Nieuwe Leidsche Courant | 1949 | 22 december 1949 | pagina 3

Na vijf zittingen werd Leidens begroting voor
1950 ongewijzigd aanvaard

Kersttentoonstelling van „Bloemlust" te Lisse
weer een sprookje

NIEUWE LEIDSCHE COURANT

DONDERDAG 22 DECEMBER 1949

Om terrein voor nood-woningen verzocht

Is de oorzaak van de vertraging in de woningbouw
thans weggenomen

NA DRIE DAGEN, oftewel vyf zittingen, heeft Leidens raad de begroting 1950
onveranderd voor aceoord verklaard. Er zijn nog wel heel wat woorden
vallen, vooral gistermiddag bij de replieken, maar voorstellen van grote impor
tantie werden niet ter tafel gebracht. De middagvergadering begon met
floten zitting. Na ongeveer drie kwartier gingen de deuren weer open.

DE BURGEMEESTER

ANTWOORDT

Als laatste van het college mftmt de-
voorzitter het woord, om allereerst
te spreken over het voorstel-Van Weizen
inzake bijeenkomsten en optochten op
Zondag. De Zondagswet is wel sterk
verouderd, maar geldt toch nog steeds
en dient (de plaatselijke omstandigheden
in aanmerking genomen! te worden toe
gepast. Uitbreiding van de mogelijkheden
op Zondag acht spr., gezien de meerder
heid der bevolking, niet wenselijk. Op
tochten vallen meestal onder de open
bare vermakelijkheden en spr. vindt ook
deze voor Leiden ongewenst.

Het is niet wel doenlijk, de raadsstuk
ken vroeger aan de raadsleden te zenden.
B. en W. willen evenwel desgevraagd
overwegen, belangrijke stukken afzon
derlijk, eerder dan de andere, te

De politie zal toezien op hinderlijk
struikgewas. Veel klachten krijgt
daarover echter niet. De stoep
„Minerva" is privé-terrein. Het „kroeg-
bestuur" heeft medewerking toegezegd
inzake het beteugelen van het fietsen-
euvel voor de sociëteit.

Het Rijtijdenbesluit heeft sprekers
volle aandacht, evenals het leren van
E.H.B.O. en Engels door politie-agenten.
Misschien is er op het laatste terrein iets
te bereiken.

De Leidse Duinwater-Maatschappij is
een goed geleid en evengoed function-.
Berend bedrijf, maar ook hier is het ver-
Bieuwingsvraagstuk het grote probleem,
terwijl de capaciteit doorlopend moet
worden uitgebreid in verband met het
steeds toenemende waterverbruik. Ook
•hier vormen de investeringen dus het
•orgenkind.

Het eenrichtingsverkeer op de Bree-
straat acht spr. een grote verbete
ring. Voor het verkeer op de Bree-
straat zélf tenminste. Anders is het
met de markten en de Kippenbrug.
Deze route is eigenlijk ongeschikt
voor het grote verkeer. De Lange-
brug en de Singels bieden ook niet
een afdoende oplossing.

Er zijn te Leiden nog geen processen-
Verbaal opgemaakt inzake het parkeren
gedurende de nacht. De uitslag van een
lopend proces (mr J. van der Plas te
Katwijk) wordt eerst afgewacht.

Als de heer Lombert het registratuur-
•telsel ten stadhuize wil doen verdwij-
Ben, zou spr. hem schertsend wensen te
adviseren, met het voorstel te komen alle
ambtenaren van de niet-winstgevende
bedrijven aan de kan<t te'zetten. Dat zou
enkele slordige millioenen per jaar be
tekenen. Het werk zou dan door de
ïaadsleden en de wethouders zelf kunnen
geschied-en

Replieken vroegen nog veel tijd

Om kwart over drie vangen de replie
ken aan. De heer Van Welzec
(comm.) heeft weer het eerste woord er
verdedigt zijji motie inzake de bijeen
komsten en optochten op Zondag. De
Zondagswet is verouderd en niet me
handhaven: we moeten oog hebben
het nieuwe! Er is een groot verschil
te nemen tussen de kapitalistische lan
den en Oost-Europa, waar de zaken

Anders worden aangepakt(grote

•temming).

Mr Vos (V.V.D.) hecht niet alleen
veel belang aan de kleuterscholen, maar
op het ogenblik, gezien de woningnood,
bijna nog meer aan kinderbewaar
plaatsen. Spr. maakt enkele opmer
kingen over de conjuctuur-politiek en
de industrialisatie. De V.V.D.-fractie
voelt veel voor soepele toepassing v
Zondagswet, maar kan toch niet
de motie-Van Weizen stemmen.

Drs D. J. van D ij k (Arb.) stelt
diverse punten opnieuw, in 't kort, a;
de orde. Het onderwijs heeft daarbij
t bijzonder zijn aandacht. De A.N.W.
is wel wat te lichtvaardig over h
spoorwegplan gegleden. Spr. is het
dezen met de opvatting van de wethou
der volkomen eens. Als de middenstand
zelf niet tot sanering komt, heeft het ge
meentebestuur volgens spr. toch wel
taak. Met het voorstel-A. van Dijk
zake het vermenigvuldigingscijfer kan
spr. niet mee gaan, hoewel spr. de be
zwaren van de voorsteller gedeeltelijk
wel kan aanvoelen. Spr. verwijst de heer
Van Weizen naar Tito, twee jaar geleden
door dr Knuttel (comm.) in de Leidse
raad geroemd.

De heer W i 1 m e r (K.V.P.) dringt
san op spoed inzake de nieuwe regeling
van het kleuteronderwijs. Het genees
kundig schooltoezicht bevindt zich in eer
ontwikkelingsstadium. Er is nu nog ge
legenheid ,het particulier initiatief in te
schakelen. Wat de woningbouw betreft:
Leiden is nog steeds 310 huizen achter.
Spr. vraagt niet wie de schuld heeft,
maar wel waar de oorzaak ligt. Die oor
zaak is de raad nog helemaal niet dui
delijk. Spr. wil de oorzaak zelfs niet
weten, als B. en W. maar kunnen verze
keren, dat die thans volkomen is weg
genomen. Dat is geen"" kwestie van wan
trouwen in het beleid- van B. en W. te
dezen aanzien. Tenslotte bestrijdt spr. de
motie-Van Weizen.

Terrein voor noodwoningen
gevraagd

Mr Woudstra (Prot.-Chr.) stipt nog
enkele ondenvijs-punten aan. Tegen de
Bormen voor schoolgeldheffing bestaan
inderdaad bezwaren, maar voor het voor-
«tel van de heer A. van Dijk kan spr.
toch niet voelen (het brengen van het
vermenigvuldigingscijfer van 2 op 1). Ik
heb, aldus spr., de heer Jongeleen ge
vraagd om een terrein voor noodwonin
gen. zoals landhuisjes en tramwagons,
teneinde dit terrein te verhuren aan
particulieren. Voor jonge mensen zijn de
vooruitzichten uiterst gering. Wat spr
vraagt, is toch wel minimaal: slechts het
beschikbaarstellen van een terrein met,
zo nodig, een zeker toezicht op de daar
te plaatsen nood-woningen.

Weth. Jongeleen: Er is geen ter
rein.

Mr Woudstra: Als we dan in 10 jaar
8000 woningen moeten bouwen (en de
wethouder zegt toch, dat van plan te
zijn), is er dan niet een stukje grond
over voor de noodvoorzieningen? Spr.
dient, (mede namens de heren Wilmer1
en Vos) de volgende motie in:

De raad verzoekt B. en W. om, indien

van particuliere zyde gestreefd wordt
Baar noodoplossingen ter verkrijging

van woongelegenheid, vallende buiten
de aan de gemeente toe te wijzen
woningcontingenten, aan dit streven
alle mogelijke medewerking te ver-

Een opmerking van de heer Van
Stralen beantwoordend, zegt spr.
dankbaar voor te zijn, dat er nog zoveel
practisch Christendom en naastenliefde
is. Maar die mag niet eenzijdig zijn. De
naastenliefde kan ook moeten leiden tot

samenwonen van bejaarde m<
gezinnen met kleine kinderen kan bij
voorbeeld ten koste van beide partijen

Spr. heeft reeds lang te Leiden ge
woond, maar voelt er zich in één
opzicht thans niet meer thuis. Er is
iets mis in de Sleutelstad. Voor tal
van ramen ontbreken de woorden:
„Cubicula Iocanda" (kamers te

Na enkele andere opmerkingen zegt
spr. tot de heer Van Weizen aangaande
het voorstel over de Zondag, dat

an „redelijkheid" kan spreken,
dat daartegenover „gehoorzaam
heid" moet worden gesteld (gehoorzaam,
heid aan het Gebod Gods).

Na de fractievoorzitters
nog een rij sprekers
De heer Lombert (K.V.P.) ziet de
vertraging van de woningbouw
deel als de schuld van de „ambtenarij".
Spr. hoopt, dat B. en, W. de Haagse
..kliekjesgeest" en „machtswellust" zul
len weten te doprbreken. Men zij ten
stadhuize gewaarschuwd: spr. gaat
iet Argus-ogen rondspieden.

Mr dr K n o 1 (Prot.-Chr.) gaat op
schillende financiële vraagstukken nog
nader in, alsmede op zijn verzoek om eei
(emeentebalans.

De heer F r o h w e i n (V.V.D.) licht
(na een pauze van twee uur) een
door hem ingediende motie toe,
waarin wordt aangedrongen op het
beramen van middel tot verlaging
van rente en aflossi kosten van de
Gemeentelijke Volkseredietbank. Spr.
meent, dat het rentepercentage en
de aflossingskosten, gezien de wei
nige onkosten die de bank maakt,
veel te hoog zijn. De Volkserediet
bank bedoelt toch een sociale instel
ling en niet een winstgevend bedrijf
te zijn. Ze is opgericht om de woeker
tegen te gaan. Iemand, die bijvoor
beeld 2000 leent, moet nu 2260
terugbetalen (pl.m. 13 pet.). Spreker
acht dit percentage veel te hoog.
Mevrouw B r a g g a a rD e Doe;
(Arb.) blijft veel voelen voor een wijk-
indeling voor de middenstand. Spr. ge
looft niet, dat de coöperaties bezwaar
zullen hebben. Dat spr. iets heeft gezegd
over het Geref. Minnehuis, geschiedde
niet om redenen van politieke of andere
aard, maar alleen om de belangen
de ouden van dagen te dienen. Met het
stichten van een tehuis voor bejaarden
worde spoed betracht, evenals met het
badhuis in de Tuinstadwij k. Spr. zal vóór
motie-Van Weizen (Zondagswet)
.men, omdat de verdraagzaamheid
moet worden betracht.

't Is maar de vraag wat men „ge-
igd" noemt, aldus de heer Q u e s-
>o" (Prot.-Chr.) over het éénrich-
tingverkeer op de Breestraat. De mid
denstand is helemaal niet enthousiast
voor een permanent één-riohtingverkeer.
Het publiek trekt nu eenmaal naar de
drukste straten, vooral ook het kooplus
tig publiek uit de buitengemeenten. Naar
spr.'meent, is de door de heer Frohwein
gevolgde weg inzake zijn motie (rente
verlaging Volkseredietbank) niet de
juiste. Spr. is van oordeel, dat dergelijke
voorstellen niet als politieke stunten
moeten worden gebruikt en zal dan ook
tegenstemmen. De heer Questroo merkt
op, dat h ij de kwestie der rente
Volkscredietban-k in de sectievergadering

ter sprake heeft gebracht

De heer Vanlterson (Prot.-Chr.)
kan het niet helpen, dat de door hem
naar voren gebrachte feiten hard
zijn: achterstand woningbouw, ont
breken van gas, electriciteit en riole
ring by de 48 woningen aan de
Morsweg, nu die klaar zijn. De door
spr. genoemde cijfers zijn niet te be
twisten. Over de spoorwegplannen
wil spr. thans niets meer zeggen:
de tijd zal leren dat hij gelijk heeft.
Met even grote belangstelling volgt
spr. de gang van zaken wat betreft
de Langebrug en de industrieflats.
Dr Goslings (Arb.) vindt, dat we
- wat de gezondheidszorg aangaat
zijn gekomen in het stadium, dat het
particulier initiatief niet verder kan
gaan, omdat de grenzen van het moge
lijke dan worden overschreden. Daarom
moet de overheid ingrijpen. Opnieuw
pleit spr. voor grotere zorg voor de ouden
dagen en voor meer ziekenhuis
ruimte. Gaarne zou spr. zien, dat B. en
W. zijn suggestie overnemen terzake van
het Acad. Ziekenhuis (het opnemen van
contact met de bevoegde instanties over
een exploitatie door Rijk en Gemeente
gezamenlijk). In dat geval zal spr. geen
motie van de genoemde suggestie maken.
De heer A. van Dijk (K.V.P.) komt
>g even spreken over het vermenig
vuldigingscijfer, de vernielzucht der
jeugd, deelneming in de winst door de
werknemers in de bedrijven, „witte boord
overall", gemeentebalans en wat dies
er zij. (En dat alles niet eens op een
prettige toon). Tenslotte verdedigt spr.
nog eens zijn voorstel inzake de school-
geldhëffing.

Spreker heeft bij het bepalen van zijn
zienswijze over het voorstel-Van Weizen
inzake de Zondagswet het woord „vor-
mengodsdienst" gebezigd. Spr. acht het
beklemmend, dat de rechterzijde zich
hierbij niet afvraagt, waaróm de
munisten met dit voorstel komen. Het
is immers hun goed reoht, de Zondag op
him wijze door te brengen, als daarbij
geen andere wetten worden overtreden.
Het communisme is gegroeid temidden
van een tekort aan naastenliefde. Het
kapitalistische stelsèl beleeft zijn grote
crisis en koortsachtig wordt
oplossing gezocht. Maar de enige uitred
ding is: principieel breken met het ka
pitalisme, dus socialisatie. Aan de hand
van enige teksten uit Jesaja vraagt spr.:
„Is het U ernst met het praotisch Chris
tendom?" „Men kan niet twee heren
dienen God en de Mammon."

Het spijt de heer Knetsch (Prot.
Chr.), dat hjj thans niet meer op dit
betoog van de heer Van Stralen kan in
gaan. Het hoort ook niet thuis
replieken, aldus spreker, die thans alleen
m van Tal-ma en Slotemaker wil
als strijders voor sociale gerech
tigheid. Spr. merkt daarna een en ander
de werkclassificatie en het pre
miestelsel.

De heer Stolp (Prot.-Chr.) wijst
op, dat juist het loslaten van Gods Woord

het Christendom de ellende
de wereld bracht. De wijze waarop de
heer Frohwein zijn voorstel heeft inge
diend, noemt spr. onelegant en verwon
derlijk.

De heer De Kier (Prot..-Chr.) gaat
>g even in op een opmerking van de
heer Lombert over het sectieverslag. Ook
de heer Boezaard, sprekend namens
de commünistisohe fractie, acht de rente

de Volkseredietbank te hoog,
vindt de wijze van indiening va
voorstel-Frohwein niet gepast. De heer
k (K.V.P.) steunt de heer
Van Iterson, wat de woningen
Morsweg betreft en wat de particuliere
huizenbouw aangaat.

Wethouders opnieuw
aan liet woord

de beantwoording in tweede in
stantie zegt weth. Van Schaik spoed
inzake het kleuteronderwijs en een
vembad toe, maar spr. blijft de motle-
van Dijk ontraden.

Weth. Menken dient de heer Lom
bert van antwoord, zegt spoedige over
weging van de stichting van een tehuis
voor ouden van dagen toe en bestrijdt
enkele opmerkingen van de heer A. van
Dijk.

Nogmaals zegt weth. Jongeleen, de
toekomst van de woningbouw in Leiden
met optimisme tegemoet te zien. Voor
„noodvoorzieningen" voelt spr. persoon
lijk niets. De wethouder zal dan ook te
gen de motie-Woudstra e.a. stemmen.
Tot de heer Van Iterson zegt spr., dat
de riolering bij de woningen aan de
Morsweg door omstandigheden Inderdaad
is achtergebleven. De aannemer is in ge
breke gesteld. Wat de industrieflats be
treft: „Als ik iets beloof, heb ik 't in
"i'n handen." Spr. kén nog niets beloven,
iaar hoopt spoedig met een voorstel te
komen.

Weth. Van
woordt vragen _r_
heren Lombert, Knol
Spr. betreurt het om
reden, dat de heer Frohwein met zijn
voorstel is gekomen. Bovendien is de
mogelijkheid tot renteverlaging Volks
eredietbank al in onderzoek. Spr. advi
seert dan ook tegen te stemmen.

Tenslotte brengt de Voorzitter de
toezending van raadsstukken opnieuw
ter sprake. Het ligt niet in de bedoeling,
het één-richtingverkeer op de Breestraat
te handhaven. Beschikbaarstelling van
terrein voor noodwoningen brengt
an bezwaren mee: er is moeilijk een
terrein te vinden en het gevaar bestaat,
dat zij, die een dergelijke noodwoning
woningzoe-

Over het practisch
Christendom

De antwoorden op de door de heer
an Stralen (Arb.) gestelde vragen
hebben deze spreker wel bevredigd. Spr.
meent, dat zijn woorden over de vormen-
godsdienst nadere toelichting behoeven,
misverstand te voorkomen. Met de
rechterzijde, aldus' spr., verbindt mij het
geloof. Een andere vraag is, of de toe-
ig van de richtlijnen, die. de Bijbel
geeft, dezelfde is. Aan beide kanten moet
sen gewetenszaak zijn. Het overgaan
spr. naar de P. v. d. A. is maar niet
onbezonnen jéugdstap geweest, maar
heeft een gewetènsstrijd betekend. En
steeds wórdt spr. in de mening ver
sterkt, dat zijn standpunt juist is.

Wat het „practisch Christendom" aan
gaat: in honderden zich zeer Christelijk
noemende gezinnen blijkt een notoir ge
brek aan de eerste beginselen van dat
Christendom te bestaan.

beant-
i opmerkingen van de
an Dijk.

betrekken, van de lijst -

De voorstellen
Hierna wordt overgegaan tot behan
deling van de voorstellen. Het voorstel
van de heer Van Weizen inzake het stel
len van uitzonderingen op de Zondags
wet wordt verworpen met 26 tegen 8
stemmen. (Vóór de heren: Van Weizen
en Boezaard, beiden communisten
mevrouw Vijlbrief is afwezig en mevr.
Braggaar met de heren Lardee, Schül-
ler, Zunderman, Van Streden en Van
Weerlee, allen Arb.).

Het voorstel van mevr. Braggaar en
de heer Van Dijk (Arb.), om over te
gaan tot oprichting van een gemeente
lijk tehuis voor ouden van dagen, wordt
door B. en'W. in prae-advies genomen.
Dit geschiedt ook met het voorstel van
dezelfden, om te komen tot een badhuis
in of bij de Tuinstadwijk (echter met
deze wijziging: óf een badhuis óf
zwembad in die wijk).

De heer A. van Dijk neemt zijn v
stel inzake het vermenigvuldigingscijfer
(schoolgeldheffing) terug, gezien de door
en W. gegeven antwoorden.

De heer Frohwein blijkt niet

aanwezig en kan dus zjjn motie ter zake
van renteverlaging Volkseredietbank ver
dedigen nóch intrekken. Hoewel weth.
Van der Kwaak reeds heeft gezegd, dat
over deze kwestie al een onderzoek
plaats heeft, moet dus over de motie
worden gestemd. Er blijken slechts twee
stemmen vóór te zijn.

De motie van de heren Woudstra, Wil-
er en Vos, inzake terreinen voor nood
woningen (zie boven), wordt door B. en
W. in prae-advies genomen.

Verschillende voorstellen van B. en W,
tot het verstrekken van subsidies, o.m.
aan het kleuterdagverblijf „Margriet"
"i aan de Bond tegen het Vloeken, wor-
ïn aanvaard.

Volgnummers

Bjj de behandeling der volgnummers
lichten de heren C. J. Piena en E
Dijk (Arb.) hun voorstel toe,
einde te maken aan het verhaal
de bij het sluiten van het dienstjaar nog
niet terug ontvangen voorschotten op
lonen van gezinnen van in Duitsland en
Frankrijk tewerkgestelde arbeiders, als
mede voor aankoop van bedrijfskleding
et uitzondering van die gevallen
redelijkerwijze terugbetaling ver
wacht mag worden. Na enige discussie
wordt het voorstel door B. en W. in
prae-advies genomen.

Opgemerkt wordt nog, dat zij, die vrij
willig gingen, een uitzondering moeten

De heer Lombert werkt een heel
waslijstje met vragen af. Ook enkele
andere leden informeren of merken op.
De heer D. J. van Dijk wil de vermake
lijkheidsbelasting landelijk beter zien ge
regeld en zo mogelijk verlaagd. Weth.
Van der Kwaak wijst er op, dat een
rijksregeling op komst is.

Nadat de voorzitter 903 maal de
hamer heeft laten vallen by de volg
nummers, worden de begroting der
gemeente en die der bedrijven z.h.st.
aanvaard: precies om 12 uur klinkt
de laatste hamerslag. (Gewone
dienst: 12.897.771, post „onvoor
zien" 201.279). lp principe besluit
de raad vervolgens, na een toelich
ting van weth. Menken, tot het in
het leven roepen van een Stichting
Schooltandvooraiening.

Het is nog niet bekend, waar het ge
bouw zal komen. De Vereniging voor
Geref. Schoolonderwijs heeft medege
deeld, geen medewerking te kunnen ver
lenen om principiële redenen.

Op door de heer Van Weizen gestelde
vragen deelt weth. Menker» mede,, dat
aan de ondersteunden een' Kersttoelage
zal worden verstrekt, variërepd van 25
tot 100 pet. van het bedrag, dat ze weke
lijks ontvangen.

Voor de rondvraag heeft niemand be
langstelling. De voorzitter (die ook een
woord van lof toezwaait aan de afdeling
financiën, waarop mevrouw Braggaar
hèm dankt voor zijn goede leiding) sluit
de zitting met een „Gezegend Kerstfeest
en een Zalige Jaarwisseling".

Nu het nieuwe reglement van Rijnland door
de Prov. Staten is goedgekeurd

Taak van het hoogheemraadschap blijft dezelfde

Breestraat 148 Telefoon 25873 Lelden.

Het hoogheemraadschap Rijnland
schrijft ons:

De Provinciale Staten van Zuid-Hol
land hebben zonder hoofdelijke stem
ming het nieuwe reglement van het
hoogheemraadschap Rijnland aangeno
men. Indien de Staten van Noord-Hol
land (in Januari a.s.) een dergelijk be
sluit nemen en de Koninklijke goedkeu
ring op die beide besluiten volgt, kan de
invoering der nieuwe regeling binnen
kort een feit worden.

Van deze gebeurtenis zal de gewone
burger niet veel bemerken. De water
schapslasten op de landelijke eigendom
men zullen enigszins dalen; hiertegen
over zal een kleine heffing op de ge
bouwde eigendommen staan. Maar het
totale budget van Rijnland, waarvan de
gewone dienst tegenwoordig in totaal on
geveer f 1.000 000 bedraagt, blijft nage
noeg ongewijzigd. Het belastingvlak al
leen wordt verbreed; hiermede wordt
een kleine onbillijkheid weggenomen,
daar immers de regionale waterstaats
verzorging niet slechts voor de agrari
sche eigendommen, maar ook voor vele
andere belangensferen (inzonderheid ste
delijke) onontbeerlijk is. Met deze be-
langenverhouding zal de nieuwe lasten
verdeling beter in overeenstemming zijn.

De taak van het hoogheemraadschap
Rijnland zal onder het nieuwe reglement
blijven was zij was: de verzorging

terkering en van de boezem in Rijn
lands meer dan 100.000 ha grote gebied.
De omschrijving dezer taak wordt alleen
scherper en enkele bijzondere attri
buten ervan worden nader uitgewerkt
n belang met name voor de af
bakening der taak tegenover andere
openbare lichamen.

Deze taakvervulling is alweer
zaak die aan de gewone burger niet veel
zegt- Hij is zo gewend, te veronderstel
len, dat het met de waterstaat wel
orde zal zijn! De zorg en moeite, het
personeel en de hulpmiddelen die hier-
oor onontbeerlijk zijn dit alles leeft
iet voor de belastingbetaler.

Toch zou dit anders kunnen zijn. Een
/aterschap als Rijnland is een democra-
sche instelling; de bestuursleden ei
an komen rechtstreeks uit de belanj
hebbenden voort, door verkiezing (z._,
het, dat de leden van het dagelijks be
stuur door de Kroon, op de aanbeveling
der verkozen bestuursleden, worden be
noemd). De belanghebbenden zelf stel
len, door hun verkozen «vertegenwoor
digers, de te volgen regels vast. met vol
komen kennis van zaken. Krachtens he'
nieuwe reglement zullen in het bestuur
ook zitting nemen personen door de ge
meentebesturen aangewezen, t

tegenwoordiging inzonderheid

gebouwd eigendom; rechtstreekse verkie
zing ook van vertegenwoordigers van di
belang werd minder gewenst geacht.

In sommige persbeschouwingen is
de voorstelling gewekt, alsof te dezer
zake een bepaalde tegenstelling be
stond tussen het hoogheemraadschap
en alle of althans verscheidene ge
meentebesturen alsof Rijnland
zekere verrichtingen die uit haar aard
by de gemeenten behoren zou
gaan overnemen en de belangheb
benden voor eenzelfde publieke
dienst dubbel zouden gaan betalen.
Het pen noch het ander is het geval.
De belangenafbakening tussen het
waterschap en de gemeenten is vol
komen duidelijk en wordt door Rijn
lands nieuwe reglement in beginsel
niet gewijzigd. De nieuwe (geringe)
waterschapslast zal door de bewo
ners der bebouwde kommen wor
den opgebracht: niet vanwege de ge
meentelijke rioleringen, maar ter
wille van de verzorging van het re
gionale boezemgebied, van hetwelk
de daarin gelegen bebouwde kom
men nu eenmaal essentiële en onaf
scheidelijke delen uitmaken.

Wat dit laatste betreft is in de Staten
vooral gesproken over die gemeente
welker rioolafvoer buiten Rijnlands ge
bied plaats heeft. Hieromtrent is toege
zegd, dat de vraag, of er aanleiding is
met het oog hierop enige differentiatie in
de lasfcentoeffinig te doen plaats hebben,

Stijgende populariteit voor de bloembollenwereld

DE GROTE HAD van d. «lichting „Bioemlu.t-- te Li», 1, wederom tn een sprook
jesachtige ientetuin herschapen. De heer Van der E«, tuin-archlteot, onder wien,
leiding deze Kerst-tentoonstelling tot «tand kwam, heeft hlerbil blijk gegeven van
zün - we mogen wel zeggen fenomenale deskundigheid op dit gebied. In
tegenwoordigheid van vel. anlorltelten en vooraan.taande portonen uit bet hloem-
bollenvak i, de expositie, die ongetwijfeld niet zal nalaten op de bezoeker een
diepe indruk te maken, hedenmiddag geopend.

De heer C. J. Segers, voorzitter van de
stichting, sprak een welkomstwoord,

waarin bij wees op de zware taak, die de
organisatoren hebben gehad. Hun werk
wordt nog zwaarder, doordat zij geen
enkele financiële medewerking van de
vakorganisaties krijgen en zij dus

ook nog de verantwoordelijkheid

het geldelijke beleid! moeten dragen. De
heer Segers memoreerde in dit verband,
dat herhaalde aanvragen om een bijdrage
van het centraal bloembollen-comité
onbeantwoord1 bleven. Wij krijgen de
indruk,' dat „Bloemlust" bij het C.B.C.
nog geen postzegel van een dubbeltje
waard is. Het resultaat, dat wij hier
kunnen bewonderen, is te danken aan
de energie en medewerking van de in
zenders en aan de toewijding van de
werkcommdssie, die haar vele werk ge
heel belangeloos heeft verricht.

De heer Segers gaf vervolgens het
woord aan de heer J. G. J. Verhey van
Wijk, voorzitter van de Kamer van
Koophandel te Leiden, die de opening
ook verrichtte.

Bij de opening van dit bloemenfeest
de Kamer van Koophandel met trots
en prestatie van een van de belang
rijkste bedrijfstakken in het rayon, aldus
spr. Al hebben wij als kamer natuurlijk
altijd de werkkracht van het kwe
en exportbedrijf hoog weten te waar
deren, in de laatste jaren heeft de aan
dacht van het Nederlandse volk en in het
bijzonder die van de regering zich vooral
gericht op de Bollenstreek, omdat deze
de benarde positie van het land- één
de beste deviezen-bronnen is.

Iet was voornamelijk de export van
bloembollen, die in het jaar van onze
bevrijding bewerkte, dat uit het
district van de K.v.K. byna tien
procent van de gehele Nederlandse
export afkomstig was- En leverde de
bloembollenexport naar de V.S. niet
ongeveer één vierde op van al de zo
begeerde harde dollars?

Gelukkig kan ik zeggen, aldus spr., dat
d» populariteit voor deze streek en de

algemene belangstelling voor het bloem
bollenvak in de laatste jaren niet alleen
worden gewekt door materialistische
overwegingen, maar dat de bloembollen-
velden meer attentie dan ooit van Neder
land en de rest van de wereld trekken.
Dit is in niet onbelangrijke mate het
werk van het tenboonstellingswezen
met Lisse als glanzend voorbeeld en mid
delpunt van de bloembollenstreek.

Spr. wist iets van de moeilijkheden

met de regering. Het is mij bekend, dat
enorme hindernissen in de afgelopen
jaren te overwinnen zijn geweest 01
producten in het buitenland ingang te
doen vinden. Regering en vertegenwoor
digers van het bollenvak moesten zich
hiervoor de grootste moeiten getroosten.
Het Is aan hun volharding en aan de
taaie verkoopkracht van de bloem
bollenexporteurs te danken, dat
binnen vier jaren na de beëindiging
van de oorlog het exportvolume van
bloembollen in kilogrammen gestadig
en snel toeneemt en dat dit jaar het
fabuleuze bedrag van tachtig millioen
zal worden bereikt.

Kweker en exporteur hebben elkaar
nodig en zullen1 moeten samenwerken. De
heer Verhey van Wyk complimenteerde
he't stichtingsbestuur en verklaarde
hierna de tentoonstelling voor geopend.

Na de thee gebruikt te hebben, werd
een rondwandeling langs de stands ge
maakt. Vermelden wij nog gelukkig
betreft het hier een vanzelfsprekendheid
diat de tentoonstelling op Eerste Kerst
dag gesloten is.

Practisch alle C.K. B.-clubs waren voor
nieuwe indeling

Deze waarborgt een interessante competitie 1950

Nadat twee jaar geleden eenzelfde
voorstel, om tot een nieuwe competitie-
indeling voor Zuid-Holland te komen,
door vele clubs werd afgewezen, werd
gisteren te Delft de nieuwe indeling door
bijna alle clubs aanvaard. Deze zal naar
mening zeker een stijging van het
spelpeil veroorzaken en bovendien zullen
twaalftallen, na vele jaren, andere
clubs ontmoeten.

euwe indeling houdt in, dat men
zogenaamde topklasse kwam, die
wordt gevormd door de beste eerste klas-
sers uit Zuid-Holland-Noord en Zuid-
Holland-Zuid. Deze afdeling zal vermoe
delijk de naam krijgen: le klasse C.K.B.
Daarnaast heeft elk district zijn le klasse,
die echter zwakker zal zijn dan verleden
jaar. maar over het algemeen zeer gelijk
waardige twaalftallen heeft.

De grootste bezwaren waren wel de
financiën. Door een hoofdelijke omslag
hoopt men ze echter weg te nemen. De
technische commissie moet aan deze in
deling nog haar goedkeuring hechten,
maar nu bijna alle clubs er voor zijn, is
deze beslissing niet twijfelachtig meer.
Ze luidt:'

le kl. C.K.B.: Pernix; Excelsior (Delft);

V.E.S. (Den Haag); VE.O. (Voorburg).
O.D.I. (Schiedam); Rotterdam-Zuid. Thor
en D.I.O. (alle Rotterdam); Vrienden
schaar (Hardinxveld).

le klasse Zuid-Holland-Noord: K.V.S
(Scheveningen); Fiks (Oegstgeest)DES
(Delft); Oranje-Nassau (Vlaardingen);
Ijsvogels (Den Haag); Tonego (Wasse
naar); Blauw-Wit (Rotterdam); Maassluis
(Maassluis); Pernix 2.

3e kl. a: Pernix 3; Ons Eiland 1; Fluks 1
(Noordwijk) T.O.P. 1 (Sassenheim)D A.
W, 1 (Rijnsburg); Excelsior 2 (Delft);
Pernix 4.

2e kl.' b: V.E.S. 2; Mevo 1; Ijsvogels 2
(alle Den Haag); D.E.S. 2; Excelsior 3
(beide Delft); Tonego 2 (Wassenaar);
Zeemeeuwen 1 (Monster).

3e kl. a: Katwijk 1; Ons Eiland 2; Fluks
2; Fiks 2; Pernix 5; T.O.P. 2; D.A.W. 2;
V.K.C. 1 (Voorschoten).

3e kl. b: Mevo 2; K.V.S. 2; V.E.S. 3 en 4;
Tonego 3; Ijsvogels 3; V.E.O. 2.

kl. a: Ons Eiland 3; Pernix 6; Pernix
7; Fluks 3; D.A.W. 3. Vermoedelijk komt
hier nog by T.O.P. 3.

4e kl. b: Excelsior 4; Ijsvogels 4; D.E.S.
3; V.E.S. 5; K.V.S. 3. Hier wordt vermoe
delijk anderhalve competitie gespeeld.

in het nieuw samengestelde bestuur
Rijnland bekeken zal worden en dat de
provinciale besturen eventuele nadere
voorstellen dienaangaande in overwe
ging willen nemen. Er zal trouwens aan
leiding zijn ook de regeling der vrijstel
lingen, die thans zeer ruim is en tegen
over de niet-uitgezonderden onbillijk
zou kunnen worden, nader te bezien.

Een andere vraag, die binnenskamers
wel vaker gesteld wordt, is ook ii
Staten gerezen, n.l., of deze regionale
waterschappen wel als autonome en zelf-
besturende lichamen in stand behoren te
blijven. In een vakblad zijn onlangs al
dergelijke „functionele" organen bedrei
gingen genoemd van de democratie, die
men dan alleen in de „territoriale" open
bare lichamen (Staat, provincie, ge
meente) belichaamd acht. Dit laatste is
al heel gemakkelijk te weerleggen; ook
de waterschappen zijn democratisch in
gericht, zij het voor hun bepaalde be
langensfeer. Maar ook de eerstbedoelde
vraag stelt men zich lijkt het wel
niet scherp genoeg voor ogen. Niemand
kan in ernst volhouden, dat de functie
van een waterschap als Rijnland zou
kunnen vervallen. Op de een of andere
wijze zal hierin voorzien moeten wor
den en wel uit belastingmiddelen. De
vraag is alleen, of men dit wil blijven
doen door inschakeling van besturen uit
en door de belanghebbenden verkozen,
ian wel deze taak opdragen aan nieuw
te scheppen Rijks- of provinciale dien
sten (in dit geval: een interprovinciale
dienst). Op deze vraag hebben nu, wat
Rijnland betreft, de Provinciale Staten
een duidelijk antwoord gegeven: zij
geven de voorkeur aan het voortbestaan
van de zelfsregering der belanghebben-

Subsidiedebatten in Provinciale
Staten

ling

het

stel i

de Staten-
t de beh-ande-
subsidie van
de Bond

f 100 per jaar te geven
tegen het Schenden door het Vloeken.
Van Gods Heilige Naam.

Bezwaren kwamen van de kant van
ir J. D. J Waardenburg (Arbeid), die
tot voorzichtigheid maande en de heer
Van Praag (CPN) Den Haag, die meen
de, dat de overheid in dit opzicht geen,
taak had.

De heer Vlasblom (SGP) Delft daaren
tegen wilde het subsidie tot f 500 ver
hogen en het lasteren van de Naam de*
Heren strafrechtelijk doen vervolgen.

Dr Noteboom (AH.) achtte vervolging
niet wenselijk, maar 9teunde het voor
stel van harte.

Nadat de Gedeputeerde, de heer
Sohmal (C.H.U.) het voorstel had ver
dedigd, betoogde bij de replieken dr T.
P. van Praag (Arb.), dat het voor een
ongodsdienstig humanist moeilijk is zijn
stem aan het voorstel te geven.

De heer Vlasblom (SGP.) had er
bezwaar tegen, dat alleen op zedelijke
gronden gesubsidieerd wordt. De grond
slag moet zijn: dat God de heilige is.

Met 558 stemmen (die der Commu
nisten) is het voorstel aangenomen. Dr
J. P. van Praag was bij de stemming
afwezig.

Het voorstel van Ged. Staten om aan
de Volkshogeschool „Olaertsduyn" te
Rookanje een subsidie van f2500 te ge
ven, vond van verschillende zijden be
strijding. Een voorstel-Kögeler (A.R.)
om de beslissing uit te stellen, werd ver.
worpen met alleen A.R.- en S.G.P-stem
men voor. Het voorstel van Ged. Staten
werd toen z.h.st. aangenomen. Ged.
Sohmal (C.H.) kondigde een prae-advies
over de gehele volkshogeschool-kwest e

De Bond van Natuurbeschermings-
wachten in Den Haag en de Stichting
„De Mens en zyn Arbeid" te Leiden kre
gen ook subsidie.

DE RAAD VAN LISSE IN BEGROTINGS-
VERGADERING BIJEEN

Financiële toestand baart zorgen; schuld per hoofd bijna f 300.-.

Gistermiddag behandelde de raad
Lisse een belangrijke agenda, o.m. de be
groting voor 1950 en de begroting der
bedrijven, alsmede die van de dienst var
sociale zaken.

De heer J. P. de Koning hield de eer
ste algemene beschouwing, en wel na-
de R.K. fractie- Het gasbedrijf be
sprekende, vroeg hij zioh af, of de tijd
gekomen is reeds nu op distributie
bedrijf over te schakelen, daar het be
drijf nu „opgelapt" wordt op .vele pun
ten. Het wordt in de exploitatie te duur.
verkeer door ons dorp, aldus spr.
gt bijzondere eisen. Spoedige ge
reedmaking van de Oranjelaan is
nodig, desnoods nog zonder brug, totdat
het rijk inziet, dat het daarin1 moet bij-
De kwestie van een zwembad
achtte spr. urgent in verband met de
openbare zedelijkheid. Het wondngpro-
nijpend- en vraagt alle aandacht
sn W- en de woningcommissi
)r openbare werken
achtte spr. eveneens op haar pl
Industrie is nodig, maar een industrie,
mannelijke arbeiders geplaatst
kunnen worden.

De heer Adr. de Vries 9prak nar
de A.R. en C.H.-fractie. Spr. vroeg rich
af, bf by B. en W. ten opzichte va
raad niet de gedachte heeft postgevat-,
dat deze min of meer een noodzakelijk
kwaad is. Het houden van gesloten zit
tingen achtte hy alleen dan geoorloofd,
's er dringende reden toe bestaat
Ten opzichte van de financiën zien
deze fracties de toekomst met angst
tegemoet. De schuld per hoofd be
draagt bijna 300- Tot grote voor
zichtigheid werd gemaand ten aan
zien van kapitaalswerken, opdat de
toekomst Lisse niet te zwaar gaat
drukken.

Nevenfuncties van ambtenaren werden
niet juist geacht. Dit is van invloed op
de behartiging van de werkzaamheden,
rvoor men gesteld is. De salarissen
de webhouders zijn veel te laag, ge
zien hun zeer drukke werkzaamheden.

De fracties gevoelen steeds meer en meer
de noodzakelijkheid van een badhuis.

Aan de woningcomimissie zij alles ge
geven om in de heersende woningnood
enigermate te voorzien. Het onderwijs-
peil dient zo hoog mogelijk te worden
opgevoerd. Over de dienst va
zaken- is men tevreden. Gewezen werd
op de plicht van de Kerken om zo veel
mogelijk zelf voor de armen te zorgen.

Spr. besloot met er op te wijzen^ dat
bouwen niet zal helpen, als God Zijn
zegen niet geeft. Daarom moeten we
Zijn zegen vragen.

De heer H. van Waveren van de SGP
zei ook, dat aan de zegen des Heren alles
Is gelegen. Het heiligen van de Zondag
gebiedende eis. Spr. waarschuwde
tegen het sluiten van verzekeringen. Hij
eiste handhaving van de Zondagswet
instelling van een vloekverbod.

De heer P. van Leeuwen van de P.
d- A. wees op de belangen van de bloem
bollenteelt en de hieraan verbonden
export. Zorg baart de toekomst wat be
treft het vin-den van werkgelegenheid.

spr. onbegrijpelijk, dat de
larissen van de wethouders niet op peil
gebracht konden worden. De instelling
an een commissie voor openbare
en is van groot belang.

De voorzitter repliceerde, dat hij het
gasbedrijf zo lang mogelijk als produc
tiebedrijf intact wil laten. Het verkeers-
vraagstuk heeft alle aandacht. Zwembad

badhuis achtte de burgemeester
gent. Voor 1950 zullen slechts 15 wo:
gen worden gebouwd. Betreffende

'e voor openbare werken zullen
spoedig besprekingen worden gevoerd.
Het industrialisatievraagstuk heeft in
hoge mate de aandacht van het col
lege- Deze zaak heeft echter vele fa
cetten. In hogere kringen is men
niet voor industrialisatie in de bol
lenstreek. Dit standpunt is onjuist.

Dat de raad min of meer een nood
zakelijk kwaad zou zijn, is geenszins het
geval. Ik ben, aldus de voorzitter, steeds
vóór volledige inlichting aan de raad en
ontbreken mag, komt met ons
praten en overtuigt u. De Zondagsrust
wordt door de raadsleden verschillend
aangevoeld. We hebben nu eenmaal 15
raadsleden. De burgemeester eindigde
met te zegigen, dat hij graag in de ge
meente werkt en dat hü het in Lisse
.aardig" vindt, gezien het vele initiatief,
dat op verschillend gebied hier aanwezig

heer Ransdorp (RK) was als
voorzitter van de woningcommissi^
dankbaar voor de waarderende woorden
de arbeid van de woningcommissie.

De verhouding tussen het college en de
commissie is uitstekend.

Hierna werd de begroting van de
dienst van sociale zaken behandeld en
aangenomen De begroting van de gas-
waterbedr'ijven werd eveneens aan
genomen. Die voor de gewone dienst
1950 werd vervolgens onder de loupe ..Oranjehotel".

genomen. By het hoofdstuk algemeen
beheer werd door de heer Steen-winkel,
als reactie op hetgeen de heer Van
Leeuwen in de vorige vergadering op
merkte over te geringe activiteit van
bepaalde ambtenaren, naar voren ge
bracht, dat het onjuist is om in het al
gemeen te spreken, als men bepaalde
personen- bedoelt. Heeft men klachten,
dan dienen deze uitgesproken te worden
in- een geheime zitting, met het noemen
van- de namen. De voorzitter was het
hiermee eens. De heer Van Leeuwen zei:
„Wie de schoen past. trekke hem aan."

Getracht zal worden de wethouders
vergoeding op 1200 te stellen Verschil
lende verbeteringen werden voorts toe
gezegd.

Kerstwijdingsavond in liet
Acad. Ziekenhuis

De personeelsvereniging van het Acad.
Ziekenhuis organiseerde gisteravond in
de aula een Kerstavond, waaraan ver
scheidene leden medewerking verleenden.
De voorzitter herdacht in zijn openings
woord wijlen mej. C. J. M. Terstegge, die
de apotheek werkzaam was en gisteren
ten grave werd gedragen. Spr. verzocht
de aanwezigen op te staan en enige ogen
blikken stilte in acht te nemen.

Vervolgens wydde de heer Questroo
aandacht aan het Kerstgebeuren, waarbij
de gedachten van alle mensen hoe kort
deze week zullen verwijlen.
Wat heeft faet voor ieder van ons te be
tekenen?

Hierna werd in stemmige sfeer het pro
gramma, dat zang en declamatie o.a. van
het mannenkoor „Inter Nos", omvatte,
afgewprkt. De avond werd besloten met
„Herdersspel" van zuster A G. Ballintijn,
maatschappelijk werkster in de Leidse
ziekenhuizen, en opgevoerd met mede
werking van koor, sopraan en orkest.

Leidse huisvrouwen hadden
Kerstmiddag

In de verlichte en versierde grote zaal
an „Het Gulden Vlies" vierde de afde
ling Leiden van de Ned. vereniging van
huisvrouwen gistermiddag haar traditio
nele kerstfeest. Voor het eerst sinds
lange tijd en tot grote vreugde van de
leden stond de middag weer onder lei
ding yan mevrouw A. Groen-Nieuwen-
huizen Segaar.

Het programma vermeldde samenzang,
koorzang en het optreden van mevrouw
Truus Massaar-Van Driel als soliste.
Mevrouw Massaar zong een lied van J.
S. Bach, twee liederen van Philip Loots
drietal Weihnachtslieder van
Cornelius. Het koor voerde o.a. een
Kerstverhaal van A. Lyssen uit.

traditionele voordracht van
HagemanVerhagen was
dit jaar vervangen door het voorlezen
Kerstverhaal van Selma Lager-
löf. Het werd gedaan door mevrouw J.
Verschuur-Bakker, die hiermee veel lof
oogstte.

In de pauze werden de leden door het
bestuur getracteerd op „iets by de thee."
Mevrouw Van der Heyden-Van Brakel,
die als pianiste haar toegewijde krachten
gegeven, mevrouw Massaar-Van
Driel en mevrouw Verschuur ontvingen
als dank voor -hun belangeloze medewer.
king een kerststukje. De opkomst was
als steeds zeer groot.

Kerstavond van de
Lutherse kring

De Kerstwijdingsavond van de Lutherse
kring heeft aan zijn doel beantwoord.
Voor een niet-onbelangryk deel is dit te
danken aan de medewerking van de zeer
begaafde voordrachtskunstenares, mevr.
H. C. G. Janssen-Klenke uit Bilthoven.
die Kerst- en vredesgedachten naar voren
bracht. Ademloos stil hoorden de aan-
erigen naar de verzen, die zij zei. en
aar de mooie verhalen, die zij vertelde.
De heer L. Verhulst speelde voorts een
Kerstfantasie op het orgel.

De samenkomst, die werd gehouden in
de consistoriekamer van de Luth. kerk,
werd geopend door de voorzitter van de
kring, de heer G. N Meurs. Hij heette
In zijn openingswoord in het bijzonder
welkom het ere-Iid ds J. Ph Makkink. en
J. H. Smit Duyzentkunst.
Spr. zette het streven van de kring uit
en. Na het zingen van „Hoe zal ik U
in'vangen" las de heer Meurs het Kerst
verhaal uit Lucas 2 voor In de pauze
zorgden dames van „Dorcas" voor ver
gen Ds J Ph Mflkkink sloot de
avond.

STICHTING ..ORANJEHOTEL"

De heer W. M. v d. Burg. secretaris
an het district Leiden van de Ned. ver
eniging van ex-politieke gevangenen
de bezettingstijd), is benoemd tot lid
n de stichting