Nieuwe Leidsche Courant | 1949 | 14 november 1949 | pagina 5

3

Muziek

MAANDAG 14 NOVEMBER 1949

Reis door Duitsland (II.)

Verschil tussen stad en land in het
Duitsland van nu

„Wat is een atoombom?" vraagt boer Ludwig verbaasd

Tussen Hagen en Herzhausen, Oct.t 1949.
De trein snelt door het bergachtige landschap in de richting Brilon-Wald,
het volgende station om over te stappen in een locaalspoortje. Een kleine, goed-
nitziende man, die veel van een Fransman wegheeft, zit met zyn goedgeklede
echtgenote tegenover mjj. Het gesprek, dat wjj voeren gaat over het artisten-
leven en de Russische zone. Myn buurman is artist van beroep en reist door
heel Duitsland. Zijn naam: Fred. Wunderiich.

Zijn vrouw is kortgeleden naar het Wes
ten gevlucht met haar 2 jaar oude zoon
tje, omdat zij door de gemeenschap der
„kennissen" buitengesloten werd".

„Het is gelukkig, dat zeer vele van
onze kennissen nog „goed" zijn," zegt
Wunderiich. „Geregeld werden en wor
den aanslagen op Russische bureaux ge
daan door Duitsers, die in het onder
grondse verzet zitten. Naar schatting
doen ruim 80.000 in Oost-Duitsland wo
nende Duitsers aan het georganiseerde
verzet mee. Maar aan de andere kant
zijn arrestaties aan de orde van de dag.
Bij bosjes gaan ze naar de dwangarbei
derskampen in Siberië. Helaas is het geer
sprookje, er zijn genoeg kennissen

„Het leven van een artist loopt parallel
met de gevuliheid van de beurzen van
de mensen en wij. artisten, slaan de ont
wikkeling der welvaart dan ook met bij
zonder grote belangstelling gade", zo zegt
hjj. „Zo onze inkomsten waren vóór de
geldsanering, zo zijn ze sinds 1948, toen
prof. Ludwig Enhardt, de tegenwoordige
Minister van Economische Zaken der

geldhervor-
a niet. Het
hebben met
duurte veel
hun dage-

West-Duitse regering,
ming invoerde, bij lange
geld is schaars en de meni
de stijgende werkloosheid
te hard hun geld nodig

Hjks levensonderhoud- Nog
klein jaar heb ik in de Russische zone
gewerkt, omdat ik daar nog mijin wo
ning heb en mijn beide kinderen er op
school zijn. De communisten steunden
toen mijn optreden, opdat de werkers op
geregelde tijden afwisseling kregen en
een verzetje hadden. Het was daar geen
uitzondering, wanneer ik op het einde
van de maand mijn inkomsten berekende
en deze tussen 35.000 en 40.000 Ost-Mark
bedroegen. De Ost-Mark is wel aanmer
kelijk minder waard dan de Deutsche
Mark, maar een mark daar, blijft een
mark Hier in het Westen reis ik thans
de ziekenhuizen en sanatoria af, in rege
ringsopdracht. zodat mijn inkomsten
voorlopig veilig zijn. Voor een op eigen
risico werkende artist is aan de Duit
sers practisch geen Pfennig te verdie
nen, de armoede onder de collega's is nu
wel erg en het zijn slechts de besten van
de besten, dlie zich er doorheen weten te
slaan".

Ondergronds verzet.

Dan vraag ik hem over de toestand in
de Russische zone, waarmee hij nog ge
regeld in contact staat zij het dan
ook per brief en waar hij tot voor
kort nog woonde. Zijn vrouw trekt een
bedenkelijk gezicht en mengt zich in het
gesprek.

„Voor een mens met zelfrespect is het
leven in het Oosten onhoudbaar. Geen
greintje zekerheid, geen millimeter
vrijheid. Wanneer mijn man optrad, dan
moest de tekst van tevoren gecontroleerd
worden en tijdens het optreden moest hij
het niet wagen ook maar enigszins var.
de tekst af te wijken. Het spel was dan
geen spel meer, maar een opgezegd
versje. Mijn broer is onderwijzer in
Breslau, of ik moet zeggen: was het. Op
een avond waren wij op bezoek en praat
ten zo over onze moeilijkheden. Mijn
broer moest, wilde hij zijn baan behou
den, lid worden van de S.E.D-, precies
zoals dat was tijdens de Nazi's. Er waren
nog een paar collega's van mijn broer
aanwezig en wij spraken natuurlijk over
de slechte toestanden in de Russische
zone. De volgende dag werd mijn broer
door de geheime Russische dienst wegge
haald en naar Siberië vervoerd. Later
bleek, dat een collega hem aangegeven
had, wegens betere promotiekansen....

Conferentie in Oosterbeek

A.R. partij moet zich meer
op propaganda bezinnen

(Van een onzer verslaggevers)

De A.R. Partij heeft dezer dagen op de
Pietersberg te Oosterbeek een conferentie
gehouden, gewijd aan de propaganda. Be
togen van de heren R. Gosker, prof. mr
P. J. Verdam en T. Wever, resp. over „De
les van 30 jaren 1918—1948". „De pro
paganda in de grote stad" en „De pro
paganda op het platteland" waren inlei
ding tot vruohtbare besprekingen, waar
aan tientallen deelnamen.

Met aller instemming werd een aantal
conclusies aanvaard, waaraan wij het vol
gende ontlenen. Meer dan tot nu toe heeft
de A.R. partij zich te bezinnen op de
vraag, hoe de propaganda kan worden ge
ïntensiveerd. „De cost gaat voor de baet
uit". Als basis voor elke politieke activi
teit is er een levend geloof en een krach
tig roepingsbesef nodig. Ook de propa
ganda zij in de eerste plaats werk, dat
gedaan wordt uit liefde tot Hem, Wie
gegeven is alle macht in hemel en op
aarde. Juist vanwege dit karakter van
het werk mag de propaganda niet anders
dan de allerbeste middelen gebruiken.
Daarom ook wordt de partij geroepen zich
te bezinnen op de vraag, wat er in eigen
organisatie en activiteit ontbreekt. De
conferentie verzoekt aan de propaganda-
centrale op korte termijn de uitvoering
van de ideeën der conferentie voor te
bereiden, door het opmaken van een pro-
pagandaplan.

Prof. dr J. Waterink leidde de confe
rentie. Ds B. Rietveld uit Rotterdam—
Kralingen verzorgde de dagsluitingen en
de morgenwijding. De heer J. Schouten
onderstreepte in een toespraak, welk een
belangrijke taak op politiek terrein moet
worden verricht

GEEN WEDERINVOERING VAN DE
MENGRECEPTUUR

Minister Mansholt erkent, dat door het
vrijgeven van de binnenlandse granen en
het daardoor gewijzigde systeem van vee
voedertoewijzingen moeilijkheden zijn
ontstaan, maar dat het nog te vroeg is
een definitief oordeel over de werking
van het nieuwe stelsel uit te spreken. Hij
is niet van mening, dat door de nieuwe
regeling voor de kleine bedrijven bij
zondere moeilijkheden behoeven te ont
staan. Wederinvoering van de mengrecep-
tuur is z. i. niet mogelijk. Dit werd mede
gedeeld op vragen van het Tweede Ka
merlid Den Hartog (VVD).

Ln aansluiting hierop kunnen we nog
mededelen, dat het Bedrijfschap voor
Veevoeder het besluit heeft genomen,
waarbij de mengvoerindustrie verplicht
wordt mi.v. 1 Febr. 1950 de procentische
samenstelling bij elke eenheid mengvoe
der te vermelden.

J. VAN EIBERGEN VOORZITTER

N. C. B.

De heer J. van Eibergen, thans hoofd
bestuurder. is per 1 December gekozen
als voorzitter van de Ned. Chr- Bouw-
arbeidersbond, als opvolger van de heer
G. Moll, die werd benoemd tot penning
meester van het C.N.V.

De gouverneur van de Nederlandse
Antillen heeft de Staten een ontwerp-
landsverordening aangeboden voor de
uitgifte van een 3 pet. lening, groot f414
millioen -ter financiering van de volks
woningbouw.

Het Unie-statuut zal met spoed aan
de Staten, zowel van Suriname als van de
Nederlandse Antillen, om advies worden
'oorgelegd.

bij."

Wunderiich zei bij het afscheid in Bri-
lon nog tegen mij, dat hij zelf maar al
te goed wist wat vrijheid betekent, om
dat hij vóór de oorlog in Parijs, Lon-
*an, Kopenhagen en andere steden is
ogetreden.

Boer Ludwig.

Via Colmar brengt een boemeltreintje
ie naar Herzhausen aan de Edersee. Nog
enkele korte gesprekken worden gevoerd
met medereizigers, o.a. een arbeider op
weg naar huis. die bij zijn dochter er
gens in een klein plaatsje inwoont. Zijn
vrouw is bij het bombardement op Kas
sei in 1943 omgekomen en hij zat twee
jaar als krijgsgevangene bij de Engelsen
in Cairo- Het zijn van die gesprekken,
die men tien of zo men er prijs op stelt,
twintig keer per dag kan voeren. Het
komt alles op één punt neer: Tragedie,
ellende en leed.

Dan Herzhausen, mijn eindpunt. Van
daar te voet door het woud en langs de
Edersee naar de jeugdherberg Hohe
Fahrt, waar een congres gehouden zal
worden tussen jongeren uit Nederland
en Duitsland.

De wandeling zal anderhalf uur duren
en ik bereid mij voor op een tocht door
de eenzaamheid. De natuur is prachtig,
de uitzichten zijn magnifiek. Een eenzame
boerderij staat te dromen in de middag
zon in een dal. De boer werkt op zijn
karig stukje land, drie koeien grazer,
tegen de berg.

Na de begroeting ga ik bij hem zitten
en begin te praten, te vragen. Zijn ant
woorden zijn kort- Van de oorlog zo goed
als niets gemerkt Geen bombardemen
ten meegemaakt, veertien dagen na de
capitulatie werd hij pas gewaar, dat het
Hitleriaanse tijdperk achter de rug was.
Of hij dan geen krant leest of radio
heeft? „Neen", is het kort antwoord.
„Mijn vrouw en ik hebben daar geen tijd
voor. Wat wij verbouwen brengen wij
eens per maand naar Herzhausen en pra
ten dan over niets. Tegelijk worden dan
de inkopen gedaan en dan hoor je nog
wel het een en ander."

Dat is dus de nieuwsbron van deze
boer én zijn vrouw. Van Oost-Duitsland
heeft hij wel het een en ander géhoord
en dat die Rus slecht is, wordt hem ook
verteld.

Ik neem weer het woord en vraag hem
over de nieuwe regering en de atoom
bom. Van beide weet hij niets- Het in
teresseert hem kennelijk niet. „Dus", zo
zegt hij: „Duitsland is er weer bovenop
wat de politiek-betreft. Na, sohön." Over
de atoombom spreekt hij niet en bij een
herhaling van mijn vraag zegt hy nuch
ter: „Lass mich in Ruhe leben".

Een man, midden in Europa, onkundig
van het vreselijkste wapen, dat de men
sen hebben uitgevonden. Een gelukkig
mens? Of een dom mens? Boer Ludwig
gaat door met zijn bieten rooien, wan
neer ik verder loop. Straks rijdt hij met
zijn ossenkar naar Herzhausen en dan
zal hij misschien wel aan de kruidenier
vragen, wat een atoombom is. Maar de
kans is esven groot, dat hij alleeo maar
zijn inkopen doet, zonder meer....

PERSONEELS-POL1TIEK

zeiden vaak. in boze tijd:

Ons Holland zal weer Holland zij
•n niemand trekt straks weer d
We zullen werken, lang en veel
en weer met Hollands person

We zijn de moffen meer dan moe
Naar binnen en naar buiten toe
op elke plaats die man, die uroui
die Hollands is, bekwaam en trout
Hoe zijn we in die hoop beschaan
Het gekste dat ooit werd bt

Holland weer gebeu

Een staf van oer-Duits personeel
verzorgd tot heden Neêrlands deel
in t Dusseldorfse „Handelsblatt"
en 't kostte vijf jaar schat op schat
De leidster had eens. welgemoed,
de Deutsche Müdels opgevoed.

Maar mensen, klaag niet, we zijn vrij
Wat geeft nu een schandaal er bij

Zwitserse gezant neemt Schoon-
hovens zilver mee naar
Belgrado

(Van een onzer verslaggevers)

De Zwitserse kolonie in Nederland
heeft Zaterdagmiddag in het Kurhaus te
Scheveningen hartelijk afscheid genomen
van de Zwitserse gezant, de heer R.
Kohli, die binnenkort naar Belgrado ver
trekt. De president van de „Neue Hel-
vetische Gesellschaft", ir J. Matzinger
uit Delft, heeft zijn landgenoot hartelijk
toegesproken en overhandigde hem een
zilveren schaal met inscriptie en een zil
veren melkkannetje en suikerpotje. Dit
alles speciaal vervaardigd door de
Schoonhovense zilversmeden.

Zijne Excellentie Kohli herinnerde in
zijn dankwoord aan de prettige jaren
in Nederland doorgebracht. Op 19 Nov-
1945 arriveerde hij in Den Haag, toen
nog een getroffen en lijdende stad in een
zwaar geteisterd land. Vier jaar lang
heeft hij de wederopbouw van Neder
land gadegeslagen met een diepe en eer
lijke bewondering.

Zondagmiddag is het duizendste
KLM-toestel sedert het einde van de oor
log op Kemajoran geland. Aan boord
waren o.a. prof. Soepomo en dr Wisak-

Generaal Kruis: Nuchterheid gebiedt
soldaatje spelen nu

In Nationale Reserve plaats voor mannen en vrouwen

(Van een onzer verslaggevers)

„De Hollander gaat er vaak prat op, dat hy te nuchter is voor soldaatje spelen.
Maar die zelfde nuchtere mensen staan bij ons voor de deur op het ogenblik, dat
het gevaar daar ook staat. En dan willen zij van alles doen. De gevaarlijkste op
dracht wensen zy dan zonder meer uit te voeren. Dat is geen blijk van nuchterheid.
Als de Hollander zo nuchter is, laat hij zich dan nu melden voor de Nationale

Deze woorden sprak Zaterdagmiddag in
de Utrechtse schouwburg de chef van de
generale staf Generaal mr H. J. Kruis.

Hy hield er, op uitnodiging van de Ko
ninklijke Vereniging „Ons' Leger", die
daar een nationale bijeenkomst organi
seerde, een redevoering, waarin hij de
positie van Nederland' schetste, tussen de
landen, die het Westerse pact onderteken-

In dat Westerse pact hebben wij een
eigen speciale Nederlandse militaire taak.
Wij moeten, als volk van Nederland, daar
voor een zeker minimum opbrengen. Kun
nen wij dat niet, aldus de Generaal, dan
rijst de vraag, of het wel enige zin heeft,
te doen wat het Westerse pact van ons
vraagt, n.l. voldoende bewapende troepen
op de been brengen om een eventuele
vijand het hoofd te bieden.

De persoonlijke mening van de Gene
raal was, dat wy niet aan het vol
brengen van de taak moeten beginnen,
als wij haar niet kunnen volbrengen. Dat
betekent in tijd vanoorlog bloed ver
morsen, zo zei hij, en in tijd van vrede
geld verspillen.

Nederland kan echter, naar sprekers
mening, wel degelijk een bijdrage leve
ren voor het behoud van de beschaving
en democratie in Europa. Het kan, door 't
mede bijeenbrengen van lucht- en land
strijdkrachten meewerken om aggressie in
West-Europa te vertragen. Bij een derge
lijke gebeurtenis moet men, er,evenwel
rekening mee houden, dat de moderne
vijand niet alleen over land en door de
lucht komt. Hij is ook bereids in het aan
te vaillen land. Om die ondergrondse, im
mer aanwezige vijand te bestrijden, die
door sabotage en verraad de aanvaller in
de kaart wil spelen, is de Nationale Re
serve ingesteld. Wachtdienst, transport-
taken en luchtverdediging zijn haar be
langrijkste taken. Qua geoefendheid moet
de Nationale Reserve aan hoge eisen vol
doen. Zij immers verdedigt huis en hof
direct tegen de eerste daden van aanval
door luchtlandingstroepen en parachutis
ten. Er is plaats voor mannen zowel als
vrouwen in de Nationale Reserve. Spr.
sprak, de hoop uit, dat de nieuwe actie
velen er toe zou brengen de nuchtere
Hollandse geest zo te verstaan, dat zij sol
daatje gaan spelen, terwijl het tijd is, dat

Vóór generaal Kruis sprak op deze by-
eenkomst de Commissaris der Koningin
in Utreoht de heer M. A. Reinalda, die

(Advertentie)

Voor ideale reiniging van
elk kunstgebit, ook plastic

Tast de natuurlijke kleur van bic
kunstgebit niet aan!

PRODENTA AMERSFOORT

daarmee de Staatssecretaris voor Oorlog,
,r W. H. Fockema Andreae verving.
Deze spreker legde er de nadruk op
dat naast sociale en economische
baarheid ook militaire paraatheid
Nederlandse volk noodzakelijk is. De tijd
is rijp, zo zei hij, om bij het volk de
overtuiging ingang te doen vinden dat
het weerstand moet bieden aan belagers
onze vrijheden. Het vrijwillig be
schikbaar stellen is daartoe een
waarde en de heer Reinalda verwachtte,
an dat vrijwillig beschikbaar stellen
de Nationale Reserve een goed beeld
geven.

Generaal-majoor b.d. K. E. Oudendijk
voorzitter van „Ons Leger", leidde deze
bijeenkomst, die besloten werd met het
vertonen van een aantal films door de
Legerfilmdienst.

LANDWACHTERS EN VERRADERS IN
CASSATIE

Voor de R.v.C. werd tot 10 jaar (m.a.)
geconcludeerd tegen K. H. Stein uit Am
sterdam, landwachtcommandant ir
Utrecht, die in A'dam tot 6 jaar was ver
oordeeld en eveneens tot 10 jaar (m.a.)
tegen H. Laurier uit Ede die in Arnhem
7 jaar R.W.I. had gekregen, om. wegens
diefstal van goederen van geëvacueerden.

De zaken tegen F. A. Verbeek uit Soest,
wegens verraad van Joden tot 20 jaar
R.W.I. veroordeeld en K. A. Enklaar uil
Doorn, enige tijd .stafchef van de Land
wacht, die in Den Haag tot 10 jaar was
veroordeeld, werden aangehouden.
G. H. Óbbink uit Süderwich (Did), die
Arnhem tot 10 jaar R.W.I. wa
deeM (vrijw. legioen Nederland) kreeg
van de R.v.C. 3 jaar.

Partijraad van K.V.P. zal Indië-
beleid bespreken

Prof. Romme: „Alleen ik ben
verantwoordelijk"
Een bijzondere zitting van de party-
raad der KVP zal worden belegd om ge
legenheid te geven tot discussie over het
Indiëbeleid van de -R.K. Kamerfractie.
Dit deelde prof. Romme mede op het
gres, dat de party Zaterdag en gisteren
Utrecht heeft gehouden. Prof. Romme
verklaarde verder o.m., dat alleen hy en
niemand anders de verantwoordelijkheid
droeg voor het feit, dat de R.K. party
op de na het aftreden van minister Sas
sen ingetreden weg is meegegaan. Hy zei
er nog geen spijt van te hebben.

K.V.P.-afdeling protesteert tegen
Unie-statuut

De Kroon te kostbaar om slechts
symbool te zijn.

De afd. Nijmegen van de K.V.P. heeft
bij de voorzitter van de R.K. Tweede
Kamerfractie, prof. Romme, geprotes
teerd tegen de zinsnede in het Unie
statuut, luidende „Het Hoofd der Unie
(H.M. de Koningin) verwezenlijkt de
idee van vrijwillige en duurzame
werking." In het telegram wordt nader
betoogd, „dat de Kroon ons te dierbaar
moet zijn dan dat wij haar als symbool
laten dienen voor deze niet-reële Unie,
ons ook min of meer opgedrongen door
buitenlandse invloeden."

"GLOBE"

SNIPPERS

Een staaltje van „ontroerende liefde
ïer Tsjech oslowaakse vrouw" of „Het
sprookje, dat radio-Praag vertelde". Een
jaar oude vrouw leerde in één avond
schrijven, om haar handtekening te kun-
plaatsen onder de gelukwensen van
het Tsjechische volk voor de verjaardag
maarschalk Stalin. En de Tsjecho-
slowaakse onderwijzers moeten zelf weer
sohool. Ze krijgen een politieke op
leiding om geschikt te worden voor de
„socialistische school". Nog meer
uit de Russische hoek. De Rus
sische harpoenier Fedor Prokopenko ves
tigde een nieuw wereldrecord walvis-
jagen door 257 walvissen aan het „lijntje"
schieten. Over visserslatijn gespro
ken. Bij een klein meertje in de buurt
Hamburg kan men op een waarschu
wingsbord lezen: „Vissen alleen toege-
i met de hengel en de handtekening
de burgemeester". Te San Nican-
dro bij Fogigia in Italië hebben veertig
herders en veertig honden een gevecht
geleverd om betwiste weiden. Vier per
en werden ernstig gewond van het
.land gedragen. 0 Hoewel het officieel
verboden is, hebben twee Parijse rechts
geleerden in een voorstad van de Franse
geduelleerd. De één wist de
ander met zijn degen een prik in de arm
te brengen. Hij werd toen tot wiri-
uitgeroepen. Beide juristen hadden
kort geleden tijdens een collaborateurs-
es een heftige woordenwisseling ge-
In Hamburg liep een circusolifanl
snoeptentje onderstboven. Het beest
at ongeveer tien pond zoetigheden op en
verorberde vervolgens een handkoffertje
journaliste, die het spul vol be
langstelling gadesloeg. In het koffertje
scheermesjes, een nageHvijl, bor
stels, zeep en een handdoek. Het dier
had geen nadelige gevolgen van deze
maalti>d. Vraag: „Waarom zaten er
scheermesjes in dat koffertje?" De ge
vangenen van een Deens kamp zullen
boksles krijgen van een gewezen boks
kampioen. De boeren in de buurt vinden
dat niet ieuk, omdat er nogal eens één
ontsnapt. Maar het hoofd van het kamp
heeft er een. andere kijk op. De gevan
genen spelen reeds handbal en schaak,
doen aan literatuurstudie en boksen past
daar uitstekend bij. Na 1918 zijn in dc
Verenigde Staten drie millioen mensen
door omgevallen om het leven gekomen
In Wereldoorlog I en II sneuvelden bij
elkaar 440.155 Amerikanen. Het 138
ton metende Japanse passagiers-vracht-
söhip „Misjima Maroe" is bij Kobe o
geslagen en gezonken. Er kwamen
mensen om. De communistische jeugd
organisatie te Berlijn heeft een
nistische journalist bevolen geen schoc-
crêpe-zolen te dragen, daar dit
tè bourgeois is. Mevrouw Zona Banks
te Los Angeles in van haar man geschei
den, omdat deze zwarte vlekken op haar
groene auto geschilderd had, in een po
ging om haar thuis te houden.

Nieuwe film over de Zuiderzee

De bekende Cineast Rudi Hornecker te
Den Haag heeft in opdracht van de Dienst
Zuiderzeewerken een nieuwe film over
de Zuiderzee gemaakt, getiteld: „Land uit

Van het erf van School en Kerk

Beroepingstcerk

Ned. Herv. Kerk. Drietallen: te Leiden
(vac.-J. C. van Apeldoorn) C. van Dop
te Ameide en Tienhoven, H. N. v. Hensber-
te Schalkwijk en Jac. Vermaas te
Amersfoort en (vac.-W. H. Kelder) dr H.
Bartels te Brummen, G. W. Korevaar te
Zwolle en J W. van Petegem te Zaan
dam; te Hilversum (vac.-J. v. d. Blink)
W. E. den Hertog te Loosduinen, C. de Ru
te Zandvoort en G. W. C. Vunderink te
Amsterdam.

Aangenomen: naar Stadskanaal J. H.
van Hoogstraten te Harkstede-Schar-
er; naar Amsterdam-West mr G. A.
Alma te Lisse.

Bedankt: voor Reeuwijk J. Spelt te
Amersfoort.

Geref. Kerken. Beroepen: te Maassluis
rac.-wijlen J. H. Rietberg) F. Pijlman Jr
te Katwijk aan Zee; te Veendam G
Schrovenwever te Scheemda; te Tres
Aroyos (Argentinië) cand. J. L. v. d.
Velde te Amsterdam.

Chr. Geref. Kerken. Bedankt: voor
-Gravendeel M. Baan te Dordrecht.
Geref. Gemeenten. Bedankt: voor Vlis-
ngen en voor Sioux Center (V. St.)
cand. J. W. Kersten te Rotterdam.

Doopsgez. Broederschap. Beroepen: te
Meppel H. R. Keuning te Irnsum-Pop-
pingawier.

Wat niet weet, wat niet deert...

De politie van Vught is vorige week
begonnen, de huizen langs te gaan om
te vragen, of er soms nog oorlogstuig
aanwezig was. Een vijfde van de ge
meente werd afgewerkt. Het bleek,
dat men zo ongeveer met een arse
naal te doen had. Velen hebben jaren
op een vulkaan geleefd. Een reusach
tige buit kwam binnen: granaten
stenguns, mitrailleurbanden, patro
nen, slagptjpjes, hulzen en andere ge
vaarlijke dingen. Een dame gebruikte
een anti-tankgranaat als bedkruikje.
Het „kruikje" werd 's avonds op de
kachel nog eens extra verwarmd...

Zes Bijbelvertalingen in één
uitgave

Bij Brandt en Zoon te A'dam zal een
uitgave verschijnen van het Nieuwe Tes
tament in zes Nederl. vertalingen, die
gelijklopend naast elkaar worden afge
drukt. in één oogopslag zal men dan de
verschillende vertalingen kunnen verge
lijken. Deze zijn: de Statenvertaling, de
Lutherse (vert. Adolf Visscher). de
Leidse. die van prof. dr A M. Brouwer,
de Petrus-Canisius en de Nieuwe Ver
taling van het Ned. Bijbelgenootschap.

BEGIJXHOFKERKJE WORDT
GERESTAUREERD.

Het oudste R.K. kerkgebouw in Am
sterdam, het prachtige Begijnhofkerkje.
dat uit 1680 dateert, wordt thans grondig
gerestaureerd. Onlangs werd ontdekt, dat
balkenvloer begon te verzakken. De
kerk staat op de monumentenlijst, zodat
direct alle medewerking van de
autoriteiten had Met Kerstmis hoopt
het gebouw klaar te hebben.

hr. onderwijzers enz. zal op 28 December
Utrecht worden gehouden. Er zal dan af-
cheid worden genomen van de bestuurs-
xien A. P. Jungcurt en A. Muntingh. De
leuwgekozen vrijgestelde. W Figgen. zal

De film, waarvoor John Kooy het
draaiboek en Rudolf Karsemeyer de mu
ziek schreef, geeft een overzicht van de
drooglegging der Zuiderzee als vreedzame
vorm van gebiedsuitbreiding en is be
doeld als voorlichting voor het buitenland.

Gedurende een jaar zijn onder vaak
moeilijke weersomstandigheden opnamen
gemaakt in de Wieringermeer en Noord-
Oostpolders, daarnaast moest een keuze
gedaan worden uit duizenden meters ar
chiefmateriaal. Zo is er een fraaie docu
mentaire ontstaan welke ook voor de be
vordering van het toerisme goede diensten
zal kunnen bewijzen.

Septer

r 11.

Wisjinsky: Rusland zal toezicht
aanvaarden, als.

Wisjinsky. de Russische minister van
Buitenlandse Zaken die de laatste da
gen in de VN-vergaderingen herhaaldelijk
op het aambeeld van de atoomkwestie
hamerde, heeft Zaterdag gezegd, dat de
Sowjet-Unie bereid is, haar gebied open
te stellen voor toezicht op de atooi
stallaties, onder voorwaarde, dat de
andere experimenterende landen het
zelfde doen.

Twaalf vliegtuigen, die van Panama op
eg waren naar Bolivia, kwamen boven
Colombia in zwaar weer. Vijf toestellen
worden vermist. Van de overige machi
nes maakten er drie een noodlanding en
werden zwaar beschadigd. Vier toestellen
daalden in Cali (Colombia).

GIULIANO WEER ACTIEF

Salvatore Giuliano, de Siciliaanse ban
dietenleider, is weer actief geworden. Hij
heeft uit een hinderlaag twee politie
auto's beschoten, die „zijn gebied" waren
binnengedrongen. De wagens moesten on-
verrichterzake terugkeren.

NOG BETERE SUPERFORTEN

In de Amerikaanse Boeingfabrieken te
Seattle worden B. 50-Superforten ge
maakt, die een groter actie-radius hebben
en beter zijn dan de „Lucky Lady II".
die onlangs een non-stop-vlucht rond de
wereld maakte.

HOE DE SCHEPEN REILEN EN ZEILEN

AAGTEKERK 14 te Freemantle. Akkrum-
dijk 13 v N Orleans n Londen. Albireo p

12 Sagres. Alchiba p 13 Fern. Noronha.
Alcinous 13 te Suez. Aldabi 13 te Buenos
Aires. Algenib p 12 Azoren. Algor&b 12 te
Bahia. Alhena 14 te Antwerpen. Alkaid 13
v Montevideo n R'dam. Almkerk 13 te
Antwerpen. Alnati 13 v Victoria n R'dam.
Alphacea 12 v N York n Boston. Alpherat

13 te Montevideo. Amstelkerk 13 v Duala
n Legos. Amstelland 12 te Rio de Janeiro
Amstelveen 12 te Bombay. Annenkerk 12
te Freemantle. Appingedam 11 v Gothen
burg n A'dam. Arendsdijk 14 te Trinidad.

endskerk 12 te P Kensbla. Arnedijk 13

CONFESSIONELE VERENIGING VER
GADERT IN VLAARDINGEN

De 30e algemene vergadering van de prov.
ommissie Zuid-Holland der Confessionele
Vereniging wordt Vrijdag as. in de Bethel-
kerk te Vlaardingen gehouden, 's Avonds
spreekt dr A F N. Lekkerkerker. Ned.
Herv. predikant te Utrecht, over: ..Funda
menten en perspectieven van belijders".

Indonesisch op de scholen?

De regering heeft een commissie ingesteld
onder voorzitterschap van dr J H. Wesse-
üngs. ter bestudering van het vraagstuk van
het onderwijs in het Indonesich aan NederL

De jaarvergadering van de Salatiga-
zen-ding op Java zal op 30 November ln
Utrecht worden gehouden.

De Ned. Herv. bond voor inwendige
zending op Geref. grondslag zal op 25
November in Utrecht een alg. vergade
ring houden Ds H. Jonker van Bode
graven zal spreken over „De achter
grond van de hedendaagse prediking".

Aan de heer G W. Schut, verbonden
aan de Leidse Universiteitsbibliotheek, is de
eremedaille in goud verbonden aan de orde
van Oraaje-NasMU verleend, l.vjn. rijn 40

ACADEMISCHE EXAMENS

AMSTERDAM. Gem Univ 14 Nov.
Geslaagd: cand economie: J J Stradmeyer.
msterdam. E L Brinkhuis Nijmegen. L C
in Woersem. Amsterdam, C J van Eyk.
msterdam en G Gelsterfer Amsterdam.
AMSTERDAM, (V UI. 12 Nov GesL:
ind Theologie A W Meeder te Overschle
A J Janssens te Ter Aar
UTRECHT Geslaagd: doet Indologie:
P C G Vroegop.

Cand. Germ, letteren: zuster A Gerritse.
Cand veeartsenijkunde J E Smit. J Boom,
B van Dijk en R D Relnders
Doet veeartsenljk le ged: SJ Brandsma.
Theor. tandheelk 2e ged: mej A L J ten
Elze.

Tandarts ex: H J Determan en F H Deys.
Semi arts ex H van Loghem. P J J Bie-
eren. H M van Beest en W den Hengst.
Artsex: A J Schllstr* en R C Wennekers.

Radioprogramma voor vanavond

HILVERSUM 1
.00 Klankbeeld over de mijnstreek. 7.30 A
Cappella koor. 7.45 Regeringsuitzending. I

Atlas 11 te Alicante.

BLITAR p 13 Kaap Guardaful. Bl<
dijk p 13 Vllssingen. Blue Boy 14
ton. Bonaire 12 te Paramaribo.
1 v Trinidad n A'dam.

CERONIA 13 v Miri n Singapore. Cleodora

13 te Curasao. Colytto 15 te IJmuidt
verw. Congostroom 12 v Antw n Bordeai
Cottica p 12 Dover.

DALERDIJK p 12 Vllssingen. Delfland p 13
Kaap Verd. EiL De Ruyter 12 te HuU. Dui-
vendijk 12 te Los Angelos.

ECHO p 13 Lizard. Edam 13 te Phlladelphi
Esso Den Haag 13 te Aruba. Esso R'dai
12 v Hamburg n Aruba.

FRISIA 12 te Heysham.

GAASTERKERK 12 te A'dam. Garoct 13 o:

14 uur van Aden. Glashaven 13 v Horsens
n R'dam. Grootekerk 14 te Kaapstad.

HAGNO p 14 Lizard. Hast IV 11 v Eastharr
n Parijs. Heemskerk p 13 Kaap St Vin-

JAARSTROOM 12 v A'dam n Hamburg. Joh.

Oldenbarnevelt 12 v Batavia
KOTA AGOENG 12 te Soerabaja. Kota Baroe
11 v Makassar n Batavia. Kota Gede 11
Cheribon.

LAURENS KERK 13 v Rastanura n Kuweit.
Lawak 9 te Cebu. Leuvehaven p 12 Cux-
haven. Lindekerk p 12 Gibraltar. Linge 13
te Helsinki. Loenerkerk 12 v Genua
Calcutta. Lombok 13 te Colombo
Napels.

Grangemouth. Maetsuycker
12 Minlkoy

'acht.

Trinidad. Herr

l 14

dissonanten

30

„Maar ik zal toch blij zijn als 't
Maandag is en ik er met je moeder
een poosje tussenuit kan."

„Maandag al?" 't Is Ed of hij een
schok krijgt. De mededeling komt to
taal onverwacht voor 'em.

„Ja. Maandagmiddag vertrekken we.
Naar België."

„Voor lang?"

„Ik heb drie weken vacantie geno
men maai- ik denk niet, dat we
zo lang wegblijven, 'k Zal zuinig moe
ten zyn, deze keer

„JaEd vraagt dit maar losjes
weg, volkomen argelcos; hij heeft niet
door, waar zijn vader op aan stuurt.

„Je broer Freek," vervolgt z'n va
der, „heeft me lelijk in moeilijkheden
gebracht

„Freek? Ja

„Ja waar dacht je anders dat hij
't nodige geld vandaan heeft gehaald?
Die compagnon van 'em bezat nog niet
een tiende ^an 't nodige bedrag, Freek

zelf amper een derdeEn weet je,

wat dat feest die eerste Zaterdag

kostteNouIk geef je te

raden wat ze alléén dat feest al heeft
gekost

„Geen flauw idee," zegt Ed.

..Nou, 't was méér, dan het salaris
waar jij een jaar voor in 6chool moet
staan...."

„Tjonge, tjonge

„Ja, ja, als Freek iets begint, dan
begint hij goed. D'r moest propaganda
van uitgaan, snap jeAan z'n ma
nier van spreken is duidelijk te mer
ken, dat Nieuwenhuizen wel een beetje
trots is op zijn oudste zoon, alhoewel
hij spoedig laat volgen: „Toch springt
die jongen wel een beetje roekeloos

met geld omAls je daarmee eens

vergelijkt, hoe hard ik voor die vier
duizend gulden heb moeten ploete
ren.

„Vierduizend?" vraagt Ed.

„Jadat wil zeggen, ik had er

niet vierduizend op de bank staan,

hoor't Zit zó: ik had op dit huis

een eerste en een tweede hypotheek..
Een hypotheek is een lening op een
onderpand, dat heb je toch zeker wel
es geleerd.... Nou dan! Die tweede
hypotheek, met een rente van vijf per
cent, was al bijna afgelost. Maar nu
heb ik kort geleden om zo te zeggen
een derde hypotheek genomen, met
dat geld heb ik de tweede helemaal
afgelost ik stel het je zo maar voor
terwille van de duidelijkheid en
het resterende bedrag kon ik toen ter
zijde leggen. Snap je 't?"

Ed gelooft van wel. Nieuwsgierig
kijkt hij naar z'n vaders wijsvinger,
die op het donkerrode tafelkleed
schijnt mee te rekenen.

„Ik kon niet zo'n hoge hypotheek
meer krijgen als vorige keer," gaat
Nieuwenhuizen voort. „Het huis is
ouder geworden. Bovendien gaan de
prijzen tóch al omlaag. Ik kwam nog

steeds geld tekort

Tine is een wonder! denkt Ed intus
sen. Tine heeft dat alles 'lang tevoren
al vermoed, 't Wordt nu al duidelijk
waar dit straks op uit zal draaien.

„Ik heb de auteursrechten van mijn
liederen, groot en klein, honderd acht
en twintig in totaal, aan een uitgever

in Den Haag verkochtverneemt

Ed verder.

Dit lijkt Ed nu toch wel wat al te
bar! „Dan bent u wel dwaas geweest!"
kan hij niet nalaten uit te roepen.

„Tut tut.... Geloof nou maar ge
rust, dat je vader terdege weet wat hij
doet," kalmeert Nieuwenhuizen hem.
En onderwijl staat hij op. Hij neemt
twee glaasjes en een aangebroken fles
rum uit de buffetkast, schenkt een
paar druppels in, ruikt er eens aan,
schenkt dan de glaasjes vol

„Laten we drinken op jullie toe
komst", zegt hij.

„En weet je, Edvard", zegt hij na
het eerste teugje, „waarom ik je dit
alles verteld heb?.... Je weet, het is
niet m'n gewoonte, voor één van jullie
mijn kaarten op tafel te leggen. Een
vader is aan z'n kinderen geen verant
woording schuldigMaar ik voorzie

nu al, na je bekentenis van vanavond,
je volgende stapJe hebt geld no
dig! Een hoop geld! Ik weet het, jon
gen, ik weet hetMensen van onze

stand kunnen bovendien geen genoe
gen nemen met het eerste het beste.
Maar je weet nu in elk geval, hoe ik

er vóór sta op 't moment

XV

Zou Tine er zélf al met 'r vader
over gesproken hebben? vraagt Ed
zich in de loop van de volgende dag af.

HO kan het haaf niet kwalijk nemen,
als ze die weinig aangename taak aan
hém overlaat. Zyn plicht is het
trouwens

In z'n klas heeft ce jonge meester
Nieuwenhuizen grote moeite, de aan
dacht bij het werk te houden. Hü foe

tert en hij moppert en hy' begrypt
niet, hoe het komt. dat de klas aldoor

onrustig is

't Ligt aan hemzelf!

Dadelijk na vieren begeeft hij zich
naar zijn Tine.

Zij en de oude Gijsbert zitten in 't
achterhuis, aan tafel, zwijgende tegen-
elkaar.Zó vindt Ed ze, en
niemand hoeft hem te zeggen, dat z'n
meisje de kastanjes al voor 'em uit

het vuur heeft gehaald

„Weten ze 't al bij jou thuis?" vraagt
Tine weldra.

„Ja".

Daarna brengt Ed zo getiouw mo
gelijk verslag uit, vooral ook over het
nachtelijk gesprek met zijn vader.

Maar de dingen die hijzelf vannacht
rustig aanhoorde, brengen Tine tot
boosheid, tot verontwaardiging. Nee,
ze staat nu niet meer als een vreemde
tegenover de directeur van Excelsior.
Ze is niet meer het willekeurige dorps
meisje, dat eens. op een avond, een
klap in 't gezicht kreeg van die vaak

zo prikkelbare en driftige meneer

Ze is reeds aanstaande schoondochter!

Min of meer is ze al een familielid!

„Heeft je vader door je broer een,
ehhoe heet zo'n dingschuld
bekentenis laten tekenen, voor die
vierduizend gulden?"

Ed weet het niet. Hij gelooft van
niet.

„Heb je d'r iets over gehoord, of
Freek van die vierduizend rente en
aflossing moet betalen"

„Dat mot je vader voor die tweede
hipeteek zelf allicht ook", merkt de
oude Gijsbert bedachtzaam op.

(Wordt vervolgd»

MACOMA
10 te Freeman tl«

Mariekerk 14 te
uur te Melllla v
Tarakan. Meerkei
Meliskerk p 14 Vlissingen. Mei
Kp Bon. Midas p 12 Dungeness. Modjo-
kerto p 12 Malta. Molenkerk 13 v Manillj
n R'dam. Mijdrecht 15 te Londen verw
NASSAUHAVEN p 13 Kiel. Noordam p 13
Algiers. Ntj-

Mapia

mua. Marken
wacht, Mataram 12 te
Manilla n Japan.

p 12

PrawlepoinL Noordwijk p I

ODYSSEUS 11 v Lissabon n Gibraltar. Oran
jefontein p 13 Flnlsterre. Orpheus pass 12
Ouessant. Overijssel p 13 Malta.

PAPENDRECHT 14 te Abadan. Polydorus p

12 Ceylon. Polyphemus 12 te Colombo.
Pr Alexander p 12 Lands End. Pr J.
Friso 12 te Montreal. Prins Willem IV 12
op 500 mijl W v Lands End. Prins Willem

V p 12 Ouessai

RADJA 10 v Seattle n Calcutta. Rempang

13 te P Said. Ridderkerk 13 v Genua na
Japan. Roelf p 12 Dungeness Roepat
v Suez n Sydney. RotU 13 te Soengel G
rong. Rijn p 12 Kp Verdl.

SALAT1GA 13 te Bombay. Samarinda 13
Soerabaja n Batavia. Schledljk 14 te B
tavia. Slamat 13 v Kantang n Makass:
Sloterdijk 11 te Soengel Gerong. Stad
Arnhem p 12 Holtenau. Stad Dordrecht 14
voor Hoek van Holland Stad Maassluis p

14 BrunsbutteL Stad Schiedam 17
terdam verwacht. Streefkerk 13 5
n Dar es Salaam. Sumatra p 12 Guardaful

TA BI AN p 12 Guardaful. Tegelberg 13 te
Hongkong. Themisio 12 te Sorel. Titus 11
te Istanbul. Tjimenteng 10 te Hongkong
Tjlbodas 12 te Kohslchang. Tjlsadane 12
te Durban. Tjitjalengka 11 v Soerabaja
n Makassar. Tyro p 12 Lizard.

VAN GELDER 12 te New Castle. Volen
p 13 Perlm. Volkerak 12 te Hamburg.

WELTEVREDEN p 13 Malta. Westland 1
Montevideo. Willem Ruys 12 v Suez

ZEELAND (KRL) 12 te Antwerpen. Zonne-
wijk 15 te B Aires verw Zuiderkruis 13
op 900 mijl ZW v Ceylon. Zwijndrecht 14

Rotterdam vierde binnenkomst
van 10.000ste schip

In het Rotterdamse stadhuis is Zater
dagavond officieel het binnenkomen van
het 10.000ste schip van dit jaar gevierd.
De kapitein Ben Shaw uit San Francis
co, gezagvoerder van het Amerikaanse
ss Southport, dat nummer 10.000
vormde het middelpunt van de belang
stelling van een schare genodigden u
kringen van scheepvaart, handel en
verheid, alsmede de ambtelijke en mili
taire wereld.

Burgemeester Oud hield een rede, die
ook bulten door luidsprekers te volgen
was en na afloop gaf de Marlnierskapel
een taptoe.

De nieuwe wegomlegglng beoosten
Barneveld zal binnenkort worden open-
gestald.

Sext

8.45

Nieuws. 8.05 Actualiteiten
Cabaret. 9.25 Gram. 9 50 „De resultaten van
Ronde Tafel Conferentie." lering. 10.02
Radio Philh. Or est en soliste 11.00 Nieuws.
.15 Orgelspel. 11.35—12.00 Gram.

HILVERSUM n.

7.00 Nieuws. 7.15 Engelse les. 720 Gramof.
10 Radiokrant. 8 00 Nieuws 8 05 Cijfers en
iten over het NCRV-Jubileum. 8.15 StriJk-
kest. 8.40 Intern Evangelisch commentaar.
850 Strijkorkest. 9.00 „Op de tweesprong en
elodie". hoorspel. 9.40 MannlerskapeL 10-25
oor. Bach-orkest en solisten. 10.45 Avond-
irerdenking. 11.00 Nieuws. 11.15 Orkestmuz.

Wat (le radio Dinsdag brengt

HILVERSUM I (301.5 m). 7.0O—24.00 AVRO.
7.00 Nieuws. 7.15 Gram. 7.30 Sluiting. 8.30
leuws. 8.35 Radio-ochtendblad. 825 Voor
s vrouw. 9.00 Herhaling hersengymnasüek.
9.25 Gram. 10.00 Morgenwijding. 10.15 Pop.

t. 10.50 Voor de kinderen. 11.00 Radio
Volksuniversiteit. 11.30 Voor de zieken. 12.00
lusementsmuzlek. 12.30 Mededelingen.
13 Voor het platteland. 12.40 Planovoor-
cht. 1.00 Nieuws. 1.15 Zuid-Amerikaans
est. 1.45 Gram. 2.00 Voor de vrouw. 2.30
co-causerie. 3.15 Gram. 4.15 Muzikale cau-
ie. 4.30 Sluiting. 5.30 Kinderkoor. 5.45 Re-
ingsuitzendlng. 6.00 Nieuws. 6.15 Piano-
1. 6.30 Voor de strijdkrachten.

.00 Voor de kinderen. 7.05 Kamermuziek.
I „Paris vous parle". 7.45 Gram. 8.00
Nieuws. 8.05 Actualiteiten. 8.15 Gev progr.
9.30 Gram. 9 45 Buit. overzicht. 10.00 Orgel
10.30 Planovoordracht. 11.00
Nieuws. 11.15 „Lohengrin", opera.
HILVERSUM II (416 m). 7.00—24.00 KRO.
7.00 Nieuws. 7.15 Morgengebed en Utu -
sche kalender. 7 30 SluiUng. 8-30 Nieuws 6.35
Gram. 9.30 Waterstanden. 9.35 „Lichtbaken".
10.00 Voor de kinderen. 10.15 Gramofoonmu-
ziek. 10.40 Schoolradio. 11.00 Gram. 1120 „Als
de ziele luistert". 11.40 Gram. 12.00 Angelus.
12.03 Metropole orkest en orgelspel. (12.30—
12 33 Mededelingen). 12.55 Zonnewijzer. 1.00
Nieuws en katholiek nieuws. 1.30 Lunchcon
cert. 2.00 Gram. 2.30 Voor de vrouw. 3.00
Schoolradio. 320 Zlekenlof. 4.00 Voor de zie
ken. 4.30 SluiUng 5.30 Voor de kinderen. 5.45
Amusementsorkest met zang. 6.20 Sport-
praatje. 6.30 Radio Volksuniversiteit.

7.00 Nieuws. 7.15 Actualiteiten. 725 „Dit li
leven", causerie. 7.40 Orgelconcert. 8.00 uur
Nieuws. 8.05 De gewone man zegt er het
zijne van. 8.12 Planoconcert. 8.40 Letterkun
dige causerie. 9.20 Sopraan en plano. 920 „Als
de ziele luistert", hoorspel. 10.30 Gram. 10.45
Avondgebed en lit. kalender. 11.00 Nieuws.
11.1512.00 Radiophllharmonisch orkest en
solist.

RADIO-CENTRALES.

Programma 3.

7.05 Gram. 9 05 Concert. 10.10 Verz.progr.
11.00 Troise en zijn ens. 12.00 Walsen 1.15
Fantasie en sentiment. 2 00 Gram. 3.00 Symph.
ork. *720 Klassieke kleinkunst. 8 00 Symph.
Jazzmuz. 820 Parijs' cabaret. 920 Omroep
orkest. 10.15 Jazzmuz. 1055 Gram. 11.00 Dir.

Programma 4.

7.10 Gram. 10 00 Pop. mui. 11 00 Casinopro gr.
12.00 Licht ork. uit Frankfort. 1.15 BBC Revue
ork. 2.00 BBC Welsh ork. 3 00 Strtjkensemble.
5 30 Geraldo en ork. 6 00 Bioscooporgel. 8.00
„Die Winterrelse". Schubert. 10.15 Dansmuz.
11.20 Olde Tyme Dance Orch.

MARKT- EN VIS SERI JBERICHTEN

IJMUIDEN. Hartngberichten. AUe vang
sten rijn steurharing: KW 20-595 k, KW 170
-630 k, KW 83-617 k. KW 25—629 k. KW
70—500 k. KW 18—587 k, KW 50—680 k, KW
7—185 k, KW 65—564 k. KW 122-170 k, KW
45—176 k. KW 122—200 k. KW 37—493 k, KW
78—153 k. KW 15—463 k. UM 75—480 k. SCH
190—367 k.