Jiirume £citort)c lilouranl Ook Polen en Hongarije verbreken de banden met Tito Wist U ZATERDAG 1 OCTOBER 1949 BUREAUX: Hogewoerd 103. Dir. en redactie Tel. 20408. Abonne menten TeL 22710. Advertentieafd. Tel. 23375. Postrekening 68036. ABONNEMENTEN: 4.15 p. kwartaal; 1.35 per maand; 0.32 per week. ADVERTENT1ËN: 0.18 per mlllmeter (BjJ contract belangrijke korting). Dertigste jaargang No 7932 DIRECTIE: F. DIEMER. CHRIS TELIJK-NA HON A A L DAGBLAD Voor Leiden en Omstreken „Stantvastfcft Is Qfrebfeoen tnyn bert ia tcgtjenspoct" Englundspiel: Ramp mogelijk door verraderlijke hulp Zie pag. 3 De Kominform volgt Moskou Joegoslavië zal het geschil niet voor de Verenigde Naties brengen Maarschalk Tito is thans voortdurend het object van de caricatuur. Russische bladen als de „Pravda" en „Izwestia" hebben hem afgebeeld als een baby, die door Bevin geknuffeld wordt en als een papegaai die om Amerikaanse dollars krauwt. De Russische nota, waarbü bet vriendschapsverdrag met Joegoslavië werd opgezegd, werd op zeer opvallende wijze afgedrukt. Het Joegoslavische partyblad „Borba" verklaarde, dat Rusland internationale verdragen als niet meer dan „vodjes papier" beschouwt. Na Rusland en Hongarije heeft ook Po- doen, om de staking van de Hongaarse len het verdrag van wederzijdse bijstand me'. Joegoslavië opgezegd. De Joegosla vische gezantschappen te Warschau er Boedapest ontvingen desbetreffende no ta's. Polen heeft tegelijkertijd de onmid dellijke terugroeping geëist van acht le den der Joegoslavische legatie te War schau, terwijl in de Poolse nota tevens wordt geeist. dat de Joegoslavische lega tie alle vijandige activiteit ten aanzier van Polen zal staken Ook in de Poolse en Hongaarse nota's wordt er de nadruk op gelegd, dat Tito de verdragen met voeten heeft getreden en o.a. een samen zwering probeerde op touw te zetten, ten einde de Hongaarse regering 'en val te brengen. De ambassadeurs van Hongarije en Polen hebben reeds hun koffertje ge pakt en Belgrado verlaten. De Hongaarse legatie is tot nader order gesloten. Van alle diplomatieke vertegenwoordigers der Kominform-landen is thans nog slechts de Roemeense gezant in de Joegbslavi- •che hoofdstad gebleven. Voorts verluidt, dat Joegoslavië de Ver. Naties niet zal mengen in he', geschil met Rusland, thans zijn dienaangaande te Lake Success zekere instructies ontvangen. Volgens A. P. zou Engeland bereid zijn stappen te Staking in de Amerikaanse staalindustrie begonnen Hierbij zijn een half millioen arbeiders betrokken Philip Murray, president van de Bond van Amerikaanse Metaalbewerkers, heeft gisteravond aan 528.000 leden van de bondi bevel gegeven, 1 minuut na middernacht in staking te gaan. Dit bevei werd telegrafisch naar 53 grote staal- maatschappijen verzonden, nadat de arbeiders-vertegenwoordigers een confe rentie met de negerings-bemiddelaars hadden "afgebroken. Het Witte Huis zoii niet van zins zijn, verder bij het staal- conflict te interveniëren. Zes-en-twintig Tsjechische priesters gearresteerd In het Tsjechoslowaakse district Pilsen Eijn veertien Rooms-Katholieke priesters en in Karlsbad 12 priesters gearresteerd. Zij zouden tegen de communistische rege ring hebben samengespannen. FRANCO NAAR PORTUGAL? Generaal Franco zal in October het 6paanse buurland Portugal bezoeken. Het gaat om een beleefdheidsvisite. Vierhonderd Russen vluchtten naar Ierland Met eeu voormalig Brits landingsvaar tuig, da.t slechts 50 passagiers mag ver voeren, zijn gisteren niet minder dan 400 vluchtelingen uit de Sowjet-Unie te Cork in Ierland aangekomen. Aan boord was nog slechts voor drie dagen mondvoor raad. De vluchtelingen verdrongen zich langs de reling van het 580 ton metende •ohip en zij verslonden de broden, die aan boord gegooid werden door de inwo ners van Cork. Zondag jl. is de boot, Bonder vegunning van de Zweedse auto riteiten uit Gothenburg vertrokken, na enkele maanden gewacht te hebben op een vergunning om zee te kiezen. Een Zweeds kustvaartuig trachtte nog het vaartuig te doen terugkeren. De vluch telingen willen naar Halifax in Canad; Varen. Zal het Franse kabinet aftreden? Nog steeds geen overeenstemming. Het Franse kabinet bereikte nog geen evereenstemmin-g over de kwestie lonen en prijzen, in verband me' devaluatie. Vanmiddag zou het opnieuw vergaderen en naar Reuter meldt, zal het eventueel aftreden als geen compro mis-oplossing kan1 worden bereikt. De atoombomspionnage in Amerika Prof. Weinberg ontkent. herstelbetalingen aan Joegosl; gelen. Joegoslavië beweert, dat het krach tens het vredesverdrag 70 millioen dollar aan herstelbetalingen van Hongarije moes', ontvangen- Waarsohijnlijk zullen de Ver. Staten het Britse voorbeeld vol gen en als Rusland weigert aan een rege ling deel te nemen, kan het geschil naar de Ver. Naties worden verwezen. Ook Roemenië breekt met Zuidslavië Te Boekarest verluidt, dat óók Roe- enië het verdrag met Joegoslavië zal opzeggen. De Prins met de Karei Doorman naar de West Smaldeel oorlogsschepen vertrekt 2 Januari. Prins Bernhard zal de al eerder aan gekondigde reis naar de Antillen en Suriname maken met een smaldeel oorlogsschepen. Hij zal in Rotterdam in schepen aan boord van de Karei Door man; tot Curagao blijft hij aan boord van dit schip- Het bezoek aan de kleii Antillen zal worden gebracht aan boord van de kruiser Jacob van Heemskerck en de overtooht naar Suriname geschiedt per vliegtuig. Het smaldeel vertrekt op 2 Januari. EXPORT VAN EIEREN: TWEE PER KIP Het aantal eieren, dat in de periode van 25 September tot 22 October vooi export moet worden ingeleverd, is vast gesteld op 2 stuks per kip. Man gedood toen hij bezig was lijm te koken Vermoedelijk door een gasontploffing is de 26-j. Van L„ brandweerman u" Philips, in zijn hips te Eindhoven or leven gekomen, terwijl zijn vrouw ernstig werd gewond. De man was in de keuken bezig op een gasfornuis een pot lijm de kook te brengen Een ontploffing sloeg de deur uit de keuken en verbrijzelde de gehele inventaris. De man kreeg een gapende wonde aan de hals en overleed korte tijd later. MINISTER SCHOKKING VERTROK NAAR AMERIKA. Minister Sohokking is gisteravond van Schiphol naar New York vertrokken, vergezeld van de generaal-majoor P. Doorman. Lijk van man aangespoeld bij 's-Gravenzande Op het strand bij 's-Gravenzande is gistermiddag 3 uur het stoffelijk i schot van een naar schatting 35-jarige man aangespoeld. Tekenen van geweld of misdaad waren niet aanwezig. Heden middag stond de politie nog steeds voor een raadsel. De man is vermoedelijk IVfe tot 3 dagen geleden verdronken, kort nadat hij naar de kapper was geweest om zijn haar te laten knippen. Zijn haar was donkerblond en hij had het achter over gekamd. Zijn donkere baard i: waarschijnlijk drie dagen oud. De man was gekleed in een zwart gestreept cos- tuum dat van binnen aan de linkerzijde met een zwarte lap was versteld. Hij droeg een grijze wollen pantalon, dito sokken, lage zwarte schoenen ver moedelijk maat 46, een blauw gestreept overhemd met los boord en een rood gestreepte das met witte ruitjes. Op zijn zakdoek stonden de initialen J. D. Italië zal niet devalueren De lire krijgt een vrije koers- Radio Rome meldt, dat, naar de Italiaanse minister van financiën, Giuseppe Pelle, in het parlement mede deelde, Italië niet zal devalueren. „De lire is gezond genoeg, dat men vertrou wen kan op de vrije marktnotering" zeide de minister. Op 30 Juni jl. was d( goudvoorraad 108.614 kg, doch thans i: deze dank zij een overeenkomst me Amerika, waarbij voor 35 dollar per ounce goud' gekocht werd', meer dan ver dubbeld tot 225.000 kg, zodat de bank- biljettenom-loop voor 17 procent ge dekt is. De communist Togliatti stelde voor, dat de grote monopolistische industrieën zouden worden genationaliseerd en de handel met Oost-Europa uitgebreid, doch zijn voorstel werd verworpen, terwijl de regeringspolitiek werd goedgekeurd. België opent zijn deur voor de handel De Belgische minister van economische zaken heeft bekend gemaakt, dat 68 pro cent van de Belgische invoer thans wordt vrij gemaakt van de beperkingen. De Belgisohe regering heeft bij de Organi satie voor de Europese Economische Sa menwerking een lijst ingediend van alle goederen, d'ie onder deze vrijstelling val len. Voor het overige deel van zijn in- voer is" België bereid, door wederkerige onderhandelingen nieuwe vrijstellingen te verlenen. minister was teleungesteld Engelands besluit om België niet op te nemen onder de landen, welke vrijstel lingen voor de invoer ontvangen. TIMMERMAN VIEL DOOR ZWAKKE PLEK IN DAK Op de scheepswerf Gebrs. Suurmeye te Foxhol viel de timmerman Jansen ui*. Hoogezand door een zwakke plek in he' 7 m hoge dak van een loods. Hij kwam op ijzeren platen terecht en is later over- Bondsdag verzoekt geallieerden de ontmanteling stop te zetten Wordt Berlijn de twaalfde staat in de Republiek West-Duitsland ervaart de „ontmanteling" blijkbaar als een soort van wraak en straf, maar terecht heeft Bondskanselier Adenauer er in het Parlement op ge- n, dat het begrip „ontmanteling" als zodanig niet moet worden opgevat en er geen strijdkreet van het nationalisme van mag maken. Met vrywel nlge- stemmen heeft de Bondsdag gisteren besloten aan de Westel. Geallieerden te verzoeken om de ontmanteling van Duitse fabrieken stop te zetten. De Sociaal-Democraten hadden een des betreffende motie ingediend. De socialist Fritz Henssler verklaarde, dat het behoud der fabrieken, die voor ontmanteling in lanmerking komen een levensvoorwaar- is voor de Duitse Republiek. De vrees, in het buitenland achtergebleven was het uitplunderen van de bezette ge bieden, vond hij zeer begrijpelijk En voegde hij er aan toe: „Dat hebben wij nog altijd aan onze Führer te danken." Overigens gaf hij te kennen, dat zijn pro test niet was ingegeven door nationalis tische sentimenten, zoals Adenauer sug gereerde, en het buitenland moest niet vasthouden- aan de indruk, dat argumen ten tegen de demontage alleen verkie zingspropaganda zouden zijn. Ontmante- hij, drukte de productie, deed de werkloosheid toenemen en sloeg een bres in de belasting-inkomsten van de staat. De demontage der fabrieken was daarom zo verwerpelijk, omdat tegen De Amerik. prof. Weinberg, die er. eind 1952 Duitsland op eigen benen zal dag heeft maatregelen genomen om te be werken, dat West-Berlijn in de Federale Republiek zal worden opgenomen. Dit zou dus de twaalfde staat worden. In het voorstel wordt Berlijn als de toekomstige Duitse hoofdstad genoemd. Mevr. Louise Schroeder, de plv. burgemeester van Ber lijn, verklaarde, dat Berlijn geen aalmoe- vil maar grondstoffen, machines en credieten. KONINGIN INSPECTEERT VOOR HET EERST DE NAT. RESERVE Koningin Juliana zal tijdens haar a.s. bezoek aan Overijsel voor het eerst een onderdeel van de Nationale Reserve in specteren en wel dn Zwolle. Er zal een erewacht worden gevormd voor de ambts woning van de Commissaris der Konin- waar de hoge gasten zullen logeren. goals wij hadden vermeld, van verdacht werd, het atoom-geheim aan een com munistisch spion, ten bate van Rusland te. hebben verstrekt, ontkent tot nu toe •11e schuld. Maandag geen N.L.C. In verband met de viering van de Derde October verschijnt de Nieuwe Leidsche Courant Maandag niet- De bureaux zijn gesloten. DIRECTIE. STATEN-GENERAAL RECIPIËREN Beide Kamers van de Staten Generaal hebben Donderdag in het gebouw der Tweede Kamer een zeer druk bezochte receptie gehouden voor de deelnemers •an de Ronde-Tafel-Conferentie. Met ingang van 15 October behoeven Nederlanders, die in Zwitserland of Liechtenstein arbeid willen verrichten De vergunning tot het houden van navigatievluchten boven Nederland door de R.A.F. is door de minister van Oorlog «n Marine voor 1949 verlengd. Gistermiddag brachten de nieuw be noemde gezanten van Zuid-Afrika en Italië achtereenvolgens hun eerste bezoek tan minister Stikker. moeten staan. De uiteindelijke beslissing de federale hoofdstad werd uitge steld; men weet dus nog steeds niet of het Frankfort wordt of Bonn. De Bonds- Verklaring van republikeins kabinet op komst Er komen voortaan twee masten op het Het republikeinse kabinet is in 24 tweemaal bijeen geweest en zal heden of Maandag een verklaring uitgeven de politieke gebeurtenissen der laatste dagen o.a. over de Ronde Tafel-conferen tie en de onderhandelingen met de Ne derlandse delegatie te Batavia, aldus meldt Aneta. De republikeinse minister van i lichting, Sjamsoeddln, heeft te Djokja medegedeeld, dat als uitvloeisel van onderhandelingen tussen mr s'Jacob mr Soesanto Tirtoprodjo in het vervolg naast het Nederlandse bestuur in d< „RenviLle"-gebieden (die tot December 1948 republikeins waren) naast het Ne derlandse bestuur ook een republikei bestuur zal zetelen. Naast de Nederlandse bestuurders zullen nu ook republikeinse gouverneurs optreden, met hun staven en lagere bestuursambtenaren. Dit be stuur zal tot het einde van de R.T.C. iden gehandhaafd. Aardoliegebied ver naar het Westen Gisteren meldden wij nog in een deel onzer edities, dat de Ned. Aardoliemij. een uitbreiding heeft aangevraagd van het concessiegebied van Zuid-Drente en Over ijssels gebied, tot in totaal 93000 ha. Nader wordt gemeld, dat behalve een groot deel van Overijssel ook nog gronden Z.-drentse gem. onder de aanvraag vallen, n.l. Havelte, Ruinen, Hoogeveen, Meppel en De Wijk. In haar verzoekschrift wijst de maatschappij op de aanzienlijke hoe veelheden aardgas en vloeibare deriva ten. die bij een boring in De Wijk wer den aangetond. Het concessie-gebied wordt als volgt begrensd: Paaslo (Olde- markt)St. Jansklooster (Vollenhovei 3 km bezuiden het gehucht Lichtmis 3 km benoorden Ommen Gramsber- gen Duitse grens, waar het nieuwe ge bied aansluit bij het oude van 15.000 ha rondom Coevorden en Schoonebeek. De Noordgrens van het nieuwe gebied loopt van Paaslo naar Hogeveen en Alteve en vandaar in rechte lijn West-Oost na de Duitse grens. Grote brand in Finse houtstad Kemi Op één der grootste houtopslagplaatsen van Finland, te Kemi in het Noord-Wes ten, waar onlangs de grote stakingen be gonnen, is door het overspringen van eer vonk van een sleepboot brand uitgebro ken. Een sterke wind voerde brandende spaanders bijna twee kilometer ver, waardoor nieuwe branden ontstonden. vuur sloeg ook over op een zieken huis, dat in allerijl ontruimd moest wor den. De schade wordt op tien millioen gulden geraamd. Vrouw in Valburg werd door haar man vermoord De 26-j. los-anbeider A. v. d. B Valburg heeft thans bekend zijn vr die zoals gisteren werd gemeld langs de spoorlijn dood werd aangetroffen, te ben vermoord. Er kwamen in het gezin veel huiselijke ruzies voor. Zijn v zou hem bij de spoorlijn met een stok hebben geslagen, waarna hij haar de stok zou hebben afgenomen en haar be wusteloos hebben geslagen. Daarna heeft hij haar gewurgd en haar bij de spoor lijn gelegd. Hij ging naar huis en heeft later zijn winterjas naast het lijk gelegd. Aanvankelijk verklaarde hij dat zijn duw met de jas naar een kleermaker Zetten zou gaan. MIS(T) Ja, het was wat met de „Sirius", het stoomschip, dat voor de Finse rege ring in Hardinxveld was gebouwd en gisteren een proefvaart maakte! Over de Nieuwe Waterweg trok 's avonds.... een dikke mist, die het vracht schip belette met de 140 opvarenden terug te varen naar Rotterdam. „Sirius" moest voor anker gaan en de passagiers met een beetje behelpen ging het best. Schoenen op tafel een stoel zus en een stoel zó Welterusten DAT alle zoutverladingen uit Hengelo wegens de lage waterstand eerst per spoor naar Delfzijl moeten worden ver voerd. waarna het zout in kustvaarders wordt overgeladen. DAT de betrokken organisaties tot overeenstemming zijn gekomen over een aan de regering en de arbeiders te ver strekken advies m-b.t de moeilijkheden, die voor de Belgische grensarbeiders na de devaluatie zijn gerezen. DAT de schaapskooi bij Ruinen niet op 25, doch reeds op 15 October den geopend. DAT afgevaardigden der slagersorgani saties informele besprekingen met mi nister Mansholt voerden over de distri butie en de prijzen. DAT de commissie vooi tenzorg gisteren in Assen de 21e monu mentendag heeft gehouden. DAT mr H. de Bie gisteren afscheid heeft genomen als president van de R'damse rechtbank. DAT de postdir. te Heerlen, W. J. Com- mello, vandaag 40 jaar bij de PTT in DAT 175 Limburgse pluimveehou ders zullen worden vervolgd wegens het niet betalen van eierzegels. DAT de steenfabriek van de fa Schreurs te Veulens (Venray), die in de oorlog ernstig werd beschadigd, weer in bedrijf is gesteld. DAT de regeringscommissaris voor buitenl. agrarische aangelegenheden. N- H. Blink, ons land zal vertegenwoor digen op de van 3 tot 5 October in nève te houden bijeenkomst van nieuw ingestelde vaste commissie de landbouw van de econ. commissie, voor Europa. DAT ca. 30 leerlingen van een archi- tectenschool i-n Helsingfors hun trip door Europa omstreeks 25 October zullen be sluiten met een bezoek aan A'dam en Groningen. DAT aan 9 stuurlieden der grote vaart door de Regering beloningen zijn toege- journalen. DAT ir Mathot, gericht i verdienstelijk bijgehouden Swalmen (L.), o-l.v. dr ir laboratorium zal worden in- het onderzoek naar de mo gelijkheden van fruitverwerking en men daarna fabrieken wil doen verrijzen. DAT het 40-j. bestaan van de school Dor reserve-officieren der infanterie gisteren in de Jan van Schaffelaarkazerne te Ermelo is gevierd. DAT een staatspractykdiploma voor bedrijfsadministratie is ingesteld, ter ver vanging van dat voor'handel en admini- Josef von Miinchhausen en Harry von Miinchhausen In de Hongaarse volksdemocratie Britse legatie-employé beleefde in Boedapest meer dan een detective-roman Ontvoering en dreigementen door geheime politie Wallace Harrison, een 32-jarige ex-employé van de Britse legatie te Boedapest, en thans werkzaam op de Britse ambassade in Den Haag, is de oorzaak geworden van een scherp protest van de Britse regering aan Hongarije en de eis tot terug roeping van de Hongaarse legatie-functionaris Gerencser uit Londen naar Boeda pest. Wat Harrison tijdens zijn verblijf in de Hongaarse hoofdstad meemaakte, behoeft niet onder te doen voor de beste detectiv- In Juli j l. werd hy ontvoerd door .Letten-van *de geheime politie en in verhoor van twee uur weTd van hem geeist, dat hij een lijst zou geven van .Hongaarse verraders". Zy-n „nachtmer rie-week" begon met een geheimzinnige boodschap van een onbekende in de middag van de eerste Juli. Aan Harrisoi werd gevraagd, of hij geïnteresseerd wa in de verblijfplaats van mevrouw Anita Torbagyi. een telefoniste van de Britse le gatie. die al een week vermist was. Deze ten huisvriendin van de Harrisons er daarom maakte hij een afspraak met d« onbekende, d-at hij die avond bij het Mu- voor Beeldende Kunsten zou ver schijnen. Hij verzuimde iemand van di: gesprek i-n ken-n-is te stellen. Bij het mu- vroeg een man hem of hij Harrison Voordat hij het wist. werd hy da: op in een auto -gednwd en met grote sn heid reed deze weg. Een vrouw in zei im goed Engels: „Hou Je stil" In donkere nauwe straat werd Harri- uit de wagen geduwd en gedwongen huis binnen te gaan. Door een zeer louche figuur werd hem daar -gevraagd, ot ïevrouw Torbagyi wilde zae-n e ja. of hij dan bereid was een lijst te geven m „Hongaarse verraders". Van zijn spreken of zwijgen hang het leven van mevr. Torbagyi af. Toen Har- weigerde, werd de kamer in don ker gehuld en een scherp licht op zijn gezicht gericht. Dit duurde meer dan twee Daarna kwam het moment, dat w Torbagyi. anders een levenslustige vlotte vrouw, door rwee kerels de kamer werd binnengedragen Als een wrak. het hoofd naar beneden hangend en niet ln staat tot spreken. „Nu heb je haar ge- zei één der mannen, „lk geef je tot 10 Juli de tijd om deze zaak te over denken. Als je iemand vertelt, wat hier voorgevallen, kost het mevrouw Tor bagyi het leven". Plotseling werd hij weer ln de auto ge smeten en ln volle vaart ging het naar Pest. waar Harrison in een stille straat uit de wagen werd gezet. Thuisgekomen vertelde nij niets aat> jn vrouw, De volgende dagen werd hy steeds herinnerd aan de 10de J-ull. Een chauffeur coupeerde hem op straat en voegde hem toe: „Denk er om: 10 Juli". Er- werd opgebeld door meneer Torbagyi, an van Anita, dde plotseling vloeiend Ls sprak.' Een klein jongetje overhan digde hem een briefje, waarin Torbagyi vroeg, om by een kerk ir. de buurt te komen, want hij had iets belangrijks te vertellen Harrison wist echter, dat Tor bagyi enkele dagen tevoren ook gear resteerd was. Tegen middernacht werd er Harrisons flat gebeld, maar hij deed open. Het bellen hield aan en buiten stond.Torbagyi. Bleek en ongeschoren. Harrison opende alleen het raampje van de deur. Verholen keek de man naar links en rechts, waaruit Horrison de con clusie trok. dat de Hongaar door de ge heime politie geëscorteerd werd. Daar- meet hy het raampje dicht. Het bel len hield daarop nog enige tijd aan en om twee uur 's nachts vertrokken enige mannen in een auto. De volgende ochtend rapporteerde Harrison het ge hele verhaal aan de legatie-secretaris. Deze verzocht -hem onmiddellijk naar huis te gaan en zich gereed te maken om Churchill krijgt standbeeld in Rotterdam Op Rotterdam is de keuze gevallen >or he'. plaatsen van een standbeeld »n ChurchilL Vermoedelijk zal dit mo ment 12 meter hoog voor de grote Engelse staatsman op het Hofplein al daar verrijzen. Zoals men weet, is inder tijd een landelijk comité opgericht om Churchill op deze wyze te eren voor zijn groot aandeel in de bevrijding van ons land. meteen naar Engeland te vertrekken. Hij werd begeleid door drie legatie-auto's, naar het vliegveld gebracht, terwyl een onbekende Hongaarse auto volgde. Op 9 Juli. één dag voordat de termyn af liep. kwamen hij en zijn vrouw in Lon den aan. Harrison heeft nooit meer iets gehoord van de Torbagyi's, maar is er zeker van. dat ze beiden niet meer in leven zUn. Gesneuveld in Indonesië De Regering maakt bekend, dat to*, haar leedwezen het volgende verlies in Indonesië is gerapporteerd: Koninkiyk Ned.-Ind. Leger: Overleden 14 September, tengevolge van zUn bekomen verwonding op 9 Sept.. sold. Ie kl. Asan, afkomstig uit Indonesië- Koninklyke Landmacht: In de periode van 24 t/m. 30 Sep tember geen verliezen. Herders en leraars Het Centraal Burèau voor de Statistiek is een instelling, welke nu en dan enkele series van cijfers op onze tafels werpt en door die bezigheid in staal is ons aan het denken te brengen over soms zo belangrijke onderwerpen. Zo is het ook met de publicatie welke het Centraal Bureau voor de Statistiek thans heeft gedaan en die betrekking heeft op de aantallen studenten voor een geestelijk ambt, dus predikant, zendeling, priester, rabbijn of missionaires De eindcijfers van deze jongste stati stiek zijn al zeer opmerkelijk. Zy laten zien. dat er in 1948/49 voor ai deze ambten 10460 leerlingen waren inge schreven tegen 10.197 in 1939/40 Da: be tekent een stijging van bijna drie pro cent. Maar de totale bevolking van Ne derland nam in deze periode toe met bijna 12 procent. Nu kan de verleiding groot zijn om snel conclusies te trekken, die bijvoorbeeld heenwijzen naar de ker kelijke cijfers der Nederlandse bevol king. waaruit ook ons blad onlangs een uittreksel publiceerde. Maar zo eenvoudig is de zaak toch niet. Want bezien we de cijfers van de opleiding tot kerkelijke ambten iets na der, dan ontdekken we, dat het juist de R.K. opleiding is. welke bij de toeneming van het bevolkingsaantal is achterge bleven. Daarentegen zijn de aantallen Protestantse leerlingen, ook verhoudings gewijs. sterk toegenomen. We geven weer enkele cijfers. Het aantal leerlingen aan R.K. Seminaria bedroeg in 1948/49 9.351 tegen 9.258 in 1939/40. Het aantal leerlingen aan de toen Pro testantse kerkelijke scholen, welke Ne derland telt, bedroeg in 1948/49 371 tegen 198 in 1939/40- Hier is dus een opmerke lijke stijging. Bovendien waren er in 1948/49 925 stu denten. in de Godgeleerdheid aan de ver schillende universiteiten tegen 650 in 1939/40. Van deze studenten is ons geen nadere aanduiding naar de Godsdienst verstrek', maar wij nemen aan, dat de verhoudingen wat de stijging betreft, hier te vergelijken zijn met de specifiek R.K. en Prot. instellingen. Dan moet hier dus ook tot toenemen van de aantallen der Prot. studenten worden geconclur Voor Protestants Nederland zyn deze cijfers van 1948/49 vergeleken met die van 1939/40 dus voldoende duidelijk om te laten zien, dat er onder de jongeren een groeiende belangstelling is voor het geestelijk ambt- Dat is verheugend, des te verheugender, omdat de gee9telyke nood zo onrustbarend groot is. Maar opvallend i9 en blijft het grote verschil in de aantallen der Prot. en der R.K. leerlingen. Tegenover 9000 leerlin gen aan de Seminaria staan 1000, welke een Protestantse opleiding volgen. En dit is een van die cijfers, die aan het denken zetten. Het is een cijfer, dat in een. dag blad, ook een Christelijk dagblad alleen maar kan worden vermeld, maar dat in de kerkelijke pers nader behoort te wor den bekeken en bestudeerd en overdacht— Het is pok een cijfer, dat iy de- gezinnen moet worden "bezien, wanneer het gaat om de keuze van een ambt of beroep- Die meer dan duizend Protestantse jongeren, die zich opmaken voor een geestelijk ambt, vormen op zichzelf een getal, dat er. wat al te populair gezegd wellicht, wezen mag. Maar correspon deert het getal op de geestelijke nood? Onze bevolking neemt toe en het werk neemt toe. Er valt in dit werk zoveel te doen. Er valt ook zoveel achterstand en verzuim in te halen. Er zijn ook zovele nieuwe mogelijkheden voor wie deze wil aan grijpen. Dat geldt overigens niet alleen voor predikanten en zendingsmensen. Het geldt voor ieder die op geestelijk gebied de handen uit de mouw wil steken. Het Centraal Bureau voor de Statistiek zyn we dankbaar voor deze cijfers. Deze cyfers kunnen en moeten aan het denken zetten En wie daartoe de moeite neemt, wel, die wordt by deze cyfers een tikkeltje verblijd, maar ook een tik keltje beschaamd. En dat is altijd heilzaam- Een kind in gevaar. AMATEURZENDERS IN ACTIE OM BABY TE REDDEN .Hallo ON4DK hier luistert PAOROB. Ik wil je graag helpen, maar vertel me die dringende aangelegenheid, misschien kan ik je van dienst zijn." Het antwoord luidde: „Een familie hier in de buurt heeft een drie dagen oud kind, dat een scheurend buikvlies heeft. De plaatselijke dokter staat mach teloos. Volgens hem moet er in Utrecht een professor zijn. die misschien opera- titef kan ingrijpen. Zijn naam en adres zyn echter onbekend. Wilt ge PAO DL vragen om direct te informeren?" Een kind in levensgevaar. PAOROB schakelt zijn toestel direct over en begint met spanning de code om te roepen van de Utrechtse collega. Binnen enkele mi nuten geeft Utrecht antwoord. Ogenblik- kelyk begint hy telefonisch te informe ren. doch intussen heeft Helmond van een der specialisten van het ziekenhuis het juiste adres al gekregen. Nog geen 20 minuten na de eerste oproep van de Belg geeft PAODL het verlossende ant woord: ..Breng de baby vandaag nog over naar Utrecht. Professor Nuboer van Utrecht zal samen met dr Klinkenbergh. de operatie verrichten Nog diezelfde avond is het kind naar Utrecht gebracht. Dezer dagen kregen de radioamateurs het bericht, dat het pa tiëntje, vrijwel geheel hersteld, naar zyn gelukkige ouders is teruggekeerd. Dank zy de activiteit er king van enkele radioamateurs is dezer dagen een Belgische baby door een spoed operatie in Utrecht van de dood gered- Toen de radiozendamateur PAOROB Helmond zat te experimenteren, sti en plotseling de suizende tonen weg klonk een duidelyke stem door de aether: .ON4KD, hier ON4KD, hallo PAODL. hallo PAODL". I-n Helmond schakelde PAOROB over. „Hallo ON4KD what i: ie matter old man?" Hallo hier ON4KD in Lookeren Bel gië. Hallo PAOROB in Helmond, ik heb dringende boodschap voor PAODL in Utrecht, wilt ge me helpen een QSO met DL tot stand te brengen?" De warmste September sinds 250 jaar Maar 't wordt nu snel herfst. De temperatuur van September heeft in De Bilt gemiddeld een niveau bereikt als in de 250 jaar. waarvan de gemid delde maandtemperaturen beitend nooit is voorgekomen. Het gemiddelde bedroeg ditmaal 17.2 gr., tegen 13.7 nor maal. Tot nu was de warmste herfst maand September 1729. De heetste dag was 5 September. In De Bilt kwamen 8 zomerse dagen voor tegen normaal 2. Aan de langdurige periode met rustig herfstweer komt vermoedelUk spoedig een eind. Er zijn depressies in aantocht en dat betekent toenemende Westenwinden en meer regen. Dr Van Steyn nam afscheid van Staatsbosbeheer Dr J. A. van Steyn heeft vandaag de dienst van het dep. van Landbouw als directeur van het Staatsbosbeheer wegens he'. bereiken van de pensioenge rechtigde leeftijd verlaten. Gisteren is n Utrecht gehuldigd door een comité vertegenwoordigers van vrywel alle waarin de heer Van Steyn zitting heeft. Hij wordt opgevolgd door F- W. Malsch, thans hoofdinspecteur van het Staatsbosbeheer. WEERBERICHT Naar West draaiende wind Tot morgenavond verwacht De Bilt: Overdryvende wolkenvelden, maar over wegend droog weer. Tamelijk koud# nacht met hier en daar tijdelijk mist, overigens weinig verandering in tempera tuur. Zwakke tot matige, langs de Wad deneilanden later vry krachtige naar Westelyke richtingen draaiende wind. (Opgemaakt te 10 uur). ZON EN MAAN Zondag 2 October- Zon op 6.41. on der 18.14; maan op 17.18. onder 0.59 uur. Maandag 3 October. Zon op 6.43, onder 18.14; maan op 17.31. onder 2.18 7 Oct, V.M-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1949 | | pagina 1