mmm
VAL DA
„Kameraad, meldt U zich onmiddellijk
bij het districtscomité
Taai en teer
'SÈSSöss
KENT U ARABISCH?
3
ZATERDAG 11 FEBRUARI 195®
Achter het Ijzeren Gordijn
Eervolle opdracht, luxe leventje
enfolteringen
KAMERAAD RTRILOV, meldt U zich terstond by de eerste secretaris van he
districtscomité!" Dat was de opdracht die lk, lr Sergei Rlrilov, in 1938 tt
Gorki ontving van de party-secretaris. Het was in hetzelfde jaar, dat ik myn
diploma van ingenieur behaalde en dnt ik kennis maakte met Lena, de 17-jarige
dochter van een eenvoudige slotenmaker, die later myn vrouw is geworden. Al
ln haar jeugd was zy een vurige communiste en overtuigd bewonderaarster
Stalin. Reeds enkele weken na onze eerste kennismaking traden wij ln het huwe
lijk en vonden een eenvoudige woning in Gorki.
Vier maanden zou ons huwelijksgeluk
duren, toen er een beslissende verande
ring in mijn leven trad: het bovenver
melde bevel van de partij-secretaris. Z<
verscheen ik nog dezelfde dag ten kan
tore van het districts-comité. waar d
eerste secretaris met een doordringend-
blik uit zijn wantrouwige ogen me eers
van top tot teen bekeek om daarna oi
bevelende toon mij toe te roepen:
„Ik gelast U Uw betrekking aan d-
automobielfabriek onmiddellijk te ver
laten en U te begeven naar de sectie der
Van de democratie kan men
vele andere dingen twee en
Sa" datMu£uU
--/Si»
fin niets van dit alles leverde resultaat
op De vijand leefde en bleef Iwen.Men
"oSmedê is dan tevens een der ge-
varen van de democratie aangegeven. Zy
ts een van die verschijnselen, in het be-
ït waaTan men zieh dien. ,e verheu-
Team. fS erstefbje
"Safer ook in onze dagen over ^d,
democratie wel het nodige Ce cra.
SV\/"gS..^nSundig.eenpO(
a.n vroeeen zij zich af, of die regtei
kunst gegeven diende te wordeni aan e
;a.l„ SemEene»reknUnS Sm S^d zouden
,eEen' 'stSundlrbegrip dus Maar in
Itrevmfmn de° democratie niet
staatkundige te reservereng maar haar
Se eb"e"e8ono" op grote
dat
men d»".e Sen krijg, met gebieden
erf structuren van samenleving, die an-
ders geaard zijn dan de staak
demo"d"«ieT,rn "misverstanden
;SandnénTsVamïr lespeen wor«
"S ?p"Sr lebïd wi!ns,reven
SUr grote medezeggenschap bijvoor
ïd dan zou men reeds daarom goed
doem' dit Sliet zonder meer als demoera-
"mi mogemnPtrzeggen dat de demo-
„ïle in s^tkund^lev» «tabe
^rd,'ofr«nerf£h,^mDrdZCU
üvên niet alle ruimte had geboden
"WSrS-t tereoht sons gezegdi In
een democratie wordt veel ^gek^
*eT'f, ledenen weinig geklaagd. Inder-
daad. zddz voor klacht bied. dictatuur
'"ErrU"Sun„mL echter omstandigheden
zijn waarin ook de hamocra.ie
«aatkundig leven de nodige
moet laten. Wil behoeven in t
saa-ïï®a'ïï
^ge« L» S^oe^
paalde f bepaalde grond-
Shlk."^,Afmoeten worden in-
'Tefmoat gezegd worden da. de
r m?e,inarse-géi" vomSeMig "te werk
Ï!ne van dft wSsvoorstel is een mtmg
Sïi wat men zou kunnen h°®™cdnusJf;
mocratische voorzichtlghei^i_kinc(in
immers kenden w® aliecn de staat
het democratisch bestel alleen
SnXnM^ „wïf'i JE
lyke handen. En in die toeswn
dan noc onderscheideneen
van verhoogde waakzaamheid en
„burgerlijke uitzonderings oes erste
Voorzichtigheid is hier wei oe
«ls Want democratie moge zwak
heTdanen *haar Jrach^a "ier^Sjkheid
Nationale Veiligheid We hebben het
druk met de bestrijding van sabotage
spionnage en wij kunnen mannen als U
dringend gebruiken U vertrekt
morgen naar Moskou, maar geen woord
hierover aan Uw collega-ingenieurs of
wie dan ook!"
Ik kon onmogelijk een gevoel
trots over zulk een eervolle opdracht
onderdrukken. Ik regelde mijn zaken
dat mijn jonge vrouw bij mijn ouders
ging inwonen en vertrok de volgende
ochtend naar Moskou, waar men m
aankomst dadelijk naar Leningrad door
zond en wel als student van de speciale
sectie der N.K.G D-school.
Alleen hoogst betrouwbare partijleden,
die een universitaire studie met volledig
succes gevolgd hebben worden als stu
denten tot deze scholen toegelaten Maar
is nog een zeer belangrijk vereiste:
;n moet een blanco dossier bezitten,
t zijn familie-antecedenten betreft.
Candidaten b v wier familie of van wie
althans enige familieleden in het buiten
land woonachtig zijn, .wórden k priori
niet toegelaten.
De school te Leningrad
De N.K.GD.-school in Leningrad lig!
aan de grote straatweg bij de Narva-
Poort en de Poetilov-fabrieken. Officieel
en de inwoners van Leningrad twijfe
len daar niet aan heet de school „Mi
litaire academie De hoofdingang kan
men ongehinderd passeren, maar alvo
rens aan de afdeling ..speciale sectie" aan
te kunnen kloppen moest ik tenminst»
tien scherpe controles ondergaan en het
zelfde geschiedde toen ik die eerste keer
de school verliet.
Ik werd ingedeeld bij de Economische
Achter het IJzeren Gordijn
Het is ons een voorrecht onze lezers
een drietal artikelen te kunnen aan
bieden. waarin een voormalige hoge
functionaris der Russische Geheime
Staatspolitie (N.KvV.D). Ir Sergei
K r i 1 o v. die zioh thans in veilig
heid bevindt, ons een blik gunt achter
het. IJzeren Gordijn. Het zijn geen
gloednieuwe feiten, maar afschuwe
lijke bekentenissen van een man,
die. tot beter inzicht gekomen, de
vrijheid verkoos.
Het eerste artikel wordt hierbij af
gedrukt.
Contra-Revolutionnaire afdeling waa
opleiding acht maanden duurde Er
n deze afdeling 190 studenten, di
ploegen, om de week. dag en nacht
werkten. Geen der studenten werd op
geleid voor dienst bij de geheime politie
op het grondgebied der U.S.S.R.
Het belangrijkste deel werd getraind
ior het werk in het buitenland. Daar
was b.v. een Franse. Britse, Chinese.
Scandinavische sectie, evenveel als er
belangrijke naties op de aardbol zijn De
studenten van elke afzonderlijke sectie
moeten de taal van het land waar zij
hun werkkring zullen vinden tot in ds
finesses beheersen- Daarom duurt de op
leiding in deze afzonderlijke secties 2 a
3 jaar.
Luxe-leventje
Ik maakte kennis met een student van
de Scandinavische sectie. Hij leek spre
kend op een geboren Zweed Groot,
blond, en vlot in de omgang als hij was
Ik danste met een bijzonder knap meisje,
van de Turkse sectie, die reeds de helft
van de cursus doorlopen had en vloeiend
Turks sprak. Er waren veel jonge knappe
meisjes-studenten. Het studentenleven
werd zeer veraangenaamd door de hoge
levensstandaard. Een waar luxe-leven
tje. zoals dat voor de Sowjet-bevolking
buiten de muren van de academie
slechts weinig bevoorrechten is wegge
legd. De administratie deed alle moge
lijke moeite om de studenten in te pren
ten dat zij een bijzonder gepriviligeerd;
klasse burgers vormden
Vandaar, dat de studenten i
eren in zeer smaakvol ingerichte ka-
ers wonen, waarvan elk (o zeldzame
luxe in het huidige arbeiders-paradijs!
een badkamer en een W C. heeft Tot het
meubilair behoren fraai beklede divans,
keurige nachttafeltjes en ruime berg
kasten. De studenten zijn gestoken in
schitterende uniformen, hebben sier
lijke dienstschoenen en uitnemend dienst-
ondergoed. Ook in het restaurant heers»
een prettige, bepaald gezellige en
luxueuze sfeer: aan met smetteloos wit
linnen bedekte tafels, waarop vaasje
met verse snijbloemen, eveneens m
vieren tegelijk, bij de voortreffelijke!
maaltijden: uitgebreide, fraai opge
maakte vleesschotels (een lust voor het
oog. laat staan voor de tong!) wit brood,
melk. cacao, ham, boter, ijs en verse
vruchten, een rijk menu. dat men. gans
ongewoon, zelfs in de Mess der stafoffi
cieren. de avond te voren zelf kan sa
menstellen.
Hier is het dus niet nodig gelijk de
artieiders en andere studenten in de
Sowjet-Unie in de rij te staan en zijn
bordje of bakje voedsel af te halen
Neen lieve serveuses, uiteraard alle
partijleden, bedienen de studenten en
sommige bewyzen hen nog andere dien-
Februari: water, wind en kale bomen
Grootste skischool is in de Franse
plaats Megève
Vorsten, ministers en filmsterren zijn er leerling
Megève (Franse Alpen), Febr. 1950.
Etappèl
Zeven lichamen in strakke skibroeken
kleurige anoraks trachten moei
de soepele bewegingen van de skileraar
doen. Eerst de linkerschouder
Tegelijk in de knieën buigen. Het
bovenlichaam ver vooruit.
„En avant. monsieurnaar vo
Over de dikke sneeuw van de oefen-
weide komen ze omlaag gegleden. Een
valt achterover. Een ander schiet pijl
snel door, onmachtig de voorgeschreven
draai te maken. Een angstgil schalt
de bergen. De skileraar geeft van
neden met engelengeduld zijn aanwij
zingen. En uit een egaal-blauwe lucht
glimlacht een stralende zon om dt
priolen van de klas beginnelingen op
de wydè sneeuwvlakte van Rochebrune.
In een bescheiden kantoortje van het
karakterloze gemeentehuis zetelt Kurt
Wick, de leider van de Ecole du Ski
Frangais in Megève. Het is een spor
tieve. blonde man met een bronsbruin
gezicht boven een donkere trui met het
insigne van de Franse skischool erop
als een getuigenis van zijn meester
schap op de latten. Met diepe rimpels
in zijn voorhoofd mompelt hy over
vel papier gebogen:
„Eens kijkenMarcel Moraud
heeft een collectieve lesMaurice
Besson is de hele dag naar de Mont
d'ArboisPierre Allard heeft om eL
uur een les met die Amerikaanse dan
seresin de middag kan hij bij de
proeven blijven
Kurt Wick worstelt met het gecom
pliceerde dagelijkse lesrooster van d<
school. Megève heeft tenslotte de groot
ste skischool van de gehele wereld.
Acht-en-zestig leraren zijn eraan ver
bonden. Duizenden mensen nemen er
les. Het is een heel probleem om alles
vlot te laten lopen. De leraren hebben
hun wensen en de leerlingen ook. Maar
Kurt Wick is aan zijn twintigste winter
in Megève toe en kent het klappen
de zweep nu wel.
Een goed seizoen
„Ziezo
Met een zucht schuift hij de papieren
van zich af en neemt een slok van zijn
koud geworden koffie.
„Druk
„Erg druk
Maar het is geen klacht. De school
moet het tenslotte van die paar drukke
maanden hebben. Het belooft een goed
jaar te worden. Het weer is prachtig
en van Kerstmis af is er volop sneeuw.
Veel gasten en veel leerlingen komen
„Skileraar is een riskant beroep
legt Kurt Wick uit. De leraren hebben
geen vast salaris of een andere garan
tie. Als ze werken verdienen ze en
anders niet. Regen, een slecht seizoen
en ziekte betekenen geen inkomen. Het
lesgeld is voor de leraar. Een percen
tage ervan draagt hij echter af aan de
school om de onkosten te dekken en
het uitzenden van een nationale ploeg,
de wereldkampioenschappen te
financieren. De jongeren staan vijf-en-
twintig procent van hun inkomsten af
De ouderen (die de school groot ge
maakt hebben) maar vijf procent.
„De meesten zijn echter niet helemaal
afhankelijk van de skischoollegt
Wiek uit. Meer dan de helft van de ski
leraren is namelijk landbouwer. Hun
boerderijen liggen in de omstreken van
Megève. De slappe wintermaanden lenen
zich uitstekend voor les geven. Maar
niettemin staan ze iedere morgen
vijf uur op om het vee te verzorgen
andere onvermijdelijke karweitjes
verrichten en daarna komen ze naar
school. Van de andere helft werktde
meerderheid in het houtbedrijf,
goede automonteur is met een kaarsje
te zoeken in Megève, maar kundige
timmerlui zijn er in overvloed. Prac-
tisch alle skileraren komen uit Megève
zelf. Een smid uit de Pyreneeën en
kunstschilder uit Marseille vormei
uitzonderingen.
„De mensen staan van hun vijfde jaar
af op ski's
Dat is ook zo. In hun schooltijd. Er na
in militaire dienst. In de illegaliteit var
de bezettingsjaren. In het Franse be-
vrydingsleger. En nu weer. Meesters
zijn zij. Er zijn kampioenen bij er
cordhouders. Megève is tenslotte
voor niets een van de populairste Franse
wintersportplaatsen.
fr 3000 per dag
De ene leraar na de andere loopt
binnen om zyn ski's op te bergen
het magazijn en een blik op het rc
ter te slaan. Prachtige ski's zijn erbij
van edele houtsoorten en met de naam
van wereldkampioen Emile Allais als
garantie erop. De leraren besteden er
alle mogelijke zorg aan.
„Dat is Maurice Besson. de stiefbroer
van Emile Allaiswijst Kurt Wick
naar een kleine, donkere figuur in eer
donkerblauwe anorak. Het is een var
Frankrijks beste skilopers. In tegen
stelling met zyn stiefbroer (die de
Franse skimethode met veel succe
Amerika doceert) blijft hij Megève
trouw. Een paar weken naar Davos om
er les te geven is het enige. En in de
zomermaanden werkt hij in het toe
ristenhotel, dat zijn moeder in Megève
drijft.
„En de verdiensteninformeer
ik. Kurt Wick heeft er een lijstje van
onder het glas op zijn schrijtafel liggen.
Het meest lucratief zijn de collectieve
lessen. Een klas van tien leerlingen be-
Ter beschikking der dames en heren
staan met mahoniehout gelambrizeerd'
keurige kapoerssalons en de manner
kunnen er zich zelfs om de andere da?
laten scheren.
Ziehier, de aanvang van onze daginde-
Om 7 uur opstaan. Daarna 20 minuten
ochtendgymnastiek en vervolgens toilet
maken.
Te 830 uur ontbijt, bestaande uit wit
brood, boter, cacao, melk en 2 eieren.
De cursussen vangen dan te 9 uur a
Gevangenen.
Wij moesten tegenwoordig zijn bij de
ondervraging van gevangenen en aante
keningen maken van hun antwoorden
Ook bij folteringen moesten wij a;
eezig zyn om ons te harden. De eerste
gevangene bij wiens verhoor ik tegen
woordig was werd beschuldigd
spionnage ten bate van Japan Het
Koelak een vroegere rijke boer. die
ïaar Siberië gedeporteerd
weest. Volgens ziin dossier was er bij zijn
postduif geland. Een andere
duif. welke een briefje overbracht, was
in dezelfde streek neergeschoten. Bo
vendien werd de boer verrast tijdens een
rendez-vous met een jong meisje, dat
hem een briefje had overhandigd, waar
op alleen vijf cijfers geschreven waren
Het waren cijfers van de Sowjet-code!
Tijdens zijn voorlopige verhoren be
kende de gevangene in 1937 geld in ruil
voor inlichtingen betreffende militaire
werken in de Sowjet-Unie ontvangen te
hebben.
Thans weet Jk, dat en hoe vals al di
beschuldigingen waren.
Maar toen in 1936 bestond er bij m
nog geen enkele twijfel aan de waai
heid van de tegen de Koelak ingebrachte
beschuldigingen welke deze tenslotte
vlot bekende
Maar wat zou aan die bekentenis
afgegaan zyn?
taalt tien keer 180 francs. Privé-lessen
zijn natuurlijk meer. maar kunnen
verste verte niet op tegen een klas. Het
is ook mogelijk om een skileraar
een dag, een week of een maand te
gageren. Een hele dag van 's morgens
vroeg tot donker komt op 3000 francs.
In een luxueus oord als Megève met
zijn vele schatrijke toeristen is een
gelijke regeling geen uitzondering.
Ook Koning Leopold
„Wie waren de bekendste leerlin
gen...
.Ach, we hebben er zoveel gehad
bekent Kurt Wick. Een register heeft
men er niet van. Uit zijn hoofd noemt
hy echter een heel rijtje op. In de eer
ste plaats Koning Leopold met vrouw
en kinderen. De bokser Georges Car-
pentier. Kurt von Reventlov. een van
de mannen van Barbara Hutton, de
filmster Norma Shearer, de diplomaat
Roby Rosa, de wielrenner Gérardm.
minister Paul Reynaud. Enzovoort.
„Ook Nederlanders
„Jade golfkampioen Dudok van
Heel is een uitstekend skiloper. En dan
is er nog een autorenner geweest,
diens naam herinner ik me niet m
/aren de beste leerlin
gen
Maar daar wil Kurt Wick niet op in
gaan. En geen van de acht-en-zestig
andere leraren. De klant is koning. En
zeker in een plaats als Megève. Daar-
skileraar zich nooit laat
dunkend uit over zijn leerlingen. Met
een lachend gezicht en een zonnig hu
meur verzekert hij de grootste kruk
ken, dat er duidelijke vooruitgang t<
bespeuren valt. Maar wat hij later op
zijn boerderij vertelt, is niet bestemd
van de wintersportgasten
ALFRED VAN SPRANG
ii
Mijn vorig opstel eindigde ik door met u samen van een sorbet te genieten.
We gaan nu een heel andere Arabische omgeving binnen, namelijk dé
moskee. Dit woord duidt de Islamietische plaats van aanbidding aan. Maar
het betekent voor ons eenvoudig een gebouw. De oorsprong is echter heel
wat verhevener. Het is van het woord medsjid, dat afgeleid is van het werk
woord sadjada, d.w.z. met het voorhoofd gedurende het gebed de grond aan
raken, vandaar dus de betekenis: plaats, waar men dit doet (huis der ge
beden). Bij de moskee behoort de minaret. Dit is de ronde toren, vanwaar
de Muzelmannen, die geen klokken mogen gebruiken, vijfmaal daags door
de z.g. moëdzim tot het gebed worden geroepen. De oorsprong van minaret
is de volgende: het Arabische menara is afgeleid van nar (vuur) of van
noer (licht). Het woord beduidt dus: de plaats waar vuur of licht is, dus
vuurtoren. Later kreeg het de betekenis van toren in het algemeen.
is Arabisch en betekent daar werkelyk
rechter. Het is afgeleid van het werk
woord kada, d.w.z. beslissen, bepalen,
verordenen.
Bij dit woord sluit gemakkelijk het
woord d e y aan, een benaming voor een
Arabisch vorst. In onze geschiedenis
kwamen we nog al eens in aanraking
met de dey van Algiers Dit woord komt
van het werkwoord dai (samenroepen)
Het was namelyk een zendeling belasi
met de taak de gelovigen tot de Heilige
Oorlog samen te roepen. In 't begin van
de 18e eeuw is de naam vrij algemeen,
naar men zegt, in pacha veranderd. Ook
de woorden sofa, tarief, tarra, siroop,
douane, zijn van Arabische afkomst.
Sofa betekent: een rustbank voor het
huis. Een divan was oorspronkelijk een
register, later beambtenzaal en zelfs sofa
Voor de betekenisovergang moet men
weten dat het eveneens de plaats aan
duidde. waar de beambten die registers
bijhielden en dat het dus ook tolkantoor
en douane kon gaan beduiden. Bij die
vergadering der beambten zat men in de
rondte op kussens van een zeer grote
sofa en daarom heeft men de naam divan
in die sofa gegeven.
Tarief en tarra zijn in de middel
eeuwen, toen de handel tussen Arabieren
en Italianen zeer belangrijk was, overge
nomen. Stroop of siroop komt van het
Arabische sarab (drank).
Ten slotte hebben we in artisjok een
Arabisch woord te zien dat langs allerlei
omzwervingen -al vroeg tot ons is geko
men en ook weer begint met het lid
woord (al-harsüf).
Ik hoop u duidelijk gemaakt te hebben
dat uw Arabische taalkennis verre van
gering is. al kunt u die taal spreken noch
Den Haag. Dr F. C. Dominicus
Bij de Moskee behoort ook de K
Dit woord betekent lezen of voordragen.
De Mohammedanen hebben dit, als zovele
andere dingen, van de Joden overgeno
men. Het Hebreeuwse kara is lezen,
vooral in de zin van bestudering der
Heilige Schrift.
We spraken hierboven van Islamietisch.
We hebben echter nog niet nagegaan wat
dit woord eigenlijk betekent. Natuurlijk
is het: tot de I s 1 a m behorend, maar dan
verder is er dit aan toe te voegen:
Aslama beduidt: zich overgeven of on
derwerpen n.l. aan de wil Gods. Dit is
een der voornaamste kenmerken der leer
die Mohammed predikte. Hij noemde
zelf Islaam. En zijn volgelingen kregen de
woord dat
dezelfde stam afkomstig is. In dezelfde
sfeer hoort het woord kalief thuis. Dit;
beduidt: plaatsvervanger (van de Pro
feet namelijk).
■oord houri betekenit gazel
overdrachtelyk: jongeling of meisje dat
zwarte oogappels heeft, terwijl het
•.eer helder is. Mohammed had be
loofd dat degenen die door hun geloof
dapperheid in het Hemelse Paradijs
zouden komen, daar zulke meisjes
den vinden.
beduidt: datgene wat heilig
van de toegang slechts aar
zekere personen is geoorloofd- De tegen
woordige betekenis wijkt van de oor
spronkelijke in zoverre af dat het woord
thans ook de vrouwen zelf. dus niet de
plaats alleen, waar ze zich bevinden,
kan aanduiden.
Wanneer we nu tot wat gewoner zaken
uit de Arabische wereld afdalen, mogen
zeker in deze tyd, wel in de eerste
plaats de koffie noemen
verbastering van het Arabische kahwe
of kahwé. Het was lange tijd de naam
de wortel van het woord
betekent: een afkeer hebben van spijs,
omdat hij de eetlust wegneemt. De koffie
werd later zo genoemd, omdat hy wak
ker houdt, een afkeer van slaap doet
ontstaan De Mochakoffie had een zeer
bedwelmende en dronkenmakende kracht
Daaruit is de naam nog gemakkelijker
te verklaren. In 1615 werd ze te Venetië
ingevoerd. In 't Italiaans heet
f komt van het werkwoord ga-
rafa (scheppen). Garoff is een vaas,
water over de handen der
gasten giet. Men weet ook uit de Bijbel
dat het wassen in het Oosten enigszins
anders plaats heeft dan bij ons.
Gember heeft een wat langere weg
afgelegd dan de karaf. In 't middelneder-
lands vindt men gengber. ghineber. maar
ook ghinghebare. zinziber en andere vor
men In t Frans heet ze nu nog gingem-
bre Al deze woorden komen voort uit
het Arabische zanjabil
Mousseline ontleent haar naam
aan die van een stad Ze ligt op de rech-
teroever van de Tigris en heet Mosoe! I
Daar is veel handel in lichte stoffen; die
naar haar genoemd zijn.
Ook het woord mum
bische oorsprong, ofschoon de Egyptena-
Er wordt nog steeds hard ge
werkt aan de nieuwe weg
Rotter dam-Amsterdam. Een
fraaie opname van het afgra-
vingswerk bij Nootdorp
Internationaal Bach-festival
te Wenen
Van 1 t/m 15 Juni.
Van 1 t/m 15 Juni zal te Wenen het
internationale Bach-festival worden ge
geven. dat op J Juni wordt geopend
door het Weens Philh. Orkest oJ.v. Her-
bert von Karajan en m m v. Jehudi Me-
nuhin. Alle belangrijke werken van
Bach worden uitgevoerd. Ook de Weense
..Symphoniker", de Wiener Sangerkna-
ben. de grote koren en de bekendste
solisten werken er aan mee. Als diri
genten worden genoemd Paul Hindemith.
Otto Klemperer. Herman Scherchen en
Josef Krips. Ook zullen in tal van plaat
sen nabij Wenen, die in de muziekge
schiedenis historische betekenis gekre
gen hebben, grote concerten worden ge-
DE ROBOTS
Eureka! is 't niet wonderbaar,
Is het niet geniaal bedacht
Een mechaniek dat willig wacht
Op een toekomstig strijdgevaar;
Dat automatisch hoort en ziet
En alles doet wat men gebiedt.
Dit practisch oorlogsmateriaal.
Dat de soldaat van vlees en bloed
Naar men beweert vervangen moet.
Kost stuk voor stuk een kapitaal,
Doch geld speelt bij geen enk'le Staat
Een rol wanneer 't om vechten gaat.
Zo'n „Robot" is een soepel man;
Wanneer hij niet meer nodig is.
Dan geeft het hem geen ergernis
Als hij geen arbeid vinden kan;
Hij wordt eenvoudig opgepakt
En ergens in een kast gekwakt.
Dat is een koopje voor de Staat!
Geen steun of overbruggingsgeld
Voor zo'n gefabriceerde held.
Want, zo het in de regel gaat:
Is 't vechten tot een eind gebracht.
Dan wordt de zuinigheid betracht.
Gré Kempen-Sterkenburg
Het Rode Kruis heeft thans 23 rampendepots
Bestemd om bij ongelukken eerste stoot op te vangen
(Van een c
tf achter bij de brug.
gedachten het meest met dit
woord zijn verwant. Het Arabische,
mümija betekent: asphalt (aardpek) de
stof, waarmede men lijken balsemde.
Het woord nabob betekent een schat
ryk man. Het werd vroeger ook nabab
geschreven en was oorspronkelyk „hoge
ambtenaar, onderkoning in het ryk
de grote Mogol. Via het Portugees is
de Europese talen overgenomen.
Saffraan komt van het Perz.-Arab
betekent crocus. Vandaar de beteke-
geel. Hoe men aan de uitdrukking
komt: „Hij heeft er evenveel verstand
saffraan vreten"
niet geheel duidelijk, tenzij men er m
wilde zeggen dat zulke fijne zaken als
saffraan niet tot het menu van onze
melkleverancier behoorden.
Zelfs het doodgewone woord suiker
schijnt uit het Arabisch voort te komen
Asi sukkar betekent kiezel, fijn zand of
suiker. Toch zeggen de geleerden dat ook
zonder bemiddeling van 't Arabisch de
Perzische vorm, die ouder is. in Europa
doordrong.
Over elixir
1 i x i r. men kan het al raden
woord dat begint met het Arabische
lidwoord Het is el-iksir In de goud
makerskunst is ikslr de steen der wijzen,
de substantie, welke bewerken moest dat
onedele metalen in edele veranderden.
Later is het een algemeen middel gewor
den om het menselijk lichaam te gene
zen. te versterken en te verjongen Van
daar dat in sprookjes nog de term levens
elixir voorkomt.
Ik heb Indische mensen vaak over de
kadi horen spreken, als ze de rechter
of rechtbank bedoelden. Ook dit woord
verslaggevers)
Leiden was dezer dagen de plaats,
aar het 25ste Rampendepót
Nederlandse Rode Kruis, in tegenwoor-
an jhr G. M. Verspijek. direc-
het Rode Kruis en onder de
vrolijke tonen van het Leidse politiemu-
ziekconps werd ingeriaht.
Die vrolijke tonen waren louter
danken aan het feit. dat het politii
ekcorps die ochtend repeteerde 1
het lokaal gelegen naast dat waarin hi
Rampendepót is opgeslagen. Het is toch
bijzondere omgeving daar aai
Pieterskerkgracht in Leiden. Want
steen in het portaal van het gebouw
zegt, dat J. Kneppelhout daar in 1856
„Tussenschool" stichtte En J. Knep
pelhout is niemand anders dan Klik
spaan, de sohrijver van Leidse studenten
schetsen.
Er valt over zo'n Rampendepót ook iets
te verklikken. NI. dit, dat het Rode
Kruis ermee bewijst over een verziende
blik te besohikken en lering uit de ge
beurtenissen van de voorbije oorlog t(
hebben getrokken.
Wat het eerste betreft: bij de inrich-
n-g van een Rampendepót denke mer
eerder aan grote ongelukken, dan aar
oorlog. Al zal het Rampendepót bij eva
cuatie en andere oorlogsgevolgen belang
rijke hulp kunnen geven aan zieken,
zwakken, ouden en daklozen.
Niet minder dan negentig bedden be
vinden zich in een Rarmpendepöt, met alle
hulpmiddelen, inventaris en verzorgings-
mogelijkheden, die men zich denken
kan. In die inventaris is de les
oorlogsjaren verwerkt. De houten krib
ben van weleer zijn vervangen door
uiterst liohte metalen bedstellen van ge
laste stalen buizen, die in een ogenblik
elkaar gezet kunnen worden. Aan de
bespanningen en matrassen
ring van vele practiserende
officieren te pas gekomen; de 270 dekens
zijn geperst en gepakt in speciaal voor
dit doel door het T.N O. in Delft ontwor-
geprepareerde grote papieren
zakken.
De dekens kunnen daarin, zonder ooit
geklopt te worden, desnoods 25 jaar
mot-, vocht- en stofvrij bewaard worden,
t een enorme besparing aan arbeid
geld geeft. Hierbij speelt de ervaring
van het Amerikaanse leger, dat op
Nieuw-Guinea in de jongste oorlog voor
millioenen aan dergelijke goederen door
ocht verloor, een grote rol. Kleine ste
vige houten kisten bevatten lakens,
handdoeken, slopen, kruiken, verband-,
middelen en andere benodigdheden en|
ook hierbij is een uiterste efficiency toe
gepast. Alle kisten zijn gesloten met
Lipssloten, doch de sleutels, waarover d#
speciaal voor de Rampendepots opgeleide
helpers en helpsters beschikken, passen
alle op al die sloten. Moet dus een Ram
pendepót uit Leiden ingezet worden in
Amersfoort of Groningen, dan kunnen
de helpers daar er terstond mee overweg,
zonder er zich om te bekommeren of
sleutel misschien nog ergens in
Leiden ligt
We zouden door kunnen gaan alle ver
nuftige hulpmiddelen op te noemen die
het Rode Kruis hier samengebracht
heeft. Samengebracht om. als er een
groot ongeluk geschiedt een overstro-
rrungs- of stormramp tdenkt U eens aan
Borculo, aan de overstroming van de
Wieringermeer, aan een ontploffing of
-en grote ramp), terstond gereed te staan
et perfecte hulpmiddelen.
Zeven ton gaat er in de eerste 43 de
póts zitten, die thans ingericht worden.
Drie en tachtig moeten er in totaal ko-
Het Rode Kruis zal een gedeelte
der jaarlijks binnenkomende gelden en
giften voor deze Rampendepóts bestem-
In dit verband is het wellicht goed
n te herinneren, dat het Gironum-
/an het Hoofdbestuur van het Rode
Kruis 22120 is. Aanbeveling behoeft dit
erk naar onze stellige overtuiging niet-
Of wel? Er is ergens in Nederland
:n beheerder van een openbaar ge
bouw, in wiens gezin het atoombom ge-
zoals in Uw en ons gezin, druk
besproken wordt. Eén kamer van dat ge
bouw zou Rampendepót worden. Maar
laat de vrouw van de beheerder nu juist
daar haar waslijnen exploiteren! En dus,
wel jammer, maar het Rampen
depót moest maar elders ingericht wor
den, want de was in Nederland is een
gróót ding. zo gevaarlijk kan de atoom-
>m niet zijn!
Wat een geluk, hebben wij. staande in
Klikspaan school in Leiden gedacht, dat
het Rode Kruis tenminste de lijn met
trekt, maar zorgt dat er iets is, als ec
iets losbarst.
Neem een doos echte
CAS T ILLES
TEGE*
VERKOUDHEID
