Jlieuwc £riitsrl)c (Tourant
Vergeefse speurtocht naar 4 over boord
geslagen schepelingen
Wist U
)1NSDAG 25 OCTOBER 1949,
BUREAUX: Hogewoerd 103.
Dir. en redactie: Tel. 20408. Abon
nementen: Tel. 22710. Advertentie
afdeling: Tel. 23375.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN4.15 p. kwartaal
ƒ1.35 per maand: ƒ0.32 per week.
ADVERTENTIËNƒ0.18 per milimeter.
(Bij contract belangrijke korting).
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHRISTELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stttotoasllcl! Is gfieblmn
myn bert in tcyheaspocf
Dertigste jaargang No 7951
Waarom vochten wij
tot de laatste man
Zie paa. 3
Deens schip bij Terschelling op mijn gelopen
let levensgevaar 10 man van wrak gehaald
hachelijke tocht van reddingsloep
istermiddag omstreeks 4 uur is het Deense vrachtschip Ivar 20 mijl ten Noord
esten van Terschelling op een mijn gelopen. Na een heroïsche strijd met de golven
ist de bemanning van de sleepboot Holland tien opvarenden over te nemen. Er
loet echter worden gevreesd voor het leven van vier man, die over boord zijn ge-
agen bij een mislukte poging om een sloep uit te zetten. Een andere sloep met
sven leden der bemanning was de gehele nacht zoek, maar werd vanmorgen vroeg
oor de Holland bij het Amelamjergat ingehaald. De kapitein en de eerste stuur-
j bleven aan boord van-dé Ivar. Een marinevliegtuig en reddingboten zijn vele
n in touw geweest om de vermisten te zoeken, in de hoop, dat deze zich met hun
•mvesten drijvende hebben kunnen houden.
Het 2219 ton metende stoomschip was
Dnder lading op weg van Hamburg naar
otterdam. Vroeg in de avond meldden
0S-seinen: ..Op mijn gelopen positie 53
raden 46 minuten Noord en 4 graden
minuten Oost stop Help spoedig stop
leddingboot en radio-ontvanger defect
top Schip zinkende". De motorreöding-
oot Dorus Rijkers, die juist was terug-
ekeerd van een tocht op zoek naar de
taverse jol. waarover men elders leest,
onmiddellijk uit, al was de beman
ing reeds van Zondagavond af in de
Ook de sleepboot Holland voer.
Terschelling in de aangegeven rich-
ng. De Dorus Rijkers moest van Den
aider uit 61 mijl afleggen. De Branda-
is. die op Terschelling is gestatibnneerd,
rordt namelijk op het ogenblik in Am-
terdam gerepareerd-
flambouwen gaf de bemanning
oodseinen en dat betekende: levensge-
aar. Om acht uur kreeg de vuurtoren
radiografisch contact met de Ivar,
ie blijkbaar met een noodzender werkte.
Inmiddels had de bemanning van het
leense schip getracht een sloep met vier
uit te zetten. Deze poging mislukte
ïerlyk. De sloep viel bij het uit
en uit de davits en de
oegen overboord.
Nog twee man aan boord
De Holland kwam kort na half negen
ingszij en nam twee opvarenden over.
mengelmoesje van Duits en Deens
ertelden zij het verhaal van de omge-
lagen boot.
De Ivar had echter reeds direct na
de explosie een tweede sloep over
boord gezet met zeven man. Die
kwam goed op 't water terecht, maar
dreef in Oostelijke richting af. Het
was ^onmogelijk, door de branding
heen te breken. Eerst vanmorgen
werd de sloep gevonden- Aan boord
jvas alles O.K.
Later in de avond nam de Holland met
ivensgevaar voor de eigen bemanning
eg acht schipbreukelingen aan boord.
Ie kapitein N. L. Larssen en de eerste
tuurmsn bleven nog op het schip.
Om half tien kreeg de reddingboot In-
ulinde in Oostmahorn de opdracht, uit
:n en speciaal te zoeken
de hele avond en een deel van de nacht
gezocht in de verkeerde richting.
Nader wordt gemeld, dat de Holland
de Oceaan, de Ivar naar de ingang
in de Stortemelk hebben gesleept,
het schip by hoog water op de Vlierede
de grond te zetten. De Oceaan heeft
het schip verlaten om de Stad Dordrecht,
deze omgeving in moeilijkheden is
gekomen, naar IJmuiden te slepen.
De sleepboot Texel is met materiaal
aan boord naar de Ivar vertrokken oi
mogelijk het lek te dichten.
vermiste sloep is vanmorgen
streeks half negen op het Noorderstrand
Ameland aangekomen.
Vijf schepen voeren voorbij
i zeven mannen, die vanmorgen op
Ameland aankwamen, maken het rede
lijk wel, al zyn ze wat vermoeid. Een
hen is nog wat versuft, doordat hy
by het uitzetten van de sloep een tik
die
ge-
jakt. Ook de sleepboot Oceaan
ladio-Scheveningen zond een oproep uit
i alle schepen, die tussen Den Helder
Terschelling voeren, om te zoeken
r de vermisten. Tegen middernacht
?g van Valkenburg een marinevlieg-
uig op om de golven af te speuren,
loewel de nacht tamelijk helder
ntdekten de piloten niets. Vanmorgen
roeg steeg opnieuw een vliegtuig op.
)e Dorus Rijkers en de Insulinde bleven
gehele nacht op zee. Verscheidene
ndere schepen, die de SOS-seinen
ingen, zetten koers naar de plaats
De machinekamer en het voorschip
e Ivar waren vol water gelopen. Tegen
en uur trachtte de sleepboot Holland
en tros over te brengen om de Ivar
e kust te slepen en op het strand te
etten.
Foutieve gegevens
nauwkeurig opgezette reddings
chema is de gehele avond en nacht ge
faseerd geweest op verkeerde gegevens,
ht de mededelingen van kapitein Lars-
en had men namelijk begrepen, dat de
loep met zeven man (oorspronkelijk
men van acht) om ongeveer
ver boord was gezet, na de mislukte po-
ïng. De reddingboten hebben daardoor
Vandaag stellen wij IJ voor:
Sergeant A. M. VAN ROOIJEN,
De Mey van Streefkerkstraat 16,
Leiden.
Sergt. Van Rooijen is op 17 Augustus
tiet de „Zuiderkruis" naar de tropen
tertrokken en hij maakt het best. Zijn
brieven zijn steeds opgewekt. Het zusje
Sergt. Van Rooijen wenst haar
kreeg. De mannen werden van droge
kleren voorzien en kregen in hotel De
Zwaan een warme maaltijd. Zy hebben
sinds de explosie 24 zeemijlen afgelegd
zijn in die tijd vijf schepen gepas
seerd. De mannen schoten lichtkogels af,
maar vreemd genoeg merkte men daar
niets van. Op enige schepen konden de
schipbreukelingen de mensen zelfs zien
lopen.
Het tweede vliegtuig dat vanmorgen
naar de drenkelingen heeft gezocht,
teruggeroepen, omdat het toch uiterst
moeilijk is, om vanuit een vliegtuig iet-
te ontdekken en omdat bovendien eer
aantal reddingboten aan het zoeken is
De positie, die het schip na de explosi'
opgaf, ligt ver buiten de internationaal
veilig verklaarde scheepvaartroute.
Twee zeilers bij Texel
verdronken
Vermiste jol leeg teruggevonden.
De motorreddingboot Dorus Rijkers
heeft gistermiddag dwars voor Oude
Schild (Texel) op de zg. Bollen het
wrak gevonden van de Staverse jol
die zoals gemeld, sinds Zondagmid
dag werd vermist. Men neemt aan,
dat de beide opvarenden, de apothe
ker E. W. Beth en de kassier van de
Staatsloterij K. Kos, uit Den Helder,
verdronken zijn. Hun lichamen zijn
nog niet gevonden. De jol is vermoe
delijk door de storm overvallen, op
de randplaat vastgelopen en door de
stortzeeën gezonken.
ZEVENTIEN DODEN BIJ RELLETJES
IN COLOMBIA
Bij botsingen tussen aanhangers van de
conservatieve en de liberale partij te
Cali in de Zuid-Amerikaanse staat Co
lombia, zijn zeventien personen gedood
en dertig gewond.
Voor de eerste maal in de geschiedenis van de Economische politierechter te
Almelo werd gistermiddag in de openlucht, onder de gemeente Losser in
tweede instantie de zaak behandeld tegen de Losserse metselaar B. J. Greften-
huis, die ervan wordt verdacht, in het voorjaar twee pakken met thee te
hebben gesmokkeld. De verdachte (gebarend) tydens de reconstructie van
het geval
Nederlands wordt in geannexeerd
gebied de voertaal
De inwoners zullen vooreerst niet mogen meedoen
aan verkiezingen
Dank zy de goede voorbereiding en het voortreffelijke werk der Nederlandse amb
tenaren heeft de voorlopige gebiedsovergang by de grenscorrecties zich zonder bij
zondere moeilijkheden voltrokken, aldus verklaart de memorie van toelichting by
het pas ingediende ontwerp voor de grenscorrectiewet van 1950, die het desbetref-
ende besluit moet vervangen.
Het Nederlandse gezag heeft er naar
gestreefd, de bevolking naar recht en bil
lijkheid te behandelen en deze heeft dit
gewaardeerd.
Door de correcties zijn belangrijke ver
beteringen verkregen in Kerkrade, waar
de grens oorspronkelijk op enkele meters
afstand van de Nederlandse gevels liep,
doch waar nu de Nieuwstraat bij Neder
land is gevoegd, terwijl in Dinxperlo,
Beek-Ubbergen, en Romburg de grens
buiten de bebouwde kom is gebracht. De
door wegen en rivieren lopende grens
naar het Oosten verlegd, waterstaatkun
dige anomalieën zijn verwijderd.
Tudderen (Tüddern) en Elten worden
geacht Nederlandse gemeenten te zijn met
handhaving van het drostambt, en andere
correcties worden bij diverse gemeenten
gevoegd. De landdrosten kunnen worden
bijgestaan door commissies van advies.
Het toezicht wordt uitgeoefend door ge
deputeerde staten der betrokken provin-
het financieel toezicht van het mi
nisterie van Financiën blijft gehandhaafd.
Behoudens overgangsregelen kan het
Nederlandse recht aanstonds van toepas
sing zijn op het nieuwe land.
De mogelijkheid wordt geschapen o:
bestaande scholen af te schaffen, scholen
met Nederlandse voertaal en Nederlandse
onderwijzers op te richten en de Duitse
leerkrachten met behulp van een wacht
geldregeling te doen afvloeien.
De inwoners worden behandeld als Ne
derlanders zonder de staat van Nederlander
te krijgen, zij zijn uitgesloten van
kiesrecht en het recht om gekozen te
worden, zij vallen niet onder de dienst
plichtwet.
broer iedere avond goede nacht en
Wjfct dan vol verlangen naar de foto, die
boven haar bedje hangt. Op 1 November
hoopt hij zijn 21e verjaardag te vi
Alle familieleden zullen hem hartelijk
feliciteren met deze dag. Dat hij maai
ooer niet te lange tijd weer in de Sleu
telstad mag zijn.'
Overeenstemming in Cen
trale Commissie
Nadat gisteravond de centrale commis-
iie van half 9 tot 1 uur bijeen geweest
vas werd een communiqué uitgegeven,
vaarin werd medegedeeld, dat men be
gonnen was met het resterende geschil
punt in de sociale commissie en dat men
in beginsel tot overeenstemming gekomen
is. zodat de sociale commissie de resulta
ten kan uitwerken.
Hedenmiddag kwam de commissie op
nieuw bijeen en waarschijnlijk zal zij ook
vanavond vergaderen.
INSPECTEUR VAN POLITIE TER
DOOD VEROORDEELD
De inspecteur van politie Ronkes i:
volgens Aneta Maandagmorgen ter dood
veroordeeld wegens hef doodschieten
28 gevangenen.
De eis luidde 15 jaar gevangenisstraf,
doch de rechter was van oordeel, dat ir
twee gevallen geen verzachtende omstan
digheden bestonden.
Geweigerd, demobilisanten in
terug te nemen
Boete voor Kamper werkgevers.
De Zwolse economische politierechter
veroordeelde gisteren twee werkgevers
uit Kampen, die geweigerd hadden enige
vroegere werknemers, die zich na
demobilisatie kwamen melden, in dienst
terug te nemen, tot f 100 boete per geval.
(Eis f 500). Zoals men- weet, zijn de werk
gevers hiertoe volgens het buitengewoon
besluit arbeidsverhoudingen verplicht.
ALS DE TELEFOON
NIET HELPT
Hellendoorn is in de nacht van Zon
dag op Maandag opgeschrikt door
klokgelui. Menig dorpsbewoner stapte
uit bed om poolshoogte te nemen en
de politie ijlde naar de R.K. kerk, ern
stig onheil vermoedend. Wat was er
gebeurd? Om één uur werd aan de
pastorie gebeld. De huishoudster zag
do or een venster een auto voor de deur
staan, waaruit twee dames en twee
heren waren gestapt. De vele overval
len indachtig, achtte zij'het raadzaam
niet open te doen, maar de pastoor
te wekken. Die koos de wijste weg en
belde politie op. Hij kreeg echter geen
gehoor, daar de dienstdoende agent
op surveillance was. Inmiddels tracht
ten de bezoekers de pastoriebewoners
uit hun schuilplaats te lokken. Zij tik
ten op de deur en de ruiten. Toen
greep Heeroom naar het oude be
proefde middel: de alarmklok van dt
kerk. Waarmee hij terstond succe:
had
Het nachtelijk bezoek bleek heel
onschuldig te zijn. De dames hadden
uit Groningen van de heren een „lift"
gekregen. De heren moesten naar
Arnhem en de dames wilden de vol
gende dag een patiënt in een sanato
rium te Hellendoorn bezoeken. Het
dorpshotel was vol en daarom hadden
zij, daar zij R. Katholiek wo
derdak in de pastorie willen vragen.
Hongaar Palffy en 3 anderen
te Boedapest opgehangen
Executies en veroordelingen
achter „ijzeren gordijn"
In de landen achter het IJzeren Gor
dijn worden de acties tegen mensen, die
van andere gedachten zijn dan de rege
rende communisten, met kracht voort
gezet. Te Boedapest is gisteren luite
nant-generaal. Gyrogi Palffy. Hongarije's
voormalige hoogste officier, opgehangen,
wegens „hoogverraad" Béla Korondy.
kolonel van de politie en eertijds
majoor in het Hongaarse leger, werd
eveneens opgehangen. Beiden
tezamen met Laszlo Rajk beschuldigd
van hoogverraad. Zoals bekend is.
den Rajk en twee andere beklaagden,
reeds op 15 October terechtgesteld. Be
halve Palffy en Korondy, werden giste
ren ook Deszo Nemeth, een ex-kolonel
en oud-mlitair attaché in Moskou, er
Otto Horvath, kolonel bij de politie, ge-
executeerd.
In het ten W. van Praag gelegen
Louny zijn vier mensen, die lid zouden
zyn van een spionnage- en terroristen-
organisatie. ter dood veroordeeld. Vier
anderen kregen levenslang, terwyl een
niet genoemd aantal veroordeeld werd
tot gevangenisstraffen van vier tot 25
jaar.
En in Roemenië wordt met dezelfde
byl gehakt. Zeven Roemeense burgers
zijn te Boekarest-tot de doodstraf ver
oordeeld. Ook zij waren beschuldigd van
terrorisme en staatsgevaarlijke activiteit.
In Polen, tenslotte, zijn achttien R.-K.
priesters veroordeeld tot twee jaar ge
vangenisstraf, omdat zy verboden her
derlijke brieven van hun bisschoppen
hadden voorgelezen. f
Aantal Picasso's verdwenen
Een aantal schilderijen van Pablo Pi-
asso, dat per vrachtauto van Berlijn
aar Wuppertal werd vervoerd
tentoonstelling, is onderweg zoekgeraakt.
Vier Hollandse scheepsjongens
en prinses Elizabeth
Vier scheepsjongens van de Neder
landse tankboot ..Papendrecht" hadden,
toen hun schip te Plymouth lag, verlof ge
kregen om .,de wal op te gaan". Ze slen
terden wat door de stad en liepen tegen
een samengepakte menigte mensen op.
Als Hollandse jongens-met-ellebogen
wrongen ze zioh door de mensen en wel
dra hadden ze een plaats op de eerste
ry. Het viertal, 16 tot 18 jaar oud, keek
vol bewondering naar prinses Elizabeth,
die de een of andere onthullingsplechtig
heid verrichtte. Het geheel duurde nog
al lang en toen ze bij de haven terug
kwamen. was de „Papendrecht" verdwe
nen. Op weg naar de Perzische Golf De
jongens zijn ter beschikking gesteld van
de immigratie-autoriteiten, die besloten
hebben de „zeelieden" naar Nederland
op transport te stellen.
Twaalf doden bij autobus
ongeluk
Aneta meldt, dat op een der afdelin
gen van de onderneming Loeboek Dalam
ter Oostkust van Sumatra, een autobus
door een brug gezakt is en dat 12 inzit
tenden, onder wie 7 kinderen, het leven
hebben verloren; Twee mensen zijn zwaar
gewond.
Kominform in November bUeen?
Volgens berichten uit Berlijn, zal de
Kominform begin November een bijeen
komst houden, in Tsjechoslowakije of ir
Roemenië.
Gisteren arriveerde met de „Veendam" in Rotterdam de nieuwe Amerikaanse
gezant in Nederland: Selden Chapin, in gezelschap van zyn dochter. Clarence
Hunter van de E.C.A.-mission (links) was ter begroeting aanwezig.
Attlee: Alle hens aan dek"
Bittere pil voor de Britten, want er moet
280 millioen pond bezuinigd worden
Langer werken, duurder voedsel en drastisch versoberen
;en tot de nok gevuld Lagerhuis, waar ook de prinsessen Elizabeth en Marga-
tegenwoordig waren, heeft de premier Attlee vyftig millioen Britten terug
geplaatst op de bodem der werkelijkheid. De devaluatie-maatregel van Cripps
heeft genoodzaakt tot een bezuinigingsprogram ten bedrage van 280 millioen pond
sterling. Als de liefde tot een regering via de maag gaat, dan zal Labour nog een
harde dobber hebben. Belangrijke voedingsmiddelen worden duurder. De Brit, die
zich toch al met een laag vleesrantsoen tevreden moet stellen, ziet nu ook dat vis,
ieren, rozijnen etc. duurder worden, terwijl met de lente de subsidies zullen ver-
allen op dierlyk voedsel.
Men verwacht een hevige reactie, nu
)or elk recept, dat tot dusver gratis
as in de kosteloze „gezondheids-organi
satie", een shilling zal moeten worden
betaald. Ook zullen de schoolmaaltijden
duurder worden. Tevens heeft het mi
nisterie van Brandstofvoorziening vol
gens A.P de maximumprijs van ben-
2 pence tot 2 shilling verhoogd.
Tegelijkertijd zal sterk bezuinigd worden
op het zeer omvangrijke regeringsappa
raat en zal het ambtenarencorps tot mi
nimale grootte worden ingekrompen. De
Britten zullen harder moeten werken
onder voor hen ongunstiger maatschap
pelijke en sociale omstandigheden.
De volgende -drastische bezuinigingen
zullen worden doorgevoerd: Defensie 80
millioen pond sterling: kapitaal-uitgaven
-140; onderwijs 5; medische dienst 10;
voedselvoorziening 8.7; huizenbouw 35;
Brits festival 1951 1; algemene bouwbe-
perking 35; voorlichting 1; bevoorrading
6; landbouw 6; herziening verkiezings-
registers 0.8; diversen 1.5, alles in mil-
lioenen ponden sterling.
Het nieuwe invoer-program voor
dollargebied, dat een totaal bedrag
toont van 1200 millioen dollar jaarlijks,
betekent een besparing van 25 procent
op het program van Stafford Cripps, vol
gens hetwelk de invoer was vastgesteld
>p 1600 millioen dollar.
ken Uit Washington werd gemeld, dat
daar geen inkrimping van Enge-
lands verplichtingen volgens het Pact
verwacht Attlee heeft er met nadruk
op gewezen, dat deze maatregelen de
'elvaart niet aantasten, doch slechts de
vooruitgang vertragen. Het is de laatste
krampachtige poging, om de Britse po
sitie als handeldrijvende mogendheid te
redden. Na het debat, zal de regering de
vertrouwenskwestie stellen.
Honderd gram vlees extra
Naar de Nieuwe Leidsche Crt.
verneemt heeft het slechte weer
het" einde van de vorige week een zoda
nige aanvoer van de slachtveemarkt
oorzaakt, dat het mogelijk is vooi
lopende rantsoeneringsperiode tot 6
November a.s. een extra vleesbon
te wijzen.
is bon 365 algemeen die recht geeft
op het kopen van 100 gram vlees.
Critiek
Churchill
Met nadruk heeft Attlee verzekerd, dat
de toestand kritiek is, maar er. wa
mooie gelegenheid om alles wei
orde te brengen- Om het risico var
flatie tegen te gaan, moeten de üitgavêri
beperkt en de productie worden opge
voerd. Inzake de besnoeiing op defensie,
zei Attlee slechts, dat zekere bespafin-
gen verkregen werden, maar eerst na-het
onderzoek, dat thans gaande is; zullen
de defensie-uitgaven definitief worden
vastgesteld. Voor het bestede geld'
een waardige bijdrage geleverd worden
aan de Westelijke Unie en het Noord-
Atlantisch Pact.
De aangekondigde bezuinigingen, van
in totaal 280 millioen pond betekenen,
dat in de maanden tot Maart 1950, op de
totale begroting van 3.3 milliard dollar.
8 procent bezuinigd moet worden. Van
„defensie" ad 760 millioen gaat 30 millioen
af, hoofdzakelijk bezuinigd op de admi
nistratie. Nu Openbare Werken het met
140 millioen pond minder moet doen,
zullen verschillende plannen voor d«
verbetering van de steenkool- en electri-
citeitsproductie en voor de aanleg var
wegen, scholen en ziekenhuizen komen
te vervallen.
Churchill, die direct na Attlee's rede
aan het woord kwam. oefende felle
it. Hij vroeg zich af, waarom Attlee
met zijn bezuinigingsmaatregelen op de
„ongebreidelde en fantastische uitgaven'
niet bwee- of drie jaar eerder voor di
dag was gekomen.
Volgens Reuter is het waarschijnlijk,
dat Attlee's bezuinigingsprogram i:
nanciële kringen aan scherpe critiek zal
blootstaan en men er op zal aandringen,
de overheidsuitgaven nog meer te beper-
DAT voor het Middelburgse „B. G." 9
j. werd geëist tegen „de meest gehate
man van Zeeland", de 48-j. H. F. Mittal-
steinscheid, die als „Fachberater" honder-
x Duitsland liet depor-
DAT de raad van Sliedrecht f81.600
beschikbaar stelde voor het hefbaar ma-
»n van de spoorbrug bij Baanhoek.
DAT dr F. H. Fentener van Vlissingen
i Vieux Doelen te Den Haag afscheid
am als voorz. van het centraal orgaan
x>r de econ. betrekkingen met het bui
tenland.
DAT de water tolheffing op de provin
ciale Groninger kanalen wellicht binnen
kort wordt afgeschaft.
DAT de Groningse Nutsspaarbank de
rente aan inleggers m.i.v. 1 Januari met
an kwart pet. verhoogt.
DAT bij een brand in de boerderij van
P. F. Eiken te Westerlee de oogst en de
inventaris verloren gingen.
DAT de 55-j. ex-politiecommandant te
Bussum, E. L. Woerts, die in 1943 door de
illegaliteit werd neergeschoten, doch
zijn wonden herstelde, door het A'damse
B.G. tot 14 j. werd veroordeeld.
i Vrijdag
S. Vis-
DAT voor de R. v. C. werd geconclu
deerd tot verwijzing naar een ander hof
de zaak tegen de Duitse Untersturm-
führer bij de Sipo en S. D„ T. J. Vogt,
die wegens fusilleren e.d. in Leeuwarden
tot 10 j. was veroordeeld.
DAT* morgen in Den Bosch t
Roermond een „ouderdag" n
litairen zal worden gehouden.
DAT Zaterdag op het graf v
r. dir. van de „De Ruyter'
school te Vlissingen.
worden onthuld.
DAT in de Eerste Kamer stemmen op
gaan om in verband met onze be^ol-
kingstoeneming niet al te grif te zijn met
het naturaliseren van personen.
DAT de vereniging Ons Leger op 12
Nov. in Utrecht een bijeenkomst houdt,
waar staatssecretaris Fockema Andreae
en generaal Kruis zullen spreken over
de Nat. Reserve.
DAT men het volgend jaar de buslyn
Stockholm-Parijs niet over Hengelo, maar
over de Afsluitdijk wil laten lopen, waar.
door ook Den Haag in de route wordt
opgenomen.
DAT de Kon. Utrechtse Mannenzang-
ver. t.g.v. haar 100-jarig bestaan het ge
meentebestuur en de Comm. der Konin
gin een serenade bracht.
Eigen karakter
In ons blad van Zaterdag J.l. deden
wij reeds uitkomen, dat het goed is,
wanneer het parlement met het instel
len van commissies spaarzaamheid be
tracht. De Tweede Kamer heeft dat niet
gedaan, al zijn er. zoals wij trouwens
reeds deden, redenen aan te voeren om
haar te verontschuldigen.
Maar moet nu de Eerste Kamer over
gaan tot het kiezen uit haar midden van
een commissie voor Indonesische zaken,
die dus nader contact met de regering
kunnen onderhouden en door de re
gering van de gang van zaken op de
hoogte zou kunnen worden gehouden?
Wij zijn voorshands geneigd deze vraag
ontkennend te beantwoorden. Zijn er
reeds bezwaren in te brengen tegen de
ilheid van commissies zoals de Tweede
Kamer ze kent, voor de Eerste Kamer
komt daar nog een bijzonder bezwaar
bij. En dit bezwaar vindt zijn grond in
het eigen karakter van deze Kamer
Wat is de eigenlijke taak van de
Eerste Kamer? Om Kamer van revisie
te zijn. Om een rem aan te leggen, wan
neer dit nodig mocht zijn, aan de vaart,
welke de Tweede Kamer zou kunnen
ontwikkelen. Om. wanneer de Tweede
Kamer zichzelf mocht hebben verloren
in detailkwesties, na te gaan of door
deze details de grote lijnen niet zijn te
kort gekomen. Om, mede daardoor, be
sluiten, door de Tweede Kamer uit al
te politieke overwegingen genomen, on
gedaan te maken. Kortom, wij herhalen
het, om Kamer van revisie te zijn.
Dat is in wezen haar beperkte taak
en daarin schuilt ook haar betekenis en
haar kracht. Die betekenis gaat zij ver
liezen op het ogenblik, waarop zij zonder
meer een doublure van de Tweede
Kamer dreigt te worden. Op het ogen
blik waarop zij zich te buiten gaat aan
herhalingen van hetgeen de Tweede
Kamer reeds heeft geopperd. Op het
ogenblik waarop zijzelf zich in details
verliest
Nu weten ook wij zeer wel, dat de
Eerste Kamer ook een taak heeft in de
controle op het regeringsbeleid. Maar zy
heeft, naar ons besef, deze taak toch
vooral als een afgeleide taak. namelijK
ereenkomstig haar karakter van
Kamer van revisie.
Ook hierin tone de Eerste Kamer haar
beperking. En het regeringsbeleid worde
met name getoetst vanuit de Tweede
Kamer. Daarin zitten ook in de practijk
en die tevens partijleiders zijn.
Daar komen de begrotingen en de wet
ten het eerst aan bod. En daar kan naar
omstandigheden behoefte zijn om door
middel van commissies de regering van
nabij te volgen in de gang van haar
politiek beleid.
Er zyn in het verleden steeds stem
men opgegaan om te komen tot afschaf
fing van de Eerete Kamer. Wij hebben
daaraan nimmer meegedaan, omdat wij
de Eerste Kamer een zeer nuttige instel
ling achten in ons staatsbestel, die trou
wens na de jongste oorlog haar bestaans
recht bij meer dan één gelegenheid nog
eens uitdrukkelijk heeft bewezen Deze
stemmen uit het verleden zyn thani
vrijwel verstomd.
Doch de Eerste Kamer heeft zich bfj
uitstek dan een nuttige instelling' be
toond. wanneer zij handelde overeen
komstig haar eigen karakter, dus als
Kamer van revisie. En men doet haar
zeer beslist geen dienst, wanneer men
haar Tweede Kamertje laat spelen.
Daarvoor is zij ons. eigenlijk gezegd,
te veel waard
Spaak ziet spoken, nu „referendum"
naar Senaat gaat
Hij speelt Walen en Vlamingen tegen elkaar uit
lAlside wet betreffende het referendum over de eventuele terugkeer van Koning
Leopold wordt aangenomen, krijgen de Belgen de volgende vraag te beantwoorden:
„Antwoordt met ja of nee of u van mening is, dat Koning Leopold zijn grondwette
lijke plichten moet hervatten." Zoals bekend, eist de Koning een stemmenpercen
tage van 55 procent om zyn terugkeer mogelyk te maken. Vandaag wordt nu in de
Senaat de wet besproken en na goedkeuring gaat zy naar de Kamer van Afgevaar-
Wordt deze wet binnen 40 dagen door
beide Kamers aangenomen, dan gaan dus
de Belgen hun uitspraak doen. De socia
listische ex-premier Spaak zet inmiddels
zijn offensief voort. Hij waarschuwt de
Belgen voor dit referendum, bewerende
dat door de blindheid van verschillende
politici en de stijfhoofdigheid van Koning
Leopold, de toekomst van België in ge-
DAT gisteren in Nijmegen de duizend-
e woning sinds de bevrijding werd af
geleverd en men er binnen een jaar dui
zend hoopt bij te hebben.
DAT Vrijdag in het Kon. Inst. voor d«
Marine te Den Helder een bronzen copie
zal worden onthuld van de marmeren
denkplaat in het dep. van Marine.
DAT de oud-burg. van Den Haag.
S. J. R. de Monchy, volgens de N. Crt.
door de afd. Den Haag van de V.V.D. als
gedenkteken zallijstaanvoerder op de voorlopige candida-
tenlyst voor de Prov. Statenverkiezingen
s geplaatst.
DAT de NIWIN in December haar derde
loterij organiseert en ook ditmaal de prijs
van een lot f 0.25 bedraagt.
DAT de candidaatstelling voor de Sta
tenverkiezingen op 14 Maart a.s. zal plaats
hebben en de verkiezingen zelf omstreeks
26 ApriL
DAT te Nijmegen op 45-j. leeftijd is
overleden N. A. K. M. Rouppe van der
Voort.
Dat dr C. A. H. Weijer te Ede na een
52-jarige artspraktyk op 1 November zijn
ambt zal neerleggen en hy op 31 October
zal worden gehuldigd.
DAT Rucphen (N.-Br.) gisteren op het
waterleidingnet van de Mij Noord-West-
Brabant werd aangesloten.
De avontuurlijke Silvia van der
Moer, die bjj de goudzoekers in Fin
land was, door de Finse politie
werd gearresteerd wegens het niet-
betalen van hotelrekeningen, talrijke
Finse huwelijksaanzoeken kreeg en
tenslotte over de grens werd gezet,
arriveerde gisteren weer op Schip
hol. De Rijkspolitie haalde haar af
Hoge Russische ambtenaren
in V.S. weer vrij
Vijf hoge ambtenaren va- ie Russische
handelmaatschappij in d Ver. Staten
„Amtorg", die zoals be' d is. vorige
week, wegens overtredin n de wet op
buitenlandse corporaties. den gearres
teerd, zijn gisteren tege n borgtocht
van 75.000 dollar m totaa ijgelaten»
vaar wordt gebracht, ja, het land zelfs
vernietigd. Spaak vindt, dat de Koning
maar afstand moet doen, vóór dat het
referendum plaats vindt Op dramatische
wijze oreert hij: „Zouden de Walen zich
een Koning laten opleggen door de Vla
mingen en zouden de Vlamingen willen
afzien van een Koning, voor wiens terug
keer zy stemden?" Aldus zal het refe
rendum het land in twee delen splitsen.
Haalt de Koning het percentage van 55
procent niet dan wordt hij, aldus Spaak,
feitelijk het land „uitgezet" en na een
dergelijke belediging zou de 19-jange
Prins Boudewijn moeilijk België kunnen
regeren. Spaak hamerde nogmaals op het
aambeeld van een referendum met 66 pet
Tweehonderd doden bij
treinramp in Polen
Bij een treinramp in de buurt van
Nowy Dwor, ten Noordwesten van War
schau, zijn meer dan 200 mensen om het
leven gekomen. Vele andere passagiers
werden gewond. Het ongeluk gebeurde,
toen de expresse van Dantzig naar War
schau uit de bocht schoot. De locomotief
en verschillende rijtuigen sloegen over
de kop.
ZWITSERSE GEZANT IN DEN HAAG
GAAT NAAR BELGRADO
De Zwitserse regering heeft de benoe
ming bekend gemaakt van de heer Ro
bert Kohli, thans gezant in Nederland, tot
gezant in Joegoslavië
WEERBERICHT
Storm op komst
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Gedurende de nacht verder toenemende
wind uit Zuid tot Zuid-West, aan
de kust tot storm, in het binnenland
tot harde wind. Morgen overdag wind
langzamerhand ruimend naar West, aan
de kust tegen de avond wellicht naar
Noord-West. gedurende lange tijd
waaiend met stormkracht Zwaar be
wolkt met nu en dan regen f regenbuien.
Zachter des nachts, morgen binnendrin
gen van koudere lucht. (Opgemaakt te
10 uur).
ZON EN MAAN
Woensdag 26 October: zon op T.23, on
der 17.24; maan op 13.48, onder 20.10 uu*.
28 October E. K.