ïlicumo |TciJtórt|e GTflurmtt
HET IS EEN AFSCHUWELIJKE DAAD,
ZEGT DEEL DER KAMER
Wist U
WOENSDAG 30 NOVEMBER 1949
BUREAUX: Hogewoerd 1U3.
Dir. en redactie: Tel. 20408. Abon
nementen: Tel. 22710. Advertentie
afdeling: Tel. 23375.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: ƒ4.15 p. kwartaal;
ƒ0.32 per week.
ADVERTENTIËN: ƒ0.18 per milimeter.
<BU contract belangrijke korting).
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHRISTELIJKE ATION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantnaslfcfe Is Qljeftfcoeii
myn facrl ia tcgfienspocf
Dertigste jaargang No 7982
Consumptievenninderin»
is het parool
Zie pag. 4
HET VERRAAD AA/V AMBON
De Re;
Sering
mag
deze Nederlanders
niet wegtrappen
HET IS AFSCHUWELIJK, dat de volken van de Minahassa, Ambon, enz., hoe
wel zg bidden en smeken om in het Koninkrijk te mogen blijven, als hét
e uitgedreven worden. Het is uitermate pijnlijk, dat zij niet in de gelegenheid
worden gesteld om het zelfbeschikkingsrecht uit te oefenen, hoewel zij daarom
vragen. Na de overdracht van de souvereiniteit zullen zij geen kans meer krijgen
tn dit recht gebruik te maken. De republiek en Oost-Indonesië, die zelf
herhaaldelijk zelfbeschikkingsrecht hebben gevraagd, stoppen als het ware hun
t toe, als anderen zich op dat recht beroepen.
Aldus luidt het oordeel van verschei
dene leden der Tweede Kamer in het
voorlopig verslag over de op de Ronde
Tafel Conferentie gesloten overeenkom
sten. Het ligt voor de hand te veronder
stellen, dat dit de leden der A.R. Kamer
fractie zijn, wier oordeel gesteund wordt
door een „aantal andere leden" waarin
wij een deel der C.H. menen te herken
nen. Deze achten het onaanvaardbaar,
dat de bevolking van Ambon, Minahassa
Timor, ondanks het feit, dat zy dui
delijk verklaard heeft bij Nederland te
willen blijven, door de regering geprest
wordt in de Republiek Indonesia Serikat
(R.I.S.). Worden zij daartoe gedwongen,
dan zal hun ellende gruwelijk zijn. Mocht
men een volksstemming willen houden
na de souvereiniteitsoverdracht, dan is
het wel zeker dat door terreur en angst-
aanjaging de uitslag niet zuiver zal zijn.
De regering zal een weg moeten vinden,
opdat deze Nederlanders, die voortref
felijke Nederlanders zijn en smeken hel
te mogen blijven, niet uit het Nederland
se volk worden gestoten, aldus, deze
Aan het voorlopig verslag, dat liefst
""i pagina's omvat en dat tussen vier
commissies van rapporteurs verdeeld
was, ontlenen we nog de volgende be
langrijke punten:
Algemeen was men het er over eens,
dat de Kamer de voorstellen alleen aan
nemen en verwerpen kan en daarin
generlei wijziging kan brengen. Ver
scheidene leden waren van oordeel, dat
de regering het ontwerp ook kan aan
houden en nadere onderhandelingen kan
openen.
.Vele leden (K.V.P.?) wilden het
naadje van de kous weten over de op
[Wilde zijn vrouw vergiftigen
met een bal gehakt
Om daarna met een jong meisje
te kunnen trouwen
'De bosbaas A. H. uit Amgerlo, die ge
tracht heeft zijn vrouw te vergiftigen om
met een jong meisje te kunnen trouwen,
hoorde gisteren voor de Arnhemse recht
bank vijf jaar tegen zich eisen.
Hij liet op een toneelvoorstelling zijn
rrouw, die meespeelde, een bal gehakt
brengen. Ze had er echter geen aandacht
aan geschonken. Hoe het precies met die
bal gehakt stond werd er niet duidelijker
op, want de getuige, de waarzegster K.,
legde tegenstrijdige verklaringen af. H.
bekende in eerste instantie, bezinksel uit
1 bus mét' vergiftigde tarwe en mals in
a de waarzegster te hebben
gegeven met het verzoek, het mee te
braden in een bal gehakt, die voor zijn
vrouw bestemd was. Vrouw K. schrok
echter terug. Later verklaarde H. (en deze
verklaring handhaafde hij ook voor de
rechter) dat in het flesje een onschade
lijk middel zat tegen onkruid. Hij was
toen echter van mening, dat het middel
dodelijk was en bekende voornemens te
zijn geweest zijn vrouw te vergiftigen.
K. bekende tegenover de politie,
dat zij een flesje had ontvangen, maar
"ïans zeide zij, dat ze niet wist, wat er
zat. Tegen deze vrouw, die wegens een
abortuskwestie drie jaar gevangenisstraf
uitzit, werd proces-verbaal opgemaakt
Wegens meineed.
Het is niet uitgesloten, dat H. al eerder
getracht heeft zijn vrouw uit de weg te
ruimen, want ze had vaak last van kram-
pen, die ophielden toen H. werd gear res- „LfeutschlandspieL
S Rouwendal verried zijn
14 dagen.
eigen vrouw
STOFFELIJK OVERSCHOT VAN
GINETTE NEVEU GEÏDENTIFICEERD De doodstraf is gisteren voor het Am-
sterdamse B. G. geeist tegen de 53-J
Familieleden van <le bij de vliegramp op A.damse koopman Hermanns Houwen-
w «lol. die van 1942 tot 1945 als V-man
spionneerde voor de Duitsers, doordrong
eens wilde uiteen zetten op welke gron
den zy de gebrachte offers aan mensen
levens gerechtvaardigd achtte.
Vele andere leden (P.v.d.A.?) wilden
weten in hoeverre de Unci onze mili
tairen in de strijd tegen de guerilla
overwegende moeilykheden in de weg
heeft gelegd.
Verscheidene leden (A.R.?) meenden,
dat tot souvereiniteitsoverdracht behoort
te worden overgegaan, doch dat in dit
geval niet aan de minimale voorwaar-
is voldaan. Van een gezag schynt
geen sprake is; orde, rust en veiligheid
laten alles te wensen over. De Indone
sische ontwerp-constitutie gaat sterk in
de richting van een eenheidsstaat. Het
is de vraag of wordt voldaan aan de
eisen van hoofdstuk XIV der Grondwet.
De mannen in wier handen de souve
reiniteit moet worden gelegd, hebben
veelal hun woord niet gestand gedaan
en gesloten overeenkomsten niet nage
leefd. De voorstanders van het wets
ontwerp verklaren zelf, dat niemand
weet wat er na de souvereiniteitsover
dracht zal geschieden. Deze leden hebben
daarom overwegende bezwaren tegen
souvereiniteitsoverdracht op dit ogenblik
willen overleg met constructieve
elementen.
Een aantal andere leden sloot zich
hierbij aan. Zij achtten de waarborgen
voor de Nederl. belangen van weinig
waarde. Zy wezen er ob, dat de over
eenkomsten in strjjd met artikel 209 der
Grondwet bepalen, dat H.M. Koningin
Juliana aan het hoofd der Unie staat,
terwijl de Grondwet voorschrijft, dat Zij
de kroon der Unie draagt.
Door de overeenkomsten goed te keu-
;n zal men in strijd komen met de
Grondwet en een ramp brengen over
Indonesië.
De heer Weiter heeft zijn afwijzend
oordeel samengevat in een afzonderlijke
nota.
Sommige leden (V.V.D.?) misten een
bepaling over de onschendbaarheid van
het hoofd der Unie. Zij vroegen zich af
of de gevolgen van een verwerping der,
voorstellen niet verschrikkelijker zouden'
zijn dan die van een aanvaarding. Zy
willen vooralsnog de keuze niet doen.
Enige andere leden (een deel der C.H.?)
willen dit
Twee vliegrampen 34 doden
Behalve DC-6 bij Dallas, ook toestel van de
Air-France verongelukt
„Bel mijn vrouw op en zeg haar, dat alles O.K. is"
TN TOTAAL VIER-EN-DERTIG MENSEN zün gisteren omgekomen, toen de
-L internationale luchtvaart opnieuw getroffen werd door twee vreseiyke slagen.
Een D.C.-6
deel
de American Airlines verongelukte, zoals gisteren reeds
edities gemeld is, bij Dallas in de Amerikaanse staat Texas. Hierbij
kwamen 29 mensen om het leven, terwijl 16 gewonden in ziekenhuizen moesten
word enopgenomen. Ook de „Air France" kreeg
stortte een D.C.-4 neer. Drie leden der bemanning
Over de ramp in de Ver. Staten meldt
Ass. Press: De viermotorige D.C.
de American Airlipes was van New
York, via Washington, onderweg
Mexico City, met behalve de bemanning
van vijf personen, nog 40 passagiers
boord. Bij een tussenlanding op het
vliegveld Love, enkele mijlen buiten de
stad' Dalles in Texas,, geraakte de ma
chine in brand. De chef in de verkeers
toren zei: „k kan een grote brand zien
De hangars staan in brand. Alle beschik
bare brandauto's rukken uit".
Een ooggetuige, die het vreselyke
geluk zal gebeuren, vertelde, dat het
toestel een fabrieksgebouw raakte en
één der motoren verloor- De piloot was
genoodzaakt de andere uit te schakelen.
In volle vaart vloog het toestel op een
tweede gebouw in. Grote vlammen
sprongen uit de machine. Een explosie
volgde. Mensen -renden naar hét volko
men versplinterde wrak. Twee manner
stonden wankelend uit de verbogen res
ten op. Aan de andere kant probeerden
vyf mensen uit het toestel te kruipen.
De ambulances arriveerden. Negen en
twintig doden werden geborgen. Zestien
gewonden werden naar ziekenhuizen ge-
braoht, o.w. alle leden der bemanning.
De ernstig gewonde tweede piloot
strompelde naar een huis op dertig
ter van de plaats van de ramp- Terwijl
het bloed hem uit de mond vloeide,
hij: „Ik geloof, dat ik dood ga en ik wil
een vferklaring afleggen. Bel mijn
op in Fortworth en zeg haar, dat met pi
loot no 4 alles O.K. is".
Onder de passagiers, die
ton aan boord gingen, was d'e Britse
kolonel Fane, een boodschapper van
koning George.
Ook de chemische fabriek, waartegen
de machine vloog, geraakte in brand.
i slag t© incasseren. By Lyon
i 2 passagiers werden gedood.
Ginette Nevéu, hebben dezer dagen hot
lyk van de artiste herkend. Tot dusver
had men dit lyk beschouwd als dait
een ander slachtoffer.
Thans 400 per jaar voor
toeristenreizen
Enkele weken geleden berichtten we
reeds, dat er het volgend jaar een geheel
nieuwe regeling voor het verkrijgen van
toeristendeviezen zou komen. Thans wor
den van officiële zijde de volgende bij
zonderheden medegedeeld.
De Tegeling dat ingezetenen slechts een
maal per jaar en voor één land reisdevie-
zen voor niet-zakelijke doeleinden kun
nen verkrijgen, komt te vervallen.
Op 1 Jan. a.s. nu zal iedere ingezetene,
die zulks wenst, kunnen beschikken over
een jaarmaximum aan deviezen (voor
personen van 14 jaar en ouder f 400. voor
jongeren f 200), hetwelk door belang
hebbenden binnen zekere grenzen naar
eigen goeddunken mag worden besteed.
Men is dus vrij in zyn keuze van de te
bezoeken landen en van de tijdstippen,
waarop men een reis wenst te onder
nemen
Voor reizen naar Denemarken Finland,
Frankrijk, Gr.-Brittannië, Ierland, Noor
wegen en Zweden zal het bovendien mo
gelijk zijn de benodigde deviezen ter
stond by een deviezenbank te beko
men. De bekende maxima per land in to
taal en per dag zijn evenwel gehandhaafd.
Alleen voor toeristenreizen naar België-
Luxemburg en Zwitserland wordt vast
gehouden aan het lotingsysteem.
Er wordt een zgn. toeristen-deviezen-
boekje ingevoerd, waarop de verschafte
bedragen en de eventueel teruggestorte
of overgehouden deviezen worden ge
boekt
tot illegale organisaties en vele geal
lieerde piloten en anderen in handen
der Duitsers speelde.
Hy is t.b.c.-patiënt en werd op een
brancard liggende verhoord. Hij zou de
Duitsers zijn gaan helpen, uit angst
voor opsluiting in een concentratiekamp,
omdat hy de Duitsers had beledigd. Hij
meende een spelletje met hen te kun
nen spelen. Zyn directe chef was Krist-
mann, beter bekend als Arnaud. Rouwen-
dal, zei te menen, dat deze in dienst van
de geallieerden werkte. De ex-Kriminal-
sekretar Rühl verklaarde als getuige, ge
hoord te hebben, dat Arnaud, op het
ogenblik voor de Engelse Secret Service
in Duitsland werkt De ex-Kriminalse-
kretar Viebahn verklaarde echter, dat
Rouwendal een idealist was-
Door R.'s toedoen is de piloten-actie
van ir Galestin volkomen mislukt. Van
de 23 piloten, die aanvankelijk in vei
ligheid waren gesteld, bereikte er
slechts één Engeland en wel door opzet
telijke actie van de Duitsers.
Rouwendal heeft zelfs zyn etgen
vrouw laten arresteren, omdat zij hem
tegenwerkte en omdat hy een vriendin
had. In concentratiekampen werd zijn
echtgenote ernstig mishandeld. Uit
spraak op 13 December.
Stikker en Van Schaik te Batavia
De ministers Stikleer en Van Schaik
zijm gisteren in stromende regen te Ba
tavia aangekomen. Het toestel moest we
gens het sléchte weder voor de aankomst
boven Batavia rondcirkelen. Mr Stikker
verklaarde, dat hij waarschijnlijk bin
nen enkele dagen naar .Nederland zou
terugkeren, maar dat minister Van
Schalk langer zou blijven. Donderdag
zal mr Stikker naar Djokja vertrekken.
Negen-en-twintig mensen kwamen om
by een vreselijke vliegramp bij Dallas
in de Ver. Staten. Zestien mensen
ontsnapten ternauwernood aan de
dood. De mensen op deze tele-foto,
Juan le Lorier, zijn vrouw en zyn 22
maanden oude zoontje Albert, waren
by hen, die het geluk hadden dit
ongeluk te overleven.
De ramp in Frankrijk
Pianist Dani Wayenberg gewond
Het: Air-France-toestel was van Parijs
op weg naar Tunis .Even vóór Lyon,
waar de machine een tussenlanding zou
maken, kwam zij terecht in een onge
woon zware mist. Hierdoor schijnt de
piloot in de war geraakt te zyn. En en
kele minuten later verongelukte de D.C.
-4 bij het kleine stadje Saint-Just Cha-
leyssin. Er waren 37 personen aan boord,
o.w- de Haagse pianist Daniel Wayen-
berg. Toen redders het wrak bereikt
hadden, bleken drie leden der beman
ning en twee passagiers om het leven te
zijn gekomen. Zeven mensen waren ern-,
stig gewond.
De verwondingen van Daniel Wayen-
berg, zyn, volgens de berichten, niet van
ernstige aard. Hij werd licht aan de
schouder gewond en aan een oog. Men
neemt aan,'dat hij weer spoedig 'het zie
kenhuis van Lyon zal kunnen verlaten.
Wayenberg heeft een beurs om ln Parys
muziek te studeren. Hy was op weg naar
Tunis, om een tournée te maken, welke
georganiseerd was door een Frans ge
nootschap, dat zich bezig houdt met het
aankweken van goede luistergewoonten
by de Franse jeugd.
REEDS DUIZENDEN
HANDTEKENINGEN
Voor Ambon, Minahassa
en Timor
Naar wij vernemen zijn reeds duizen
den handtekeningen ontvangen voor het
petitionement aan de Staten-Generaal.
een zodanige beslissing te nemen, dat
vóór de souvereiniteitsoverdracht wordt
voldaan aan de wensen van de minder
heden (Ambon, Timor en de Minahassa).
Wij hopen onze lezers geregeld op de
hoogte te houden van de resultaten der
Om der wille van de smeer
Ons is gebleken, dat verschillende R.K
bladen, en bladen, behorende tot de (so
cialistische) Parool-riching thans harts
tochtelijk proberen de bekende adver-
tentie-hwouwrand te mogen opnemen.
Wel ja, om der wille van de smeer likt
de kat de kandeleerOf zouden deze
bladen op deze wijze (buiten verant
woordelijkheid van de redactie) nog goed
willen maken, wat ze redactioneel jaren
lang hebben verknoeid.
St Nicolaasfeest met droeve
afloop
De 5-jarige W. Dozy te Leiden
overreden en aan de verwondingen
bezweken
Het bezoek dat St. Nicolaas en zyn
twee Pieten gistermiddag in de Sleutel
stad aan de kinderen van de Kooi
bracht, had helaas een droeve afloop. In
de Driftstraat werd de jeugd onthaald op
pepernoten.
De 5-jarige W. Dozy uit de Voorstraat,
is by het verzamelen van deze lekker
nij onder de coaoh van St Nicolaas ge
lopen, en is, toen de wagen zich in be
weging zette, overeden. Met zware in
wendige kneuzingen werd het kind pei
E.H-D. naar het Acad. Ziekenhuis over
gebracht, waar het in de loop van de dag
is overleden.
Aanrijding voorkwam een
treinbotsing
Goederentrein passeerde onveilig
signaal
Een aanrijding op een bewaakte over
weg ie Tilburg, waarbij een paard door
een locomotief werd gedood, heeft giste
ren een botsing van een goederentrein
met een personentrein voorkomen.
Nadat de personentrein uit Boxtel het
station was binnengelopen, gingen de
bomen van een overweg open en auto's
andere voertuigen passeerden. Uit de
richting Den Bosch kwam echter een
goederentrein aanrazen, juist toen een
paard-en-wagen zich op de weg bevond.
Het paard werd gegrepen, vyftig meter
meegesleurd en gedood. De voerman
kreeg geen letsel.
De machinist moet langs een onveilig
signaal zijn gereden. Dank zij de
rijding wist hij. échter zijn trein tijdig te
doen stoppen. Enkele honderden meters
verder stond de personentrein stil, op
hetzelfde spoor.
OOK BRUSSELSE TRAM GAAT
TARIEVEN VERHOGEN.
De Brusselse tram gaat ook de tarieven
verhogen. Een enkele rit van fr. 2.50 ga;
nu waarschijnlijk fr.3 kosten, terwijl c
prijs van een 20-rittenkaart van 40 c
fr. 50 wordt gebracht.
Onderdelen van 7 December-
divisie repatriëren
Post voor de Kota Inten
Post voor repatriërende militairen
aan 'boord van de Kota Inten, welke
een tussenhaven zal worden uitgereikt,
moet uiterlijk op 8 December op de bus
zijn gedaan. Op het adres moet staan,
behalve de gebruikelijke gegevens: „Aan
boord van het troepenschip Kota Inten.
op thuisreis naar Nederland", dus niet
de naam van de vermoedelijke tussen
haven. De „Kota IntÊn" is op 26 Novem
ber uit Tandjong Priok vertrokken en
met dit schip repatriëren de volgende
onderdelen van de 7-December-divisie:
3e bat. van het regiment stoottroepen,
3 V R.I. en I I A.A.T.
ZEEPOST VOOR OOST EN AVE ST.
Met de volgende schepen kan zeepost
worden verzonden-. De data waarop de
correspondentie op de bus moet zijn,
staan tussen haakjes achter de naam
van het schip vermeld: naar Indonesië de
Madoera (5 December); de Antillen de
Bennekom (18 December) en Suriname
de Bonaire (7 December).
Isaac Allal krijgt het goed
De Zionistische organisatie van vrou
welijke arbeiders in de Ver. Staten en
Canada heeft 4200 dollar beschikbaar
gesteld voor Isaac Allal. de enige over
levende van de vliegramp by Oslo. Uit
het bedrag zal zijn levensonderhoud
worden bekostigd, tot de jongen 18 jaar
is. De organisatie zal in het jeugddorp
Ain Karem bij Jeruzalem een boom
planten voor elk omgekomen kind; hier
voor werd 4500 dollar beschikbaar ge
steld.
Een woningdrama in Zundert. De douane-beambte Vióle kreeg een huisje
toegewezen, waarvan de eigenaresse in Amerika vertoefde. Hem werd beloofd,
dat hü in 1950 een der nieuwe woningen, die in Zundert gebouwd worden,
zou kunnen betrekken. De eigenaresse kwam uit Amerika terug en eiste, dat
de heer Viole per 15 November haar huis zou verlaten, daar zij dit haar
dochter, die ging trouwen, beschikbaar wilde stellen. De heer Viole kon toen
een onbewoonbaar huis krijgen, doch hy weigerde dit. Het gerecht kwam er
aan te pas. Inmiddels is de douane-beambte ernstig ziek in een ziekenhuis
opgenomen. Gisteren werd deze onverkwikkelijke geschiedenis afgesloten, toen
de deurwaarder met zyn helpers kwam om het huis leeg te slepen. Collega's
van de heer Viole staken er echter een stokje voor en ontfermden zich over
de inboedel, die zij met een wagen in veiligheid brachten
Moderne schatgravers in Limburg
Waar heidebloempjes groeien klieven
boten eerlang de golven
Verwensing wordt attractie: „Zeil" naar de Mookerheide
Binnenkort beginnen moderne schat
gravers hun werk op de Mookerhei. Er
ligt een schat van 250 millioen gulden:
metselzand en grint. Honderdvijftig hec
taren zullen, zoals we in het kort al
meldden, in de komende 20 a 30 jaar
tig millioen ton zand en grint opleveren.
De uitgegraven gronden zullen een
centrum voor watersport en toerisme
ïen, dat direct toegankelijk is van
de rijksweg af en een goede verbinding
met de Maas zal hebben- Twee flinke me-
met een strandbad, hotels, bunga
lows en kampeerterreinen in dit om zijn
schoonheid bekende hoekje van Neder
land zullen na verloop van jaren aan
gelegd worden.
Het hoogste punt van afgraving is 6(
meter en men gaat tot een diepte var
ten hoogste 15 meter beneden het stuw-
peil van de Maas. In de komende jaren
.zullen ten minste 30 duizend vrachtjes
voorde binnenschippers liggen te wachten.
Op het ogenblik verbruikt Nederland
bijna evenveel zand en grift als er wordt
geproduceerd. België heeff 'per jaar rond
4 millioen ton grint en 6 millioen
zand nodig en produceert niets. De
millioen ton uit Mook zullen dus ln de
Benelux een belangrijke aanwinst bete
kenen. Onze deviezenpositie zal met 10
tot 12 millioen gulden per jaar worden
verbeterd.
De grond is voor de landbouw geheel
ongeschikt. Behalve dit project wordt
ook een ruilverkavelingsplan uitgevoerd.
Men hoopt, dat Mook in de toekomst een
centrum van welvaart en schoonheid zal
worden.
Gesneuveld in Indonesië
De Regering maakt bekend, dat tot
haar leedwezen de volgende verliezen
in Indonesië zijn gerapporteerd:
Koninklyke Landmacht:
Gesneuveld 16 November korporaal
G. Vermaas, uit Arnhem.
Koninklijk Ned.-Ind. Leger:
7 Januari vermist (thans vastgesteld
dat hij op genoemde datum door ge
weld om het leven is gekomen): kórp.
inf. J. Wibalda, uit Leeuwarden.
Gesneuveld 13 Maart, na vermis
sing: res. kap. inf. vsd. P. Scheepers,
uit 's-Gravenhage.
Gesneuveld 13 Juli: Mad. sold. 2e kl
inf. Askan, uit Indonesië.
Gesneuveld 30 October: Jav. sold,
le kl. inf. Sipan, uit Indonesië.
Gesneuveld 3 November: sold, le kl.
inf. W. Paath, uit Indonesië.
De plannen zijn gemaakt door prof. dr
Ir J. T. P. Bijhouwer uit Wageningen.
De bekende verwensing: „Loop naar
de Mookerheide" heeft dan afgedaan en
het zal een grote attractie worden om
in de toekomst naar dit eenmaal ver
vloekte oord te zeilen.
Ex-dir. van Montaan sprong
raar met deviezen om
Leefde zonder vergunning rovaal
in het buitenland
De ex-directeur van de metaalhandel
Montaan te Amsterdam, de 38-j, W. H
J. B. uit voorm. Duits Z.W. Afrika, werd
gisteren door de economische politie
rechter te Amsterdam wegens deviezen-
overtredimgen tot 1V4 jaar (ma.) ver
oordeeld. De mede-directeur B. C. W. K
kreeg .3 maanden voorw. en f 2000 boete.
(De eis tegen hen luidde resp. 3 jaar en
10 maanden).
B. heeft hoge" bedragen aan deviezen
in ons land gebracht; in 1947 1M: mii-
iioen; maar daar stond een enorm bedrag
tegenover, waarmee hij de deviezenpot
heeft benadeeld. Hij beschikte over vee!
buitenlandse valuta zonder vergunning
van de Ned. Bank. leefde royaal in
Zwitserland, ook zonder vergunning
kocht ertsen in tegen een lagere prijs
dan hij aan de bank opgaf en liet het
surplus op geheime rekeningen boeken.
Met op deze wijze verkregen fondsen
richtte hij in Liechtenstein een bedrijf
in staal en chemische producten op.
De andere directeur trad minder op
de voorgrond, maar was toch door het
mede ondertekenen van bepaalde trans
acties schuldig. Ook hij beschikte zon
der vergunning over gelden van de N.V
in het buitenland.
Hoofdonderwijzer wegens ontucht
veroordeeld
De Arnhemse hoofdonderwijzer R. K..
die meermalen ontucht pleegde met aan
zijn zorgen toevertrouwde minderjarigen,
is door de rechtbank aldaar tot een jaar
(ma.) veroordeeld. Ook mag hij drie
jaar geen onderwijzer zijn. Er was 1%
jaar geëist.
Amerikanen gaan iveer
oefenen met atoombom
Operaties by Eniwetok Atol
De V. S. zijn voornemens een reeks
proefnemingen uit te voeren met de ver
beterde atoomwapens. De operaties wor
den gehouden bij het Eniwetok Atol in
de Stille Oceaan en staan onder bevel
van de generaal der luchtmacht Elwood
Quesada. De datum der experimenten is
nog ndet vastgesteld.
DAT de heer Clarence E. Hunter,
hoofd van de ECA-missie in ons land,
gisteren voor de havenvereniging Rot
terdam heeft gesproken over het Mar
shall-plan.
DAT telefoon-abonnee's in Rotterdam-
West en -Zuid (wier nummer met een
5 of 7 begint) mi.v. 1 December weer
automatisch de districten R'dam, Den
Haag, Utrecht, Goes, Breda, Den Bosch
en Eindhoven kunnen bereiken, waar
mee weer een deel van de oorlogsschade
is hersteld.
DAT gisteren bij het afscheid van mr
W. M. Paardekoper Overman, die als
officier van justitie te Haarlem met
pensioen gaat, zijn benoeming tot ridder
in de orde van de Ned. Leeuw werd
meegedeeld-
DAT in Wittem (Z.-Limburg) een vals
honderd-gulden-biljet, afkomstig van de
bekende Luikse affaire, werd aangebo
den, hetwelk door een bankinstelling
bleek fe zijn uitgegeven.
DAT mevr. Hendrikje Kloeke van de
Plantage-Middenlaan te Amsterdam gis
teren honderd jaar werd en het gemeen
tebestuur haar kwam feliciteren.
DAT mr G. A- M. Smeenk op zijn ver
zoek eervol is ontslagen als voorz. van
de centrale raad van beroep te Utrecht
(sociale verzekering) en wordt opge
volgd door mr J. H. Kuiper, thans onder
voorzitter.
DAT mr B. J. Besier, subst. officier
bij de Haarlemse rechtbank, is benoemd
tot advocaat-generaal bij het Leeuwar
der hof.
DAT plm. duizend Amsterdammers in
de binnenstad, die al zeer lang op een
telefoonaansluiting wachten, thans spoe
dig geholpen zullen worden.
DAT gisteren in Utrecht een psycho
technisch laboratorium voor het wegver
voer is geopend, waar chauffeurs worden
geselecteerd en hetwelk onder leiding
staat van dr H. Y. Groenewegen.
DAT in de St.crt. van gisteren een
wijziging van de pryzenbeschikking en
een beschikking kleinhandelsmarges
voor verbandstoffen staat
DAT de 46-j. rywielhandelaar Taeke
Visser uit IJlst, die onderduikers en
illegale werkers verried, in Leeuwarden
tot 8 jaar R.W.I. werd veroordeeld.
DAT de viering van het 40-j. bestaan
van het Friese volkssanatorium, Beatrix-
oord te Appelscha, volgend jaar zal wor
den voorafgegaan door een grootscheepse
steunactie.
DAT minister Joekes op een audiëntie
tegenover het dagelijks bestuur van de
alg. bond van ouden van dagen toezegde,
een gevraagde verhoging van uitkeringen
etc. nog eens nader te bekijken.
DAT de gehele bevolking van Meppel
boven de 14 jaar op tbc. zal worden
doorgelicht en de administratie wordt
verricht door vrijwilligers uit de
vrouwenverenigingen ter plaatse.
DAT in Den Bosch 7 jaar (m.a werd
geëist tegen de gewezen opperluit. van
de staatspolitie te Helmond A, P. W.
v. d. Hout, wegens het arresteren van
illegale werkers en Joden.
DAT ook in het waterschap It Marian
bij Nyiand (Fr.) de weilanden onder
water worden gezet om de miuizen te
verdelgen.
DAT de 12-j. J. van 't Hoge te Meppel,
die aan toevallen leed, sinds Zondag
wordt vermist en men verdrinking
DAT de Ned.-Duitse grenskantoren
Dinxperlo, Babberik. Stadbroek, Broek-
sittard en Schinveld door de grens
correctie zijn vervangen door Dinxperio-
Oost en West, Elten, Heilder en Suster-
DAT het telefoonverkeer van Neder
land naar Tel Aviv (Israël) op een deel
van de dag is opengesteld.
Goede uitgave
Op deze plaats willen wij gaarne
de aandacht vestigen op het boek
..Het volk ten baat" van de hand van de
heren mr J. A. de Wilde en C. Smeenk,
uitgave Jan Haan te Groningen, dal
thans bezig is in afleveringen te verschij
nen. Het totaal aantal afleveringen zal
12 of 13 bedragen, elk van 48 bladzijden.
Wij hebben nu drie afleveringen ont
vangen en wij willen wel zeggen, dat wij
ze met smaak bebben gelezen. Hier
wordt geboden een geschiedenis van de
A.R. Partij en dit te doen is aan deze
beide schrijvers waarlijk wel toever
trouwd. Wat ons bij het lezen steeds weer
opviel is, dat deze wijze van beschryving
in alle opzichten verantwoord is. ook in
wetenschappelijk opzicht en dat zij zich
toch uitnemend tot lezen leent; de ge
schiedenis gaat hier leven.
Hoezeer dit laatste nodig is. behoeft
wel geen betoog. Het maakt wel eens
bezorgd, hoe moeilijk het is velen te
brengen tot het lezen van een toch waar
lijk niet te zwaar betoog. Dat schijnt er
in deze tijd. die zelf reeds zo ingewikkeld
en vermoeiend is. niet meer bij te kun
nen. Dit is een ernstig verschijnsel. Maar
laat men het nu eens proberen met een
aantrekkelijke, vaak boeiend vertellende
beschrijving als thans uit de pen van deze
beide mannen vloeit.
Zeker, men kan zich zulk een beschrij
ving nog eenvoudiger voorstellen. Men
kan ook zeggen, dat zp monumentaler kon
zijn. Er zijn op dit gebied nu eenmaal
legio mogelijkheden en wellicht ook legio
wensen, maar onze indruk is. dat hier
een werk tot stand komt. dat door zijn
opzet verdient, door velen te worden ge
lezen, en dat dit lezen alleen maar kan
strekken „het volk ten baat".
Bij deze aanbeveling mag niet ontbre
ken een woord van hulde voor de fraaie
manier van uitgeven en voor de rijke
keur van illustraties, die deze stof nog
dichter bij de lezer brengen.
Churchill, de vitale
Heden 75 jaar
Winston Churchill, de leider der Brit
se Conservatieven, wiens foto hier wordt
afgebeeld, wordt vandaag 75 jaar- Deze
dag zal zonder enig officieel feestbetoon
aan hem voorbij gaan, omdat hij er de
voorkeur aan geeft, zijn verjaardag in de
intieme familiekring door te brengen.
Die dag zal hij, onder het genot van
zijn beroemde eeuwige sigaar, eens niet
teveel gepijnigd worden door de pro
blemen der Britse binnen- en buiten
landse politiek. Politieke leiders van
zijn formaat zijn uiterst zeldzaam. Wy
behoeven slechts aan ons eigen land te
denken, om te beseffen hoeveel jaren er
voorbijgaan, eer zich weer eens een
staatsman van de importantie van een
Colyn manifesteert Wie de naam
Churchill uitspreekt krijgt de sensatie
van een wereldomvattend begrip. Zyn
naam is als een slogan. Hij is het sym
bool van de vryheid, van taaie vasthou
dende energie, van parate slagvaardig
heid, van een speelse maar ook ironische
woordkracht en vooral van vitaliteit Hij
was gevreesd door Hitier en de Stali
nisten ervaren hem nog als een obsessie.
Aan hem heeft de wereld, naar de mens
gesproken, voor het grootste deel haar
bevrijding te danken. Aan geestelijke
aderverkalking lydt hy zeker niet, ook
al is hy wel eens „verkouden". Zyn par
tij bouwt nog op hem bij de komende
verkiezingen.
„Nog vele jaren, Winnie!"
XIEFJE, IK ZAL MET JE TROUWEN"
„Don Juan" maakt verschillende vrouwen
geld en goed afhandig
uitzitten, die hem door de politierechter
zijn opgelegd terzake van diefstal en ver
duistering. Van October 1946 tot heden
was hy in Duitsland geweest en had
clandestien de grens overschreden.
Laatste tropenjaar voor grena
diers het zwaarst
De „Johan van Oldenbarnevelt", die
omstreeks 8 December in Amsterdam
wordt verwacht, brengt zoals bekend, o.a.
het derde bataljon van het garderegiment
grenadiers mee. Het is in hoofdzaak ge
vormd door militairen uit Noord- en
Zuid-Holland. De grenadiers begonnen
in 1946 met de pacificatie van het regent
schap Buitenzorg. Grote prestaties wer
den in de politie-acties geleverd. Het
derde tropenjaar vergde wel de meeste
offers.
Als op 1 December het co;nmande-
ment der zeemacht van A'dam naar Den
Helder wordt overgeplaatst, zal het
marinepostkantoor in de hoofdstad ge
vestigd blijven.
In Augustus 1946 maakte de 41-jarige
koopman P. S., zonder vaste woon- en
verblijfplaats, in de Residentie kennis
met een vrouw. De kennismaking vor
derde uitstekend en hy kwam al spoe
dig by de vrouw thuië. Daar de vrouw
enige kleren te verkopen had bood hy
aan, dit voor haar te doen- De opbrengst
f 1500, droeg hy echter niet af en hij
kwam niet meer opdagen. Een paar
dagen later maakte hy in een bioscoop
kennis met een andere vrouw, die hem
onderdak verleende en vanwaar hij ver
trok met medeneming van de distributie
bescheiden. In September 1946 kreeg hij
kennis aan een vrouw, die hy trouwbelof
ten deed en die hij in totaal f670 afhan
dig maakte door haar te vertellen, dat
zijn renpaarden met een vliegtuig naar
Frankrijk gebracht moesten worden en
hy voor het laten inschry ven voor de ren
nen geld nodig had. Toen niets meer werd
gegeven verdween hy met de Noorder
zon, maar nam van een kennis, waar hy
wel eens thuis kwam. een jas van de kap
stok mee. Hij was echter nog niet uit Den
Haag vertrokken of een paar dagen later
had hy alweer kennis aangeknoopt. Ty-
dens de afwezigheid van deze vrouw
nam hij uit haar woning een gouden ring
en distributiebescheiden weg. Toen ver
dween hy en de recherche, bij wie aan
gifte was gedaan van deze feiten, kon de
niet vinden. Dezer dagen werd hy
echter te Heerlen gearresteerd, daar
bleek, dat zijn naam in het opsporings
register voorkwam. Hy werd op transport
gesteld en zal zich nu moeten verant
woorden, terwijl hy bovendien vonnissen
3 maanden en 1 maand zal moeten
Rijpe frambozen met St Nicolaas
De tuin van de heer Feenstra in Zurich
(Fr.) getuigt wel van een zeer late
zomer of een zeer vroeg voorjaar. Nie'
alleen, dat de appelboom nog (of al)
bloeit, maar er zijn ook rijpe frambozen
in deze tuin.
WEERBERICHT
Weer toenemende wind
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Zwaar bewolkt met ty-
delyk enige regen, mor
gen later op de dag en
kele verspreide opkla
ringen en matige tot
krachtige, in de kust
provincies tijdelijk har
de of stormachtige
Zuidwestelyke wind. Weinig verandering
in temperatuur. (Opgemaakt te 10 uur).
ZON EN MAAN.
DONDERDAG 1 DECEMBER. Zon
op 8.25, onder 16.33; maan op 14.36,
onder 3-51 uur. 5 December V.M.