Jiirume £citort)c lilouranl
Ook Polen en Hongarije verbreken
de banden met Tito
Wist U
ZATERDAG 1 OCTOBER 1949
BUREAUX: Hogewoerd 103.
Dir. en redactie Tel. 20408. Abonne
menten TeL 22710. Advertentieafd.
Tel. 23375.
Postrekening 68036.
ABONNEMENTEN: 4.15 p. kwartaal;
1.35 per maand; 0.32 per week.
ADVERTENT1ËN: 0.18 per mlllmeter
(BjJ contract belangrijke korting).
Dertigste jaargang No 7932
DIRECTIE: F. DIEMER.
CHRIS TELIJK-NA HON A A L DAGBLAD
Voor Leiden en Omstreken
„Stantvastfcft Is Qfrebfeoen
tnyn bert ia tcgtjenspoct"
Englundspiel:
Ramp mogelijk door
verraderlijke hulp
Zie pag. 3
De Kominform volgt Moskou
Joegoslavië zal het geschil niet voor de
Verenigde Naties brengen
Maarschalk Tito is thans voortdurend het object van de caricatuur. Russische
bladen als de „Pravda" en „Izwestia" hebben hem afgebeeld als een baby, die
door Bevin geknuffeld wordt en als een papegaai die om Amerikaanse dollars
krauwt. De Russische nota, waarbü bet vriendschapsverdrag met Joegoslavië werd
opgezegd, werd op zeer opvallende wijze afgedrukt. Het Joegoslavische partyblad
„Borba" verklaarde, dat Rusland internationale verdragen als niet meer dan
„vodjes papier" beschouwt.
Na Rusland en Hongarije heeft ook Po- doen, om de staking van de Hongaarse
len het verdrag van wederzijdse bijstand
me'. Joegoslavië opgezegd. De Joegosla
vische gezantschappen te Warschau er
Boedapest ontvingen desbetreffende no
ta's. Polen heeft tegelijkertijd de onmid
dellijke terugroeping geëist van acht le
den der Joegoslavische legatie te War
schau, terwijl in de Poolse nota tevens
wordt geeist. dat de Joegoslavische lega
tie alle vijandige activiteit ten aanzier
van Polen zal staken Ook in de Poolse
en Hongaarse nota's wordt er de nadruk
op gelegd, dat Tito de verdragen met
voeten heeft getreden en o.a. een samen
zwering probeerde op touw te zetten, ten
einde de Hongaarse regering 'en val te
brengen. De ambassadeurs van Hongarije
en Polen hebben reeds hun koffertje ge
pakt en Belgrado verlaten. De Hongaarse
legatie is tot nader order gesloten. Van
alle diplomatieke vertegenwoordigers der
Kominform-landen is thans nog slechts
de Roemeense gezant in de Joegbslavi-
•che hoofdstad gebleven. Voorts verluidt,
dat Joegoslavië de Ver. Naties niet zal
mengen in he', geschil met Rusland,
thans zijn dienaangaande te Lake Success
zekere instructies ontvangen. Volgens A.
P. zou Engeland bereid zijn stappen te
Staking in de Amerikaanse
staalindustrie begonnen
Hierbij zijn een half millioen
arbeiders betrokken
Philip Murray, president van de Bond
van Amerikaanse Metaalbewerkers,
heeft gisteravond aan 528.000 leden van
de bondi bevel gegeven, 1 minuut na
middernacht in staking te gaan. Dit bevei
werd telegrafisch naar 53 grote staal-
maatschappijen verzonden, nadat de
arbeiders-vertegenwoordigers een confe
rentie met de negerings-bemiddelaars
hadden "afgebroken. Het Witte Huis zoii
niet van zins zijn, verder bij het staal-
conflict te interveniëren.
Zes-en-twintig Tsjechische
priesters gearresteerd
In het Tsjechoslowaakse district Pilsen
Eijn veertien Rooms-Katholieke priesters
en in Karlsbad 12 priesters gearresteerd.
Zij zouden tegen de communistische rege
ring hebben samengespannen.
FRANCO NAAR PORTUGAL?
Generaal Franco zal in October het
6paanse buurland Portugal bezoeken. Het
gaat om een beleefdheidsvisite.
Vierhonderd Russen
vluchtten naar Ierland
Met eeu voormalig Brits landingsvaar
tuig, da.t slechts 50 passagiers mag ver
voeren, zijn gisteren niet minder dan 400
vluchtelingen uit de Sowjet-Unie te Cork
in Ierland aangekomen. Aan boord was
nog slechts voor drie dagen mondvoor
raad. De vluchtelingen verdrongen zich
langs de reling van het 580 ton metende
•ohip en zij verslonden de broden, die
aan boord gegooid werden door de inwo
ners van Cork. Zondag jl. is de boot,
Bonder vegunning van de Zweedse auto
riteiten uit Gothenburg vertrokken, na
enkele maanden gewacht te hebben op
een vergunning om zee te kiezen. Een
Zweeds kustvaartuig trachtte nog het
vaartuig te doen terugkeren. De vluch
telingen willen naar Halifax in Canad;
Varen.
Zal het Franse kabinet aftreden?
Nog steeds geen overeenstemming.
Het Franse kabinet bereikte nog geen
evereenstemmin-g over de kwestie
lonen en prijzen, in verband me'
devaluatie. Vanmiddag zou het opnieuw
vergaderen en naar Reuter meldt, zal
het eventueel aftreden als geen compro
mis-oplossing kan1 worden bereikt.
De atoombomspionnage in
Amerika
Prof. Weinberg ontkent.
herstelbetalingen aan Joegosl;
gelen. Joegoslavië beweert, dat het krach
tens het vredesverdrag 70 millioen dollar
aan herstelbetalingen van Hongarije
moes', ontvangen- Waarsohijnlijk zullen
de Ver. Staten het Britse voorbeeld vol
gen en als Rusland weigert aan een rege
ling deel te nemen, kan het geschil naar
de Ver. Naties worden verwezen.
Ook Roemenië breekt met
Zuidslavië
Te Boekarest verluidt, dat óók Roe-
enië het verdrag met Joegoslavië zal
opzeggen.
De Prins met de Karei
Doorman naar de West
Smaldeel oorlogsschepen vertrekt
2 Januari.
Prins Bernhard zal de al eerder aan
gekondigde reis naar de Antillen en
Suriname maken met een smaldeel
oorlogsschepen. Hij zal in Rotterdam in
schepen aan boord van de Karei Door
man; tot Curagao blijft hij aan boord
van dit schip- Het bezoek aan de kleii
Antillen zal worden gebracht aan boord
van de kruiser Jacob van Heemskerck
en de overtooht naar Suriname geschiedt
per vliegtuig. Het smaldeel vertrekt op
2 Januari.
EXPORT VAN EIEREN: TWEE PER KIP
Het aantal eieren, dat in de periode
van 25 September tot 22 October vooi
export moet worden ingeleverd, is vast
gesteld op 2 stuks per kip.
Man gedood toen hij bezig was
lijm te koken
Vermoedelijk door een gasontploffing
is de 26-j. Van L„ brandweerman u"
Philips, in zijn hips te Eindhoven or
leven gekomen, terwijl zijn vrouw ernstig
werd gewond. De man was in de keuken
bezig op een gasfornuis een pot lijm
de kook te brengen Een ontploffing sloeg
de deur uit de keuken en verbrijzelde
de gehele inventaris. De man kreeg een
gapende wonde aan de hals en overleed
korte tijd later.
MINISTER SCHOKKING VERTROK
NAAR AMERIKA.
Minister Sohokking is gisteravond van
Schiphol naar New York vertrokken,
vergezeld van de generaal-majoor P.
Doorman.
Lijk van man aangespoeld
bij 's-Gravenzande
Op het strand bij 's-Gravenzande is
gistermiddag 3 uur het stoffelijk i
schot van een naar schatting 35-jarige
man aangespoeld. Tekenen van geweld
of misdaad waren niet aanwezig. Heden
middag stond de politie nog steeds voor
een raadsel. De man is vermoedelijk IVfe
tot 3 dagen geleden verdronken, kort
nadat hij naar de kapper was geweest
om zijn haar te laten knippen. Zijn haar
was donkerblond en hij had het achter
over gekamd. Zijn donkere baard i:
waarschijnlijk drie dagen oud. De man
was gekleed in een zwart gestreept cos-
tuum dat van binnen aan de linkerzijde
met een zwarte lap was versteld.
Hij droeg een grijze wollen pantalon,
dito sokken, lage zwarte schoenen ver
moedelijk maat 46, een blauw gestreept
overhemd met los boord en een rood
gestreepte das met witte ruitjes. Op zijn
zakdoek stonden de initialen J. D.
Italië zal niet devalueren
De lire krijgt een vrije koers-
Radio Rome meldt, dat, naar de
Italiaanse minister van financiën,
Giuseppe Pelle, in het parlement mede
deelde, Italië niet zal devalueren. „De
lire is gezond genoeg, dat men vertrou
wen kan op de vrije marktnotering"
zeide de minister. Op 30 Juni jl. was d(
goudvoorraad 108.614 kg, doch thans i:
deze dank zij een overeenkomst me
Amerika, waarbij voor 35 dollar per
ounce goud' gekocht werd', meer dan ver
dubbeld tot 225.000 kg, zodat de bank-
biljettenom-loop voor 17 procent ge
dekt is.
De communist Togliatti stelde voor,
dat de grote monopolistische industrieën
zouden worden genationaliseerd en de
handel met Oost-Europa uitgebreid, doch
zijn voorstel werd verworpen, terwijl de
regeringspolitiek werd goedgekeurd.
België opent zijn deur
voor de handel
De Belgische minister van economische
zaken heeft bekend gemaakt, dat 68 pro
cent van de Belgische invoer thans wordt
vrij gemaakt van de beperkingen. De
Belgisohe regering heeft bij de Organi
satie voor de Europese Economische Sa
menwerking een lijst ingediend van alle
goederen, d'ie onder deze vrijstelling val
len. Voor het overige deel van zijn in-
voer is" België bereid, door wederkerige
onderhandelingen nieuwe vrijstellingen
te verlenen.
minister was teleungesteld
Engelands besluit om België niet op te
nemen onder de landen, welke vrijstel
lingen voor de invoer ontvangen.
TIMMERMAN VIEL DOOR ZWAKKE
PLEK IN DAK
Op de scheepswerf Gebrs. Suurmeye
te Foxhol viel de timmerman Jansen ui*.
Hoogezand door een zwakke plek in he'
7 m hoge dak van een loods. Hij kwam
op ijzeren platen terecht en is later over-
Bondsdag verzoekt geallieerden de
ontmanteling stop te zetten
Wordt Berlijn de twaalfde staat in de Republiek
West-Duitsland ervaart de „ontmanteling" blijkbaar als een soort van wraak en
straf, maar terecht heeft Bondskanselier Adenauer er in het Parlement op ge-
n, dat het begrip „ontmanteling" als zodanig niet moet worden opgevat en
er geen strijdkreet van het nationalisme van mag maken. Met vrywel nlge-
stemmen heeft de Bondsdag gisteren besloten aan de Westel. Geallieerden te
verzoeken om de ontmanteling van Duitse fabrieken stop te zetten.
De Sociaal-Democraten hadden een des
betreffende motie ingediend. De socialist
Fritz Henssler verklaarde, dat het behoud
der fabrieken, die voor ontmanteling in
lanmerking komen een levensvoorwaar-
is voor de Duitse Republiek. De vrees,
in het buitenland achtergebleven was
het uitplunderen van de bezette ge
bieden, vond hij zeer begrijpelijk En
voegde hij er aan toe: „Dat hebben wij
nog altijd aan onze Führer te danken."
Overigens gaf hij te kennen, dat zijn pro
test niet was ingegeven door nationalis
tische sentimenten, zoals Adenauer sug
gereerde, en het buitenland moest niet
vasthouden- aan de indruk, dat argumen
ten tegen de demontage alleen verkie
zingspropaganda zouden zijn. Ontmante-
hij, drukte de productie, deed
de werkloosheid toenemen en sloeg een
bres in de belasting-inkomsten van de
staat. De demontage der fabrieken was
daarom zo verwerpelijk, omdat tegen
De Amerik. prof. Weinberg, die er. eind 1952 Duitsland op eigen benen zal
dag heeft maatregelen genomen om te be
werken, dat West-Berlijn in de Federale
Republiek zal worden opgenomen. Dit
zou dus de twaalfde staat worden. In het
voorstel wordt Berlijn als de toekomstige
Duitse hoofdstad genoemd. Mevr. Louise
Schroeder, de plv. burgemeester van Ber
lijn, verklaarde, dat Berlijn geen aalmoe-
vil maar grondstoffen, machines en
credieten.
KONINGIN INSPECTEERT VOOR HET
EERST DE NAT. RESERVE
Koningin Juliana zal tijdens haar a.s.
bezoek aan Overijsel voor het eerst een
onderdeel van de Nationale Reserve in
specteren en wel dn Zwolle. Er zal een
erewacht worden gevormd voor de ambts
woning van de Commissaris der Konin-
waar de hoge gasten zullen logeren.
goals wij hadden vermeld, van verdacht
werd, het atoom-geheim aan een com
munistisch spion, ten bate van Rusland
te. hebben verstrekt, ontkent tot nu toe
•11e schuld.
Maandag geen N.L.C.
In verband met de viering van de
Derde October verschijnt de Nieuwe
Leidsche Courant Maandag niet- De
bureaux zijn gesloten.
DIRECTIE.
STATEN-GENERAAL RECIPIËREN
Beide Kamers van de Staten Generaal
hebben Donderdag in het gebouw der
Tweede Kamer een zeer druk bezochte
receptie gehouden voor de deelnemers
•an de Ronde-Tafel-Conferentie.
Met ingang van 15 October behoeven
Nederlanders, die in Zwitserland of
Liechtenstein arbeid willen verrichten
De vergunning tot het houden van
navigatievluchten boven Nederland door
de R.A.F. is door de minister van Oorlog
«n Marine voor 1949 verlengd.
Gistermiddag brachten de nieuw be
noemde gezanten van Zuid-Afrika en
Italië achtereenvolgens hun eerste bezoek
tan minister Stikker.
moeten staan. De uiteindelijke beslissing
de federale hoofdstad werd uitge
steld; men weet dus nog steeds niet of
het Frankfort wordt of Bonn. De Bonds-
Verklaring van republikeins
kabinet op komst
Er komen voortaan twee masten op het
Het republikeinse kabinet is in 24
tweemaal bijeen geweest en zal heden
of Maandag een verklaring uitgeven
de politieke gebeurtenissen der laatste
dagen o.a. over de Ronde Tafel-conferen
tie en de onderhandelingen met de Ne
derlandse delegatie te Batavia, aldus
meldt Aneta.
De republikeinse minister van i
lichting, Sjamsoeddln, heeft te Djokja
medegedeeld, dat als uitvloeisel van
onderhandelingen tussen mr s'Jacob
mr Soesanto Tirtoprodjo in het vervolg
naast het Nederlandse bestuur in d<
„RenviLle"-gebieden (die tot December
1948 republikeins waren) naast het Ne
derlandse bestuur ook een republikei
bestuur zal zetelen. Naast de Nederlandse
bestuurders zullen nu ook republikeinse
gouverneurs optreden, met hun staven
en lagere bestuursambtenaren. Dit be
stuur zal tot het einde van de R.T.C.
iden gehandhaafd.
Aardoliegebied ver naar het
Westen
Gisteren meldden wij nog in een deel
onzer edities, dat de Ned. Aardoliemij.
een uitbreiding heeft aangevraagd van het
concessiegebied van Zuid-Drente en Over
ijssels gebied, tot in totaal 93000 ha.
Nader wordt gemeld, dat behalve een groot
deel van Overijssel ook nog gronden
Z.-drentse gem. onder de aanvraag vallen,
n.l. Havelte, Ruinen, Hoogeveen, Meppel
en De Wijk. In haar verzoekschrift wijst
de maatschappij op de aanzienlijke hoe
veelheden aardgas en vloeibare deriva
ten. die bij een boring in De Wijk wer
den aangetond. Het concessie-gebied
wordt als volgt begrensd: Paaslo (Olde-
markt)St. Jansklooster (Vollenhovei
3 km bezuiden het gehucht Lichtmis
3 km benoorden Ommen Gramsber-
gen Duitse grens, waar het nieuwe ge
bied aansluit bij het oude van 15.000 ha
rondom Coevorden en Schoonebeek. De
Noordgrens van het nieuwe gebied loopt
van Paaslo naar Hogeveen en Alteve
en vandaar in rechte lijn West-Oost na
de Duitse grens.
Grote brand in Finse
houtstad Kemi
Op één der grootste houtopslagplaatsen
van Finland, te Kemi in het Noord-Wes
ten, waar onlangs de grote stakingen be
gonnen, is door het overspringen van eer
vonk van een sleepboot brand uitgebro
ken. Een sterke wind voerde brandende
spaanders bijna twee kilometer ver,
waardoor nieuwe branden ontstonden.
vuur sloeg ook over op een zieken
huis, dat in allerijl ontruimd moest wor
den. De schade wordt op tien millioen
gulden geraamd.
Vrouw in Valburg werd door haar
man vermoord
De 26-j. los-anbeider A. v. d. B
Valburg heeft thans bekend zijn vr
die zoals gisteren werd gemeld langs de
spoorlijn dood werd aangetroffen, te
ben vermoord. Er kwamen in het gezin
veel huiselijke ruzies voor. Zijn v
zou hem bij de spoorlijn met een stok
hebben geslagen, waarna hij haar de
stok zou hebben afgenomen en haar be
wusteloos hebben geslagen. Daarna heeft
hij haar gewurgd en haar bij de spoor
lijn gelegd. Hij ging naar huis en heeft
later zijn winterjas naast het lijk gelegd.
Aanvankelijk verklaarde hij dat zijn
duw met de jas naar een kleermaker
Zetten zou gaan.
MIS(T)
Ja, het was wat met de „Sirius", het
stoomschip, dat voor de Finse rege
ring in Hardinxveld was gebouwd en
gisteren een proefvaart maakte! Over
de Nieuwe Waterweg trok 's avonds....
een dikke mist, die het vracht
schip belette met de 140 opvarenden
terug te varen naar Rotterdam.
„Sirius" moest voor anker gaan en de
passagiers
met een beetje behelpen
ging het best. Schoenen op tafel
een stoel zus en een stoel zó
Welterusten
DAT alle zoutverladingen uit Hengelo
wegens de lage waterstand eerst per
spoor naar Delfzijl moeten worden ver
voerd. waarna het zout in kustvaarders
wordt overgeladen.
DAT de betrokken organisaties tot
overeenstemming zijn gekomen over een
aan de regering en de arbeiders te ver
strekken advies m-b.t de moeilijkheden,
die voor de Belgische grensarbeiders na
de devaluatie zijn gerezen.
DAT de schaapskooi bij Ruinen niet
op 25, doch reeds op 15 October
den geopend.
DAT afgevaardigden der slagersorgani
saties informele besprekingen met mi
nister Mansholt voerden over de distri
butie en de prijzen.
DAT de commissie vooi
tenzorg gisteren in Assen de 21e monu
mentendag heeft gehouden.
DAT mr H. de Bie gisteren afscheid
heeft genomen als president van de
R'damse rechtbank.
DAT de postdir. te Heerlen, W. J. Com-
mello, vandaag 40 jaar bij de PTT in
DAT 175 Limburgse pluimveehou
ders zullen worden vervolgd wegens het
niet betalen van eierzegels.
DAT de steenfabriek van de fa
Schreurs te Veulens (Venray), die in de
oorlog ernstig werd beschadigd, weer in
bedrijf is gesteld.
DAT de regeringscommissaris voor
buitenl. agrarische aangelegenheden. N-
H. Blink, ons land zal vertegenwoor
digen op de van 3 tot 5 October in
nève te houden bijeenkomst van
nieuw ingestelde vaste commissie
de landbouw van de econ. commissie,
voor Europa.
DAT ca. 30 leerlingen van een archi-
tectenschool i-n Helsingfors hun trip door
Europa omstreeks 25 October zullen be
sluiten met een bezoek aan A'dam en
Groningen.
DAT aan 9 stuurlieden der grote vaart
door de Regering beloningen zijn toege-
journalen.
DAT ir
Mathot,
gericht i
verdienstelijk bijgehouden
Swalmen (L.), o-l.v. dr ir
laboratorium zal worden in-
het onderzoek naar de mo
gelijkheden van fruitverwerking en men
daarna fabrieken wil doen verrijzen.
DAT het 40-j. bestaan van de school
Dor reserve-officieren der infanterie
gisteren in de Jan van Schaffelaarkazerne
te Ermelo is gevierd.
DAT een staatspractykdiploma voor
bedrijfsadministratie is ingesteld, ter ver
vanging van dat voor'handel en admini-
Josef von Miinchhausen en Harry von Miinchhausen
In de Hongaarse volksdemocratie
Britse legatie-employé beleefde in Boedapest
meer dan een detective-roman
Ontvoering en dreigementen door geheime politie
Wallace Harrison, een 32-jarige ex-employé van de Britse legatie te Boedapest,
en thans werkzaam op de Britse ambassade in Den Haag, is de oorzaak geworden
van een scherp protest van de Britse regering aan Hongarije en de eis tot terug
roeping van de Hongaarse legatie-functionaris Gerencser uit Londen naar Boeda
pest. Wat Harrison tijdens zijn verblijf in de Hongaarse hoofdstad meemaakte,
behoeft niet onder te doen voor de beste detectiv-
In Juli j l. werd hy ontvoerd door
.Letten-van *de geheime politie en in
verhoor van twee uur weTd van hem
geeist, dat hij een lijst zou geven van
.Hongaarse verraders". Zy-n „nachtmer
rie-week" begon met een geheimzinnige
boodschap van een onbekende in de
middag van de eerste Juli. Aan Harrisoi
werd gevraagd, of hij geïnteresseerd wa
in de verblijfplaats van mevrouw Anita
Torbagyi. een telefoniste van de Britse le
gatie. die al een week vermist was. Deze
ten huisvriendin van de Harrisons er
daarom maakte hij een afspraak met d«
onbekende, d-at hij die avond bij het Mu-
voor Beeldende Kunsten zou ver
schijnen. Hij verzuimde iemand van di:
gesprek i-n ken-n-is te stellen. Bij het mu-
vroeg een man hem of hij Harrison
Voordat hij het wist. werd hy da:
op in een auto -gednwd en met grote sn
heid reed deze weg. Een vrouw in
zei im goed Engels: „Hou Je stil" In
donkere nauwe straat werd Harri-
uit de wagen geduwd en gedwongen
huis binnen te gaan. Door een zeer
louche figuur werd hem daar -gevraagd, ot
ïevrouw Torbagyi wilde zae-n e
ja. of hij dan bereid was een lijst te geven
m „Hongaarse verraders".
Van zijn spreken of zwijgen hang het
leven van mevr. Torbagyi af. Toen Har-
weigerde, werd de kamer in don
ker gehuld en een scherp licht op zijn
gezicht gericht. Dit duurde meer dan twee
Daarna kwam het moment, dat
w Torbagyi. anders een levenslustige
vlotte vrouw, door rwee kerels de kamer
werd binnengedragen Als een wrak. het
hoofd naar beneden hangend en niet ln
staat tot spreken. „Nu heb je haar ge-
zei één der mannen, „lk geef je tot
10 Juli de tijd om deze zaak te over
denken. Als je iemand vertelt, wat hier
voorgevallen, kost het mevrouw Tor
bagyi het leven".
Plotseling werd hij weer ln de auto ge
smeten en ln volle vaart ging het naar
Pest. waar Harrison in een stille straat
uit de wagen werd gezet.
Thuisgekomen vertelde nij niets aat>
jn vrouw, De volgende dagen werd hy
steeds herinnerd aan de 10de J-ull. Een
chauffeur coupeerde hem op straat en
voegde hem toe: „Denk er om: 10 Juli".
Er- werd opgebeld door meneer Torbagyi,
an van Anita, dde plotseling vloeiend
Ls sprak.' Een klein jongetje overhan
digde hem een briefje, waarin Torbagyi
vroeg, om by een kerk ir. de buurt te
komen, want hij had iets belangrijks te
vertellen Harrison wist echter, dat Tor
bagyi enkele dagen tevoren ook gear
resteerd was. Tegen middernacht werd er
Harrisons flat gebeld, maar hij deed
open. Het bellen hield aan en buiten
stond.Torbagyi. Bleek en ongeschoren.
Harrison opende alleen het raampje van
de deur. Verholen keek de man naar
links en rechts, waaruit Horrison de con
clusie trok. dat de Hongaar door de ge
heime politie geëscorteerd werd. Daar-
meet hy het raampje dicht. Het bel
len hield daarop nog enige tijd aan en
om twee uur 's nachts vertrokken
enige mannen in een auto. De volgende
ochtend rapporteerde Harrison het ge
hele verhaal aan de legatie-secretaris.
Deze verzocht -hem onmiddellijk naar
huis te gaan en zich gereed te maken om
Churchill krijgt standbeeld
in Rotterdam
Op Rotterdam is de keuze gevallen
>or he'. plaatsen van een standbeeld
»n ChurchilL Vermoedelijk zal dit mo
ment 12 meter hoog voor de grote
Engelse staatsman op het Hofplein al
daar verrijzen. Zoals men weet, is inder
tijd een landelijk comité opgericht om
Churchill op deze wyze te eren voor
zijn groot aandeel in de bevrijding van
ons land.
meteen naar Engeland te vertrekken. Hij
werd begeleid door drie legatie-auto's,
naar het vliegveld gebracht, terwyl een
onbekende Hongaarse auto volgde. Op
9 Juli. één dag voordat de termyn af
liep. kwamen hij en zijn vrouw in Lon
den aan. Harrison heeft nooit meer iets
gehoord van de Torbagyi's, maar is er
zeker van. dat ze beiden niet meer in
leven zUn.
Gesneuveld in Indonesië
De Regering maakt bekend, dat to*,
haar leedwezen het volgende verlies
in Indonesië is gerapporteerd:
Koninkiyk Ned.-Ind. Leger:
Overleden 14 September, tengevolge
van zUn bekomen verwonding op 9
Sept.. sold. Ie kl. Asan, afkomstig uit
Indonesië-
Koninklyke Landmacht:
In de periode van 24 t/m. 30 Sep
tember geen verliezen.
Herders en leraars
Het Centraal Burèau voor de Statistiek
is een instelling, welke nu en dan
enkele series van cijfers op onze tafels
werpt en door die bezigheid in staal is
ons aan het denken te brengen over
soms zo belangrijke onderwerpen.
Zo is het ook met de publicatie welke
het Centraal Bureau voor de Statistiek
thans heeft gedaan en die betrekking
heeft op de aantallen studenten voor een
geestelijk ambt, dus predikant, zendeling,
priester, rabbijn of missionaires
De eindcijfers van deze jongste stati
stiek zijn al zeer opmerkelijk. Zy laten
zien. dat er in 1948/49 voor ai deze
ambten 10460 leerlingen waren inge
schreven tegen 10.197 in 1939/40 Da: be
tekent een stijging van bijna drie pro
cent. Maar de totale bevolking van Ne
derland nam in deze periode toe met
bijna 12 procent. Nu kan de verleiding
groot zijn om snel conclusies te trekken,
die bijvoorbeeld heenwijzen naar de ker
kelijke cijfers der Nederlandse bevol
king. waaruit ook ons blad onlangs een
uittreksel publiceerde.
Maar zo eenvoudig is de zaak toch
niet. Want bezien we de cijfers van de
opleiding tot kerkelijke ambten iets na
der, dan ontdekken we, dat het juist de
R.K. opleiding is. welke bij de toeneming
van het bevolkingsaantal is achterge
bleven. Daarentegen zijn de aantallen
Protestantse leerlingen, ook verhoudings
gewijs. sterk toegenomen. We geven weer
enkele cijfers. Het aantal leerlingen aan
R.K. Seminaria bedroeg in 1948/49 9.351
tegen 9.258 in 1939/40.
Het aantal leerlingen aan de toen Pro
testantse kerkelijke scholen, welke Ne
derland telt, bedroeg in 1948/49 371 tegen
198 in 1939/40- Hier is dus een opmerke
lijke stijging.
Bovendien waren er in 1948/49 925 stu
denten. in de Godgeleerdheid aan de ver
schillende universiteiten tegen 650 in
1939/40. Van deze studenten is ons geen
nadere aanduiding naar de Godsdienst
verstrek', maar wij nemen aan, dat de
verhoudingen wat de stijging betreft,
hier te vergelijken zijn met de specifiek
R.K. en Prot. instellingen. Dan moet hier
dus ook tot toenemen van de aantallen
der Prot. studenten worden geconclur
Voor Protestants Nederland zyn deze
cijfers van 1948/49 vergeleken met die
van 1939/40 dus voldoende duidelijk om
te laten zien, dat er onder de jongeren
een groeiende belangstelling is voor het
geestelijk ambt- Dat is verheugend, des
te verheugender, omdat de gee9telyke
nood zo onrustbarend groot is.
Maar opvallend i9 en blijft het grote
verschil in de aantallen der Prot. en der
R.K. leerlingen. Tegenover 9000 leerlin
gen aan de Seminaria staan 1000, welke
een Protestantse opleiding volgen. En dit
is een van die cijfers, die aan het denken
zetten. Het is een cijfer, dat in een. dag
blad, ook een Christelijk dagblad alleen
maar kan worden vermeld, maar dat in
de kerkelijke pers nader behoort te wor
den bekeken en bestudeerd en overdacht—
Het is pok een cijfer, dat iy de- gezinnen
moet worden "bezien, wanneer het gaat
om de keuze van een ambt of beroep-
Die meer dan duizend Protestantse
jongeren, die zich opmaken voor een
geestelijk ambt, vormen op zichzelf een
getal, dat er. wat al te populair gezegd
wellicht, wezen mag. Maar correspon
deert het getal op de geestelijke nood?
Onze bevolking neemt toe en het werk
neemt toe.
Er valt in dit werk zoveel te doen. Er
valt ook zoveel achterstand en verzuim
in te halen. Er zijn ook zovele nieuwe
mogelijkheden voor wie deze wil aan
grijpen. Dat geldt overigens niet alleen
voor predikanten en zendingsmensen. Het
geldt voor ieder die op geestelijk gebied
de handen uit de mouw wil steken.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
zyn we dankbaar voor deze cijfers.
Deze cyfers kunnen en moeten aan het
denken zetten En wie daartoe de moeite
neemt, wel, die wordt by deze cyfers
een tikkeltje verblijd, maar ook een tik
keltje beschaamd.
En dat is altijd heilzaam-
Een kind in gevaar.
AMATEURZENDERS IN ACTIE OM
BABY TE REDDEN
.Hallo ON4DK hier luistert PAOROB.
Ik wil je graag helpen, maar vertel me
die dringende aangelegenheid, misschien
kan ik je van dienst zijn."
Het antwoord luidde: „Een familie
hier in de buurt heeft een drie dagen
oud kind, dat een scheurend buikvlies
heeft. De plaatselijke dokter staat mach
teloos. Volgens hem moet er in Utrecht
een professor zijn. die misschien opera-
titef kan ingrijpen. Zijn naam en adres
zyn echter onbekend. Wilt ge PAO DL
vragen om direct te informeren?"
Een kind in levensgevaar. PAOROB
schakelt zijn toestel direct over en begint
met spanning de code om te roepen van
de Utrechtse collega. Binnen enkele mi
nuten geeft Utrecht antwoord. Ogenblik-
kelyk begint hy telefonisch te informe
ren. doch intussen heeft Helmond van
een der specialisten van het ziekenhuis
het juiste adres al gekregen. Nog geen
20 minuten na de eerste oproep van de
Belg geeft PAODL het verlossende ant
woord: ..Breng de baby vandaag nog over
naar Utrecht. Professor Nuboer van
Utrecht zal samen met dr Klinkenbergh.
de operatie verrichten
Nog diezelfde avond is het kind naar
Utrecht gebracht. Dezer dagen kregen de
radioamateurs het bericht, dat het pa
tiëntje, vrijwel geheel hersteld, naar zyn
gelukkige ouders is teruggekeerd.
Dank zy de activiteit er
king van enkele radioamateurs is dezer
dagen een Belgische baby door een spoed
operatie in Utrecht van de dood gered-
Toen de radiozendamateur PAOROB
Helmond zat te experimenteren, sti
en plotseling de suizende tonen weg
klonk een duidelyke stem door de aether:
.ON4KD, hier ON4KD, hallo PAODL.
hallo PAODL". I-n Helmond schakelde
PAOROB over. „Hallo ON4KD what i:
ie matter old man?"
Hallo hier ON4KD in Lookeren Bel
gië. Hallo PAOROB in Helmond, ik heb
dringende boodschap voor PAODL
in Utrecht, wilt ge me helpen een QSO
met DL tot stand te brengen?"
De warmste September
sinds 250 jaar
Maar 't wordt nu snel herfst.
De temperatuur van September heeft
in De Bilt gemiddeld een niveau bereikt
als in de 250 jaar. waarvan de gemid
delde maandtemperaturen beitend
nooit is voorgekomen. Het gemiddelde
bedroeg ditmaal 17.2 gr., tegen 13.7 nor
maal. Tot nu was de warmste herfst
maand September 1729.
De heetste dag was 5 September. In De
Bilt kwamen 8 zomerse dagen voor tegen
normaal 2.
Aan de langdurige periode met rustig
herfstweer komt vermoedelUk
spoedig een eind. Er zijn depressies in
aantocht en dat betekent toenemende
Westenwinden en meer regen.
Dr Van Steyn nam afscheid van
Staatsbosbeheer
Dr J. A. van Steyn heeft vandaag de
dienst van het dep. van Landbouw
als directeur van het Staatsbosbeheer
wegens he'. bereiken van de pensioenge
rechtigde leeftijd verlaten. Gisteren is
n Utrecht gehuldigd door een comité
vertegenwoordigers van vrywel alle
waarin de heer Van Steyn
zitting heeft. Hij wordt opgevolgd door
F- W. Malsch, thans hoofdinspecteur
van het Staatsbosbeheer.
WEERBERICHT
Naar West draaiende wind
Tot morgenavond verwacht De Bilt:
Overdryvende wolkenvelden, maar over
wegend droog weer. Tamelijk koud#
nacht met hier en daar tijdelijk mist,
overigens weinig verandering in tempera
tuur. Zwakke tot matige, langs de Wad
deneilanden later vry krachtige naar
Westelyke richtingen draaiende wind.
(Opgemaakt te 10 uur).
ZON EN MAAN
Zondag 2 October- Zon op 6.41. on
der 18.14; maan op 17.18. onder 0.59 uur.
Maandag 3 October. Zon op 6.43,
onder 18.14; maan op 17.31. onder 2.18
7 Oct, V.M-