Offer van dr Herman Coster sterke bevestiging
van band Nederland—Z.-Afrika
NIEUWE LEIDSCHE COURANT
2
ZATERDAG 22 OCTOBER 1949
Plechtige herdenking door de Leidse Universiteit
ZORGVULDIGE HANDEN HADDEN DE GRIJZE GEDENKSTEEN op het
Academieplein ter herinnering aan dr Herman Coster gereinigd en de woor
den „Voor Eer, Vrijheid en Recht Ter herinnering aan Herman Coster" vroegen
in hun vergulde pracht byzondere aandacht. Onder de steen was een tafeltje ge
plaatst met donker kleed, waarop omstreeks drie uur door de gezant van de
Zuidafrikaanse republiek, dr D. B. Bosman, en de rector-magnificus, prof. dr B.
A. van Groningen, twee eenvoudige kransen werden gelegd.
Dr Herman Coster, oud-alumnus van ste offer te geven. Dit is een sterk sym-
Universiteit, sneuvelde op 21 Oc-
tober 1899 in de Boerenoorlog bij Elands
laagte- Hij koesterde zeer veel syrrupa-
thie voor de Zuidafrikaanse boeren
verklaarde zich in hun rechtvaardige
strijd solidair met hen door
hoofd van het Hollanderscorps te doen
plaatsen. Deze daad had het verlies var
zijn leven tot gevolg. De Leidse Univer-
De Zuidafrikaanse gezant plaatst een
krans bij de gedenksteen van dr Her
man Coster. Op de voorgrond de voor
zitter van het college van curatoren,
dr J. E. baron de Vos v. Steen wijk.
Foto N. van der Horst.
Herman Coster werd op 13 Juni 1865
te Alkmaar geboren- In 1885 werd hij
als student te Leiden ingeschreven. Van
1889 tot 1890 was hij praeses collegii.
Op 6 Juni 1890 promoveerde hij tot doc
tor in de rechtswetenschappen. Hij ves-
tigde zich in '1891 als advocaat te Preto
ria en was van 1895 tot 1897 staatsprocu-
reur van de Zuidafrikaanse republiek.
Dr Bosman wilde in de persoon van
Herman Coster alle Nederlanders hul
digen, die hun leven hebben veil gehad
voor de zaak van het boerenvolk: een
vrij en onafhankelijk Zuidafrlka. De
dank van ZuidafHka ten opzlchté va'ii
het Nederlandse volk is zeer groot.
Prof. dr Van Groningen merkte op. dat
het samen verricht hebben en het samen
willen verrichten van een gemeenschap
pelijke taak een volk het bewustzijn
geeft, dat het volk is- Dit impliceert
het samen gebracht hebben van de grote
offers. Ook tussen verschillende volke
ren kan een hechte band bestaan, wan
neer de zonen van het ene land zich wil
len geven aan het andere.
De liefde van Coster tot het Zuidafri
kaanse land bracht hem er toe het hoog-
Collecten
.en gebedel
i de Sociale Raad
De Secretaris
schrijft ons:
Er wordt tegenwoordig veel gecollec
teerd voor uitstekende doeleinden. Dit ge
schied met toestemming van het gemeen
tebestuur en dit heeft zich eerst verge
wist, dat de collecte de steun van het pu
bliek verdient.
Het blijkt echter telkens, dat er ook
gecollecteerd wordt door lieden, die geen
toestemming hebben gevraagd, die e
speculeren, dat de politie het wel
zal zien, dat ze wel wat geld zullen
ophalen, dat ze zo op een gemakkelijk*
manier aan de kost zullen komen.
Er wordt ook gebedeld.
En omdat er altijd wel weer menser
zijn. die geven, wordt het kwaad in a<
hand gewerkt en veel geldhet is alles
met elkaar veel geld dat aan de tubei
culosebestrijding, aan de reclassering, aa
de kinderbescherming ten goede zou kun
nen komen, gaat teloor en sticht kwaad.
Daarom: als u iets gevraagd wordt voor
een goed doel, vergewist u, dat de col
lectant te goeder trouw is: iedere collec
tant van een door het gemeentebestuur
toegestane collecte toont dit aan door het
opschrift van zijn collectebus en heeft een
legitimatie.
Het bureacfiian de Sociale Raad, Nieuw-
steeg 6, tel. *1052 is steeds bereid inlich-
tingen en raad te geven, als men noodlij-
d-;nde medemensen wil hïlpen.
Najaars-zendingsweek der
Ned. Hervormde Kerk
Op weg naar de vier ton extra voor 1949
De Ned. Herv. Kerk heeft dit jaai,
tengevolge van het hoge prijspeil voor
haar Zending, ongeveer 4 ton meer no
dig d3n in 1948. te weten ruim 3 ton
voor de Verenigde Nederlandse Zen
dingscorporaties te Oegstgeest en het
overige voor de Geref. Zendingsbond.
Hel laatste bericht van het Zendings-
bu.eau te Oegstgeest meldde, dat, dar.k
zij grote vooruitgang van de Voorjaars-
cn Pinkstercollecte, de 3 ton extra voor
de V N,Z. over 1949 in zicht komt. Zal
de Najaarscollecte het ontbrekende nog
op tijd aanvullen? Alle krachten moeten
ingespannen worden om de opbrengst
van de Najaars Zendingsweek tot een
ware verrassing te maken. Hoe bemoe
digend zal het zijn als de Gemeente
werkelijk gelijke tred blijkt te willen
houden met de verhoogde uitgaven vooi
de Zendingsarbeid' in Indonesië.
Gemeente, bereid U voor op de Na
jaars Zendlingsweetk van 6—13 Novem
ber! Laat deze zijn een week van bij
zondere aandacht en medewerken voor
de prediking van het Evangelie in In
donesië. Engaat bij geen enkele
de zendingsbussen,
net klem Uw gewe-
i dre niet aflaten U er
te herinneren, dat de Zending U
Bodig heeft. De Zending is niet weg te
é;nken. Zij blijft als opdracht van Chris
tus voor ónze verantwoordelijkheid on-
ontkoombaarl
bool en een sterke bevestiging
goede verhouding tussen Nederland en
Zuidafrika Het mag zeer zinrijk worden
genoemd, dat èn in Leiden èn in Pre
toria de sterfdag van Coster wordt her
dacht op dezelfde dag
De gedenksteen ter nagedachtenis van
Herman Coster is, aldus de rector-mag
nificus, niet aangebracht op een wille
keurige plaats, maar aan een der mu
ren van de Academie. En het fonds, dat
de naam van Herman Coster-fonds draagt,
is niet zonder reden in het Leids Univer-
siteitsfönds opgenomen.
Coster is zich duidelijk bewust ge
weest. dat deze Universiteit voor zijn
eigen vorming van beslissende be
tekenis was. Aan deze Universiteit
heeft hU zich in de volle zin des
woords gegeven. Zijn beslissing om
naar Zuidafrika te gaan viel in Lei
den. Ook in zijn nieuwe vaderland
bleef hij zich oud-alumnus van de
Leidse Universiteit voelen. Wij zijn
trots op deze zoon, aldus prof. Van
Groningen. Daarom ging een woord
van diepe erkentelijkheid uit naar
mevrouw Coster en de verdere fami
lieleden. die aanwezig waren. Onze
herinnering zal steeds gepaard gaan
met eerbied en hulde.
Mr P. J. Idenburg, namens het Afrika-
Jistituut 't woord voerend, noemde enigi
tegenstellingen tussen ons land en Zuid
afrika. Niettemin vinden de Nederlan
ders in Zuidafrika iets eigens. Wanneer
goed Nederlander dat land tot hei
zijne maakt, dan doet hij dat volkomen.
Coster zag verder dan de overwinning
op het slagveld; hij beschouwde de strijd
der boeren als een geestelijke strijd. Hij
een voorbeeld voor de talrijke Neder
landers. die Zuidafrika hebben gediend.
Na de plechtigheid, die, wegens het
regenachtige weer in het Groot-Auditó-
werd gehouden, begaven de
wezigen, o.w. het college van curatoren,
het Collegium en afgevaardigden van
VVSL, zich naar het plein, waar in e>
biedige stilte de kransen onder de sU
werden neergelegd. Na afloop werden
dc receptiekamer verversingen rondge-
KUNST EN LETTEREN
Concert Residentie-orkest
Jubileum-uitvoering van
„Ex Animo"
„Die Jahreszeiten" van Jos- Haydn
Ter afsluiting van de viering van haar
30-jarig bestaan hoopt de Chr. zangver
eniging kerkkoor „Ex Animo" een uit
voering te geven van Die Jahreszeiten
van Jos. Haydn. Als solisten werken
mede: Ankie van Wickevoort Crommelin.
sopraan, Han le Fèvre, tenor, en Anion
Eldering, bas, terwijl de begeleiding
wordt verzorgd door het Ned. Kamer-
Symphonie-Orkest o.l.v. Sam Swaap. Het
geheel staat onder leiding van Herman
de Wolff. Deze uitvoering wordt ge
geven onder het motto: populair jubi
leum concert, zodat velen in de gelegen
heid gesteld worden, dit steeds frisse en
mooie werk van Haydn te beluisteren
tegen een matige prijs.
Sinclair Lewis voor Leidse
Studenten
Na een inleidend woord van prof dr
Perry Miller, Amerikaans gasthoogleraar
aan de Leidse Universiteit in het kader
van de Leiden^Harvard-Fundation, sprak
de bekende Amerikaanse schrijver. Sin
clair Lewis, gisteren in het overvolle
Groot-Auditorium van de Academie een
Spr. kantte zich in zijn referaat tegen
de in Europa nogal gangbare mening, als
zou de Amerikaanse cultuurgeschiedenis
in de 18e eeuw aanvangen met de conso
lidatie van de V.S. door aanneming var
de „Constitution". Amerika is integen
deel, aldus spr.. één van de landen, dif
kunnen bogen op het bezit van de oudste
cultuurhistorie ter wereld; reeds onder
de Indianen stond de beschaving op
hoog peil.
S. Lqwis was vol lof over de oud-Ne
derlandse kolonisators, die dqor hun
noeste vlijt medegewerkt hebben aan de
opbouw van de States. Tenslotte besloot
hij i
t de
enige tijd
blij
oorden „Ik ben
Nederland te kunnen
•n land met een groots ver
vermaard om zijn wetenschap"
Herman van der Jagt
exposeert in Den Haag
De Leidse graficus Herman v d. Jagt
exposeert een groot aantal platen
„Kunst van onze Tijd" (Pr. Mauritsplein)
te Den Haag en het is prettig een;
veel werken van v. d Jagt bij elkaar te
Men leert dan zijn zwakheden
zijn goede eigensohappen kennen,
laatste zijn in de meerderheid en daarom
o'n tentoonstelling van v. d. Jagt
genoegen. Een genoegen, niet omdat
nu kunst van het hoogste gehalte
wordt gegeven, maar een genoegen
dat deze eerlijke kunst niet zonder e
gemaakt. Herman v. d Jagt is
roerd geworden door de dingen om
heen. door de huizen, de straatjes ei
bloemen en deze ontroering heeft
gemeend te moeten weergeven op
ealistische wijze, op een manier,
direct spreekt tot alle lagen van
volk. Tot in de details toe heeft hij het
object, dat hem tot de ontroering bracht,
op de plaat uitgewerkt en door deze
keurigheid wil hij zijn medemensen
doen meegenieten. Uit deze instelling
spreekt ongetwijfeld de grote liefde
zijn vak. terwijl hij daarnaast ook tech
nisch tot veel in staat is. Maar als
elf springt hier een andere vraag
oren en wel de vraag of dit nu eigen
lijk wel het wezenlijke van de kunst is
De nauwkeurige weergave van het vooi
eder zichtbare mag op zichzelf kun
stig zijn. de kunst-an-sich heef', grotere
dealen Zij zoekt altijd naar een idee. zij
kent altijd een 'visie èn zij wil altijd
verbeelding geven. Er moet verdieping
I, een weergave van wat de kunste-
ir in de natuur ervaart. En dan zijn
natuurlijk beperkingen om aan de
vele moderne zoekers te
ontkomen, maar de kunst wil niet weer
gave, maar een venhoogde expressie van
geven. Als v d. Jagt zich ook
dat bewust gaat worden, zal dit zijn
kunst verrijken. Doch ondanks alles, de
tekeningen van v. d. Jagt geven op tref
fende wijze uiting aan de eerlijke en on
gecompliceerde geest van deze graficus
reeds daarom doet zijn werk zo pret-
g aan en kan men er ook van genieten
Corn. Basoski.
HULDIGING KINDERSCHRIJVER
W. G. v. d- HULST.
Ter gelegenheid van zijn 70ste verjaar-
g wordt aan de kinderschrijver, litera-
r en paedagoog. W. G. v. d. Hulst, op
29 Oct. door het ..Contact van Chr
Auteurs", in samenwerking met enkele
uitgevers, een diner aangeboden in Hotel
Des Pays Bas", te Utrecht. Tijdens een
daaraan voorafgaande receptie, zal aan
de heer v. d Hulst een huldeblijk wor-
igeboden.
kerkgan>g voorbij t
die zwijgend i
lanspreken t
BURGERLIJKE STAND VAN LEIDEN
GEBOREN: Adolif zn v. A. voan Lehn
en W. Filippo; Alphonae zn v. H. P. M.
Pije en F, P. Bertens; Gerrit Jan zn v.
J. J. van den Berg en J. Been; Anna
Mania dr v. J. Kleijhorst en J. M. Lampe;
Gerardius zn v. J. J. Vermond en G
Sierat; Jozef Johannes Maria Gabriël zn
v. J. N. J. Breurirag eh M. M. A. Colla
OVERLEDEN: M. A. Weijers, huisvr
v. J. Sunittenaar, 67 jr; T M. Hoogka
mer, zn, 4 maanden; C. P. Harteveid,
man, 43 jr; L. A. C. van Loo, man, 63 jr.
het eerste concert, dat het Res.
Orkest gisteravond gaf, werden twee
composoties van Peter van Anrooy ge
speeld. de weinig bekende suite ,.Das
kalte Herz" en de populaire Piet Hein-
rhapsodie- Eerstgenoemd werk is eei
prachtig staaltje van superieur vakman
schap, Het klinkt aangenaam en is voor
treffelijk geïnstrumenteerd. Dr Van
Anrooy moest natuurlijk op het podium
komen om voor het zeer hartelijke ap
plaus te danken. Hij hield een korte toe
spraak tot het publiek, waarin hy her
innerde aan de concerten, die hij vroe
ger met het orkest in Leiden had ge
geven. Het verheugde hem, dat het orkest
thans onder zoveel gunstiger omstandig
heden werkt dan in zyn tyd.
Het heeft velen in de zaal ongetwij
feld goed gedaan dr Van Anrooy, aan
wiens vertolkingen wij zulke prachtige
herinneringen hebben, op ons podium te
zien, zij het dan niet als dirigent.
Wij verheugen er ons met dr Van
Anrooy over. dat de tegenwoordige lei
ding Vah het orkest berust bij een jong
dirigent, voor wie geen inspanning ,te
veel is om het orkest op een hoger plan
brengen. Van Otterloo heeft onmis
kenbaar leidersgaven. Het orkest speelt
onder zijn directie zeer geanimeerd en
volgzaam. Zowel uit de vertolkingen der
ouverture van Brahms als uit die der
werken van Van Anrooy bleek, dat Van
Otterloo hard met het orkest heeft ge
werkt Wij hebben genoten van een zeer
verzorgd en bezield orkestspel.
Geza Anda was solist in het concert
in bes van Tschaikowsky. Deze jonge
pianist heeft grote kwaliteiten. Toch
heeft zijn vertolking ons maar matig
geboeid. Wij hebben in het vorige sei
zoen dit cogpsrt ,/net groter .trefzeker
heid, en mooier tóongeving
jehoord. Ondanks dé
de invloed van Van Otterloo. werd de
smeltende melodie van het tweede deel
onder Anda's handen geen onweerstaan-
lokstem. In het derde deel was
Anda het best. Al was zijn interpretatie
geen muzikale gebeurtenis, toch waren
er genoeg momenten, waarin hij be
wees een pianist van formaat te zyn, die
wy gaarne nog eens zullen horen.
Hennie Schouten-
GEMEENTE LEIDEN
Officiële Publicaties
INENTING TEGEN TOKKEN
t verwijzing naar de publicatie van
14 October jj. wordt bekend gemaakt, dat
ook op Woensdag 26 October 1949
14.3015.30 uur dn het gebouw van
en G.D., Nieuwe Mare 13a,
kosteloos gelegenheid zal worden gegeven
tot:
inenting van kinderen beneden de
2 jaar.
b. herinenting (d.w.z. opnieuw inenten
an hen, die reeds eerder met succes
ingeënt) van oudere personen (kinderen
i volwassenen).
Trouwboekje of stamkaart meebrengen.
Leiden, 22 October 1949.
Dir. van de G.G. en G.D.
C. R. Zijerveld
RADIO-UITZENDING UIT
HOOGLANDSE KERK
De AVRO (Hilversum I) verzorgt
Maandagochtend om 11.20 een uitzending
uit de Hooglandse Kerk. De heren P.
Uiterlinden, orgel en Leo Oostdam fluit,
an het volgende programma uit:
Ciaconna, e kl. tBuxtehude; Sonate voor
fhiit en orgel, g kl. t Handel; Triosonate,
s gr. t., voor orgel. Bach.
EEN DOKTER NODIG?
De medische Zondagsdienst wordt dit
weekeinde waargenomen door de dokters
Van Bockel, De Graaf, Kors, Postel en
Teeuwen.
WELKE APOTHEEK?
De avond-, nacht- en Zondagsdienst
der apotheken te Leiden wordt van Za
terdag 22 Oct. 13 uur tot Zaterdag 29
Oct. 8 uur waargenomen door: Apotheek
Duyster, Nieuwe Rijn 18, tel. 20523, en de
Doeza Apotheek, Döezastraat 31, tel.
20313.
Will Tweehuysen bij de N.W.B.
EVOLUTIE NAAR HET ABSTRACTE
ZETTE KRACHTIG DOOR
De affiche voor de portrettententoonstelling, die onlangs door het Leids
Kunst-Centrum werd georganiseerd, was een ontwerp van de jonge Leidse
schilder Will Tweehuysen en die affiche heeft in Leidse kringen het debat
over de moderne schilderkunst weer eens doen opleven. Er blijkt n.l. nog
steeds een groot aantal aanhangers van het impressionisme te zijn waar
onder merkwaardigerwijze vele jongeren die de abstraherende rich
tingen in de schilderkunst ondanks een inmiddels 70-jarige ontwikkeling
niet als kunst willen erkennen.
Intussen heeft zich reeds een reactie
ingezet in het artistieke leven zelf, zodat
een Will Tweehuysen zeker geen
derne" meer genoemd mag worden, al
zal de invloed van neo-impressionisme.
cubisme, expressionisme en hoe al die
-ismen verder ook mogen heten, nog ja
ren nodig hebben om de massa te berei
ken. Het is als met de golven, die eer
scheepsboeg verwekt: als het schip zelf
al meters verder is, komen de uitlopers
van zijn beweging eerst aan de oever
kanten aan Dat zovele intellectuele jon
geren, wat de kunst betreft, aan dt
oever blyven staan, is misschien eer
symptoom, het maakt het de jonge kun
stenaar in elk geval niet gemakkelijker.
Will Tweehuysen is met zijn abstra
herende manier van werken geen extra
vagante figuur. Zijn composities var
lijnen en kleuren waaraan het onder
werp ondergeschikt is gemaakt zijn
van een weldadige harmonie: de lij:
van een soms volmaakte spanning, de
kleuren nooit schreeuwend, maar v
gloeiend als edelstenen of gedempt als
de beelden uit onze herinnering.
Cézanne tracht hij de grote vorm vast
te houden met een sterke tendenz
het twee-dimensionale. Geestelijke
ties suggereert hij niet. Het genot, dat
een schilderij van Tweehuysen biedt,
ligt in de kleuren, de lijnen, het rhythme.
En dait is iets, dat een publiek, dat ge
wend is in een schilderij te gaan „wan
delen", moet leren waarderen.
In nieuwe omgeving.
Dat de Ned. Wetenschappelijke Boek
handel een gedeelte van het pand Bree-
straat 52 heeft ingericht als expositie-
Belangstelling voor de politiek in deze tijd
zeer noodzakelijk
CIRCULAIRE VAN DE LEIDSE ARJOS
Aan ongeveer 1000 jongeren in
stad, van verschillende kerkelijke rich
ting, heeft de A.R. jongeren-studieclub
gisteren een circulaire gezonden,
aandacht vraagt voor het probleem
de geringe belangstelling der jeugd
de politiek. Dit probleem is
Leiden ernstiger dan elders. Eigenlijk
op elk gebied een zekere ingezo
kenheid te bespeuren. Het lijkt wel.
Europa bevangen is door een geest v
onmacht en pessimisme.
Deze geest heeft ook de Christenen
besmet. Ouderen zowel als jonger
Velen zien niet of niet duidelijk mi
de relatie tussen geloof en politiek. De
ontkerstenende invloeden, die zich ook
het staatkundig en maatschappelijk
leven openbaren, wordwj slechts dooi
enkelen onderkend. W^ï komt
2£*
en staatkundige problemen m aanrakm:
maar de geestelijke achtergronden ziet
men niet meer. Hoe zou dit ook moge
lijk zijn zonder de minste politieke en
maatschappelijke scholing.
Een apathische houding ten opzichte
van het staatkundig leven past
Christen allerminst. Ook vandaag
hebben wij -de wereld iets te geven. Na
melijk: het getuigenis, dat alleen
Evangelie van Jezus Christus de
samenleving gezond kan maken.
Christus" verlossingswerk heel het leven
omvat en dat daarom Zijn Koningschap
universeel van aard is. Boven andert
lamidten zijin wij in Nederland bevoor
recht met een partijwezen, dat zich ba
seert op Gods Woord. Dit voorrecht legt
ons verplidh tongen op. Onze geestverwan
ten in het buitenland benijden ons. Zij
verwachten van ons iets. Laten wij .hun
verwachtingen niét beschamen. Laten
wij ons met vernieuwde activiteit en
met vereende krachten gieven aan de
Christelijke politieke arbeid. Zeker, het
voorbeeld van vele ouderen is teleur
stellend, maar dit doet niets af aan onze
verantwoordelijkheid. Wat we vandae:
nodiig hebben is: een enthousiaste aan
STAATK. GEREF. PARTIJ VER
GADERT
Voor de afd. Leiden van de S.GP
hoopt ds J. C. Ravenswaay Maandag
avond te 8 uur in „Rahobotb" een tijri-
rede te houden over: „Horen en doen".
Veertig jaar Cemsto
De N. V. Glazenwasserij Cemsto vier
de gisteren het 40-jarig bestaan. Ook de
Leidse afdeling. Het gebouw Papen-
gracht 7 c vlagde en gistermiddag werd
in ,,'t Raedthuys" een receptie gehouden
voor het personeel. Het feest werd daar
na in intieme kring voortgezet.
„Quisque suis viribus" schonk aan Leidens
gemeentebestuur een gedenkboom
Ter gelegenheid van zijn eeuwfeest
In 1941
3 het e
het oudste theologische dispuut, het col
legium „Quisque suis viribus". het le
venslicht aanschouwde. Het spreek;
vanzelf, dat tydens de oorlog geen her
denking kon plaats vinden. Kort na de
bevrijding echter werd dit eeuwfeest op
geleden, dat gastvrijheid. De planting verliep niet 2
vlot als men eerst verwachtte. Leden
het theologisch dispuut „FFF" hadden
namelyk kans gezien de boom vlak voor
de aanbieding te onderscheppen en kwa
men deze nu aan hun zusterdispuux
overhandigen. Dit dit enige consternatie
pak van de problemen. Wij moeten
in eigen kring samen gaan bezinnen op
wat het Evangelie in de situatie van
vandaag van ons vraagt. De ARJOS
biedt hiervoor de gelegenheid, Broodno
dig is het, dat wij ons gezamenlijk één
avond in de maand op bestudering vs
actuele politieke vraagstukken werpen.
Op Donderdag 27 October a.s„ 8 ui
belegt de A.R. kiesvereniging een b
eenkomst voor jongeren in de Jacoba-
zaal van „Den Burcht". Ds F. H.
Meyenfeldt van Noordwyk-Binnen hoopt
dan te spreken over het onderwerp „Spes
Patriae". Voorts zal mej. E. van Krim
pen, de A.R. fractieleidster in het Leids
Jeugdpariement, e®n opwekkingswoord
tot de dames richten.
Bollënkivekers voor het Haagse
Gerechtshof
Gisteren verscheen voor het Haagse
gerechtshof een groot aantal bollenkwe-
kers. De meesten waren door de politie
rechter of economische rechter vei
deekd wegens overtredingen van bepa
lingen, die voor de bolle nk wek er gelden.
Zo had J. C. de G. uit Leiden bloemen
uit zyn kwekerij verkocht hoewel hij
alleen in het bezit is van een vergun
ning voor het verhandelen van bollen
De G. was hiervoor veroordeeld tot f 6UQ
boete subs een maand hechtenis en een
waardelijke gevangenisstraf van 2
maanden met een proeftijd van twee jaar
uit Lisse afkomstige chauffeur II.
M. wilde het na de bevrijding in het
bollenivaik proberen. Wel was hij aan
het kweken gegaan, maar de daartoe
benodigde vergunningen bezat hij niet.
Een boete van f 1000 subs, drie maanden
hedhtenis was hiervan het gevolg. Ap
pellant voerde aan, dat hem een ver-
giunning was toegezegd. De president
merkte echter op, dat hij er dan op had
moeten wachten tot de vergunning zou
zijn afgekomen. De procureur-generaal
zag echter geen aanleiding voor een ver
andering van het vonnis en vroeg der
halve bevestiging hiervan.
W. J. van G eveneens uit Lisse, had
d een grotere oppervlakte bollen ge
kweekt. dan zijn vergunning toeliet.
Hem was een boete opgeiegd van f750
subs, twee maanden hechtenis en een
voorwaardelijke gevangenisstraf van
maanden met een proeftijd van
jaar. Ook in dit geval vroeg de
procureur-fiscaal bevestiging van hei
Rijnsburg
„D.A.W." vergaderde
De Ohr. korfbalclub „D.A.W" verga
derde gisteravond in „Concordia". De
voorzitter, de heer C. Zandbergen, kon
:ijn openingswoord getuigen van een
goede opkomst. De vereniging zal
't vervolg met drie twaalftallen in
het veld komen. De 'heer C. de Koning
verteidie bijzonderheden over de a.s
feestavond. Van de rondvraag maakten
velen gebruik.
Wethouder A. J. Jongeleen heeft de boom van „Quisque" in dank namens het
gemeentebestuur aanvaard. Maar nu nioet hy ook een deel van de planting
op zich nemen. Achter hem de voorzitter van het dispuut, de heer D. Tjalsma.
Foto N. van der Horst,
bescheiden wyze in intieme kring ge- met zich meebracht, behoeft geen br-
vierd- Maar gisteren, op de dag
ambtsaanvaarding van prof G. J. Sirks,
het dispuut, trad men nog
steeds ter gelegenheid van het 100-jarig
bestaan naar buiten.
Op de Groenhazengracht, bij het bor
relende water, werd namelyk aan hei
Leidse gemeentebestuur een gedenk
boom aangeboden. De praeses. de heer
Tjalsma. hield eerst een gezwollen
ir niettemin geestige rede, waarin hy
de gemeente Leiden dankte voor de
toog. De heer A. J Jongeleen, die bij
overhandigingen wel voor hetere vuren
heeft gestaan, dankte in een gemoede
lijke speech namens het gemeentebestuur
voor deze geste van „Quisque" en sprak
de hoop uit, dat de jeugd het geschon-
kene zal ontzien. Als slot van deze plech-
tigheid-in-studentikoze-geest klonk fors
het ,.Quisque"-lied. Vervolgens begaven
de leden zich naar het Academie-gebouw
om naar de nieuwe hoogleraar te luiste-
ruimte voor jonge kunstenaars, is
lofwaardig initiatief, dat behalve
tuurlijk de boekhandel zelf. die ei
„standing" niet op achteruit gaat
zeer zeker ook de kunstenaar ten goede
komt. Nu komt ook immers de nog afzij
dig staande intellectueel binnen het be-
reikl De man. die uren doorbrengt, bla
derend in de nieuwe uitgaven, welke
een boekenwinkel zo smakelijk weet
te stallen, maar geen half uurtje kan
den om naar de Lakenhal of de Boer-
haave-zaal te gaan! En Will Tweehuysen
is de eerste, die van de geboden gele
genheid profiteert.
Hij doet het met een serie grotendeels
nieuwe werken .olieverven, tekeningen
en gouaches, die een belangrijke stap
verder betekenen in de richting van dt
abstraherende compositie. Vooral duide
lijk wordt dit, als men het geëxposeerde
in de winkel vergelijkt met bijv
„interieur met kimono" indeetal,
dat een iets ouder werk is. Het meest
tekenend voor Tweehuysen op di
punt van zyn ontwikkeling is het „stil
leven met zwarte kan", een gedurfde
compositie in concentrische ronde lijnen
en zeer donkere kleuren purper, contras
terend tegen een even navrant als stra
lend blauw en geel. Minder opvallend
decoratief dan het er naast hangend stil
leven met de groene guitaar
meesterwerkje! is het een krachtige
belijdenis van een eigen principe, c
tuigend door zijn van alle franje
dane eerlijkheid.
De expositie werd gisteravond
opend door de wethouder van onder
wijs. de heer J. C. van Sehaik, die daar
bij de nadruk legde op de sociale kant
van het hier ondernomene. De heer M
Jonkman belichtte persoon en werk van
de schilder in een betoog, dat bedoeld
was als een verdediging: tegenover hen
vooral, die in de schilderkunst liever
..een andere logica" zien toegepast
Het welkomstwoord werd gesproken
door de directeur van de Ned. Weten
schappelijke Boekhandel, de heer J Ver-
t. De artistieke bloem versiering
van de hand van de heer C. Kriest
C. Th. R.
Leiderdorp
Predikbeurt
Ds A. G. Haring. Ned. Herv. predikant
(Geref. grondsl) te Lage Vuursche, hoopt
Donderdagavond 27 October om half 8
oor te gaan in de bediening des Woords
lokaal Lindelaan 12a.
De raad komt hedenavond, 6.45 uur.
spoedvergadering bijeen ter bespreking
an de bestrating van een deel van de
A chthovenerweg.
De toneelclub „Ons Genoegen" voert
hedenavond in het Dorpshuis, voor de
buurtverenging Doesbrug een blijspel
drie bedrijven.
Roelof arendsveen
Hevige brand in boerderij
Gistermorgen brak brand uut in dé'
boerderij van de veehouder A. Wijsman
in het Zuideinde onder de gemeens
Woubrugge. Door een defecte stoomketer
was er vuur gevallen in een houten at-
deling De vee- en paardenstal en dj
melkinrichting stonden spoedig in bob.
ter laaie. Het vuur werd sterk aan ge.
wakikerd door de wind. De brandiweet
van Roelofarendsveen kwam juist o;
tijd om het woonhuis voor brand te be
hoeden. De vlammen sloegen reeds bo.
ven de bomen uit tegen het woonhui*]
dat slechts twee meter van de vuurJ
haard was verwijderd. Met drie stralen:
slaagde de brandweer er na anderhalf
uur in het vuur meester te worden. Heil
nablussimigswerk vorderle veel tijd. Dj
sohade wordt voorlopig geschat op
f 25.000.
De burgemeester van Woubrugge heef:
zijn compliment gemaakt tegenover dd
burgemeester van Roelofarendsveen vooi
het snel en doortastend optreden va;
het brandweerpersoneel en in het bij}
zonder van zijn commandant, de hees
Th. Deen.
llillegom
Geen Zondagsschool.
In verband met de bediening van het;
Heilig Avondmaal in de Ned.-Herv. kerk,
norgen om half 11 kinderkerk wow
den gehouden in het gebouwtje. Er ij
dan geen Zondagsschool.
Koudeherh aan den Rijn
Burgerlijke stand.
GEBOREN: Betje d van M. Geerlof et
F P Grinwis; Maria A., d. van H H Did-'
den en A. Hogenes.
ONDERTROUWD: Hermpus C. JS.]
Kranenburg, 42 j., gesch. echtgenoot vat!
A. Bruné en Janna van Egmond, 30 j,
wed. van S. v. d. Leede.
AI oord wijk
De Zondagsdienst der huisartset
wordt waargenomen door dokter Smelt
Noord wij her hout
De Zondagsdienst der huisarts»
wordt waargenomen door dokter Wösten
Oegstgeest
Dokter en apotheek
De medische dienst wordt morgen1
waargenomen door dokter H. Vare
kamp. Geversstraat 45. tel. 21916; dj
dienst der apotheken door de Oegst-
geester apotheek, Wilhelminapark 8, teL
26274.
V oorschoten
Nieuwe raadsleden, van oudsher bekend
De raadsleden dr J. F. Sirks (V.V.D.)j
A. W. van Leeuwen (K.V.P.) hebben
als zodanig bedankt, blijkbaar om plaaiii
maken voor de heren drs H. A. Kort-
hals en G. Sohrama, die thams door dt
voorzitter van het stembureau benoemd
verklaard, nadat zij dit niet konden
ia de raadsverkiezing, omdat zij hun
geloofsbrieven niet op tijd hadden in
gediend.
De Zondagsdienst wordt waarge-
;n door dokter C Kuypers; Leidse-
weg 51 tel 520.
Prof. dr F. A. G. Keesing sprak te Leiden
voor „Nijverheid en Handel"
De heer J. J. Groen op gevoelvolle wijze herdacht
Het departement Leiden van de Ned
Maatschappij voor Nijverheid en Handel
gisteren in „Het Gulden Vlie
jaarvergadering bijeen. Op gevoelvolle
wijze herdacht de voorzitter, de heer
N. C. F. van Ginkel, het overlijden van
de heer J. J. Groen, die sinds November
1936 bestuurslid was.
Het aamtal leden en donateurs van het
departement is nog steeds groeiende
Men zie de cijfers: 1947: 93; 1948: 112 en
momenteel 127 Met verheuging meldde
ïcr., mr M. B. Vos, dit feit in zijn
jaarverslag. De penningmeester, de heer
H H. Tieleman, bracht het financieel
arslag uit.
In het bestuur werden herkozen de
heren N. C. F. van Ginkel, J van De
venter en P. Herfst. In de vacature-J.
J. Groen werd nog niet voorzien.
Na afloop van de vergadering volgde
;n lunch-bijeenkomst. waarbij als spre
ker optrad prof dr F A. G Keesing,
raadadviseur bij het ministerie van
Financiën.
Problemen van het inter
Europees betalingsverkeer.
zeer heldere wijze behandelde prof.
dr Keesing het onderwerp „Problemen
het inter-Europees betalingsver
keer." Hij begon met er op te wijzen, dat
dit gecompliceerde geval slechts de
grote lijnen op deze samenkomst behan
deld konden worden. Na de bevrijding
in 1945 hebben diverse landen hun
ternationale relaties dp handels-
financieel gebied geheel opnieuw n
ten opbouwqn. Daar was, aldus spr., veel
inzicht en beleid voor nodig. Het kon
niet op gelijke voet geschieden als vóór
de oorlog. Er is toen een oplossing
zocht en ook gevonden door het
bilateraal overleg. Het gevolg hiervan
:en complex van bilaterale handels
Chr. handelsreizigers hadden feest
Ernstig woord van de voorzitter
De Leidse Chr. handelsreizigers heb
ben gisteravond feest gevierd ter gele
genheid van hun jaarvergadering. De
bovenzaal van „De Harmonie"
naar dit deed aan de stemming mets
af. Het was een gezelligheidsfeest.
De heer D. van 't Zelfde, voorzitter,
opende. Hij wees op het belang van
ne vergadeimgen. Het wegblij
ik maar een gewoonte. Afzakken
gaat automatisch, maar klimmen i.c
trouw en activiteit kost inspanning
En inspanning is onze vereniging waard,
aldus de heer Van 't Zelfde.
De Chr. organisatie is een rijkdom.
Wij belijden, dat God zich ook met het
doodgewone leven wil bemoeien. Dit
geeft ons de verplichting ons in het!da
gelijkse leven te bemoeien met Hem.
Daar komen we nooit onderuit. Wij moe-
getuigen zijn van Jezus Christus. Dit
maakt ons leven wel moeilijker, maar
het wordt ook -rijk gezegend.
Na dit ernstige woord schakelde men
over op de vrolijke noot. Geraldini kwam
met een heel goed programma voor de
dag, waarmee hij de zaal echte vrolijk
heid wist te bezorgen. Twee leden van
de afdeling, t-w. een zanger en een ac
cordeonist. gaven hem af
rust. Deze avond was een
termezzo in het drukke zakelijkheidsle
ven der handelsreizigers. En de
zigheid der vrouwen bracht, na
dubbel feest.
Th. v. d. Oord Jr won ditmaal
van Jerry Bey
Een vierde beslissingsparty is nu
noodzakeiyk.
Weer is Jerry Bey er niet in geslaagd,
de „Ooms"-wisselbeker te bemachtigen-
n de derde beslissingsparty had hij aan
remise genoeg, maar Th. v. d. Oord Jr.
won en zo zal er nog een verlengstukje
aan de afvalwedstrijd komen.
De LSG-er speelde weer de Engelse
opening en kwam al spoedig beter te
staan. Evenals in de eerste beslissings-
partij kwam hy door goed spel twee
pionnen voor. maar ditmaal liet hij de
winst niet glippen. Bey moest capitu-
i en de stand wag
een nader te bepalen datum zal nu
vierde beslissingswedstrijd worden
gespeeld.
en betalingsovereenkomsten, dat in de
gegeven omstandigheden niet slecht
heeft gewerkt, doch niet ideaal was."
Toen de moeilijkheden toenamen,. be-<
legde men in 1947 te Parijs een bijeen
komst. waarop een monetair accoord tot
stand kwam tussen enkele Marshall-
landen, w.o. ook Nederland. De idee
werd geopperd, om met het bilaterale
stelsel te breken en het eerste verdrag
voor Europese compensatie kwam tot
sbnd. De bank voor internationale beta-
ngen te Basel werd als informatie-cen-
urn aangewezen. Later werden alle
Marshall-landen uitgenodigd tot dit ver
drag toe te treden en enkele landen
gaven ook aan deze invitatie gehoor.
Engeland hield zich echter afzijdig. De
resultaten waren alweer niet onbevre-:
digend, hoewel de compensatie-mogelijk-]
heden in de practijk nog gering waren..
De opgedane ervaringen waren echter
wel belangrijk Sindsdien zijn nog enkele!
accoorden (in 1948 en '49) bereikt.
Zeer uitvoerig weidde spr. vervolgen»
uit over de Marshall-hulp en tenslotte
bezag hij de recente devaluatie. De wijze,
waarop Engeland de devaluatie aankon
digde (per radio) vond hy niet juist
Vooraf had Engeland met andere landen
overleg moeten plegen. By dc nieuwe
koersbepalingen achtte spr. de betalings
verhoudingen nog even miserabel geor
ganiseerd. De gevolgen van de deva-,
luatie kon hij nog niet overzien. Nood
zakeiyk is het, dat men meer en meer tot
samenwerking op monetair gebied'komt
Er volgde op deze inleiding een ge
animeerde gedachtenwisseling.
VISSERIJ GOLFJES
Stilletjes. De Vrijdagmarkt was in
IJmuiden maar stil; het weer zit de
meeste trawlers dwars en slechts do
grootste laten zich niet ophouden. De
enige trawler, die er aain de markt was,
de Thorina (IJM 33) kwam met 1100
kisten vis en wat kleine kistjes harir.g
„dikke" besomming maken
Die kleine kistjes van 25 kilo brachten
door de bamk liefst elf gulden op en de
makreel was ook al duur, f 20 tot f 13.
komt de „Antje" lossen 300
kisten verse vis was haar wat sohreie
Voor haring zorgt de „Schoorl"
(IJM 39). die 1400 kisten, en de „Klaas
Wijker", die 1350 kisten haring aanvoer-
de. Natuurlijk was ook vanmorgen de
haring peperduur. Schuiten en kotters
lieten verstek gaan wegens het ruwe j
weer. Maandag wordt de Meda-n (IJM
57) thuis verwacht met makreel, varia
en harimig en de En Avant zal eveneens
d'ie dag markten. Als alles meeloopt, ko-
ook de Johannes Polderman (IJM
n de twee „verre-visserij-trawlers"
Claes Compaen en Simon de Danser i
huis. Dan zal Maan dagavond ver
moedelijk nog een tweetal Polen arri-
n niet in IJmvuiden, maar in Gdy-
De Lawico heeft 1300 kisten haring
onder dek en de Polesië doet het met j
1850 kisten plus 60 kisten kabeljauw en
karntje of 30 steurharing
t slecht.
NED. LEGERMUSEUM.
Verschenen is het jaarverslag 1948 van
het Ned. Legermuseum. Wij er
op Maandag terug te komen.
koolvis i
