Jlicuun? geihscffe (üóunxnl
SOUVEREINITEITSOVERDRACHT DOOR
TWEEDE KAMER GOEDGEKEURD
Wist U
Overgegeven
VRIJDAG 9 DECEMBER 1949
BUREAUX: Hogewoerd IU3.
Dir. en redactie: Tel. 204U8. Abon
nementen: Tel. 22710 Advertentie
afdeling: Tel. 23375.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: ƒ4.15 p. kwartaal;
ƒ0.32 per week.
ADVERTENTIËN0.18 per milimeter.
(Bü contract belangrijke korting).
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHRISTELIJKE ATION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stoniocsnclj is ghebttoea
tnyn fort la tegbeaspoet"
Dertigste jaargang No 7990
Ook in Leiden een
tramwagon als woning
Zie pan. 3
ALLE HONDERD KAMERLEDEN STEMDEN: 71-29
Christelijk Historische fractie was in
meerderheid tegen
(Van onze Parlementsredacteur)
Zo is dan vannacht om twee uur een einde gekomen aan de spanning, die
er reeds enige tijd heerste over de beslissing van de Tweede Kamer, die zou
vallen over het wetsontwerp souvereiniteitsoverdracht aan Indonesië, het
wetsontwerp, waarbij de resultaten van de Ronde Tafel Conferentie zouden
worden goedgekeurd. In de loop van gisteravond was de spanning eigen
lijk al geen spanning meer, wat iedere toehoorder kon toen reeds vrij nauw
keurig berekenen, welke Kamerleden tegen het wetsontwerp zouden stem
men. En de spanning was helemaal verdwenen, toen de eindbeslissing was
gevallen: het wetsontwerp werd aanvaard met 71 tegen 29 stemmen. De
vereiste twee derde meerderheid was dus behaald: de regering verkreeg een
surplus van 4 stemmen.
Voor het eerst in de geschiedenis was de gehele Kamer compleet, gelijk
voorzitter Kortenhorst kon opmerken. Een ziek communistisch Kamerlid
werd zelfs voor de stemming per taxi Kamerwaarts vervoerd.
De KVP (32 leden) was unaniem
vóór. evenals de PvdA (27 leden) en de
VVD (8 leden). Van de CHU stemde een
minderheid van 4 leden vóór, nl. de heren
Tilanus, Kikkert en Van de Wetering
en jkvr. Wttewaall van Stoetwegen. De
meerderheid van 5 leden, nl. de heren
Schmal, Beernink, baron van der Feltz,
De Ruiter en Krol, stemde tegen. Verder
stemden tegen de gehele AR fractie (13
leden), de Staatkundig Gereformeerden
(2 leden), de communisten (8 leden) en
de heer Weiter (KNP).
De overeenkomst der RT.C. is dus de
eerste horde gepasseerd en de tweede
hindernis, de Eerste Kamer, zal wellicht
iets meer inspanning vragen, maar toch
de val van het ontwerp niet bewerk
stelligen. Een hoofdstuk Nederlandse ge
schiedenis is afgesloten met een hoofd
stuk parlementaire geschiedenis, dat
niet slechts één zwarte bladzijde bevatte
de minderhedenkwestie maar lou
ter zwarte of besmeurde pagina's. Daar
over zal elders in dit blad worden ge
sproken.
Minister Schokking
aan het woord
In de namiddag beëindigde minister
Schokking loonlog) zijn betoog met goede
woorden, gewijd aan de militairen, dde
getoond hadden, wat „dienen" betekent.
De minister herdacht de gevallenen eer
biedig. Wordt de taak van ons leger
ginds als geëindigd gezien, de taak der
Koninklijke Marine zal veranderen. Die
taak is niet meer Nederlands-Indisch,
maar 2iuver Nederlands geworden. Een
enkel woord brachit inlichtingen over
Soerabaja als marinebasis. In tegenstel
ling tot de Engelse bases b.v. op Ceylon,
werd het marine-etablissement gefinan
cierd met Nedi. Indische gelden. De RIS
els opvolgster, is dus rechtens eigena
resse geworden.
Non possumus
De replieken, in de avondvergadering
gehouden, geven niet veel stof tot over
denking. Het blijft merkwaardig, hoe
velen eraan hechten, achteraf nog een
rechtvaardiging te zoeken, uiteraard ten
koste van anderen.
Waardig en principieel was de heer
Schouten, die thans geen balans wilde
opmaken van het beleid van regering of
Kamer. Dat kan later. De A.R.-leider kan
de minderhedenkwestie terecht
niet anders zien. dan strijdig met hoofd
stuk 14 van de Grondwet, alsmede met
de toezeggingen der regering bij de
Grondwetsherziening 1948. Noch had hij
genoeg vertrouwen in de UNCI om daar
door beslissingen te laten nemen over
intern zelfbeschikkingsrecht. Ongetwij
feld vertolkte hij daarmede de mening
van velen in den lande, die niet tot zijn
groep belhoren. Het beroep, door de heer
Van der Goes van Naters op de A.R.
gedaan is niet fair. De heer v. d. Goes
vroeg de heer Schouten zijn overtuiging
op zij te zetten, maar dat kon deze niet,
evenmin als hij het van een ander zou
durven vragen, afstand te doen van de
diepste gevoelens. Woorden van gelijke
strekking tot prof. Romme, lokten bij
diens antwoord nauwelijks een weder
woord uit. De heer Schouten kon aan de
totstandkoming niet medewerken, niet,
omdat derden, buitenlandse machten
hierop invloed hadden uitgeoefend, maar
omdat de regering wist en altijd geweten
had, niet en zeker niet zonder meer
overleg, te kunnen rekenen op sprekers
partij. Sprekers geweten gedoogt niet.
dat hij thans voorstemt. De enige con-
i Jeruzalem komt onder inter
nationaal bestuur
Trustschapsraad, leidende autoriteit.
De politieke commissie der Algemene
Vergadering van de Ver. Naties heeft met
I 25 tegen 13 stemmen, bij 13 onthoudingen,
besloten om Jeruzalem onder een inter
nationaal bestuur te plaatsen, maar onder
leiding van de Ver- Naties. Tot de tegen-
i stemmers behoorden: Engeland, Amerika,
Israël en Joegoslavië. Onthouden van
stemmen hebben zich Nederland, India,
Nieuw-Zeeland, Venezuela en andere lan
den. Het reeds vroeger vermelde Neder
lands-Zweedse „compromis-voorstel", be
ogende om een commissaris van de Ver.
Naties te belasten met de bescherming
der Heilige Plaatsen, werd niet in stem
ming gebracht. Voorts werd met 32 tegen
16 stemmen, bij 11 onthoudingen, beslo
ten tot aanwijzing van de Trustschaps
raad als besturende autoriteit van Jeru
zalem. Bedoeld is de gemeente Jeruza
lem met de omliggende dorpen en steden,
daarbij inbegrepen Bethlehem. In Januari
zal een statuut voor Jeruzalem worden
opgesteld.
Nederlander benoemd in nieuwe
vakverenigings-internationale
l Tot secretaris-generaal van het nieuwe
Internationaal Verbond van Vrije Vak-
verenigingen is gekozen de Neder-
1 a n d e r J. H. Oldenbroek, secr.-gen. van
de Intern. Fed. van Transportarbeiders.
I Heit congres te Londen heeft gisteren
I beisloten de zetel van de nieuwe organ!-
«alle in Brussel te vestigen.
cessie was, dat geen uitstel werd ge
vraagd.
Vóór, om de gevolgen
De R.K. leider prof. Romme steunde
uiteraard de regering, maar zelfs hij kon
het niet geheel met de regeringsopvat
ting eens zijn. Het betoog van minister
Joekes heeft tenminste de R.K. fractie
niet kunnen overtuigen.
Het standpunt der KVP is, dat wie
voor dlit wetsontwerp stemt, dat doet
om desastreuze gevolgen te voorkomen.
Dekken op de voorman is niet accepta
bel. En een hervatting der besprekingen,
ooh, dat ware een vlucht in de illusie.
Daarvoor is het te laat.
Hoewel de heer Weiter wist te strij
den voor een goede, een heilige zaak,
was zijn betoog niet in staat de Kamer
te boeien. Zijn zaak was al verloren.
Verhelderend
Verhelderend, zo noemde de heer Ti
lanus de regeringsverklaringen. In die
mening staat hij wel alleen, want geen
der ministers vertelde ook maar iets. dat
nieuw, onbekend of van enige speciale
betekenis was. En het was ons onmoge
lijk, deze spreker te volgen, waar hij de
grondwettelijke, bezwaren, die hij had
over de positie van H.M. de Koningin,
thanö opgeheven achtte. Op formele
gronden wenste de heer Tilanus niet zijn
stem aan dit wetsontwerp te onthouden
Zijn beroep op de regering ten behoeve
der minderheden zal bij velen niet de
teleurstelling over zdjn besluit wegnemen.
Verlichting (I): Het Tweede-Kamer-gebouw vannacht
na twaalven.
Verlichting (II): De ministers ivaren zichtbaar opgelucht,
toen hun wetsvoorstel er „door" was
De Geallieerden en Adenauer
West-Duitslands aandeel in Europese
defensie te Bonn aan de orde
De Geallieerde Hoge Commissie voor West-Duitsland heeft gisteren te Bonn een
langdurige conferentie gehad met de Bondskanselier, dr Adenauer, waarover de
grootste geheimhouding in acht wordt genomen. In een communiqué wordt ver
klaard, dat men op „nuttige en aangename" wyze van gedachten heeft gewisseld
en dat de besprekingen op 16 December zullen worden voortgezet.
Officieus verluidt echter, dat te Bonn
de volgende onderwerpen aan de orde
zijn geweest: De tegenstrijdigheden in
de jongste verklaringen van dr Adenauer
over het aandeel van Duitsland in de
West-Europese defensie. Voorts het ver
zoek van Duitsland over de ontmante
ling. Bovendien erkenning van de be
voegdheid om de oprichting van poli
tieke partijen goed te keuren en een
regeling der bezettingskosten.
In-middels heeft de Geallieerde Hoge
Commissie er ook in toegestemd, wijzi
gingen aan te brengen in de muntzuive-
rings-wetten van 1948. Aan de West-
Duitse regering zal groter armslag ge
geven worden bij de financiering van
productieve uitgaven door middel van
leningen. De uitbreiding der crediet-
mogelijkheid in Berlijn zal vergemak
kelijkt worden.
Een woordvoerder van de sociaal
democratische partij heeft verklaard, dat
zijn partij een „tegen-offensief" is begon
nen tegen de campagne van de SED om
West-Berlyn te veroveren. Langs de
sectorgrens in Berlijn werden pamfletten
verspreid, waarin aangedrongen wordt
op „vrije en geheime verkiezingen in
alle vier sectoren". Men zal zich herin
neren, dat de SED van plan is a.s. Zon
dag een actie te beginnen om zich van
West-Berlijn, ditAmerikaanse brug
genhoofd in handen der vijanden van
het Duitse, volk" van binnen uit meester
te maken.
Getheoretiseer
Steeds weer verwondert ons de ge
woonte, om zover weg te redeneren van
de kern van dit zo bij uitstek belangrijke
probleem.' Dat deed n.l. de heer Van der
Goes van Naters, maaiend over zijn te
genstanders: de communisten en de heer
Welter. Bedoelde hij anderen of zich zelf
te overtuigen van zijn standpunt? Op hei
Niet zo stom.
Prof Gerbrandy in de Tweede Ka
mer: veel kan men van deze
minister (Van Maarseveen) zeggen,
maar niet, dat hij stom is
Na enige tijd: hü begrijpt me
nog niet, ik ben zeker te stom om het
hem bij te brengen!"
tijdstip van zijn rede immers was de
uitslag van de stemming niet meer twij
felachtig. Waarom dan nog theoretise
ren? Overigens verwierp hij nog snel
een idee tot Kamerontbinding, die een
„zuivering" zou betekenen. Er was niets
onzuivers, dus was ook geen purificatie
nodig. Klaar. Punt.
Geen nieuw Kabinet
Dan de heer Oud, geroutineerd, goed
parlementariër, diie zeer behoorlijk
prof. Romme onzacht kapittelde over zijn
boutades tegen prof. Gerbrandy. Geneigd
het ontwerp aan te nemen, mede op de
overweging, dat bU verwerping een ka
binet moeilik te vormen zou zyn.
De communistische Gerben Wagenaat.
brak zijn rede af, na de voorzitter te
hebben toegevoegd, dat die hem belette
te zeggen, wat hij wou. Wat dat was
bleek alras: Soekarno uitmaken voor een
moordenaar en dat kon niet, zei de voor
zitter, dat modht men met zeggen van
iemand, waar het land een overeenkomst
mee wilde sluiten.
Strijdend ten onder
Prof. Gerbrandy ging strijdend ten
der, met vlag en wimpel. Zo boeiend
en zo fel en slagvaardig als immer, zo
dapper strijdend en zo geharnast als geen
ander. Hij zette zijn visie nog eens uiteen
en waarschuwde. Wellicht ziet hij het te
zwart in, doch het wil ons voorkomen,
dat hij ook wel eens gelijk kon hebben.
Met klem verwierp hij de aantijging van
niet te kunnen vooruitzien. Dat had hij
wel anders bewezen toen'onder zijn ver
antwoordelijkheid de beroemde Konink
lijke Boodschap van nu zeven jaar gele
den werd uitgesproken.
Maar ook dit oetoog was niet in staat,
de vrijwel vaststaande verhouding te
veranderen. Noch gelukte dit de heer
Schmal met zijn volkomen juiste opmer
kingen over de positie van de Kroon, de
verschillen tussen de teksten in de drie
talen der R.T C. overeenkomsten en het
gemis aan te produceren authentieke
stukken.
Heel kort dupliceerde de minister van
Overzeese Gebiedsdelen, terwijl ook
staatssecretaris Moorman nog een enkele
toelichting wilde geven.
Amendementen
Over een amendement-Oud (de bete
kenis van „een parlement") werd ge
stemd. 37 Stemmen verwierf het, 62
stemden tegen. Het honderdste lid, de
communist Stokvis was in de koffieka
mer. Niettemin was het een interessant
voorstel geweest: Mr Oud wilde onder
„parlement" verstaan: „de Koning in
gemeen overleg met de Staten-Generaal".
Een tweede amendement-Oud was
toen aan de beurt, waarbij ons land, na
overleg met de regering van de V.S-I.,
stappen zou ondernemen bij de UNCI of
een ander UNO-orgaan, teneinde een vol
ledige uitvoering te verzekeren van het
zelfbeschikkingsrecht. Dit amendement
was geen verandering in de RTC-over-
eenkomst, doch een verandering in het
wetsontwerp souvereiniteits-overdracht.
Het werd z.h.s. aangenomen.
En toen was dan het moment van
de eindstemming gekomen. Vlak voor
twee uur v-m., in de nacht van 8 op 9
December 1949 nam de Tweede Kamer
het grote besluit: de RTC-overeenkomst
was aanvaard.
De souvereiniteitsoverdracht
in de Eerste Kamer
Het afdelingsonderzoek door de Eerste
Kamer van het thans door de Tweede
Kamer goedgekeurde wetsontwerp be
treffende de souvereiniteitsoverdracht
zal, naar verwacht wordt, de volgende
week Dinsdag plaats hebben. In de week
daarop kan de openbare behandeling dan
geschieden. Het is niet onmogelijk, dat,
na de zeer uitvoerige behandeling in de
Tweede Kamer, de Kamer van Vijftig
het besluit zal nemen, zich grote beper
king op te leggen.
Nog steeds Prestwick
Weduwe eist 250.000 dollar
van K.L.M.
Lagerhuis wenst geen onafhan
kelijk hof voor vliegrampen
Mevr. Wilma Finne, weduwe van Henry
Finne, die bij de vliegramp bij Prest
wick om het leven kwam, heeft tegen de
K.L.M. een schadevergoedingseis van
250.000 dollar ingediend. Mevr. Finne
grondt haar eis op het feit, dat de K.L.M.
heeft nagelaten „haar personeel van juiste
tabellen, handleidingen en kaarten, die
betrekking hadden op het vliegveld
Prestwick te voorzien".
Het voorstel der Britse Conservatieve
Oppositie tot instelling van een op wet
telijke basis berustend hof van onderzoek
naar vliegtuigrampen, werd door het
Lagerhuis gisteravond met 246 tegen 111
stemmen verworpen. Met dit voorstel
werd beoogd een procedure van onder
zoek te bewerkstelligen, waarin de bui
tenlanders algeheel vertrouwen zouden
stellen. Het hof moest uiteindelijk be
slissen en niet de minister.
Zondagrijverbod zal na
1 Jan. vervallen
Verhoogde benzineprijs aansporing tot
zuinig autogebruik.
Het Zondagrijverbod, dat op 31 Decem
ber a.s. ophoudt van kracht te zijn, zal
niet worden verlengd-
Indertijd hebben wij dit reeds gemeld,
doch thans heeft minister Spitzen het
officieel bevestigd in-zijn antiwoord op
vragen van het Tweede Kamerlid Pos
thumus (Arb.). Zoals men weet is er
een wetsontwerp 'ingediend tot verho
ging van de benzineprijs. De minister is
van mening, dat bij aanvaarding van dit
wetsontwerp de hogere benzineprijs een
aansporing bot zuinig autogebruik zal
meebrengen, waardoor het Zondagrij
verbod overbodig wordt.
Weliswaar zal het bovenbedoelde wets
ontwerp waarschijnlijk nog niet op 1 Jan.
van kracht zijn. zodat de remmende in
vloed van duurdere benzine nog niet tot
gelding zal komen, maar aangezien deze
periode bulten het toeristeftseizoen valt.
acht de minister dit geen overwegend
bezwaar.
Explosie op onderzeeboot
bij reparatie
Bankwerker gedood; drie anderen
Bij werkzaamheden op de onderzee
boot Zwaardvisch bij de Rot-t. Droogdok-
'.s gistermiddag in de machinekamer
verdeelstuk van de hoge-druk-lei-
ding gesprongen.
De 46-j. bankwerker J. Swart uit
R'dam werd door een ijzeren afsluüer
tegen hét hoofd getroffen en onmiddel
lijk gedood. Drie andere werklieden wer
den licht gewond,
De onderzeeër zou juist dezer dagen
Een teen als duim
Bij een Engels meisje van 9 jaar,
dat op tweejarige leeftijd door een
ongeluk de vijf vingers van de linker
hand verloor, is langs operatieve weg
de grote teen van haar linkervoet op
de plaats van de linkerduim gezet.
Het meisje kan er nu reeds een pot
lood of vork mee oppakken en vast
houden-
„Handen omhoog", klonk
bet in postkantoor
Maar iemand uit bet publiek greep
de rover vast
Een 26-jarige jongeman, die in geld
nood zat, heeft getracht daarin verbete
ring te brengen door een overval op een
postkantoor in Hoog Raven bij Utrecht.
Hij werd echter door iemand uit het pu
bliek gegrepen.
De jongeman, L. J. uit Hoog Raven,
gooide gisternacht in Utrecht een win
kelruit in en maakte zich meester van
een pistool. Gistermorgen kocht hij een
zwarte baard en plakte die aan zijn kin.
's Middags stapte hij naar het postagent
schap van zijn dorp, haalde bij het loket
de revolver te voorschijn en riep „Han
den omhoog".
De juffrouw, die hem zou bediei
zomede vyf dames en een heer uit het
publiek, gaven aan dat bevel gehoor. De
jongeman greep in de geldtrommel, maar
toen pakte een achter hem staande man
de rover beet. Een worsteling ontstond;
de moedige cliënt werd aan het hoofd
gewond en de bandiet sloeg op de vlucht.
Het publiek er achter aan. De jongeman
verschool zich achter een schutting, maar
werd spoedig door de politie gearresteerd.
Pokken op de Kota Inten
Voorlopig geen vertraging
Een militair aan boord van het troe
penschip Kota Inten, dat op thuisreis is
naar Nederland, is in Aden in een zie
kenhuis opgenomen, lijdende aan pok
ken.
De familie is op de hoogte gesteld De
toestand van de patiënt is gunstig In-
diien ziah geen verdere gevallen op het
laatste deel van de reis zullen voordoen,
zullen de soldaten op de normale datum
vermoedelijk 24 December, worden ge-
debarkeerd.
De 1200 opvarenden worden in dat ge
val op de gebruikelijke wijze naar huis
vervoerd.
Koningin ontving diplomaten
in Amsterdam
H.M. de Koningin heeft vanmorgen in
het paleis te Amsterdam de gezante van
Chili, mevr. Carmen Vial de Senoret, in
afscheidsgehoor ontvangen. Daarna ont
ving zij de nieuwe Franse ambassadeur,
de heer J. P. Gamier en vervolgens de
nieuwe gezant van Usland. de heer Ste
fan Thorvardsson.
Maandag as. zal de Koningin in Am
sterdam ontvangen de ambassadeur van
Nepal- bij het hof van St. James, gene
raal Shanker, alsmede vier leden van zijn
ambassade, die H.M. de versierselen van
de orde van Nepal, de zg. Rajanya, zul
len aanbieden.
Vrouw gedwongen in ijskoud
badwater te stappen
Vier jaar geëist tegen ee
Hilversummer
Bevestiging van het vonnis vier
jaar gevangenisstraf werd gisteren
voor het Amsterdamse hof geëist tegen
de 48-j. Hilversumse radiomonteur P. G.
B. Hij mishandelde in oorlogstijd vele
malen zijn echtgenote en zijn zoon
liet den bij hem ondergedoken Jood
de winter 1944-1945 uithongeren.
Tijdens de bezetting heeft hij zijn
vrouw, van wie hij thans gescheiden is.
geschopt, geslagen en zelfs gedwongen
plaats te nemen in een badkuip, die met
ijskoud water was gevuld. Ook zijn thans
26-j. zoon was vele malen het slachtoffer.
Verdachte zei, dat hij in de oorlog
veus was. Hij gaf de onderduiker
hem volgens de distributie toekwam. Uit
spraak op 22 December.
Documenten-oorlog over het aftreden
van Koning Leopold
Lijvig boekdeel onthult gebeurtenissen tussen Mei '45
en October 1949
In afwachting der behandeling van het wetsontwerp tot het houden van een „volks
raadpleging" in de Belgische Kamer, wordt thans tussen vóór- en tegenstanders
van de vorst een ware documenten-oorlog gevoerd. De secretaris van de Koning.
Pirenne, heeft de pers een boekdeel aan documenten overhandigd, In tegenstelling
met de verklaringen, die de voormalige premier heeft afgelegd, zou uit deze
documenten blijken, dat minister Achilles van Acker reeds op 10 Mei 1945 de Koning
zou hebben geadviseerd om af te treden.
In het lijvige boekwerk wordt in
cronologische volgorde een lezing gege-
van voor het voorgevallene in de periode
van Mei 1945 tot October 1949. En zoals
reeds gezegd, de toedracht der gebeurte
nissen wijkt volgens dit verslag in hel
algemeen belangrijk af van het relaas
van de heer Van Acker. Er is ook sprake
van een brief, die Pirenne op 11 Mei 1945
aan de Koning schreef en die zijn be
stemming nooit bereikte. Op 5 Jul:
Van Acker Koning Leopold mede, dat
de Britten en Amerikanen zyn troons
afstand wensten. Belgische troepen zou
den opdrcht gekregen hebben de Koning
aan te houden, zodra hij zich in België
liet zien.
In November 1945 zou Pirenne, de
DAT bij de hoofdcommissie voor de
industrialisatie een vaste commissie voor
financiële aangelegenheden is ingesteld
met prof. dr B. Schendstok te Den Haag,
hoofd van de afd. directe belastingen van
het dep. van Financiën, als voorzitter.
DAT de bronzen leeuw is toegekend
aan 10 personen, van wie twee posthuum,
het bronzen kruis aan 25 en het kruis
van verdienste aan 7, allen personen, die
zich in Indonesië hebben onderscheiden.
DAT de Ned. Indische Handelsbank een
vertegenwoordiging heeft gevestigd te
Osaka (Japan).
DAT gisteren in Westerbroek (Gr.) een
patrouillevaartuig van stapel liep, het
tweede van een serie van twaalf voor de
federale scheepvaart in Indonesië.
DAT het instituut voor arbeidersont
wikkeling op 23 December t.g.v. zijn 25-j.
bestaan in het Stedelijk Museum te Am
sterdam. recipieert en 's avonds minister
Drees spreekt.
DAT de Ver. van liefhebbers en fokkers
van hoenders, konijnen, duiven etc. 20
jaar bestaat en op 7 Januari in de Koop
mansbeurs te A'dam een nationale ten
toonstelling houdt.
DAT M. Balit de op zijn verzoek eer
vol ontslagen vice-consul te Iskenderun
(Turkije), J. Catoni, is opgevolgd.
DAT het secretariaat van het Nedam-
comité na de uittreding van de voorzit-
>n de secretaris thans is gevestigd
Singel 299, A'dam.
DAT de Groningse rechtbank conform
de eis de 35-j. landarbeider E. J. te Kol-
ham tot 4 jaar veroordeelde, daar hy tij
dens een politieke twist in Ruischerbrug
de communist J. Keun uit Groningen
heeft neergestoken.
DAT de blik- en emballagefabriek
Thomassen en Drijver te Deventer (900
lan personeel) het 30-j. bestaan vierde.
DAT het motorvrachtschip Carbet gis
teren in Vlissingen door de Mij De
Schelde aan de Franse eigenaars is over
gedragen.
DAT de politie te Zeist de autorijder,
die gistermiddag aldaar een 13-jarige jon
gen aanreed, informeerde of hij gewond
was en na een ontkennend antwoord ver
der ging, oproept om zich te melden, daar
de jongen wel ernstig gewond is.
DAT de 33-j. Tilburger J. C. O. is gear
resteerd, daar hij dit en het vorige jaar
in Noord-Brabant en Zeeland bij vele
boeren grote partijen aardappelen en dui-
venbonen kocht, die hjj nooit betaalde.
DAT het Ned. consulaat te Istanbul is
verheven tot consulaat-generaal o.l.v. D.
J. E. graaf de Hochepied.
DAT Tiel volgend jaar het 1500-jarig
bestaan zal vieren, alsmede het feit dat
het 750 jaar geleden stadsrechten kreeg.
DAT de KNAC minister Lieftinck heelt
gevraagd om een voorlopige regeling,
krachtens welke een Ned. ingezetene zo
wel in Nederland als in België in een
Belgische auto mag rijden.
DAT zekere P. J. G. uit Bergen op
Zoom is aangehouden, daar hij een aan
tal boeren voor f 10.000 oplichtte door
zich „belastingconsulent" te noemen.
DAT het echtpaar Hekman-Doggers te
Vroomshoop a.s. Zondag 65 jaar ge
trouwd is?
DAT de werkgroep binnenhuisarchitec.
ten morgen in het Parkhotel te A'dam
vergadert.
DAT in November 134 faillissementen
werden uitgesproken en het totaal van
dit jaar thans is gestegen tot 1366 (in
1948 van Januari t.m. November 978).
DAT dr J. D. C. Camper Titsingh, oud
administrateur bij de B.P.M., op 66-j. leef
tijd in New York is overleden.
DAT de K.L.M.-diensten op de ko
mende feestdagen aanzienlijk zullen wor
den beperkt.
secretaris van de Koning ontdekt heb
ben, dat verschillende verklaringen
Van Acker vervalst waren. Toen in Juni
de Koning te kennen gaf, dat hij m«
premier wilde terugkeren, verzocht Van
Acker hem nog enige dagen te wachten
De gang van zaken was nu verder als
volgt: de premier ging naar Brussel en
de ontslagname der ministers volgde
Ofschoon Van Acker beloofd had, een
nieuw kabinet te vormen, verzocht hij
om van deze taak ontheven te worden.
Er werden militaire maatregelen getrof
fen om de terugkeer van de Konmg te
beletten. De politieke toestand eiste zijn
aftreden.
Koning Leopold heeft toen een raad
der dynastie bijeengeroepen, waa
de leden van het Belgische Koningshuis
deel uitmaakten en deze besliste, dat
de Koning niet mocht aftreden. Eerst op
19 Juli volgde de wet, die aan het par
lement de macht geeft om vast te stel
len, wanneer de onmogelijkheid or
regeren een einde neemt. Tijdens de
overhandiging der documenten door
Pirenne, moesten de journalisten blijven
staan en Pirenne verdween onmiddellijk
na de voorlezing, zodat hem geen vragen
konden worden gesteld.
E.V.C. uit georganiseerd overleg
in Amsterdam
De gemeenteraad van Amsterdam nam
gisteravond een voorstel aan, ingediend
door de fracties van de A.R. partij, P. v
d. A. en K.V.P., waardoor de Bond van
Ned. Overheidspersoneel (aangesloten
bij de E.V.C.) wordt uitgesloten u.t de
centrale commissies voor georganiseerd
overleg. De communisten waren uiter
aard tegen.
Vannacht is dan, voor wat betreft de
Tweede Kamer, de beslissing gevallen,
wetsontwerp op de overdracht van
uvereiniteit is aangenomen met
de vereiste twee-derden van het
aantal stemmen. En het aantal stemmen
op deze historische ure niet minder
dan de volle honderd, op zichzelf een
unieke gebeurtenis in het parlementaire
leven van ons volk.
De beslissing is gevallen en kort gezegd
is de Tweede Kamer daarmede van de
zaak af. Het laatste Indonesische debat
deze zaal gehouden. Tenzij de
Eerste Kamer nog anders mocht beslui
ten. Maar na de ervaringen met de
Tweede Kamer kunnen we wat dat aan-
eerlyk gezegd, weinig verwach
tingen meer koesteren.
De beslissing is gevallen, waarvan,
wordt zy straks bevestigd, de draag
wijdte nauwelijks valt te overzien. Wy
willen dit in de nachtelijke uren na de
aanvaarding van het wetsontwerp ook
niet trachten te doen. Maar zeker is wel,
dat de toekomst er een is van grote
onzekerheid.
Indonesië daarop komt het neer
krijgt nu zijn zelfstandigheid en een
eigen souvereiniteit op een ogenblik,
vaarop aan de voorwaarden voor beide
iog in genen dele is voldaan.
God zy het nabij en doe alsnog ten
goede keren wat maar al te zeer moet
worden gevreesd.
Die overdracht van de souvereiniteit,
welk een groots moment had zy niet
kunnen zyn in het leven van beide vol
ken! En welk een groots moment had
ook niet kunnen zijn deze aanvaarding
door de volksvertegenwoordiging!
Maar nu werd het een klein moment,
waarin de voorstemmers hun beslissing
zonder veel overtuiging en met
grote vreze en in een vertrouwen, dat zij
zichzelf moeizaam hadden aangepraat.
Geen groots moment, maar een klein
moment, een moment ook van kleine
politiek. De houding van de fractie der
VVD was daarbij wel bijzonder ken
merkend. Het ergste vinden wy nog niet
eens, dat die fractie tenslotte in haar
geheel voor het ontwerp stemde, maar de
wijze waarop.
De heer Oud had ln eerste aanleg hoog
van de toren geblazen en allerlei nadere
inlichtingen gevraagd, die voor het
bepalen van zyn stem en die der zijnen
van bijzondere betekenis zouden zijn. Met
name richtte hij een dringend beroep tot
zijn partijgenoot minister Stikker om
nadere informaties te verstrekken over
de buitenlandse druk.
En inderdaad, minister Stikker heeft
gesproken. Doch heeft hy iets verteld
wat de heer Oud niet reéds lang wist?
Neen, en de heer Oud moest dat erken
de verdienste van des heren Stikkers
rede zag hij hierin, dat deze bekende
gegevens nog eens duidelijk had gegroe-
r intuss~~ L*"' J
de hée
opgeheven..
Een ander facet van dezelfde zaak Is,
dat die rede van de heer Stikker de
kenmerken droeg van speciaal bestemd
te zijn voor de leden van de WD. Sloot
de ogen, dan kon men zich wanen
>n partijvergadering van deze groep.
En wanneer men dan bedenkt, dat zijn
rede niet het onbekende materiaal aan-
oerde waarom de heer Oud zo nadruk
kelijk had gevraagd, dan is er slechts één
mogelijkheid, en wel dat de minister
zich over de hoofden van zijn fractie heen
wendde tot zijn partij, waarin de moei
lijkheden stellig nog zullen wachten.
Dit alles was kleine politiek, ook
omdat een groot deel van wat de heer
Stikker aanvoerde als voorbeelden van
buitenlandse druk dateerde uit de dagen,
waarin hy nog geen minister was en
integendeel aandrong op het wenden van
het roer. Daarvoor zag hij toen in de
buitenlandse druk, waarachter hy en
anderen zich thans verschuilen, blijkbaar
geen belemmering.
Wat is er geworden van het omwenden
van het roer? Och arme, dezelfde Soe
karno, van wie de VVD toen zo hevig
genoeg had, wordt thans de hoogste
bondgenoot binnen de Unie.
Kleine politiek ook, toen dezelfde
minister Stikker op het laatste ogenblik
van het debat, toen de replieken en alles
al voorbij was, nog een verklaring op
tafel gooide van een aantal ondernemers
Indonesië waarin dezen op aanvaarding
van het wetsontwerp aandrongen. Zulk
een gedraging was, goed parlementair
bezien, nauwelijks fatsoenlijk meer te
noemen, en wy vertrouwen dat de heer
Oud het hierin met on6 eens zal zijn.
Voor ditmaal volstaan wy met deze
opmerkingen. Men kan zeggen, dat zy al
evenmin groots zyn als het ogenblik van
de aanvaarding vannacht een groots
moment was. Maar zij typeren wel, hoe
triest eigenlijk deze behandeling was, hoe
door-en-door triest, en hoe onzuiver de
stemming zelve.
Moge, alle sombere verwachtingen ten
spyt, door Gods goede gunst Indonesië
samen met Nederland een goede toekomst
tegemoet gaan, waarin we de boze
droom van deze na-oorlogse jaren snel
kunnen vergeten, waarin we ook kunnen
vergeten dit trieste einde en dit triest
begin. Dan zal ook over de graven de zon
^Ün opgegaan.
POSTPAKKETTEN NAAR INDONESIË
Het verzoek om geen postpakketten of
drukwerken per zeepost meer te zenden
aan militairen van de 7 December-divisie
en na half December de verzending van
dagbladen etc. per luchtpost aan deze
soldaten te staken, geldt uiteraard ook
die militairen, die wat de repatrië
ring betreft met de 7 December-divisie
zijn gelijkgesteld, zo deelt de Legervoor-
lichtin-gsdienst mede.
DIRECTEUR ORANJE-NASSAU-
MUNEN OVERLEDEN
Gisteren is te Heerlen. 71 jaar oud.
overleden mr A. Haex, directeur van de
Oranje-Nassaumynen.
WEERBERICHT
e<fi
Buiig weer
Tot morgenavond verwacht
De Bilt: Meest zwaar be
wolkt met buien, sommi-
b' «e met hagel of natte
Aanvankelijk
zwakke tot matige wind
uit uiteenlopende richtin
gen, later matige tot krach
tige wind uit Noordelijke richtingen en
iets kouder. (Opgemaakt te 10 uur).
BEJAARDE FIETSER DOOR BUS
DOODGEREDEN
Gisteren is de 66-j. fietser L. C. W. uit
Haarlem op de Wagenweg aldaar dooi
een autobus van de N.Z.H. doodgereden.
Vermoedelijk is het slachtoffer door de
heviige wdnid de koers kwijtgeraakt en _.JJ
van het rywusüpad op de rijweg ge-'onder 1629; maan op 21.20, onder 12L34
komen. 4 uur. 13 December L.K.
ZON EN MAAN
Zaterdag 10 December: Zon op 8.36,