Jlicttmc £tih$che UTimraiit
Amerika laat Formosa los en Londen
erkent het Rode China
Verdrinking in slootwater oorzaak
van Schallenbergs dood
Wist U
VRIJDAG 6 JANUARI 1950
BUREAUX: Hogewoerd 103.
Dir. en redactie: Tel. 20408. Abon
nementen: Tel. 22710. Advertentie
afdeling: Tel. 23375.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: f 4.15 p. kwartaal;
f 0.32 per week.
ADVERTENT1ËNf 0.18 per millimeter.
(Bij contract belangrijke korting).
Dertigste jaargang No 8013
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHRISTELIJK-N ATION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
^Stantwastlcft Is gfirtlweti
myn bert ia tcgficospoct"
JEUGD ACHTER
TRALIES
Zie pag. 3
STORM OVER AZIE
Dit Is de ontknoping van het drama, dat Formosa heet. President Truman heeft
het hoge woord gesproken. De Ver. Staten zullen geen militaire hulp naar For
mosa zenden. Dean Acheson, de Amerikaanse minister van Bult. Zaken, verklaarde,
dat Formosa beschouwd moet worden als een deel van het Chinese grondgebied.
De erkenning van de Chinese communistische regering wordt op dit tijdstip nog
voorbarig geacht. Resumerende, Tsjang Kal Sjek dient zich zelf te redden, zonder
Amerikaanse steun en voor Engeland is de weg vrjj het rode bewind te erkennen,
want het heeft de diplomatieke betrekkingen met het nationalistische China
verbroken.
Op een persconferentie heeft Dean
Aoheson belangrijke verklaringen afge
legd, waarvan wij hier het essentiële
weergeven. Het was, volgens het State
Department, niet noodzakelijk met het
teruggeven van Formosa aan China te
wachten, totdat er een vredesverdrag
was gesloten. Het argument, dat inter
ventie op Formosa door de Ver. Staten
mogelijk was, omdat men dit eiland
technisch kon beschouwen als een deel
van het bezette, vijandelijke gebied van
Japan, noemde hij „juridische haarklo-
Amerika wenste niet betrokken te
worden in het Chinese' conflict. De
kwestie der Britse erkenndng van com
munistisch China, was een aangelegen
heid, die Londen aanging. In geen geval
zou de Amerikaanse politiek gewijzigd
worden, omdat degenen, die het over
grote deel van China beheersen, Ame
rika niet vriendschappelijk gezind zijn.
Er zal geen militaire hulp naar For
mosa worden gezonden, noch advies ge
geven aan de Chinese strijdkrachten op
Formosa en de „open-deur-politiek" der
Ver. Staten geldt ook voor dit eiland.
Aan Sjang Kai Sjek zal slechts hulp
van economische aard worden verstrekt.
Echter worden andere staten gewaar
schuwd tegen pogingen om invloedssfe-
- ren in China te scheppen of er regimes
te vestigen, die onder buitenlandse con
trole staan- Er bestaat dus niet de min
ste twijfel, maar onder de huidige om
standigheden, zal Amerika geen poging
doen om te voorkomen, dat de Roden
ook op Formosa de baas worden, als
Tsjang Kai Sjek niet bij machte is, het
eiland te behouden. En dit kans is
gering.
„Een München voor de V.S."
De meeste Democraten tonen zich In
genomen met de verklaringen van
Truman en Dean Acheson, maar enJkele
Republikeinse Congresleden hebben er
scherpe critiek op uitgeoefend. Senator
Knowland gaf Truman de schuld voor
de débacle in China, waardoor zowel de
veiligheid van Amerika als die der we
reld in gevaar wordt gebracht. Het feit,
dat Engeland het rode China erkende,
was een droeve zaak.
Voorts wilde hij weten, of na Enge
land, ook Amerika van plan was, de re
gering van Peking te erkennen. De Ame
rikaanse marine in het Verre Oosten
moest direct versterkt worden. Het
werd tijd, de buitenlandse dienst in Azië
eens „wakker te sohudden". Amerika
behoorde niet te zwichten voor de inter
nationale. communistische chantage!
De andere Republikein, Kenneth
Wherry, voorspelde, dat er een tijd zou
aanbreken, waarop de verklaring van
Truman in de geschiedenis zou worden
beschreven als de „smadelijke dag van
München voor de Ver. Staten".
Inmiddels heeft Washington aan de
Amerikanen op Formosa, ongeveer een
twee honderd-tal, geadviseerd, met spoed
het eiland te verlaten- Zoals gezegd,
heeft de Britse regering de diplomatieke
betrekkingen met het nationalistische
China verbroken en zo juist ontvangen
wü het Reuter-telegram, dat Engeland
de Chinese communistische regering
heeft erkend.
De erkenning van de Chinese
nistische regering door Engeland betekent
in de eerste plaats, dat het net van com
munistische organisaties voor propaganda,
spionnage, wapentransport en aankoop
van voor de oorlog onontbeerlijke grond
stoffen versterkt zal worden door eer
groot aantal consulaten in het Verre
Oosten. Dit netwerk is reeds zeer dicht;
het zal nu onverbrekelijk worden.
Wat Nederland 'betreft, dit zal
Indonesië moeten overleggen, voordat het
zijn gedragslijn ten aanzien v
nistisch China kan bepalen.
Indonesië is slechts bereid
tisch China te erkennen als het zelf er
kend wordt. Misschien is de Sowjet-Unie
bereid, China hiertoe toestemming te ver
lenen, gezien de gTote voordelen, welke
ambassade met een grote staf van
personeel en een netwerk van consulaten
voor Sowjet-Rusland oplevert. Sowjet-
Rusland zelf kan dan erkenning weigeren
ver een toelating van Indonesië tot
de V.N. zijn veto uitspreken, terwijl het
dank zij de Chinese ambassade en consu
laten toch vaste voet in Indonesië krijgt.
Prins Bernhard leert Spaans
heet van de naald
Prins Bernhard stelt het op prijs, de
redevoeringen, die straks in Zuid-Ame-
ika in het Spaans tot hem zullen wor
den gericht, te kunnen verstaan en deze
dezelfde taal te beantworden. Daarom
leert hij de taal thans aan boord van de
Karei Doorman, met behulp van een
gramofooncursus.
Voor wapenhulp klopt Tsjang aan
dovemans oren
Fotograaf haalde slechts zijn
camera te voorschijn
En de helpers van de deurwaarder
gingen er van door
Het simpele verschijnen van een pers
fotograaf heeft de deurwaarder in De
venter er tot nog toe van weerhouden
een huis te ontruimen.
Het gaat hiér om een winkelpand aan
de Boxbergerweg 80 aldaar. Het is eigen
dom van een politieke delinquent. Het
beheersinstituut had het pand verhuurd
aan een zakenman, H. B., wiens hoeden
en pettenwinkel gebombardeerd was. Hij
werd gesommeerd op 1 Januari het huis
van de p.d. te verlaten, doch zijn nieuwe
winkel is pas over enkele weken gereed.
Hij vroeg enig respijt, maar gisteren ver
scheen een deurwaarder met personeel
om het pand te ontruimen.
Een der hulpkrachten van de deur
waarder weigerde mee te werken. Een
ander wilde alvast beginnen met de in
boedel op straat te zetten, toen uit een
hoek in de winkel de persfotograaf Nij-
land te voorschijn kwam om een plaatje
te maken. De helpers van de deurwaar
der voelden er niets voor, in een dergelij
ke situatie in de krant te komen en ze
gingen er vandoor. Tot drie maal toe liet
de deurwaarder andere krachten aanruk
ken, maar allen gaven er de brui van.
De deurwaarder beloofde ten slotte, dat
hij vandaag terug zou komen. Zal hij zijn
dienaren een masker voordoen?
NADJAMUDDIN OVERLEDEN
Oud-premier Nadjamuddin van Oost-
Indonesië, die enige tijd geleden veroor
deeld was tot 3M» jaar gevangenisstraf
wegens malversaties, is overleden. Hij
was reeds geruime tijd lijdende aan een
hartkwaal, in verband waarmede hij
voorwaardelijk in vrijheid was gesteld.
Eeuwenoude fundamenten in
Noordwijkerhout
Bij opgravingen rond- de Ned. Herv.
kerk te Noordwijkenhouit, het z.g. „Witte
kerkje", is het fundament van een
priesterkoor uit omstreeks 1500 ontdekt.
De funderingsen kloppen met een be
kende gravure van Spillman uit om
streeks 1700 .waarop de kerk staat afge
beeld met er achter de ruïne van het
priesterkoor. Binnen dit koor werd een
fundaent van omstreeks 750 jaar geleden
ontdekt. Waarschijnlijk is dit een kleiner
priesterkoor. Het was reeds bekend, dat
een kleine kerk in Noordwijkerhout
vroeger is uitgebreid tot een grotere.
COMMISSIE VOOR PROBLEEM VAN
DUITSE VLUCHTELINGEN
Er is een commissie opgericht, die de
gevolgen van het vraagstuk der 10 mil-
lioen vluchtelingen in West-Duitsland op
de West-Europese verhoudingen zal be
studeren. De voornaamste geestelijke
groeperingen van het Nederlandse volk
zijn officieus vertegenwoordigd. Secre
taris-penningmeester is drs G. H. L. Zee-
gers, Nassauplein 3, Den Haag.
Jhr VAN WEEDE BIJ DE PAUS.
De Paus heeft de Nederlandse gezant
bij de Heilige Stoel, jhr mr M. W.
Weede, in audiëntie ontvangen.
Gisteravond is in Leiden opgericht
een R.K. regionaal bureau voor paeda-
gogische beroepskeuze.
Eindelijk het langverwachte communiqué
MAAR WAAR WERD IIET LIJK GEVONDEN?
De p.g. bij het Haagse Gerechtshof verstrekte ons de volgende mededeling over de
zaak Schallenberg:
De justitie heeft een onderzoek ingesteld naar aanleiding van het op 14 September
1944 vinden van het lijk van F. Schallenberg in Den Haag. Daar op het lijk geen
sporen gevonden werden, die op misdaad konden wijzen, en evenmin omstandig
heden bekend waren, die in die richting gingen, werd verlof tot begraven gegeven.
Nadat enige dagen later door een rijks- legd, aldus het communiqué
reoheroheur aan de justitie mededelingen Schallenbergs dood en de effectentirans-
gedaan waren, dat hij met Schallenberg
korte tijd tevoren onderhandelingen had
gevoerd over het leveren van effecten,
die afkomstig zouden zijn van zekere
Mucke, werd hierin voor de Justitie aan
leiding gevonden om alsnog sectie op het
"k van Schallenberg te gelasten.
De gerechtelijk deskundige kwam tot
de conclusie, dat de oorzaak van de dood
F. Schallenberg is geweest verdrin
king in slootwater (een aan voornoemde
rijksrechercheur aangewezen ondiepe
plaats bleek na onderzoek onjuist te zijn
geweest), dat geen verschijnselen zijn ge
vonden, welke zouden kunnen wijzen op
geweld van buiten uitgeoefend, noch van
vergiftiging, zodat geen aanknopings
punten voor misdrijf aanwezig waren.
Niettegenstaande deze verklaring zijn
door de Haagse politie, zomede door eeD
rechercheur uitgebreide en kundige on
derzoeken ingesteld, welke eveneens tot J
de conclusie geleid hebben, dat geen aan
knopingspunten voor misdrijf aanwezig
Met aan zekerheid grenzend» waar
schijnlijkheid is gebleken, dat vorenge
noemde, over effecten gevoerde onder
handelingen met aan Mucke toebehoren
de effecten, niets uitstaande hebben
gehad.
Blijkbaar heeft Schallenberg over de
herkomst van deze effecten óf gefanta
seerd óf zich iets wijs laten maken. Im
mers toen aan bovengenoemde rijksre
chercheur een zevental effecten als mon
ster geleverd waren, zogenaamd afkom
stig uit de voorraad effecten van Mucke.
is na onderzoek vastgesteld kunnen wor
den, in welke handen deze effecten ge
weest zijn. Gebleken is, dat dit andere
personen waren dan Mucke.
Zijn er derhalve geen aannemelijke
aanwijzingen aan te voeren, dat Schallen
berg vermoord zou zijn, meerdere rede
nen kunnen bestaan hebben voor zelf
moord.
Reeds eerder liet hij zich uit levens-
oe te zijn. Zelfs heeft hij onder een of
ander voorwendsel naar een snelwerkend
vergif gevraagd.
Zijn huiselijke en financiële omstandig
heden waren treurig. Hij was gedagvaard
op 15 September 1949 dag na zijn
overlijden als getuige voor een Bij
zonder Gerechtshof te verschijnen, waar
hij door de politie zou worden voorge
leid, omdat hij aan een vorige oproep
niet had voldaan.
Ten slotte geeft ook de omstandigheid,
dat Schallenberg zijn huis in de nacht
van 13 op 14 September 1949 heimelijk
verliet, zijn armbandhorloge, dat hij
altijd droeg, zo ook zijn geld achterliet,
mede te denken.
Welke van deze redenen ten slotte de
doorslag heeft gegeven, valt, nu Schallen
berg zich daarover niet mondeling of
schriftelijk uitgesproken heeft, niet met
zekerheid vast te stellen.
Vele vragen blijven
Dit zijn dan dus de wekén lang t
beide onthullingen over de zaak Schal
lenberg, die volledige opheldering
van zaken zouden geven.
Wij zijn gerust- noch tevreden gesteld.
Wij zouden graag een aantal vragen
ver d*l communiqué gesteld hebben,
dien het ons zoals aanvankelijk
beloofd in een persconferentie
verstrekt. Het niet nakomen van
uitdrukkelijk gegeven, belofte is, gezien
de talrijke duisternissen, die het com
muniqué laat bestaan teleurstellend en
verwonderlijk.
Het communiqué gaat ervan uit. dat de
„moordgeruchten" ten aanzien van Schal
lenberg zijn voortgekomen uit een
onjuiste mededeling aan een rijksrecher
cheur. Er is een verkeerd verband ge-
actie waarvan sprake was. Dat Schallen
berg vermoord zou zijn baseerde de
rijksrechercheur op een onjuiste mede
deling teD aanzien van de vindplaats van
Schallenbergs stoffelijk overschot, zegt
het communiqué.
.Schallenberg", zo lezen wij. „kwam
door verdrinking In slootwater en
i, aan de rijksrechercheur, die het
moordidee opperde, gewezen ondiepe
plaats, bleek na onderzoek onjuist te
geweest.
weten, w e 1 k e plaats de
rechercheur als vindplaats werd aange-
Ons is ook een vindplaats aan-
l. Op die pliats was de sloot óók
ondiep. Wij kunnen niet aannemen,
nze zegsman onwaarheid- sprak toen hij
na de plaats aanwees. Als dus de diepte
an het water beslissend ls voor
raag zelfmoord of moord, dan blijven
zij aan het laatste vasthouden. Want
nan met watervrees als Schallenberg
zoekt de dood niet in een sloot en zeker
et ln een ondiepe sloot
Waarom ls de juiste vind/plaats niet in
het communiqué vermeld? Als Schallen
berg dan tóch zelfmoord pleegde, wi
n kan men dan naet zeggen waar?
Het communiqué komt tot geen enkel
resultaat. Er zijn géén aanwijzingen dat
Schallenberg vermoord zou zijn. Er be
staan wel „meerdere redenen voor hel
:n van zelfmoord". En dan wor
den de oude argumenten opgesomd, die
reeds eerder door de Haagse politie
■erden genoemd en door ons en anderen
•eerlegd zijn.
Er waren bij deze man, zowel voor
moord als voor zelfmoord véle aanlei
dingen. Wij kunnen niet aannemen, dal
de Justitie na een zó nauwgezet onder
zoek als zU voorgeeft, dat is ingesteld,
daarvan niet op de hoogte zou zijn
Want Schallenberg heeft het blijkt
uit het communiqué, onderhandeld i
effecten.
Er waren- wèl mensen op de hoogte
Schallenberg's nachtelijke wandeling op
14 September 1944.
Op al deze hier rijzende vragen geeft
het communiqué geen antwoord,
maakt de nevel om Sohallenberg
dichter Daarom hebben wij aan dit i
muniqué niets en de justitie heeft
niets aan. Een persconferentie zou
middel geweest zijn wantrouwen althans
ten dele weg te nemen.
Oudewater in rep en roer
Gedupeerden dienen hun rekening
in bij de regering.
De Amsterdamsche Bank heeft zich
gevestigd in het kantoor van de gefail
leerde Oudewatersche Bank. Tevens zou
zij vandaag alle gedupeerde beleggers
circulaire zenden, waarin zij zich
bereid verklaart, de zaken voort te zet-
en ter vergoeding van de „good
will" aan de curator gedurende 3 jaar
50 pet. van de winst te betalen.
De gedupeerde Êeleggers hebben ech
ter op initiatief van de heer L. Vos uit
Rijswijk door de stadsomroeper een ver
gadering laten aankondigen, waarop zij
besloten tot benoeming van een com
missie, bestaande uit de heren G. v. d.
en J. G. Broshuis uit Oudewater en
van Doorninck uit Gouda, die als
zij door de rechtbank wordt goedge
keurd, namens alle beleggers onderhan
delen zal met de curator mr A. Blom,
oud-directeur van het Rotterdamse bij
kantoor van de Amsterdamsche Bank.
Zij achten het bod van de Amster
damsche Bank te laag en willen zich
daar niet mee bezig houden, voordat
men de stand van zaken kent, daar de
administratie, volgens de officier van
justitie, een chaotische warboel is.
Tevens heeft de vergadering een adres
de regering gezonden, erop wijzend,
dat de regering de beleggers gedwongen
heeft, hun zaken via een bank te laten
lopen, terwijl het toezicht daarop te slap
geweest. De regering zal dus moeten
helpen.
De gearresteerde directeur van de
bank heeft bekend, dat hij handelde in
zwarte effecten en de balans vervalste
Zijn Amsterdamse relatie is gearres
teerd.
In Etten-Leur 24 gezinnen
in krotten
De woningnood in het kleine Brabantse
dorp Etten-Leur is schrijnend. De behui-j
zing van 59 gezinnen is zo onvoldoende,
dat men van crepeergevallen spreekt.
Daarvan bewonen 24 gezinnen krotten,
die volkomen onbewoonbaar worden ge
noemd. Er zijn 218 woningzoekenden. Het
aantal samenwoningen bedraagt 396.
KINDJE IN WASKETEL VERDRONKEN
Het anderhalf-jarig meisje W. B. K..
an de Korteweg te Apeldoorn, is in een
met water gevulde wasketel geraakt en
verdronken.
Eerste stratocruiser tussen
New York en A'dam
Een speciaal poststempel voor de
eerste vlucht
Volgende week Vrijdag zal de lucht-
dienst Amsterdam-New York van de
AOA voor het eerst per Stratocruiser
worden uitgevoerd. Poststukken, met be
stemming Amerika, kunnen worden voor-
zten van een atempe] waarop dit fpit ver
meld staat. Indien op de brief etc. ver-
vermeld wordt „Per eerste AOA-Strato-
cruiservlucht Amsterdam-New York, 13
Januari 1950". Zij die geen relaties ln de
VS hebben, kunnen hun correspondentie
adresseren aan Public Relations Depart
ment, American Overseas Airlines, 100
East 42nd Street, New York 17 (NY)
USA. De terugzending geschiedt gratis.
De brieven etc. moeten uiterlijk op
11 Januari ter post worden bezorgd.
Studentendorp Duivelsgat wordt
20 Januari geopend
De officiële opening van de studenten
paviljoens in het Duivelsgat aan
Tweemolentjesvaart te Delft is uitgesteld
tot 20 Januari. Verschillende autoriteiten
van rijk, provincie, gemeente en 1
zijn uitgenodigd. Zoals we gemeld heb
ben, zijn de meeste van de barakken
reeds lange tijd ln gebruik.
De Franse consul-generaal te Dja
karta (Batavia), Jean Pierre Salade, is
benoemd tot zaakgelastigde ln Indonesië.
Engeland als „opslagplaats" voor
Amerikaanse atoombommen
Congresleden en militaire experts geven die
ongaarne uit handen
Diplomatieke woordvoerders van het departement van Buit. Zaken te Washington
hebben bekend gemaakt, dat Engeland aan de Ver. Staten heeft verzocht, om een
gedeelte van de Amerikaanse atoombommen op het Britse eiland „op te slaan".
Het hiertoe strekkende voorstel werd t tengevolge waarvan de Britten en Cana-
in December gedaan, als toevoegsel van'
de nieuwe Amerikaans-Brits-Canadese
overeenkomst inzake de atoom-energie.
Het ziet er bijgevolg naar uit, dat het
Britse verzoek om atoombommen het ge
hele punt zal worden, waarmede boven
genoemde overeenkomst staat of valt.
Het spreekt vanzelf, dat vóóp er een der
gelijk belangrijk accoord wordt getrof
fen, overleg moet worden gepleegd met
de commissie voor atoom-energie van het
Amerïk. Congres, terwijl ook dé Britse
en Canadese regering de steun van het
parlement moeten verwerven.
Inmiddels blijft de voorlopige regeling,
Zaterdag weer atoom
explosie in Rusland?
Kenneth de Courcy, uitgever van het
maandblad „Intelligence Digest", de man
die de eerste Russische atoom-explosie
heeft voorspeld, heeft gisteren gezegd,
dat Zaterdag te middernacht opnieuw
een atoom-explosie in Rusland zal plaats
vinden. En nu maar afwachten
GASTVRIJ TSJECHOSLOWAKIJE.
Een 26-Jarige student uit Californië.
die te Praag van een beurs studeert,
moest op bevel van de Tsjechoslowaakse
politie het land onmiddellijk verlaten.
Hij is naar Parijs vertrokken en was niet
op de hoogte van de redenen,
werd uitgewezen.
Vertraging in de bouw van onderzeeërs
en torpedobootjagers
Oorzaakverschil van mening over Nederlands plaats
in Atlantisch Pact
(Van onze parlementaire redacteur)
Bij de behandeling van de Marinebegroting 1919 heeft de Minister in de Tweede
Kamer verklaard, dat de bouw van 4 onderzeeërs en 6 torpedojagers overeenkom
stig de plannen zou plaats vinden. Naar wü vernemen is er echter vertraging ont
staan in de vaststelling der termynen. Hierover deden geruchten de ronde, die
zelfs een ministercrisis naar aanleiding van dit gebeuren onder de mogelykheden
rekenden.
Bij informatie blijkt ons, dat er inder
daad verschil van mening heeft bestaan
en, waar dit een kabinetskwestie is. zou
men geneigd zijn aan te nemen, dat het
hier politieke tegenstellingen betrof. Met
de meeste klem werd ons namens het
Departement van Marine verzekerd, dat
geen politiek verschil van mening oor-
DAT mej. E. G. N. de Wit 25 jaar infor-
matrice van de Amsterdamse V.V.V. is.
DAT in diergaarde Blijdorp te Rotter
dam een nieuw gebouw voor jonge roof
dieren zal verrijzen, met 22 kooien.
DAT van 6 tot 11 April ln Blijdorp te
Rotterdam weer een tentoonstelling
wordt gehouden onder de naam Bloem
en Dier (orchideeën, aquaria etc.)
DAT de damesschoenenfabriek fa
Blok van Heyst te Waalwijk een filiaal
in Grave heeft gevestigd,
DAT het A'damse raadslid J. Rustige
een onderzoek heeft voorgesteld of het
nieuwe raadhuis niet beter in de omge
ving van het Leidseplein dan in de
Jodenbuurt kan worden gebouwd.
DAT de volkshogeschool Geerlingshof
te Valkenburg, die reeds lang ln gebruik
is, op 19 Januari officieel wordt ge
opend, vermoedelijk door minister Rut
ten.
DAT de salarisverhoging van 5 pet
volgens de N.R.C. niet voor ministers
gelden
DAT 72 jaar oud in A'dam is o\
leden mevr. I. J. Geelkerken-Kardoes
echtgenote van de em.-predikamt dr J.
Geelkerken.
DAT de politie opsporing verzoekt van
de zesjarige achterlijke jongen Roelof
Visser uit Groningen, die Dinsdag 3 Jan.
van zijn moeder is weggelopen.
DAT de K. v. K. voor Overijssel zich
heeft uitgesproken voor handhaving van
het kanaal Almelo-Nordhorn, hoewel de
scheepvaart er thans vrijwel nihil is.
DAT in Breda wegens diefstal van vier
fietsen tegen iemand, die reeds 13 maal
veroordeeld is, ll£ jaar gev. straf werd
geëist en tegen een vertegenwoordiger
uit Rotterdam, die f 2000 van een Bredase
pettenfabriek in eigen zak stak, 8 mnd.
DAT een aantal Belgische havenauto
riteiten Terneuzen bezocht, i.v.m. de
Belgische wensen tot vergroting van de
zeesluis aldaar.
DAT bij Eindhoven het eerste pakhuis
in O. Brabant werd geopend van de
coöp. landbouwver. Z.O. Nederland.
DAT de aanleg van de 50 kv koppel-
lijn Noord-BrabantZeeland gisteren in
Goes is begonnen met het plaatsen van
de eerste steunmast.
DAT de taxitarieven, die sinds 1
Jaruari vrij zijn, in A'dam voorlopig niet
zullen stijgen.
DAT het huis van J. Kamies te Barger-
Oosterveld (Drente) geheel afbrandde,
door het omtrekken van een kacheltje.
zaak was van de inderdaad opgetreden
vertraging. Zo er al verschil van mening
was wat trouwens niet werd ontkend
was een geheel andere oorzaak daar
voor aanwezig. Wij menen, dat deze
zaak ligt in een verschil van opvatting
nopens de Nederlandse plaats binnen de
verdediging uit hoofde van het Atlan
tische Pact. Maar tot zelfs een dreigen
met een ministercrisis zou het niet geko-
Inmiddels is de bouw van de schepen
aanbesteed, zijn de orders geplaatst
geaccepteerd, worden de tekeningen ge
maakt en kopen de werven hun mate
rialen in. De verdeling over de werver
is als volgt: 2 onderzeëers worden ge-
bouwd door Wilton-Feyenoord, 2 bij de
Rotterdamse Droogdok Maatschappij. Van
es torpedojagers zullen er 2 worden
gebouwd door de Schelde te Vlissingen,
2 door de Ned. Dok Maatschappij, 1 bij
Wilton-Feyenoord en 1 bij de Rotter
damse Dok Maatschappij.
Oom Jarig van Allardsoog)
deze maand 70 jaar
Iedereen die wel eens de volkshoge
school Allardsoog te Bakkeveen bezocht
heeft, kent Oom Jarig, de kleine, vrien
delijke, oude man, die vaak stil zit te
luisteren naar wat jongere sprekers te
berde brengen, maar die zich ook wel
eens in de discussies mengt en dan
grote kennis van zaken blijkt geeft. Oom
Jarig (Jarig van der Wielen) stichtte
in 1929 deze volkshogeschool, de eerste
van Nederland. Hij wordt op 24 Januari
70 jaar. In het weekeinde 2829 Januari
zullen de oud-medewerkers van Allards-
,oog hem huldigen.
dezen inlichtingen op atoomgebied
de Ver. Staten krijgen en de Ver. Staten
het leeuwenaandeel van het uranium uit
de Belgische Congo, voorlopig van
kraoht. Overigens zal het leveren van
atoombommen aan Engeland bij sommige
Amerikaanse Congresleden en militaire
leiders op krachtig verzet stuiten. Be
grijpelijk, dat men deze bommen ongaar-
uit handen geeft.
Ook kruideniers geven
5 pet meer loon
Minimumprüzen voor suiker en
margarine gevraagd
De werkgevers- en werknemersorgani
saties in de kruideniers-branche z\jn het
eens geworden over een loonsverhoging
5 pet. voor alle arbeiders boven
ar. Men zal trachten de huidige re
geling van arbeidsvoorwaarden te doen
vervangen door een collectieve arbeids
overeenkomst.
De kruideniers-vakcentrale, die de drie
kruideniersbonden overkoepelt, heeft de
wenselijkheid uitgesproken, dat er mini
mumprijzen voor suiker en margarine
worden vastgesteld. De vertegenwoordi
gers van de werknemers, die over deze
zaken met de kruideniers hebben beraad
slaagd, zullen aan hun besturen voor
stellen, de actie tot het vaststellen van
deze minimumprijzen te steunen.
Ook vandaag kunnen wij de reeds be
drijfstakken, waar de loonsverhoging
geregeld is. voortzetten. In de vakraad
het kappersbedrijf is
ming bereikt over een verhoging
minimaal f2 plus de Joekesgulden
eerste bedienden van 23 jaar en ouder.
Ook het loon van tweede bedienden
wordt verhoogd en over dat van de jon
geren wordt nog gesproken.
Het college van rijksbemiddelaars heeft
de voorstellen tot loonsverhoging goed
gekeurd voor de volgende bedrij
bouw-, stucadoors-, steenhouwers-
granitobedrijven, timmerfabrieken
steenzettersbedrijven. Hetzelfde geldt
corps (wegenbouw), de
heiers, rietdekkers en straatmakers.
Ook de Philipsfabrieken verhogen de
lonen voor werknemers van 23 jaar en
ouder met 5 pet.
Niet uit het ziekenfonds
door de 5 pet
Reeds thans uitkeringen by loongrens
boven f 3750.
Thans wordt van officiële zijde beves
tigd, dat het in het voornemen van minis
ter Joekes ligt te bevorderen, dat vooi
de arbeiders, die op 31 December 1949
verplicht verzekerd waren kachtens
ziektewet en ziekenfondsenbesluit,
de verhoging van de loongrens (van f 3750
tot f 4500) terugwerkende kracht wordt
verleend tot 1 Januari 1950.
In verband hiermede hebben de ver
eniging van Raden van Arbeid, de fede
ratie van Bedrijfsverenigingen, de Zie
kenfondsraad en het centraal overleg var
ziekenfondsorganisaties aan de betref
fende uitvoeringsorganen geadiviseerd,
in afwachting van de totstandkoming
het wetsontwerp tot verhoging
de loongrens, voor arbeiders, die op 31
December 1949 verplicht verzekerd wa-
krachtens ziektewet en ziekenfond
senbesluit en wier loon op of na 1 Januari
1950 boven f3750 stijgt, doch f4500 per
jaar niet overschrijdt, de verzekering
voorshands te handhaven. Vertrouwd
wordt, dat alle belanghebbenden hieraan
de nodige medewerking zullen verlenen.
Het is bar koud in Amerika,
Zweden en Rusland
ln het grootste deel van de Ver. Sta
ten gaat de koude thans gepaard met
regen en sneeuw. Het vriest
nig" Californië en uit Illinois en Indiana
worden overstromingen gemeld. Ti
Spencer (Iowa) in de „Middle-West'
vroor het 30 graden. Maar Zweden had
het nog kouder. Daar werd een koude-
record van 51 gr. Celsius onder nul ge
registreerd. Ook de Sowjet-Unie heeft
een ongewoon koude winter. Rond Mos
kou vroor het 31 graden.
Huis vol kinderen maar géén
werk. Toen mevrouw Warden in
Chicago een zes-dagen oude twee
ling thuisbracht in haar gezin t
11 kinderen, moest zij tot haar ont
steltenis horen dat haar echtgenoot
wegens bezuiniging ontslagen was.
Het echtpaar heeft nóg twee kin
deren, doch die werken buitens
huis. Op de knie van vader Warden
een tweeling van 21 maanden.
De roepende taak
Het komt ons nuttig voor, nog een*
een artikel te wijden aan de verhouding
lussen Nederland en Indonesië, zoals
deze door de overdracht van de souve
reiniteit is gewijzigd- Daarbij zullen we
i het bijzonder stilstaan bij onze taak
Er mag immers op dit punt geen mis
verstand zijn. Toch is dat misverstand
aanwezig. Zoals voor de overdracht van
vereiniteit bij vele aanhangers van
de regeringspolitiek een warbeeld heeft
bestaan omtrent de gevoelens en denk
beelden der oppositie, zo ook moet thans
met nog tal van caricaturale voorstellin
gen de strijd worden aangebonden.
De parlementaire oppositie moge dan
verklaard hebben, dat zij de wettelijk
overgedragen souvereiniteit erkent, toch
leeft bij vele anderen juisrt tegenover
dit juiste standpunt der vroegere opposi
tie nog een ongemotiveerd wantrouwen.
Zeker, het is ons bekend, dat van de
genen die in het parlement tegen het re
geringsbeleid in oppositie zijn geweest,
velen niet aanwezig hebben willen zijn,
teen in het paleis te Amsterdam de sou
vereiniteit werd overgedragen.
Over die afwezigheid kan verschillend
worden geoordeeld. Er zijn redenen, dis
het begrijpelijk maken, dat men daar
niet heeft willen zijn. want daar ge
schiedde datgene, waartegen de opposi
tie zich had verzet. Daar werd de sou
vereiniteit overgedragen op een tijdstip,
dat naar de overtuiging van de oppositie,
niet het juiste was. Stellig was daar een
nieuw begin. Maar dat begin viel
samen met een ongelukkige afsluiting
in het verleden.
Aan de andere kant zouden wij het de
parlementaire oppositie niet euvel heb
ben geduid, indien zij bij de overdracht
van de souvereiniteit wel aanwezig wat
geweest. Zij had in het parle
ment gehandeld, zoals zij had ge
meend te moeten handelen Zij had haar
plicht gedaan, zoals zij die zag. Niette
min was het wetsontwerp tot overdracht
van desouvereiniteit aangenomen en
door de handtekening van H.M. de Ko
ningin was het wet geworden. En nu
kan het tot een loyale nakoming beho-
en. dat men bij de inzet van de nieuwe
•erhouding tussen Nederland en Indo-
fZie vervolg op pag. 3)
New Yorks watergebrek kan
tot 1956 duren
New York City zal Donderdag a.s. een
herhaling meemaken van het experiment
van 16 December, toen er in de stad
drastisch bezuinigd moest worden op het
waterverbryik. Volgens Ass. Press, is het
zeer goed mogelijk, dat New York nog
lang bij tussenpozen door waterschaarste
zal worden getroffen. Thomas E. Dewey,
de „State Governor", leidde gisteren een
spoedeisende „waterconferentie". Dewcy
zei, dat, volgens de deskundigen het ge
brek aan water zeker tot midden 1950 zou
duren en mogelijk nog langer. Om te be
ginnen gaat men nu 450 millioen liter
water aan de Hudsonrivier onttrekken.
Men wil dit opvoeren tot 1350 millioen
liter. Eerst in 1956 zal men in staat zijn
ook water uit de Delaware-rivier te put
ten. Dan pas zal het watergebrek defi
nitief ten einde zijn.
WEERBERICHT
«9
Tot morgenavond ver
wacht De Bilt: Half tot
zwaar bewolkt met tij
delijk regen. In het bin
nenland meest krachtige
en aan de kust geduren
de enige tijd harde Zui'd-
Westelijke wind. Weinig
temperatuur. (Opge
maakt te 10 uur).
ZON EN MAAN.
Zaterdag 7 Jan. Zon op 8.47. onder
16.46; Maan op 20.32, onder 10.57 uur.
11 Jan. L.K.
