Ilieuwe gfr tJtsrij t(fouranl
Amsterdam en het Gooi een uur lang
in het pikdonker
Wist U
WOENSDAG 19 OCTOBER 1949
BUREAUX: Hogewoerd 103.
Dir. en redactie: Tel. 20408. Abon
nementen: Tel. 22710. Advertentie
afdeling: Tel. 23375.
Postrekening: 58936.
ABONNEMENTEN: ƒ4.15 p. kwartaal;
ƒ1.35 per maand: 0.32 per week.
ADVERTENTIÊN0.18 per milimeter.
(Bij contract belangrijke korting).
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHR1STELIJK-NATIONAAL DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Staatoastfcf! Is gfieftteoea
tnyn hert In tegenspeel"
Dertigste jaargang No 7946
Als tijdens Hitler
Volkspolitie controleert
Zie pa&. 3
ALS IN DE OORLOGSJAREN
Ontploffing in electrische centrale oorzaak
van veel ongerief
Een ONTPLOFFING IN EEN TRANSFORMATOR heeft gisteravond van
kwart voor negen tot tien uur het grootste deel van Amsterdam en het
Gooi in het donker gehuld. Ook de beide Hllversumse zenders vielen uit. Trein
en tramverkeer ondervonden echter geen moeilijkheden. De oorzaak van de ex
plosie, die geen persoonlijke ongelukken heeft veroorzaakt, is onbekend.
Ook de radio zweeg
De ontploffing in een van de zes
transformatoren van de centrale aan de
Hoogte Kadijk te Amsterdam-Oost ver
oorzaakte om zestien minuten voor
negen een geweldige steekvlam, die tot
tegen de zoldering van de hal omhoog
schoot. Het isolatiebad van de trans
formator raakte in brand.
Duizenden liters olie brandden hevig.
Op dat ogenblik was alleen de schakel
bordwachter Bakker in de hal aanwezig,
maar hij wist ongedeerd naar buiten te
komen. Direct ging het alarmsignaal
werken en de brandweer rukte met groot
materiaal uit. Om kwart over negen had
zij het vuur bedwongen. De schade be
draagt enkele tienduizenden guldens.
Alle verbindingen met 50 kilovolt vie
len uit. Het gehele Gooi en van Amster
dam het woongebied van Zuid tot het
Leidseplein en het gebied van Oost rond
de centrale kwamen zonder stroom. Op
vele plaatsen daar buiten, zoals in Zaan
dam en in Amsterdam-Noord, was de
electriciteit slechts enkele seconden ge
stoord.
A.V.R.O.'s „Bonte Dinsdagavondtrein"
bleef staan en de K.R.O. moest met een
hoorspel stoppen. De zender Lopik riep
om de vijf minuten de storing om. Na
een half uur presenteerde de A.V.R.O.,
met behulp van een accu-batterij, een
gramofoonplatenprogramma.
Een toneeluitvoering in theater Gooi
land te Hilversum werd voortgezet bij
kaarslicht.
De radio kon om kwart voor tien weer
uitzenden en om vijf voor tien was over
al weer licht. De centrale doet nu name
lijk met vijf transformatoren wat zij
anders met zes deed. Het zal zeker een
maand duren voor de beschadigde instal
latie is hersteld, maar extra zuinigheid
met stroom achtte men nog niet nodig.
Ook de waarschuwingsseinen op de
Oranjesluizen en op de sluis bij Zeeburg
vielen uit. De schepen konden niet van
het IJsselmeer binnenkomen, maar de
Jan van Nieveen van een beurtdienst op
Lemmer kon in het donker naar buiten
worden geloodst.
De stations Muiderpoort en Amstel-
gtatión kwamen, in tegenstelling tot C.S.,
ook in het duister. De blokinstallaties
(beveiligingsinrichtingen), werden met
de hand bediend en de seinlichten wer
den op batterijen aangesloten.
Geen propaganda voor
Schreieders boek
„Hij zal aan ons geen geld verdienen"
De Nederlandse Boekverkopersbond
heeft zijn leden geadviseerd, geen recla
me te maken voor het boek van Schreie-
der „Het Englandspiel", dat binnenkort
zal verschijnen, en het ook niet te
etaleren.
Het bestuur is van mening dat de
boekverkopers er niet aan dienen mee te
werken, Schreieder geld te laten verdie
nen aan het volk, waartegen hij zoveel
kwaad heeft uitgericht. Wanneer om het
boek wordt gevraagd, wordt geadviseerd
het wel te verkopen, daar de boekhan
del in elk geval de klant ter wille moet
zijn.
Men verwacht dat het propaganda
materiaal, dat reeds hier en daar is ge-
etaleerd, op slag zal verdwijnen. Ruim
duizend van de 1400 handelaren zijn by
de bond aangesloten.
Tito verwacht actie aan de
grenzen
Maar. hy is niet bang
Maarschalk Tito heeft aan een cor
respondent van de „New York Post"
verklaard, dat een aanval van de Sow-
jet-Unie op Joegoslavië tot een derde
Wereldoorlog zal leiden. De Kominform
zal ongetwijfeld ernstige incH"- «n aar
de grenzen van Joegoslavië uitlokken er
in dat geval zal Tito zich onmiddellijk
wenden tot de Ver. Naties.
Voorts was Tito er van overtuigd, dat
Joegoslavië voorlopig een aanval zou
kunnen weerstaan.
ZUURKOOL WORDT GOEDKOPER.
De winikeliprijs van zuurkool is m.i.v.
Maandag verlaagd van 54 cent per kg tot
46 cent. Belangrijke hoeveelheden blijven
op die veilingen onverkocht, daar de
aanvoer te groot is voor de capaciteit der
fabrikanten. De afzet van zuurkool werd
ln September door het zachte weer
nadelig beïnvloed
ATTLEE VERKLAART ZICH NADER.
Maandag a.s. zal de Britse premier
Attlee een verklaring afleggen over de
financiële crisis, waarin Groot-Brittannië
tioh bevindt.
Notaris vervalste Zondagsrijbewijs
„Slechts een slordigheid"?
Tegen een notaris, die bij een controle
een vervalst bewijs toonde van onthef
fing van het Zondagsrijverbod, werd gis
termiddag voor de Arnhemse rechtbank
6 weken gevangenisstraf geëist.
De notaris, de 58-j. A. E van A., uit
Waardenburg, reed op Zondag 12 Juni
nabij Den Haag. De politie ontdekte dat
de oorspronkelijke datum was uitgewist
en er een andere voor in de plaats was
de datum enige malen te hebben ver-
gezet. De notaris gaf voor de rechter toe,
anderd. Hij was op een zakenreis, maar
daarvóór had hij driemaal voor zijn ge
noegen op Zondag gereden op hetzelfde
papier.
De verdediger noemde het slechts een
slordigheid. Het Zondagsrijverbod wordt
trouwens als een farce beschouwd.
Uitspraak over 14 dagen.
Schiphol krijgt stroom van de centrale
te Velsen en ondervond dus van de sto
ring geen hinder. Het Concertgebouw
gebruikte de noodverlichting, maar vele
andere vermakelijkheden en vergade
ringen vonden een ontijdig einde.
De schaatsliefhebbers, die in de Apol-
lohal een baantje trokken, werden on
aangenaam verrast. Met behulp, van
kaarsen kon zonder ongelukken de baan
worden ontruimd.
Wonder -boven wonder is geen enkel
verkeersongeluk gebeurd. Op straat was
het als in de donkerste oorlogsjaren.
Voetgangers schuifelden voetje voor
voetje en tastend door de straten. Hier
en daar flitsten zaklantaarns. Auto's,
motoren en fietsers reden langzamer
dan gewoonlijk, maar verspreidden licht
bundels, die in het donker ongewoon fel
en breed leken.
In de huiskamers werden kaarsen en
petroleumlampen opgestoken en verha
len over de bezettingstijd deden opgeld.
Groot was de opluchting allerwegen, toen
het licht weer opflitste en het leven zijn
normale gang hernam.
Oorzaak: kortsluiting
Nader wordt gemeld, dat de oorzaak
van de brand sluiting geweest is in de
transformator. Het herstel van de wik
kelingen kan zeer lang duren. Misschien
wel een jaar.
Gisteravond brak brand uit in de Electriciteitscentrale aan de Hoogte Kadijk
te Amsterdam, waardoor enkele stadswijken in het donker werden gehuld en
ook het Gooi zonder stroom kwam te zitten. Beide radiozenders vielen
Jenever wordt 2.- per liter
duurder
Daling van suiker- en bierprijs
beneden de verwachting
Ook de aanpassing- van accijnzen in
Berr>lux-verband is niet aan de invloed
van de devaluatie ontkomen. Op de con
ferentie in Luxemburg is thans besloten,
dat de accijns in ons land op gedistil
leerd per hectoliter niet van 320 tot
1 475, maar tot 596 zal stijgen. De
borrel zal hierdoor aanmerkelijk duur
der worden. Een kruik jenever van 38
procent zal in plaats van 6 pl.ra. 8
gaan kosten.
De verlaging op de accijns voor suiker
en bier zal minder vér kunnen gaan dan
onze regering in de desbetreffende wet
heeft voorzien.
Voor benzine zal het bedrag echter
et hoger worden dan voor de deva
luatie reeds werd voorgesteld, n.'I. van
14.67 tot 22 per 100 kg. In België
zal het benzinerecht op hetzelfde peil
blijven, doch de motorrijtuigenbelastin
gen worden verhoogd.
„TOVERZOLEN"
Een Haarlemmer, die onlangs
plastic schoenzolen heeft uitgevonden,
brengt de vinding thans op de markt.
Het goedje wordt in een blikje ver
kocht in stroperige vorm. Als men die
stroop uitsmeert op een leren zool en
laat drogen, wordt de zool buigzaam
en veerkrachtig als rubber. Het pro
duct heet „Toverzolen". Ook het bui
tenland heeft er interesse voor.
De radicaal René Mayer
kabinetsformateur
Partijgenoot Queuille heeft er
geen zin meer in
President Auriol heeft René Mayer,
ïx-minister van Financiën, verzocht, de
functie van kabinetsformateur te aan
vaarden. Echter gaf Mayer te kennen,
dat hij eerst nog zou trachten Henri
Queuille er toe te bewegen, in zijn plaats,
die taak op zien te nemen. Zowel hij als
Queuille behoren tot de Radicaal-Soc.
partij. Mayer verklaarde: „Ik voor mij
persoonlijk, acht er monsieur Queuille
veel meer geschikt voor dan ik.". Aange
zien René Maer zeer sterk vóór handha
ving van een coalitie-regering is, achtte
hij de vorming hiervan onmogelijk zon
der de hulp van de man, die langer dan
een jaar de leiding heeft gehad. Ondanks
de aandrang op Queuille uitgeoefend,
werd deze echter niet overtuigd. René
Mayer zal nu zelf trachten een regering
te vormen en zal President Auriol een
formeel .antwoord geven, zodra hij met
zijn besprekingen klaar is. Vermoedelijk
is dat morgen. Het ziet er dus naar
dat het weer een coalitie wordt var
cialisten. katholieke MRP-ers en de
dicaal-socialisten.
Voorzitter Bond Mobilisatie
slachtoffers in arrest
Lichtte P. de B. uit Drachten
zyn leden op?
De heer P. de B. uit Drachten, voor
zitter van de Ned. Bond van mobilisatie
slachtoffers 1914/1918, is dezer dagen ge
arresteerd. Een onderzoek naarldachten
over het financiële beheer, dat hjj voor
verschillende personen voert, heeft tot
deze arrestatie geleid. Ook zou hij cliën
ten, die hy van advies heeft gediend,
hebben gedwongen tegen een hoge con
tributie levenslang lid te worden van de
Stichting „De Nederlandse Soldaat",
h(j beheerder was.
STALIN KRIJGT VLIEGTUIG VOOR
ZIJN VERJAARDAG.
De arbeiders van de Praagse vliegtuig-
fabieken zyn van plan Stalin voor
70ste veirjaardag een vliegtuig cadeau te
doen. Zy zui en zelf de kosten van
materiaal betalen en de machine
overuren bouwen.
Souvereiniteitsoverdracht
vóór Nieuwjaar
De speciale correspondent van A.N.P
verneemt, dat de Nederlandse regering
alles in het werk zal stellen om de
souvereiniteit tussen het midden en het
einde van December over te dragen. In
het memorandum van 22 Juni j.l. wordt
trouwens verklaard, dat de ratificatie
der op de Ronde-Tafel-Conferentie te
sluiten overeenkomsten binnen zes we
ken moet geschieden zodat de souve
reiniteit voor het eind van 1949 kan
Prinses Wilhelmina schenkt
Rotterdam een beeld
Prinses Wilhelminaheeft de Rotter
damse beeldhouwster Hank Hans opge
dragen een beeld te ontwerpen als ge
schenk voor Rotterdam. Het gipsmodel,
de figuur van David, die de ongelijke
trijd symboliseert, waarin de zwakkere
zegeviert, is thans gereed. Het beeld in
ner wordt vermoèdelijk 5 Mei in de
van het stadhuis aan de Coolsingel
onthuld.
Auto slipte en botste tegen
boom: 2 doden
Gisteravond reed een personenauto
met grote snelheid langs de Waalhaven
Potterdam naar Pernis. De wagen
slipte en botste tegen een boom. De
beide inzittenden werden uit de auto ge
vingerd. Een van hen, de 52-j. kapper
L. D. Andeweg uit Pernis. was op slag
dood. De bestuurder, de 40-j. aannemer
Verschoor, eveneens uit Pernis, is
enige uren later aan een schedelbasis-
fractuur overleden. De auto werd vol
komen vernield. Men; wijt het ongeluk
de grote snelheid.
Opnieuw levenslang geëist tegen
Douwe Capelle
Tegen de 39-jarige ex-rechercheur van
het bureau Joodse Zaken te Amsterdam.
Douwe Capelle, werd gisteren in de
oortgezette zitting van het Amsterdamse
B.G. levenslang geëist. Hij is reeds ia
Leeuwarden tot die straf veroordeeld,
doch de Raad van Cassatie had deze zaak
aar Amsterdam verwezen.
Capelle werkte nauw samen met de
inmiddels terechtgestelde Kaper en
Schaap en opereerde na Dolle Dinsdag
vanuit het Groningse Scholtenshuis.
De verdediger, mr v. d. Does, bracht
raar voren, dat hij dezer dagen tijdens
een besloten filmvoorstelling by razzia's
op Joodse landgenoten vele politieman-
zag meehelpen, die thans nog hoge
functies bij de politie vervullen Uit
spraak op 1 November.
Mr N. E. H. van Esveld, voorz. van
de Raad van Arbeid te Dordrecht, is
1 November als zodanig benoemd
Ernstige spanning breidt zich over
geheel Java uit
Sinds enige weken is het schieten weer begonnen
Naar aanleiding van het telegram uit Batavia, dat volgens betrouwbare bronnen
gevechten zyn uitgebroken in Oost-Java ep de tegenspraak daarvan door de
officiële regeringswoordvoerder te Batavia, vernemen wy, dat het bericht in die
vorm overdreven is, maar dat er geen aanleiding is tot geruststellende verzeke
ringen, want de toestand is ernstig en gespannen.
Er is nog geen sprake van een plot
selinge overgang van een vredes- in een
oorlogstoestand, maar wel van een ern
stige ontwikkeling uit een toestand, die
nooit vrede is geweest.
Wezen de berichten der laatste weken
er op, dat de republikeinen na maanden
van voorbereiding een nieuwe tactiek
hadden aangenomen, waarby zy zonder
schieten infiltrerend onze posten inkap
selden, patrouilles onmogeiyk maakten,
de bevolking door terreur dwongen tot
aanvaarding van schaduwbesturen, de
steden omsingelden en vervolgens bin
nendrongen, thans is er een nieuw ver-
schynsel bygekomen: Het schieten is
nameiyk weer begonnen. Niet nu, maar
reeds sinds een week of drie, niet alleen
in Oost-Java, maar op het gehele eiland.
De byzondere aandacht, die er aan
Oost-Java wordt geschonken mag niet
de indruk wekken, dat het elders minder
ernstig zou zon. Overal op Java ziet men
Verenigingen en clubs onder eigen leiders
in Nationale Reserve
Militaire verdediging voor vitale bedrijven uit personeel
De vitale hedryven in Nederland
ten een innerlyke militaire vorm krügen
en wel met een organisatie van eigen
mensen, gecommandeerd door degenen,
die ook in het dageiykse leven leiding
geven.
De nationale reserve zal trachten om
bestaande maatschappelijke groeperingen,
ontspanningsverenigingen en clubs by de
rijwillige burgerlyke verdediging in te
schakelen, zoals ruiterverenigingen, roei
clubs e.d.
De natuurlyke leiders van het volk
moeten ook de leiders zijn in de natio
nale reserve. Dit is de stelregel, die ko
lonel J. Termaten en zijn staf thans voor
ogen houden. Hiermee is een nieuwe
koers ingeslagen. De wervingsactie richt
zich niet meer op individuen. Men wendt
zich thans tot de leidende figuren in de
gemeenschap, om door hen grotere groe
pen te bereiken. Vitale bedrijven, als
PTT., Spoorwegen en Mynen moeten in
igen gelederen stryden tegen de „vyfde
colonne".
De resultaten van de nieuwe geest, zo
vertelde kol. Termaten aan het A.N.P,
zijn niet direct aanwijsbaar. Het begrip
„strijdbare burgers" kan eerst langzaam
in alle lagen der bevolking doordringen.
Daarbij rekent men ook op de steun van
de vrouwenorganisaties. Overal in den
lande wordt actie ontplooid. Rond de
jaarwisseling zullen nogmaals 6000 vrij
willigers een opleiding krygen. Thans
zijn er 9000. Over enkele jaren hoopt
men zo 75.000 man te hebben geoefend.
Er zijn plannen om zowel by dag als bij
nacht te oefenen.
Tegen 1 November zullen het secreta
riaat van Steun Wettig Gezag en de
werkstaf van de nationale reserve samen
een pand in Utrecht betrekken. Ook deze
werkstaf is iets nieuws. Kol. Termaten
DAT A. Schipper, gem.secr. van Ouwer-
kerk, is benoemd tot burgemeester van
Kattendyke en mr G. F. Lunsingh
Tonckens, hoofd bureau Juridische Za
ken van het 4e Militaire gewest te Gro
ningen, tót burgemeester van Renesse.
DAT jhr G. A. van Nispen, oud-burg.
van Winterswijk, 81 j. oud, in Arnhem
is overleden.
DAT het echtpaar A. van GalenVan
Dalen te Oss gisteren 60 j. was getrouwd
DAT de Ned. Reisver. op 23 October
in La Roche een gedenksteen zal aan
bieden aan de Kon. Touring Club van
België ter herinnering aan het winter-
offerftief van Von Rundstedt in 1944, het
welk daar tot staan kwam
DAT de aanleg van de asphaltbetonweg
MetslawierDokkumer Nieuwezijlen is
gegund aan de laagste inschryfster, dc
Mij Wegenbouw te Utrecht, voor f 992.00Ó.
DAT het nieuwe koelhuis aan de Markt
te Dinteloord morgen zal worden ge
opend.
DAT minister v. d. Brink op 28 Octo
ber de nieuwe watergasfabriek op het
stikstofbindingsbedrijf der Staatsmynen
zal openen.
r J. J. A. v. d. Putt te Eindho-
vac.-mr J. Drost is benoemd
van de Nëd. advocatenver-
op 10 December een congres zal beleg
gen, gewijd aan de toekomstige ontwik
keling der vacantie-verblyfsgelegenheid.
DAT de advocaat mr J. H. Worst te
Amsterdam in Zwolle is overleden.
DAT G. Hamer, beherend vennoot van
de chemicaliën- im- en exportmy te
Amsterdam is overleden.
DAT mr B. R. Canneman (P.v.d.A.),
chef 3e afd. der prov. griffie van Drente
en geboren in Den Haag, is benoemd tot
burgemeester van Hoorn.
DAT toeristen deze zomer voor 50 rnil-
lioen gulden aan deviezen Nederland
hebben binnengebracht, d.w.z. 20 mil-
lioen meer dan de Ned. Bank had ge
raamd.
DAT de gemeenteraad van Wagenin-
gen besloot tot aankoop van de villa
Vada voor 40.000 om tot politiebureau
om te laten bouwen.
DAT mr J. H. Hoeffelman, adv.-gen.
bij het Leeuwarder Hof, in gelijke func
tie is benoemd te Amsterdam.
DAT als zevende tydschrift van de
ANWB de Motorkampioen is verschenen.
heeft die opgebouwd uit zijn eigen men
sen. militairen, maar ook vertegenwoor
digers van de kerken, weerbaarheids-
corpsen e.d.
Meer dan duizend doden bij
wolkbreuken in Guatemala
Verkeer zal maandenlang
ontwricht zyn
De Middenamerikaanse staat Guate
mala, waar het klimaat normaal reeds
zeer regenryk is, is de laatste weken
geteisterd door zware wolkbreuken. By
iverstromingen, die de regen ver
oorzaakte, zyn meer dan duizend per
sonen om het leven gekomen, terwyi
70.000 mensen dakloos werden. Verkeers-
spoorwegen kwamen onder water te
staan. Verschillende steden werden van
de buitenwereld afgesloten en aan de
oogst werd grote schade aangericht. Een
groot voedseltekort dreigt. De meeste
slachtoffers vielen by het instorten der
lemen huizen. De regering van Guate
mala heeft het Amerikaanse departe
ment van Buitenlandse Zaken van deze
natuurramp op de hoogte gebracht en
hulp verzocht. De V.S. hebben reeds
amphibie-vliegtuig gezonden, o.a.
26 Amerikaanse touristen uit hun
isolement te verlossen. Verwacht wordt,
dat maandenlang het reizen onmogeiyk
zal zyn. De schade wordt geraamd op
14,5 millioen dollars. Guatemala zal zich
ook tot het Internationale Rode Kruis
wenden om hulp.
Noors parlement nu geheel
zonder communisten
Noorwegen is nu het enige Westeuro-
oese land. waar geen communisten zit
ting in het parlement hebben. By her
telling van de stemmen in het Noorde-
Uikse stadje Hedmark is gebleken, dat
51 stemmen, die op de socialisten waren
uitgebracht, abusievelyk als communis
tische stemmen waren berekend. Dit ge
ringe aantal was genoeg om de voor
zitter der communistische fractie, Loev-
üen. niet meer naar het Storting te doen
terugkeren. Hij zou de enige geweest
zyn van de elf communisten, die een
zetel hadden in het vorige parlement.
De definitieve uitslag van de Noorse ver
kiezingen is (met de oude cyfers tussen
haakjes): socialisten 85 zetels (76); con
servatieven 23 (25); liberalen 21 (20);
boerenparty 12 (10); Christelllke Volks
party 9 (8) en communisten 0 (11).
Bloembollen-belofte na 10 jaar
ingelost
Tien jaar geleden beloofde dr Anton
Philips by de ingebruikneming van een
nieuwe fabriek in Blackburn (Engeland),
dat de stad een zending Nederlandse
bloembollen zou ontvangen. Door de
oorlog werd deze belofte niet nage
komen en Blackburn was het ook vry-
wel vergeten. Maar deze week is het
geschenk eindelijk aangekomen. Keurig
verpakt in zes kisten. De burgemeester
heeft de bloembollen gisteren in ont
vangst genomen van de heer C. de Wit.
directeur der Philips fabrieken in Black
burn.
Brand in Centrale
„olielamp halen!"
Pa op de tast
houdt lucifer vast.
Rietje gaat blèren
Ma naar de serre
hoe ze ook tuurt
Geen licht in de buurt
Pa weer de trap af
Grap is er rap af
lamp in de hand
Oliepit brandt....
Echtscheidingen
het verschynsel, dat de beschietingen
de slachtoffers toenemen. Dit is een
ontwikkeling, die zich niet plotseling
voltrekt, maar zich geleideiyk voort-
Men moet zich door woorden als divi
sies, brigades, bataljons, generaals en
kolonels niet laten misleiden. Men zou
dan uit het oog verliezen hoe beperkt
het gezag der hoge officieren is, hoe on
samenhangend en over een reusachtig
dikwyis moeilyk terrein verspreid, die
zogenaamde eenheden zyn.
Dit heeft ten gevolge, dat een ver
andering ten kwade niet licht plotseling
zal komen, maar dat het van kwaad tot
erger gaat, is duideiyk.
En dat de toestand hoogst ernstig is,
biykt werkeiyk niet alleen uit de drei
gende taal van de sultan van Djokja,
ook uit de ministeriële beraad
slagingen in Den Haag en Djokja. de
van een hoog Amerikaans ambte
van Batavia naar de republikeinse
hoofdstad.
Verklaring van Ir Soekarno.
Ir Soekarno heeft de republikeinse de
legatie ter R.T.C. ervan in kennis gesteld,
dat hij al het mogelijke zal doen
bestaande moeilijkheden met betit„^...&. -
tot do militaire toestand op Java uit de K™»"!»™"»»» Elizabeth ook hierom-
weg te ruimen, aldus verneemt de spe
ciale correspondent van A.N.P. in toon
aangevende kringen der republikeinse
delegatie. Men was in die kringen minder
pessimistisch dan de sultan van Djokja.
A.P. meldt, dat volgens de Unci zowel
de Nederlanders als de republikeinen in
Oost-Java contactposten instellen, ter
voorkoming van vyandelykheden.
Incidenten in West-Java.
Aneta meldt dat naar de militaire
woordvoerder te Batavia hedenmorgen 5
(Nederlandse tijd) zeide, de laatste
ar geen incidenten waren gerappor
teerd, doch wel koude infiltratie. Niets
wyst volgens hem op oplaaiing van de
guerilla. Incidenten bezuiden Cheribon en
Buitenzorg tonen, dat niet alleen Oost-
Java de aandacht vraagt, zeide hy. Op de
tweede plaats sneuvelden 10 tegenstan
ders en werden 17 gevangen genomen.
Wij hadden geen verliezen.
De waarnemende republikeinse minis
ter van voorlichting zeide tegen Aneta:
„De regering heeft de nodige maatregelen
genomen en zal niet toelaten, dat de leden
haar strydkrachten, alsmede de
civiele ambtenaren in het byzonder in
Oost-Java achterna gejaagd en gevangen
genomen om tenslotte vernietigd te wor
den". Hy sprak van sabotage door het
lagere Nederlands-Indonesisch bestuur.
De Nederlanders hebben volgens hem niet
het minste begrip van de toestand, het
geen blijkt uit de verklaring van de
Nederlandse militaire woordvoerder, die
„berichten lanceerde volgens welke de
bestaande spanning loos alarm was".
Het bezoek van de Amerikaanse con
sul-generaal Beam en zyn adviseur Glenn
Ahbey staat' nu in Batavia in het brand
punt der belangstelling.
Surinaams avontuur van
mr d'Ailly
Amsterdams burgemeester mr A J.
d'Ailly heeft ondervonden, wat het be
tekent om door het binnenland van
Suriname te reizen, toen hy naar
Niokerie vertrok om er niet aan ie
komen. Zaterdag was hy in een motor
boot vertrokken en pas Maandagavond
kwam hij in Paramaribo terug, daar een
omgevallen woudreus de smalle rivier
Arrawarra versperd had, zodat verder
reizen onmogelijk was.
Er is in Engeland enig opzien ge-
wekt. doordat Kroonprinses Elizabeth
publiekelijk het euvel van het grote
aantal echtscheidingen heeft aangeroerd.
Sinds jaren had enig lid van het ko-
ninklyk huis zich niet zo krachtig in het
cpenbaar uitgesproken.
Het is met de ellende op dit gebied
ook wel ver gekomen. Ellende die zich
vooral uitstrekt naar de uiteengevallen
gezinnen. Want het gezin is het, dat
steeds in het verdriet wordt meegesleept
en de kinderen zijn als regel de meest
beklagenswaardige slachtoffers.
Onlangs lazen we de uitspraak, dat
men in een land als Amerika, meer be
vreesd diende te zyn voor de echtschei
dingen dan voor de verbreiding van het
communisme. Zulk een uitspraak is wel
in staat om iemand aan het nadenken
te brengen. Wat baat er tenslotte stryd
tegen een verschynsel als het commu
nisme. wanneer men heel het leven niet
terugbrengt onder de gehoorzaamheid
•etten en normen welke van
oen om ae Godswege daarvoor zijn gegeven?
betrekkin" Wi-> achten het bÜ uitstek verblydend.
aat Kroonprinses Elizabeth ook hierom
trent haar zienswijze niet in het on
zekere heeft gelaten. Zy drong er bij de
Engelse moeders op aan. haar kinderen
op te voeden in Christelijke geest. Zy
bond de moeders op het hart, in eigen
leven het Christendom tot uiting te doen
komen en zo haar kinderen tot een voor
beeld te zijn.
land wordt deze week een ge-
zinsweek gehouden. Het wil ons voor
komen, dat de Engelse Kroonprinses
onwetend wellicht voor het welslagen
van deze gezinsweek, een bijdrage heeft
geleverd, waarvoor ons volk alleen maar
dankbaar kan zijn.
WEERBERICHT
Koeler
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Voor de Waddeneilanden en de kustge
bieden van Friesland, Holland en Zee
land: Matige tot krachtige Zuid-Weste
lijke wind Wisselend bewolkt met en
kele regenbuien. Iets koeler. Voor het
overige gedeelte van het land: Vannacht
vrij koud en overwegend droog met een
matige tot zwakke wind uit Zuidelyke
richtingen. Morgen overdag wisselend
bewolkt met enkele verspreid optreden
de regenbuien en iets koeler dan van
daag. (Opgemaakt te 10 uur).
ZON EN MAAN.
Donderdag 20 October: Zon op 7.12.
onder 17.37; maan op 4.56, onder 17.04
uur. 21 October N.M.
Nationale Reserve
Het gaat met de Nationale Reserve
nu langzamerhand wel iets beter
maar nog lang niet goed genoeg.
Wat hier op het spel staat, de bescher
ming van onze vaderlandse democratie,
ook tegen een mogelyke vijfde colonne
is waarlyk te belangrijk dan dat met het
tot dusverre bereikte ook maar enigs
zins kan worden volstaan.
Zoals men elders in ons blad kan lezen,
zal thans getracht worden aan de Natio
nale Reserve een grote uitbreiding te
geven door inschakeling van allerlei be
staande organisaties en verenigingen.
Daar zit stellig iets in.
De Nederlandse burger is nu eenmaal
iemand die zich gaarne organiseert- Er
is in ons goede land een overvloed aan
verenigingen op velerlei gebied en
mocht men er in slagen, in een groot
aantal organisaties belangstelling te
wekken voor het nationale instituut, dan
zit hierin stellig perspectief. Velen niel-
den zich nu eenmaal vlugger in vereni
gingsverband dan persoonlyk aan.
Maar dan moet men er op blijven toe
zien. dat deze nationale instelling ook
waarlyk nationaal wordt en nationaal
blijft. Zy mag niet worden opgebouwd
uit een veelheid van verenigingen zon
der meer, maar daarbij en daarbovenuit
moet het nationaal karakter een sterk
accent krijgen. Ja het beslissende ele
ment worden. Want het gaat niet om wat
verdeelt, maar om wat verenigt
Dan is het ook van belang, dat
zoals de plannen nu luiden vitale be
drijven een eigen plaats krijgen in deze
vorm van landsverdediging. Daarby wil
men in het byzonder met de leiding be
lasten diegenen die ook reeds in het da
gelijkse leven leiding geven, in het al
gemeen is er voor deze gedaohte veel tt
zeggen. Maar het zal een regel blijken
te zyn, die ook aan de uitzonderingen,
welke er op gemaakt dienen te worde»,
zyn kracht ontleent Wie garandeen bij
voorbeeld, dat in alle gevallen een be
drijfsleider de aangewezene is om bU
de taken welke men in het raam van
dit nationale instituut te vervullen heeft,
leiding te geven?
Wanneer het op deze dingen aankomt
moet een bedryfsleider soms wijken voor
een man, die in het bedryfsleven mis
schien op de onderste plaats staat. Ieder
die iets van militaire zaken weet kan
daarvan getuigen, evenals wie zich de
gang van zaken in het verzet herinnert.
Wy wachten het nieuwe verloop van
zaken met grote belangstelling af. In d«
nieuwe plannen schuilen goede gedach
ten. Maar de uitvoering ervan zal van
even zo grote betekenis blyken.