nieuwe leidsche courant
'Virusziekte - een van de grootste
problemen der wetenschap
Grote verantwoordelijkheid voor tuinders
en bloementelers
(Van onze deskundige medewerker, de heer G. Docter te Rijnsburg)
HET GANSE SCHEPSEL ZUCHT ONDER DE VLOEK, die gekomen Is door de
zonde. Mens, dier en plant worden dagelijks bedreigd door velerlei ziekten.
De mens, die de kroon op de schepping van God was, weet nu, dat hy in het
zweet zyns aangezichts 't brood mag eten. Doornen en distelen bemoeilyken zyn
arbeid. Allerwegen vindt hU hinderpalen op zUn weg en hoe meer de geschiedenis
voortgaat, hoe moeiiyker de weg schynt te worden. De ontwikkeling van wat
God in de schepping legde, gaat dag in dag uit voort; maar op het ogenblik,
dat de wikkels van het nieuwe afgedaan worden, is er ook weer de moeite om
dit nieuwe te maken tot heil der mensheid.
te ruimen, omdat deze vaak virus ziek zijn.
Snijden we stek van zieke planten, dan
niet veel goeds van te verwachten.
Eén van de grootste problemen
wetenschap der ziekten, is thans wel dat
der virusziekten. De mens, het dier en de
plant worden al meer en meer geculti
veerd. Het leven van de mens
vele malen drukker dan een ei
den. 't Is net of hierdoor bepaalde ziekten
meer kans krijgen. Zo is het ook bij de
planten. We vergen alle dagen meer van
het land met z'n gewassen. We trachten
de productie op te voeren door allerlei
■kunstgrepen. Het gevolg is, dat de planten
- in cultuur achteruitgaan.
Denk bijvoorbeeld aan een partij tul
pen, waarvan men jaar in jaar uit alle
leverbare bollen raapt. Men onttrekt op
deze manier het beste aan de partij, zodat
jnen op dé duur niet meer kan doen met
de bollen, wat men wil (bloei met Kerst
mis!).
Zo zien we ook, dat de virusziekten veld
winnen. Waren deze ziekten er vroeger
'niet? Natuurlijk wel, denk maar aan de
dwaze bollenhandel in de gouden eeuw
1650). Toen gaf men duizenden gul
dens voor „gebroken" tulpen. Nader on
derzoek van prof. Van Slogteren te Lisse
heeft bewezen, dat deze tulpen de prach
tige kleuren (gebroken kleuren) kregen,
doordat ze virusziek waren. Niet alle „ge
broken" tulpen zijn virusziek.
Wat: is een virusziekte? Dat ia heel
moeilijk te zeggen. Met de sterkste micro
scoop kon men tot voor enkele jaren
terug niets in de zieke planten ontdek
ken. Nu men de electronen-microscoop
heeft uitgevonden, kan men vergrotingen
maken van 50.000 en meer. Met behulp
van deze microscoop heeft men kunnen
constateren, dat het virus er draadvormig
of bolvorming uitziet. Daar het zich ver
meerderen kan, kan de conclusie luiden.
dat i
etstof
Besmettelijk!
Virusziekten zyn besmettelijk. Wordt
de smetstof op gezonde planten over
gebracht, dan worden deze ook ziek.
De smetstof wordt door insecten of op
een andere wyze overgebracht.
Er zijn tal van soorten virussen. Som
mige worden alleen door insecten over
gebracht. Andere door aanraking-van an
^ere planten of door de mens. Is men bijv.
aan het bloemen snijden in chrysanten,
.dan brengt men met het mes heel gemak
kelijk virus over op gezonde planten. Wil
men een partij chrysanten gezond houden,
dan is het goed de achterlijke planten op
HAAGSE RAAD VAN ARBEID KREEG
NIEUWE VOORZITTER
De Haagse Raad van Arbeid "hééft öffi- té
cieel afscheid genomen van zijn voor-
citer, de heer M. J. Harts, die op 1 No
vember met pensioen is gegaan, tegelij
kertijd werd zijn opvolger de heer A
HAAGSE POLITIERECHTER
Economische delicten
In verband met overtredingen tegen de
Tabaksdistributiewet, veroordeelde de
Politierechter de winkelierster S. W. B.
te L/isse coniform de eis tot f 25 boete of
6 dagen hechtenis; de winkelier W. J. Z
te Kat/wijk aan den Rijn f 25 boete of
10 dagen hechtenis; de winkelier Th. J
de G. te Leiden f 50 boete of 10 dagen
hechtenis; winkelierster A. W. F. P. to
Leiden f 5 boete. Voorts wegens overtre
ding der loon-voorsChriften; de stucadcor
A. G. L. te Leiden f 10 boete of 5 dagen
hechtenis.
Deviezen-zaken
Nadat kort geleden een aantal bollen-
handelaren veroordeeld waren in verband
met geknoei met dollars en ponner
Waardoor de Deviezeiwoorsohriiten wei
den overtreden, stonden thans nog te
recht A. H. N. Uit Lisse en C. W. uit
Sassenheim. Tegen N. werd f 75 boete
of 2 mnd hechtenis geëist en daartcw
veroordeeld; tegen W. f 1600 boete of 3
mnd hechtenis; vonnis f 1200 of 2 mnd
heohtems.
HAAGSE GERECHTSHOF
Arresten
Het Hof heeft arrest gewezen in een
aantal hoger beroep-z-aken van kwekers
uit de bollenstreek, die te veel bloem
bollen hadden geteeld.
De kweker J. C. de G. te Lelden was
veroordeeld tot f 600 boete of 1 mnd
hechtenis en voorwaardelijk 2 mnd ge
vangenisstraf; het vonnis werd thans
f 250 boete of 1 mnd hechtenis en 2 mnd
voorwaardelijk.
De taxichauffeur H. M. te Lisse was
-tot f 1000 boete of 3 moid hechtenis ver
oordeeld, het vonmis luidde thans f 250
boete of 25 dagen hechtenis.
De kweker W. J. van G. te Lisse had
f 750 boete of 2 mnd hechtenis en 2 mnd
gevangenisstraf voorwaardelijk gekre
gen. Thans werd het vonnis f 400 boete
of 50 dagen hechtenis en 1 mnd gevan
genisstraf voorwaardelijk.
Tot f 250 boetoe of 1 mnd hechtenis en
2 mnd gevangenisstraf voorwaardelijk
was de kweker W. van G. te Sassenheim
veroordeeld Hij kreeg nu f 150 boete of
15 dagen hechtenis.
NAGEKOMEN PREDIKBEURTEN.
BENTHUIZEN: (verbeterde opgave):
Geref. Gem., 9.30, 2.30 (H.D.) en 6.30 uur
ds Van Neerbos, Vlaardingen.
HILLEGOM: Ned. Herv. Gem., 10 uur
ds Knottnerus (H.D.); 5 uur ds Pras, Kat
wijk aan Zee; Geref. Kerk. 10 en 5 uur
ds Krabbe; Wo. 7.30 u. ds Krabbe (dank
stond v. h. gewas); Geref. Kerk, art. 31,
9 en 7 uur ds Verleur, Lisse; Chr. Geref.
Gem., 10 en 5 uur ds Sluiter.
KATWIJK AA(N DEN RIJN: Ned. Herv.
Gem., 9.30 en 5.30 uur ds Goverts; Geref.
Kerk, 9.30 en 5 uur ds De Valk.
NOORD WIJKERlHOUT: Ned. Herv.
Gem., 10 uur ds Spaling.
OUDE EN NIEUWE WETERING: Ned.
Herv. Gem., 10 uur ds Knottnerus; Geref.
Kerk. 9.30 en 3 uur ds v. d. Bos; Ma. 7.30
uur ds v. d. Bos (dankstond v. h. gewas).
SASSENHEIM: Ned. Herv. Gem., 9 en
10.30 uur ds KTijkamp; Geref. Kerk, 9.30
cn 5 uur ds Boeijinga, Haarlem; Chr.
Geref. Gem., 10 en 5 uur ds Visser; Ned.
Prot. Bond, 10.15 uur ds Snaayer, Leiden.
VOORHOUT: Ned. Herv. Gem., 10 uur
ds Nicolaï, Vleuten.
Men moet echter niet denken, dat elke
viruszieke plant ten ondergang gedoemd
is. De ziekte veroorzaakt vaak een tegen
gif, dat verdere voortgang remt of beter
schap brengt.
Wat zijn de verschijnselen op virus-
zieke planten? Meestal geeft 't blad
lichtere en donkere verkleuring;
spreken dan van het mozaïekbeeld. Op
bonen is dit vaak „mooi" te
kan ook wel gebeuren, dat zich donkere
strepen en stippen op de bladeren ver
tonen. Bij aardappelen heet dat:, stippel-
streep.
Soms hebben de bladeren "een grijs
groen voorkomen. Dit js vaak het geval
bij hyacinten, narcissen en irissen. De
ziekte wordt' daar vaak het „grijs" ge
noemd.
In 't algemeen blijven aangetaste plan
ten in de groei achter, zodat de opbrengst
lager wordt. Ook zien we totale misluk
kingen van de oogst door virusziekten.
Het gewas sterft dan totaal af. Dat heb
ben we in 1949 heel goed bij de bonen
kunnen zien. Een bepaalde virusziekte
tast de groeipunten van de plant
Deze ziekte wordt dan ook top ne
genoemd. Het gewas wordt telkens
hinderd nleuwë scheuten te vormen. Deze
virusziekte wordt door bladluizen over
gebracht van de gladiolen op de bonen
Op gladiolen doet dit virus geen kwaad,
op bonen heel veel. Voor het overbren-
t virus is nogal warmte nodig.
Enkele warme dagen en tegelijk de ver
huizing'van de luis naar "de boon heeft
noodlottige gevolgen voor de bonenteelt.
Vroege en late bonen hebben weinig las;
van deze gevreesde virusziekte.
De bestrijding
Een directe bestrijding van virusziekten
is nog niet mogelijk. Het enige advies, dat
gegeven kan worden, is: selecteren, d w z
alle zieke planten verwijderen. Bij de
aardappelteelt heeft men hiermee schitte
rende resultaten bereikt. In "de gebieden,
waar poters geteeld worden, gaat men
regelmatig op zoek naar zieke planten.
Alle afwijkende planten worden zorgvul
dig verwijderd. Bovendien rooit men het
pootgoed vroeg, om zoveel mogelijk zeker
heid te hebben, dat geen-besmetting plaats
heeft gevonden. Elke aardappelteler weet
heel goed, wat het betekent, als goed
gekeurd pootgoed gebruikt wordt. De op
brengst wordt er aanmerkelijk door ver
beterd, omdat heel weinig viruszieke
planten aanwezig zijn.
Het is niet altijd gemakkelijk om te
selecteren. Het gewas kan wel eens zo-
?r besmet zijn, dat we niet weten, wat
dben..Zo heeft men in de nog jonge
léliecultuür in ons land erg met
ziekten te kampen. In. veel gevallen zal
toch het juiste middel, om tot een goede
cultuur te komen, een intensieve selectie
zijn. Het is moeilijk im dergelijke gevallen
te beslissen.
Tot slot wil ik op een zeer belang-
ryk laboratorium wijzen, dat in deze
omgeving zeer veel virusproblemen
heeft opgelost en er dagelijks mee
voortgaat. Het is het Laboratorium
voor Bloembollenonderzoek te Lisse,
een onderdeel van de Landbouwhoge
school te Wageningen. Verschillende
onderzoekers werken hier onvermoeid
verder onder de eminente leiding van
prof. Van Slogteren.
Hier -kan men u heel vaak vertellen, of
u met een virusziekte in een gewas te
doen hebt. Dat is voor de teelt van veel
gewassen heel belangrijk. Met behulp van
een serum, d-at in levende konijnen bereid
wordt, kan men- vaststellen met welke
virusziekte -men in bepaalde gevallen te
maken heeft. Met het oog op de export
land- en tuin/bouwproducten is
dit uiterst belangrijk.
Het buitenland Iet zeer nauwkeurig op
alle gewassen, die ingevoerd worden. Ziek
materiaal brengt onze export in gevaar.
Alleen gezonde kwaliteitsproducten zullen
op de internationale markt gevraagd wor-
VISSERIJGOLF
De problemen van de Nederlandse
visserij gaan zich toespitsen, daar kan
moeilijk meer enige twijfel aai
staan en wij denken daarbij allei
aan de vraagstukken op het sociale
niveau. Diverse arbeidscontracten
lopen af en de vraag klemt, of het be
drijf de van verschillende zijden voor
gestelde verbeteringen kan dragen.
Er zijn verscheidene stemmen, dit
zulks met redenen omkleed be-
twijfelen en zij menen, dat de hui
dige drang naar inkrimping op een
goed of kwaad moment fel zal bot
sen met de oorspronkelijke royale
opzet en de gerechtvaardigde ver
langens van de werkers in dat bedrijf.
Niet alleen de vissers zelf, maar ook
zij, die de onmisbare schakel vormen
in de keten tussen verbruiker en
hal dienen zich in de allernaaste
komst te beraden op de nieuwe situa
tie, die betreurenswaardig geacht kan
worden, maar dan toch maar werke
lijkheid is.
In dit opzicht gaan de gedachten uit
naar de A-lijsters en de Noordzee-
contractanten en men houdt terecht
zijn hart vast.
Voor echter de bui losbarst,
van wijs beleid getuigen als beide
partijen zich zouden durven beraden
op wat er in België gebeurt. De be
richten uit Oostende bijvoorbeeld zijn
somber. Werkloosheid, opgelegde
trawlers en nieuuae tussenboten, die
het allang niet meer aandurvenook
al zijn zij voorzien van een zeer mo-
derne outillage, zijn er schering en
De stemming is er gedrukt. En niet
zonder reden. Want de reders „waren
elkaar de grond in". Er is geen sprake
van enig overleg, noch van ejen hand
reiking door de overheid en als er
niet gauw verandering -in de situate
kómt, staat het er slecht voor met die
Belgische visserij.
De kwaliteit van de aangevoerde vis
doet de Nederlander wel eens huive
ren, wanneer hij devismijn' van
Oostende betreedt. „Bij ons verdwijnt
zulk spul prompt in de pufschuit",
vertelde een bezoeker van de Belgische
haverts ons dezer dagen. Het ós dus
geen wonder, dat de oorzaak van alle
kwaad: het teruglopen van de binnen
landse consumptie en het geSloïenhW-
ven-van de buitenlandse markt niet
weggenomen kan worden, zolang er
aan de bron niet meer aandacht aan
het product wordt besteed.
België's visserij staat inderdaad aan
de rand van de afgrond; het Neder
landse apparaat daarentegen is in ver
gelijking tot dat van onze Zuiderbu
ren nog „stevig ter been" te noemen.
Maar wanneer verdeeldheid ook hier
het spel om de grotere welvaart gaat
bespringen, dan krijgt het mene tekel
aan de (Belgische) wajnd een dreigen
de betekenis.
Er is iets voor te zeggen, de buikriem
in 's hepiels naam maar wat strakker
aan te halen liever' dan de weg op
te gaan, die onze Zuiderburen zo
zwaar valt.
Nieuws van en voor Katwijk
Katwijk
Rijkspostspaarbank
In October werd aan het postkantoor
alhier ingelegd ƒ37.731,90 en terugbetaald
ƒ42.208.40.
Inrichting Ambachtsschool
Dinsdag wondt op het bureau van ge
meentewerken aanbesteed het verrichten
van diverse timmer- en metselwerken ten
behoeve van de inrichting van de am
bachtsschool inde Noordstraat te Katwijk
an Zee.
Katwijk aan den Rijn
De „Jonge Kerk"
Het bestuur van de „Jonge Kerk" alhier
nu als volgt samengesteld: voorzitter
ds S. G. J. Goverts, waarn. voorzitter T.
Onderwater, secretaresse mej. A. Koele-
wijn en penningmeesteresse mej. D. On-
derwater-lmthorn.
De collecte voor Groesbeek bracht
35.51 op.
De heer Gosker sprak voor de A.R.
Gisteravond werd in' dé zaal achter de
Geref. kerk een ledenvergadering gehou
den van de A.R. kiesvereniging „Neder
land en Oranje". De waarnemend
zitter, de heer H. Scheele, zei in
openingswoord, dat wij in een bewogen
tijd leven. Spr. wékte op tot actie in
woord en daad.
De heer R. Gosker, adj.-secr. va
partij, sprak over: „De tegenwoordige
positie van de A.R. partij". Allereerst ging
spr. in op de Indonesische kwestie. De
gordijnen zijn opgetrokken en de tragedie
is "beëindigd. Zeventig millioen mp"»"
zijn prijsgegeven aan de willekeur v;
revolutie. De P.v.d.A. en de R.K. hebben
kans gezien, 400 jaar eenheid in 4 jaren
af te breken. De- huidige Indonesische
machthebbers zyri hiet in staat de orde te
handhaven. De Indonesische kwestie heeft
partij"' bezinning gegeven, be
zinning op het beginsel.
Spr. ging vervolgens diep in op de
beginselkwestie-,en zette uitvoerig uiteen
hoe de A.R. party over het gezag denkt.
Maar in 't bijzonder belichtte 'hij de
houding tussen gezag en -vrijheid er
en gezag en de verantwoordelijkheid
de-individuele burger. En weer terug
kerende haar de historie van de laatste
i, achtte spr.'het'een grote fout van
de .Indonesische machthebbers, dat zij een
ituurlijk proéés hebben onderbroken.
Zij wilden nu vrijheid.
Verder wijdde spr. nog enkele gedach-
n aar. de Nationale Reserve. Zijn mening
as. dat wij hiertegenover niet afwijzend
moeten staan, Na.de met aandacht beluis
terde redevoering volgde een geanimeerde
bespreking.
De Arjos komt bUeen
Maandagavond om 8 uur wordt in d(
zaal der Geref. 4cerk een ledenvergade
ring van de Arjos gehouden. Het onder
werp luidt: „De Calvinistische reformatie
principiële politiek".
Katwijk aan Zee
Brand door kinderen?
Gisteren tegen de avond ontstond
brand bij B. de J. aan de Meerburg-
De kooien in de haringloggers werden deze
week niet veel beslapen
Ruime vangsten maken nog veel ^öed, maar.
('Van een medewerker)
In het begin van de afgelopen week
waren de vangsten aan de geringe kant.
Woensdag trad een verbetering in. De ge
middelde dagvangsten waren 50 kantjes.
En Donderdag kwamen de grote vang
sten los van gemiddeld 290 kantjes: Vele
schepen hadden aan de vangst van
nacht voldoende, om naar huis te kunnen
stomen. Er waren er dan ook, die
30 tot 36 last vingen, d.i. dus ongeveer
600 kantjes.
Deze gang van zaken werd wel enigs
zins verwacht. De Engelse-walvisserij
heeft immers sterk rekening te hóudey
"met de maanstand. De verwachting is
voor de eerstvolgende dagen nog goéd.
terwijl over enkele dagen de vangstén
wel weer zullen teruglopen. Wellicht
krijgen we dan over een viertal Wéken'
nogmaals topvangstèn te. zien.
De éerste dagen werd veel haring vers
aan de markt gebracht, waar men prij
zen noteerde van 20 tot 26 gulden per
kist. Daar de grote aanvoer ook yeel
Engelse koppels aan de markt bracht,
zakte de prijs snel, en wel tot 12 gulden
per kist De schepen verwerken daarom
nu de haring weer tot steurharing, waar
van de prijs immers hoger ligt
De loggers zullen hun totaal aan be
sommingen nog een beetje goed kunfien
Nieuwe reglement van „Rijnland" besproken
Van beide zijden als geslaagd beschouwd'
de zijde
Men schrijft
.Rijnland":
Gisteren is ten gcmeenlandshuize
vergadering gehouden van het bestuur
het hoogheemraadschap met
genwoordigers der gemeenten binnen
Rynland ter bespreking van het ni<
•erp-reglement van Rijnland. In
band met de klachten over onvoldoende
publiciteit hadden Ged. Staten de:
menkomst gewenst. Van de grote
derheid der 49 gemeenten waren afge-
aardigden aanwezig en de grote zaal
an het gemeenlandshuis was dan ook
aardig gevuld.
De ingenieur van Rijnland, ir P. dc
Gruyter, heeft in het licht gesteld hoe
zeer de taken van waterschap en ge
meenten ineengrijpen en hoezeer ook de
gebouwde eigendommen belang hebben
bij de door Rynland uitgeoefende functie.
Hierom is het niet onredelijk dat deze
eigendommen mede in de lasten gaan
dragen. Dat nu ook vertegenwoordigers
van gemeentebesturen in Rynlands be
stuur zitting zullen krijgen kan als eer
stap tot betere samenwerking worden
beschouwd.
De dijkgraaf van Rijn-land, mr J. Slag
ter, heeft hierna de ingekomen bezwa-
der gemeenten, voorzover van al
gemene strekking, opgesomd en hel
standpunt van het bestuur van Rynland
daartegenovertoegelicht.
een pauze werd gelegenheid ge
geven tot het maken van opmerkingen,
waarvan in ruime mate gebruik is ge
maakt. Het denkbeeld van de omslag
heffing van het gebouwd eigeridom bleek
r het algemeen te worden aanvaard,
ook het beginsel, dat het gebouwd
eigendom in Rynlands bestuur vertegen
woordigd zou worden door personen
door gemeentebesturen aan te wijzen,
vond ingang. In grote meerderheid wa
de sprekers evenwel van oordeel,
dat dan oók alle gemeenten in de aan
wijzing dier vertegenwoordigers aan
deel moesten hebben, en niet alleen de
grotere, zoals het ontwerp medebrengt
Een andere gedachte, die van meerdere
zijden werd ondersteund, was deze, dat
de omslagen voor het gebouwd eigendom
door Rijnland niet van de eigenaren af
zonderlijk, maar van de gemeenten in
totaalbedragen zouden worden geïnd
Eén spreker wilde zelfs nog verder gaan
en ook de „bundérgelden" van het onge
bouwd eigendom in polders door mid
del der polderbesturen innen en dus niet
meer rechtstreeks.
Bij -het slot der vergadering kwam tot
uiting, dat de samenkomst van beide zij
den als geslaagd werd beschouwd
een goed begin ener samenwerking tus
sen de gemeentebesturen en Rijnland
nieuwe verhouding.
Alkemade
Burgerlijke stand
GEBOREN: Joannes B. M„ z. v. A. H.
Verdel en-W. H. Hillebrand; Johannes J.
M., z. v. G. E. de Koning ën J. W. M. Loos;
Cornelis N., z. v. P. J. Bontje én P. M.
der Meer; Maria J. C., d. v. Th. N:
Weenin'k en M. H. Ganzevles; Jacoba A,
M-, d. v. C. M. Loos en E. M. Hoogen-
boom.
ONDERTROUWD: N. B. M. Turk en
W. Hoogenboom; S. J. van der Willik
J. J. Vaneman.
GEHUWD: J. W. Brans en P. F. Aker
boom.
Alphen aan den Rijn
Geen normale aanvraag.
Van tie' talrijke aanvragen, door
schoqlbqsturen de laatste tijd gedaan,
zijn de meeste voor inwilliging vatbaar.
Een enkele keer maakt men. het echter
te bont naar het oordeel van B. en W.
Zo vraagt het bestuur van de "bijzondere
school voor y.l o.,. St. Jorisplein,thans
medewerking van de raad voor aan
schaffing van schrijfmachines. Men wil
de leerlingen machineschrijven als vak
doen beoefenen, .daar. veel van-hen na
de school-examens op kantoor terecht
maken, nu er "zoveel gevangen wordt.
AUes vergoeden kan echter niet meer.
Het is te begrijpen, dat het voor de be
manningen de laatste dagen ontzettend
hard werken is geweest. De kooien zul
len dan ook wel, niet veel beslapen zijn
geweest. Rondom de Zondag hopen tal
van schepen binnen té zijn.
De prijzen blijven aan de afslag aan
de vaste kant. omdat er nogal wat goede
Engelse-wal-steurharing gebruikt kan
worden. De prijsnotering was als volgt:
Volle haring van f31 tot f33.50 per
kantje: steurharing van f23 tot f29,70;
ijle haring van f 18 tot f 19.70. De aan
voer aan de Katwijkse afslag bedroeg
7656 kantjes.
komen, waar deze kennis vereist wordt.
Uit de specificatie blijkt, dat de laat
ste jaren hierin echter een vermindering
te constateren valt. B. en W. wijzen er
op, dat andere groepen dan evenveel
recht hebben, dat hun bepaalde kundig
heden of vaardigheden worden bijge
bracht. Maar op deze weg zou de ulo
school het begin van een vakschool gaan
worden, zeggen B. en W., en komt ze
op een terrein dat het hare niet is. om
dat het onderricht in machineschrijven
behoort tot het nijverheidsonderwijs.
B. en W stellen de raad dan ook
de aanvraag." als boven het normale
gaande, af te wijzen.
Het C-N-V. op mars!
In het kader van de landelijke CNV-
November-actie is gisteravond in „Con
cordia" een drukbezochte samenkomst
gehouden. De avond werd geopend door'
de heer A. Groeneveld. Eerste spreker
was ds P. A. Lefeber, die wees op het
karakter dat de strijd op het sociale
terrein dient te dragen. Namens het
CNV waren aanwezig de heren G. Moll,
voorzitter van de Ned. Chr. Bouwvak
arbeiders en A. C. Bensen. districts
bestuurder. Door hen werden de onder
werpen „40 jaar-Chr. sociale strijd" en
,.De optiracht voor de toekomst", be
handeld De "afwisseling bestond uit
filmvertoning. Aandacht werd nog ge
vraagd voor de jongens in Indonesië.
Ds G. Mulder, Geref. predikant, sprak
eën slotwoord.
Uitbreiding raadsagenda.
De agenda voor de Maandag te houden
raadsvergadering is nog uitgebreid met
een 14e punt. nl. een voorstel van B
en W-, inzake inrichting en exploitatie
van het verenigingsgebouw in Aarlan-
derVeen als „Dorpshuis". De totaalkos-
ten zullen f9200 bedragen.
Oorlogsslachtoffers herbegraven.
Op de Oosterbegraafplaats heeft gis
teren de herbegrafenis plaats gevonden
van twee Alphense jongens, die tijdens
de oorlog bij een bombardement in
Duitsland om het leven kwamen Het
betrof hier een zoon van de fam Van
Klaveren, wonende wijk Hoorn, en van
de fam. Van Wieringen, wonende Zwa-
nehdrift-
Twee maal honderd.
Ds P. A. Lefebet, Ned. Herv. predi
kant, vond in zijn brievenbus een gift
van f100 voor de diaconie. Ds J. H. F.
Remme ontving een dankoffer van f 100
voor het Avondmaalsstel. waarvoor de
Ned. Herv. Evangelisatië in de Hooft-
straat spaart.
Oegstgeest
medische Zondagsdienst wordt
waargenomen door dokter F. P. Flu,
Oranjelaan 29, tel. 22030; de dienst der
apotheken door de Oegstgeester apotheek,
Wilhelmimapark 8, tel. 26274.
kade. vermoedelijk doordat kinderen met
lucifers speelden. Buren schoten terstond
te hulp en zagen kans met emmer:
ter de vlammen, die de gordijnen, het
behang en de zoldering reeds verteer
den, te blussen. De gealarmeerde brand
weer was in recordtijd aanwezig, maai
behoefde geen dienst meer te doen.
Bouw van landhuisje
De firma Verdoes en Vooijs ontving
opdracht om aan de. Zeeweg een land
huisje te bouwen voor de heer Bödeker
uit Voorburg.
Ouderavond-
Maandagavond kwart over 8 wordt
de Oranjezaal een ouderavond gehou
den voor de Chr. opleidingsschool en
U.L.O.-school.
Katwijk op de bres voor nieuw
Dlaconessenhuis
Er moet in Leiden een nieuw Diaco-
neasenhuis komen. In verband hiermee
werd im de Andreas-kerk een bijeen
komst gehouden, waarin ds B. C. Visser
van Oegstgeest het woord voerde. De
burgemeester van Katwijk en enkele
predikanten gaven van bun belangstel
ling blijk. Medewerking verleende hel
zusterkoor o.l.v. de heer Piet Uiterlin-
den. Ds Visser merkte in een toespraak
op, dat vaak patiënten geweigerd m<
worden, omdait er geen plaats is.
noemde het getal 1825. Het aantal
pleegdagen beloopt jaarlijks omstreeks
22.000. Spr. wekte jonge Katwijkse vrou
wen op om zuster te worden. Na afloop
van de samenkomst werd in de consisto
rie nog navergaderd oen te komen tot
het samenstellen van een werkcomité.
Hoog en laag water
Zondag 6 Nov.: hoog water 3.25 en
15.37, laag water 11.34 en 23.49 i
Maandag 7 Nov.; hoog water 3.56
16.08 uur, laag water 12.05 en 0 00 uu:
Benthuizen
Ned. Herv. mannenvereniging
De marinenvereniging der Ned. Herv.
Gemeente hoopt haar bijeenkomsten op
Donderdag 10 November, kwart voor
acht, in de consistorie, te hervatten. Men
vergadert om de veertien dagen
„De Wachter"
Onder voorzitterschap van de heer J.
W. Jansen vergaderde de kiesvereniging
van de Staatkundig; Geref. Partij in het
schoolgebouw. De voorzitter wees er in
zijn openingswoord op, dat het in deze
tijd noodzakelijk is een goede wachter
te zijn. Hij hoopte, dat de opnieuw be
noemde raadsleden als zodanig hun be
ginsel in de gemeenteraad naar vórên
zullen brengen. Voorts hield de heer
Jansen een toespraak over het leven
en de betekenis van Petrus Dathenus.
Vooral de oorzaken van zijn conflict
met Oranje in 1578—'79 werden uitvoe
rig toegelicht. In een aangename bespre
king werd nog stilgestaan bij Datheens
Psalmberijming en zijn laatste levens
jaren. Jammer was, dat vele leden niet
ter vergadering aanwezig waren.
S.C. „Benthuizen"
De uitslagen van de onderlinge wed
strijden luiden als volgt: le tiental;
Jan BrouwerJac. van Beveren 01; C
PosH. Spruitenburg 0—1; A. Korbijn-
Jan Brouwer 1—0; Jac. van Beveren-
Jan Korbijn 10; 2e tiental: Jac.
Bregman—Th. Steenwijk 1—0; L. Korbijn
AznC.. v. d. Bijl 0—1; P. van Beveren—
A. van Eden-Petersman 1—0; A. v. Eden-
Petersman—P.,*y. JJev^fep ,(Wi M- Brou
wer—Jac. Bregman 1—0; 3 e tiental:
A. H. Jousira—B. tie Ruiter I0; W. de
RuiterB. de Ruiter 10. De standen zijn
thans: le tiental: dr G. Huisman 12
uit 12; Jan Koibyn 914; G. Pos 812;
Spruitenburg 812; Jac. van Beveren
512; W. J. Pirovano 412; A. Korbijn
28; Jan Brouwer 16; A. H. Rensink
1—6; KL Merbis 1—8; 2e tien
Brouwer 10% uit 15; Joop van der Sterre
1014; P. van Beveren 9%14; L. Korbijn
Azn 6%10; G. van der Bijl 6%—11; Jac.
Bregman 4%—11. H. Merbis 3%—13; M.
Klomp 2%6; Th. Steenwyk 1—13; A.
Eden-Petersman 02; 3e tiental:
M. Pos 77; W. de Ruiter 37; A. H.
Joustra 2—5; Ab de Hertog 26; B. de
Ruiter 15.
Hazerswoude
Mooie dag voor de heer J. van Veen
Donderdag herdacht de heer J. van
Veen de dag, dat hy 25 jaar geleden
werd benoemd tot gemeentewerkman
alhier. De burgemeester sprak de jubi
laris op het raadhuis top. Hij zei, dat hy
er verwonderd van had gestaan, dat Van
Veen in samenwerking met zijn collega
in zo korte tijd het pad naar het Riet
veld in orde heeft gemaakt. In zijn werk
de sleur met gekomen. De burgemees
ter dankte hem daarvoor en overhandigde
enveloppe met inhoud. Verder voer
den nog het woord wethouder C. A. van
Dam, de heer J. Dekker, chef van de ju
bilaris, die ook een geschenk in geld
aanbood, wethouder N. P. Kaptein en de
B. den Braver, gemeentesecretaris.
Na de huidaging deelde de burgemeester
de jubilaris en zijn collega, de heer W.
Vroegrijk, mee, dat B. en W. hadden ge
meend beiden een gratificatie van f50
geven voor hun vele en goede werk
zaamheden. Ontroerd dankte de heer Van
Veen voor de gebrachte hulde.
De collecte ten bate van onze jon
gens overzee, die „Pro Rege" jl. Zater
dag hield, heeft f 167.53 opgebracht.
Met ingang van morgen zal de klok
in de gerestaureerde dorpstoren weer
luiden, 's morgens en 's avonds twee
maal
De Ned. Herv. kerk heeft met In
gang van Zondag as. een nieuwe ingang,
wel die in de toren. De uitgang is
zowel door de toren als aan de zijkant.
Hillegom
CNV-avond
De jubileum-avond van het CNV alhier
droeg een intiem en gezellig karakter.
De heer G Jens, secretaris van de Ned.
Chr. grafische bond, sprak over de af
gelopen 40 jaren en de heer F. P. Fuyk-
schot, algemeen secretaris van het CNV.
op de principiële ondergrond van
dit vakverbond. De Sizo-band liet zich op
verdienstelijke wijze horen, alsmede een
jeugdig accordeonist
Burgeriyke stand
GEBOREN: Adriana C. M„ d. v. A. J.
Weijers en M. G. Duivenvoorden; Theo-
dorus C. M., z. v. A. J. Weijers en M. G.
Duivenvoorden; Kasimir A., z. v. J. Ras
en E. M. Müller; Irene, d. v. J. Kardol en
G. van Ast.
ONDERTROUWD: J. H. Wierda en E.
d. Bosch; J. J. C. Poell en A. J. van
Deursen.
GETROUWD: P. G. Out en J. M. C.
Angevaare; C. de Wit en B. van der Plas.
OVERLEDEN: P. van Dijk, m.. 75 jaar.
Koudekerk aan den Rijn
Donderdag 10 November as. is er
>n verkoopmiddag en -avond, georga
niseerd door de vrouwenvereniging „De
liefde sticht", ten bate van de kerkvoog
dij der Ned. Herv. Gemeente.
Leiderdorp
Predikbeurt
As. Woensdagavond om half 8 hoopt
in de bediening des Woords in het lokaal
Lindelaan 12a voor te gaan: ds H. A.
Leenmans, Ned. Herv. predikant (Geref
Grondslag) te Bleskensgraaf.
Woensdag 9 November, half 7, heeft
de Ned. Herv. Gemeente dankstond voor
het gewas.
De pakkettenactie voor de mili
tairen is een succes geworden. De Her
vormde jeugdverenigingen brachten
ruim f 280 bijeen. Aan 21 militairen is
reeds een pakket verzonden.
Lisse
De Zondagsdienst der huisartsen
wordt waargenomen door dokter A. J
Duymaer van Twist.
Noordwijk
Propaganda-avond Chr. Besturenbond.
In het verenigingsgebouw werd een
propaganda-avond gehouden van de Chr
Besturenbond; De voorzitter, de heer D
v. d. Niet, opende met gebed en wees
op de tanende belangstelling.
Ds B. Bouma herinnerde, als eerste
spreker, aan de klem van het derde ge
bod. We mogen niet alleen Gods Naam
niet misbruiken, maar we moeten die
Naam Gods altijd goed gebruiken, op
alle levensterrein. Dit heeft het C.N.V
goed begrepen Te betreuren is. dat te
genwoordig onder vele Chr. organisaties
dynamiet gelegd wordt, met goede be
doelingen soms Maar neutraliteit be
staat niet, en de plicht van iedere chris
ten is onze eigen organisaties naar ver
mogen te steunen.
Ter afwisseling las de heer A. War
like enkele verzen van Jacq. van der
Waals. e.a. Hierna sprak de heer H
Oudekerk over: 40 jaren sociale strijd,
een opdracht voor de toekomst!
Als we ons, met de Schrift in de hand.
verdiepen in de historie, aldus spr., dan
blijkt dat de Chr.-sociale beweging niet
uit de lucht is komen vallen. Er is heel
wat aan voorafgegaan. Donker waren de
tijden en de 19de eeuw kenmerkte zich
tioor verwording en rechteloosheid. Kin
der- en vrouwenarbeid kwam veelvuldig
voor en het was verboden zich te orga
niseren In deze chaotische toestand
klonk toen de stem van mannen als
Bilderdyk, Da Costa en Kuyper Toen is
de Chr.-sociale gedachte geboren en
doorgezet op het chr.-sociale congres in
1891 Dit ging niet gemakkelijk, zeer veel
tegenwerking werd ondervonden, ook
van Christenen. In het geloof is dit werk
voortgezet en God heeft rijk gezegend.
Steeds heeft de Chr. vakbeweging ge
vochten voor samenwerking en overleg.
Want een vakbond, die alleen vecht voor
hogere lonen enz., is ten dode opgeschre
ven. Hierin ligt het verschil tussen de
revolutionnaire vakbeweging en de onze
Wij strijden voor de eer van God en voor
erkenning van zijn souvereiniteit.
Daarom zijn wij niet de mensen die
schotjes zetten! Maar zij, die God niet
erkennen, die splijten ons volk. Wij wil
len wel eenheid, maar met een grond
slag, ?eo fundament onder de organi
saties.
Er is In deze 40 jaar zeer veel bereikt,
i stap voor stap groeide de chr.-sociale
beweging. Daarom betreurde spr. het
zéér, dat de regering het onze volksver
tegenwoordigers onmogelijk maakte,
vóór bet wetsontwerp op de P.B.O. te
stemmen. Dubbel jammer is dit, omdat
de chr.-Sociale beweging reeds lang dit
onderwerp In studie had en zeer positief
hieraan had kunnen medewerken. Het
zal wel om politieke redenen geweest
aldus spr., want "diafaan zyn we
gëtveridT
Maar de wet is aangenomen
_yn nu met zorg vervuld. Want zijn onze
leden rijp voor de nieuwe situatie? Een
grote verantwoordelijkheid rust thans op
ons. De toekomst is donker gekleurd
Nederland is nog een ryk gezegend land.
Onze taak is alle on- en verkeerd ge-
organiseerden van hun onjuiste houding
te overtuigen. Het is niet onze strijd,
wij weten dat de overwinning aan
Christus is.
Het slotwoord werd gesproken door ds
W. W. Siddré. die naar aanleiding van
het boek Leviticus wees op het feit dat
de priesters geheel geheiligd werden tot
de dienst van God. Ook wij hebben c
priesterlijke taak van God gekregen,
als vernieuwde mensen in het leven Hem
verheerlijken. Ds Siddré besloot met
dankgebed.
Burgerlijke stand
GEBOREN: Gerrit J., z. v. J. J. van den
Berg en J. Been; Christina A. M.. d.
d. Berg en A. Q. Hiep; Theodorus
A. C.. z. v. A. E. Oostdam en Q. M. War
merdam; Sonja, d. v. W. M. Dusoswa er
M. J. Teunissen; Johannes B. J„ z. v. J
Hogenelst en M. A. C. Augustinus; Alber-
J. Sietsema en E. Norden; Cor
nelia P., ti. v. J. Timmerije en T. Barn-
OVERLEDEN: W. de Bruin, 71 j.; S. P.
van Wely, 52 j.; A. E. gravin van Lijn
den-Van Limburg Stirum van Warmond.
ONDERTROUWD: P. A. Harteveld, 28 J.
1 G. Smit, 24 j.
GETROUWD: A. Mornout, 24 j. en E.
M. Geerlings. 23 j.; C. Smit. 28 j. en N. v.
Beelen, 25 j.; A. J. C. Roeleveld, 46 j. en
J. C. v. d. Poel, 33 j.; J. L. Wijnands, 37 j.
en E. J. Kuipers, 29 j.; J. J. G. de Groot,
L^" en A. H. Kriek, 25 J.
De Zondagsdienst der huisartsen
wordt waargenomen door dokter Smelt.
Noordwijkerhout
zaterdag 5 november 1949
Dief was toch niet zó slim
In 1947 werd een grote hoeveelheid
tafelzilver bij de burgemeester van Val-
kenswaard gestolen. De dader werd ge
grepen en tot 3 jaar gev.straf veroor
deeld. Toen de man vrij kwam. groei
hij de rest van de buit, die hij verbor
gen had. op. Als hij het zilver zelf *--ïr-
kocht had en hij daarbij tegen de lamp
gelopen was, had de justitie wel he:
zilver in beslag kuzmen nemen, maar de
man niet meer kunnen straffen. Daar
dacht hij blijkbaar niet aan. want hij
liet een 27-j kamermeisje uit Eindhover
:n A'dam de buit verkopen. Dat werd
ontdekt en daarom zal zij wegens heling
worden vervolgd.
Rynsburg
De heer Roosjen bedankte.
Berichtten wij Donderdag, dat tot
hoofd van de Julianaschool was benoemd
de heer D. Roosjen uit Hardenberg,
thans on wing het bestuur der school
het teleurstellende bericht, dat de heer
Roosjen gemeend heeft voor deze be
noeming te moeten bedanken.
We leven mee.
Morgen zal in de Geref- Kerk alhier
;n vierde collecte worden gehouden
jor onze jongens in de tropen.
Ned. Chr. Landarbeidersbond.
Gisteravond vergaderde de afdeling
Rijnsburg van de Chr. Landarbeiders-
bond. De heer P. Stokman uit Leiden,
hoofdbestuurder, sprak over de wacht
geld- en werkloosheidsverzekering. Na
een korte terugblik zag spr de komende
regeling als de laatste schakel in de ket
ting van de Nederlandse sociale wet
geving. Elke tak van bedrijf zal volgens
de reeds aangenomen wetten een wacht
geldregeling en een werkloosheidsver
zekering krijgen. De bedoeling van de
wachtgeldregeling is, dat de betrokken
arbeider voor het vak. waarin hij werkte,
behouden blijft, in tegenstelling tot de
werkloosheidsverzekering, die het mo
gelijk maakt, dat bijvoorbeeld aan een
landarbeider door de beurs wordt opge
dragen zich te melden in een fabriek
De uitvoering zal waarschijnlijk geschie
den door de bedryfsraden, die thans een
toporgaan hebben gevormd en waarbij,
naar het woord van de Minister, ook
gaarne gebruik zal worden gemaakt van
erkende vakorganisatie*. De heer
Stokman beantwoordde nog verschillen
de vragen
Buurtvereniging Kanaalstraat
Onder voorzitterschap van de heer H.
W. de Mooij vergaderde de buurtver
eniging Kanaalstraat, in „Vliethof". De
penningmeester, de heer D- van Iter-
son. meldde na het verslag van de heer
F. de Goede, een saldo van f 58. De prij
zen, bij de versiering gewonnen, wer
den gratis verloot en een gewone ver
loting van prijzen, die door dorpsbewo
ners beschikbaar waren gesteld, had ook
plaats. Verder werd de avond gevuld
met korte schetsjes, uitgevoerd door
dames van de vereniging, er. het optre
den van een goochelaar en telepaath.
Het goede Zendingsterreln.
Op het Zendingsterrein is het geluk
kig mogelijk, dat er samenwerking is
tussen de Chr. Gerei Kerken en de
Geref Zendingsbond in de Ned.-Herv.
Kerk. Dit blijkt ook wel uit het feit,
dat ds M. Ottevanger. Ned.-Herv. pre
dikant te Leiden, op Donderdag 10 No
vember a s. in de Chr. Geref. kerk alhier
zal spreken voor de Zending. Deze bij
eenkomst begint om half 8.
Burgerlijke stand
GEBOREN: Johan H., z. v. J. K. Wij-
ia ge en T. Ruiter. Vliet N.Z. 93.
ONDERTROUWD: W. de Mooy, 23 J.
en J. v. d. Kwaak, 23 j„ te Oegstgeest.
Sassenheim
Rijkspostspaarbank
Aan het postkantoor werd gedurende
October ingelegd f25.677,22 en terugbe
taald 35.881,96.
De medische Zondagsdienst wordt
vaargenomen door dokter Hueber.
De collecte ten bate van Chr. blin
denhulp heeft f360 opgebracht
De actie van de Niwin alhier bracht
f2120 op. Er zijn meer dan 400 pakket-
Sassenheim aaar Indonesië
verzonden.
Maandagavond om 8 uur zal in het
gebouw achter de Geref. kerk voor de
A.R. kiesvereniging optreden dr J. A. H.
J. S. Bruins Slot. Zijn onderwerp is: Bui
tenlandse politiek.
Valkenburg
„Jeugdontwaken en Jeugdroeplng"
Voor de J. V. op G. G. sprak ds
G. Toornvliet te Leiden gisteravond in
le goed gevulde Geref. kerk over:
.Jeugdomwaken en jeugdroeping". Er
komt een moment, aldus spr., dat jeug
dige personen bet stuur van hun leven
zelf in handen willen nemen. Ze maken
dan allerlei critische opmerkingen en
zijn radicaal in hun op- en aanmerkin
gen. Maar voor de jeugd, die tussen twee
'ereldoorlogën in is geboren en thans
geen uitzicht meent te hebben, is de pe
riode van ontwaken er een van strijd, ver
driet en eenzaamheid. Toch is het ook
een rijke en heerlijke tijd. waarin de be
slissing valt wie men kiezen zal: Jezus
Christus of de Satan. Geeft men zich aan
Jezus, dan zal men bemerken, dat men
niet doelloos op de wereld gerworpen is.
Dan wil Jezus ons hebben, zoals we zijn.
Wel legt Christus ons een juk op, maar
hij draagt zelf mee. Jezus Christus leeft
in het concrete wereldgebeuren van nu.
Daarom zullen ook de jongeren zich
moeten scharen in Zijin front, hoe nederig
die plaats ook moge zijn. Uitvoerig zet
te uiteen wat er te doen is en hij besloot
zijn rede met aanwijzingen voor het ver-
eniginswerk. Ds H. de Valk opende deze
leerzame avond.
Voorhout
Pastoor Warmenhoven beaard
Gistermorgen had onder zeer grote be
langstelling de plechtige uitvaart plaats
van pastoor Warmenhoven. Het aantal
kerkelijke en wereldlijke autoriteiten
groot De lijkrede werd uitge
sproken door H. Heijerink uit Rotter
dam. Spr. beschreef het leven van de
pastoor uitvoerig en stelde hem tot voor
beeld met het oog op zijn ijver.
Voorschoten
Oud-wethouder J. A. Mens
overleden
Gistermiddag is de heer J. A Mens.
oud-wethouder van Voorschoten, in da
leeftijd van 68 jaar overleden. De heer
Mens heeft in onze gemeente veel fuoc-
bekleed. Zo is hij tal van jaren raads
lid geweest en lange tijd wethouder. In
verband met zijn belangrijke werkzaam
heden als zodanig werd hem als een van
de eersten de ere-penning der gemeente
uitgereikt. Gedurende geruime tijd is hy
i een kerkelijke functie van hem
voren te brengen organist ge
weest van de R.K. kerk. Hij mooht de
pauselijke onderscheiding „Pro ecclesia
et pontifiee" dragen. Noemen wy dan
nog zijn werk in het „Groene Kruis" en
zijn voorzitterschap van de womngcom-
missie. De uitvaartdienst en begrafenis
hebben Dinsdag a.s. plaat6.
Zondagsdienst
medische Zondagsdienst wordt
waargenomen door dokter H. Olthuis,
Leidseweg 179, tel. 527.
Burgerlijke stand
Geboren: Rudolf S, z v S P Jongeneel
W M Valk, Schoolstraat 56; Jacobus,
v S H Zitman en G v d Peppel, Leidse
weg 445.
Ondertrouwd: Arie van Rossum, 41 j,
en Maartje T v d Houwen, 26 j, Nar
cisstraat 21.
Gehuwd: Cornelis J A Wildenboer. 21
j„ Leiden, en Cornelia C Kneyber, 20 j,
Hyacinthstraat 27; Pieter Boef, 39 j, en
Margaretha Telle, 25 j., toek. adres:
Schoolstraat 44.
Overleden: Laurens H. Frederiks, 57
j., echtg. v. J J van Schaverbeek, W. de
Zwijgerlaan 54.
Warmond
Burgerlijke stand
GEBOREN: Dorothea F. L„ d. v. L.
Beugelsdijk en J. H. v. d. Kerkhof; Mar-
tinus W. M., z. v. C. J. P. van der Voort
en M. Ch. van Rijn; Desiderius P. J. M„
z. v. H. Westerop en L. M. C. Jouret;
Wilheimina, d. v. C. Th. van Grieken en
W. C. var. der Voort.
GEHUWD: E M Bakker. 26 J„ en W.
M. C. van der Zwet, 29 j.; P. W. van Rijn.
28 j„ «n C. M. vaa der Poel. 28 j.
