent duurder dan op 15 September, vlak voor de devaluatie. Het wordt met de dag duidelijker: met de loonsverhoging van 5 procent komt men er niet. Op 15 Februari moesten gezinnen, die in het jaar April 1948Maart 1949 een inkomen hadden van f 40 tot f 50 per week, voor dezelfde artikelen op 15 Sep tember 7,6 procent meer betalen. En ver geleken met het gezinsverbruik in 1935- 1936 zijn de uitgaven sedert 15 September zelfs gestegen met 8,3 procent. De stijging van het levensonderhoud is ditmaal veroorzaakt door de duurdere prijzen voor aardappelen, groenten en fruit (deze beide als seizoenverschijnsel), rundvlees, eieren, schoensmeer, meubel- was, petroleum, rijwielbanden, kappers- Neemt men het jaar l§38/'39 als basis jaar (prijzen: 100), dan zijn de gedetail leerde cijfers als volgt (vergeleken met de huishoudboekjes van 1948/'39): 15 15 Stijging Sept. Febr. in Totaal 197 212 7,6 Voedingsmiddelen 235 255 8.5 Kleding 309 337 9,1 Schoeisel 356 376 5,6 Reiniging325 328 0.9 Woninginr. en huisr. 302 312 3,3 Overige kosten incl. huur 151 163 7.9 Huur 100 100 0,0 Amerikaanse torpedobootjagers voor West-Europa Als onderdeel van de wapenleveran- ies, zullen de V.S. twaalf torpedoboot jagers overdragen aan landen van het Atlantisch Pact. Er is niet bekend ge maakt, welke landen deze schepen, welke 1240 ton meten, zullen ontvangen. Parachutisten oefenden bij nacht Zonder één cent op zak moesten zij hun doel bereiken Automobilisten, die gisteren langs de hoofdwegen Ugsen AmersfoortArnhem Utrecht reden, zullen met verbazing kleine groepjes militairen, die een stop teken gaven, hebben ontwaard. „Wij zijn parachutisten, mogen wij met u meerij- als dan het „stap maar in" had geklonken, begon de reis. Een compagnie pioniers, gelegerd in de omgeving van Soesterberg, was te middernacht gewekt. „Aankleden, regen jassen mee", was de order. Zij werden in geblindeerde auto's naar verschillende, hun onbekende punten gebracht en de opdracht luidde: „Zonder een cent, zon der kompas en zonder kaarten, naar die die plaats gaan. Jullie mogen gebruik maken van alle middelen, alsof het oor- zoals parachutisten die achter de vijandelijke linies zijn neergelaten". Al leen mochten ze geen auto's stelen. Bij vorige gelegenheid waren twee slim- soldaten er namelijk met een bus vandoor gegaan en daarmee hadden zij prinsheerlijk hun opdracht in record tijd vervuld! kon het gebeuren, dat groepjes aspirant-onderofficieren het hoofdbureau politie in Amsterdam binnenstapten, r zij een stempel moesten halen op de contrölekaart om dan door de reizen naar Medemblik. Ze waren in Leersum in een weiland gezet. En overal waren er wel vriendelijke mensen, die de koffie bruin hadden. VERHOGING VAN DE BENZINEBELASTING Ongeloof en Revolutie Hier en daar bloeit reeds een narcis Terwijl 'bijna de gehele natuur nog slaapt, staat in de bollenstreek het bloemfestijn voor de deur. De crocus- sen bloeien al, hier en daar prijkt reeds een maroi9 op het open veld en in de weken vlak voor Pasen zullen de narcissen velden met enkele vroege hyacintenvej^len wel in volle bioei staan. Als het weer meewerkt, zal er met Goede Vrijdag en Pasen al veel te genieten zijn. Vroege tulpen zullen omstreeks 16—23 April bloeien. „Hoeveel benzine krijg ik non voor één tientje belasting?" WOONRUIMTE VOOR CIRCA 150.000 NEDERLANDERS IN NIEUWE POLDERS Breedste kanaal (400 m) van geheel West-Europa jlLEl OSTAD ZAL DE NAAM ZIJN van de hoofdstad, die in de droog te leggen Oostpolder zal worden gebouwd. En wanneer deze polder over zeven jaar droog is, zal hieraan een bedrag van ongeveer vierhonderd millioen gulden zijn besteed. Het is de verwachting, dat over zes jaar de Meerdyk rond de Oosterpolder zal worden gedicht, waarna men rekent op een jaar voor drooglegging, waarna in het daaropvolgende jaar de ontginning en het in cultuur brengen ter hand zullen unnen worden genomen. De hoofdstad, die mogelijk ook de hoofdstad van de eventuele twealfde pro vincie van ons land zat worden, zal zo groot worden als Alkmaar".'Verder kómen er in de gehele Zuidoostpolder vier grote dorpen, met een landelijk karakter, en ongeveer 45 kleinere. In totaal zullen in de Zuidoostpolder negentig duizend per sonen hun nieuwe woonplaats kunnen vinden, terwijl in de Westerpolder zes tigduizend Nederlanders zullen kunnen worden gevestigd. Tweede Moerdijkbrug Tussen de Zuidoostpolder en de Wester polder komt een op hoog peil gelegen Middenkanaal van ongeveer veertig kilo meter lengte en vierhonderd m breedte. Dit kanaal zal het breedste kanaal van Nederland en vermoedelijk van geheel West-Europa zyn. Aan de uitmonding ervan in het Ussel- eer. tegenover de Noordoostpolder, zijn sluizen geprojecteerd, welke de enige dit kanaal. Het diepte hebben van drie halve meter tot vier en een halve Oostelijk van de sluizen in het Mid denkanaal komt tussen de Noordoost- polder en de Oosterpolder een verkeers brug, die een lengte van één kilometer zal hebben en zal liggen in de grote weg, Amsterda mnaar Noord-Neder land zal voeren. In de verre toekomst zal een spoorlijn door de nieuwe poloder worden gelegd, waardoor een 'betere verbinding tussen Noord- en West-Nederland kan worden verkregen. Hef is echter niet de bedoe ling in de polders locaalspoorlijnen aan leggen. Voor de aanleg van de Meerdij'k zijn op verscheidene plaatsen, o.a. in de Noondoostpölder, zeer grote voorraden materiaal aangelegd. Voor de gehele pol der zal men ongeveer anderhalf millioen ton natuursteen en verscheidene tallen millioenen kubieke meters zand nodig hebben. Het zand voor de Meer-( dijk wordt ter plaatse uit het IJselmeer gezogen. Voordat de Meerdijk wordt gesloten, zal op de plaatsen waar Flevostad. de verkeersweg, spoorweg, industrievesti gingen, enz. zijn geprojecteerd, de slappe DAT de pachters in de N.O. Polder bij de Centrale grondkamer in hoger beroep zijn gegaan tegen de door de grondkamer voor Overijssel vastgestelde prijzen. DAT ongeveer 400 gerepatrieerde man schappen van de luchtstrijdkrachten op 3 April in Nijmegen een reünie hebben. DAT de Groninger kustvaarder Mizar (203 ton), die op 9 Maart bij Calais aan de grond liep, gisteren is vlotgetrokken. DAT ook in Aalten plannen bestaan om 40 goedkope woningen te bouwen, met een huur van f 4.81 per week. DAT op 18 Mei in Breda een film- en fotoweek begint, waarvoor o.a. de beste Ned. fotografen zullen inzenden. DAT G. J. Eland en Volkers te Vlis- singen voor f 269.000 laagste inschrijvers waren voor het maken van een steen glooiing op de nieuwe dijk bij Ritthem (Walcheren) en L. J. Dekker te Vlissin- gen hoogste voor f 334.000. DAT de Arnhemse middenstand tijdens de tentoonstelling „Mijlpaal 1950" voor zijn winkels en café s kraampjes zal plaatsen, om aldus iets van de sfeer van Parijs naar de Gelderse hoofdstad over te planten. DAT het hotel De Herikerberg te Mar- kelo, waar in de oorlog een tehuis van de N.S.B. was gevestigd en daarna uit Indonesië gerepatrieerden woonden, door het Beheersinstituut is verkocht, om weer als hotel te gaan dienen. DAT de N.V.V.-organisatie Jonge Strijd, die ruim 20.000 leden telt, zich heeft aan gesloten bij het Nat. Werkcentrum Ned. Jeugdgemeenschap. DAT i.v.m. de vondst van het lijk van een pasgeboren kindje in een sloot bij Sneek de 19-j. moeder en haar vader in arrest zijn gesteld. DAT prof. ir J. M. Unk wegens zijn 25-j. jubileum in dienst van het Philips- concern, bij de N.S.F. in Hilversum werd gehuldigd. DAT de directeur van Schiphol zijden vlaggen van New York en een bronzen legpenning ontving van zijn collega In New York, daar alle diensten van de A.O.A. nu in deze laatste stad aankomen. DAT in Mei in Aduard (Gr.) wordt be gonnen met het optrekken van in dustriegebouwen. die in huurkoop wor den aangeboden. DAT de spoorbrug over de Oude Maas tussen Dordrecht en Zwijndrecht vóór October weer voor treinverkeer over twee sporen geschikt zal zijn. DAT de Prov. Limburgse electrici- teitsmij, die thans stroom krijgt van de mijnen, een eigen centrale zal laten bouwen. DAT het maken van een vaargeul en een havendam in het IJsselmeer bij Lem mer is gegund aan de laagste inschrijver, A. J. van Haaften te Den Haag, voor f 506.500. DAT het aantal leden van de Ver. voor internationaal jeugdverkeer in 1948'49 daalde van 6381 tot 4847. DAT burgemeester H. J. Rhoen van Vaals benoemd is tot ridder O.N. DAT mr dr R. H. baron de Vos van Steenwijk te Assen benoemd is tot voor zitter van de adviescommissie inzake het waterstaatsbestuur. DAT de rijkstuinbouwconsulent te Goes, ir G. de Bakker, aangesteld is als inspecteur van de landbouw met stand plaats Den Haag. DAT het aanvullend handelsaccoord tussen Nederland en West-Duitsland thans is ondertekend. DAT het Nationaal Jongeren Verbond in Augustus voor de achtste maal zijn zeekamp zal houden, dit jaar te Helle- voetsluis. DAT een aantal inwoners van Bayeux (Fr.), waar het bevrijdingsvuur elk jaar wordt gehaald, met Pasen een vijfdaags bezoek aan Roosendaal brengt. DAT de A'damse autohandelaar en oud-Nederl. bokskampioen half-zwaar- gewicht, W. F. F„ die als N.S.B.'er 14 maanden heeft gezeten, in de hoofdstad tot 4 mnd. werd veroordeeld, daar hij tijdens een ruzie de bloemist H. Sch. mishandelde. DAT de jaarvergadering van de Ned. Bond van hotel-, café- en restauratie- houders en slijters op 7 en 8 Juni in Den Bosch wordt gehouden. DAT het Nederlandse m.s. Casana, dat in October in het Kattegat schipbreuk leed, niet, zoals de bemanning meende, op een mijn was gevaren, maar aan de grond is gelopen, wat bleek, toen het schip werd vlotgebracht. ondergrond worden weggezogen en wor den veryangen door zand,, waairdoor een steviger fundament ontstaat." Tijdens de Uitvoër?ftg van de* Meerdijk worden de voor de afwatering vam de polder be stemde kanalen gebaggerd en deze kanalen zijn eveneens voor scheepvaart bestemd. Vergt de Oosterpolder een bedirag van vierhonderd mijlioen gu'lden, de Wester- pöloder zal bijna vijfhonderd mi'llioen gulden 'kosten en met ihef vermoedelijk daarna aan de beurt komende zuidelijke gedeelte van de Zuidoostpolder zal een bedrag van circa driehonderdvijftig mil lioen gulden gemoeid zijn. Indien het werk geen ernstig stagnatie ondervindt, zullen de We9terpolder en de gehele Zuidoostpolder over ongeveer dertig jaar gereed kunnen zijn. Gisteravond reed een vrachtauto bij Schagen op een stilstaande trailer. De chauffeur van de vrachtwagen, de 46-j. Ab. Asjes uit Hippolytushoef, werd op slag gedood. Wanneer men na honderd jaar nog aandacht wijdt aan een boek. dat een eeuw geleden verscheen, dan is dat op zichzelf al een bewijs, dat dit boek van grote en verstrekkende betekenis moet zijn geweest hetzij voor het culturele, hetzij voor het politieke of maatschap pelijke leven. De beginselen, in zulk een boek ontwikkeld, blijken dan hun waar de ook voor het heden nog te hebben be houden. Zulk een boek is ..Ongeloof en Revo lutie", de saambundeling van een aantal voorlezingen, die Groen van Prinsterer in de winter van 1845—1846 in besloten kring hield over de Franse revolutie. Het ging hem daarbij niet alleen en niet allereerst om een historische be schouwing, maar veel meer om het blootleggen van de beginselen waarop die revolutie rustte, om zo te komen tot de juiste bestrijding van de revolutie gedachte. Daarom heeft dit boek ook in de voor bije oorlogsjaren zijn grote verdienste gehad. In tal van vergaderingen en cur sussen uiteraard in het geheim is toen dit boek behandeld en het bleek ondanks zijn honderd jaar in hoge mate actueel. Groen s adagium „Tegen de re volutie het Evangelie" bleek ook toen niets van zijn kracht te hebben verlo ren. Revolutie, zo had hij betoogd, is de uiterste consequentie van ongeloof. Heel zijn boek is een doorlopende argumen tatie. dat het „Ni Dieu" onvermijdelijk voeren moet tot het „ni maltre". Wie God niet erkent, erkent tenslotte geen enkel gezag, dan alleen dat. hetwelk hij zelf vormt. Daarom was „Ongeloof en Revolutie" in de bezettingstijd velen tot grote steun. Het opende velen de ogen voor het sanatisch karakter van het natio- naal-socialisme. lang vóórdat ons volk dit metterdaad aan den lijve ondervond. Nu is het opmerkelijk, dat in de pas verschenen vijfde lustrumbundel van het Gezelschap van Christelijke Histori ci*) Groen's beschouwing over het be loop der Franse revolutie in een tweetal voordrachten sterk- wordt aangevallen. Dr. J. C. H. de Pater b.v. heeft uit his torisch oogpunt vrij ernstige bezwaren tegen Groen's wijze van argumenteren. Groen heeft, zo zegt hij, het revolutiebe grip willekeurig uitgebreid en rechtma tige verlangens naar maatschappelijke en economische verbeteringen aangeduid als uitingen van een verderfelijke tijd- De Pater gaat er van uit, dat Groen dit niet welbewust heeft gedaan, maar dat dit het uitvloeisel is van zijn gerin ge interesse voor het sociaal-economi sche. De schrijver van dit gedeelte van de lustrumbundel voelt meer voor de opvatting, welke de Franse revolutie verklaren wil uit de sociale wantoe standen. Nu zal niemand ontkennen, dat deze van invloed zyn geweest op het gebeuren destijds, maar daarmee is nog niet gezegd, dat Groen's zienswijze on juist is. Ook niet als hij bepaalde ge beurtenissen niet of slechts terloops noemt. Het ging hem niet om een histo rische schets, het ging hem om de be ginselen. Zijn doel was, aan te tonen dat de liberalen ongelijk hadden, wanneer ze beweerden, dat de Franse revolutie op zichzelf niet onjuist was, maar dat men alleen de excessen moet veroorde len. Maar, zo zegt Groen, die excessen zijn onvermijdelijk, daaraan valt niet te ontkomen. En hij toont dat aan. En de geschiedenis van onze bezetting levert opnieuw het bewijs, dat hij dat juist ge zien heeft. Groen's „Ongeloof en Revolutie". Een bundel studiën. Uitgave N V. Zomer en Keunings U.M. Wagenin- gen 1949. (Zie vervolg op pag. 5) Zij zullen de taak der drie Mitchells overnemen heeft thans verder voor de hulpverle ning bij vliegtuigrampen boven zee de beschikking over twee voormalige En gelse motorsloepen, die evenals de Seaotters, knalgeel zijn geverfd en op de rijkswerf te Den Helder zijn omge bouwd. Men heeft hen RL I en Ri. II gedoopt. Voorlopig blijven zij in Den Helder. IN DRIE MAANDEN DIPLOMAAT. Heden keren de Indonesische ambte naren, die zich 3 maanden lang op het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag bekwaamden voor de Indone sische buitenlandse dienst, met de KLM. naar Indonesië terug. Het zijn de heren H. Moetahar, R. Soenarjo, R. M. Moh. Choesin, T. M. Hadji Tjajib, I. Hamzah, T. Arifin en M. Mochtar Praboe Mangoe negara. Geldzuivering in Indonesië? In Djakarta gaan geruchten over geld zuivering. De winkels zijn vol kopers. Een rubbernotering kon niet tot stand komen. BENELUX-BESPREKING TE BRUSSEL De ministers van Buitenlandse Zaken van België, Nederland en Luxemburg hebben gisteren te Brussel besprekingen gevoerd over aangelegenheden van de Benelux en de Organisatie voor de Euro pese Economische Samenwerking. Wisselend bewolkt Tot morgenavond verwacht De Bilt: Wisselend bewolkt met aanvankelijk nog enkele buien, voornamelijk in de Noord-Westelijke helft van het land. Aanvankelijk krachtige en in de kust gebieden af en toe harde, later geleidelijk afnemende Zuid-Westelijke wind. Ongeveer dezelfde temperatuur als vandaag. (Opgemaakt te 10 uur). ZON EN MAAN. Zondag 10 Maart. Zon op 6 46, onder i.50, maan op 7.05, onder 20.00 uur. Maandag 20 Maart Zon op 6.44, onder 18.50; maan op 7.14, onder 21.11 uur 26 Maart EK. Naar wy vernemen worden er thans besprekingen gevoerd welke naar wacht wordt zullen leiden tot een i doelmatige samenwerking van de schillende Instanties, die bij ongelukken op zee betrokken zijn bU het opsporen en redden van slachtoffers. De PTT Radio Holland, redding- maatschappijen en de op het vliegveld Valkenburg gestationneerde opsporings- en reddingsdienst tO.S.R.Dvan marine nemen aan deze besprekingen deeL De 05B.D. heeft voor zijn werk tot nu toe de beschikking gehad over drie Mitchells. De taak van deze Mitchells zal echter binnenkort worden overgenomen door acht Seaotters. amphibie-vlieglui- gen, die de marine onlangs in Engeland heeft gekocht De drie Mitchells zullen na het gereed komen van de Seaotters weer voor andere doeleinden worden gebruikt. De Seaotters. die knalgeel zijn ge schilderd om vooral goed op te vallen, kunnen langzaam vliegen en zelfe bij vrij ruwe zee er op dalen en starten. Zy zijn uitgerust met een kraan om drenkelingen op te vissen. Rondom de vliegtuigen zijn kabels gespannen waar drenkelingen op te vissen. Rondom de den. De opsporings- en reddingsdienst Canadese opleiding v. officieren van Noord-Atl. Pact-landen deeld. dat Canada heeft aangeboden, elk jaar ca 250 officieren uit de landen van het Noordatlantisch Pact een opleiding te geven. Verwacht wordt, dat het me rendeel dezer officieren zal komen uit België. Noorwegen, Luxemburg. IJsland. Italië, Nederland, Denemarken en Portugal. SERETSE MAANDAG NAAR BEETSJOEANALAND Seretse Khama, het opperhoofd van de Bamangwatostam. die door de Britse re gering voor 5 jaar uit zijn land is ver bannen. zal Maandag per vliegtuig naar zijn blanke vrouw in Beetsjoeanaland vertrekken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1950 | | pagina 1