Iet belijden wil de wereld der Heerlijkheid
voor ons doen opengaan
nieuwe leidsche courant
19|
ZATERDAG 22 OCTOBER 1949
Prof. G. J. Sirks aanvaardde het ambt
van hoogleraar in de Godgeleerdheid
Steal
5.001
God wil ik belijden". Deze woorden vormden de titel van de inaugurele
die ds G. J. Sirks als opvolger van prof. dr G. J. Heering gistermiddag by
aarding van het ambt van hoogleraar In de Godgeleerdheid aan het Se-
ilnarium der Remonstranten in het Groot-Auditorium van het Academiege-
uitsprak. Voor deze ambtsaanvaarding bestond zeer veel belangstelling,
inder de aanwezigen bevonden zich prof. dr Heering, tal van predikanten
vrienden van ds Sirks, ook uit Doesburg en Dordrecht, Den Haag
isterdam, de Gemeenten, die htf heeft mogen dienen.
Prof. Sirks merkte op, dat het gebied
de theologie onderworpen schijnt
een onrustig spel van zoeklichten,
iu eens dit en dan weer dat onder-
leel fel beschijnen. Spr. noemde: de vra-
aangaande Christus, die rond het
«ninkrijk van God, rond Kerk en sa-
lenleving, die aangaande God zelf. Maar
ïdt het Christendom, het Christelijk
loof dit wisselspel uit? Doemt de her-
ïering op aan het lot van het vliegtuig,
samenschietende lichtbundels
'erd gevat? Prof. Sirks moest het anders
iggen. De theologie zoekt het gesprek
'en is daarin gewikkeld. De gebiedsver-
in de theologie zijn minder
W Kelangrijk dan de vraag, welk antwoord
de theoloog uit het gelovige hart op
vangt en bereid is zelf te geven. Het
'antwoord ligt voor het geloof geconcen-
teerd in het woord: belijden- Hebben
wij aan de bedoeling van dit woord zelf
tüet meer aandacht te geven dan nogal
;AAI«ens wordt gedaan?
RINC hoogleraar vroeg daarom aan-
dacht voor de aard, de plaats en de
I taak van het belijden. De eigen aard
van het belijden treedt pas aan de
dag, wanneer belijden wordt gekend
i 1 als instemmen met. Het is antwoord
geven aan de ondervrager, de rechter,
I de vader. Dit antwoord is dan het
I instemmen met wat die ondervrager,
die rechter, die vader weet of onder-
j steld wordt te weten. Belijden is het
instemmend antwoorden op het ont-
vangene. De ondervrager is ook de
gene, die mij iets toedelen kan en
I zal. Ik zal dan voor hem staan als
een. die ontvangt: een gave, een ge
schenk.
De mens stelt zich, vóór hij instemt,
taor God. Dan eerst wordt het belijden
geboren. „Voor God wil ik belijden". Zijn
poórd klinkt nog naar buiten toe, maar
Be belijder staat voor God- Wij kunnen
^elijden voor mensen, „voor vele getui-
gen", maar het „voor God" is daarbij
i ondersteld.
In zijn belijden kan de mens alleen
liaan, maar hierin kunnen ook mensen
«lkaar vinden in weerslag op elkaar: als
jAnna's lofprijzing op Simeon's woord. Dit
jwordt tot het samengaan van profetes en
triester. Zo wordt de belijdende groep
Igeboren; de Kerk, die de opdracht heeft
te belijden. Maar hier te nadrukkelijker:
Itaande voor God.
Wij kunnen het, zo vervolgde prof.
Sirks zijn rede, zo stellen, dat de
Kerk tot taak heeft als orgaan van
God in de wereld te staan en te spre
ken. Zij zal aldus hebben te verkon
digen en te getuigen, maar in haar
belijden spreekt zij niet uit Gods
naam, doch staande voor God. Ver
geet zij dit, dan loopt zij gevaar
kwijt te raken dat zij haar opdracht
van Hem ontving als dienares, dat
zij, wat zij als waarheid mag dragen,
dankt aan Hem, niet aan zichzelf,
I» dat zij als Kerk, juist als Kerk, in
6' haar belijden schuld zal moeten er
kennen en uitspreken. Verliest zij
dit, zij is als belijdende Kerk ver
loren.
tard zijn plaats hebben te vinden ten
te van de andere gestalten van de
Uit de geloofswereld, gedragen
het Nieuwe Testament, bracht
r vier naar voren: het roepen en
spreken, het verkondigen en het ge-
ligen, die elk hun eigen aard hebben
zullen wij het belijden plaatsen?
wil niet een plaats in de reeks, één
de vele; het wil achter al die an-
staan en er in blijven meeklinken
V «Is directe functie van het geloof. Het
Stempelt het roepen en het spreken tot
lijdend roepen en belijdend spreken
!n het behoedt het verkondigen en het
getuigen voor het los raken van de
Waarheidsbron.
Prof. Sirks wijdde vervolgens aan-
Ildacht aan de vormen van het belijden.
FHet is goed te weten, dat de vorm van
■bet belijden niet alleen het woord, maar
|jK>k de zedelijke daad is. aldus spr. En
pet gemeenschappelijk geloofsleven kent
derde gestaltevorm: het vieren.
Hierbij wordt dan gedacht aan de ge
wijde handelingen.
Het belijden en zijn nauwkeurige for
muleringen was het volgende punt van
prof. Sirks' oratie. Zeker bij het vast
gelegde belijden kan geweten worden
dat belijden, dat het de toegang tot
de heerlijkheid niet opent, maar dicht-
sluit. „Ik geloof", zo vangt de Aposto
lische Geloofsbelijdenis aan: Credo; Ik
geloof. Gaat de toegang open? Maar
valt hij niet dicht, als wij spreken van
„het Credo", let wel: h e t ik geloof? Dan
wordt het geobjectiveerd en losgesneden
uit het levende verband. aldus prof
Sirks. De fout moge niet liggen in de
poging zo verantwoord mogelijk te for
muleren, zij ligt echter wel in het daar
bij vergeten, dat belijden de wereld der
heerlijkheid voor ons wil doen open
gaan.
Belijden leeft alleen, waar de per
soonlijke verhouding wordt gekend.
„Voor God wil i k belijden". Twee
brandpunten dus: dat van God als
Subject en dat van de mens als per
soonlijkheid; de persona Dei en de
persona humana. Overal, waar van
belijden sprake is, moet een zekere
gegeven individualiteit worden on
dersteld.
Vergeten wij niet te gemakkelijk, dat
de Ned. Geloofsbelijdenis door één be
haalde naam. Guido de Bres. gedragen
werd en dat achter de Heidelbergse Ca
techismus twee, nu ja twee, maar dan
toch mensen van bepaald type staan? Be
lijden is ook een zaak van gemeenschap.
Dit zal moeten zijn het samen belijden
i een-samen staan voor God.
Na de inauguratie hield de nieuwe
hoogleraar de gebruikelijke toespraken
Tot prof- Heering zei hij: „Gij draagt in
de theologische wereld, in ons volk en
daarbuiten een gestalte, die geheel de
is en velen iets deed zien van het
staan onder aanraking uit geopende he
melen en van het in deze wereld dragen
van het schild des geloofs ne het zwaard
des Geestes en het geschoeid zijn met de
bereidvaardigheid van het Evangelie des
Twintigste eeuw: de eeuw van het
licht - ook voor de bloementeelt
EEN VAN DE GROTE GAVEN GODS
n van de grote gaven, die God aan de wereld schenkt, is de zon met haar licht
warmte. Elke plaats op de wereld krijgt haar deel. Niet overal zijn deze delen
gelijk. Sommige streken van de aarde zijn koud, andere streken vertieren voort
durend in ondraaglijke zonnehitte. God gaf een ryke schakering van warmte en
licht, zodat de ene plaats beter bewoonbaar werd dan de andere. God gaf ook
rijke krachten in de natuur.
en Alphen aan den Rijn
Een jonge-leden club.
Teneinde een overgang te vormen tus-
fcen de knapenclubs en de jongelingsver-
.tnïging, heeft de Chr. Jonge Mannen-
Ser. ..Onderzoekt de Schriften", het
•nnetaitiatief genomen tot oprichting van een
rrage-ledenclub, als onder-afdeling der
P-V. Deze club zal Zondagmorgen voor
pet eerst vergaderen en wel in een lokaal
!*an de Landbouwschool, Raadhuisstraat.
3 Lisse
- tol Burgerlijke stand
het! GEBOREN: Yvonne G M dr v C H
/ordt toffer hof f en A M v d Berg; Helena J
Plu'M dr v M Grimbergen en H P v Velzen;
dfn* Jozef H M zn v A C Koomen en C A
■Koppert; Franciscus A M zn v A M Hoes
EUBen D J Rietmulder; Johanna M dr v G A
;Buschman en J M Vink; Johannes J zn
E" J v d Wal en G A Opstal; Hendrika F
MdrvCNMvd Laan en W M Verste
gen; Arie zn v P Heuseveldt en M Buur
man.
ONDERTROUWD: L Snijder en E A
de Kwaasteniet; B Kamerman en A Café.
GEHUWD: C W Prins en J Th. Witte-
Sassenheim
•Burgerlijke stand
GEBOREN: Hubertus W M zn
Kortekaas en J de Ridder; Yvonne M J
[dr v J C L ty van Reisen en J M A
Heemskerk', Cornelis zn v C Honders
M de Vries; Margaret R dr v R J
jBroek en W Armihage; Béatrijs A M G
dr v J J M Keijser en G A M van Dam.
GETROUWD: A Spaargaren en G
'Kiihn.
OVERLEDEN: P de Waard.
De Zondagsdienst der huisartsen
l*ordt waargenomen door dokter Hueber
Sfeer in 't gezin?
De „Nieuwe Leidsche" er in!
Hazerswoude
Prachtige feestavond
Het welteomstcomité, gevormd uit de
afd. Hazerswoude vam „Pro Rege" en de
band .Nedertand-Indië", bood de 13
teruggekeerde militairen een feestavond
aan. De gymn.-zaail was tot de laatste
plaats bezet. Een aantal in wit en oranje
gestoken meisjes zong het welkomstlied,
waarna de voorzitter van het comité, de
heer H. van Velde Jt, Met zingen Ps.
68: 1 en 17, las 2 Timothëus 2 en voor
ging in gebed. Hij heette in 't bijzonder
de teruggekeerde jongens met hun fa
milies en de afgevaardigden van het R-
Kafch. Thuisfront welkom.
Het feestprogramma werd verzorgd
door de harmonie, mevr. MatzeCok
(zang), mej. R. Erkelens (orgel) en de
heer H. de Groot (proza en declamatie).
Een en ander viel zeer goed in de smaak.
Ds Chr. v. d. Leeden richtte nog een
ernstig woord tot de teruggekeerden. Er
werd een schitterend tableau, voorstel
lend Nederland— Indië en Oranje opge
voerd, waarna ds J. Oussoren een slot
woord sprak.
Uit de pers
Landbouw-pensioenen
„Ons Platteland" schrijft:
„Voor enkele weken zijn de eerste
pensioenen aan landarbeiders uitgekeerd,
"it is met enige plechtigheid geschied.
Vele goede woorden zijn by deze ge
legenheid gesproken.
Metterdaad is dit een zeer belangrijke
zaak. waarover ook wij ons van harte
verheugen.
Het minder fraaie bij dit alles is. dat
„Het Vrije Volk", verslag gevend van
deze te Klaaswaal en Zoetermeer ge
houden bijeenkomsten, deze misbruikt
als een propaganda voor de Partij van
de Arbeid.
Het blad toch schrijft, dat al dit moois
te danken is aan de arbeid van Dreeg.
Joekes en Mansholt-
Dat gaat toch wel alle perken te buiten.
Dit pensioenfonds is in het leven ge
roepen door de drie werkgevers- en ar
beidersorganisaties in het landbouwbe
drijf. Aan deze organisaties en niet aar
enig socialistisch Minister is deze pen
sioenbijslag te danken".
Het Weense Irving Ross-mysterie (I.)
Diplomaat verward in de netten van
vrouwelijke spionnen
Donkere bladzijde in het boek der intern, spionnage
(Van een speciale medewerker)
TTET IS NOG SLECHTS EEN JAAR GELEDEN, dat héél de wereld werd opge-
iJ. schrikt door het gruwelyke verslag van de moord op Mister Irving Ross.
„Vréselijk", zeiden de krantenlezers, terwyl zy huiverend van afschuw de courant
van zich af schoven. „Wat 'n hel toch daar langs dat Ijzeren gordijn." En vandaag?
Ach, iedere dag geeft zo z'n eigen internationale, landelijke, locale en, niet te ver
geten, privé-sensaties en moeilijkheden. Wij zjjn de naam Irving Ross al weer ver
geten. Slechts zeer weinigen zullen zich kunnen herinneren, dat in de prille morgen
van Zondag de 31e October 1948, het verschrikkelijk vérminkte lijk van Irving
Ross in een van onder tot boven met bloed bespatte auto, werd aangetroffen langs
de straatweg die van Wenen naar Voesendorf voert. De schedel van de Ameri
kaanse diplomaat was met behulp van niet minder dan veertig heftige slagen met
de kolf van een machinepistool en bajonetsteken, ingeslagen.
Het gaat in onze wereld vreemd toe.
Neem nu dit geval Irving Ross. Was een
dergelijke onbeschrijfelijke wrede moord
een hoge diplomatieke ambtenaar
n jaar geleden voorgevallen, strijk
zet dat er scherpe nota's heen en
r gevlogen hadden tussen de ambas
sades der betrokken mogendheden en
dat de ganse beschaafde mensheid we
kenlang in rep en roer was geweest. Te
genwoordig laat men dergelijke berichten
echter „langs z'n kouwe kleren heen-
glijden". Men heeft wel dagwerk. „Nu,
ja, 't is héél erg", zegt men. misschien
wordt een en ander nog even met deze
of gene besproken, maar daar blijft het
dan verder bij. De volgende dag wordt
men alweer gegrepen door een nieuwe
stunt. De -blokkade-excessen in en om
Berlijn, de politiële acties in Indië of
het doodschieten van veertig jonge Brit
se Marine-mannen op een Chinese ri
vierMaar al deze „stunts" hadden
hun waarneembare voorgeschiedenis en
verhelderende nabeschouwing. Gehéél
anders ligt het daarentegen met het
„geval Irving Ross". Een week lang, als
Wederom was een donkere bladzijde
toegevoegd aan het dikke boek der in
ternationale spionnage en contra-spion-
nage. Ditmaal aan het hoofdstuk „Cold
War", Koude Oorlog de beschrij
ving van de afbakening der machts
gebieden tussen Moskou en Washing
ton. De ondergrondse, doch niets en
niemand ontziende oorlog tussen Ed
gar G. Hoover's Federal Investigations
Board en de Office of Strategie Services
te Washington en Laurenti Pavlovitsch
Beria's N.K.V.D.. de Sowjet-Russische
geheime dienst, te Mouskou. Werelddeel
tegen werelddeel. Macht tegen macht.
Democratie tegen dictatuur.
(Van onze deskundige medewerker, de
heer G. Docter te Rynsburg)
mens ontving zijn verstand en
werkkracht om deze gaven tot ontplooi-
;e brengen. In de laatste eeuw is
hierin op wonderbaarlijke wijze ge
slaagd. De steenkolen en de krachten
i watervallen worden aangewend, om
de elctrische centrales de electriciteit
te wekken, die overal in de wereld
licht brengt, waar duisternis heerst.
Ook in de tuinbouw maakt men thans
gebruik van het electrische licht. Men
heeft ontdekt, dat planten ook kunnen
groeien zonder zonlicht, dus enkel en
alleen met kunstlicht.
Men dient hier echter terdege op de
hoogte te zijn met de kennis van het
licht en met de eisen, die de bepaalde
plant stelt. De stralen, die door de zon
uitgezonden worden, zijn maar ten dele
zichtbaar. Het witte, zichtbare zonlicht
bestaat uit de kleuren van de regenboog:
rood, oranje, geel, groen, blauw, indigo
violet. Elke kleur heeft een bepaalde
golflengte. Buiten het rode licht liggen
stralen met grotere golflengte o.a de zo
genaamde ultra-rode stralen, en buiten
het violette licht liggen stralen met
kleinere golflengten, de ultra-violette
stralen, röntgenstralen enz.
De ultrarode (ook wel infrarode ge
noemd) stralen hebben vooral een ver
warmende werking, de ultraviolette
vooral een scheikundige werking. Dat
rood warmte afgeeft, blijkt duidelijk uit
de rode kleur van vuur en de rode gloed
een electrische straalkachel.
u is het heel belangrijk te weten, dat
oog vooral gevoelig is voor het mid
delste deel van de regenboogkleuren, na
melijk voor geel en groen. Een plant is
juist voor de groene kleur weinig ge
voelig en veel meer gevoelig voor rood
blauw licht.
Us we nu een plant gaan belichten,
dan zouden we naar ons gevoelen, daar
liet liefst de moderne daglichtbui-
gebruiken, omdat die het meeste
licht geven. Dit is echter geheel
onjuist. De plant heeft meer op met
de gewone gloeilamp, die weinig licht
stralen en veel ultra-rode stralen uit
zendt. Die onzichtbare ultrarode stralen
de gloeilamp zijn van de grootste
betekenis voor de groei van de plant.
Het blauwe licht krygt de plant vol
doende van het daglicht, terwijl ook de
gewone gloeilamp nog wel wat blauw
licht uitzendt. In de praktijk wordt dan
ook 't meest gebruik gemaakt van gloei
lampen en heel weinig van daglichtbui
zen. Dit is gewoonlijk ook veel voordeli
ger, één uitzondering daargelaten. Deze
zal ik eerst noemen.
Nu kom ik aan de eisen, die de plant
stelt, Dr Roodenburg, de bekende onder
zoeker op de Hortus te Utrecht, verricht
daar zeer veel verdienstelijk werk. De
laatste jaren zijn daar enkele proeven ge
nomen met het opkweken van jonge
kiemplanten in de winter. De conclusie
is nu, dat 't mogelijk is, met behulp
een hogedrukkwiklamp (de bij Philips
gefabriceerde HO 2000), kiemplanten -
de winter tot een snelle ontwikkeling
brengen.
Bij gebruik van daglichtbuizen of i
triumbuizen (geel licht) wordt 't zelfde
resultaat bereikt, maar de kosten zijn
dan pl.m. 5 keer zo hoog. Alleen in di:
geval is het verantwoord gebruik te ma
ken van een andere lamp dan een gloei
lamp. Men geeft dus het licht in de nacht
gedurende 8 uur als toegift ap het dag
licht. Zouden we gewone gloeilampen
Ivoor dit doel gebruiken, dan krijgen
lange en slappe kiemplanten, wat na
tuurlijk niet goed is.
Verdere proeven in Aalsmeer of
Utrecht zullen uitwijzen, of de daglicht
buizen of hoge druk kwiklampen nog
op andere wijze economisch gebruikt
kunnen worden. Men staat eigenlijk nog
het begin van het onderzoek. Voor
r nu echter bekend is het alleen de
gloeilamp, die gebruikt kan worden, en
dat gebeurt dan vooral voor dagleng-
ermeerdering. Hiervoor is
weinig licht nodig (5 tot 50 Watt per m2).
De hoeveelheid is afhankelijk van het
gewas. De ene plant reageert heel an
ders dan de andere. De bekendste toe
ring van L a n g e d a g-b ehande-
aïing geschiedt bij de prachtige groot -
bloemige winter-bloeiende begonia. Door
toevalligheid is men hier achter ge
komen. Vóór deze ontdekking wat de
teelt bijna onmogelijk. Nu is die uiterst
gemakkelijk. Een nachtwaker van de
Fa. Baardse in Aalsmeer had de ge
woonte in de kas te zitten met een lamp
De planten in de omgeving van de
lamp bleven beter aan de groei dan de
verder verwijderde. Op deze manier
leerde men. hoe men de moerplanten
deze begonia moest overwinteren.
Door de lampen in de kas te laten bran-
van 's avonds 11 tot 's morgens 7 uur
verband met de goedkope nacht-
stroom!) bereikt men thans, dat de plant
de winter overvloedig scheuten
vormt, die voor stek gebruikt kunnen
worden.
Door de langedag-behandeling wordt
dus de bladvorming bevorderd en de
bloemvormig onderdrukt. Een volle
dige onderdrukking van bloemvorming
door langedagbehandeling (dus verlen
ging van de dag met weinig kunstlicht)
vindt plaats bij de cultuur van Kalan-
choë en Poinsettia. Gaan we dus deze
planten belichten, dan krijgen we geen
bloem. Aan de andere kant is 't waar:
als we deze planten in de zomer een
kortedag.behandeling geven, door ze van
's avonds 6 tot 's morgens 7 goed met
rietmatten of dekzeilen af *.e dekken,
dan wordt de bloemknop gevormd en
kunnen we vroeg in de winter al bloei
ende planten hebben. Dit gaat lang niet
voor alle planten op.
Een typisch geval doet zich bij de
chrysant voor. We hebben deze bloem
onder normale omstandij^ieden gedu
rende een half jaar. Elke variëteit heeft
eigen daglengte nodig voor de bloem
vorming. Sommige soorten zijn niet
vroeg in bloei te krygen, als we geen
kortedag-behandeling geven. Dit heeft
echter geen zin. Iets anders is het ver
laten van de bloei. Dit is inderdaad mo
gelijk, door de latere soorten in Septem
ber en October een lange-dagbehande-
ling te geven. Dan vormen zich de bloe
men zo laat, dat we in Januari en
Februari nog chrysanten hebben
In Aalsmeer neemt men tal van proe
ven voor velerlei gewassen. Er zou nog
veel over een on ander te vertellen zijn.
Tot slot wijs ik op de mogelijkheid, om
twee keer in 1 jaar aardbeien te oogsten.
Zijn de glasaardbeien geplukt, dan kan
men deze planten van eid Mei tot begin
Juli een korte dagbehandeling geven,
door 's avonds van 6 tot 's morgens 6 uur
de bedden af te dekken met dichte riet
matten. Dan vormen zich voor de tweede
keer bloemen en oogst men in Septem
ber en October voor de 2de keer. Geheel
opgelost zijn alle problemen nog niet.
De mogelijkheden zyn vele. Of de kwe
ker bij elke ontdekking echter gebaat
is een andere vraag.
herinneren, brachten de
ten korte berichten over deze moord, om
dan plotseling het geval, dood te zwijgen.
Niet bewust, doch doodeenvoudig omdat
er geen berichten meer los kwamen uit
Wenen. Men stond voor een raadsel, zo
verklaarden de bevoegde autoriteiten.
Zowel van Amerikaanse als van Sowjet-
Russische zijde. En daarmee moesten we
het dan doen.
Z(jn functie.
Mr Irving Ross was in dienst van het
Amerikaans State Department en be
reisde in opdracht hiervan verschillende
Europese landen. Zijn functie kan men
eigenlijk het best: „Marshall-Plan-advi-
Dat wil dus zeggen dat
Ross de buitengewoon vertrouwelijke en
*ér moeilijke opdracht had om contac
ten op te nemen op economisch terrein
vertegenwoordigers van diverse
Midden- en Oost-Europese regeringen.
Zoals het echter zo menigmaal gaat in
de diplomatie, vervulde Mr Irving Ross.
zoals verschillende lieden in Wenen.
Linz en Graz verklaren en de bekende
schrijver Curt Riess onlangs schreef, bui-
zyn officiële functie ook nog die van
geheim agent Niets is immers gemakke
lijker. De regering kent de persoon in
kwestie sedert jaren als betrouwbaar; de
agent geniet uit hoofde van zijn
officiële zending diplomatieke
a ar h eid; en, last but
not least, komt mede hierdoor in aanra
king met personen en op plaatsen waar
geheime agent moeilijk (of in het
geheel niet) een kans toe heeft. De So-
wjet-Unie past dit systeem sinds jaar en
dag toe. Bij het veelbesproken en veel-
beschreven atoom-spionnage-geval in Ot
tawa. vervulde de gehele staf op de
ambassadeur zelf na der Sowjet-Rus-
sisohe vertegenwoordiging in Canada,
belangrijke rol. De
militaire attaché voerde het bevel over
legertje mannelijke en vrouwelijke
spionnen die in verschillende secties wa-
onderverdeeld. Aan het hoofd van
iedere sectie prijkte de naam van een
het ambassade-personeel. Men
kan gevoeglijk aannemen dat Iedere
Ambassade, elk Gezantschap en Consu
laat der Sowjet-Unie, van de eerste secre
taris tot de eenvoudigste portier en
chauffeur toe. een of andere rol speelt in
Laurenti Pavlovitsch Beria's gigantisch
spionnage-apparaat
Voordat Irving Ross in Wenen arri
veerde was hy een tijdlang in Joego
slavië, het land van Maarschalk Josip
Broz Tito, werkzaam geweest In het
romantische bergland van de
Beria's beste vriend was en Stalins
trouwste bondgenoot. Het zal dan ook
niemand vreemd voorkomen dat, gedu
rende de periode dat Irving Ross ir.
Joegoslavië rondreisde, het vooraan
staande Italiaanse blad „Giornale d'Ita-
plotseling een bericht lanceerde
in het zonder omwegen te kennen
gaf dat Maarschalk Tito, op het eiland
Brioni. gelegen vóór de kust van Istrië,
zéér geheime bijeenkomst had ge
had met „zekere" vertegenwoordigers
in het Amerikaanse State-Department
Prompt reageerden Tito's vijanden met
;n aanslag op deze staatsman, die ove
rigens mislukte. Hoogst belangwekkend
wordt de zaak echter wanneer wy van
links en rechts berichten binnenkrijgen
n gesproken en geschreven wordt
de bouw van „strategische spoor
lijnen" en verdedigingswerken aan ds
grenzen van Joegoslavië. En over eer
extra-spoorlijn aangelegd genietroe
pen tussen Belgrado en Pancsova.
waarvan de bouw slechts vier en veertig
dagen duurde,
Dat Moskou een bepaalde „belangstel
ling" koesterde voor de Amerikanen
waarmede Tito onderhandeld "had. be
hoeft geen betoog. En dat deze belang
stelling veranderde in een bittere haat.
Officiële ontvangst gerepatrieerde
militairen
De in de laatste maanden uit Indonesië
gerepatrieerde militairen zullen Woens
dagavond op het Stadhuis door het Ge
meentebestuur worden ontvangen.
Katwijk aan Zee
De C.H.U. en Indonesië
Gisteravond werd in de Oranjezaal
en vergadering gehouden van de C.H.
Unie, gepresideerd door de heer S. H.
Eijbergen. Ln zijn openingswoord
de voorzitter op de geweldige
moeilijkheden van het Indonesisch pro
bleem. Over 't algemeen weet men ook
te weinig van Indonesië.
Mr H. Beemink sprak vervolgens
over de Indonesisohe politiek. De me
ningen in de CR.U. zijn ten opzichte
van het Indonesische beleid verdeeld
In de Kamerfractie stemmen enkele le
den in met het regeringbeleid. terwijl
andere heren van mening zijn, dat de
regering te veel toegeeft en dat de band
tussen Nederland en Indonesië spoedig
verbroken zal zijn. Het Indonesischs
probleem ligt zeer sterk op internatio
naal terrein en wy hebben internatio
naal niets in te brengen. Amerika heeft
bijv. meermalen gedreigd de Marshall
hulp in te trekken. Bovendien is van
belang de sterke ontwikkeling van het
nationalisme van bijna alle volken in
Zuid-Ooet-Azië.
De Ind. kwestie vindt haar oorsprong
1945. Als Engeland ons toen met had
verboden in Indië zelf de zaak ter hand
te nemen, zou nu de gehele kwestie er
tiger voor hebben gestaan. Soe-
karno heeft zijn kans gekregen. De grote
fout van de regering-Sohermertiorn was.
te gaan praten. Het slot hiervan was
de overeenkomst van Linggadjati. In
deze onzalige overeenkomst is door de
regering eigenlijk de grondslag gelegd
de huidige moeilijkheden. De
tweede grote fout is geweest de stop
zetting van de eerste politiële actie.
De P.v.d.A. wil een losse band tiussen
Nederland en Indonesië, zoiets als een
Benelux-veabandDie band is ons te
slap. Wij willen ons niet afkeren van
Vereniigde-Staten-gedachte, maar
willen deze staten zien geregeerd door
de Kroon. We zijn echter bang. dat op
de Ronde Tafel-conferentie van de po-
van de Kroon weinig terecht zal
In Indonesië zijn vijf groepen. Een
ding staat vast: De goedwillende groep
vervreemdt meer en meer van ons door
de slappe houding van de Nederlandse
regering, en gaat meer staan aan de
kant van Soekarno en Hatta. die ook
slappe verbinding met Nederlani
willen.
Spr. eindigde met te zeggen, dat de
druk van internationale zijde inderdaad
geweldig ds, maar dat de regering niet
voldoende tegenwicht heeft gegeven. God
heeft echter ondanks alles het lot van
Indonesië in handen. Een breedvoerige
geanimeerde gedachtenwisselïng
vol'gidie op dleze rede.
V.V.V. had druk werk
Nu het badseizoen definitief achter de
rug is, heeft ook V.V.V. de arbeid voor
seizoen 1949 gestopt. Op het V.V.V.-
kantoor iin de Badstraat zijn dit jaar
vele zaken afgehandeld. Voor monde
linge onderhandelingen werd 1379 maal
het gebouw bezodht. Telefonisch kreeg
mej. Van Rijn 458 gesprekken en schrif
telijk werden 1680 gevallen afgehandeld
In vergelijking met 1948 was een stij
ging waar te nemen Toen waren de
aantallen als volgt: 1253, 293 en 1306.
er in de loop van deze winter
nogal een flink aantal woningen gereed
komt, is de hoop gewettigd, dat voor
het volgend seizoen nog meer onder
handelingen tot een gewenst resultaat
zullen leiden dan in 1949.
Kerkconcert
Woensdagavond zal in de Nieuwe
Kerk een concert worden gegeven. De
opbrengst komt ten bate van het orgel
fonds. Het kerkorgel zal worden Ge
speeld door de heer Johan Zweers uit
Katwijk aar den Rijn. Voorts zal beluis
terd kunnen worden een blaaskwartei
de Kon. Marinierakapel. In dit
kwartet spelen o.a. de bedde oud-Kat-
wijlkers, de gebroeders Var Dijk. Boven
dien zingt het Hervormde Kerkkoor.
Plaats der Chr. Geref. Kerk
Zoals wij reeds meldden, heeft de Chr.
Geref. Gemeente alhier de noodkerk te
Valkenburg aangekocht. De kerk zal
verrijzen aar de Bestevaersweg, op het
onbebouwde gedeelte by de Parklaan.
Hoog en laag water
Zondag 23 Oct.: hoogwater 3.43 en 16.01»
laagwater 11.57 en uur. Maandag 24
Oct.: hoogwater 4.25 en 16.45, laagwater
0.20 en 12.37 uur.
AFBRANDEN VAN VERF NIET MEEK
GEVAARLIJK.
De heer J. Prent, een chef van Publie
ke Werken in Amsterdam, heeft een
brander geconstrueerd, die het brandge
vaar uitsluit bij het afbranden van verf.
Op 3 November heeft in Amsterdam een
demonstratie plaats door de Standard
Amerikaanse Petroleum Maatschappij,
die op de vinding octrooi heeft aange
vraagd.
Beginselen van Pestalozzi in de practijk
IN TROGEN VORMEN 250 OORLOGS
WEESJES EEN KINDERDORP
Monument van Zwitserse gastvrijheid en
offervaardigheid
(Van een onzer verslaggevers)
„Nu nog een schoorsteen, dan is het huis klaar", zegt het jongetje, dat van
kiezelsteentjes de omtrekken van een huis in het zand tovert. Het meisje zet
het laatste steentje op de gewenste plaats: „Zo, nu kunnen ze er in". Het
jongetje spreekt Frans en het meisje Fins. Toch verstaan ze elkaar wonder-
goed in dit gezamenlijke spel. Even goed als de Poolse en Hamburgse
kinderen, die een eindje verder aan het ballen zijn.
de kinderen thuishoren?
langrijkste doelstellingen
Deze cosmopolitische tafereeltjes spe
len zich niet af in de volkswijken van
de een of andere wereldstad, maar in
het Zwitserse dorpje Trogen in de buurt
van St. Gallen. Hier staat het Pestalozzi-
dorp, waar oorlogswezen van zes natio
naliteiten worden opgevoed. Deze Instel
ling heeft al heel wat critiek te ver
duren gehad en dikwyls was hier alle
reden Voor. Toch is het een monument
van Zwitserse gastvrijheid en offervaar
digheid en valt er voor vele landen heel
wat te leren wat betreft de verzorging
en opvoeding van wezen.
Te midden van vele vreemd gevormde
totempalen staan we op een hoogte, waar
we het hele dorp kunnen overzien. Voor
ons staat de dorpsleider, die met veel
enthousiasme over het ontstaan van en
het werk in dit kinderdorp vertelt. „Drie
jaar geleden stond hier nog slechts een
oude boerderij. Nu staan er 12 kinderhul
zen en een hoofdgebouw, dank zij de hulp
van vele vrijwilligers".
Deze vrijwilligers uit vele landen, die
geen geld hadden en daarom hun ar
beidskracht gaven, lieten de totempalen
achter, die ons hier omringen- Ook het
Zwitserse volk in zijn geheel liet zich
niet onbetuigd. Het offerde reeds 5 mil-
lioen francs voor het dorp, dat wil dus
zeggen meer dan een franc per hoofd
van de bevolking.
Zwitserland voelde in 1944. dat het
verplichtingen had jegens de talloze
zieke, ondervoede en van hun ouders be
roofde kinderen in de landen, waar de
oorlog had gewoed. Ruim 150.000 kinde
in werden van drie tot zes maanden in
it gastvrije land opgenomen. Voor de
oorlogswezen in sommige landen was het
echter een hard gelag na deze periode
weer in de ellende, de armoede en de
verwaarlozing te worden teruggeworpen.
Daarom rijpte bij de heer W. R. Corti
het plan om voor een aantal van deze
kinderen een dorp te stichten, waar zij
tot hun achttiende jaar volgens de begin
selen van de Zwitserse paedagoog Pesta
lozzi (17461827) zouden worden opge
voed en verzorgd.
Volgens de oorspronkelijke plannen
zou het dorp 2000 kinderen opnemen,
maar door allerlei omstandigheden is dit
aantal tot maximum 250 teruggebracht.
De kinderen zijn ondergebracht in ge
zinshuizen, waarin acht jongens en acht
meisjes een plaats vinden Zij worden
daar opgevoed door een „vader" en
■moeder" en een hulpkracht. De huis-
ouders zijn afkomstig uit hetzelfde land
als de kinderen en één van hen moet in
dat land onderwijsbevoegdheid bezitten-
Een gezin.
Op het ogenblik zijn er twee Poolse,
twee Italiaanse en twee Griekse huizen.
De Finnen, Hamburgers, Elzassers en
Oostenrijkers bewonen elk één huis. De
zestien Hongaarse kinderen werden door
hun regering terug geroepen, vermoede
lijk daar de opvoeding in het Pestalozzi-
dorp niet op volksdemocratische leest
geschoeid was.
De huisouders met de aan hun zorgen
toevertrouwde kinderen moeten een wer
kelijk gezin vormen. Het centrum van
elk huis is daarom de huiskamer, waar
huisouders en kinderen gezamenlijk de
maaltijden gebruiken, 's Avonds maken
de kinderen hier hun huiswerk of ze
knutselen wat en ieder kan met zyn
moeilijkheden steeds bij vader of moeder
terecht.
In de morgenuren geeft een der ouders
les in het grote leslokaal volgens het
leerplan van het land. waar de kinderen
vandaan komen, 's Middags krijgen de
vakken als handenarbeid, muziek e.d.
een beurt en leren de kinderen, die geen
Duits spreken, deze taal om daarin op
den duur contact te kunnen opnemen
met hun kameraden in de andere huizen.
Twee „maren".
Dit laatste punt brengt ons tot onze
eerste uiting van critiek. Bij de stichting
van het Pestalozzi-dorp werd de gedachte
van de internationale verbroedering
sterk geaccentueerd. Geleid door het
idealisme, dat kort na de oorlogsjaren
allerwegen heerste in dit opzicht, stelde
men zich daar wonderwat van voor.
Hierop is men reeds teruggekomen, zoals
bleek uit de door de dorpsleider gefor
muleerde doelstelling van het dorp:
lichamelijke verzorging van het kind,
opvoeding in gezinsverband en ten slotte
ook nog bijdragen tot verbroedering der
volken.
Onmiddellijk dringt zich dan de ge
dachte op: Waarom stichtten de Zwit
sers geen tehuizen, in de landen waar
Een „Zwarte Kat" als zondebok
Reuter verneemt van doorgaans góed-
ingelichte militaire zijde te Batavia, dat
een guerillabende de zg. brigade van de
Zwarte Kat onder die communist Abidin
Effendi, de voornaamste oorzaak is van
de huidige wanordelijke toestand in
Oost- en Midden-Java. De bende zou
2000 man tellen en de T.N.I. zou haar
niet hard durven aanpakken. De bende
is een geheim communistisch genoot
schap dat ten doel heelt chaos te
wekken.
(Het bericht is romantisch en trekt dus
de aandacht, maar zal men zich afvragen,
hoe kan een guerillabende van 2000 man
op een eiland 8 maal zo groot als Neder
land onrust verwekken? Hoe kunnen
2000 man met 12 000 man Soerabaja
infiltreren en met 5000 tot 7000 Batavia
en dan nog lieden overhouden om de
andere grote steden binnen te dringen?
Hoe kunnen zij bovendien nog garni
zoenen en posten inkapselen, wegen
ondermijnen, ondernemingen verwoesten
en planters vermoorden, hoe kunnen zij
Middën- en Oost-Java
an 40 millioen zielen
schaduwbesturen in-
toen Tito de speciale vriend van het
mlin, de Joegoslavische Minister van
Buitenlandse Zaken: Simitsch, stomweg
afzette, en zijn eigen boezemvriend en
trouwe medewerker Kardeljs in het mi
nisteriële zadel hielp, zal bij geen ster
veling verwondering baren. Maar voor-
opig wisten de machthebbers in Moskou
niets anders te verzinnen dan de oprich
ting van een „Administratieve Raad voor
Joegoslavië., welke Raad in Sofia ge
vestigd werd en samengesteld uit een
keur van Tito's grootste vijanden. Een
soort „emigranten-regering" derhalve.
Moskou wachtte zyn tijd at
overal in West
een bevolking
terroriseren er
stellen?
De communistische benden zijn trou
wens veel sterker, zij zijn over het ge
hele eiland verspreid en hebben boven
dien nog brigades bij Solo en Koedoes,
concentraties by Madioen, Magelang en
Malang.
Vermoedelijk is het bericht wat ver
ward en wordt er alleen een geheim ge
nootschap mee bedoeld, dat op de
achtergrond van allerlei benden, vak
organisaties, enz. werkt. De naam Zwarte
Kat is dan alleen maar een opsiering van
een organisatie, waarmee we al een
dertig jaar vertrouwd zijn. Red.)
MARKT- EN VISSERIJBERICHTEN
KATWIJK AAN ZEE. 22 Oct Afslag
KW 163 546 k. KW 33 570 k. KW 56 477 k. KW
167 619 k. Prijzen: volle h 29—31.20. steurh.
215029. «Ie h. 18.30—19.50.
VangstberlchtenKW 144 2 k, KW 83 3 k.
KW 67 50 k uit halve vleet, KW 48 10 k. KW
k. KW 78 5 k. KW 49—17 k, KW 41 60 k.
KW 39 17 k, KW 32 5 k. KW 29 0 k. KW 20
25 k, KW 147 100 k, nog 10 netten halen. KW
138 100 k. KW 73 85 k. uit h vl. KW 9 85 k
idem, KW 7 75 k Idem. KW 26 10 k. KW 23
k. KW 5 35 k. KW 3 10 k. KW 2 2 k. KW
140 10 k uit 30 netten. KW 54 9 k. KW 47 4 k.
ÜM 283 34 k. IJM 268 40 k. UM 75 17 k. IJM
74 20 k. KW 110 30 k. KW 44 10 k. KW 43 15
k. KW 42 8 k. KW 15 2 k. KW 173 20 k uit h
KW 50 k idem. KW 168 70 k. nog 10 net-
halen. KW 151 25 k. KW 65 100 k uit 40
netten. KW 37 17 k. KW 127 30 k. KW 45 2 k.
KW 22 160 k. KW 159 85 k, KW 129 30 k, KW
12 k. KW 16 6 k. KW 70 25 k. KW 161 30 k.
Vlaardlngen gemiddeld 18 k. Schevenlngen
16 kantjes en Katwijk 29 kantjes.
De beide be-
hadden dan
toch verwezenlijkt kuni
der dat het kind uit de kring van eigen
volk en familie behoefde te worden weg
gehaald?
Ons tweede bezwaar richt zich tegen
de godsdienstige opvoeding der kinde
ren. Al naar de geloofsovertuiging der
eigen familie bezoeken zij de Protestantse
of de Rooms Katholieke kerk in Trogen.
Bij de keuze der huisouders wordt ech
ter meer op bekwaamheid gelet dan op
de godsdienstige overtuiging Zo brach
ten wij een bezoek aan Vader Schmidt in
het Elzasser huis. Alle kinderen in dit
huis zijn Rooms Katholiek en worden in
dit geloof opgevoed. De huisouders zijn
echter protestant. Dit is typerend voor
de geringe betekenis, die in het kinder
dorp aan de godsdienstige opvoeding
wordt gehecht. In alles probeert
de tehuizen een echt gezin te
tot in het absurde toe.
Zo is er een centraal kledingmagazijn,
waar onze landgenote mevr Hubenet de
schepter zwaait. De huismoeders moeten
hier de kleren betrekken tegen afgifte
van bonnen om maar zo veel mogelijk
het normale kopen van een moeder in
een kledingmagazijn te benaderen. Aan
vankelijk werd in ieder huis apart ge
kookt, ondanks de grote energieverspil
ling. want anders was het geen echt ge
zin.
Met de eerste eis in een goed gezin,
nl. dat de ouders de kinderen vooral op
godsdienstig gebied moeten leiden en
voorgaan wordt echter geen rekening
gehouden.
Gezien dit alles konden we het dan
ook niet betreuren dat Nederland de
uitnodiging om een huis met Ned i-
se kinderen te bevolken heeft afgeslagen.
Onze 90 000 oorlogswezen zyn allen m
gezinnen ondergebracht, in echte |ezin-
nen in het eigen land. Zij worden daar
opgevoed overeenkomstig de levensover
tuiging van de gestorven ouders en heb
ben dus de voordelen van de opvoeding
in Trogen zonder de daaraan verbonden
nadelen.
Het Pestalozzi-dorp is een monument
van Zwitserse offervaardigheid en een
bewijs voor de stelling, dat het initia
tief van één man tot grote dingen kan
leiden. Het is een voorbeeld van een
weesinrichting voor landen waar de
wezen nog in grote gestichten zijn on
dergebracht. uniform worden gekleed en
„militairement" opgevoed- De reclame,
die enige jaren geleden voor deze „inter
nationale kindergemeenschap" werd ge
maakt was o.i. echter zeer overdreven en
nu ook in andere landen kinderdorpen
worden gesticht kunnen de initiatief
nemers zich spiegelen aan verschillende
fouten, die men in Trogen heeft gemaakt.
SCHEVENINGEN. 22 Oct. Binnen van de
haringvisserijSCH 20 4 I. SCH 180 16 k.
SCH 78 20 1, SCH 130 28 1. SCH 5 25 1 haring
Vangstberichten van hedenmorgen uit zee:
SCH 305 30 k. SCH 87 70 k h vl. SCH 200 7 k
nog 25 n, SCH 106 3 k. SCH 195 1 k h vl SCH
246 nog halen, SCH 254 nog halen. SCH 341
2 k, SCH 342 34 k. is thuisstomend. SCH 402
5 k h vl. SCH 412 45 k. SCH 229 nog 18 myl.
SCH 339 8 k. SCH 365 75 k. SCH 53 5 k. SCH
"4 5 k. SCH 274 20 k. SCH 39 20 k. SCH 201
k. SCH 264 15 k. gisteren 11 1. SCH 4 sleept
>g steeds SCH 75. SCH 32 34 k. SCH 40 125
k h vl. SCH 48 6 k. SCH 49 25 k. nog 25 n.
SCH 132 34 k. SCH 133 3 k, SCH 233 100 k
•1. SCH 19 100 k in 46 n. SCH 25 1 k. SCH
30 10 k h vl, SCH 35 8 k In 40 n, SCH 37 10 k.
SCH 45 55 k h vl. SCH 84 5 k. SCH 122 35 k
'1, SCH 48 17 k h vl, SCH 248 17 k h vl.
SCH 249 30 k h vl. SCH 399 5 k. SCH 36 12 k.
SCH 107 10 k, SCH 353 7 k. SCH 223 20 k h
rl. SCH 225 60 k h vl, SCH 314 2 k. SCH 79
2 k hvl SCH 186 5 k. SCH 284 10 k h vl, SCH
361 6 k. SCH 280 niet gehoord. SCH 46 mo-
torpech. SCH 50 70 k h vl. SCH 64 50 k nog
SCH 66 2 k. SCH 81 2 k h vl. SCH 89
2 k h vl. SCH 97 8 k. SCH 116 nog halen.
SCH 140 2 k. SCH 160 13 k h vl. SCH 242 nog
halen. SCH 3 40 k. is thuisstomend. SCH 6
1 k h vl. SCH 14 Va vl voor één mand. SCH
21 17 k. h vl. SCH 110 1 k h vl. SCH 118 20 k
nog 30 n. SCH 120 45 k. Is thuisstomend. SCH
125 6 k. SCH 302 10 k h vl. SCH 325 25 k h vl.
SCH 333 50 k h vl.
Geen vangst hadden: SCH 245. SCH 56. SCH
332. SCH 443.
Hedenmorgen was er geen verse vis uit zee
LEIDEN. 21 Oct. Groen ten veiling: Witte
kool 4. rode kool 5508 30. savoye kool 5—
5 80, groene kool 5.50—1050. prei 8—17. kro
ten 6—650. gek. kroten 10—14. uien 3 90—
16.50. peen 615. spruiten 1230. andijvie 5—
950. sla 10. druiven 50—76. snijbonen 31—101.
stokbonen 4773. pronk bonen 12—31, stam-
bonen 36—84. witlof 23—60. postelein 26—27.
zie 932. tomaten 1240. komkommers
7—27. bloemkool 845. meloenen 1430. sla
1.50—9 20, knolselderie 713, peterselie 120
1.40, selderie 2—4.30, bloemkool 16—23, peen
7—15.
TER AAR. 21 October Groentenvelling:
Kassnljbonen 6.80—8 50. idem B 5.10—5 80. ld
0.803.10. snijbonen 1.801. stokprtnsen
3.90—6. idem stek 2.30. stamprtnsen 5.20—5 70.
Idem B 320—3.90, spekbonen 2.80—4 10. witte
pronkers 1.7—2.80. idem stek 0.90—150. alles
per 10 kg. tomaten A 0 33—051. idem B 0 25—
054. idem C 0.20—0 40. Idem CC 0 16—0 1?.
bonken 0.25—0.31. Idem kriel 019, spi.
0.08—0.14. idem afw. 001—0 03. andijvie
0 050 09. groene kool 0 060 09. rode kool
-0 06. sav.kool 0.070.11, witte kool 0 04—
0 08. Chht. kool 0.030.04. waspeen 0 06. uien
0 060 11. idem nep 0.03. kroten 0 06—0 08.
sjalotten 0.13. prei 0 09. postelein 0 11—0 15.
witlof 1 041—0.51. idem n 021—0.33. ld stek
0 150 18. spruiten stek 005. alles per kg.
Bloemkool I 026—050. idem II 0 16—009, ld
in 0.06—0.13. idem stek 0 01—OM. k omkom-
0 03. sla I 0 06—0 09. Idem II 0 03—0 04.
meloenen 0 06. knolselderij 0 040 06. alles p.
stuk. bospeen 0.060.07. selderij 0 010 02, pe-
lle 0.01", alles per bos, slavellcn 0.30 per
kist.
RIJNSBURG. 21 Oct. Groentenvelling: To
maten 18—28. rode kool 5.508.50, gele kool
6.20. groene kool 5 50—8 70. uien 14—14 50, an-
8—10. herenbonen 62. kroten 6—7, was
peen 18—19. alles per 100 kg. radijs 5.30. sel
derij 1.604.60. peterselie 1—2 50, bospeen 19
—23. alles per 100 bos: bloemkool 844. knol-
elderie 10—13. alles per 100 stuks.
KATWIJK A/D RIJN. 21 Oct. Groenten-
•elllng: Bloemkool IA 50—50. I 19—45. II 8—
6. III 10—12, alles per 100 stuks: waspeen I
6—20. Idem n 2—10. breekpeen 4 50—6 90.
groene kool 5 508 40. rode kool 7208. prin-
bonen 5369. snijbonen 36—77. kroten S
andijvie 5—9.20. uien 12—13 10. kervel
2—2. spruiten 25—25. alles per 100 kg. bos
peen 8—17. selderie 2—3 50. peterselie 2—220,
alles per 100 boe.