Jlieumc £riJt$rlje (fiaurant
Souvereiniteitsover dracht geschiedt dit
jaar nog in Amsterdam
Gevechtsvliegtuig ramde
passagierstoestel
Morgen textiel en Maandag vlees, kaas
en rijst vrij
Wist U
WOENSDAG 2 NOVEMBER 1949
BUREAUX: Hogewoerd 103.
Dir. en redactie: Tel. 2040b. Abon
nementen: Tel. 22710. Advertentie
afdeling: Tel. 23375.
Postrekening: 58036.
ABONNEMENTEN: ƒ4.15 p. kwartaal;
1.35 per maand: ƒ0.32 per week.
ADVERT^NTIËN0.18 per milimeter.
(Bü contract belangrijke korting).
Dertigste jaargang No 7958
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHRISTELIJKE ATION AAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Staatoastlcf: Is ahebteoea
myn bert in tcghmpoet"
SLOTZITTING DER R.T.C.
Nieuw-Guinea blijft nog een jaar
onder ons gezag
(Van een onzer verslaggevers)
Hedenmiddag twee uur is de ronde tafel conferentie gesloten
met een plechtige openbare plenaire slotzitting in de Ridderzaal. Eindelijk
zijn de resultaten openbaar gemaakt van al hetgeen sinds de opening op 23 Aug.
J.l. en ook in de weck daarvoor in geheime commissievergaderingen, persoonlijke
besprekingen en op we^k-ends in binnen- en buitenland is behandeld. Twee plenaire
en openbare zittingen heeft de conferentie gehad, de opening en het slot. Voor
de rest speelde alles zich af achter de schermen. Spraken uy reeds op 10 Augustus
onze vrees uit, dat de conferentie slechts vijf openbare zittingen zou kennen, het
is nog veel erger geworden. De Ronde Tafel heeft feitelijk geen dienst gedaan,
zii was nog minder dan een symbool, een zinledige vorm.
Het resultaat der conferentie is, dat de
iouvereiniteit over. Indonesië wordt
overgedragen, doch dat men met de be-
«lissing over het lot van Nieuw-Guinea
nog een jaar zal wachten, terwijl voor
andere gebiedsdelen nog de mogelijkheid
van volksstemmingen wordt opengelaten.1
De overdracht zal voor 30 December
a s geschieden in een plechtige bijeen
komst te Amsterdam.
Het complex van overeenkomsten, dat
op de conferentie tot stand kwam, be
gint met een mantelovereenkomst, waar
aan in de eerste plaats gehecht is het
charter van souvereiniteitsoverdracht.
Het charter van de souvereiniteitsover
dracht omvat twee artikelen en heeft de
volgende inhoud:
„Artikel 1 (1) Het Koninkrijk der
Nederlanden draagt de volledige souve-
reiniteit over Indonesië onvoorwaarde
lijk en onherroepelijk over aan de Repu
bliek der Verenigde Staten van Indonesië
en erkent deze mitsdien als een onafhan
kelijke en souvereine staat.
(2) De Republiek der Verenigde Staten
van Indonesië aanvaardt deze souverei-
niteit op de voet van de bepalingen van
haar constitutie, welke ter kennis is ge
bracht van het Koninkrijk der Neder
landen.
(3) De overdracht van de souverei-
niteit zal plaats hebben uiterlijk 30
December 1949.
Artikel 2. Ten aanzien van de resi
dentie Nieuw-Guinea is overeengekomen:
Mr C. L. W. Fock secretaris
generaal
De eerste aan het dep- van Alg. Zaken
Het op 11 October 1947 ingestelde
departement van Algemene Zaken
heeft thans eindelijk een secretaris
generaal gekregen. Mr C. L. W. Fock,
raad-adviseur in algemene dienst bij
dit departement, is n.l. met ingang
van 1 November ji. als zodanig be
noemd.
Mr Fock is na zijn studie in de rech
ten erkzaam geweest bij de Rotter
damse Bank te Den Haag. In 1928 ging
hij over naar het scheepvaartbedrijf, in
1930 vertrok hij naar Oost-Afrika- In
1940 werd hij officier in het Ned. leger
ln Engeland. Hij werd secretaris van de
Ned. missie bij de „combined chiefs of
Staffs" in Washington en was ook enige
tijd verbonden aan de Ned. legatie in
Portugal. Van September 1944 tot de be
vrijding was hij hoofd van het Bureau
Inlichtingen in Londen. Daarna kwam
mr Fock op het dep. van algemene oor-
ïg en bij de instelling van' het
Alg. Zaken werd hij raadadvi
seur in algemene dienst.
Prof. Brouwer plotseling in
kankerinstituut overleden
Pionier op gebied der neurochirurgie.
Gistermiddag is prof. dr Brouwer, voor-
ïi'ter van het Ned. Kankerinstituut, plot
seling in het An toni van Leeuwenhoek
huis te Amsterdam overleden. Hij stond
op het punt de huldigingsplechtigheid te
leiden tg.v. het 30-j jubileum als bio
chemicus van dr Waterman. De huldi
ging ging niet door:
Prof. Brouwer is 68 jaar oud geworden.
In 1923 werd hij hoogleraar in de neuro
logie aan de A'damse gem. universiteit.
Prof. Brouwer was een pionier op het
gebied der neurochirurgie.
Tevens stond hij als oud-cricketer,
voetballer en ek-scheidsrechter van de
K N V B. bekend. Hij was ridder in da
orde van de Ned. Leeuw.
Inbreker schoot met stengun
op agenten
Na vuurgevecht in bos gearresteerd.
De 19-jarige Limburgse zwerver Fr. S.,
die sedert enige tijd een deel van Noord-
Brabant onveilig maakte met inbraken,
is na een uitgebreide klopjacht bij Oss
aangehouden. Toen de agenten hem na
derden. schoot de inbreker met zijn
Stengun, doch de politieman schoot terug
en trof de jongen in het been- Hij ont
snapte enige maanden geleden uit een
opvoedingsgesticht.
Landwacktcommandant Bakker
krijgt gratie
Bij K. B. is gratie verleend aan de
39-j. banketbakker D. F. R. Bakker uit
Franeker. die als landwachtcommandant
enige moorden bedreef en deswege in
Leeuwarden tot de doodstraf was ver
oordeeld. Hij wist indertijd uit het kamp
Vught te ontsnappen, maar werd in Mei
j.l. aan de Overijsselse grens gearres
teerd. toen hij in gezelschap van een
Hagenaar naar Duitsland wilde uitwij
ken De doodstraf is veranderd in levens
lange gevangenisstraf.
BRUINKOOLBRIKETTEN OOK
DUURDER
De groothandelprijs van bruinkoolbri
ketten is met ingang van gisteren ver
hoogd met f5 per ton. Daarom is ook
de in- en verkoopprijs voor de detaillis
ten met f5 per ton of f0.50 per eenheid
verhoogd.
In Genua is een nieuwe loods in ge
bruik genomen t.b.v. de ^N.S., de Mij
Nederland en de Kon. Rott. Lloyd.
a) Gezien het feit, dat het nog niet
mogelijk is gebleken de standpunten van
partijen nopens Nieuw-Guinea tot' over
eenstemming te brengen, waardoor deze
;n geschilpunt blijken.
b) Gezien de wenselijkheid om de
Ronde Tafel-Conferentie te beëindigen op
2 November 1949
c) Gezien de belangrijke factoren., die
ogenschouw moeten worden genomen
bij de oplossing van het vraagstuk
Nieuw-Guinea.
d) Gezien het beperkte onderzoek, dat
kon worden ingesteld en voltooid ten
"en van de problemen, die samen
hangen met het vraagstuk Nieuw-
Guinea.
e) Gezien de moeilijke taak, waarvoor
de deelgenoten in de Unie zich al dade
lijk zullen zien gesteld, en,
f) Gezien de beslotenheid van partijen
tot handhaving van het beginsel om
door vredelievende en redelijke midde
len alle geschillen op te lossen, die later
mochten blijken te bestaan of te rijzen
Dat de status van de residentie Nieuw-
Guinea zal worden gehandhaafd met de
bepaling, dat binnen een jaar na de
datum van de overdracht van de souve-
reiniteit aan de V.S.I. het vraagstuk van
de staatkundige status van Nieuw-Guinea
zal worden bepaald door onderhandelin
gen tussen de V.S.I. en het Koninkrijk
der Nederlanden
een aan het charter toegevoegde
briefwisseling tussen de voorzitter van
de Nederlandse delegatie en de voorzit
ters der delegaties van de republiek en
de Bijeenkomst Federaal Overleg is be
sloten, dat de residentie onder Neder
lands gezag blijft.
De verder daaraan gehechte stukken
,Een overgangsovereenkomst
Een overeenkomst over de toeschei
ding van staatsburgers.
Het Undestatuut.
Een accoord over de samenwerking in
de buitenlandse betrekkingen.
Een verklaring over de fundamentele
menselijke rechten en vrijheden.
De financieel-economische overeen
komst met aangehechte stukken.
Militaire overeenkomsten en rege
lingen.
Een culturele overeenkomst.
Een accoord over de positie der
ambtenaren.
Voorts is er bij deze overeenkomsten
ïvoegd een aantal brieven over belang
rijke onderwerpen.
Men zie voor deze overeenkomsten
elders in dit blad.
Minderheden en de R.I.S.
Deze zal beslissen over mogelijke
volksstemming
Kort voor de slotzitting der Ronde-
Tafel Conferentie is bekend geworden,
dat gisteravond nog een wijziging is aan
gebracht in de elders in ons blad behan
delde overga ngs-overeenkomst, waarbij
het zelfbeschikkingsrecht is geregeld.
Artikel 2 bepaalt namelijk, dat bevol
kingen van die gebieden, welke door de
regering van de Repoeblik Indonesit Se-
rikat worden aangewezen ap aanbeveling
van de Unci of een ander orgaan va
V.N., een volksstemming wordt gehouden
onder toezicht van de Unci of het andere
orgaan, over de vraag of zij zich tot een
afzonderlijke deelstaat zullen vormen.
Elke deelstaat zal in de gelegenheid
worden gesteld, de definitieve constitutie
te aanvaarden. Bij niet-aanvaarding zal
deelstaat de bevoegdheid hebben, te
onderhandelen omtrent' een speciale ver
houding tot de R.LS. en het Koninkrijk
der Nederlanden.
Nederlandse minderheid
blijft weg
De Nederlandse minderheidsgroep op
de Ronde Tafel-Conferentie heeft be
kend gemaakt, dat zij de slotzitting niet
zal bijwonen, daar aan haar stem alle
kracht ontnomen is.
Oost-Sumatra tekent de
constitutie
De delegatie van Oost-Sumatra ter
Ronde Tafel-conferentie heeft heden
morgen de voorlopige constitutie van de
Repieblik Indonesia Serikat ondertekend.
We geven culturele objecten terug
De culturele overeenkomst tussen Ne
derland en de R.I.S. bevat bepalingen
betreffende voorstellen van de vertegen
woordigers van beide partijen aan hun
eigen regeringen, die dan weer voorstel
len kunnen doen aan de ministers-con
ferentie.
Voor het overige wordt gesproken over
bevordering van redelijke kennis van
elkanders cultuur, radio-uitzendingen,
films, pers, bibliotheken, uitwisseling van
hoogleraren, deskundigen, oprichting van
instituten van onderwijs (die alleenbe
lemmerd mag worden in het belang der
veiligheid en der zeden), contacten tus
sen organisaties, enz.
Objecten van culturele waarde, uit In
donesië, die op andere wijze dan door
privaatrechtelijke eigendomsverkrijging
in het bezit van de Nederlandse of de
N. I.rregering,. zullen worden teruggege-
A1 deze bepalingen stemmen overeen
met hetgeen er reeds vroeger gepubli
ceerd is.
Arnhemse Rijnbrug morgen
op definitieve plaats
De Rijnbrug bij Arnhem komt mor
genmiddag op haar definitieve plaats.
Vanmorgen om negen uur werd begon
nen de brug over een afstand van zeven
meter te verrollen. Toen de brug onlangs
de eerste heift van de breedte was ver
rold, heeft men de Baileybrug afgebro-
en is men begonnen met het leggen
het wegdek op de nieuwe brug.
Onder het verrollen gaat ditmaal het
verkeer gewoon door.
Een 28-j. houwer is in de Domaniale
mijn te Kerkrade onder vallend gesteente
gedood.
LÜCHTDRAMA BOVEN WASHINGTON
Piloot hoorde orders niet, en vijf en vijftig
mensen verloren het leven
TERWIJL DE VLIEGRAMP OP DE AZOREN nog zo vers in het geheugen ligt,
is de internationale luchtvaart opnieuw door een vreselijk ongeluk getroffen,
ven het vliegveld van de Amerikaanse hoofdstad Washington in het district
n Columbia, kwam een Boliviaans gevechtsvliegtuig van het type P. 88 gisteren
botsing met een Skymaster van de „Eastern Airlines", die met 55 mensen aan
boord, van New York op weg was naar Washington. Volgens ooggetuigen ontplof
ten beide machines in de lucht. Alle inzittenden van het passagiersvliegtuig
kwamen om. De piloot van het andere toestel werd ernstig .gewond.
Over de toedracht van de ramp gaf
Glen Tigner, de venkeerscontroleur van
het vliegveld, het volgende relaas: „De
Skymaster was bezig te landen, toen de
P. 38 van grote hoogte inkwam voor een
landing. De Boliviaanse piloot, Eric Rios
Bridoux, één der beste vliegers van zijn
land. kreeg opdracht van de verkeérsto-
uit, om op te trekken en in géén ge-
te dalen. Hij bevestigde niets, van
wij hem opdroegen. Hij bevestigde
heriiaalde instructies om
links af te zwenken. Toen de
•in de toren de P. 38 zich in de rich
ting van het passagiersvliegtuig zagen
bewegen, werd de piloot van deze ma
chine bevolen naar links te draaien, ten
einde de P. 38 te ontwijken. De Sky
master was toen ongeveer op een hoogte
van 800 voet. De order werd bevestigd
en de machine draaide inderdaad links,
maar de P. 38 was intussen te dicht ge-
NU OFFICIEEL:
Varkensvlees gemiddeld f 0.50 per kilo goedkoper,
doch rundvlees en jonge kaas duurder
Aan de vele verwarde berichten van de laatste tijd over het
einde van diverse rantsoeneringen, is thans een einde gekomen door de
officiële verklaring, dat met ingang van morgen textielgoederen zonder punten
ien worden gekocht en dat Maandag a.s. vlees, kaas en ryst van de bon komen,
de textiel blyven de prysvoorschriften onverminderd van kracht. Dit betekent
dus, dat de prijzen niet verhoogd mogen worden. Het rundvlees en jonge kaas
zullen niet meer aan maximumprijzen gebonden zyn en daardoor ongetwijfeld in
prys stygen, doch door verhoging van de subsidie op varkensvlees, zal de maximum
prijs hiervan met gemiddeld 0.50 per kilogram worden verlaagd.
De textielpositie laat thans over het
geheel voldoende ruimte om in de nor
male behoefte van de bevolking te voor-
Enkele artikelen zullen echter nog
niet aanstonds in ruime mate verkrijg
baar zijn.
De afschaffing van de vleesdistributie
vooral te danken aan de aanzienlijk
toegenomen voortbrenging van varkens
vlees. De subsidiëring van rundvlees
wordt tegelijk met de opheffing der dis
tributie ingetrokken. De sterk verlaagde
prijs van, varkensvlees biedt de mogelijk
heid de gezinsuitgaven te beperken door
verschuiving van de consumptie van
rundvlees naar varkensvlees. De ver
laagde maximumprijs voor varkensvlees
met gemiddeld f 0.50 per kilo geldt ook
voor de uit varkensvlees vervaardigde
vleeswaren. Tengevolge van het handha
ven van subsidie op varkensvlees zal het
bestaande systeem van centrale varkens
slachtingen worden gehandhaafd hetgeen
mogelijk is door het gering aantal slacht
plaatsen.
Hoewel de zeer grote exportmogelijk
heden van kaas een rantsoenering van de
binnenlandse consumptie zouden recht
vaardigen acht minister Mansholt het
ongewenst voor de distributie van één
artikel een omvangrijk, over het gehele
land verspreid, distributieapparaat in
stand te houden, waarmede vele millioe-
nen zouden zijn gemoeid.
De geldende maximumprijzen voor
jonge kaas (voor oude kaas zijn ze reeds
opgeheven) worden met ingang van
Maandag eveneens ingetrokken hetgeen
een zekere verhoging van de prijs tot ge
volg zal hebben. Het binnenlands ver
bruik wordt hierdoor automatisch be
perkt zodat zoveel mogelijk kaas voor de
uitvoer beschikbaar komt. Door een stel
sel van heffingen wordt er voor gezorgd
dat de hogere prijs geen buitensporige
winsten voor producent en handelaar ten
gevolge kan hebben. De opbrengst van
deze heffing vloeit in het Landbouw-
egalisatiefonds, waaruit de subsidie op
andere artikelen van het levensmiddelen
pakket worden geput.
Koffie blijft op de bon
Slechts voor koffie blijft de rantsoe
nering voorlopig bestendigd, omdat de
aankopen hoofdzakelijk in het dollarge-
bied moeten geschieden. Op eenvoudige
wijze kan in een regeling voor de dis
tributie worden voorzien.
Bovenstaande maatregelen zijn inci
denteel genomen, omdat uitstel vai
afschaffing van de distributie niet langer
verantwoord was te achten. Het inter
departementaal overleg'inzake lonen en
prijzen met de Stichting van de Arbeid,
dat door deze maatregelen niet wordt
doorkruist, duurt echter voort en zal
met de nieuwe situatie rekening houden
Huisslachtingen vrij
Nu de rantsoenering van vlees is ge
ëindigd, is ook het slachtverbod ingetrok
ken, zo vernemen wij. Dit betekent het
einde van de huisslachtingsregeling De
overname-markten voor slachtvee
slachtschapen zijn vervallen. Ook de
toewijzing van slachtvee en vlees door
de plaatselijke toewyzingscommissarissen,
de verwerkende bedrijven
eindigd. Slagers, vleeswarenbedrijven
slachtbedryven kunnen het benodigde
slachtvee vrij inkopen
De heffingen van het bedrijfschap die
bij het slachten zijn verschuldigd,
den belangrijk verlaagd.
Onderpoten van runderen, lebmagen
van nuchtere kalveren en klieren
organen, die bestemd zyn voor pharma-
ceutische praeparaten, moeten zoals tot
nogtoe worden ingeleverd. De inlevering
van andere beenderen dan runderonder-
poten is echter opgeheven.
Inlevering van bonnen
We vernemen verder, dat inlevering
van de, deze week ingekomen bonnen,
voor de betrokken winkeliers, slagers e.a.
weinig zin zal hebben,, aangezien er toch
geen vergoeding voor gegeven wordt,
noch in geld, noch-in waarde.
Het C D K. is thans een uit 25 perso
neelsleden bestaande afdeling van Econ.
naderd en raakte de romp van heti ver-
keerstoestel, dat in tweeën brak. Dat was
het laatste wat ik zag. Ik heb toen direct
de sirene din werking gesteld". Tot zover
het verhaal van Tigner.
De wrakstukken van de Skymaster
kwamen terecht bij de Mount Vernon
Boulevard, gedeeltelijk in de Potomac-
Het kleine Boliviaanse toestel stortte
eveneens in de Potomac. Een ooggetuige
vertelde: „Ik zag een vuurbol en een
rooksliert, ongeveer 100 meter boven de
grond. Twee vliegtuigen vielen".
Eric Rios Bridoux, directeur van de
burgerluchtvaart in de Zuid-Ameri-
kaanse staat Bolivia, de piloot van het
gevechtsvliegtuig!' is de enige, die de
ramp overleefde. Hij maakte een proef
vlucht m de P. 38, van welk type de Bo-
Hviaanse regering onlangs twee toestel
len in de Ver. Staten kocht.
Een sergeant van de U.S.-luchtmacht,
die met een boot de rivier afzocht naar
slachtoffers, vond Rios Bridoux zwem
mende, zo goed en zo kwaad als het ging.
Want hij was ernstig gewond. Rios Bri
doux werd in de boot getrokken, noem
de zijn naam en raakte bewusteloos. De
Boliviaan werd naar het ziekenhuis ver
voerd, waar hij later vertelde, dat hij
in contact stond met het vliegveld, maar
dat zijn stroom niet constant was. Waar
schijnlijk doelde hij op de stroom van
zijn radio en daardoor heeft hij de or
der van de toren niet goed kunnen op
vangen, want hy sprak vloeiend Engels
Op voorschrift van de dokter mocht aan
de piloot niet gezegd worden, hoeveel
mensen er bij de ramp gedood werden
of wat er precies gebeurd was.
Meer dan drie uur na het vreselijk
gebeuren had men nog geen der over
levenden kunnen identificeren. De licha
men waren vijftig meter weggeslingerd
Stukken van kleren hingen in bomen en
struiken Een brieventas was opengegaan
en de papieren dreven op de rivier. Ver
derop vond men het lichaam van een
baby. In totaal werden de stoffelijke
•sten van 55 mensen geborgen.
Enige maanden geleden, op 30 Juli,
kwam een Dakota van de „Eastern Air
lines" boven Fort Dix (New Jersey) in
botsing met een jager van de vloot. Hier
bij kwamen 16 mensen om.
DAT gistermiddag op het terrein van
de Mij De Schelde te Vlissingen een
opslagplaats van oude gietmodellen uit
brandde, doch de schade niet zeer groot
DAT gisteren in Harlingen een be
langrijke export van Friese pootaard-
appelen is begonnen.
DAT de gemeentebegroting van Dor
drecht sluitend is gemaakt dank zij een
hogere raming van de ondernemingsbe
lasting.
DAT burg. Van Hoogstraten van Hen
gelo (Gld.) zijn 30-j. ambtsjubileum
heeft gevierd.
DAT in Leeuwarden 10 j. werd geëist
tegen de 32-j. fabrieksarbeider en ex-
landwachter V. d. Velde uit Schiedam.
DAT 72 j. oud in Hilversum is over
leden mej. E. D. Eschauzier. oud-dir. van
het R'damse jeugdtehuis „Ons Huis'-'.
DAT voor de R'damse rechtbank tegen
de 34-j. graanhandelaar J. A. S. uit Asten,
die door een samenloop van verkeers
omstandigheden bij R'dam de luit.-kol.
H. O. Schumacher overreed, wegens dood
door schuld f 100 boete werd geëist.
DAT mr J. D. J. E. v. d. Berg te Bloe-
mendaal is benoemd tot voorz. van de
Raad van Arbeid te Dordrecht.
DAT Zondag a.s. de stadhuisramp van
Heusden (waar op 4 November 1944 130
personen de dood vonden toen de Duit
sers het gebouw opbliezen) zal worden
herdacht.
DAT een van de mooiste states van
Friesland de Herema-state te Joure zal
worden gerestaureerd als raadhuis voor
de gem. Haskerland.
DAT alle geesteszieken, die voor reke
ning van de gemeente Arnhem in een in
richting worden verpleegd, ingevolge een
besluit van de gemeenteraad een gulden
zakgeld per week krijgen.
DAT een arbeider in de machinefabriek
van de fa Bruyn de Jong te Ede ernstig
werd getroffen door een rol, die van een
machine afliep en zijn linkeroor afrukte.
DAT het Zweedse s.s. Astri, hetwelk op
25 Oct. bij Zeebrugge op een wrak liep
en zonk. vanmorgen is gelicht.
DAT bij de Staatsuitgeverij, Fluwelen
Burgwal 18, Den Haag, enige overdruk
ken zijn verschenen uit het centraal
slag van de arbeidsinspectie over 1946/
1947.
DAT B. en W. van Dordrecht de raad
voorstellen, het abattoir voor f 90.000 te
laten verbeteren.
DAT de 48-j. Hans F. Mittelstenscheid.
die als Fachberater in Middelburg dui
zenden Zeeuwen naar Duitsland zond om
er te werken, door het B.G. te Middel
burg tot 7 j. werd veroordeeld (eis 9 j.).
De bemanning van de Amethyst,
het Engelse schip, dat dwars door
het communistische kanonvuur de
haven van Sjanghai verliet, mar
cheerde gisteren door de straten
van Plymouth, waar zij hartelijk
toegejuicht werden.
Weer naturellen-onlusten
in Zuid-Afrika
In Krugersdorp (Zuid-Afrika) zyn
gisteren ernstige ongeregeldheden uitge
broken. waarbij de politie van vuurwa
penen gebruik heeft moeten maken. Er
zijn doden en gewonden te betreuren
De naturellen (kleurlingen) zetten in de
inheemse wijk betogingen op touw tegen
de nieuwe arbeidscontracten, die door
het departement van Inheemse Zaken
bekendgemaakt zyn. Ontevreden elemen
ten staken verscheidene gebouwen ir
brand. Het overgrote deel van de in
heemse bevolking- ging in staking. Er
zouden drie doden zijn gevallen. De
politie werd meteen hagel van stenen
ontvangen.
's Werelds rijkste vrijgezel
naar Amsterdam
.De Canadese geoloog, dr John Thoburn
Williamson, van wie gezegd wordt, dat
hy de rijkste vrijgezel van de wereld
gaat een vacantiereis door Europa n
ken. Hij is met zijn privé-vliegtuig n:
Amsterdam vertrokken, het eerste
reisdoel Dr Williamson is 42 jaar oud
Men zegt dat hij zelf niet weet hoe rijk
hy is. In 1940 vond hij zijn'eerste diaman
ten in Tanganyika en later ontdekte hy
de rijkste diamantmijn ter wereld,
voor hij aanbiedingen van twintig
lioen pond sterling zou hebben afgesla
gen. Aan prinses Elizabeth van Engeland
gaf hij bij haar huwelijk een rose dia
mant. vijf maal zo groot als de grootste,
die ^ot dusver bekend was.
ar op de Vinkbrug uit
trein gevallen
Gevolgen: lichte hersenschudding
en hoofdwonden
De 21-jarige Hagenaar A. de B., wo
nende aan de Pomonalaan, viel gister
morgen om half twaalf op de Vinkbrug
aan de grens van de gemeente Oegst-
geest uit de electrische trein Den Haag-
Leiden. Vermoedelijk heeft De B. tegen
het treinportier geleund. Hij viel achter
over naar buiten en kwam er met een
lichte hersenschudding en enige hoofd
wonden nog wonderwel af. De Eerste-
Hulpdienst vervoerde hem naar het Acad.
Ziekenhuis te Leiden.
In de Internationale journalistenclub
in Haymarket te Londen werd dezer
dagen de Hollandse week geopend.
De echtgenote van de Secretaris der
Internationale Journalistcncluh was
daarbij gekleed in een Volendanis
costuum. De belangstellenden zullen
kennis kunnen nemen van de typisch-
Nederlandse producten, zoals Edam
mer kaas en bloemen
Willem Barendsz voor de vierde
maal uitgevaren
De enige Ned. walvisvaarder, de Wil
lem Barendsz. is vanmorgen om half
acht voor de vierde maal naar het Zuid
poolgebied vertrokken. Het schip hoopt
ongeveer half December met elf jagers
de vangst te beginnen. Er zijn 280 man
aan 'ooord. Kapitein is wederom K.
Schamel statuut
Zo is dan nu het ogenblik aangebro
ken. dat de Ronde Tafel Conferentie haar
laatste zitting houdt, tevens de tweede
openbare, en waarop de resultaten van
de Haagse onderhandelingen zijn gepu
bliceerd. Die publicatie omvat een veel
heid van overeenkomsten. Zij biedt stof
voor een even zo grote veelheid van be
schouwingen.
Tot die beschouwingen zullen we in de
volgende dagen zeker nog komen. Maar
voor vandaag willen we toch in hét bij
zonder stilstaan bij dat document, dat ze
ker de kern vormt van heel deze veel
heid van accoorden en dat geacht mag
worden, de toekomstige betrekkingen tus
sen Nederland en Indonesië aan te geven.
En ook zullen we ons tot enkele opmer
kingen dienen te beperken. Vooraf echter
een ander punt: Over Nieuw-Guinea is
de beslissing nog een jaar aangehouden.
Hierover verheugen wij ons. Dit behoort
onder ons wel vast te staan, dat Nieuw-
Guinea niet mag komen onder de Repu
bliek der Verenigde Staten van Indo
nesië. Het is waarlijk al erg genoeg, dat
de regering de Minahassa, Ambon, Timor
en alle andere minderheden maar wie
weet met zekerheid, dat het hier alleen
om „minderheden" handelt? wel onder
de V.S.I. heeft gebracht.
Nieuw-Guinea staat er, wat dat aan
gaat, dus gunstiger voor. Maar de ver
heuging daarover moet met grote beving
gepaard gaan. Want het uitstel van be
slissing» betekent, dat een ongunstige be
slissing alsnog mogelijk blijft. Het bete
kent verder, dat Nieuw-Guinea in het
komende jaar een twistpunt zal blijven
tussen Nederland en Indonesië. En dat
in een tijd, waarin Nederland en Indo
nesië op uiterst smalle basis van deze
unie tot hechter eenheid moeten zien te
komen. Het betekent tenslotte, dat bij dé
onderhandelingen, welke nu achter ons
liggen, Nederland de ene concessie na de
andere heeft gedaan om slechts te berei
ken, dat de beslissing over Nieuw-Guinea
>g even wordtaangehouden.
Wat dan nu het Unie-statuut betreft,
;t is thans wel eens te meer duidelijk
geworden, dat deze Nederlands-Indone
sische unie niet anders dan een ver
dragsunie is van zo sterk volkenrechtelijk
karakter, dat dit het staatsrechtelijk ka
rakter vrijwel tot nul reduceert. Dat
staatsrechtelijk karakter bestaat alleen
nog in de bleke schim, welke van de
Kroon is overgebleven.
Een unie van volkenrechtelijk karak
ter. Want, zo wordt uitdrukkelijk ge
steld, zij mag geen afbreuk doen aan de
status van beide deelgenoten als onaf
hankelijke en souvereine staten. Zij is
alleen maar een vorm van georganiseerde
samenwerking, en het unie-statuut, maar
bovendien alle overeenkomsten, kunnen
bij de Verenigde Naties worden gere
gistreerd.
Bij dit alles is het al niet meer ver
wonderlijk, dat de Kroon volkomen van
inhoud is beroofd.
Zoals men weet, was er in onze jongste
grondwetswijziging een amendement-
Tilanus opgenomen, luidende:
„De Kroon der Unie wordt gedragen
door Koningin Juliana". Hiervan is in
feite niets overgebleven. Er is nu opge
nomen, dat aan het hoofd der unie Ko
ningin Juliana staat en dat zij wordt op
gevolgd door haar wettige opvolgers in
de Kroon der Nederlanden. Maar een
kind kan begrijpen, dat dit iets anders
is. En mocht dit begrip nog altijd niet
aanwezig zijn, dan sla men maar een oog
in dit uniestatuut Want dan komt men al
spoedig tot het inzicht, dat het hoofd
der unie alle inhoud en betekenis mist
Welke „functie' heeft namelijk het
uniehoofd in dit unie-statuut? Het „ver
wezenlijkt de idee" van vrijwillige sa
menwerking tussen de deelgenoten. Nu
is het woord „idee" in een juridische
overeenkomst al een merkwaardige ver
schijning. En hoe zal het unie-hoofd deze
„idee" moeten „verwezenlijken", vooral
nu haar ook voor het overige nagenoeg
elke functie ontbreekt?
Want dat er van een eigen functie van
het uniehoofd in, feite geen sprake is,
blijkt uit het overige wel zonneklaar. De
functie zal zich hiertoe beperken, dat het
uniehoofd in geval van gemeenschappe
lijke regelingen mag „constateren." dat
er een overeenstemming tussen Neder
land en Indonesië bestaat. Het uniehoofd
mag dus het bestaan van iets registre
ren. Meer niet. En dat geldt dan nog de
gemeenschappelijke regelingen. Want bij
de andere is zelfs dit niet gebiedend voor-
gschreven.
Er is dan ook niets te vinden over on
schendbaarheid van het uniehoofd. De
gemeenschappelijke regelingen zullen
door het uniehoofd niet behoeven te wor
den bekrachtigd. Het zal blijkbaar ook
niet het uniehoofd zijn, dat de hoge com
missarissen en de leden van het unie-hof
van arbitrage benoemt. Zy zullen hun eed
of belofte alleen maar afleggen „ten
overstaan Van het hoofd der unie."
Laat ons voor ditmaal met het hier
boven weegegevene volstaan. Men zal
met ons van oordeel moeten zijn, dat er
in feite van een uniekroon geen sprake is,
al zal minister Van M,aarseveen stellig
al zijn welsprekendheid benutten om te
betogen, dat desondanks dit unie-statuut
aan de voorwaarde van onze grondwet
voldoet. Op dit punt zijn wij reeds veel
gewend geraakt.
Maar van een in wezen volkenrech
telijke unie, zoals met name de republiek
voorstond, was ook moeilijk iets anders
te verwachten.
Zo gaat het hard naar de elf
millioen
Konden we gisteren de geboorte mel
den van een drieling in Capelle. thans
wordt eenzelfde feit gemeld uit Raalte.
Het echtpaar Kogelman-Nijenkamp al
daar werd verblijd met de geboorte van
drie jongens Moeder en kinderen ma
ken het uitstekend.
WEERBERICHT
Afnemende nachtvorst
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Over het algemeen tamelyk veel bewol
king. maar slechts op enkele plaatsen
wat lichte regen- Aanvankelijk weinig
wind. later voornamelijk langs de kust
matige Zuid-Westelijke wind. Vannacht
in het Zuiden van het land nog pOaatse-
lijk nachtvorst, overdag ongeveer de
zelfde temperatuur als vandaag. (Opge
maakt te 10 uur).
ZON EN MAAN
Donderdag 3 November Zon op TJt,
onder 17.09; maan op 16.18, onder 4.58.
5 November V M
