Opnamen uit de 350-jarige
liet Leidse gymnasium
geschiedenis van
22444
NIÉUWE LEIDSCHE COURANT
2
WOENSDAG 11 JANUARI 195J
Zo oud en zo nieuw.
Rector Bake: onderwijsvernieuwer
Alexander Bake, eerste rector
was in do bewogen jaren na 1830 ee
vernieuwing.
n
In het eerste verslag van „den staat
des Stedelijken Gymnasiums, te Leyden,
Na afloop van den Jaar-Cursus, begonnen
den 26 November 1838 en geëindigd met
Junjj 1839" zegt hij o.a. na een uitvoerig
betoog over het al of niet gewenste van
het zg. strafpensum:
„Immers zoolang het onderwijs geen
mechanisraus is, en daarin menschen met
menschen te doen hebben, zóó lang zal
men naar een onfeilbare methode om
jongelieden te leren denken, bevatten en
het geleerde te onthouden, om hun de
wetenschap in te storten en liefde tot de
wetenschap in te boezemen, zoeken als
raar den steen der wijzen".
Wij hóren het rector Bake zeggen of
liever: wij zien het hem zeggen. Het
moet wat vreemd geweest zijn voor zijn
tijdgenoten déze ongetwijfeld zeer waar-
dige tnan in zijn lange, nauwsluitende,
donkere Jas, het ernstige gezicht boven
het hoge. enge boord en de brede som
bere das. zulke toegefelijke woorden over
de jeugd te horen uiten.
Welluidende theorieën
En rector Bake durft nog verder gaan.
Klinkt het niet ongelofelijk in 1839: „In
alles eene geleidelijke opklimming en op
volging in het oog te houden, niets te
behandelen en geen arbeid op te leggen,
dan'die binnen het bereik van de krach
ten der leerlingen ligt,.... en eindelijk
tot dat alles den tijd te nemen en
niets te overhaasten, met andere woor
den, .den tijd en de natuur niet vooruit,
te .loopen, maar eerder'te dienen. Doch
wie erjtent niet, dat hier zeer veel van
de geschiktheid der leeraars en nog meer
van die def leerlingen afhangt, en dat.
wat de bijzonderheden eener leerwijze
betreft, de eene meer geschikt voor deze.
de andere voor gene soort van leer
lingen zal mogen gehouden worden?"
Desalniettemin zal het nog ruim 60
70 jaar duren, vóór dr Maria Montessori
de strijd voor de vrije ontwikkeling van
het kind begint en, verbeten vechtend,
langzaam, langzaam-aan wint. De 19e
eeuw was de eeuw der theorieën en de
26 ouder-paren, die bij de openbare pro
motie en prijsuitreiking op Woensdag 26
Juni 1839 in de Stadsgehoorzaal aan
wezig zijn geweest, zullen de mooie vol
zinnen van rector Bake zeer ernstig en
welluidend gevonden hebben, maar van
een nieuwe geest zal hun niets gebleken
zijn. De hervorming van het onderwijs
aan deze inrichting lh 1846 draagt ten
minste geen kenmerken van een zodanig
doorbrekend inzicht Men dokterde wat
aan klassenstelsels en breidde het pro
gramma uit: hoofdzakelijk' ten nutte van
hen; die het gymnasium niet als voor
bereiding voor universitaire studie, maar
"als directe oefenschool voor het leven
wilden gebruiken.
Rector Alexander Bake heeft die her-
(Advertentie)
ALLES DUURDER
20 Goedkoper
Stadsritten vanaf 60 cent
Telefoon uitsluitend
vorming niet meer meegemaakt. Op 16
Mei 1844 stierf hij na een ziektè van
zeven maanden aan de gevolgen van een
toch nog geopereerd abces in de heup.
Hij werd slechts 53 jaar oud. Zijn leer
lingen betreurden hem zeer, evenals zijn
talrijke vrienden.
J. I. Bake, die bij de dood van zijn
vader het gymnasium bijna doorlopen
had en op 7 Augustus 1844 naar de
hoogste klas werd bevorderd, verliet bij
het begin van de volgende cursus de
school. Alexander Jacques Josias Bake
werd als rector opgevolgd door dr W.
H. D. Suringar. Maar Bake's Latijnse
leerboeken bleven nog jaren in gebruik.
„TUINBOUW EN PLANTKUNDE"
De afdeling Leiden e.o. van de Kod-
Ned. Mij voor Tuinbouw en Plantkunde
houdt op Woensdag 18 Januari een ge
wone ledenvergadering in „Het Gulden
Vlies". Aan de orde komt o.a- een be
langrijke wijziging van het huishoudelijk
reglement, alsmede bestuursverkiezing.
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN.
GEBOREN: Willemina C, d. van H
Vlieland en W van Leeuwen: G.erarda
Th A W, d. van C J Vink en G W Schra-
ma; Wijnand A. z. van M Binnendijk en
E A E Zühlsdorf; Leonardus A, z. van M
Piek en A A J v d Berg; Johanna A, d. v.
W F van Spronsen en J A Korswagen;
Johanna, d. van N de Meij en. S C Brons-
geest; Gijsbertus D, z. van P v Houten
en A C Valkoog.
OVERLEDEN: W Ravensbergen, man,
51 jr; H Schieving, man, 81 jr;-J Crama,
huisvr. van Mieremet, 86 jr; M Zwaan,
vrouw. 89 jr; M M Berkheij, dochter, 1
maand.
Directie der N. S. bezocht
de Leidse spoorwegrverken
Hedenmorgen om 9.52 uur arriveerde
aan het station te Leiden per extra-
dicseltrein uit Utrecht de volledige di
rectie der Nederlandse Spoorwegen, om
een bezoek te brengen aan de Leidse
Spoorwegwerken. Nadat de verschillen
de werkzaamheden aan het station wa
ren bezichtigd, ging men, weer per
extra-diesel, naar het spooremplacemcnt
aan de Haagweg, waar de goederen
loodsen in ogenschouw werden genomen,
alsmede het nieuwe Seinhuis.
De directie toonde zich over de gang
van zaken zeer tevreden. Tegen 1
keerde het gezelschap naar Utrecht te
rug.
Prof. A' van Itterbeek
Prof. A. van Itterbeek te Leuven, die
benoemd is tot buitengewoon hoogleraar
aan de Leidse Univ. zal tevens optreden
als tijdelijk directeur van 't Kamerlingh
Onnes-Laboratorium.
Prof. van Itterbeek is directeur van
het instituut voor lagere temperaturen
en natuurkundige toepassingen te Leu
ven. waar hij ook colleges zal blijven
geven.
Het 's nachts parkeren van
auto's niet strafbaar
De kantonrechter te Leiden deed gis
teren uitspraak in de principiële zaak
tegen 5 inwoners der gemeente Katwijk,
onder wie de bekende advocaat mr J- v d
Plas. Het betrof hier het gedurende de
nacht zonder vergunning van B- en W.
op de openbare weg parkeren van
auto's. Mr v. d. Plas werd bij verstek
ontslagen van alle rechtsvervolging. Ook
de andere KatwUkers werden vrijge
sproken.
Gemeentelijke uitbreidingsplannen
bedreigen onze tninbouwgronden
GEMEENTEBESTUUR VAN LEIDEN DILIGENT
Ir J. M. Riemens, voorzitter van de ad- die het ten
viescommissie van het agrarische bedrijf
in Zuid-Holland cn directeur van het
bekende proefstation te Naaldwijk, heeft
gisteravond op een door de afdeling
Leiden van de C.B.T.B. georganiseerde
bijeenkomst in „De Harmonie" verklaard,
dat het gemeentebestuur van Leiden bij
uitbreidingsplannen rekening zal
houden met de belangen van de tuin
bouw. Het is er van overtuigd, dat het
niet aangaat, tuinbouwgronden zonder
meer te onteigenen. Ijverig wordt dan
ook uitgezien naar uitwijkmogelijkheden
en de genoemde adviescommissie verleent
hierbij haar volle medewerking. De moei
lijkheden, die voor Leiden aan dit vraag
stuk zijn verbonden, moet men, aldus
ir Riemens, echter niet onderschatten.
Spr! wees ér in zijn causerie over
betekenis van de grond voor de tuinder
en de maatschappij allereerst op, dat
het bouwen van woningen, het aanleg
gen van vliegvelden en het vestigen
industrie beslag moet worden gelegd op
slechte gronden. Het is niet de 'bedoeling
van de agrariër om tegen te werken,
het laat hem alleen niet onverschillig
welke gronden worden onteigend. Het
bestaan van de tuinder wordt vernietigd,
als zijn grond wegvalt en hij van gezag
hebbende zijde geen uitzicht krijgt op
nieuw terrein, dat zeker even vruchtbaar
als het afgestane. Het devies van de
agrarisohe adviescommissie is dan ook:
•n goede tuin voor een goede tuin!
Met teleurstelling moest ir Riemens
constateren, dat de bouwkundige diensten
dikwijls te weinig op deze aspecten let
ten. Hij drong er op aan de autoriteiten,
De 375ste geboortedag der Leidse universiteit
wordt sober gevierd
De nadruk valt op het wetenschappelijke
Op Woensdag 8 Februari a,s. zal het zoals bekend is 875 jaar geleden zijn,
dat de Leidse universiteit werd opgericht. Deze geboortedag der Leidse Alma Ma
ter zal natuurlijk in traditionele luister worden herdacht, al zal de nadruk dit jaar
meer worden gelegd op het wetenschappelijke en culturele. Dit staat, zoals be
grijpelijk, in verband met de lustrumvieringen van de studentenverenigingen,
i Duinkerken) en prof. dr P. Minderaa
;r „De betekenis van het Christen-
De bekende oüd-alumni-dagen worden
dit jaar gehouden op Zaterdag 4 en
Zondag 5 Februari. De Zaterdag is ge
wijd aan - de wetenschap. Alle facultei
ten hebben zich beijverd een aantal
sprekers aan te zoeken, waarvan men
kon veronderstellen, dat zij hun audito-
rium zullen boeien. Sommige colleges
zullen zelfs de belangstelling trekken
vaii oud-alumni buiten de betreffende fa
culteit. Zo spreken voor 'de juridische fa
culteit prof. mr K. L. J. Enthoven, ge
wezen secr. van Staat voor staatkun
dige hervormingen in Indonesië, en mr
A. A. L. F. van Dullemen, procureur-ge-
héraal bij het Gerechtshof te Amsterdam.
Hun ortderwerpen zijn resp. „Staatkun
dige hervormingen in en met betrekking
tot Indonesië" en „De 'plaats der politie
ln de staat".
T)é colleges worden voor iedere fa
culteit gevolgd door een gezamenlijke
lunch. Des avonds heeft in de Schouw
burg een voorstelling plaats door het
Leids Studenten-Toneel.
In verband met de lustrumvieringen
door het L. S. C. en de V.V.S.L. heeft
de diescommissie er ditmaal in afwij
king van de vorige jaren van af gezien
om een speciale dies-toneelvoorstelling
te organiseren. Zij heeft echter het Leids
Studenten-Toneel bereid gevonden, om
voor de deelnemers aan de diesviering
een aparte, en wel de eerste voorstel
ling te geven van het toneelstuk, waar
mee de studenten in de maand Februari
een tournee door ons land zullen gaan
maken ten bate van het Nederlands Stu
denten-Sanatorium. Het stuk waarmee
wordt opgetreden, is een Russische farce.
„De quadratuur van de cirkel" genaamd,
en geschreven door Valentine Kataev.
Zij steekt de draak met de Russische
jeugdbeweging uit de z.g. P.E.N.-periode.
Het stuk werd geschreven in 1928 cn
werd in Moskou met veel succes opge
voerd.
In de Zuiderkcrk.
De bijeenkomst van de Christen Stu
denten-Raad op Zondag 5 Februari heeft
als gewoonlijk plaats in de Zuiderkerk
'aan de Lammenschansweg. Sprekers zijn
prat, ök'W. J- M. A. Asselb'ergs (Anton
dom voor de universitaire gemeenschap".
De onderwerpen, die hierbij ter sprake
komen, houden nauw verband met de
zeer actuele problemen van de geeste
lijke en zedelijke verzorging van de stu
dent enerzijds en die van de grondslag
van de universiteit anderzijds.
De diesrede zal door de rector magni-:
ficus. prof. dr B. A. van Groningen wof-
den uitgesproken op Woensdag 8 Fe
bruari in de Zuiderkerk. Aanvang vol
gens traditie om 2 uur n.m. De diescom
missie rekent er op. dat iedere deel
nemer zoveel mogelijk zelf voor huis
vesting zorgt. Indien dit echter niet mo
gelijk blijkt, zal de commissie gaarne
haar bemiddeling verlenen. Zij roept
daartoe ieder op, die in die dagen zijn
logeergelegenheid niet voor vrienden of
kennissen nodig heeft, zich in verbin
ding te stellen met het Prytaneum.
zien hiervan voor het zeg
gen hebben, te bewegen een en ander met
de grootste zorg te behandelen.
Over de houding van de tuinder tegen
over zijn grond merkte spr. nog op, dat
deze de zwaarste eisen moet stellen. Het
productievermogen dient op peil te blij
ven. Bemesting en ziektebestrijding be
horen, tot de voornaamste factoren. Kort
om: de tuinder mag zijn grond op de
meest intensieve. wjjz,e vertroetelen.
Als de vuilnisemmer zoek
raakt of kapot gaat
Reeds diverse raadsstukken voor
de zitting van 23 Januari
Op verzoek van verschillende raads
leden heeft de burgemeester toegezegd,
de raadsstukken die reecte klaar zijr
eerder dan de agenda toe te zenden. Voor
de raadszitting van 23 Januari zijn thans
enkele stukken verschenen.
B. en W. stellen de raad voor, hel
bedrijfskapitaal van de gemeentelijke
vo '.ksered'i e tbank te verhogen met
f175.000 en te brengen op f450.000.
Voorts om medewerking te verlenen
aan de aanschaffing van leermiddelen
voor de R.K. lagere school Haarlemmer
straat 32 (kosten f142).
Ook om mr J. Th. Vermeulen opnieuw
te benoemen tot tijdelijk leraar ln de
staatswetenschappen aan de H.B.S. voor
meisjes (wegens nog durende ziekte van
mr M. V. Polak).
Tenslotte stel'len B. en \V voor, een
besluit te nemen inzake de vervanging
van huisvuilemmers bij zoekraking of
beschadiging (ingeval dit een gevolg is
van een ondoelmatig gebruik). B. en 'V.
schrijven aan de raad:
„De gebruiksduur van een emmer
wordt op 10 jaren gesteld, zodat vervan
ging en herstellingen van emmers bin
nen die termijn voor rekening van de
gebruikers komen. Deze regeling werd
in de afgelopen periode gevolgd en heeft
goed voldaan. Het komt ons gewenst
voor, dat de te betalen bedragen van
een en ander in de verordening worden
opgenomen. In de bedragen, verschuldigd
wegens vervanging der emmers, dient
o.i. enige differentiatie te worden ge
bracht. naar gelang van de duur van
het gebruik der emmers. Aangezien de
emmers per woning zijn geregistreerd
cn d'us bij verhuizing achter blijven, zijn
wij uit billijkheidsoverwegingen van
oordeel, dat de directeur van genoemde
dienst de bevoegdheid moet worden toe
gekend om van het tarief af te wijken,
indien daartoe in verband met de wis
seling van gebruikers der emmers rede
lijke aanleiding bestaat. Herstellingen
aan en vervanging van emmers tenge
volge van beschadiging of slijtage na
verloop van 10 jaren ma de uitgifte in
bruikleen, dienen door de gemeentelijke
reinigimgs- en ontsmerfongsdienst koste
loos te geschieden. Is herstelling of ver
vanging te wijten aan een .niet zorgvul
dige behandeling der emmers, zulks ter
beoordeling van de directeur, dan blij
ven de gebruikers echter voor de kosten
daarvan aansprakelijk. Hertelde of ver
vangen emmers behoren uiteraard eigen
dom van de dienst te blijven."
B. en W. hebben zich de bedragen voor
vervanging als volgt ingedacht: 2 jaren
na de uitgifte f5.50. 4 jaren f4 50, 6 ja
ren f3.50. langer f3. Voor herstelling:
nieuwe bodem f2.58, andere herstellin
gen f 1.20.
Zuid-Afrika verstrekt weer tussen
tijdse invoervergunningen. Elke impor
teur mag onder bepaalde beperkingen
150 pet der f.o.b. waarde van zijn omzet
in de eerste 6 maanden van 1949 invoe
ren. De auto-industrie, wijnhandel en
dagbladbedrijven zijn van deze regeling
uitgezonderd.
„Avifauna"' zal duizenden vogelliefhebbers
naar Alphen aan den Rijn trekken
Aan de inrichting van het park wordt hard gewerkt
Aan de uitwerking van de grootse
plannen van de heer G. van der Brink,
die te Alphen aan den Rijn een vogel
paradijs wil stichting, dat zijn weerga
in ons land en wellicht zelfs in Europa
niet zal vinden, wordt met man cn
macht gewerkt.
Reeds vorig jaar werd een bescheiden
begin gemaakt met de inrichting
„vogelparadijs'-',
begonnen
Op 3 h:a. grond werd
liefhebbers van vogels
mochten de verzameling gratis bezich
tigen. Inmiddels werd een handelsfirma
opgericht voor de export van „eigen-
kweek" Ook kreeg men octrooi op de
naam „Avifauna". Dit park zal het cen
trum vormen voor bezoekers, die .tegen
betaling, honderden bezienswaardige,
exotisohe vogels zullen kunnen bewon
deren. In het voorjaar vindt de officiële
opening plaats. De oppervlakte van het
park zal dan 9 h.a. bedragen,
Een vijver, met een oppervlakte van
60 x 40 m. is feeds aangelegd. Rond deze
vijver komt eeh wandelpadL dat men via
betonnen trappen van de grote „weg"
zal kunnen bereiken.
Langs de vijver komt een hoge heu-1
vel, waarover een waterval. Honderd
en-veertig m3 water zal per uur over
de wand naar omlaag storten. De val
zal vijf meter breed en drie-emeen-halve
meter hoog worden. Afln;de voet van
de waterval zullen forellen, zwemmen.
Op de heuvel zullen "voorts. terrassen
worden ingerichL.yan -waaruit men een
prachtig overzicht"'over een groot- deel
van het park krijgt- Op de openingsdag
(18 Mei) hoopt de heer Van den Brink
voorts klaar te zijn met het sousterrain
en de eerste verdieping van een restau
rant, die plaats bieden aan ongeveer
vijf honderd personen. Zo nodig, zal het
restaurant worden uitgebreid.
Teneinde „Avifauna" via de grote ver
keersweg te kunnen bereiken en ter
voorkoming van moeilijkheden met het
parkeren van auto's, zal tussen de Rijks
straatweg en de tuin een parallelweg
worden aangelegd. „Avifauna" zal ook
over het water te bereiken zijn. Er
wordt een haven aan de Rijn gegraven,
waardoor het zelfs mogelijk wordt, dat
bezoekers vatf het vogelparadijs een
tocht per watertaxi's over de Zuidhol
landse meren kunnen maken.
Er staan nog veel plannen op papier.
Zeker is echter, dat Alphen aan den
Rijn duizenden bezoekers zal trekken.
De bewoners van deze plaats zullen al
len betrokken worden in de feestelijk
heden, die met de opening van het park
vergezeld zullen gaan.
De „Cotax" ging gister
middag „in zee"
Mr dr P. G. Knibbe nam de eerste
order aan.
Dé „Cótax" is gistermiddag „in z
gegaan." In „Amicitia" vond de officiële
opening plaats. De voorzitter van de
coöperatie, de heer W. C. A. Kerkhof,
heette in het bijzonder welkom de heren
mr dr Pr G. Knibbe. secretaris van de
K. v. K. te Leiden, de heer J Visser,
directeur van de V.V.V., vertegenwoor
digers van vervoersorganisaties e.a.
Dank bracht hij aan de ziekenfondsen te
Leiden, de inspecteur van politie, mr P
C. Breed veld. het gemeentebestuur en in
zonderheid de heer G. P. E. Weyer.
Mr dr P G. Knibbe bracht de „Cotax"
hulde voor het genomen initiatief. Spr-
kende de moeilijkheden van dichtbij om
concurrenten bij elkaar te brengen en
hen te dóen samenwerken. Bij de K. van
K. te Leiden heerst grote voldoening over
het feit. dat dit werk tot stand is geko
men. Hij sprak de hoop uit. dat de
„Cotax" een bedrijf zou worden, waarop
Leiden trots zoü kunnen zijn. Met deze
woorden en de beste wensen van de K.
v. K. besloot spr. zijn woorden.
De heer W. Margadant bracht de geluk-
i de 1
B.N.
Mr dr P. G. Knibbe kweet zich
voorts met grote nauwgezetheid van hel
noteren van de eerste order. Een rond
gang langs het tentoongestelde wagen
park. die hierna volgde, bevestigde de
prima opzet van de coöperatie. B en W.
en de commissaris van politie hadden be
richt van verhindering gezonden.
Nieuwsflitsen uit de omstreken
Alphen aan den Rijn
Oude drinkwaterput ontdekt
Bij graafwerken in een tuin gelegen
aan de Rijnzijde van de Julianastraat is
een vier a vijf meter diepe put ontdekt,
welke in het einde van de 17e en het
begin van de 18e eeuw als drinkwater
put moet hebben dienstgedaan ten be
hoeve van de Franse Kostschool, die in
vroeger tijden in de buurt van de vind
plaats heeft gestaan.
Door een toeval is men op deze put,
die goed drinkwater bevat en tot dit
doel opnieuw in gebruik zal worden ge
nomen. gestoten Men vond reeds eer
der op deze plaats enig Romeins en in
heems vaatwerk, dat echter in fragmen
ten aan de vergetelheid werd ontrukt.
Inleiding van prof. dr Gaillard voor
„Volksontwikkeling"
Voor het Instituut voor Volksontwik
keling van het Nut van 't Algemeen
hield prof. dr Gaillard uit Leiden onze
vroegere plaatsgenoot, in hotel „Cen
traal" een zeer interessante en leerzame
inleiding over: „Onderzoekingen met ge
kweekte weefsels". De belangstelling was
groter dan gewoonlijk, toen de heer Tolk.
bij ontstentenis van de voorzitter, de
heer A. Huisman, de bijeenkomst met
een kort welkomstwoord opende.
De bedoeling van prof. Gaillard is, om
drie onderwerpen te behandelen in twee
spreekbeurten. De eerste avond werden
Warmonds burgemeester: „Is Nederland
zelf niet een minderheid
„Et kan me de grote desillusie van onze jongens
zo goed voorstellen"
Opgewekte en sombere klanken in de raad
De gemeenteraad van, Warmond was in
voltallige vergadering bijeen. Terugzien
de op 1949 wees de burgemeester, jhr mr
Von Fisenne, er op, dat er verheuging
was over de behouden thuiskomst van
verschillende Warmondse jongens uit In
donesië. maar ook rouw om de twee ge
vallenen. Spr. betreurde het, dat de grote
offers zijn gebracht voor een eerlijk doel,
dat niet kon worden verwezenlijkt. De
woorden van de Koningin hebben spr. en
vele anderen opgebeurd. Gezien Haar
grondwettelijke positie kon Zij niet
anders handelen, in de overtuiging, dat
het de wil Gods was.
Vooral het grote onrecht en het leed
aan belangrijke minderheden moet met
name voor onze Koningin wel zeer
schrijnend zijn geweest. Hoe leven wtj
immers niet dagelijks bekommerd oi
zorgen van een of andere minderheid: het
zwakke, zieke of hulpbehoevende kind-
de ouden van dagen.... de geestelijk mis
deelden. Het ligt in onze natuur, dat onze
sympathie naar hen uitgaat. Denken wtf
aan kerkelijke en politieke minderheden.
Ze zjjn hier in Nederland immers niet op
gegroeid met de gedachte, dat de meer
derheid alles mag hebben en krijgen. De
minderheden dienen eveneens aan hun
rechtmatige trek te komen. Is Nederland
zelf niet een minderheid te midden der
volkeren? En heeft ons land zelf niet
recht op erkenning en respect door een
„Vergeef mij;" aldus'Vervolgde spr. „dat
ik wellicht te veel uitweid over dit punt.
Maar de grote desillusie van onze jon
gens in Indonesië kan ik mij zo goed
voorstellen en begrijpen. Ik hoop, dat zij
ook door de woorden en gedachten van
onze Koningin zullen zijn opgebeurd en
hun plaats in de maatschappij zullen vin
den, niet met eèn gemoed vol teleurstel
ling, maar met een gemoed van berus-
In de verdere toespraak wees spr. op
de prettige samenwerking ln de raad, op
de veie tot stand gekomen werken en de
verwachtingen voor 1950. Er waren ook
sombere klanken: Warmond krijgt géén
bouwvolume voor 1950, moet f 34.000.—
aan ondernemingsbelasting terugbetalen,
voorts het Leidse merenplan. Spr. her
dacht de heer J. Heitlager.
De agendapunten.
Besloten werd tot opheffing van de
woningbouwver. „Warmunda" en tot
stichting van een woningbedrijf. De Chr.
Korfbalclub mag al van het nieuwe ter-
;in gebruik maken.
De rekening voor 1947 werd aangebo
den, die een batig saldo te zien gaf van
r—
Peli99 en de lekkere
wijting
Deze week arriveerde in „Avifauna"
een achttal jonge pelikanen. Het zijn
echte lekkerbekken, die uitsluitend
gevoerd wensen te worden met wij
ting. De vogels zijn gekortwiekt,
maar bij één van hen bleek dit niet
voldoende te zijn gebeurd. Het dier
vloog in een boom en na een af
scheidsgroet aan het park, ging het
met koddige vleugelslag- de nieuwe
omgeving 'in. Maar „Peii" kon de wij
ling niet missen. Tot vreugde van de
eigenaar kwam hij uit eigen bewe
ging naar het park terug en voegde
zich weer bij zijn soortgenoten.
Plaatselijke commissie alcohol-bestrijding
bij snelverkeer geïnstalleerd
Prof. mr j. M. van Bemmelen voorzitter
De heer J. A. Hippe, bureau-houder
van de Vereniging Alcoholbestrljding bü
Snelverkeer, heeft gistermiddag in „Het
Gulden Vlies" de Leidse commissie van
deze organisatie geïnstalleerd. Zij be
staat uit de heren prof. mr J. M. van
Bemmelen, mr P. C. Breedveld, inspec
teur van de verkeerspolitie, J. H. de
Jong, directeur van de gem. reinigings
dienst, G. E. E. Kuyntjes, directeur van
de Ambachtsschool, dokter L. W. van
Liebensteln, J. J. F. van der Meer, ver
tegenwoordiger van de B.B.-N., J. G.
Boon, namens de B.O.VA.G., en H. Ziin-
derman Sr.
De V.A.S. is 20 jaar geleden opgericht
en om haar werk zo effectief mogelijk te
doen, besloot zij ln de voornaamste
plaatsen locale commissies in het leven
te roepen, die ook tot doel hebben de ge
varen, die het gebruik van alcoholhou
dende dranken door bestuurders van mo
torrijtuigen yoor de openbare veiligheid
oplevert, te bestrijden. Vorig jaar werd
in Amsterdam de eerste plaatselijke
commissie opgericht. Leeuwarden, Mep-
pel en Middelburg volgden spoedig en
nu is er dus ook een in de Sleutelstad.
Prof. Van Bemmelen maakte geen be
zwaren tegen het voorzitterschap en
mr Breedveld was bereid het secreta
riaat op zich te nemén.
Kolengeld: Bri t/m Co
Morgen (Donderdag) zijn aan de beurt
voor het afhalen van de „kolen-gulden'
de letters Bri t.m. Co.
Zenclingsfilm „Gaat uit in de wereld'
in April klaar
LEIDSE KERKGANGERS FIGUREERDEN
De Zendingsfilm „Gaat uit in de
wereld", die thans in opdracht van de
Verenigde Nederlandse Zendingecorpo
raties te Oegstgeest door Multifilm te
Haarlem en onder regie van de heer
Hattum Hoving te Bloemendaal wordt
gemaakt, hoopt men begin April klaar te
hebben. Zij heeft een speelduur van een
half uur en is vervaardigd met het oog
merk bij het kerkpubliek belangstelling
voor de Zending te wekken. Er is over
het algemeen wel interesse voor het werk
der Zending, maar telkens weer blijkt,
dat deze aan de oppervlakte ligt. Men
wil nu trachten, door middel van het
beeld de houding der kerkgangers tegen
over de arbeid in de heidenlanden meer
overtuigd te doen worden Alle Zendings
corporaties hebben te kampen met een
tekort" aan films. En de rolprenten, die
er zijn. zijn voor het merendeel ver
ouderd. Daarom werd het maken van
een nieuwe film als een noodzakelijkheid
gevoeld.
De meeste opnamen zijn in Leiden ge
nomen, en wel jl. Zondag, gisteren en
vandaag in de Pieterskerk Uit het kerk
publiek was een aantal figuranten ge
komen en de heer J. Landc&aat, die belast
was met de supervisie bij deze werk
zaamheden, toonde zich vol lof over hur
Prof. mr E. M. Meijer»
zeventig jaar
Prof. mr. E. M. Meijers, sinds 1910
hoogleraar in het burgerlijk recht en
internationaal privaatrecht aan de Rijks
universiteit te Leiden, is gisteren zeven
tig jaar geworden. Zoals onze lezers be
kend zal zijn onder meer uit het
enige tijd geleden geplaatste artikel in
de rubriek „Bekende landgenoten thuis"
is prof. mr Meijers de bewerker van
een nieuw Burgerlijk Wetboek. Op 23-
jarige leeftijd promoveerde de thans
70-jarige te Amsterdam met lof op een
proefschrift over „Dogmatische rechts
wetenschap". Het spreekt vanzelf, dat
de dag van gisteren niet onopgemerkt
bleef.
geduld sprankelende medewer
king". Ter afwisseling en „tijdiversnel-
ling" zette een hunner onder een gezel
lig kopje leut in de consistorie zelfs een
spraakwaterval op touw. terwijl enkele
anderen met een voordraehtje voor het
voetlicht traden. Zo weren er toch
kwartieren (van de zeven lange uren!»,
die om vlogen
In de kerk heeft op deze dagen zeer
veel bedrijvigheid geheerst. Niet alleen
voor de film, maar ook wordt het meubi
lair geschilderd Gelukkig hebben beide
werkterreinen elkaar niet in ernstige
mate gestoord, ofschoon de heer Land
zaat het wel pech noemde, det nu juist
de banken geverfd moesten worden.
BESTUURSLEDEN
„NATUURWETENSCHAPPELIJK
ONDERZOEK"
Bij K B. zijn benoemd tot lid van het
bestuur van de Bi)z. Organisatie voor
toegepast natuurwetenschappelijk onder
zoek t.b v. de Volksgezondheid o.a. Prof
dr R Remmelts en Prof dr D. J. Steen
huis, beiden te Leiden en Dr J. M.
Planteijdt te Noordwijk aan Zee.
Ter Aar
C.B.T.B.-ers bijeen
De afdeling Ter Aar van de C.B.T.B.
hield haar jaarvergadering, Voorzitter
was de beer Joh. van Eijk Dzn. In zijn
openingswoord zei hij, dat de bedrijfs-
uitkomsten voor de ene tuinder goed en
voor de andere minder goed waren. Het
verenigingsjaar is rustig verlopen
Bij de bestuursverkiezing werden de
heren L. Verduyn en J- Froolik herkozen.
De stemming voor voorzitter is uitge
steld. De heer J. Aantjes, bestuurslid
van de afdeling Holland-Brabant, behan
delde voorts enige vragen van de dag
Zes leden maakten van de gelegenheid
om vragen te stellen gebruik.
Sfeer in 't gezin?
De „Nieuwe Leidsche" er inl
ongeveer f 13.000. De rekening water
leidingbedrijf 1948 werd voorlopig vast
gesteld. Tot lid van de commissie van ad-
als bedoeld in art. 8 van de woon-
ruimtewet werd benoemd de heer C. P
Oosterom. Zonder bemerkingen stelde
men de verordening regelende de jaar
wedden en rangen van de gemeente
ambtenaren vast.
Aan de orde kwam hierna het voorstel
tot wijziging van de verordening rege
lende de beloning van het personeel der
gem. vrijw. bran weer, alsmede het voor
stel tot aanleg van een brand-alarmin-
richting. De heer Van Vliet ging hierop
uitvoerig in. Hij vroeg, of de voorzittei
iets bekend was van een rijksregeling
hierover. De heer Nijman stelde de vraag,
of het college de mogelijkheid heeft over
wogen om aan te sluiten bij de Leidse
brandweer. De voorzitter betoogde, dat
een centrale regeling van het brandweer
wezen op groot verzet van de gemeenten
stuit. De gemeente zou een stuk autono
mie moeten prijs geven. Het voorstel
werd, nadat het van alle kanten was be
licht. aangenomen.
In verband met de steunverlening aan
kleine zelfstandigen werden de begrotin
gen 1949 en 1950 gewijzigd. Goed gevon
den werd het verstrekken van een geld
lening onder verband van tweede hypo
theek op de voet van de financierings
regeling woningbouw 1948 t.b.v. dc bouw
in een woning aan de Jan Steenlaan.
Ter tafel werd voorts gebracht een
voorstel tot aanleg van een drinkwater
voorziening voor de Sweilandpolder
Uitvoerig lichtte de voorzitter deze zaak
toe. Algemeen vond men het plan uit
stekend. B. en W. zullen verdere voorbe
reidingen treffen.
Over de industrialisatie werd weer lang
geboomd. Op een vraag van de heer Nij-
deelde de voorzitter nog mede, dat
W. zich niet voetstoots bij het terug
betalen der ondernemingsbelasting zullen
neerleggen. B. en W. bleken over de
gang van zaken weinig te spreken te zijn
Noordwijk
Filmavond C.N.V.
De Chr. Besturenbond organiseerde
?n filmavond in „Seinpost". Door de
filmdienst van het C.N.V. werd de film
vertoond „Naar vernieuwing der samen
De samenkomst werd geopend door de
heer D. v. d. Niet, die wees op de bete
kenis van dit /propagandamiddel. Ver
volgens werden enkele films vertoond
over de Karei Doorman en N.-Amerika
Vóór de hoofdfilm werd gedraaid sprak
de heer v. Beek uit Den Haag een kort
propagandawoord. In de film „Naar ver
nieuwing der samenleving" is een syn
these tot stand gekomen tussen verhaal
en organisatiegedachte. Het verhaal loopt
goed en de ontwikkeling is niet gefor
ceerd. De conclusie: „er is perspectief in
de weg der chr vakvereniging", is zeer
aanvaardbaar. Het C.N.V. heeft met de
ze film een goede greep gedaan en de
heer v. d. Niet was de tolk van alle aan
wezigen toen hij de heren v. Dorp en
v. Beek dank bracht voor het gebodene.
Schletver. „Blijft voor 't land"
De wlsselmedallles werden deze keer
gewonnen door: F. van Oosten met 98
pnt in de le klasse, J. v. d. Burg met 99
pnt in de 2e klasse en H. v. d. Meulen
met 94 pnt in de 3e klasse. Bij de dames
was het mevr. Luschen die het hoogste
aantal punten behaalde, n.l. 96. In de
2e klasse werd de medaille definitief ge
wonnen door J. v. d. Burg met 9396
99 pnt.
Tegen lantaarnpaal gereden
Gisternacht reed een auto van een
Katwijkse taxi-onderneming, bestuurd
door W. W„ met grote snelheid tegen een
lantaarnpaal, hoek BeeklaanHerenweg
De lantaarnpaal werd vernield, evenals
een bord van de A.N.W.B.. Ook de auto
werd beschadigd, maar de chauffeur
kwam er gelukkig met een bloedneus af.
Chr. Hist, jongerengroep
De CH. jongerengroep vergaderde
onder leiding vpn de heer F. A. van
Spanje. In zijn inleidend woord wees
spr. op het wezen van de groep. De be
doeling is een oordeel te krijgen over de
verschillende politieke groeperingen en
deze te bezien vanuit het Christelijk
standpunt. De spreker van deze avond,
de heer D. Hendriks uit Leiden, ontwik
kelde enkele gedachten over de volks
vertegenwoordiging. Hij gaf een duide
lijk beeld van de betekenis van het par
lement; het ontstaan, werkzaamheden en
doel. Na de pauze bleef men nog enige
tijd gezellig bijeen, waarna sluiting
volgde.
Noordwijkerhotil
Propaganda-avond „Wilskracht"
De propaganda-avond van de tafelten
nisclub „Wilskracht" was zeer goed be
zocht. Er werden enkele aantrekkelijke
wedstrijden gespeeld, waarbij de toe
schouwers duidelijk konden zien, dat ta
feltennis waarlijk geen kinderspel is-
Jammer genoeg kon Wout Heemskerk,
die in de Nederlandse ploeg moest in
vallen, niet spelen.
verschillende typen van weefsels behan
deld. Spr. besprak de methode om een
stukje weefsel op steriele wijze in een
voedingsbodem te brengen. Talrijke
lichtbeelden werden getoond, waarop de
voor ieder weefsel eigen structuur dui
delijk naar voren kwam. Vervolgens
werd met grafische voorstellingen aan
getoond. dat er verband bestaat tussen
het aantal celdelingen, waarbij verschil
lende grootheden (zoals het aantal cel
len per cm2, de voeding, de temperatuur
enzeen belangrijke rol spelen.
Na de pauze werd een aanvang ge
maakt met het tweede onderwerp „On
derzoekingen betreffende de geslachts
cellen". Op 23 Januari zal prof. dr Gail
lard hier nog nader op ingaan. De heer
Tolk vertolkte de dank der vele aan
wezigen.
Vrucht van samenwerking
Door de drie plaatselijke speeltuin
verenigingen is onlangs een „Centrale"
in het leven geroepen. Deze samenwer
king zal ook gaan resulteren
in de uitgave van een gemeen
schappelijk or-gaan. „Bloemhof" en
„Ouds'hoorn" bezaten reeds een maand>-
blaadje, maar dit zal ophouden te ver
schijnen. In het nieuwe blad zullen naast
het algemene nieuws de verenigingen
hun eigen rubrieken krijgen. Half Febr.
verschijnt het eerste nummer.
Nog drie pond zwaarder
Vorig jaar werd in de Rijn een karper
gevangen van 22 pond. Het „bakbeest"
herkreeg zijn vrijheid in de vijverbij
„Avifauna". Alle vis uit de crude Vij
ver is deze week overgebracht naar' de
nieuw gegraven, veel grotere ruimte. De
karper bleek in blakende welstand te
verkeren en was drie pond zwaarder
geworden.
Hillegom
Feestavond „Jahn"
Ter gelegenheid van het 20-jarig be
staan der Chr. gymn-astiekver. „Jahn"
werd gisteravond in hotel„Flora" de
burnrevue „Toen en nu" opgevoerd.
Ds Chr. Eerhard opende de uitstekend
bezochte 'samenkomst. Hij bracht naar
voren, dat het lichaam een gave Gods is.
We mogen dat lichaam trainen, maag we
dienen te waken voor twee uiterste stro
mingen. n-1. het spiritualisme, dat alle
lichaamsoefening verwerpt en het corpu-
lisme, dat de lichaamsoefening overdrijft.
In het daarna opgevoerde programma
kwamen verscheidene mooie tafereeltjes
voor. o m. „Elfendans in bet middernach
telijk uur" en „Strijd en overwinning".
De oudere leden gaven goede staaltjes
gymnastiek te z/ien. terwijl de leider, ae
heer G. J. Wietfoa-ar. enige oefeningen aan
de rekstok en de door vele Hillegommërs
geschonken nieuwe brug ten- besté gaf
Vele afgevaardigden voerden het woord.
Namens de oud-leden bood de heer J.
Grabe een nieuwe verenigingsvla-g aan,
terwijl het cadeau der burgerij een
brug werd overhandigd door de heer
G. Zonneveld.
Aan het slot van de a-vond weTd de
heer Wiethaar gehuldigd Hij ontving
fraaie cadeaux. De voorzitter van „Jahn",
de heer A. J. Schouten, sloot de avond
op de -gebruikelijke wijze.
Laat die wagen maar staan.;....
Zondagmorgen omstreeks half 12 werd
de politie opgebeld, dat op de Weere-
steynstraat twee personen uit een-luxe
auto waren gestapt en hard hollende
warén verdwenen'iri'de richting Benne-
broek. De politie, die direct ter plaatse
was. heeft de auto, welke defect bleek,
naar het bureau laten slepen, 's Middags
meldde zich de eigenaar, de heer v. M.
uit Bloemendaal. Hij zeide, dat hij. met
zijn auto had deelgenomen aan de Gr.oe-
nendaalrit 1950 Toen de auto een defect
kreeg, was hij met zijn medepassagier
uitgestapt en naar de Zandlaan alhier
gesneld, om daar met andere deelnemers
te kunnen meerijden naar het eindpunt
te Heemstede. De auto werd daarop, na
vertoon van de nodige legitimatiebewij
zen. vrijgegeven.
SIZO 1 is er Zaterdag in geslaagd,
in een mooie wedstrijd één van zijn ge
vaarlijkste concurrenten, n.l. A.M.V.J. 1
uit Amsterdam, met 2—0 te klóppen»
SIZO staat nu geheel alleen aan de kop.
Katwijk
Politie KatwijkHeemstede 3—2.
In een aardige sportieve bekerwedstrijd
heeft het Katwijkse politie-elftal gisteren
met 32 gewonnen van zijn collega's uit
Heemstede. Met rust was de stand 1.1.
Katwijk nam daarna een 21 voorsprong,
maar Heemstede liep de .achterstand in
(2—2). Toen besliste Katwijk de strijd
met een goed doelpunt (3—2).
Katwijk aan Zee
Benoeming
Mej. A. v. d. Kloot, leidster van de
kleuterschool van het Zeehospitium, is
benoemd tot -hoofd van deneutrale
kleuterschool te Voorschoten.
Chr. Landarbeiders bijeen.
Gisteravond werd in Casa Cara een le
denvergadering gehouden van de afde
ling Katwijk van de Ned. Chr. Landar-
beidersbond. De voorzitter, de heef C. v.
d. Plas, opende en heette in 't bijzonder
welkom de secretaris, de heer A, C.
Berkhey, die na lan-ge ziekte weer aan
wezig mocht zijn. Het hoofdbestuurslid,
de heer P. Stokman uit Leiden, gaf een
uitvoerige uiteenzetting omtrent de stand
van zaken betreffende de besprekingen
tussen werknemers- en werkgeversorga
nisaties over het looncontract in de bol
lenstreek. In verband met de wet op de
aardappélmoeheid waren besprekingen
gevoerd over de verstrekking: van aard
appelen aan de landarbeiders als een ge
deelte van de inkomsten in de vorm van
enkele roeden tuingrond. Ten slotte Afer-
den de lonen zelf nader beschouwd en
de voorgestelde en gevraagde verhoging.
Spr. deelde mede, dat er nog geen over
eenstemming is bereikt op verschillend®
onderdelen. Spoedig zal weer geconfe
reerd worden en daar per 1 Januari
eventuele wijzigingen zullen gelden, zul
len spoedig besluiten volgen. Nadat de
bestuursverkiezing een herbenoeming.had
gebracht van de heren J. Zwaan en W.
Varkevisser, volgde nog een bespreking,
waarna rondvraag en sluiting. De verga
dering was zeer goed bezocht.
„Volksonderwijs".
De afdeling Katwijk van „Volksonder
wijs" vergaderde gisteravond. De leiding
berustte bij de heer W. Panman. De jaar
verslagen over 1948 en 1949 gaven uiting
van een gunstig ontwikkelend vereni
gingsleven. De bestuursverkiezing bracht
een herbenoeming van- mej. D. W. Brand-
se en de heer W. Panman, terwijl in de
vacatures A, Verdoes en mevr. Vooijs
werden gekozen mej. Wiersma en de heer
Fiool.
Hoog en laag water
Donderdag 12 Jan.: hoog water 9 07 en
21,39, laag water 4.41 en 17.11 uur.
