Vriendschappelijke samenwerking als doel
der Nederlands-Indonesische Unie
Voor leger en vloot is geen taak meer in
het souvereine Indonesië
WOENSDAG 2 NOVEMBER 1949
Uniehoofd mag constateren, dat
er overeenstemming is
Het Koninkrijk der Nederlanden en de Republiek der Verenigde
Staten van Indonesië hebben besloten, op basis van vrijwilligheid, ge
lijkheid en volledige onafhankelijkheid een vriendschappelijke samen
werking tot stand te brengen en tot verwezenlijking van de toekomstige
samenwerking in het leven te roepen de NederlandsIndonesische
Unie. Dit is de aanhef van het Unie-Statuut, dat vanmiddag bij het
einde van de Ronde-Tafelconferentie is gepubliceerd. Hieronder
laten we de hoofdinhoud Van dit Unie-Statuut volgen.
besluiten van de ministersconferentie
kan het Hoofd der Unie op verroek van
de conferentie eveneens constateren dat
overeenstemming bestaat tussen de
deelgenoten.
Hof van Arbitrage
Artikel 13 luidt het Unie-Hof v
bitrage in. dat recht spreekt in
van het Hoofd der Unie. Voor dit Hol
komen rechtsgeschillen, welke door een
der deelgenoten dan wel door beide
deelgenoten gezamenlijk aanhangig wor
den gemaakt, welke geschillen hun
grondslag vinden
Uuie-Statuut gaat
naar Ver. Naties
De Unie, zo zegt artikel 1,
UJkt de georganiseerde samenwerking
tussen het Koninkrijk en de Republiek
op basis van vrijwilligheid en gelijk
heid in status met gelijke rechten. De
Unie doet geen afbreuk aan de status
van elk der beide deelgenoten als
afhankelijke en souvereine staat.
Artikel 2 geeft het doel der Unie
Dit is samenwerking der deelgenoten
ter behartiging van hun gemeenschap
pelijke belangen. Deze samenwerking
zal in de eerste plaats betrekking heb
ben op buitenlandse betrekkingen en
defensie, cn voorzover nodig financiën,
alsmede onderwerpen van economische
en culturele aard.
Beide deelgenoten, aldus artikel 3,
verbinden zich hun staatsbestel te ba
seren op de beginselen der democratie
en te streven naar een onafhankelijke
rechtspraak. Zij zullen de fundamentele
menselijke rechten en vrijheden erken
nen, die in de bijlage van het Statuut
worden vermeld. Alle beslissingen, zegt
artikel 4 dan, worden genomen bij over
eenstemming tussen beide deelgenoten.
Artikel 5 verklaart, dat aan het hoofd
der Unie staat H.M. Koningin Juliana,
Prinses van Oranje-Nassau, en bij op
volging Haar wettige opvolgers in de
Kroon der Nederlanden. Is het Hoofd
der Unie minderjarig of buiten staat
geraakt ztfn functies te vervullen, dan
het Unie-Statuut,
enige overeenkomst tussen de deelge
noten of in gemeenschappelijke regelin-
Dit Unie-Hof bestaat volgens artikel 14
uit drie leden van het Koninkrijk er
drie van de Republiek. Zij worden be
noemd voor 10 jaar en treden af bij
bereiking van de 65-jarige leeftijd.
zitter is bij afwisseling een Ned
der en een Indonesiër. De leden va
Hof leggen de eed óf belofte af ten
staan van het Hoofd der Unie.
Het Unie-Hof beslist bij meerderheid
.an stemmen. Staken de stemmen, dan
kan het Hof zich wenden tot de presi
dent van het Internationaal Gerechtshof
of tot een andere bij meerderheid van
stemmen aan te wijzen internationale
instantie. Deze zal dan iemand van een
andere nationaliteit benoemen tot bij
zonder lid van het Unie-Hof, die met de
rechten van een gewoon lid aan een
hernieuwde beraadslaging zal deelne
men. De volgende artikelen werken na
der uit, hoe de beslissingen van he'
Unie-Hof ten uitvoer moeten worden
gelegd.
De artikelen 20, 21, 22 en 23 bepalen,
dat regelingen omtrent de samenwer
king, op het gebied der buitenlandse be
trekkingen, der defensie, der financieel-
economische betrekkingen en op cultu
reel gebied worden gegeven m over
eenkomsten, welke aan het Unie-Statuut
worden gehecht.
Staatsburgers
Artikel 24 geeft een globale regeling
ten aanzien van de uitoefening van staat
kundige en andere rechten door si
burgers van ene deelgenoot in het
rechtsgebied van de andere. De natio
naliteit van staatsburgers van de en<
deelgenoot zal geen bezwaar zyn voor
het bekleden van ambten in het rechts
gebied van de andere deelgenoot, behou
dens ten aanzien van: 1. ambten, war-
van de bekleder verantwoordelijk is 1
genover een vertegenwoordigend
chaam; 2. die politieke, gezagdragende
rechterlijke en leidende ambten, die
door do wet zullen worden aangewezen.
Bij de uitoefening van burgerlijke
rechten en de werkzaamheid op maat
schappelijk terrein zal elk der deelgeno
ten zich steeds rekenschap geven van de
speciale belangen binnen zijn rechtsge
bied van de staatsburgers en rechtsper
sonen van de andere deelgenoot. Hij zal
dus geen noemenswaardig onderscheid
maken tussen de wederzijdse staatsbur
gers en rechtspersonen maar ieder deel
genoot zal regelingen mogen vaststel
len die nodig zijn, hetzij voor de bescher
ming van zijn nationale belangen hetzij
voor de bescherming van economisch
zwakke groepen.
In geen geval zullen de staatsburgers
en rechtspersonen van dc ene deelgenoot
in het rechtsgebied van de ander
ongunstiger behandeling ondervinder
dan staatsburgers en rechtspersonen
van een derde staat.
Ambassadeurs99
Ter behartiging van de belangen der
deelgenoten in elkanders rechtsgebied,
zo bepaalt artikel 25, benoemen de re
geringen der deelgenoten Hoge Commis-
bassadeurs.
Artikel 26 verdeelt de kosten der
Unie gelijkelijk over beide deelgenoten.
Alle officiële bescheiden van de minis
tersconferentie en van de andere Unie-
organen worden gesteld in de Neder
landse en Indonesische taal, waarbij bei
de teksten gelijke kracht hebben, aldus
artikel 27.
Artikel 28 tenslotte, zegt, dat het
Unie-Statuut en de daarbij behorende
overeenkomsten alsmede de gemeen
schappelijke regelingen en te sluiten
overeenkomsten ter registratie aan he
Secretariaat der Ver. Naties worden
aangeboden. I
Vrijheid van
godsdienst
Nadat artikel 3 van het Unie-
Statuut heeft bepaald, dat de fun
damentele menselijke rechten en
vrijheden door de deelgenoten
worden erkend, zegt de bijlage,
welke bij het Statuut is gevoegd
en waarin deze rechten zijn opge
somd, dat een ieder gerechtigd is
ze uit te oefenen en te genieten
zonder onderscheid van ras, huids- i
kleur, geslacht, taal, godsdienst,
nationale of maatschappelijke af
komst, bezit of geboorte.
In de opsomming van deze rechten
staat onder meer, dat allen aanspraak
hebben op gelijke bejegening en gelijke
bescherming door de wet. Ieders woning
is onschendbaar. Er is vrijheid van cor
respondentie, van gedachten, geweten en
godsdienst, ook om van godsdienst te
anderen, alsmede om hetzij alleen hetzij
met anderen zowel in het openbaar als in
het particuliere leven zijn godsdienst te
belijden door liet onderwyzen ervan, door
de practische toepassing, door eredienst,
het onderhouden van de geboden
voorschriften en door het opvoeden
de kinderen in het geloof of de overtui
ging van hun ouders.
Ieder heeft het recht op vryheid
mening en meningsuiting. Het recht op
vrijheid van vreedzame vereniging 6n
vergadering wordt erkend.
Ieder heeft recht op eigendom en, met
nachtneming van eisen van geschiktheid,
op beschikbare arbeid, op vrije keuze
beroep en op rechtvaardige arbeids
voorwaarden, alsmede op een rechtvaar
dige beloning, welke hem- en zijn gezin
menswaardig bestaan verzekert.
Ieder heeft het recht vakverenigingen op
te richten en zich daarbij aan te sluiten
ter bescherming van zijn belangen.
Het geven van onderwijs is vrij, be
houdens het daarop naar wettelijke rege
lingen te houden toezicht van de over
heid. Het gezin heeft recht op bescher
ming door de maatschappij en de staat.
De Overheid voorziet, waai
Zij zorgden voor orde
en veiligheid
Nu worden ze afgedankt
behoefte aan openbaar onderwijs, dat
gegeven wordt op grondslag van ver
draagzaamheid en gelijke eerbiediging
van iedere, godsdienstige overtuiging en
met gelegenheid binnen de schoolmuren
tot het geven van godsdienstonderwys
overeenkomstig de wensen der ouders.
De Overheid verleent aan alle erkende
godsdienstige gemeenschappen en orga
nisaties geiyke bescherming.
al deze rechten en vryheden w U
hebben de voornaamste vermeld wordt
tenslotte gezegd, dat de uitoefening niet
mag worden beperkt dan uitsluitend
rekening te kunnen houden met de rech-
vryheden van anderen, met de
goede zeden, de openbare orde en
algemeen welzön in een democratische
nodig, in de I rechtsorde.
De financiële en economische overeenkomst tussen Nederland en de Ver
enigde Staten van Indonesië houdt in, dat Nederland twee milliard gulden
zal laten vallen van zijn vorderingen op de V.S.L
Gehandhaafd blijven slechts een zestal leningen van tezamen ongeveer
870 millioen gulden, schulden aan derde landen, schulden die verband hou
den met geldaccoorden en de inwendige schulden van Indonesië.
Financieel-economische overeenkomst
kost Nederland twee milliard
Concessies erkend
Republikeinse vlag op de schepen van de
Koninklijke Marine
voorzien beide deelgenoten in onder
linge overeenstemming in de waarne
ming. Zulk een voorziening kan voor
uit worden getroffen.
Het Hoofd der Unie verwezenlijkt
volgens artikel 6 de Idee van vrywillige
en duurzame samenwerking tussen de
deelgenoten.
Ministersconferenties
6=" uci umc ontwerp-overeenkomst betref-
houden de daartoe door elk der deel- jfende de uitvoering van de art. 2
De ontwerp-overeenkomst samengesteld door de commissie voor
militaire aangelegenheden spreekt uit dat elk der deelgenoten de vol
ledige verantwoordelijkheid draagt voor de defensie van zijn eigen
grondgebied. Voor de Koninklijke Nederlandse Marine en voor de
Koninklijke Luchtmacht is als zodanig geen taak meer in Indonesië,
eshalve zij zo spoedig mogelijk uit Indonesië moeten worden terug
getrokken. Voor de Nederlandse landstrijdkrachten geldt hetzelfde. Het
K.N.I.L. zal worden gereorganiseerd.
Republiek mag ons
controleren
te wijzen ministers of per- 21 van het Unie-statuut bepaalt dat
iedere deelgenoot voor zijn eigen
defensie zorgt. Men kan elkander oito
steun vragen, die verleend moet wor
den voorzover dat tenminste naar
eigen oordeel mogelijk is.
De steun kan bestaan in het ter
beschikking stellen van personeel en
materieel, het behulpzaam zijn bij
onderhoud en reparatie van het mate
rieel en het opleiden van kader en
gespecialiseerde krachten.
De deelgenoten zijn verplicht tot
geheimhouding van eikaars defensie
tegenover derden, ook wanneer dit
bondgenoten zijn. Geraakt een der
deelgenoten in oorlog dan kan de
ander niet de koopvaardijschepen of
burgerluchtvaartuigen vorderen of
militairiseren.
De rechten en verplichtingen voort
vloeiend uit het Handvest der Ver-
nigde Naties blijven onverlet.
De ontwerpovereenkomst ten aan
zien van de Nederlandse zeestrijd
krachten in Indonesië bepaalt, dat de
R(epubliek) I(ndonesia) S(erikat)
uitsluitend verantwoordelijk is voor
de beveiliging ter zee in Indonesië.
genoten l
sonen met gelijke verantwoordelijkheid
tweemaal per jaar en voorts zo dikwijls
de deelgenoten dit nodig achten,
renties. Hieraan zullen, tenzij anders
overeengekomen wordt, drie ministers
an iedere deelgenoot deelnemen.
De ministers, bepaalt artikel 8, blijven
verantwoordelijk aan de eigen organen
der deelgenoten. In artikel 9 lezen we,
dat de ministersconferentie naar gelang
de behoeften commissies instelt,
in beide deelgenoten evenveel le
den benoemen.
Artikel 10 stelt een goed contact en
.in geregelde samenwerking tussen de
wederzijdse parlementen in het vooruit
zicht. De eerste bespreking van verte
genwoordigers der parlementen zal
plaats hebben binnen acht maanden
na de totstandkoming van het voorlo
pige parlement der Ver. Staten van
Indonesië.
De Unie, bepaalt artikel 11, beschikt
'er een permanent secretariaat. Elke
'deelgenoot wijst een secretaris-generaal
aan, die beiden voor één jaar om beur
ten de leiding van het secretariaat op
zich nemen.
Voor besluiten van de ministersconfe
rentie is eenparigheid van stemmen eis,
aldus bepaalt artikel 12. Hebben die be
sluiten betrekking op het uitvaardigen
ran gemeenschappelijke regelingen, dan
behoeven ze de goedkeuring der we-
derzydse parlementen. Daarna zal het
Hoofd der Unie constateren, dat over
eenstemming bestaat tussen beide deel
genoten en wordt de gemeenschaduc-
lijke regeling in het officiële Staatsblad
van elk der deelgenoten afgekondigd.
Door die afkondiging krUgt de gcmecn-
schappeiyke regeling rechtskracht. r>-
van de ra de vlag van de R.I.S.
voeren.
De Nederlandse regering heeft zich
bereid verklaard, alle steun te willen
verlenen bij de opbouw van de repu
blikeinse zeemacht.
Op de dag der souvereiniteitsover-
dracht zullen daartoe twee Neder
landse korvetten van de Nederlandse
Marine aan de regering van de R.I.S.
worden overgedragen. Later zullen
nog twee korvetten alsmede ander
varend en vliegend materieel worden
overgedragen. Een jaar na de souve-
reiniteitsoverdracht is de Nederlandse
regering bereid nog een torpedojager
de R I.S. over te dragen. Over de
zakelijke voorwaarden van deze; over
te dragen schepen en vliegtuigen zal
nog overleg gepleegd worden.
De Marine-eigendommen van de
Ned. Indische regering gaan op de
dag der souvereiniteitsoverdracht
over in handen van de R.I.S.. Over
de daarvoor in aanmerking komende
Nederlandse eigendommen zullen zo
spoedig mogelijk overleg worden ge
leegd.
Het personeel en de onderdelen
van de Koninklijke Marine staan ge
durende het jaar, waarin de terug
trekking moet geschieden, onder
bevel van de Vlagofficier der Kon.
Marine, die zich te richten heeft naar,
voor de opgedragen taken verant
woording schuldig is aan de regering
in de R.I.S.
Aan boord van de eenheden der
Kon. Marine kunnen verbindings
officieren van de R.I.S. worden ge
plaatst aan wie opsporingsbevoegd
heid kan worden verleend.
Voor de Koninklijke Marine blijft
dus geen taak over en daarom dient
deze te worden teruggetrokken bin-
sn de termijn van een jaar.
Slechts voorzover de R.I.S. niet in
staat is met eigen middelen voor de
beveiliging zorg te dragen, zal de
Kon. Marine steun verlenen. De een
heden van de Kon. Marine, die deze
taken vervullen, zullen naast dc
Nederlandse vlag en oorlogswimpel1 faciliteiten te verlenen bij de oplei-
Wij zijn bereid
ding van marinepersoneel voor de
R.I.S-, bij het aankopen van schepen
en verder materieel, bij het doen
overgaan van het Indonesisch be-
roepspersoneel naar de R.I.S. en bij
het bevorderen dat Nederland per
soneel dienst zal nemen bij c.e Marine
van de R.I.S.
Het departement van Marine gaat
over naar de R.I.S. en het Comman-
dement Zeemacht houdt op te be
staan.
Bij de souvereiniteitsoverdracht
wordt de marinebasis Soerabaya met
de daarbijbehorende werven, vlieg
velden, etablissementen en instal
laties eigendom van de R.I.S., met
dien verstande dat beide marine's cr
gebruik van kunnen maken en dat
officier der Kon. Marine, uit een
voordracht van drie door de R.I.S-,
te benoemen, optreedt als beheerder.
Deze beheerder is rechtstreeks ver
antwoording verschuldigd aan de
minister van Defensie van de R.I.S.
Ten aanzien van de Nederlandse
luchtstrijdkrachten zijn overeenkom
stige bepalingen opgesteld als voor de
marine.
Om een ordelijke uitvoering van het
besluit tothet terugtrekken dan wel
reorganiseren van de Nederlandse lucht
strijdkrachten te bevorderen zal eer
voorbereidende commissie worden ge
vormd, die haar aandacht zal moeten
wijden aan het probleem van de vrij
willige overgang van personeel van de
Nederlandse luchtstrijdkrachten naar de
R.I.S.-luchtmacht.
Opgesloten
De landstrijdkrachten zullen Indo
nesië zo spoedig mogelijk moeten ver
laten dan wel worden gereorganiseerd.
Zolang deze strijdkrachten op versche
ping wachten zullen ze niet voor ope
raties mogen worden gebruikt. Ze
moeten verzameld worden in rayons
in de nabijheid van havens.
Ze worden beschouwd als gasten
die zich bevinden op het gebied van
een bevriende natie.
dan zal de regering van het Konink
rijk der Nederlanden volgaarne de
autoriteiten van de R.I.S. in de gele
genheid stellen naar believen ken
nis te nemen van de door de rege
ring van het Koninkrijk der Neder
landen voor de repatriëring getrof
fen voorzieningen en verrichte in
spanningen.
K.N.I.L.
Het Koninklijk Nederlands Indone
sische leger zal gereorganiseerd wor
den teneinde de leden van deze strijd
krachten de gelegenheid te geven zo
spoedig mogelijk over te gaan naar het
leger van de R.I S-. Deze reorganisatie,
waarbij de R.I.S. liefst gehele onder
delen- ziet overgaan, zal eveneens bin
nen zes maanden moeten plaats heb
ben. Regelingen zijn getroffen ten aan
zien van de pensioriering dan wel het
wachtgeld van de leden van het KNIL.
De roerende en onroerende goederen
van dit-leger zullen zo spoedig moge
lijk aan de R.I.S. worden overgedra
gen.
Na de souvereiniteitsoverdracht zul
len de kosten van de Koninklijke
landmacht voor rekening van Neder
land komen, die van het K.N.IL. voor
rekening van de R.I.S.
Voorts is nog overeengekomen dat
de Nederlandse regering en de rege
ring van de R.I.S. in onderling over
leg regelen zullen opstellen voor het
opsporen van graven van gevallenen
en de eventuele herbegrafenis.
Ze zullen eveneens in onderling
overleg regelen de stichting, verzor
ging en instandhouding van het ere-
veld Peutjoet in Koeta Radja en de
andere bij de Legergraven dienst in
beheer zijnde erevelden.
onder reserves
Rechten en concessies, welke voor 1
Maart 1942 zyn verleend, biyven gehand
haafd, behoudens een aantal hierna te
noemen uitzonderingen. Later verleende
rechten, enz. willen de V.S.L eerst zelf
onderzoeken.
De bovengenoemde uitzonderingen zijn:
In de eerste plaats gerooide particu
liere ondernemingen, tijdelijke vordering
van eigendomsrechten en intrekking van
conversierechten in Djokja en Solo;
In de tweede plaats mogelijkheid v
onteigening van spoor- en tramwegen
is- en electriciteitsbedrijven.
In de derde plaats mag er aan de rech-
n worden getornd jn het algemeen be
lang. Oncler dit algemeen belang wordt
ook volksbelang begrepen.
Onteigening enz. moet geschieden vol
gens wettelijke regelen en de schadever
goeding moet door de rechter worden
vastgesteld op de werkelijke waarde. Zij
moet vooraf genoten en verzekerd zyn.
Verlenging van rechten, enz. moet ge
schieden op een wijze welke langdurige
investeringen veilig maakt.
Dit behoeft echter niet als het al;
meen belang zich daartegen verzet. C„
der algemeen belang wordt ook verstaan
de algemene economische politiek der
V.S.I.
De bedryven moeten samenwerken met
Indonesisch kapitaal en dit desnoods in
schakelen.
De V.S.I. moeten zorgen, dat rechten
ïz. veilig uitgeoefend kunnen worden.
De algemene economische politiek moet
daarbij echter in het oog worden gehou-
Rechten, die tehgevolge van abnorma
le tijdsomstandigheden niet uitgeoefend
konden worden, zullen voor een overeen
komstige periode worden verlengd, doch
eer onder hetzelfde voorbehoud.
De lasten op het gedrijfsleven moeten
binnen redelijke grenzen blijven.
Behandeling Nederlanders
Over de behandeling van Nederlandse
staatsburgers, bedrijven, enz. bepaalt do
overeenkomst, dat deze niet minder gun
stig behandeld mogen worden dan vreem
delingen. De V.S.I. erkennen, dat reke
ning moet worden gehouden met de bij-
de deelgenoten van
mening zyn dat het in beider belang is
en waarin zij dienovereenkomstig beslui-
Ze behouden hun wapens en uitrus- t?n' kan de ministers-conferentie vnor-
ting tenzij de Nederlandse instanties
anders bepalen. De handhaving van
Elk deelgenoot bepaalt eigen
buitenlandse politiek
Bij het Unie-Statuut is een accoord gevoegd, waarin het Koninkrijk en
de Republiek hun samenwerking regelen op het gebied der buitenlandse
betrekkingen. Artikel 1 van dit accoord zegt, dat de Nederlands-Indone
sische Unie de samenwerking op dit gebied verwezenlijkt.
In gevallen.
orde en rust berust bij de R.I.S. In de
rayons waar de Nederlandse strijd
krachten verzameld zijn mogen wel
Nederlandse patrouilles wordfen uitge
stuurd, doch deze mogen alleen op
treden tegen Nederlandse militairen.
De verscheping van de troepen dei-
Koninklijke landmacht zal binnen zes
maanden moeten geschieden. Zou dit
door gebrek aan scheepsruimte niet
binnen de gestelde tijd mogelijk zjjn
Met vooropstelling van het beginsel
dat ieder der deelgenoten zijn eigen bui
tenlandse betrekkingen onderhoudt cn
zijn eigen buitenlandse politiek bepaalt,
zullen zij - ernaar streven, hun buiten
lands beleid zoveel mogelijk te coördine
ren en dienaangaande overleg te plegen,
aldus bepaalt artikel 2.
Artikel 3 zegt, dat geen der deelgeno
ten een verdrag sluit of andere interna
tionale rechtshandelingen verricht,
bij belangen van de andere deelgenoot
zijn betrokken dan na overleg met die
deelgenoot.
Indien, aldus het volgende artikel, een
der deelgenoten bü enige vreemde mo
gendheid geen diplomatieke vertegen
woordiging heeft, zal hy by voorkeur zyn
belangen door de diplomatieke vertegen-
"•"Hgjgi de andere deelgenoot by
Artikel 5 tenslotte zegt. dat. indien een
der deelgenoten voor het onderhouden
zijn buitenlandse betrekkingen tech-
zondere belangen van Nederlanders. ZU
zullen niet worden onderworpen aan dis
criminatie, onverkort het recht van ca
V.S.I., om regelingen te treffen ter ba-
scherming van nationale belangen of
zwakke groepen.
De bedryven verplichten zich om meda
te werken aan georganiseerd overleg, be
vordering van een belangengemeenschap
tussen ondernemers en arbeiders, opne
ming van Indonesiërs ln de leiding en op
leiding van Indonesiërs om zo spoedig
mogeiyk de meerderheid te verwerven
in het leidend stafpersoneel.
Bedryven wier arbeidsveld in hoofd
zaak in Indonesië is, moeten daar ta
lande een gevolmachtigd orgaan hebben.
De eisen der V.S.I. mogen voor buiten
landse bedryven niet zwaarder zyn dan
voor Indonesische.
Geldstelsel
de overeenkomsten van Breton Woods e
de V.S.I. zullen de regels van het Inter
nationaal Geldfonds in acht nemen.
Over wijziging van wisselkoers en de-
viezenregiem zullen Nederland en da
V.S.I. vooraf overleg plegen.
De V.S.I. staan transfers toe voor ba-
drijven, voor bedrijfsuitgaven, pensioenen
en sociale voorzieningen, rente en aflos
sing, winsten en afschrijvingen, dividen
den, voor levensverzekeringspremies, ten
behoevé van Nederlandse werkers voor
spaargelden, pensioenen.
De V.S.I. kunnen dit echter beperken
in verband met de deviezenpositie.
Transfer van rente en aflossing van
schulden den V.S.L geschiedt volgens da
gemaakte afspraken.
In geval van onteigening enz. moet da
schadeloosstelling binnen drie jaren ge
transfereerd worden. Acht de republiek
dit onmogelijk, dan moeten beide par
tijen zich onderwerpen aan bindende ar
bitrage.
Zolang de V.S.I. schuldverplichtingen
hebben aan Nederland, zullen zij met Ne
derland voorafgaand overleg moeten ple
gen inzake wijzigingen van de Muntwet,
de Javasche Bankwet en nieuwe wetten
op dit punt.
Tevens zullen zij Nederland moeten
raadplegen over belangrijke geldelijke en
financiële maatregelen, en met Nederland
overleggen over ontslag en benoeming
van president en directeuren der circu
latiebank en de credietverlening van de
bank aan de overheid.
Handelspolitiek
De V.S.I. zullen verantwoordeiyk zyn
oor hun eigen handelspolitiek. Voor
over de partijen dit voordelig en nuttig
achten, zullen zij gezamelijk optreden.
Beide partijen zullen hun eigen handels
betrekkingen regelen. Ten aanzien van
landen in Europa zullen Nederland en de
V.S.I. samenwerken, doch aan het eind
1950 zyn zij vrij opnieuw hun stand
punt te bepalen.
Beide landen zullen elkander voor
keursbehandeling toekennen, doch dit
moet tot beider voordeel strekken en
mag niet in strijd komen met internatio
nale overeenkomsten. Zy zullen elkaar
geen hogere prijzen berekenen dan eldert
gelden.
Pensioenen
bij de overeenkomst gevoegde
brief wordt nog vastgesteld, dat de pen-
sioeen aan gewezen overheidspersoneel
en nagelaten betrekkingen in Nederlanda
courant worden doorbetaald, met dien
verstande dat uiterlijk Maart 1950 onder
handelingen zullen beginnen om tot een
nische of andere medewerking verzoekt. redeliJke oplossing te komen. De tegen-
de anderedeelgenoot deze naar beste woordige practijk gaat voort tot over-
- vermogen zal verlenen.
eenstemming verkregen i